Sprawa T‑386/14

FIH Holding A/S

i

FIH Erhvervsbank A/S

przeciwko

Komisji Europejskiej

Pomoc państwa – Sektor bankowy – Pomoc przyznana bankowi duńskiemu FIH w formie przeniesienia aktywów o obniżonej wartości do nowej spółki zależnej i późniejszego ich odkupu przez duńską spółkę stabilności finansowej – Pomoc państwa na rzecz banków w okresie kryzysu gospodarczego – Decyzja uznająca pomoc za zgodną z rynkiem wewnętrznym – Pojęcie pomocy – Kryterium prywatnego inwestora – Kryterium prywatnego wierzyciela – Obliczenie kwoty pomocy – Obowiązek uzasadnienia

Streszczenie – wyrok Sądu (szósta izba) z dnia 15 września 2016 r.

1.      Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Przyznanie korzyści beneficjentom – Kryteria oceny – Odzyskiwanie wierzytelności publicznoprawnych – Kryterium prywatnego wierzyciela – Pomoc przyznana na rzecz banku, który skorzystał już z uznanych za pomoc wkładów kapitałowych i gwarancji państwowych i który ma trudności finansowe

(art. 107 TFUE)

2.      Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Decyzja Komisji w dziedzinie pomocy państwa

[art. 296 TFUE; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41 § 2 lit. c)]

3.      Pomoc przyznawana przez państwa – Postępowanie administracyjne – Obowiązki Komisji – Możliwość powołania się przez beneficjenta pomocy na prawa tak szerokie jak prawo do obrony jako takie – Brak

(art. 108 ust. 2, 3 TFUE; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 48)

1.      Aby ocenić, czy środek krajowy stanowi pomoc w rozumieniu art. 107 TFUE, należy ustalić, czy przedsiębiorstwo będące jego beneficjentem odnosi korzyści gospodarcze, których nie uzyskałoby w normalnych warunkach rynkowych.

W celu ustalenia, czy działania władz publicznych podejmowane w odniesieniu do kapitału przedsiębiorstwa mają charakter pomocy państwa, należy ocenić, czy w podobnych okolicznościach prywatny inwestor, o wielkości porównywalnej z wielkością podmiotów działających w sektorze publicznym, byłby skłonny podjąć rozpatrywany środek.

Niemniej w sytuacji dotyczącej odzyskania wierzytelności publicznoprawnych, nie należy badać, czy dane podmioty prawa publicznego zachowały się jak inwestorzy publiczni, których działanie należałoby porównać do zachowania prywatnego inwestora prowadzącego politykę strukturalną, globalną lub sektorową i kierującego się perspektywą długoterminowej rentowności zainwestowanego kapitału. Podmioty te należy w rzeczywistości porównać do prywatnego wierzyciela dążącego do odzyskania kwot należnych mu od dłużnika mającego trudności finansowe.

W tym kontekście może być rozsądne, aby podmiot gospodarczy mający udziały w kapitale spółki, której udzielił również gwarancji, przyjął także środki wiążące się z pewnymi kosztami, wówczas, gdy środki te pozwalają na znaczne zmniejszenie, a wręcz wyeliminowanie, ryzyka utraty kapitału i zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia. Konkretniej rzecz ujmując, dla danego państwa członkowskiego akceptacja środków takich jak przeniesienie aktywów o obniżonej wartości może być racjonalna pod względem ekonomicznym, pod warunkiem, że koszt tych środków jest ograniczony i że wiążą się one z obniżonym ryzykiem oraz, że w ich braku państwo to musiałoby najprawdopodobniej ponieść stratę przewyższającą wspomniany koszt.

Ponadto sam fakt, iż państwo członkowskie wniosło już wkład kapitałowy uznany za pomoc na rzecz danego przedsiębiorstwa, nie wyklucza z góry tego, iż późniejszy wkład kapitałowy mógłby zostać uznany za inwestycję spełniającą kryterium prywatnego podmiotu działającego w warunkach gospodarki rynkowej. Elementem rozstrzygającym dla analizy środka przyjętego później jest ustalenie, czy zachowanie państwa jest zgodne z kryterium ekonomicznej racjonalności.

Wreszcie kryterium prywatnego podmiotu gospodarczego działającego w warunkach gospodarki rynkowej nie stanowi wyjątku, który znajduje zastosowanie wyłącznie na wniosek państwa członkowskiego. Kryterium to, o ile ma ono zastosowanie, figuruje wśród elementów, które Komisja jest zobowiązana uwzględnić, aby ustalić istnienie pomocy.

(zob. pkt 54–57, 59, 60, 65, 66, 74)

2.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 91–94, 100–104)

3.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 99)