SENTENZA TAL-QORTI ĠENERALI (It-Tielet Awla)
5 ta’ Frar 2019 (*)
“Varjetajiet ta’ pjanti – Applikazzjoni għal drittijiet Komunitarji ta’ varjetajiet ta’ pjanti għall-varjetà ta’ pjanti Braeburn 78 (11078) – Ħatra ta’ uffiċċju ta’ eżami ieħor – Portata tal-eżami li għandu jitwettaq mill-Bord tal-Appell – Obbligu ta’ motivazzjoni”
Fil-Kawża T‑177/16,
Mema GmbH L.G., stabbilita f’Terlano (l-Italja), irrappreżentata minn B. Breitinger u S. Kirschstein-Freund, avukati,
rikorrenti,
vs
Uffiċċju Komunitarju tal-Varjetajiet tal-Pjanti (CPVO), irrappreżentat minn M. Ekvad, F. Mattina, O. Lamberti u U. Braun-Mlodecka, bħala aġenti, assistiti minn A. von Mühlendahl u H. Hartwig, avukati,
konvenut,
li għandha bħala suġġett rikors ippreżentat kontra d-deċiżjoni tal-Bord tal-Appell taċ-CPVO tal-15 ta’ Diċembru 2015 (Każ A 001/2015), dwar applikazzjoni għal għoti ta’ drittijiet Komunitarji ta’ varjetajiet ta’ pjanti għall-varjetà ta’ pjanti Braeburn 78,
IL-QORTI ĠENERALI (It-Tielet Awla),
komposta minn S. Frimodt Nielsen (Relatur), President tal-Awla, V. Kreuschitz u N. Półtorak, Imħallfin,
Reġistratur: R. Ükelyté, Amministratur,
wara li rat ir-rikors ippreżentat fir-Reġistru tal-Qorti Ġenerali fit-22 ta’ April 2016,
wara li rat ir-risposta ppreżentata fir-Reġistru tal-Qorti Ġenerali fil-11 ta’ Lulju 2016,
wara l-emenda għall-kompożizzjoni tal-Awli tal-Qorti Ġenerali,
wara li rat id-deċiżjoni ta’ sospensjoni tal-proċedura tal-24 ta’ Ottubru 2016,
wara li rat id-deċiżjoni ta’ sospensjoni tal-proċedura tat-22 ta’ Marzu 2018,
wara s-seduta tal-25 ta’ Settembru 2018,
tagħti l-preżenti
Sentenza
Il-kuntest ġuridiku
Regolament bażiku
1 Skont l-Artikolu 6 tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 2100/94 tas-27 ta’ Lulju 1994 dwar drittijiet ta’ varjetajiet ta’ pjanti fil-Komunità (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 3, Vol. 16, p. 390, iktar ’il quddiem ir-“Regolament bażiku”), id-drittijiet Komunitarji ta’ varjetajiet ta’ pjanti jingħataw għal varjetajiet li jkunu distinti, uniformi, stabbli u ġodda.
2 Skont l-Artikolu 7(1) tar-Regolament bażiku, varjetà tiġi kkunsidrata li hija distinta jekk tkun distingwibbli b’mod ċar b’riferiment għall-espressjoni tal-karatteristiċi li jirriżultaw minn ġenotip partikolari jew taħlita ta’ ġenotipi partikolari, minn kull varjetajiet oħra li l-eżistenza tagħha jkun fatt li jafu kulħadd fid-data tal-preżentata tal-applikazzjoni għal għoti ta’ drittijiet Komunitarji ta’ varjetajiet ta’ pjanti.
3 Il-kwistjoni dwar jekk il-kriterji ta’ distinzjoni, ta’ uniformità u ta’ stabbiltà humiex issodisfatti f’każ partikolari għandha tiġi eżaminata fil-kuntest ta’ eżami tekniku mwettaq skont l-Artikoli 55 u 56 tar-Regolament bażiku.
4 Skont l-Artikolu 55(1) tar-Regolament bażiku, huwa previst dan li ġej:
“1. Meta [l-Uffiċċju Komunitarju tal-Varjetajiet tal-Pjanti] ma jkunx skopra xi impediment għall-għoti tad-dritt tal-Komunità tal-varjetajiet ta’ pjanti fuq il-bażi ta’ l-eżami [fir-rigward tal-kundizzjonijiet formali u sostantivi previsti] fl-Artikoli 53 u 54 ma jkunx skopra xi impediment għall-għoti tad-dritt tal-Komunità tal-varjetajiet ta’ pjanti, għandu jieħu ħsieb għall-eżami tekniku li jirrelata mal-konformità tal-[kriterji ta’ distinzjoni, ta’ uniformità u ta’ stabbiltà] sabiex isiru mill-uffiċċju jew l-uffiċċji kompetenti f’ta’ mill-anqas wieħed mill-Istati Membri fdati bir-reponsabbiltà ta’ l-eżami tekniku tal-varjetajiet tal-ispeċi kkonċernati mill-Kunsill Amministrattiv [tal-Uffiċċju Komunitarju tal-Varjetajiet tal-Pjanti] hawnhekk iżjed ’il quddiem imsemmi ‘L-Uffiċċju jew l-Uffiċċji ta’ l-Eżami’.”
5 Skont l-Artikolu 56 tar-Regolament bażiku, l-eżamijiet tekniċi għandhom jitwettqu skont il-prinċipji gwida fformulati mill-Kunsill Amministrattiv u skont l-istruzzjonijiet mogħtija mill-Uffiċċju Komunitarju tal-Varjetajiet tal-Pjanti (CPVO). Dawn il-prinċipji gwida jiddeskrivu, b’mod partikolari, il-materjal ta’ pjanti meħtieġ għall-eżami tekniku, il-modalitajiet tat-testijiet, il-metodi li għandhom jiġu applikati, l-osservazzjonijiet li għandhom isiru, il-ġbir flimkien tal-varjetajiet inklużi fit-test, kif ukoll it-tabella tal-karatteristiċi li għandhom jiġu eżaminati. Fil-kuntest tal-eżami tekniku, il-pjanti tal-varjetà kkonċernata jiġu kkultivati maġenb dawk tal-varjetajiet li ċ-CPVO u ċ-ċentru tal-eżami maħtur iqisu li huma l-varjetajiet li l-varjetà kandidata hija l-iktar qrib tagħhom, abbażi tad-deskrizzjoni tagħha fid-deskrizzjoni teknika li tifforma parti mill-applikazzjoni għal għoti ta’ drittijiet Komunitarji ta’ varjetajiet ta’ pjanti.
6 L-Artikolu 57(1) sa (3) tar-Regolament bażiku jipprevedi:
“1. L-Uffiċċju ta’ l-Eżami għandu, fuq talba [taċ-CPVO] jew jekk jitqies li r-riżultati ta’ l-eżami tekniku ikun adekwat biex jevalwa l-varjetà, jibgħat [liċ-CPVO] rapport ta’ l-eżami, u, meta jidhirlu li l-kondizzjonijiet stabbiliti fl-Artikoli 7 sa 9 ikunu konformi, id-deskrizzjoni tal-varjetajiet.
2. [Iċ-CPVO] għandu jikkomunika r-riżultat ta’ l-eżamijiet tekniċi u d-deskrizzjoni tal-varjetajiet lill-applikant u għandu jagħtih l-opportunità li jikkummenta dwar dan.
3. Meta [iċ-CPVO] ma jikkonsidrax ir-rapport ta’ l-eżami li jkollu bażi suffiċjenti għal deċiżjoni, jista’ jipprovdi minn jeddu, wara konsultazzjoni ma’ l-applikant, jew fuq talba ta’ l-applikant għall-eżami komplementarju. Għall-għanijiet ta’ l-assessjar tar-riżultati, kull eżami komplementari magħmul sakemm tittieħed deċiżjoni skond l-Artikolu 61 u 62 issir finali għandu jitqies li jkun parti mill-eżami msemmi fl-Artikolu 56(1).”
7 Fir-rigward tar-regoli li jirregolaw il-proċedimenti quddiem iċ-CPVO, l-Artikolu 72 tar-Regolament bażiku jipprovdi dan li ġej:
“Il-Bord ta’ l-Appell għandu jiddeċiedi l-appell fuq il-bażi ta’ l-eżami magħmul skond l-Artikolu 71. Il-Bord ta’ l-Appell jista’ jeżerċita kull setgħta li hemm fi ħdan il-kompetenza [taċ-CPVO] għal aktar azzjoni. Dan ta’ l-aħħar għandu, sakemm il-fatti jkunu l-istess, jintrabat bir-razzjonalità deċenti tal-Bord ta’ l-Appell.”
8 L-Artikolu 75 tar-Regolament bażiku jipprovdi dan li ġej:
“Id-deċiżjonijiet [taċ-CPVO] għandhom ikollhom magħhom dikjarazzjoni tal-bażi li fuqhom ikunu bbażati. Għandhom ikunu bbażati biss fuq bażi jew xiehda li tagħhom il-partijiet fil-proċeduri kellhom l-opportunità li jippreżentaw il-kummenti tagħhom orali jew bil-miktub.”
9 L-Artikolu 76 tar-Regolament bażiku jipprevedi dan li ġej:
“Fi proċeduri quddiemu [iċ-CPVO] għandu jagħmel investigazzjonijiet fuq il-fatti minn jeddu, sal-limitu li dawn jaqgħu taħt l-eżami skond l-Artikoli 54 u 55. Għandu jiskarta fatti jew bċejjeċ ta’ xiehda li ma jkunux intbagħtu fil-limitu ta’ żmien stabbilit mill-Uffiċċju.”
Protokoll CPVO-TP/14/2 finali
10 Skont il-punt I tal-Protokoll TP/14/2 finali taċ-CPVO tal-14 ta’ Marzu 2006 dwar l-eżamijiet tad-distintività, tal-uniformità u tal-istabbiltà (Tuffieħ) (iktar ’il quddiem, il-“Protokoll CPVO TP/14/2”), huwa previst dan li ġej:
“Il-Protokoll jiddeskrivi l-proċeduri tekniċi li għandhom jiġu segwiti sabiex jiġi ssodisfatt ir-Regolament bażiku. Il-proċeduri tekniċi ġew approvati mill-Kunsill Amministrattiv u huma bbażati fuq id-dokument ġenerali TG/1/3 tal-[Unjoni Internazzjonali għall-Protezzjoni ta’ Varjetajiet Ġodda ta’ Pjanti] u fuq il-linji gwida tal-[Unjoni Internazzjonali għall-Protezzjoni ta’ Varjetajiet Ġodda ta’ Pjanti] TG/14/9 tas-6 ta’ April 2005 għat-twettieq tat-testijiet tad-DUS. Dan il-protokoll japplika għall-varjetajiet ta’ frott Malus domestica Borkh.” (1) [traduzzjoni mhux uffiċjali]
11 Skont l-aħħar subparagrafu tal-punt III.5 tal-Protokoll CPVO-TP/14/2, huwa previst dan li ġej:
“L-osservazzjonijiet dwar il-frott għandhom isiru […] fil-mument tal-maturità tal-ikel.” [traduzzjoni mhux uffiċjali]
12 Skont il-punt Ad 56 tal-Protokoll CPVO-TP/14/2, huwa previst dan li ġej:
“Żmien ta’ ħsad
Iż-żmien ta’ ħsad huwa ż-żmien ta’ qtugħ ottimali sabiex jinkiseb frott fl-aħjar kundizzjoni biex jittiekel (ara [punt] Ad. 57).”(2) [traduzzjoni mhux uffiċjali]
13 Skont il-punt Ad 57 tal-Protokoll CPVO-TP/14/2, huwa previst dan li ġej:
“Żmien ta’ maturità tal-ikel
Iż-żmien ta’ maturità tal-ikel huwa l-perijodu li matulu l-frott ikun laħaq kulur, sodizza, konsistenza, aroma u togħma ottimali għall-konsum. Skont it-tip ta’ frott, dan il-perijodu jista’ jseħħ direttament wara li jinqata’ mis-siġra (pereżempju, għal varjetajiet bikrin) jew wara perijodu ta’ ħżin jew imballaġġ (pereżempju, għal varjetajiet tardivi).” (3) [traduzzjoni mhux uffiċjali]
Il-fatti li wasslu għall-kawża
14 Fl-20 ta’ Mejju 2009, Johann Huber, proprjetarju tar-rikorrenti, Mema GmbH LG, ippreżenta applikazzjoni għal għoti ta’ drittijiet Komunitarji ta’ varjetajiet ta’ pjanti quddiem iċ-CPVO, skont ir-Regolament bażiku. Il-varjetà ta’ pjanti li għaliha saret l-applikazzjoni għal drittijiet hija l-varjetà Braeburn 78, li tappartjeni għall-ispeċi Malus domestica Borkh.
15 Iċ-CPVO inkariga lill-Grupp ta’ Studju u ta’ kontroll tal-varjetajiet u taż-żerriegħa (GEVES), is-sit ta’ eżami tal-Istitut Nazzjonali għar-Riċerka dwar l-Agrikoltura (INRA), li jinsab f’Angers-Beaucouzé (Franza), sabiex jagħmel l-eżami tekniku tal-varjetà kandidata, skont l-Artikolu 55(1) tar-Regolament bażiku.
16 L-eżami tekniku twettaq fuq il-bażi tal-Protokoll CPVO-TP/14/2.
17 Il-GEVES, li r-rapport ta’ eżami tiegħu ntbagħat liċ-CPVO fil-21 ta’ Mejju 2014, qies li l-varjetà Braeburn 78 ma kinitx suffiċjentement distinta mill-varjetà ta’ paragun Royal Braeburn fuq il-bażi tal-konstatazzjonijiet li ġejjin:
“Abbażi tal-osservazzjonijiet DUS 2012–2013, il-varjetà kandidata ma hijiex distinta b’mod ċar mir-Royal Braeburn u mill-X9466. Din il-konklużjoni hija bbażata fuq l-elementi li ġejjin:
Fl-2012: l-ewwel ħsad sinjifikattiv ta’ frott
Varjetà Tipiku | Data ta’ ħsad | Tnaqqis tal-lamtu
| Sodizza (kg/cm²) | Indiċi rifrattometru (%) | Aċidità (g/l ta’ aċidu maliku) | Kulur (spektrokolorimetrija)* |
Varjetà kandidata | 11/10 | 5.5 | 9.2 | 12.8 | 7.39 | 18.64 |
Royal Braeburn | 11/10 | - | - | - | - | 20.19 |
X9466 (1) | 11/10 | 6.3 | 9.3 | 12.8 | 7.31 | 18.71 |
* Differenza ta’ 2 gradi hija viżibbli b’mod ċar għall-għajnejn
(1) siġar ikbar minn sena mill-varjetà kandidata
Il-varjetà kandidata għandha frott f’medda kontinwa u strixxi, bħar-Royal Braeburn u l-X9466. Il-lewn u l-kulur tal-qoxra tal-varjetà kandidata huma qrib tar-Royal Braeburn u l-X9466. Il-maturità tal-varjetà kandidata hija qrib mutanti oħra tar-Royal Braeburn b’perijodu ta’ maturità standard.
Fl-2013: it-tieni ħsad sinjifikattiv ta’ frott
Varjetà Tipiku | Data ta’ ħsad | Tnaqqis tal-lamtu
| Sodizza (kg/cm²) | Indiċi rifrattometru (%) | Aċidità (g/l ta’ aċidu maliku) | Kulur (spektrokolorimetrija)* |
Varjetà kandidata | 11/10 | 5.5 | 10.5 | 11.7 | 7.8 | 22.49 |
Royal Braeburn | 11/10 | 6.0 | 10.0 | 11.6 | 8.08 | 23.55 |
X9466 (1) | 11/10 | 5.7 | 10.2 | 11.2 | 7.53 | 22.07 |
* Differenza ta’ 2 gradi hija viżibbli b’mod ċar għall-għajnejn
(1) siġar ikbar minn sena mill-varjetà kandidata
Il-varjetà kandidata għandha frott f’medda kontinwa u strixxi, bħar-Royal Braeburn u l-X9466. Il-lewn u l-kulur tal-qoxra tal-varjetà kandidata huma qrib wisq tar-Royal Braeburn u l-X9466. Il-maturità tal-varjetà kandidata hija qrib mutanti oħra tar-Royal Braeburn b’perijodu ta’ maturità standard. Id-differenza żgħira fil-forma tal-frotta, imsemmija mill-applikant b’paragun mar-Royal Braeburn, ma hijiex osservata.
Il-varjetà hija miċħuda minħabba nuqqas ta’ distinzjoni mir-Royal Braeburn u l-X9466.”
18 Abbażi ta’ dan ir-rapport, u wara li rċieva l-osservazzjonijiet tar-rikorrenti, iċ-CPVO ċaħad l-applikazzjoni għal għoti ta’ drittijiet Komunitarji b’deċiżjoni tat-18 ta’ Diċembru 2014.
19 Ir-rikorrenti ppreżentat rikors kontra d-deċiżjoni ta’ ċaħda taċ-CPVO. Dan ir-rikors ġie miċħud bħala infondat mill-Bord tal-Appell taċ-CPVO b’deċiżjoni tal-15 ta’ Diċembru 2015, innotifikata lir-rikorrenti fit-22 ta’ Frar 2016 (iktar ’il quddiem id-“deċiżjoni kkontestata”).
20 L-ewwel nett, il-Bord tal-Appell ikkunsidra, essenzjalment, li l-post ta’ eżami, jiġifieri Angers-Beaucouzé, ikkontestat mir-rikorrenti, kien is-sit fejn kellu jsir l-eżami tekniku skont id-dispożizzjonijiet applikabbli.
21 It-tieni nett, fir-rigward tad-data tal-ħsad u tad-data ta’ maturità, li r-rikorrenti kkontestat essenzjalment il-kundizzjonijiet u r-riżultati tal-eżami tekniku, il-Bord tal-Appell qies dan li ġej:
“Il-karatteristiċi ‘data tal-ħsad’ u ‘data tal-maturità tal-ikel’ ġew iddefiniti b’mod pjuttost vag fil-linji gwida tal-UPOV (TG/14/9) u fil-protokoll ta’ test għat-tuffieħ li jirriżulta minnhom [OCVV‑TP/14/2], sa fejn l-istruzzjonijiet ikopru firxa wiesgħa ta’ maturità, minn bikrija sa tardiva, u li testendi minn konsum immedjat sa ħżin fit-tul. Użu effettiv tal-linji gwida tal-protokoll jeħtieġ esperjenza fit-testijiet tad-DUS u għarfien iddettaljat taż-żerriegħa.
Fit-Taqsima ‘Spjegazzjonijiet u metodi’ li tinsab fit-tabella tal-karatteristiċi tal-protokoll ta’ test tat-tuffieħ, hemm xi istruzzjonijiet. L-istruzzjonijiet dwar il-mument tal-ħsad u dak tal-maturità tal-ikel jingħataw fil-[punti] Ad. 56 u fl-Ad. 57 f’paġna 32.
Skont l-opinjoni tal-Bord tal-Appell, dawn l-istruzzjonijiet ġew korrettament implimentati mill-uffiċċju ta’ eżami. Għal paragun tajjeb, il-frott tal-varjetajiet kandidati u ta’ referenza ġew maħsuda fl-istess data u (f’dan il-każ) meta l-indiċi ta’ tnaqqis tal-lamtu kien madwar 5 għall-varjetajiet kollha kkonċernati.
Il-‘mument ta’ maturità’ jista’ jiġi kkontestat iżda peress li l-eżaminaturi ta’ GEVES għandhom esperjenza f’dawn iż-żerriegħa, il-Bord tal-Appell jafda fl-evalwazzjoni tagħhom tal-mument tal-maturità tal-ikel li jikkorrispondi għall-fażi li fih il-karatteristiċi kollha tal-frott ġew evalwati. Il-karatteristiċi tal-frott misjur tal-mutanti ta’ Braeburn ġew irreġistrati u/jew imkejla fl-istess data (meta possibbli), jiġifieri madwar nofs Novembru, kif meħtieġ.” [traduzzjoni mhux uffiċjali]
22 Fl-aħħar nett, it-tielet nett, fir-rigward tal-elementi ta’ distinzjoni dwar l-istrixxi tal-frott, il-forma tagħhom u d-daqs tagħhom, elementi li fir-rigward tagħhom ir-rikorrenti kkontestat l-osservazzjonijiet tal-uffiċċju ta’ eżami, il-Bord tal-Appell ikkunsidra li l-karatteristiċi tad-“daqs tal-frotta”, “il-forma tal-frotta”, “il-kulur bażiku tal-frotta”, “l-estensjoni relattiva tal-kulur tal-qoxra”, “l-intensità tal-kulur tal-qoxra”, “id-disinn tal-kulur tal-qoxra’ u ‘l-wisa’ tal-istrixxi” setgħu normalment jiġu evalwati viżwalment, filwaqt li karatteristiċi oħrajn, bħall-“għoli tal-frotta”, “id-dijametru tal-frotta” u “l-proporzjon għoli/dijametru” kienu jeħtieġu li jitkejlu, fejn il-karatteristiċi osservati viżwalment kienu xi kultant f’dan ir-rigward ikkonfermati bil-miżuri. Il-Bord tal-Appell ikkonkluda minn dan li l-uffiċċju ta’ eżami kien wettaq it-testijiet kollha skont il-linji gwida applikabbli u l-protokoll.
It-talbiet tal-partijiet
23 Ir-rikorrenti titlob li l-Qorti Ġenerali jogħġobha:
– tannulla d-deċiżjoni kkontestata u tibgħat lura l-każ quddiem il-Bord tal-Appell għal deċiżjoni mill-ġdid, bl-istruzzjoni li dan jannulla d-deċiżjoni kkontestata u jordna liċ-CPVO iwettaq eżami komplementari skont l-Artikolu 57(3) tar-Regolament bażiku;
– sussidjarjament, tannulla d-deċiżjoni kkontestata;
– sussidjarjament, fil-każ li l-Qorti Ġenerali ma tilqax l-ewwel żewġ talbiet, tissospendi l-proċedura tar-rikors skont l-Artikolu 69(d) tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti Ġenerali sakemm tingħata deċiżjoni finali fil-proċedura dwar it-tħassir tad-drittijiet Komunitarji ta’ varjetajiet ta’ pjanti mogħtija għall-Varjetà ta’ Referenza Royal Braeburn (Applikazzjoni Nru 1998/1082; Varjetà Nru 11960).
– tikkundanna liċ-CPVO għall-ispejjeż.
24 Ir-rikorrenti madankollu irrinunzjat għat-tieni kap tat-talbiet tagħha ppreżentat sussidjarjament, fatt li ġie nnotat fil-proċess verbal tas-seduta.
25 Iċ-CPVO jitlob li l-Qorti Ġenerali jogħġobha:
– tiċħad parzjalment ir-rikors bħala inammissibbli;
– tiċħad parzjalment ir-rikors bħala infondat;
– tikkundanna lir-rikorrenti għall-ispejjeż.
Id-dritt
26 Ir-rikorrenti tinvoka tliet motivi insostenn tar-rikors tagħha, ibbażati, rispettivament, essenzjalment, l-ewwel wieħed, fuq abbuż ta’ poter u ksur tal-Artikolu 57(3) tar-Regolament bażiku, it-tieni wieħed, li l-eżami tekniku huwa vvizzjat b’diversi żbalji u, fl-aħħar nett, it-tielet wieħed, il-ksur tad-dritt għal smigħ u nuqqas ta’ motivazzjoni.
27 Wara li ddeċidiet dwar l-ammissibbiltà tal-ewwel kap ta’ talbiet tar-rikorrenti, għandha l-ewwel tiġi eżaminata t-tielet parti tat-tieni motiv u t-tieni parti tat-tielet motiv, li jirrigwardaw it-tnejn li huma nuqqas ta’ motivazzjoni tad-deċiżjoni kkontestata.
Fuq l-ammissibbiltà tal-ewwel kap tat-talbiet tar-rikorrenti
28 Permezz tal-ewwel kap tat-talbiet tagħha, ir-rikorrenti titlob li l-Qorti Ġenerali jogħġobha rispettivament “tannulla d-deċiżjoni kkontestata u tibgħat lura l-każ quddiem il-Bord tal-Appell għal deċiżjoni mill-ġdid bl-istruzzjoni li dan jannulla d-deċiżjoni kkontestata u jordna liċ-CPVO iwettaq eżami komplementari skont l-Artikolu 57(3) tar-Regolament bażiku”.
29 Għandu jitfakkar li, fil-kuntest ta’ rikors ippreżentat quddiem il-qorti tal-Unjoni Ewropea kontra d-deċiżjoni tal-Bord tal-Appell taċ-CPVO, dan tal-aħħar huwa meħtieġ, skont l-Artikolu 73(6) tar-Regolament bażiku, li jieħu l-miżuri għall-eżekuzzjoni tas-sentenza tal-qorti tal-Unjoni. Għaldaqstant, ma hijiex il-Qorti Ġenerali li għandha tagħti ordnijiet liċ-CPVO, li għandu jiddeduċi l-konsegwenzi mid-dispożittiv u mill-motivi tas-sentenzi tal-qorti tal-Unjoni (ara, f’dan is-sens, is-sens, is-sentenza tas-11 ta’ Lulju 2007, El Corte Inglés vs UASI – Bolaños Sabri (PiraÑAM diseño original Juan Bolaños), T-443/05, EU:T:2007:219, punt 20, u l-ġurisprudenza ċċitata).
30 Għaldaqstant, l-ewwel kap tat-talbiet huwa inammissibbli sa fejn huwa intiż li l-Qorti Ġenerali tibgħat lura l-każ quddiem il-Bord tal-Appell għal deċiżjoni mill-ġdid, bl-istruzzjoni li dan jannulla d-deċiżjoni kkontestata u jordna liċ-CPVO iwettaq eżami komplementari skont l-Artikolu 57(3) tar-Regolament bażiku.
Fuq it-tielet parti tat-tieni motiv u t-tieni parti tat-tielet motiv, ibbażati fuq nuqqas ta’ motivazzjoni tad-deċiżjoni kkontestata
31 Insostenn tat-tielet parti tat-tieni motiv u tat-tieni parti tat-tielet motiv, ir-rikorrenti ssostni b’mod partikolari nuqqas ta’ motivazzjoni.
32 F’dan ir-rigward, ir-rikorrenti ssostni, essenzjalment, li l-Bord tal-Appell ma spjegax ir-raġunijiet għalfejn, minn naħa, huwa ma kienx ikkunsidra ċerti provi li hija kienet ipproduċiet u li setgħu jistabbilixxu, b’mod partikolari, li d-dehra globali tal-vina tal-varjetà li għaliha saret l-applikazzjoni kienet tiddistingwi ruħha b’mod suffiċjentement ċar minn dik tal-varjetà ta’ referenza sabiex ikunu differenzjati (it-tielet parti tat-tieni motiv) u, min-naħa l-oħra, għandu jkun hemm fiduċja fl-evalwazzjonijiet tal-eżaminaturi tal-uffiċċju ta’eżami u, għaldaqstant, li ma għandhomx jittieħdu inkunsiderazzjoni l-elementi tekniċi u opinjonijiet ta’ esperti li hija kienet ipproduċiet insostenn tar-rikors tagħha (it-tieni parti tat-tielet motiv).
33 Għandhom, qabel kollox, jitfakkru l-prinċipji li jiddeterminaw il-portata tal-eżami li l-Bord tal-Appell taċ-CPVO għandu jagħmel.
34 L-ewwel nett, għandu jitfakkar li l-kompitu taċ-CPVO huwa kkaratterizzat minn kumplessità xjentifika u teknika tal-kundizzjonijiet ta’ eżami tal-applikazzjonijiet għal għoti ta’ drittijiet Komunitarji, b’tali mod li għandu jiġi rrikonoxxut fir-rigward tiegħu marġni ta’ diskrezzjoni fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet tiegħu (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tad-19 ta’ Diċembru 2012, Brookfield New Zealand u Elaris vs CPVO u Schniga, C‑534/10 P, EU:C:2012:813, punt 50 u l-ġurisprudenza ċċitata). Din is-setgħa diskrezzjonali testendi, b’mod partikolari, għall-verifika tal-karattru distintiv ta’ varjetà, fis-sens tal-Artikolu 7(1) tar-Regolament bażiku (ara s-sentenza tat-8 ta’ Ġunju 2017, Schniga vs CPVO, C‑625/15 P, EU:C:2017:435, punt 46 u l-ġurisprudenza ċċitata).
35 Madankollu, iċ-CPVO, bħala organu tal-Unjoni, huwa suġġett għall-prinċipju ta’ amministrazzjoni tajba, li abbażi tiegħu huwa għandu jeżamina bir-reqqa u b’imparzjalità l-elementi kollha rilevanti ta’ applikazzjoni għal għoti ta’ drittijiet Komunitarji u jiġbor l-elementi kollha ta’ fatt u ta’ liġi neċessarji għall-eżerċizzju tas-setgħa diskrezzjonali tiegħu. Huwa għandu, barra minn hekk, jiżgura l-iżvolġiment tajjeb u l-effettività tal-proċeduri li jimplimenta (ara s-sentenza tat-8 ta’ Ġunju 2017, Schniga vs CPVO, C‑625/15 P, EU:C:2017:435, punt 47 u l-ġurisprudenza ċċitata).
36 Barra minn hekk, għandu jitfakkar li l-Artikolu 76 tar-Regolament bażiku jipprevedi li, “[f]i proċeduri quddiemu [iċ-CPVO] għandu jagħmel investigazzjonijiet fuq il-fatti minn jeddu, sal-limitu li dawn jaqgħu taħt l-eżami skond l-Artikoli 54 u 55”.
37 Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li, skont l-Artikolu 51 tar-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 874/2009 tas-17 ta’ Settembru 2009 li jistabbilixxi r-regoli ta’ implimentazzjoni sabiex jiġi applikat ir-Regolament [bażiku] rigward il-proċedimenti quddiem l-Uffiċċju Komunitarju tal-Varjetajiet tal-Pjanti (ĠU 2009, L 251, p. 3), id-dispożizzjonijiet relattivi għall-proċedimenti mibdija quddiem iċ-CPVO japplikaw mutatis mutandis għall-proċeduri tal-appell (sentenza tal-21 ta’ Mejju 2015, Schräder vs CPVO, C‑546/12 P, EU:C:2015:332, punt 46).
38 Għalhekk, minn naħa, il-prinċipju tal-investigazzjoni ex officio tal-fatti japplika wkoll f’tali proċedimenti quddiem il-Bord tal-Appell (sentenza tal-21 ta’ Mejju 2015, Schräder vs CPVO, C‑546/12 P, EU:C:2015:332, punt 46). Min-naħa l-oħra, il-Bord tal-Appell huwa wkoll marbut bil-prinċipju ta’ amministrazzjoni tajba, li abbażi tiegħu dan għandu jeżamina b’reqqa u imparzjalità l-punti kollha ta’ fatt u ta’ liġi rilevanti tal-każ quddiemu (sentenza tat-23 ta’ Novembru 2017, Aurora vs CPVO – SESVanderhave (M 02205), T‑140/15, EU:T:2017:830, punt 74).
39 It-tieni nett, l-Artikolu 72 tar-Regolament bażiku jipprovdi li l-Bord tal-Appell jista’ jew jeżerċita l-kompetenzi tad-dipartiment li jkun adotta d-deċiżjoni kkontestata, jew jista’ jibgħat lura l-każ lill-imsemmi dipartiment għal evalwazzjoni ulterjuri tar-rikors.
40 F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, fir-rigward tal-Artikolu 71(1) tar-Regolament (UE) 2017/1001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta’ Ġunju 2017 dwar it-trademark tal-Unjoni Ewropea (ĠU 2017, L 154, p. 1), li huwa fformulat f’termini simili għal dawk tal-Artikolu 72 tar-Regolament bażiku, ġie deċiż b’mod kostanti li minn din id-dispożizzjoni, kif ukoll mill-istruttura tar-Regolament Nru 2017/1001 jirriżulta, li l-Bord tal-Appell għandu, sabiex jiddeċiedi appell, l-istess kompetenzi bħad-dipartiment li jkun adotta d-deċiżjoni kkontestata u li l-eżami tiegħu jirrigwarda t-tilwima kollha kif tinsab fil-ġurnata meta huwa jagħti deċiżjoni. Minn dan l-artikolu jirriżulta wkoll li teżisti kontinwità funzjonali bejn id-dipartimenti differenti tal- Uffiċċju tal-Proprjetà Intellettwali tal-Unjoni Ewropea (EUIPO) u l-Bordijiet tal-Appell li minnha jirriżulta li, fil-kuntest tal-eżami mill-ġdid li l-Bordijiet tal-Appell ikollhom jagħmlu tad-deċiżjonijiet meħuda mid-dipartimenti tal-EUIPO li jiddeċiedu fl-ewwel istanza, dawn huma obbligati li jibbażaw id-deċiżjoni tagħhom fuq il-punti ta’ fatt u ta’ liġi kollha li l-partijiet ikunu esponew jew fil-proċedura quddiem id-diviżjoni li tkun iddeċidiet fl-ewwel istanza, jew fil-proċedimenti ta’ appell (ara s-sentenza tal-10 ta’ Lulju 2006, La Baronia de Turis vs UASI – Baron Philippe de Rothschild (LA BARONNIE), T‑323/03, EU:T:2006:197, punti 56 sa 58, u l-ġurisprudenza ċċitata).
41 Ġie deċiż ukoll, fir-rigward tal-portata tal-eżami li l-Bordijiet tal-Appell tal-EUIPO għandhom jagħmlu fir-rigward tad-deċiżjoni li hija s-suġġett tar-rikors, li din ma tiddependix fuq jekk il-parti li tkun għamlet l-appell ressqitx motiv speċifiku fir-rigward ta’ din id-deċiżjoni, li jikkritika l-interpretazzjoni jew l-applikazzjoni ta’ regola ta’ dritt mid-dipartiment tal-EUIPO li jiddeċiedi fl-ewwel istanza, jew inkella l-evalwazzjoni, minnu, ta’ prova. Għaldaqstant, anke jekk il-parti li tkun ressqet l-appell quddiem il-Bord tal-Appell ma tkunx ressqet motiv speċifiku, il-Bord tal-Appell għandu madankollu jeżamina, fid-dawl tal-punti kollha rilevanti ta’ liġi u ta’ fatt li jkunu disponibbli, jekk deċiżjoni ġdida li jkollha l-istess parti dispożittiva bħad-deċiżjoni li tkun is-suġġett tal-appell tistax jew le tiġi adottata legalment meta tittieħed deċiżjoni fuq l-appel (ara s-sentenza tat-8 ta’ Lulju 2004, Sunrider vs UASI – Espadafor Caba (VITAFRUIT), T‑203/02, EU:T:2004:225, punt 21 u l-ġurisprudenza ċċitata).
42 Għandu jiġi kkunsidrat li, fid-dawl tax-xebh tad-dispożizzjonijiet tar-Regolament 2017/1001 u tar-Regolament bażiku, prinċipji simili huma applikabbli għall-proċedimenti applikati miċ-CPVO.
43 It-tielet nett, għandu jitfakkar li, skont l-ewwel sentenza tal-Artikolu 75 tar-Regolament bażiku, id-deċiżjonijiet taċ-CPVO għandhom ikunu mmotivati. L-obbligu ta’ motivazzjoni stabbilit b’dan il-mod għandu l-istess portata bħal dak stabbilit fl-Artikolu 296 TFUE u għandu l-għan doppju li jippermetti, minn naħa, lill-partijiet interessati sabiex ikunu jafu l-ġustifikazzjonijiet tal-miżura meħuda sabiex jiddefendu d-drittijiet tagħhom u, min-naħa l-oħra, lill-qorti tal-Unjoni sabiex teżerċita l-istħarriġ tagħha dwar il-legalità tad-deċiżjoni (ara s-sentenza tat-23 ta’ Frar 2018, Schniga vs CPVO (Gala Schnico), T‑445/16, EU:T:2018:95, punt 27 u l-ġurisprudenza ċċitata).
44 L-obbligu ta’ motivazzjoni jista’ jiġi ssodisfatt mingħajr ma huwa neċessarju li tingħata risposta espressa u b’mod eżawrjenti għall-argumenti kollha mressqa minn rikorrent, sakemm iċ-CPVO jesponi l-fatti u l-kunsiderazzjonijiet legali li għandhom importanza essenzjali fl-istruttura tad-deċiżjoni (ara s-sentenza tat-23 ta’ Frar 2018, Gala Schnico), T‑445/16, EU:T:2018:95, punt 28 u l-ġurisprudenza ċċitata).
45 F’dan il-każ, għandu jitfakkar minn qabel li l-kwistjoni dwar jekk, b’mod partikolari, il-kriterju ta’ distinzjoni huwiex issodisfatt għandha tiġi evalwata fil-kuntest ta’ eżami tekniku, li, skont l-Artikolu 56 tar-Regolament bażiku, għandu jsir skont il-prinċipji gwida fformulati mill-Kunsill Amministrattiv taċ-CPVO u skont l-istruzzjonijiet mogħtija miċ-CPVO. Dawn il-prinċipji gwida jiddeskrivu, b’mod partikolari, il-materjal ta’ pjanti meħtieġ għall-eżami tekniku, il-metodi li għandhom jiġu applikati, l-osservazzjonijiet li għandhom jiġu ppreżentati kif ukoll it-tabella tal-karatteristiċi suġġetti għall-eżami.
46 Il-Protokoll CPVO-TP/14/2 jiddeskrivi min-naħa tiegħu l-proċeduri tekniċi li għandhom jiġu segwiti sabiex jiġi ssodisfatt ir-Regolament bażiku.
47 Skont l-aħħar paragrafu tal-punt III.5 tal-Protokoll CPVO-TP/14/2, il-karatteristiċi tal-frotta għandhom ikunu osservati fil-mument tal-maturità tal-ikel li huwa, skont il-punt Ad. 57 tal-imsemmi protokoll, “[i]l-perijodu li matulu l-frott ikun laħaq kulur, sodizza, konsistenza, aroma u togħma ottimali għall-konsum.” Skont it-tip ta’ frott, dan il-perijodu jista’ jseħħ direttament wara l-qtugħ mis-siġra (għall-varjetajiet bikrin) jew wara perijodu ta’ ħżin jew imballaġġ (għall-varjetajiet tardivi). Il-mument ta’ ħsad huwa, min-naħa tiegħu, iddefinit bħala “l-mument ta’ qtugħ ottimali sabiex jinkiseb frott fl-aħjar kundizzjoni biex jittiekel”, skont il-punt Ad. 56 tal-istess protokoll.
48 Għalhekk, għal varjetà tardiva bħal f’dan il-każ, sabiex tiġi evalwata korrettament id-distinzjoni bejn il-varjetà li saret applikazzjoni għaliha u l-varjetà ta’ referenza, għandu, minn naħa, jsir il-qtugħ tal-frott tal-varjetajiet rispettivi fl-aħjar mument sabiex jinkiseb frott fl-aħjar kundizzjoni biex jittiekel u, min-naħa l-oħra, l-osservazzjonijiet tal-karatteristiċi tal-frott għandhom jitwettqu meta dawn ikunu laħqu l-maturità tal-ikel tagħhom jiġifieri kisbu kulur, sodizza, konsistenza, aroma u togħma ottimali għall-konsum.
49 Minn dan isegwi li, fil-każ fejn il-qtugħ iseħħ f’mument li ma jippermettix il-kisba ta’ kulur, sodizza, konsistenza, aroma u togħma ottimali u l-osservazzjoni tal-karatteristiċi jsir f’mument meta l-frotta ma tkunx laħqet il-maturità tal-ikel tagħha, għandu jiġi kkunsidrat li l-kriterji dwar iż-żmien ta’ ħsad u ż-żmien ta’ maturità tal-ikel ma jkunux issodisfatti li jipprekludi konsegwentement evalwazzjoni komparattiva korretta tal-varjetà li saret applikazzjoni għaliha u tal-varjetà ta’ referenza.
50 F’dan il-każ, ma jistax jiġi eskluż li l-kritiki mressqa mir-rikorrenti f’dan il-każ dwar l-allegat nuqqas ta’ rispett tal-kriterji tal-protokoll relatati mal-mument tal-ħsad u mal-mument tal-maturità tal-ikel setgħu, li kieku seħħew, ikollhom effett fuq il-kwistjoni dwar jekk l-evalwazzjoni tad-distinzjoni twettqitx f’konformità ma’ dan il-protokoll. Konsegwentement, huwa l-Bord tal-Appell li għandu jiddeċiedi dwarhom, peress li dawn il-kunsiderazzjonijiet għandhom fil-fatt importanza essenzjali fl-istruttura tad-deċiżjoni li huwa l-Bord tal-Appell li għandu jieħu wara l-eżami li huwa għandu jagħmel skont il-prinċipji mfakkra fil-punti 34 sa 42 iktar ’il fuq.
51 Issa, għandu jiġi kkonstatat li, bħala risposta għall-argumenti mressqa mir-rikorrenti fir-rigward tal-evalwazzjonijiet tal-GEVES f’dak li jirrigwarda, b’mod partikolari, minn naħa, id-data tal-ħsad u kunsiderazzjonijiet dwar l-indiċi ta’ tnaqqis tal-lamtu u, min-naħa l-oħra, id-data ta’ maturità tal-ikel, il-Bord tal-Appell (ara l-punt 21 iktar ’il fuq) sempliċement, minn naħa, ikkunsidra li l-kriterji li kellhom jiġu applikati kienu ċertament iddefiniti b’mod vag iżda li, fl-opinjoni tiegħu, dawn kienu ġew “implimentati” u, min-naħa l-oħra, indika li huwa kellu fiduċja fil-konstatazzjonijiet tal-esperti, mingħajr madankollu ma spjega bl-ebda mod għalfejn, l-argumenti tekniċi u l-provi, b’mod partikolari r-rapporti ta’ esperti prodotti mir-rikorrenti kienu rrilevanti u kellhom, konsegwentement jiġu skartati.
52 Id-deċiżjoni kkontestata għalhekk, ma turix b’mod ċar u inekwivoku r-raġunament tal-Bord tal-Appell li waslu sabiex jistrieħ fuq il-konstatazzjonijiet mhux kompluti tal-GEVES u jiċħad l-argumenti mressqa mir-rikorrenti.
53 F’dan ir-rigward, għandu barra minn hekk jiġi rrilevat li, fir-rigward tal-varjetà ta’ referenza, it-tabella stabbilita mill-GEVES insostenn tar-rapport ta’ eżami tiegħu (ara l-punt 17 iktar ’il fuq) ma tinkludi, fir-rigward tas-sena 2012, l-ebda indikazzjoni dwar, rispettivament, l-indiċi ta’ rigressjoni tal-lamtu — filwaqt li ċ-CPVO stess irrikonoxxa li dan kien kriterju determinanti —, il-konsistenza soda, l-aċidità u l-indiċi refrattometriku.
54 L-ebda spjegazzjoni ta’ natura li tippermetti li wieħed jifhem l-assenza ta’ dawn l-elementi ma ġiet, barra minn hekk, ipprovduta miċ-CPVO, meta ġie mistoqsi dwar dan is-suġġett matul is-seduta.
55 L-istess japplika f’dak li jikkonċerna d-data eżatta li fiha iċ-CPVO wettaq l-eżamijiet tal-karatteristiċi tal-frott li laħaq il-maturità tiegħu għall-mutanti tal-Braeburn, li ma tinsabx fir-rapport tal-GEVES u li fir-rigward tagħha ċ-CPVO ma setax jinforma lill-Qorti Ġenerali waqt is-seduta.
56 Konsegwentement għandu jiġi kkonstatat li r-raġunament li wassal lill-Bord tal-Appell li jiskarta l-argumenti mressqa mir-rikorrenti huwa tant dgħajjef li għandu jiġi kkunsidrat li l-motivazzjoni tad-deċiżjoni kontenzjuża hija nieqsa, jew tal-inqas, insuffiċjenti.
57 Għaldaqstant, it-tielet parti tat-tieni motiv u t-tieni parti tat-tielet motiv, ibbażat fuq ksur tal-obbligu ta’ motivazzjoni stabbilit fl-Artikolu 75 tar-Regolament bażiku għandhom jintlaqgħu u, konsegwentement, għandha tiġi annullata d-deċiżjoni kkontestata, mingħajr ma hemm bżonn li tingħata deċiżjoni la fuq il-partijiet l-oħra mressqa insostenn tat-tieni u t-tielet motiv, u lanqas fuq l-ewwel motiv.
Fuq l-ispejjeż
58 Skont l-Artikolu 134(1) tar-Regoli tal-Proċedura, il-parti li titlef il-kawża għandha tiġi kkundannata għall-ispejjeż, jekk dawn ikunu ntalbu. Peress li ċ-CPVO tilef il-parti l-kbira tat-talbiet tiegħu, għandu jiġi kkundannat għall-ispejjeż, skont it-talbiet tar-rikorrenti.
Għal dawn il-motivi,
IL-QORTI ĠENERALI (It-Tielet Awla),
taqta’ u tiddeċiedi:
1) Id-deċiżjoni tal-Bord tal-Appell tal-Uffiċċju Komunitarju tal-Varjetajiet tal-Pjanti (CPVO) tal-15 ta’ Diċembru 2015 (Każ A 001/2015), li tikkonċerna applikazzjoni għal għoti ta’ drittijiet Komunitarji ta’ varjetajiet ta’ pjanti għall-varjetà ta’ pjanti Braeburn 78, hija annullata.
2) Il-kumplament tar-rikors huwa miċħud
3) Iċ-CPVO huwa kkundannat għall-ispejjeż.
Frimodt Nielsen | Kreuschitz | Półtorak |
Mogħtija f’qorti bil-miftuħ fil-Lussemburgu, fil-5 ta’ Frar 2019.
Firem