Language of document : ECLI:EU:F:2012:81

WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ
(trzecia izba)

z dnia 13 czerwca 2012 r.

Sprawa F‑63/10

BL

przeciwko

Komisji Europejskiej

Służba publiczna – Były urzędnik – Zabezpieczenie społeczne – Wypadek – Zakończenie postępowania na podstawie art. 73 regulaminu pracowniczego – Zakres stosowania ratione temporis skali załączonej do nowej wersji zasad ubezpieczenia od ryzyka wypadku i choroby zawodowej – Czas trwania postępowania

Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 270 TFUE, znajdującego zastosowanie do traktatu EWEA na mocy jego art. 106a, w której BL, były urzędnik Komisji Europejskiej, żąda w szczególności stwierdzenia nieważności decyzji z dnia 28 października 2009 r., w drodze której organ powołujący zamknął postępowanie wszczęte na podstawie art. 73 Regulaminu pracowniczego urzędników Unii Europejskiej (zwanego dalej „regulaminem pracowniczym”) i ustalił stopień jego uszczerbku na zdrowiu fizycznym i psychicznym (zwany dalej „uszczerbkiem na zdrowiu”) na 6%.

Orzeczenie: Stwierdza się nieważność decyzji z dnia 28 października 2009 r. Zasądza się od Komisji Europejskiej na rzecz skarżącego kwotę 2500 EUR. W pozostałym zakresie skarga zostaje oddalona. Komisja Europejska pokrywa własne koszty oraz zostaje obciążona kosztami poniesionymi przez skarżącego.

Streszczenie

1.      Urzędnicy – Zabezpieczenie społeczne – Ubezpieczenie z tytułu wypadków i chorób zawodowych – Niepełnosprawność – Świadczenie – Prawo do wypłaty – Warunki – Utrwalenie wszystkich urazów

(regulamin pracowniczy, art. 73; zasady ubezpieczenia od ryzyka wypadku i choroby zawodowej, art. 19 ust. 3)

2.      Akty instytucji – Stosowanie w czasie – Skala załączona do zasad ubezpieczenia urzędników Unii Europejskiej od ryzyka wypadku i choroby zawodowej – Zastosowanie skali obowiązującej w chwili utrwalenia wszystkich urazów – Zastosowanie nowej skali ustanowionej po tej dacie – Naruszenie zasady uzasadnionych oczekiwań

(regulamin pracowniczy, art. 73; zasady ubezpieczenia od ryzyka wypadku i choroby zawodowej, art. 30)

1.      Artykuł 73 regulaminu pracowniczego stanowi, że urzędnik „jest ubezpieczony, począwszy od dnia rozpoczęcia służby” od ryzyka choroby zawodowej oraz wypadków. Przepis ten stanowi również, że świadczenia z tytułu wymienionego ryzyka są „zapewniane” urzędnikowi.

Jednak, o ile prawodawca Unii ustanowił system ubezpieczeń od ryzyka wypadku i choroby zawodowej, o tyle instytucje, działając na podstawie art. 73 ust. 1 regulaminu pracowniczego, uzależniły nabycie prawa do omawianych świadczeń ubezpieczeniowych, a zatem do ich wypłaty, od spełnienia określonej liczby warunków.

Zgodnie z art. 19 ust. 3 zasad ubezpieczenia urzędników od ryzyka wypadku i choroby zawodowej decyzja o ustaleniu stopnia uszczerbku na zdrowiu fizycznym i psychicznym może zapaść dopiero po utrwaleniu urazów ubezpieczonego, zaś utrwalenie oznacza taki stan ofiary, w którym jej urazy utrwaliły się na tyle, że nie wydaje się już, by były one możliwe do wyleczenia lub by ich stan mógł się poprawić, i nie jest już w zasadzie zalecane leczenie, chyba że w celu uniknięcia pogorszenia stanu. Oznacza to, że prawo do wypłaty świadczenia, o którym mowa w art. 73 ust. 2 lit. c) regulaminu pracowniczego, w razie trwałej częściowej niepełnosprawności, jak to ma miejsce w niniejszym przypadku, powstaje dopiero z chwilą utrwalenia wszystkich urazów. Tak więc dopiero od tej daty ubezpieczony ma roszczenie o ustalenie jego uszczerbku na zdrowiu fizycznym i psychicznym.

(zob. pkt 46–49)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa C‑186/80 Suss przeciwko Komisji, 14 lipca 1981 r., pkt 15

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑148/95 W przeciwko Komisji, 21 maja 1996 r., pkt 36

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑119/07 Strack przeciwko Komisji, 17 lutego 2011 r., pkt 88

2.      Ponieważ w ramach postępowania wszczętego na podstawie art. 73 regulaminu pracowniczego urzędników Unii sytuacja ubezpieczonego pod względem jego prawa do ustalenia stopnia uszczerbku na zdrowiu jest w pełni ukonstytuowana w chwili utrwalenia urazów, wobec ubezpieczonego powinna co do zasady zostać zastosowana skala oceny stopnia niepełnosprawności obowiązująca w chwili tego utrwalenia.

Gdyby za datę właściwą dla ustalenia mającej zastosowanie skali oceny stopnia niepełnosprawności należało przyjąć dzień przyjęcia przez organ powołujący projektu decyzji w sprawie ustalenia stopnia uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego oraz odpowiadającej mu kwoty świadczenia, jak to wynika z art. 30 nowej wersji zasad ubezpieczenia urzędników Unii od ryzyka wypadku i choroby zawodowej, mogłoby to prowadzić do stosowania różnych norm do osób, u których utrwalenie urazów nastąpiło w tym samym czasie, w zależności od prędkości, z jaką pracowałaby administracja przy rozpatrywaniu ich spraw, nie bez ryzyka arbitralności.

Z powyższych względów art. 30 zasad ubezpieczenia, jako że stanowi, iż skala załączona do tego uregulowania znajduje zastosowanie, w braku projektu decyzji organu powołującego w sprawie ustalenia stopnia uszczerbku na zdrowiu, do ubezpieczonych, którzy ulegli wypadkowi lub zapadli na chorobę zawodową i których urazy utrwaliły się przed jego wejściem w życie, tj. przed dniem 1 stycznia 2006 r., w odniesieniu do wskazanych ubezpieczonych obejmuje swoim zakresem sytuacje w pełni ukonstytuowane pod rządami skali oceny stopnia niepełnosprawności załączonej do dawnych zasad ubezpieczenia. Artykuł 30 zasad ubezpieczenia nadaje więc w tym względzie załączonej do tych zasad skali moc wsteczną.

Stosowanie skali oceny stopnia niepełnosprawności załączonej do nowych zasad ubezpieczenia do ubezpieczonych, którzy przed wejściem w życie w dniu 1 stycznia 2006 r. tych nowych zasad ubezpieczenia ulegli wypadkowi lub zapadli na chorobę zawodową i których urazy utrwaliły się przed tą datą, z konieczności naruszyło uzasadnione oczekiwania tych ubezpieczonych. Tym samym należy stwierdzić brak zgodności z prawem nowych zasad ubezpieczenia w zakresie, w jakim przewidują one stosowanie załączonej do nich skali w stosunku do ubezpieczonych, którzy ulegli wypadkowi lub zapadli na chorobę zawodową i których urazy utrwaliły się przed ich wejściem w życie.

(zob. pkt 50, 54, 56, 60, 62)

Odesłanie:

Sąd Unii Europejskiej: sprawa T‑439/09 Purvis przeciwko Parlamentowi, 18 października 2011 r., pkt 39, 40