WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ
(w pełnym składzie)
z dnia 29 czerwca 2011 r.
Sprawa F-7/07
Marie-Thérèse Angioi
przeciwko
Komisji Europejskiej
Służba publiczna – Personel kontraktowy – Ogłoszenie o przyjmowaniu zgłoszeń do pracy – Proces preselekcji – Wymogi dotyczące znajomości języków – Dyskryminacja – Zakłócenia w przebiegu egzaminów
Przedmiot: Skarga, wniesiona na podstawie art. 236 WE i art. 152 EWEA, w której M.T. Angioi żąda stwierdzenia nieważności decyzji Europejskiego Urzędu Doboru Kadr z dnia 14 marca 2006 r., na mocy której – w związku z ogłoszeniem o przyjmowaniu zgłoszeń do pracy w celu stworzenia bazy danych kandydatów, którzy mogą być zatrudnieni jako członkowie personelu kontraktowego – wykluczono ją z udziału w kolejnych etapach testów preselekcyjnych z powodu uzyskania niewystarczających wyników podczas pierwszych testów mających na celu sprawdzenie zdolności rozumienia tekstu pisanego i operowania danymi liczbowymi.
Orzeczenie: Skarga zostaje oddalona. Skarżąca i Komisja pokrywają własne koszty. Królestwo Hiszpanii i Republika Włoska, występujące w charakterze interwenientów, pokrywają własne koszty.
Streszczenie
1. Urzędnicy – Personel kontraktowy – Zatrudnienie – Konkurs – Warunki dopuszczenia – Znajomość języków – Wybór języka głównego
(warunki zatrudnienia innych pracowników, art. 82 ust. 3 lit. e))
2. Prawo Unii – Wykładnia – Teksty wielojęzyczne – Rozbieżności pomiędzy różnymi wersjami językowymi
3. Urzędnicy – Personel kontraktowy – Zatrudnienie – Konkurs – Warunki dopuszczenia – Znajomość języków – Wymóg zadowalającej znajomości konkretnego języka – Względy uzasadniające
(regulamin pracowniczy, art. 1d ust. 1, art. 6; warunki zatrudnienia innych pracowników, art. 82 ust. 3 lit. e))
4. Postępowanie – Interwencja – Zarzut, którego nie mogłaby podnieść strona wspierana przez interwenienta – Niedopuszczalność
(statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 40 akapit czwarty; regulamin postępowania przed Sądem, art. 116 § 4; regulamin postępowania przed Sądem do spraw Służby Publicznej, art. 110 §§ 3, 4)
5. Urzędnicy – Konkurs – Obowiązek zapewnienia przez instytucje Unii wszystkim kandydatom niezakłóconego i prawidłowego przebiegu egzaminów
6. Urzędnicy – Skarga – Skarga na decyzję w sprawie wykluczenia z konkursu z uwagi na niedostateczne wyniki uzyskane na testach preselekcyjnych
7. Urzędnicy – Konkurs – Komisja konkursowa – Wykluczenie kandydata z uwagi na niedostateczne wyniki uzyskane na testach wielokrotnego wyboru – Obowiązek uzasadnienia – Zakres
(regulamin pracowniczy, art. 25 akapit drugi)
8. Urzędnicy – Konkurs – Konkurs przeprowadzony w oparciu o świadectwa posiadanych kwalifikacji oraz egzaminy – Treść egzaminów – Pytania wielokrotnego wyboru – Uznanie przysługujące komisji konkursowej – Kontrola sądowa – Granice
(regulamin pracowniczy, załącznik III)
9. Europejski Urząd Doboru Kadr (EPSO) – Kompetencje – Organizacja testów preselekcyjnych dla personelu kontraktowego i odrzucenie kandydatur osób, które nie przeszły tych testów – Włączenie
(warunki zatrudnienia innych pracowników, art. 82 ust. 5; decyzja Parlamentu Europejskiego, Rady, Komisji, Trybunału Sprawiedliwości, Trybunału Obrachunkowego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Komitetu Regionów i Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich 2002/620, art. 3 ust. 2)
1. Zgodnie z art. 82 ust. 3 lit. e) warunków zatrudnienia innych pracowników członek personelu kontraktowego może być zatrudniony wyłącznie pod warunkiem, że między innymi wykazał gruntowną znajomość jednego z języków Unii.
Przepis ten nie wymaga jednak, by językiem, którego gruntowną znajomością musi się wykazać kandydat do pełnienia funkcji członka personelu kontraktowego, był wyłącznie jego język przynależności państwowej lub w przypadku kandydata będącego obywatelem państwa członkowskiego mającego więcej niż jeden język urzędowy – język, w którym kandydat ten zdobył wykształcenie.
(zob. pkt 67, 68)
2. Potrzeba jednolitego stosowania i związanej z nim jednolitej wykładni przepisów z zakresu prawa Unii stoi na przeszkodzie wzięciu pod uwagę tylko jednej z jego wersji z osobna, lecz wymaga, by akt ten był interpretowany zarówno w kontekście rzeczywistej woli jego autora jak i zamierzonego przez niego celu, w świetle w szczególności innych wersji sporządzonych w językach Unii. W rezultacie, jeśli jedna wersja językowa odbiega od innych wersji językowych rozpatrywanego aktu, właśnie tym ostatnim należy przypisać pierwszeństwo.
(zob. pkt 72)
Odesłanie:
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑83/07 Zangerl‑Posselt przeciwko Komisji, 30 listopada 2009 r., pkt 49 i przytoczone tam orzecznictwo, odwołanie w toku przed Sądem Unii Europejskiej, sprawa T‑62/10 P
3. Wymogi językowe zawarte w art. 82 ust. 3 lit. e) warunków zatrudnienia innych pracowników, czyli w niniejszym przypadku, posiadanie gruntownej znajomości jednego z języków Unii oraz zadowalającej znajomości innego języka Unii w zakresie niezbędnym do wykonywania obowiązków, są tylko minimalnymi warunkami zatrudnienia członków personelu kontraktowego. Wynika z tego, że jeżeli potrzeby służby lub stanowiska tego wymagają, organ administracji może w odpowiednim wypadku zasadnie określić język lub języki, których gruntowna lub zadowalająca znajomość jest wymagana.
Chociaż taki konkretny wymóg językowy może wynikać ze szczególnego profilu stanowiska, które ma zajmować członek personelu kontraktowego, może on wynikać bardziej ogólnie z tego, że dana instytucja ma jeden lub więcej języków, w których odbywa się komunikacja wewnętrzna. Skoro bowiem dana instytucja dysponuje możliwością wyboru ograniczonej liczby języków komunikacji wewnętrznej, nawet bez podjęcia w tym względzie formalnej decyzji, pod warunkiem że wybór ten opiera się na względach obiektywnych związanych z organizacyjnymi potrzebami tej instytucji, to wynika z tego, że może ona zasadnie wymagać od członków personelu kontraktowego, których zamierza zatrudnić, znajomości języków odpowiadających językom, w których odbywa się jej komunikacja wewnętrzna.
Jednakże art. 1d ust. 1 regulaminu pracowniczego wyraźnie zakazuje wszelkich przejawów dyskryminacji ze względu na język, a zgodnie z art. 1d ust. 6 przy stosowaniu zasady niedyskryminacji oraz zasady proporcjonalności należy zapewnić, by wszelkie ograniczenia tych zasad opierały się na obiektywnych i uzasadnionych podstawach oraz służyły osiągnięciu zgodnych z prawem celów w ramach ogólnego interesu polityki kadrowej.
Za realizujące taki cel należy uznać ogłoszenie o przyjmowaniu zgłoszeń do pracy w celu zatrudnienia członków personelu kontraktowego wykonujących różne zadania w ramach instytucji europejskich, które ogranicza wybór drugiego języka do niemieckiego, angielskiego lub francuskiego. Z uwagi bowiem na pozycję, jaką zajmują wspomniane języki w ramach instytucji, w których zatrudnieni członkowie personelu kontraktowego mieliby wykonywać zadania, wymogi językowe zawarte w ogłoszeniu miały na celu zagwarantowanie, że wspomniani członkowie personelu będą dysponować znajomością języków odpowiadających językom komunikacji wewnętrznej. Ponadto, w przeciwieństwie do urzędników członkowie personelu kontraktowego co do zasady pozostają w instytucjach jedynie przez ograniczony czas i z tego powodu nie można zaradzić ewentualnym brakom językowym tych pracowników poprzez programy szkoleniowe.
(zob. pkt 89–92, 94, 95, 97)
Odesłanie:
Trybunał: sprawa 15/63 Lassalle przeciwko Parlamentowi, 4 marca 1964 r., s. 73, 74; sprawa C‑160/03 Hiszpania przeciwko Eurojustowi, 15 marca 2005 r., opinia rzecznika generalnego M. Poiaresa Madura, pkt 49, 56
Sąd Unii Europejskiej: sprawy połączone T‑156/07 i T‑232/07 Hiszpania przeciwko Komisji, 13 września 2010 r., pkt 65, 75; sprawy połączone T‑166/07 i T‑285/07 Włochy przeciwko Komisji, 13 września 2010 r., pkt 81, 93
4. Interwenient nie może podnieść argumentu, który byłby niedopuszczalny w przypadku podniesienia go przez stronę przez niego wspieraną. Tak jest w przypadku zarzutów dotyczących naruszeń prawa, które nie mogły zaszkodzić interesom strony wspieranej przez interwenienta.
(zob. pkt 112)
Odesłanie:
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑3/92 Latham przeciwko Komisji, 9 lutego 1994 r., pkt 53
5. Zgodnie z zasadami dobrej administracji i równego traktowania instytucje są zobowiązane zapewnić wszystkim kandydatom biorącym udział w konkursie możliwie najspokojniejszy i najbardziej prawidłowy przebieg egzaminów. Nieprawidłowość, która wystąpiła podczas egzaminów, nie ma jednakże wpływu na ich zgodność z prawem, chyba że miała istotny charakter i mogła zniekształcić wyniki egzaminów. Jeżeli taka nieprawidłowość wystąpiła, do pozwanej instytucji należy udowodnienie, że nie miała ona wpływu na wyniki egzaminów.
(zob. pkt 123)
Odesłanie:
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑22/05 Neophytou przeciwko Komisji, 13 grudnia 2006 r., pkt 60
6. Kandydat mógłby skutecznie podważyć ogólną wiarygodność wyników testów preselekcyjnych przekazanych kandydatom przez Europejski Urząd Doboru Kadr (EPSO) w celu poparcia żądania stwierdzenia nieważności decyzji w sprawie swego wykluczenia tylko wtedy, gdy to podważenie pozwoliłoby wykazać, że zainteresowany spełniłby warunki ustanowione przez EPSO odnoszące się do oceny testów preselekcyjnych, czyli osiągnięcia minimalnej liczby prawidłowych odpowiedzi w tych testach.
(zob. pkt 128)
7. Jeżeli nie występują szczególne okoliczności, organ administracji organizujący egzaminy rekrutacyjne w formie pytań wielokrotnego wyboru wywiązuje się z obowiązku uzasadnienia, informując kandydatów, którzy nie przeszli tych egzaminów, o ilości, wyrażonej w procentach, poprawnych odpowiedzi oraz w razie złożenia odpowiedniego wniosku – o tym, jakiej odpowiedzi należało udzielić na każde z zadanych pytań. Inaczej mogłoby być jedynie w sytuacji, gdy w zażaleniu skarżący konkretnie kwestionuje istotny charakter określonych pytań lub zasadność odpowiedzi uznanej za prawidłową, pod warunkiem że różnica między uzyskanym przez niego wynikiem a progiem uzyskania pozytywnego wyniku jest takiego rzędu, że w razie uznania jego zażalenia za zasadne (co wymagałoby stwierdzenia przez sąd, iż stan faktyczny został określony nietrafnie), mógłby się on znaleźć wśród kandydatów, którzy pomyślnie przeszli dany egzamin. W takiej sytuacja administracja miałaby bowiem obowiązek przekazania, w ramach odpowiedzi na zażalenie, wspomnianych informacji, a w szczególności treści pytań zadanych podczas egzaminów.
(zob. pkt 138)
Odesłanie:
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑127/07 Coto Moreno przeciwko Komisji, 11 września 2008 r., pkt 32
8. W ramach egzaminów składających się z pytań wielokrotnego wyboru Sąd do spraw Służby Publicznej może podać w wątpliwość zasadność podziału pytań w oparciu o różne poziomy trudności tylko w drodze zbadania wszystkich pytań, co należałoby do jego zadań, jedynie gdyby liczne okoliczności wskazywały na to, iż podział dokonany przez organizatorów był obarczony błędami wykraczającymi poza przysługujący im zakres uznania.
(zob. pkt 146)
9. Z art. 82 ust. 5 zdanie pierwsze warunków zatrudnienia innych pracowników oraz z art. 3 ust. 2 decyzji 2002/620 wynika, że Europejski Urząd Doboru Kadr jest właściwy do tego, by zorganizować testy preselekcyjne dla personelu kontraktowego i odrzucić kandydatury osób, które nie przeszły tych testów.
(zob. pkt 151, 152)