Απόφαση του Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 1ης Ιουνίου 2017 [αίτηση του Verwaltungsgerichtshof (Αυστρία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] – διαδικασία που κίνησε ο Gert Folk
(Υπόθεση C-529/15) 1
(Προδικαστική παραπομπή – Περιβαλλοντική ευθύνη – Οδηγία 2004/35/ΕΚ – Άρθρο 17 – Διαχρονική εφαρμογή – Λειτουργία υδροηλεκτρικού σταθμού ο οποίος είχε αρχίσει να λειτουργεί πριν από τη λήξη της προθεσμίας για τη μεταφορά της οδηγίας στο εσωτερικό δίκαιο – Άρθρο 2, σημείο 1, στοιχείο β΄ – Έννοια της «περιβαλλοντικής ζημίας» – Εθνική κανονιστική ρύθμιση που εξαιρεί κάθε ζημία η οποία καλύπτεται από άδεια – Άρθρο 12, παράγραφος 1 – Πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε υποθέσεις περιβαλλοντικού δικαίου – Ενεργητική νομιμοποίηση – Οδηγία 2000/60/ΕΚ – Άρθρο 4, παράγραφος 7 – Άμεσο αποτέλεσμα)
Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική
Αιτούν δικαστήριο
Verwaltungsgerichtshof
Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης
Gert Folk
Διατακτικό
Το άρθρο 17 της οδηγίας 2004/35/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Απριλίου 2004, σχετικά με την περιβαλλοντική ευθύνη όσον αφορά την πρόληψη και την αποκατάσταση περιβαλλοντικής ζημίας, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2009/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2009, έχει την έννοια ότι, υπό την επιφύλαξη των ελέγχων η διενέργεια των οποίων απόκειται στο αιτούν δικαστήριο, η οδηγία αυτή εφαρμόζεται ratione temporis στις περιβαλλοντικές ζημίες που επήλθαν μετά την 30ή Απριλίου 2007, αλλά έχουν προκληθεί από τη λειτουργία εγκαταστάσεως η οποία έχει αδειοδοτηθεί σύμφωνα με τη νομοθεσία περί υδάτων και έχει τεθεί σε λειτουργία πριν από την εν λόγω ημερομηνία.
Αντιβαίνει στην οδηγία 2004/35, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2009/31 και, ιδίως, στο άρθρο 2, σημείο 1, στοιχείο β΄ της οδηγίας αυτής, διάταξη του εθνικού δικαίου η οποία εξαιρεί από την έννοια της «περιβαλλοντικής ζημίας», γενικώς και αυτοδικαίως, οποιαδήποτε ζημία επηρεάζει δυσμενώς, σε σημαντικό βαθμό, την οικολογική, χημική ή ποσοτική κατάσταση ή το οικολογικό δυναμικό των συγκεκριμένων υδάτων, απλώς και μόνον λόγω του ότι η ζημία αυτή καλύπτεται από την άδεια χορηγηθείσα κατ’ εφαρμογήν του εν λόγω εθνικού δικαίου.
Σε περίπτωση που η άδεια έχει χορηγηθεί κατ’ εφαρμογήν εθνικών διατάξεων χωρίς να έχουν εξετασθεί οι προϋποθέσεις του άρθρου 4, παράγραφος 7, στοιχεία α΄ έως δ΄, της οδηγίας 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2000, για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων, το εθνικό δικαστήριο δεν υποχρεούται να ελέγξει το ίδιο αν πληρούνται οι προϋποθέσεις της ανωτέρω διατάξεως προκειμένου να κρίνει αν υφίσταται περιβαλλοντική ζημία υπό την έννοια του άρθρου 2, σημείο 1, στοιχείο β΄, της οδηγίας 2004/35, όπως έχει τροποποιηθεί με την οδηγία 2009/31.
Τα άρθρα 12 και 13 της οδηγίας 2004/35, όπως έχει τροποποιηθεί με την οδηγία 2009/31, έχουν την έννοια ότι αντιτίθενται σε διάταξη του εθνικού δικαίου, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία δεν επιτρέπει στους κατόχους δικαιωμάτων αλιείας να ασκήσουν προσφυγή για περιβαλλοντική ζημία, υπό την έννοια του άρθρου 2, σημείο 1, στοιχείο β΄, της εν λόγω οδηγίας.
____________
1 ΕΕ C 406 της 7.12.2015.