Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Corte suprema di cassazione (Włochy) w dniu 19 lutego 2019 r. – Presidenza del Consiglio dei Ministri / BV
(Sprawa C-129/19)
Język postępowania: włoski
Sąd odsyłający
Corte suprema di cassazione
Strony w postępowaniu głównym
Strona skarżąca: Presidenza del Consiglio dei Ministri
Druga strona postępowania: BV
Pytania prejudycjalne
Corte suprema di cassazione zwraca się do Trybunału z pytaniem w okolicznościach takich jak te będące przedmiotem postępowania głównego dotyczącego powództwa o kompensatę wniesionego przez obywatelkę włoską, mającą stałe miejsce zamieszkania we Włoszech, przeciwko państwu jako ustawodawcy z powodu braku wykonania lub nieprawidłowego wykonania lub niepełnego wykonania obowiązków przewidzianych w dyrektywie Rady 2004/80/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. odnoszącej się do kompensaty dla ofiar przestępstw1 , w szczególności spoczywającego na państwach członkowskich obowiązku, o którym mowa w art. 12 ust. 2 tej dyrektywy, do wprowadzenia do dnia 1 lipca 2005 r. (w myśl art. 18 ust. 1) ogólnego systemu kompensat, który gwarantuje sprawiedliwą i odpowiednią kompensatę dla ofiar wszystkich umyślnych przestępstw z użyciem przemocy (w tym przestępstwa związanego z użyciem przemocy na tle seksualnym, którego ofiarą była powódka), w przypadkach gdy ofiary te nie są w stanie uzyskać pełnego naprawienia poniesionych szkód od osób bezpośrednio odpowiedzialnych:
czy – w związku z nieterminową (lub niepełną) transpozycją do prawa krajowego dyrektywy Rady 2004/80/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. odnoszącej się do kompensaty dla ofiar przestępstw, która nie cechuje się samoistną wykonalnością (non self executing) w odniesieniu do wymaganego przez tę dyrektywę wprowadzenia systemu kompensaty dla ofiar przestępstw z użyciem przemocy, rodzącą wobec podmiotów transgranicznych, do których owa dyrektywa jest wyłącznie skierowana, odpowiedzialność odszkodowawczą państwa członkowskiego na mocy zasad wykształconych w orzecznictwie Trybunału (m.in. w wyrokach „Francovich” i „Brasserie du Pecheur i Factortame III”) – prawo [Unii Europejskiej] wymaga skonstruowania w podobny sposób odpowiedzialności państwa członkowskiego wobec podmiotów niebędących podmiotami transgranicznymi (a zatem wobec obywateli zamieszkałych w danym państwie), które nie byłyby bezpośrednimi adresatami korzyści wynikających z implementacji dyrektywy, lecz które, w celu zapobieżenia naruszeniu zasady równości/niedyskryminacji w ramach wspomnianego prawa [Unii Europejskiej], powinny i mogłyby – gdyby dyrektywa została transponowana w terminie i w pełni – korzystać w drodze rozszerzenia ze skuteczności (effet utile) dyrektywy (to znaczy ze wskazanego wyżej systemu kompensaty)?;
na wypadek udzielenia odpowiedzi twierdzącej na powyższe pytanie:
czy kompensatę ustanowioną na rzecz ofiar umyślnych przestępstw z użyciem przemocy (w szczególności przestępstwa związanego z użyciem przemocy na tle seksualnym, o którym mowa w art. 609-bis kodeksu karnego) w decreto del Ministro dell’interno (dekrecie ministra spraw wewnętrznych) z dnia 31 sierpnia 2017 r. [przyjętym na podstawie art. 11 ust. 3 legge 7 luglio 2016, n. 122 (Disposizioni per l’adempimento degli obblighi derivanti dall’appartenenza dell’Italia all’Unione europea – Legge europea 2015–2016) (ustawy nr 122 z dnia 7 lipca 2016 r. – przepisy mające na celu wypełnienie zobowiązań wynikających z członkostwa Włoch w Unii Europejskiej – ustawa europejska 2015–2016), wraz z późniejszymi zmianami (wprowadzonymi w art. 6 ustawy nr 167 z dnia 20 listopada 2017 r. i w art. 1 ust. 593–596 ustawy nr 145 z dnia 30 grudnia 2018 r.)], w stałej wysokości 4800 EUR, można uznać za „sprawiedliwą i odpowiednią kompensatę dla ofiar” w rozumieniu art. 12 ust. 2 dyrektywy 2004/80?
____________
1 Dyrektywa Rady 2004/80/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. odnosząca się do kompensaty dla ofiar przestępstw (Dz.U. 2004, L 261, s. 15).