POSTANOWIENIE SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ
UNII EUROPEJSKIEJ
(trzecia izba)
z dnia 20 marca 2014 r.
Sprawa F‑44/13
Françoise Michel
przeciwko
Komisji Europejskiej
Służba publiczna – Urzędnik – Skarga odszkodowawcza – Wynagrodzenie – Zatrudnienie w państwie trzecim – Dodatek ze względu na warunki życia – Obliczenie wysokości świadczenia – Błędne uwzględnienie podatku ciążącego na rencie rodzinnej – Błąd organu powołującego – Wniosek o naprawienie poniesionej szkody – Ostateczny charakter rozliczenia wynagrodzenia – Podnoszony przeciwko urzędnikowi termin przedawnienia – Artykuł 85 regulaminu pracowniczego – Brak możliwości zastosowania – Artykuł 76 regulaminu postępowania – Skarga oczywiście niedopuszczalna
Przemiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 270 TFUE, znajdującego zastosowanie do traktatu EWEA na mocy jego art. 106a, w której F. Michel żąda w szczególności stwierdzenia nieważności decyzji organu powołującego Komisji Europejskiej z dnia 25 stycznia 2013 r., w drodze której organ ten jedynie częściowo uwzględnił jej zażalenie i odmówił, ze względu na złożenie wniosku z przekroczeniem terminu, wypłacenia jej pełnego odszkodowania w związku z błędnym wyliczaniem, przez blisko dziesięć lat, kwoty należnej jej z tytułu dodatku ze względu na warunki życia.
Orzeczenie: Skarga zostaje odrzucona jako w części oczywiście niedopuszczalna, a w części oczywiście bezzasadna. Françoise Michel pokrywa własne koszty oraz zostaje obciążona kosztami poniesionymi przez Komisję Europejską.
Streszczenie
1. Skargi urzędników – Skarga o odszkodowanie – Zarzuty – Niezgodność z prawem decyzji organu powołującego niezaskarżonej w terminie – Niedopuszczalność
(regulamin pracowniczy, art. 90, 91)
2. Skargi urzędników – Uprzednie zażalenie w drodze administracyjnej – Termin – Bezwzględna przesłanka procesowa
(regulamin pracowniczy, art. 90, 91)
3. Skargi urzędników – Wniosek o odszkodowanie skierowany do instytucji – Powoływanie się na trudności w zrozumieniu zasad naliczania wynagrodzenia w celu uzasadnienia złożenia wniosku po terminie – Niedopuszczalność – Dobrowolne wypłacenie przez administrację świadczenia przy użyciu żądanego przez wnioskodawcę sposobu obliczenia – Możliwość zastosowania terminu dotyczącego wniosków o zwrot nadpłaconych kwot – Wykluczenie
(regulamin pracowniczy, art. 85 akapit drugi, art. 90 ust. 1)
4. Urzędnicy – Wynagrodzenie – Prawo do odsetek za zwłokę – Warunki
1. Urzędnik lub pracownik, który nie zaskarżył aktów dla niego niekorzystnych poprzez złożenie we właściwym terminie zażalenia, a następnie wniesienie skargi o stwierdzenie nieważności, nie może naprawić tego zaniechania i stworzyć sobie w ten sposób nowego terminu do wniesienia skargi za pomocą złożonego później wniosku o odszkodowanie, którego celem jest wyraźnie uzyskanie przysporzenia majątkowego identycznego z tym, jakie uzyskałby z przeprowadzonego we właściwym czasie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności tych aktów.
(zob. pkt 45)
Odesłanie:
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑20/92 Moat przeciwko Komisji, 13 lipca 1993 r., pkt 46
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑12/11 Hecq przeciwko Komisji, 28 września 2011 r., pkt 50 i przytoczone tam orzecznictwo
2. Celem, jakiemu służą terminy do złożenia zażalenia i do wniesienia skargi, które stanowią bezwzględne przesłanki procesowe i ani strony, ani sąd nie mogą nimi rozporządzać, jest zapewnienie w ramach instytucji Unii pewności prawa niezbędnej do ich właściwego funkcjonowania, zapobiegając zaskarżaniu w nieskończoność aktów Unii, które wywierają skutki prawne, jak również uniknięcie dyskryminacji i jakiegokolwiek arbitralnego traktowania w zarządzaniu wymiarem sprawiedliwości. Tym samym uprawnienie do wystąpienia z wnioskiem w rozumieniu art. 90 ust. 1 regulaminu pracowniczego nie może pozwalać urzędnikowi na obejście terminów do złożenia zażalenia i wniesienia skargi, ustanowionych w art. 90, 91 regulaminu pracowniczego, przez zakwestionowanie pośrednio, w drodze złożenia takiego późniejszego wniosku, wcześniejszej decyzji, której nie zaskarżono w terminie.
W tym względzie z uwagi na to, że wspomniane terminy mają charakter bezwzględnych przesłanek procesowych, okoliczność, że instytucja zgadza się na rozpatrzenie co do istoty częściowo przedawnionego, a tym samym niedopuszczalnego zażalenia, nie może skutkować odstąpieniem od systemu bezwzględnie wiążących terminów.
(zob. pkt 46, 68)
Odesłanie:
Trybunał: sprawa 232/85 Becker przeciwko Komisji, 13 listopada 1986 r., pkt 8
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑7/94 Adriaenssens i in. przeciwko Komisji, 29 stycznia 1997 r., pkt 27, 33 i przytoczone tam orzecznictwo; sprawa T‑181/97 Meyer i in. przeciwko Trybunałowi Sprawiedliwości, 24 marca 1998 r., pkt 31; sprawa T‑414/06 P Combescot przeciwko Komisji, 5 marca 2008 r., pkt 43 i przytoczone tam orzecznictwo
3. Urzędnik nie może uzasadniać przekroczenia terminu w złożeniu wniosku o odszkodowanie w związku z podstawą opodatkowania swego wynagrodzenia, powołując się na trudności, jakie napotkał w zidentyfikowaniu i zrozumieniu sposobów obliczania. Domniemywa się bowiem, że każdy dochowujący zwykłej staranności urzędnik zna regulamin pracowniczy, a w szczególności zasady regulujące jego wynagrodzenie.
Ponadto okoliczność, że organ powołujący postanowił, całkowicie dobrowolnie, dokonać względem zainteresowanego z mocą wsteczną właściwego obliczenia świadczenia, którego warunki przyznania spełniał i które wcześniej zostało obliczone z uwzględnieniem spornej podstawy opodatkowania, nie może pozwolić temu urzędnikowi na powoływanie się, mutatis mutandis, na pięcioletni termin przewidziany w art. 85 akapit drugi zdanie drugie regulaminu pracowniczego. W każdym razie instytucja nie dopuszcza się zawinionego działania w sytuacji, gdy nie zwraca uwagi urzędnikowi na sposoby obliczania świadczenia. Nie można bowiem porównywać sytuacji instytucji, która jest odpowiedzialna za wypłatę tysięcy wynagrodzeń i różnorakich świadczeń swoim urzędnikom i pracownikom z sytuacją urzędnika, który ma osobisty interes w kontrolowaniu wypłacanych mu co miesiąc kwot.
(zob. pkt 52–54, 69–73)
Odesłanie:
Trybunał: sprawy połączone 44/74, 46/74 i 49/74, Acton i in. przeciwko Komisji, 18 marca 1975 r., pkt 29; sprawy połączone 176/86 i 177/86 Houyoux et Guery przeciwko Komisji, 27 października 1987 r., pkt 9, 14–16
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑107/92 White przeciwko Komisji, 10 lutego 1994 r., pkt 47; sprawa T‑205/01 Ronsse przeciwko Komisji, 5 listopada 2002 r., pkt 52; sprawa T‑324/04 F przeciwko Komisji, 16 maja 2007 r., pkt 144 i przytoczone tam orzecznictwo
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑128/12 CR przeciwko Parlamentowi, 12 marca 2014 r., pkt 45 i przytoczone tam orzecznictwo
4. W sytuacji gdy popełniony przez administrację błąd w stosowaniu przepisu regulaminu pracowniczego nie wykracza poza ramy bieżących błędów i sprostowań, jakie mogą pojawiać się przy naliczaniu comiesięcznych wynagrodzeń, i jakie popełnia się albo na korzyść zainteresowanego urzędnika, albo przeciwnie – na jego niekorzyść, przyjmuje się, że w sytuacji, gdy błędy te są poprawiane z chwilą ich wykrycia, nie wymaga się odsetek za zwłokę ani od urzędnika, ani od administracji, przy założeniu, że – poza wystąpieniem wyjątkowych przypadków popełnienia poważnego błędu przez organ powołujący – sprostowania dokonane w następstwie zażalenia lub skargi nie różnią się od bieżących sprostowań.
Ponadto i w każdym razie przyznanie odsetek za zwłokę od kwoty, którą instytucja zamierza zwrócić dobrowolnie, może nastąpić tylko w sytuacji, gdy po pierwsze, wierzytelność główna jest pewna co do wysokości lub co najmniej możliwa do ustalenia na podstawie obiektywnie stwierdzonych okoliczności, a po drugie, rozpatrywana wypłata nastąpiła z opóźnieniem z winy administracji.
(zob. pkt 80, 82)
Odesłanie:
Trybunał: sprawa 106/76 Gelders-Deboeck przeciwko Komisji, 13 października 1977 r., pkt 26–29
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑361/94 Weir przeciwko Komisji, 12 marca 1996 r., pkt 52 i przytoczone tam orzecznictwo