POSTANOWIENIE SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ
(pierwsza izba)
z dnia 25 listopada 2009 r.
Sprawa F-5/09
Ayo Soerensen Ferraresi
przeciwko
Komisji Wspólnot Europejskich
Służba publiczna – Urzędnicy – Skarga o odszkodowanie – Dopuszczalność – Zażalenie – Akt niekorzystny
Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 236 WE i 152 EWEA, w której A. Soerensen Ferraresi żąda zasądzenia od Komisji odszkodowania i zadośćuczynienia za poniesione przez nią: ubytek na zdrowiu, krzywdę oraz szkodę materialną, których wysokość można oszacować w drodze opinii biegłego lub przy zastosowaniu zasady słuszności.
Orzeczenie: Skarga zostaje odrzucona jako oczywiście niedopuszczalna. Skarżąca zostaje obciążona kosztami postępowania.
Streszczenie
1. Postępowanie – Dopuszczalność skargi – Podniesienie zarzutu niedopuszczalności
(regulamin postępowania przed Sądem do spraw Służby Publicznej, art. 76, 78)
2. Urzędnicy – Skarga – Wniosek o odszkodowanie w celu naprawienia szkody spowodowanej przez postępowanie niemające charakteru władczego
(regulamin pracowniczy, art. 90, 91)
3. Urzędnicy – Skarga – Termin – Wniosek o odszkodowanie skierowany do instytucji– Dochowanie rozsądnego terminu
(statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 46; regulamin pracowniczy, art. 90 ust. 1)
4. Urzędnicy – Skarga – Skarga o stwierdzenie nieważności niewniesiona w terminie – Skarga o odszkodowanie lub o zadośćuczynienie – Ponowny bieg terminów przewidzianych w art. 90 i 91 regulaminu pracowniczego – Brak
(regulamin pracowniczy, art. 90, 91)
5. Urzędnicy – Skarga – Skarga o odszkodowanie lub zadośćuczynienie –Autonomia w stosunku do skargi o stwierdzenie nieważności
(regulamin pracowniczy, art. 90, 91)
1. Nawet w obliczu zarzutu niedopuszczalności podniesionego przez stronę pozwaną, na podstawie art. 78 regulaminu postępowania przed Sądem do spraw Służby Publicznej, w odrębnym piśmie oraz w obliczu przedstawionych przez stronę skarżącą w przedmiocie tego zarzutu uwag, Sąd zachowuje swobodę, jeśli niedopuszczalność skargi wydaje mu się oczywista, w zakresie wydania postanowienia na podstawie art. 76 tego regulaminu.
(zob. pkt 14)
Odesłanie:
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawy połączone F‑48/08 i F‑48/08 AJ Ortega Serrano przeciwko Komisji, 30 października 2008 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑0000, II‑A‑1‑0000, pkt 23, odwołanie w toku przed Sądem Pierwszej Instancji, sprawa T‑583/08 P
2. Mobbbing stanowi działanie pozbawione charakteru władczego. Tym samym do urzędnika, który pragnie uzyskać odszkodowanie za szkodę wynikającą z takiego pozbawionego władczego charakteru działania, należy złożenie wniosku w rozumieniu art. 90 ust. 1 regulaminu pracowniczego. Tylko wyraźne lub dorozumiane rozstrzygnięcie odmowne tego wniosku stanowi decyzję niekorzystną, przeciwko której można skierować zażalenie. A dopiero po wyraźnym lub dorozumianym oddaleniu tego zażalenia można wnieść skargę o odszkodowanie do Sądu do spraw Służby Publicznej.
(zob. pkt 22, 26, 27)
Odesłanie:
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑5/90 Marcato przeciwko Komisji, 25 września 1991 r., Rec. s. II‑731, pkt 49, 50; sprawa T‑500/93 Y przeciwko Trybunałowi Sprawiedliwości, 28 czerwca 1996 r., RecFP s. I‑A‑335, II‑977, pkt 64, 66
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑42/05 Rossi Ferreras przeciwko Komisji, 1 lutego 2007 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑0000, II‑A‑1‑0000, pkt 58–61
3. Żądania naprawienia szkody wynikającej z pozbawionego władczego charakteru działania należy przedstawić w rozsądnym terminie od chwili, gdy skarżący powziął wiadomość o sytuacji, na którą się skarży, mimo tego, że art. 90 ust. 1 regulaminu pracowniczego nie ustala żadnego terminu do złożenia wniosku odszkodowawczego. Przestrzeganie rozsądnego terminu jest bowiem wymagane w tych wszystkich przypadkach, gdy przy braku regulacji prawnych zasady pewności prawa lub ochrony uzasadnionych oczekiwań sprzeciwiają się temu, aby instytucje wspólnotowe oraz osoby fizyczne lub prawne działały bez jakiegokolwiek ograniczenia w czasie, narażając tym samym w szczególności stabilność sytuacji prawnych. W powództwach odszkodowawczych, które mogą prowadzić do finansowego obciążenia Wspólnoty, wymóg przestrzegania rozsądnego terminu do złożenia wniosku o odszkodowanie wynika również z troski o ochronę finansów publicznych, która w odniesieniu do powództw z tytułu odpowiedzialności pozaumownej znajduje szczególny wyraz w pięcioletnim terminie przedawnienia, określonym w art. 46 statutu Trybunału.
Rozsądny charakter terminu należy oceniać w świetle okoliczności każdej sprawy, w szczególności wagi sporu dla zainteresowanego, złożoności sprawy i zachowania stron.
(zob. pkt 35, 37, 38)
Odesłanie:
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑45/01 Sanders i in. przeciwko Komisji, 5 października 2004 r., Zb.Orz. s. II‑3315, pkt 59, 67 in fine; sprawa T‑144/02 Eagle i in. przeciwko Komisji, 5 października 2004 r., Zb.Orz. s. II‑3381, pkt 65, 66
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑87/07 Marcuccio przeciwko Komisji, 4 listopada 2008 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑000, II‑A‑1‑0000, pkt 27, odwołanie w toku przed Sądem Pierwszej Instancji, sprawa T‑16/09 P
4. Urzędnik, który nie wszczął w terminach przewidzianych w art. 90 i 91 regulaminu pracowniczego postępowania o stwierdzenie nieważności aktu jakoby dla niego niekorzystnego, nie może za pomocą wniosku o odszkodowanie za szkodę wyrządzoną przez ten akt naprawić tego zaniechania i zorganizować sobie w ten sposób nowego terminu na wniesienie skargi.
(zob. pkt 27)
5. W świetle autonomii skargi o odszkodowanie w stosunku do skargi o stwierdzenie nieważności, urzędnik może wnieść odrębną skargę o naprawienie szkody wynikającej z niezgodności z prawem aktu niekorzystnego, pod warunkiem że w terminie wniósł skargę o stwierdzenie nieważności tego aktu. Jeśli urzędnik wybierze tę drogę, to powinien jednak wnieść skargę o odszkodowanie w rozsądnym terminie.
(zob. pkt 36)
Odesłanie:
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑125/05 Tsarnavas przeciwko Komisji, 1 lutego 2007 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑0000, II‑A‑1‑0000, pkt 76–78