WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ
(pierwsza izba)

z dnia 27 września 2011 r.

Sprawa F‑98/09

Sarah Whitehead

przeciwko

Europejskiemu Bankowi Centralnemu (EBC)

Służba publiczna – Personel EBC – Coroczny przegląd wynagrodzeń i dodatków – Postępowanie (2008) – Coroczne postępowanie w sprawie oceny – Kryteria oceny – Zasięgnięcie opinii komitetu pracowniczego – Uwzględnienie okresów zwolnienia chorobowego – Wyznaczenie celów

Przedmiot:      Skarga wniesiona na podstawie art. 36.2 Protokołu w sprawie statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego, stanowiącego załącznik do traktatu WE, w której S. Whitehead żąda tytułem głównym stwierdzenia nieważności decyzji EBC z dnia 8 stycznia 2009 r. w sprawie przyznania jej z racji corocznego przeglądu wynagrodzeń i dodatków podwyżki wynagrodzenia o dwa punkty skali wynagrodzeń, a także zadośćuczynienia doznanej przez nią krzywdzie szacowanej ex aequo et bono na kwotę 10 000 EUR.

Orzeczenie:      Skarga zostaje oddalona. Skarżąca pokrywa własne koszty oraz koszty poniesione przez Europejski Bank Centralny.

Streszczenie

1.      Urzędnicy – Pracownicy Europejskiego Banku Centralnego – Coroczny przegląd wynagrodzeń i dodatków

(warunki zatrudnienia pracowników Europejskiego Banku Centralnego, załącznik I, art. 5)

2.      Urzędnicy – Pracownicy Europejskiego Banku Centralnego – Coroczny przegląd wynagrodzeń i dodatków – Uprawnienia dyskrecjonalne

(dyrektywa Rady 91/533; warunki zatrudnienia pracowników Europejskiego Banku Centralnego, załącznik I, art. 5)

3.      Urzędnicy – Skarga – Zarzuty – Zarzut oparty na obowiązku przejrzystości administracji

4.      Urzędnicy – Pracownicy Europejskiego Banku Centralnego – Coroczny przegląd wynagrodzeń i dodatków

(warunki zatrudnienia pracowników Europejskiego Banku Centralnego, załącznik I, art. 5)

5.      Zarzut niezgodności z prawem – Zakres – Akty, na których niezgodność z prawem można się powołać – Akt o charakterze generalnym stanowiący podstawę zaskarżonej decyzji

(art. 236 WE, 241 WE; art. 152 EWEA; Protokół w sprawie statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego, art. 36.2)

6.      Prawo Unii – Źródła – Orzecznictwo sądu administracyjnego Międzynarodowej Organizacji Pracy – Wyłączenie

7.      Urzędnicy – Pracownicy Europejskiego Banku Centralnego – Reprezentacja – Komitet pracowniczy – Obowiązkowe zasięgnięcie opinii – Zakres

(regulamin Europejskiego Banku Centralnego, art. 15; warunki zatrudnienia pracowników Europejskiego Banku Centralnego, art. 48, 49)

8.      Europejski Bank Centralny – Kompetencje Zarządu – Przyjęcie regulaminów organizacyjnych Banku – Wydanie wytycznych

(regulamin Europejskiego Banku Centralnego, art. 11.2)

9.      Urzędnicy – Równość traktowania i niedyskryminacja – Obowiązek traktowania urzędników przebywających na zwolnieniu chorobowym w ten sam sposób, jak urzędników obecnych w pracy – Brak

1.      Fakt, że coroczny przegląd wynagrodzeń i dodatków w Europejskim Banku Centralnym przebiega w oparciu o porównanie w ramach jednej służby wkładu każdego z członków personelu w realizację zadań Banku, nie oznacza, że w braku w procedurze tego przeglądu szczególnego instrumentu służącego do oceny indywidualnych osiągnięć poszczególnych członków personelu Bank ma obowiązek opierać decyzje podejmowane przez siebie w ramach corocznego przeglądu wynagrodzeń i dodatków na ocenie rocznej.

Ponadto ze względu na to, że procedura corocznego przeglądu wynagrodzeń i dodatków nie ma odpowiednika w regulaminie pracowniczym, nie można przeprowadzić analogii między zasadami, którym podlega postępowanie w sprawie oceny urzędników Unii, a zasadami obowiązującymi w odniesieniu do omawianego przeglądu, któremu podlegają członkowie personelu Banku.

(zob. pkt 44, 48)

2.      O ile zasada niedyskryminacji oraz obowiązki przejrzystości i uzasadnienia powodują, że wykonywanie przez Europejski Bank Centralny jego kompetencji podporządkowane jest przestrzeganiu pewnych wymogów, o tyle nie mogą one skutkować zobowiązaniem Banku do rezygnacji z szerokiego zakresu uznania, który postanowił zachować w prowadzonej przez siebie polityce przyznawania indywidualnych podwyżek wynagrodzenia, oraz do określenia w akcie prawnym kryteriów oceny, które zamierza stosować w celu korzystania z przysługującego mu uznania.

Podobnie, o ile zasada pewności prawa wymaga przyjęcia uregulowań wystarczająco jasnych, aby podlegające im podmioty prawa mogły ustalić w sposób jednoznaczny swoje prawa i obowiązki oraz podejmować w związku z tym odpowiednie działania, o tyle nie wymaga ona tego, by Bank ograniczył zakres uznania, z którego pragnie korzystać w zakresie indywidualnych podwyżek wynagrodzenia, poprzez przyjęcie przepisów wykonawczych zmierzających do określenia, jak zamierza korzystać w przyszłości z tego uznania.

Ponadto, o ile zasady podwyżek wynagrodzeń odnoszą się do wynagrodzenia, do którego otrzymania uprawnieni są członkowie personelu Banku, przez co stanowią podstawowe warunki stosunku pracy w rozumieniu dyrektywy 91/533 w sprawie obowiązku pracodawcy dotyczącego informowania pracowników o warunkach stosowanych do umowy lub stosunku pracy, o tyle wymogi wskazanej dyrektywy nie idą tak dalece, by wymagać przyjęcia i ogłoszenia przez Bank kryteriów oceny wkładu każdego z pracowników w realizację zadań Banku.

(zob. pkt 49, 58–60)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa C‑110/03 Belgia przeciwko Komisji, 14 kwietnia 2005 r., pkt 30

3.      Obowiązek przejrzystości nie stanowi zasady prawa Unii, na którą skarżący może powoływać się bez oparcia w przepisach istniejącego aktu prawnego. Co za tym idzie, jeżeli skarżący nie wskaże przepisu ustanawiającego obowiązek przejrzystości, na który się powołuje, nie stwarza on możliwości dokonania przez Sąd oceny zakresu swojego argumentu.

(zob. pkt 50)

Odesłanie:

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑99/06 López Teruel przeciwko OHIM, 22 maja 2007 r., pkt 94

4.      Z uwagi na to, że coroczny przegląd wynagrodzeń i dodatków w Europejskim Banku Centralnym przebiega w oparciu o porównanie indywidualnego wkładu każdego pracownika w realizację zadań Banku z wkładem jego współpracowników z tego samego sektora zadań, dotyczące go przepisy wewnętrzne mogą prowadzić do odmiennego traktowania członków personelu Banku, lecz takie odmienne traktowanie należy postrzegać jako uzasadnione obiektywnym czynnikiem, a mianowicie okolicznością, że każda służba odpowiada za realizację odmiennych zadań. Omawiane przepisy nie są więc niezgodne z zasadą równego traktowania.

Co za tym idzie, jako że zgodnie z wewnętrznymi przepisami Banku regulującymi coroczny przegląd wynagrodzeń i dodatków cały personel Banku nie należy do jednej i tej samej kategorii prawnej, pracownik nie może czynić Bankowi zarzutu z tego, że jego wkład w realizację zadań Banku był porównywany jedynie z wkładem jego współpracowników z tej samej służby.

(zob. pkt 68)

5.      Instytucja zarzutu niezgodności z prawem ma na celu umożliwienie skarżącym zakwestionowania w drodze wyjątku zgodności z prawem aktu o charakterze generalnym, znajdującego zastosowanie w danym przypadku stanowiącym przedmiot skargi, mającego czy to charakter przepisów wykonawczych, czy to aktu rangi ustawowej, o ile istnieje bezpośredni związek między decyzją stanowiącą przedmiot skargi a rzeczonym aktem o charakterze generalnym. Tak więc sam fakt, że skarżący podnosi w ramach swego zarzutu niezgodność z prawem aktu rangi ustawowej, nie powoduje niedopuszczalności zarzutu.

Ponadto zgodnie z art. 241 WE możliwość podniesienia zarzutu niezgodności z prawem wobec aktu o charakterze generalnym nie jest ograniczona jakimś szczególnym terminem. Nie ma powodu, by nie zastosować tej samej zasady do skarg wnoszonych na podstawie art. 236 WE, art. 152 EWEA lub art. 36.2 Protokołu w sprawie statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego.

(zob. pkt 73, 74)

Odesłanie:

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑23/96 De Persio przeciwko Komisji, 15 września 1998 r., pkt 54

6.      Orzecznictwo sądu administracyjnego Międzynarodowej Organizacji Pracy nie stanowi jako takie źródła prawa Unii, przez co nie można się na nie skutecznie powoływać na poparcie zarzutu niezgodności z prawem.

(zob. pkt 76)

7.      Budżet nie należy do aktów prawnych, do których przyjęcia lub zmiany art. 49 w związku z art. 48 warunków zatrudnienia pracowników Europejskiego Banku Centralnego wymaga zasięgnięcia przez Bank opinii komitetu pracowniczego. Budżet przyjmowany jest bowiem na podstawie art. 15 regulaminu Banku, a nie na podstawie warunków zatrudnienia, przepisów mających zastosowanie do personelu lub aktu z nimi związanego, ani też nie dotyczy kwestii wskazanych w art. 48 omawianych warunków zatrudnienia, wymagających zasięgnięcia opinii komitetu pracowniczego. Nie ma więc obowiązku zasięgać opinii rzeczonego komitetu przy przyjmowaniu koperty budżetowej na poszczególne coroczne przeglądy wynagrodzeń i dodatków w Banku.

(zob. pkt 89)

8.      Zgodnie z art. 11.2 regulaminu Europejskiego Banku Centralnego Zarząd jest właściwy do stanowienia regulaminów organizacyjnych Banku i do przyjmowania z tego tytułu wytycznych w dziedzinie polityki wynagrodzeń, może jednak powierzyć sporządzenie tych wytycznych innemu organowi i poprzestać na ich zatwierdzeniu a posteriori.

Okoliczność, że określony organ ma wyłączną kompetencję do przyjęcia danej decyzji, nie wyklucza bowiem możliwości wydania przez ten organ instrukcji innemu organowi w celu opracowania na piśmie treści decyzji, której przyjęcie ma w planach, pod warunkiem jednak, że ma on możliwość wprowadzenia do niej zmian i że do niego należy zatwierdzenie ostatecznej wersji.

(zob. pkt 93, 94)

9.      Zasady równego traktowania i niedyskryminacji, obowiązujące w prawie Unii Europejskiej, wymagają, by administracja nie traktowała odmiennie sytuacji identycznych i nie traktowała identycznie sytuacji odmiennych, chyba że istnieje ku temu obiektywne uzasadnienie. Zważywszy, że identyczny charakter sytuacji lub jego brak należy oceniać w świetle warunków stosowania uregulowania, którego wdrożenie leży rzekomo u podstaw nierównego traktowania lub dyskryminacji, stwierdzić należy, że z faktycznego punktu widzenia osoba przebywająca na zwolnieniu chorobowym nie znajduje się w tej samej sytuacji jak osoba obecna w pracy i że w związku z tym z punktu widzenia prawa Unii nie ma żadnej ogólnej zasady nakładającej na administrację obowiązek uznania, że osoby przebywające na zwolnieniu chorobowym znajdują się w tej samej sytuacji jak osoby obecne w pracy. Co za tym idzie, jedynie gdy przepisy zawarte w akcie prawnym nakazują administracji utożsamiać sytuację osoby przebywającej na zwolnieniu chorobowym z sytuacją osoby obecnej w pracy, osoba przebywająca na zwolnieniu chorobowym ma podstawy do roszczenia sobie prawa do takiego samego traktowania jak osoba obecna w pracy.

(zob. pkt 108)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa C‑13/05 Chacón Navas, 11 lipca 2006 r., pkt 54; sprawy połączone C‑350/06 i C‑520/06 Schultz‑Hoff i in., 20 stycznia 2009 r., pkt 27

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑284/02 Dionyssopoulou przeciwko Radzie, 31 maja 2005 r., pkt 50–52 i przytoczone tam orzecznictwo; sprawa T‑80/04 Castets przeciwko Komisji, 9 czerwca 2005 r., pkt 30; sprawa T‑368/04 Verheyden przeciwko Komisji, 29 marca 2007 r., pkt 61