WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ
UNII EUROPEJSKIEJ
(w składzie jednego sędziego)

z dnia 18 grudnia 2015 r.

Sprawa F-37/12

Carlo De Nicola

przeciwko

Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu (EBI)

Służba publiczna – Personel EBI – Mobbing – Dochodzenie – Sprawozdanie komisji dochodzeniowej – Błędna definicja mobbingu – Decyzja prezesa EBI o nienadawaniu dalszego biegu postępowaniu w sprawie skargi – Stwierdzenie nieważności – Skarga o odszkodowanie

Przedmiot:      Skarga wniesiona na podstawie art. 270 TFUE, w której C. De Nicola żąda zasadniczo, po pierwsze, stwierdzenia nieważności decyzji z dnia 20 grudnia 2011 r., mocą której prezes Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI lub zwanego dalej „Bankiem”) odrzucił jego skargę na mobbing, a po drugie, zasądzenia od EBI odszkodowania za szkodę, jaką w swej ocenie poniósł z uwagi na ten mobbing.

Orzeczenie:      Stwierdza się nieważność decyzji prezesa Europejskiego Banku Inwestycyjnego z dnia 20 grudnia 2011 r. oddalającej skargę C. De Nicoli na mobbing. W pozostałym zakresie skarga zostaje oddalona. Europejski Bank Inwestycyjny pokrywa własne koszty i zostaje obciążony kosztami poniesionymi przez C. De Nicolę.

Streszczenie

1.      Skargi urzędników – Pracownicy Europejskiego Banku Inwestycyjnego – Akt niekorzystny – Pojęcie – Czynność przygotowawcza – Opinia komisji dochodzeniowej do spraw mobbingu

(kodeks postępowania pracowników Europejskiego Banku Inwestycyjnego, art. 3.6; Polityka w zakresie godności w pracy Europejskiego Banku Inwestycyjnego, pkt 5.5)

2.      Urzędnicy – Pracownicy Europejskiego Banku Inwestycyjnego – Dochodzenie wewnętrzne dotyczące zarzucanego mobbingu – Opinia komisji dochodzeniowej obarczona nieprawidłowościami – Nieprzestrzeganie definicji mobbingu zawartej w wewnętrznych przepisach Banku – Wymóg nieprzychylnego zamiaru sprawcy mobbingu – Niedopuszczalność

(kodeks postępowania pracowników Europejskiego Banku Inwestycyjnego, art. 3.6.1; Polityka w zakresie godności w pracy Europejskiego Banku Inwestycyjnego, art. 2.1)

1.      Aktami niekorzystnymi są jedynie takie akty, które wywołują wiążące skutki prawne mogące bezpośrednio i natychmiastowo wpłynąć na interesy strony skarżącej, zmieniając w istotny sposób jej sytuację prawną. W przypadku aktów bądź decyzji, których wydanie następuje w kilku etapach, w szczególności po zakończeniu postępowania wewnętrznego, aktami zaskarżalnymi są zasadniczo jedynie te akty, które ustalają ostateczne stanowisko administracji na koniec tego postępowania, z wyłączeniem aktów tymczasowych, które służą przygotowaniu wydania ostatecznej decyzji. Czynności przygotowawcze służące wydaniu decyzji nie wiążą się z niekorzystnymi skutkami i tylko przy okazji skargi na decyzję kończącą postępowanie strona skarżąca może podnieść niezgodność z prawem wcześniejszych aktów, które są z nią ściśle związane.

W konsekwencji, ponieważ opinia komitetu dochodzeniowego Europejskiego Banku Inwestycyjnego nie stanowi jako taka aktu zaskarżalnego, żądania mające na celu stwierdzenie jej nieważności należy odrzucić jako niedopuszczalne.

Niezgodność z prawem opinii komisji dochodzeniowej można natomiast podnieść na poparcie żądania stwierdzenia nieważności końcowej decyzji wydanej przez prezesa Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Z przepisów wewnętrznych, zatytułowanych „Polityka poszanowania godności ludzkiej w pracy”, przyjętych przez Europejski Bank Inwestycyjny, o których mowa w pkt 3.6 kodeksu postępowania pracowników Banku, wynika, że zasięgnięcie opinii komitetu dochodzeniowego stanowi istotny wymóg formalny, a nieprawidłowości materialne lub proceduralne tej opinii, popełnione ewentualnie przy jej sporządzaniu, stanowią wadę niezgodności z prawem decyzji końcowej prezesa Banku wydanej przez niego właśnie na podstawie omawianej opinii.

(zob. pkt 47–49)

Odesłanie

Sąd do spraw Służby Publicznej, wyrok z dnia 11 listopada 2014 r., De Nicola/EBI, F‑52/11, EU:F:2014:243, pkt 144, 145

2.      Zgodnie z brzmieniem pkt 3.6.1 kodeksu postępowania Europejskiego Banku Inwestycyjnego mobbing to powtarzające się na przestrzeni dość długiego okresu wypowiedzi ustne, zachowania, wrogie lub niewłaściwe działania wyrażane lub podejmowane przez jednego lub więcej pracowników w stosunku do innego pracownika. Polityka w zakresie godności w pracy Banku precyzuje, że nie jest istotne, czy dane zachowania są umyślne. Decydujące znaczenie ma to, że molestowanie i zastraszanie stanowią zachowania niepożądane i nieakceptowalne, godzące w poczucie własnej wartości i pewność siebie osoby będącej celem takiego zachowania.

Z tego wynika, że stosownie do przepisów wewnętrznych Banku, mobbing, powodujący powstanie po stronie Banku obowiązku udzielenia wsparcia istnieje w sytuacji, gdy wypowiedzi ustne, zachowania lub działania sprawcy mobbingu obiektywnie, a więc poprzez swoją treść, godzą w poczucie własnej wartości i pewność siebie osoby, która była celem mobbingu w ramach Banku, bez konieczności wykazania istnienia umyślności po stronie sprawcy mobbingu.

Z tymi wiążącymi przepisami wewnętrznymi nie jest zgodna opinia komisji dochodzeniowej do spraw mobbingu, wymagająca, by zachowanie było umyślne, aby mogło stanowić mobbing.

(por. pkt 53, 54, 56)

Odesłanie

Sąd do spraw Służby Publicznej, wyrok z dnia 11 listopada 2014 r., De Nicola/EBI, F‑52/11, EU:F:2014:243, pkt 154