Language of document : ECLI:EU:C:2019:251

WYROK TRYBUNAŁU (wielka izba)

z dnia 26 marca 2019 r.(*)

Odwołanie – System językowy – Konkursy otwarte mające na celu nabór administratorów – Ogłoszenie o konkursie – Administratorzy (AD 5) – Administratorzy (AD 6) w dziedzinie ochrony danych – Znajomość języków – Ograniczenie wyboru drugiego języka konkursów do języków angielskiego, francuskiego i niemieckiego – Język komunikacji z Europejskim Urzędem Doboru Kadr (EPSO) – Rozporządzenie nr 1 – Regulamin pracowniczy urzędników – Dyskryminacja ze względu na język – Względy uzasadniające – Interes służby – Kontrola sądowa

W sprawie C‑621/16 P

mającej za przedmiot odwołanie w trybie art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wniesione w dniu 25 listopada 2016 r.,

Komisja Europejska, reprezentowana przez L. Pignataro-Nolin i G. Gattinarę, działających w charakterze pełnomocników,

strona wnosząca odwołanie,

w której drugą stroną jest:

Republika Włoska, reprezentowana przez G. Palmieri, działającą w charakterze pełnomocnika, wspieraną przez P. Gentilego, avvocato dello Stato,

strona skarżąca w pierwszej instancji,

popierana przez:

Królestwo Hiszpanii, reprezentowane przez M.J. Garcíę-Valdecasas Dorrego, działającą w charakterze pełnomocnika,

interwenient w postępowaniu odwoławczym,,

Republikę Litewską,

interwenient w pierwszej instancji,

TRYBUNAŁ (wielka izba),

w składzie: K. Lenaerts, prezes, R. Silva de Lapuerta, wiceprezes, J.C. Bonichot, M. Vilaras, E. Regan, F. Biltgen, K. Jürimäe i M.C. Lycourgos, prezesi izb, A. Rosas (sprawozdawca), E. Juhász, J. Malenovský, E. Levits i L. Bay Larsen, sędziowie,

rzecznik generalny: M. Bobek,

sekretarz: V. Giacobbo-Peyronnel, administrator,

po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 25 lipca 2018 r.,

wydaje następujący

Wyrok

1        W odwołaniu Komisja Europejska wnosi o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej z dnia 15 września 2016 r., Włochy/Komisja (T‑353/14 i T‑17/15, zwanego dalej „zaskarżonym wyrokiem”, EU:T:2016:495), w którym Sąd stwierdził nieważność ogłoszenia o konkursie otwartym EPSO/AD/276/14 mającym na celu sporządzenie listy rezerwy kadrowej administratorów (Dz.U. 2014, C 74 A, s. 4) oraz ogłoszenia o konkursie otwartym EPSO/AD/294/14 mającym na celu sporządzenie listy rezerwy kadrowej administratorów w dziedzinie ochrony danych dla Europejskiego Inspektora Ochrony Danych (Dz.U. 2014, C 391 A, s. 1) (zwanych dalej łącznie „spornymi ogłoszeniami o konkursach”).

 Ramy prawne

 Rozporządzenie nr 1/58

2        Artykuł 1 rozporządzenia Rady nr 1 z dnia 15 kwietnia 1958 r. w sprawie określenia systemu językowego Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (Dz.U. 1958, 17, s. 385), zmienionego rozporządzeniem Rady (UE) nr 517/2013 z dnia 13 maja 2013 r. (Dz.U. 2013, L 158, s. 1) (zwanego dalej „rozporządzeniem nr 1”) stanowi:

„Językami urzędowymi i językami roboczymi instytucji Unii są języki: angielski, bułgarski, chorwacki, czeski, duński, estoński, fiński, francuski, grecki, hiszpański, irlandzki, litewski, łotewski, maltański, niemiecki, niderlandzki, polski, portugalski, rumuński, słowacki, słoweński, szwedzki, węgierski i włoski”.

3        Artykuł 2 rozporządzenia stanowi:

„Dokumenty kierowane do instytucji przez państwo członkowskie lub osobę podlegającą jurysdykcji państwa członkowskiego są sporządzane w jednym z języków urzędowych, do wyboru przez nadawcę. Odpowiedź jest sporządzana w tym samym języku”.

4        Artykuł 6 omawianego rozporządzenia stanowi:

„Instytucje mogą określić szczegółowe zasady stosowania systemu językowego w swych regulaminach”.

 Regulamin pracowniczy urzędników

5        Regulamin pracowniczy urzędników Unii Europejskiej (zwany dalej „regulaminem pracowniczym urzędników”) został ustanowiony rozporządzeniem Rady (EWG, Euratom, EWWiS) nr 259/68 z dnia 29 lutego 1968 r. ustanawiającym Regulamin pracowniczy urzędników Wspólnot Europejskich i warunki zatrudnienia innych pracowników tych Wspólnot oraz ustanawiającym specjalne środki stosowane tymczasowo wobec urzędników Komisji (Dz.U. 1968, L 56, s. 1), zmienionym rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 1023/2013 z dnia 22 października 2013 r. (Dz.U. 2013, L 287, s. 15).

6        Tytuł I regulaminu pracowniczego urzędników, zatytułowany „Przepisy ogólne”, obejmuje art. 1–10 c.

7        Artykuł 1d regulaminu pracowniczego stanowi:

„1.      W stosowaniu niniejszego regulaminu pracowniczego zakazuje się wszelkich przejawów dyskryminacji ze względu na […] język […].

[…]

6.      Przy stosowaniu zasady niedyskryminacji oraz zasady proporcjonalności należy zapewnić, by wszelkie ograniczenia tych zasad opierały się na obiektywnych i uzasadnionych podstawach oraz służyły osiągnięciu zgodnych z prawem celów w ramach ogólnego interesu polityki kadrowej […]”.

8        Artykuł 2 regulaminu pracowniczego urzędników stanowi:

„1.      Każda instytucja ustala, kto w jej ramach wykonuje uprawnienia przyznane przez niniejszy regulamin pracowniczy organowi powołującemu.

2.      Jednakże jedna lub więcej instytucji może zlecić wykonanie niektórych lub wszystkich uprawnień powierzonych organowi powołującemu, innych niż podejmowanie decyzji odnoszących się do powołań, awansów czy przenoszenia urzędników, innej instytucji lub organowi międzyinstytucjonalnemu”.

9        Tytuł III regulaminu pracowniczego jest zatytułowany „Kariera zawodowa urzędnika”.

10      Rozdział 1 tego tytułu, zatytułowany „Zatrudnienie”, zawiera art. 27–34 regulaminu pracowniczego urzędników; art. 27 akapit pierwszy stanowi:

„Przy naborze dąży się do pozyskania do służby urzędników spełniających najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości, rekrutowanych spośród obywateli państw członkowskich Unii z uwzględnieniem jak najszerszego zasięgu geograficznego. Żadne stanowiska nie mogą być rezerwowane dla obywateli jakiegokolwiek konkretnego państwa członkowskiego”.

11      Artykuł 28 regulaminu pracowniczego urzędników stanowi:

„Na urzędnika może zostać powołany jedynie ten, kto:

[…]

d)      zastrzeżeniem przepisów art. 29 ust. 2 [dotyczącego zastosowania procedury odmiennej od procedury konkursowej w odniesieniu do naboru urzędników wyższego szczebla oraz, w przypadkach wyjątkowych, również w odniesieniu do naboru na stanowiska wymagające szczególnych kwalifikacji], spełnił wymogi konkursu przeprowadzanego w oparciu o świadectwa posiadanych kwalifikacji albo testy lub zarówno świadectwa kwalifikacji, jak i testy, zgodnie z przepisami załącznika III;

[…]

f)      wykazuje gruntowną znajomość jednego z języków Unii oraz zadowalającą znajomość innego języka Unii w zakresie niezbędnym dla wykonywania swoich obowiązków”.

12      Artykuł 29 ust. 1 regulaminu pracowniczego urzędników, przewidujący możliwość ogłoszenia konkursu w oparciu o kwalifikacje albo o testy, albo zarówno w oparciu o kwalifikacje, jak i testy, w celu obsadzenia wolnych stanowisk w danej instytucji, stanowi, że „[z]ałącznik III określa procedurę konkursową”.

13      W rozdziale 3 tytułu III regulaminu pracowniczego urzędników, zatytułowanym „Oceny, przeniesienie na wyższy stopień oraz awans”, art. 45 ust. 2 stanowi:

„Urzędnik przed pierwszym awansem od momentu zatrudnienia musi wykazać się znajomością trzeciego języka spośród języków określonych w art. 55 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej […]”.

14      Załącznik III do regulaminu pracowniczego urzędników jest zatytułowany „Konkursy”. Jego art. 1 stanowi:

„1.      Ogłoszenia o konkursach sporządzane są przez organ powołujący po konsultacji ze Wspólnym Komitetem.

Muszą one określać:

a)      charakter konkursu (konkurs o charakterze wewnętrznym dla jednej instytucji, konkurs o charakterze wewnętrznym dla kilku instytucji, konkurs otwarty, w odpowiednich przypadkach, wspólny dla dwóch lub większej liczby instytucji);

b)      rodzaj konkursu (przeprowadzany albo w oparciu o świadectwa posiadanych kwalifikacji, albo o testy, albo zarówno w oparciu o świadectwa posiadanych kwalifikacji, jak i testy);

c)      rodzaj obowiązków oraz zakres zadań związanych ze stanowiskiem, które podlega obsadzeniu, oraz wnioskowaną [proponowaną] grupę funkcyjną i grupę zaszeregowania;

d)      […] dyplomy oraz inne dokumenty potwierdzające posiadane kwalifikacje lub doświadczenie wymagane w odniesieniu do stanowiska, które podlega obsadzeniu;

e)      w przypadku gdy konkurs jest przeprowadzony w oparciu o testy [egzaminy], należy określić rodzaj testów [egzaminów] i sposób ich oceniania;

f)      w odpowiednich przypadkach – znajomość języków wymaganą w związku ze szczególnym charakterem podlegających obsadzeniu stanowisk;

g)      w odpowiednich przypadkach – maksymalny wiek oraz podwyższony wiek maksymalny w przypadku pracowników Unii pełniących służbę przynajmniej od roku;

h)      końcową datę zgłaszania kandydatur;

[…]”.

15      Zgodnie z art. 7 do tego załącznika:

„1.      Po konsultacji z Komitetem ds. Regulaminu Pracowniczego instytucje mogą ustanowić Europejski Urząd Doboru Kadr (zwany dalej »Urzędem [EPSO]«) odpowiedzialny za przyjmowanie środków niezbędnych do zapewnienia stosowania jednolitych zasad w procedurach naboru urzędników unijnych […].

2.      Zadaniem Urzędu [EPSO] jest:

a)      organizowanie, na wniosek poszczególnych instytucji, otwartych konkursów;

[…]

d)      przyjmowanie ogólnej odpowiedzialności za określanie i ocenianie umiejętności językowych w celu zapewnienia jednolitego i spójnego stosowania wymogów art. 45 ust. 2 regulaminu pracowniczego.

3.      Na wniosek poszczególnych instytucji Urząd [EPSO] może wykonywać inne zadania związane z naborem urzędników.

[…]”.

 Decyzja 2002/620/WE

16      EPSO zostało utworzone decyzją 2002/620/WE Parlamentu Europejskiego, Rady, Komisji, Trybunału Sprawiedliwości, Trybunału Obrachunkowego, Komitetu Ekonomiczno‑Społecznego, Komitetu Regionów i Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 25 lipca 2002 r. (Dz.U. 2002, L 197, s. 53).

17      Artykuł 2 ust. 1 zdanie pierwsze powyższej decyzji stanowi, że EPSO wykonuje w szczególności uprawnienia w zakresie selekcji, powierzone na mocy załącznika III do regulaminu pracowniczego organom powołującym instytucji, które podpisały omawianą decyzję.

18      Artykuł 4 zdanie ostatnie decyzji 2002/620 stanowi, że wszelkie odwołania w zakresie objętym tą decyzją kierowane są przeciwko Komisji.

 Pozostałe akty prawne mające zastosowanie i sporne ogłoszenia o konkursach

 Przepisy ogólne mające zastosowanie do konkursów otwartych

19      W dniu 1 marca 2014 r. EPSO opublikowało w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (Dz.U. 2014, C 60 A, s. 1) dokument zatytułowany „Przepisy ogólne mające zastosowanie do konkursów otwartych”. Dokument te zawiera wśród innych wskazań przepisy dotyczące znajomości języków wymaganej od kandydatów startujących w konkursach. We wprowadzeniu do przepisów ogólnych uściślono, że „[te] przepisy ogólne są integralną częścią ogłoszenia o konkursie i wraz z nim stanowią wiążące zasady procedury konkursowej”.

20      Punkt 1.1 przepisów ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych, który definiuje te konkursy, stanowi, że „instytucje europejskie wyłaniają swoich przyszłych urzędników w drodze konkursów otwartych”. Z pkt 1.3 tych przepisów ogólnych, zatytułowanego „Warunki udziału w konkursie”, wynika, że w zakresie wymaganej znajomości języków zasadniczo od kandydata wymagana jest „bardzo dobra znajomość jednego z języków urzędowych [Unii] oraz znajomość drugiego języka urzędowego na zadowalającym poziomie […]. O ile w ogłoszeniu o konkursie nie określono inaczej, wybór drugiego języka będzie z reguły ograniczał się do języka angielskiego, francuskiego lub niemieckiego”.

21      Punkt 2 przepisów ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych dotyczy etapów konkursu. W pkt 2.1.4, zatytułowanym „Wypełnienie zgłoszenia elektronicznego”, uściślono w szczególności, że „[w]szystkie części elektronicznego formularza zgłoszeniowego, w tym ocenę zdolności, należy wypełnić w języku angielskim, francuskim lub niemieckim, chyba że w ogłoszeniu o konkursie określono inaczej”.

22      Punkt 3 tych przepisów ogólnych zawiera „informacje ogólne”. Punkt 3.1.1, zatytułowany „EPSO: Informacje przekazywane kandydatom”, wskazuje w szczególności, że „[w]szelkie informacje o uzyskanych wynikach oraz zaproszenia będą przekazywane kandydatom wyłącznie za pośrednictwem konta EPSO w języku angielskim, francuskim lub niemieckim”.

 Ogólne wytyczne dotyczące stosowania języków

23      Ogólne wytyczne dotyczące stosowania języków w konkursach EPSO, przyjęte przez Kolegium Dyrektorów Administracji w dniu 15 maja 2013 r. (zwane dalej „ogólnymi wytycznymi dotyczącymi stosowania języków”) są przez EPSO stosowane przy organizacji konkursów otwartych, jak wynika to z pkt 1.3 przepisów ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych. Wspomniane wytyczne, zawarte w załączniku 2 do tych przepisów ogólnych, stanowią:

„Potwierdza się, że co do zasady stosowanie języków w konkursach EPSO będzie wyglądało następująco:

[…]

–        Ocena zintegrowana będzie przeprowadzana wyłącznie w drugim języku kandydata, wybranym spośród angielskiego, francuskiego i niemieckiego.

–        […]

Ograniczenie wyboru drugiego języka jest uzasadnione przez kilka czynników.

Po pierwsze, interes służby wymaga, aby nowi pracownicy byli niezwłocznie operacyjni i zdolni do skutecznego wykonywania swoich obowiązków, do wykonywania których zostali zatrudnieni w dziedzinie lub funkcji, której dotyczył konkurs.

Języki najczęściej używane w instytucjach to angielski, francuski i niemiecki. Spotkania członków instytucji są zwykle prowadzone właśnie w tych językach. Są to również języki najczęściej stosowane do komunikacji zarówno w ramach instytucji, jak i w kontaktach ze światem zewnętrznym; potwierdzają to statystyki dotyczące języków źródłowych tekstów tłumaczonych przez służby tłumaczeniowe instytucji.

Z uwagi na rzeczywiste wymogi językowe instytucji do celów wewnętrznej i zewnętrznej komunikacji jednym z kryteriów wyboru zgodnie z art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego musi być zadowalająca znajomość jednego z tych trzech języków, która musi zostać zbadana w drodze symulacji realistycznej sytuacji zawodowej […].

Po drugie, ograniczanie języków kolejnych etapów konkursu jest uzasadnione charakterem przeprowadzanych testów […].

Wiele badań naukowych wykazało, że ocena zintegrowana, symulując rzeczywiste warunki pracy, umożliwia najlepsze przewidzenie rzeczywistych wyników w pracy […]. Aby zapewnić sprawiedliwą ocenę kandydatów oraz bezpośrednią komunikację z oceniającymi i innymi kandydatami biorącymi udział w testach, stosowanie tej metody wymaga w szczególności przeprowadzania oceny zintegrowanej w lingua franca lub – w pewnych okolicznościach – w jednym głównym języku konkursu […].

[…] Ze względu na wciąż obecną w instytucjach praktykę, jaką jest przywołane powyżej stosowanie pewnych języków, do wyboru [jako język, w którym prowadzone są egzaminy] są język angielski, francuski i niemiecki. Ocena zintegrowana nie obejmuje oceny znajomości języka przez kandydata; dostateczna znajomość jednego z trzech wspomnianych języków jako drugiego języka obcego jest w pełni wystarczająca, aby móc wziąć udział w testach (jest to zgodne z minimalnymi wymogami określonymi w art. 28 regulaminu pracowniczego [urzędników]). Taki poziom znajomości języka w żaden sposób nie jest nieproporcjonalny w stosunku do rzeczywistych potrzeb służby, jak opisano powyżej.

[…] Nałożony na kandydatów obowiązek wyboru drugiego języka (angielskiego, francuskiego lub niemieckiego), który różni się od ich pierwszego języka (zazwyczaj języka ojczystego lub języka znanego na poziomie odpowiadającym językowi ojczystemu), gwarantuje możliwość porównania ich na równych zasadach […].

[…] Ograniczenie opcji w zakresie drugiego języka odzwierciedla to, jakie języki znają dziś Europejczycy. Angielski, francuski i niemiecki są nie tylko językami kilku państw członkowskich Unii Europejskiej, są one również najpowszechniejszymi językami obcymi. Tych właśnie języków ludzie uczą się najczęściej i oceniają je jako najbardziej przydatne języki obce. Rzeczywiste wymagania służby wydają się być zatem rozsądnym odzwierciedleniem umiejętności językowych, jakich można oczekiwać od kandydatów, zwłaszcza że znajomość języka w ścisłym znaczeniu tego słowa (błędy gramatyczne, pisownia lub słownictwo) nie jest oceniana w trakcie testów kompetencji. Tak więc ograniczenie wyboru drugiego języka do angielskiego, francuskiego lub niemieckiego nie stanowi nieproporcjonalnej przeszkody dla osób pragnących wziąć udział w konkursie. Zgodnie z dostępnymi informacjami taki wybór ściśle odpowiada temu, do czego kandydaci są przyzwyczajeni i czego oczekują.

Odpowiednie statystyki potwierdzają wniosek, że ograniczenie wyboru drugiego języka na niektórych etapach konkursu jest proporcjonalne i niedyskryminacyjne. Dla przykładu: podczas dużych, ogólnych konkursów EUR‑25 dla administratorów i asystentów w 2005 r., w których kandydaci mieli możliwość wyboru drugiego języka obcego spośród 11 języków urzędowych, najczęściej wybierali oni język angielski, francuski lub niemiecki. Dane statystyczne dotyczące konkursów przeprowadzanych po reformie z 2010 r. nie wykazują stronniczości na korzyść obywateli krajów, w których język angielski, francuski lub niemiecki jest językiem urzędowym. Statystyki dotyczące edycji konkursu AD z 2010 r. pokazują, że znaczna liczba kandydatów nadal wybiera jako swój drugi język obcy jeden z tych trzech języków.

Z tych samych względów wydaje się rozsądne, aby wymagać od kandydatów wybrania jednego z tych trzech języków do kontaktów z EPSO i wypełniania formularza oceny zdolności »talent screener«.

[…]”.

 Sporne ogłoszenia o konkursach

24      Sąd przedstawił treść spornych ogłoszeń o konkursach w pkt 12–24 zaskarżonego wyroku w następujący sposób:

„12      W dniu 13 marca 2014 r. EPSO opublikowało w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej [sporne ogłoszenia o konkursach] […]..

13      We wstępie do każdego [ze spornych ogłoszeń o konkursach] wskazano, że przepisy ogólne [mające zastosowanie do konkursów otwartych] stanowią »integralną część ogłoszenia o konkursie«.

14      W ramach warunków udziału w konkursach, których dotyczyły [sporne ogłoszenia o konkursach], wymagano bardzo dobrej znajomości jednego z języków urzędowych Unii, i ten język oznaczono jako „język 1” konkursu, oraz zadowalającej znajomości drugiego języka, oznaczonego jako „język 2”, który kandydat mógł wybrać spośród niemieckiego, angielskiego lub francuskiego, przy czym musiał on być obowiązkowo różny od języka wybranego przez kandydata jako język 1 (część III, pkt 2.3 [spornych ogłoszeń o konkursach]) [(zwanego dalej „językiem 2 konkursu”)].

15      W pkt 2.3 części III w każdym [ze spornych ogłoszeń o konkursach] podano objaśnienia dotyczące ograniczenia języka 2 do trzech ww. języków. Ogłoszenie o konkursie otwartym EPSO/AD/276/14 wskazuje w tym względzie, co następuje:

»Biorąc pod uwagę wyrok [z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja, C‑566/10 P, EU:C:2012:752] instytucje Unii pragną wskazać powody ograniczenia w niniejszym konkursie wyboru drugiego języka do mniejszej liczby języków urzędowych UE.

W związku z tym niniejszym informujemy kandydatów, że możliwości wyboru drugiego języka w ramach niniejszego konkursu zostały określone zgodnie z interesem służby, który wymaga, aby nowo zatrudnione osoby były niezwłocznie zdolne do wykonywania obowiązków i do skutecznej komunikacji w codziennej pracy. W przeciwnym razie poważnie by ucierpiała [ucierpiałaby] wydajność pracy w instytucjach.

Zgodnie z długoletnią praktyką dotyczącą komunikacji wewnętrznej w instytucjach [Unii], a także z uwagi na potrzeby służb w zakresie komunikacji zewnętrznej i prowadzenia dokumentacji, językami najpowszechniej wykorzystywanymi są angielski, francuski i niemiecki. Ponadto angielski, francuski i niemiecki są drugimi najczęściej używanymi językami w Unii [najpowszechniej używanymi w Unii drugimi językami] i tych właśnie języków ludzie uczą się najczęściej jako drugich języków. Taka sytuacja odzwierciedla obecne standardy edukacyjne i zawodowe, na podstawie których od kandydatów na stanowiska w instytucjach Unii Europejskiej można oczekiwać znajomości przynajmniej jednego z tych trzech języków. W związku z tym, uwzględniając interes służby oraz wiedzę kandydatów, a także dziedzinę niniejszego konkursu, uzasadnione jest przeprowadzenie testów w trzech wspomnianych językach. Ma to zagwarantować, że [by] wszyscy kandydaci, niezależnie od tego, jaki język jest ich językiem pierwszym, będą władać [władali] przynajmniej jednym ze wspomnianych trzech języków urzędowych na poziomie umożliwiającym wykonywanie obowiązków służbowych. Przeprowadzane w taki sposób testy szczególnych kompetencji kandydatów umożliwiają instytucjom Unii dokonanie oceny zdolności kandydatów do bezzwłocznego wykonywania zadań w środowisku, które jest bardzo zbliżone do prawdziwego środowiska pracy.

Z tych samych względów należy ograniczyć język komunikacji między kandydatami a instytucją, w tym język, w którym muszą zostać sporządzone zgłoszenia. Wymóg ten zapewnia również jednorodność [porównania kandydatów i kontroli ich własnych zgłoszeń].

Ponadto w interesie równego traktowania wszyscy kandydaci – nawet ci, dla których pierwszym językiem jest jeden ze wskazanych trzech języków – mają obowiązek przystąpienia do niektórych testów w swoim drugim języku, wybranym spośród tych trzech.

Powyższe pozostaje bez uszczerbku dla możliwości odbywania w późniejszym terminie szkoleń językowych w celu osiągnięcia zdolności do pracy w trzecim języku, zgodnie z art. 45 ust. 2 regulaminu pracowniczego [urzędników]«.

16      Ogłoszenie o konkursie otwartym EPSO/AD/294/14 podaje zasadniczo te same informacje.

17      Część IV ogłoszenia o konkursie otwartym EPSO/AD/276/14 przewiduje przeprowadzenie testów wstępnych z użyciem komputera. Chodzi tu o test rozumienia tekstu pisanego [test a)], test operowania danymi liczbowymi [test b)], test myślenia abstrakcyjnego [test c)] oraz test sytuacyjny [test d)]. W pkt 3 tej części ogłoszenia uściślono, że język, w którym przeprowadzane są testy a)–c) jest językiem 1 konkursu, podczas gdy język, w którym przeprowadzany jest test d), jest językiem 2 konkursu.

18      Z kolei część IV ogłoszenia o konkursie otwartym EPSO/AD/294/14 również przewiduje przeprowadzenie testów wstępnych. Chodzi tu o test rozumienia tekstu pisanego [test a)], operowania danymi liczbowymi [test b)], myślenia abstrakcyjnego [test c)]. W pkt 3 tej części ogłoszenia uściślono, że język, w którym przeprowadzane są testy a)–c), jest językiem 1 konkursu.

19      Część V ogłoszenia o konkursie otwartym EPSO/AD/294/14 określa procedurę dopuszczenia do udziału w konkursie i wybór na podstawie kwalifikacji. Uściślono w niej, że spełnienie warunków ogólnych i szczegółowych oraz kwalifikacje kandydatów są oceniane w pierwszej kolejności na podstawie informacji, jakie kandydaci podają w zgłoszeniach. W celu wyłonienia kandydatów spełniających wszystkie warunki dopuszczenia do udziału w konkursie analizuje się odpowiedzi kandydatów na pytania dotyczące warunków ogólnych i szczegółowych, zgodnie z tym, co zostało przewidziane w tytule III ogłoszenia EPSO/AD/294/14. Komisja konkursowa przystępuje następnie do oceny kwalifikacji kandydatów, którzy spełniają warunki udziału w danym konkursie, w celu wyłonienia osób posiadających kwalifikacje, które najlepiej odpowiadają zakresowi obowiązków, w tym jeśli chodzi o ich dyplomy, świadectwa i doświadczenie zawodowe, i w najwyższym stopniu spełniają kryteria wyboru określone w ogłoszeniu o konkursie EPSO/AD/294/14. Kwalifikacje kandydatów są oceniane wyłącznie na podstawie informacji, jakie podają oni w zakładce »ocena zdolności«, według punktacji ustalonej w części V pkt 1 lit. b) ogłoszenia EPSO/AD/294/14.

[…]

21      Ostatni etap procedur rekrutacyjnych, których dotyczyły [sporne ogłoszenia o konkursach], polegał na »ocenie zintegrowanej« (część V ogłoszenia EPSO/AD/276/14; część VI ogłoszenia EPSO/AD/294/14).

22      W pkt 3 części V ogłoszenia EPSO/AD/276/14 wskazuje się, że językiem oceny zintegrowanej jest język 2 konkursu.

23      Zgodnie z pkt 2 części VI ogłoszenia EPSO/AD/294/14 w ramach testu oceny zintegrowanej kandydaci zostaną poddani trzem rodzajom ćwiczeń, które mają ocenić:

–        ich umiejętności w zakresie rozumienia tekstu pisanego [test a)], operowania danymi liczbowymi [test b)] i myślenia abstrakcyjnego [test c)];

–        ich umiejętności specjalistyczne na podstawie ustrukturyzowanej rozmowy na temat umiejętności w dziedzinie konkursu [test d)];

–        ich umiejętności ogólne na podstawie: studium przypadku [test e)], zadania do wykonania w zespole [test f)] oraz ustrukturyzowanej rozmowy [test g)].

24      W pkt 3 tej samej części ogłoszenia EPSO/AD/294/14 wskazano również, że językiem, w którym będą przeprowadzane testy w ramach oceny zintegrowanej, będzie język 1 konkursu dla testów a)–c) oraz język 2 konkursu dla testów d)–g)”.

 Postępowanie przed Sądem i zaskarżony wyrok

25      Pismami złożonymi w sekretariacie Sądu w dniu 23 maja 2014 r. oraz 15 stycznia 2015 r. Republika Włoska wniosła skargi o stwierdzenie nieważności obu spornych ogłoszeń o konkursach. Sprawy te zarejestrowano pod sygnaturami T‑353/14 i T‑17/15. Republika Litewska przystąpiła do sprawy w charakterze interwenienta popierającego żądania Republiki Włoskiej w drugiej z tych spraw.

26      Sprawy T‑353/14 i T‑17/15 zostały połączone do celów ustnego etapu postępowania i wydania wyroku.

27      Republika Włoska zakwestionowała zgodność z prawem dwóch aspektów systemu językowego wprowadzonego poprzez sporne ogłoszenia o konkursach, a mianowicie ograniczenia do języków angielskiego, francuskiego i niemieckiego wyboru, po pierwsze, języka 2 konkursu, a po drugie, języków, którymi można się posługiwać w korespondencji pomiędzy kandydatami a EPSO.

28      Po oddaleniu zarzutu niedopuszczalności podniesionego przez Komisję Sąd w pierwszej kolejności zbadał łącznie zarzuty trzeci i siódmy obu skarg, dotyczące pierwszego aspektu kwestionowanego systemu językowego, czyli zgodności z prawem ograniczenia wyboru języka 2 konkursu do języków angielskiego, francuskiego i niemieckiego, oparte na naruszeniu art. 6 ust. 3 TUE, art. 18 TFUE, art. 296 akapit drugi TFUE, art. 22 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą praw podstawowych”), art. 1 i 6 rozporządzenia nr 1/58, art. 1d ust. 1 i 6, art. 27 akapit drugi i art. 28 lit. f) regulaminu pracowniczego urzędników oraz art. 1 ust. 1 lit. f) i art. 1 ust. 2 i 3 załącznika III do regulaminu pracowniczego, naruszeniu zasady proporcjonalności oraz „przeinaczeniu okoliczności faktycznych”. Sąd uwzględnił te zarzuty i stwierdził nieważność spornych ogłoszeń o konkursach w zakresie, w jakim określały takie wymogi językowe.

29      W drugiej kolejności Sąd zbadał zarzut szósty obu skarg, dotyczący drugiego aspektu kwestionowanego systemu językowego, czyli zgodności z prawem ograniczenia do tych trzech języków wyboru języka komunikacji między kandydatami a EPSO, oparty na naruszeniu art. 18 TFUE, art. 24 akapit czwarty TFUE, art. 22 karty praw podstawowych, art. 2 rozporządzenia nr 1/58 oraz art. 1d ust. 1 i 6 regulaminu pracowniczego urzędników. Sąd uwzględnił również i ten zarzut, i, nie uznawszy za niezbędne zbadania pozostałych zarzutów skarg, stwierdził nieważność spornych ogłoszeń o konkursach w zakresie, w jakim przewidywały to ograniczenie.

30      Sąd wskazał na koniec, że mimo stwierdzenia nieważności spornych ogłoszeń o konkursach nie należy podważać wyników konkursów, których te ogłoszenia dotyczyły.

 Żądania stron w postępowaniu odwoławczym

31      Komisja wnosi do Trybunału o:

–        uchylenie zaskarżonego wyroku;

–        o ile stan postępowania pozwala na wydanie rozstrzygnięcia – oddalenie skargi z pierwszej instancji jako bezzasadnej;

–        obciążenie Republiki Włoskiej kosztami niniejszego postępowania i kosztami postępowania w pierwszej instancji; oraz

–        obciążenie Republiki Litewskiej jej własnymi kosztami.

32      Republika Włoska wnosi do Trybunału o:

–        oddalenie odwołania; oraz

–        obciążenie Komisji kosztami postępowania.

33      Postanowieniem prezesa Trybunału z dnia 30 marca 2017 r. Królestwo Hiszpanii zostało dopuszczone do sprawy w charakterze interwenienta popierającego żądania Republiki Włoskiej.

 W przedmiocie odwołania

34      Komisja podnosi cztery zarzuty na poparcie swego odwołania.

35      Pierwszy zarzut dotyczy naruszenia przez Sąd prawa przy ocenie dopuszczalności wniesionych do niego skarg. Zarzut drugi dotyczy naruszenia przez Sąd prawa przy wykładni art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników oraz wykładni zakresu obowiązku uzasadnienia ciążącego na Komisji. Zarzut trzeci oparty jest, po pierwsze, na naruszeniu prawa przy wykładni art. 28 lit. f) regulaminu pracowniczego urzędników, a po drugie, na okoliczności, że Sąd przekroczył granice kontroli sądowej, którą mógł objąć ograniczenie wyboru języka 2 konkursu do angielskiego, francuskiego i niemieckiego. Czwarty i ostatni zarzut dotyczy naruszenia prawa przy ocenie ograniczenia języka komunikacji między startującymi w konkursie kandydatami a EPSO tych trzech języków.

 W przedmiocie zarzutu pierwszego, dotyczącego dopuszczalności skargi rozpoznawanej przed Sądem

 Argumentacja stron

36      Zarzut pierwszy dzieli się na cztery części.

37      W pierwszej części tego zarzutu Komisja zarzuca Sądowi naruszenie prawa poprzez to, że nie uznał, w pkt 47–52 zaskarżonego wyroku, że przepisy ogólne mające zastosowanie do konkursów otwartych i ogólne wytyczne dotyczące stosowania języków mają charakter prawnie wiążący. W drugiej części zarzutu Komisja podnosi, że Sąd naruszył prawo poprzez orzeczenie w pkt 53–57 zaskarżonego wyroku, iż EPSO nie miało uprawnienia do ustanowienia wiążących generalnych i abstrakcyjnych norm regulujących system językowy organizowanych przez siebie konkursów. Jej zdaniem uzasadnienie przez Sąd swojej oceny tej kwestii było wewnętrznie sprzeczne. W trzeciej części tego zarzutu Komisja podnosi, że Sąd dokonał błędnej wykładni odwołania w pkt 91 wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752) do komunikatów „określających” kryteria ograniczenia wyboru danego języka jako języka 2 konkursu, poprzez uznanie w pkt 58 zaskarżonego wyroku, że przepisy ogólne mające zastosowanie do konkursów otwartych i ogólne wytyczne dotyczące stosowania języków należy uważać za komunikaty, które „ogłaszały” takie kryteria.

38      W czwartej części zarzutu pierwszego Komisja utrzymuje, że w pkt 65–71 zaskarżonego wyroku Sąd dokonał błędnej wykładni prawnego charakteru spornych ogłoszeń o konkursach, w szczególności poprzez uznanie, że nie stanowiły one aktów potwierdzających przepisy ogólne mające zastosowanie do konkursów otwartych. Sąd nie uzasadnił również w wystarczającym stopniu swej oceny w tym względzie.

39      Republika Włoska kwestionuje wszystkie te argumenty.

 Ocena Trybunału

–       Uwagi wstępne

40      W zakresie, w jakim Komisja czyni Sądowi zarzut z tego, że uznał, iż skargi Republiki Włoskiej są dopuszczalne, zarzut ten dotyczy pkt 43–71 zaskarżonego wyroku i podważa w szczególności wniosek przedstawiony w jego pkt 71, w którym Sąd oddalił zarzut niedopuszczalności, który podniosła Komisja.

41      W tym względzie choć w pkt 43–58 zaskarżonego wyroku Sąd przeanalizował charakter i zakres prawny przepisów ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych, to oddalił on podniesiony przez Komisję zarzut niedopuszczalności w oparciu o badanie charakteru prawnego spornych ogłoszeń o konkursach, przedstawione w pkt 60–69 zaskarżonego wyroku. To bowiem po tym badaniu, przeprowadzonym, jak wynika to z pkt 59 zaskarżonego wyroku, „celem rozstrzygnięcia w przedmiocie dopuszczalności [rozpatrywanej skargi]”, Sąd stwierdził w pkt 70 tego wyroku, że „zaskarżone ogłoszenia stanowią akty, które wywołują wiążące skutki prawne co do systemu językowego rozpatrywanych konkursów, a tym samym stanowią akty podlegające zaskarżeniu”.

42      Skoro więc wnioski wyciągnięte przez Sąd z badania charakteru prawnego spornych ogłoszeń o konkursach były tym samym decydujące dla oddalenia zarzutu niedopuszczalności w pkt 71 zaskarżonego wyroku, należy najpierw zbadać, jak wskazał rzecznik generalny w pkt 45 opinii, czwartą część zarzutu pierwszego, dotyczącą charakteru prawnego tych ogłoszeń.

–       W przedmiocie części czwartej zarzutu pierwszego, dotyczącej błędnej wykładni charakteru prawnego spornych ogłoszeń o konkursach

43      W czwartej części zarzutu pierwszego Komisja twierdzi, iż Sąd naruszył prawo i obowiązek uzasadnienia, poprzez to, że nie ocenił w pkt 65–71 zaskarżonego wyroku, czy sporne ogłoszenia o konkursach miały znaczenie czysto potwierdzające w stosunku do przepisów ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych. Jej zdaniem Sąd powinien był porównać treść tych ogłoszeń z treścią przepisów ogólnych, a w każdym razie wziąć pod uwagę to, że wspomniane przepisy ogólne stanowiły integralną część ogłoszeń. Ocena treści tych aktów i ich wzajemnego stosunku wykazałaby, że to przepisy ogólne ustanowiły wiążący system konkursów. Ponieważ skargi o stwierdzenie nieważności kierowane były przez Republikę Włoską wyłącznie przeciwko spornym ogłoszeniom o konkursach, Sąd powinien był stwierdzić, że są one niedopuszczalne.

44      Z utrwalonego orzecznictwa wynika, że skarga o stwierdzenie nieważności z art. 263 TFUE przysługuje na wszelkie akty instytucji mające na celu wywołanie wiążących skutków prawnych, niezależnie od charakteru i formy (zob. w szczególności wyroki: z dnia 13 października 2011 r., Deutsche Post i Niemcy/Komisja, C‑463/10 P i C‑475/10 P, EU:C:2011:656, pkt 36; z dnia 13 lutego 2014 r., Węgry/Komisja, C‑31/13 P, EU:C:2014:70, pkt 54; z dnia 25 października 2017 r., Rumunia/Komisja, C‑599/15 P, EU:C:2017:801, pkt 47; a także z dnia 20 lutego 2018 r., Belgia/Komisja, C‑16/16 P, EU:C:2018:79, pkt 31; zob. także podobnie wyrok z dnia 11 listopada 1981 r., IBM/Komisja, 60/81, EU:C:1981:264, pkt 9; postanowienie z dnia 4 października 1991 r., Bosman/Komisja, C‑117/91, EU:C:1991:382, pkt 13; wyrok z dnia 9 grudnia 2004 r., Komisja/Greencore, C‑123/03 P, EU:C:2004:783, pkt 44).

45      Akty potwierdzające oraz akty czysto wykonawcze, jako że nie wywołują takich skutków prawnych, nie podlegają kontroli sądowej, o której mowa w tym artykule (zob. w szczególności wyrok z dnia 12 września 2006 r., Reynolds Tobacco i in./Komisja, C‑131/03 P, EU:C:2006:541, pkt 55 i przytoczone tam orzecznictwo).

46      Odpowiadając na argument Komisji, zgodnie z którym sporne ogłoszenia o konkursach były w stosunku do przepisów ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych wyłącznie aktami potwierdzającymi czy też aktami czysto wykonawczymi, Sąd uznał w pkt 65 i 66 zaskarżonego wyroku, że „sformułowania ogłoszenia o konkursie stanowią zarówno ramy zgodności z prawem, jak i ramy oceny dla komisji konkursowej” oraz że „istotną rolą ogłoszenia o konkursie jest poinformowanie zainteresowanych w możliwie najdokładniejszy sposób o charakterze warunków wymaganych do uzyskania danego stanowiska, aby umożliwić im ocenę, czy powinni zgłaszać swą kandydaturę” „[ponieważ] każde ogłoszenie o konkursie zostaje wydane w celu ustanowienia zasad regulujących procedurę przebiegu jednego lub kilku poszczególnych konkursów, które rozpisuje, a więc określa ramy normatywne w zależności od celu określonego przez organ powołujący”.

47      Sąd doszedł na tej podstawie do wniosku w pkt 67 tego wyroku, że „ogłoszenie o konkursie, takie jak [sporne ogłoszenia o konkursach], które uwzględniając specyficzne potrzeby danych instytucji lub organów Unii, ustanawia ramy normatywne poszczególnych konkursów, w tym ich system językowy, i w ten sposób wywołuje odrębne skutki prawne, nie może być co do zasady traktowane jako akt potwierdzający lub akt czysto wykonawczy do wcześniejszych aktów”.

48      Do dokonania oceny tej części zarzutu pierwszego konieczne jest ustalenie, czy omawiane ogłoszenia stanowiły, tak jak to uznał Sąd, wiążące ramy prawne rozpatrywanych konkursów. Ponieważ bowiem sporne ogłoszenia o konkursach wywoływały same przez się wiążące skutki prawne, nie można ich zakwalifikować ani jako aktów potwierdzających, ani czysto wykonawczych w stosunku do przepisów ogólnych, a zatem Sąd słusznie nie przeprowadził porównania ich treści.

49      Zgodnie z art. 29 ust. 1 regulaminu pracowniczego urzędników postępowanie konkursowe określają przepisy załącznika III. W tym względzie z art. 1 ust. 1 załącznika III wynika, że ogłoszenia o konkursach sporządzane są przez organ powołujący i powinny określać w szczególności charakter i rodzaj konkursu, rodzaj obowiązków oraz zakres zadań związanych ze stanowiskiem, dyplomy lub doświadczenie wymagane w odniesieniu do stanowiska, które podlega obsadzeniu, końcową datę zgłaszania kandydatur, a także inne ewentualne warunki, takie jak znajomość języków wymagana w związku ze szczególnym charakterem podlegających obsadzeniu stanowisk. Ponadto wskazany załącznik III zawiera przepisy regulujące podanie ogłoszeń o konkursach do publicznej wiadomości, formularze zgłoszeń, skład i tryb pracy komisji konkursowych, a także warunki, na jakich instytucje Unii mogą powierzyć EPSO zadania dotyczące postępowań w sprawie naboru.

50      Z tego wynika, że organizację konkursu reguluje ogłoszenie, którego zasadnicze elementy muszą być określone zgodnie z przepisami załącznika III regulaminu pracowniczego urzędników. W tych okolicznościach ogłoszenie o konkursie stanowi przyjęcie, jak wskazał Sąd w pkt 66 zaskarżonego wyroku, „ram normatywnych” danego konkursu, stosownie do celu wyznaczonego przez organ powołujący, zaś ramy te regulują „dane postępowanie konkursowe od chwili publikacji danego ogłoszenia aż do publikacji listy rezerwy kadrowej zawierającej nazwiska laureatów konkursu”.

51      Skoro zatem sporne ogłoszenia o konkursach określają te ramy normatywne, to wywołują wiążące skutki prawne w rozumieniu orzecznictwa przytoczonego w pkt 44 niniejszego wyroku.

52      Ta ocena charakteru prawnego ogłoszeń o konkursach ma w niniejszym przypadku oparcie w brzmieniu przepisów ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych, przyjętych przez EPSO, a także w brzmieniu samych spornych ogłoszeń o konkursach.

53      W tym względzie, jak wynika, po pierwsze, ze stwierdzeń zawartych na pierwszej stronie przepisów ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych, są one „integralną częścią ogłoszenia o konkursie i wraz z nim stanowią wiążące zasady procedury konkursowej”. Co do znajomości języków wymaganej od kandydatów na podstawie tych przepisów ogólnych wyjaśnia się, w szczególności w pkt 1.3 i 2.1.4, że wybór zarówno języka 2 konkursu, jak i zgłoszeń, jest ograniczony do angielskiego, francuskiego i niemieckiego, „chyba że w ogłoszeniu o konkursie określono inaczej”. Po drugie, część wstępna spornych ogłoszeń o konkursach wskazuje, odsyłając przy tym do wspomnianych przepisów ogólnych, że „dokument ten, stanowiący integralną część ogłoszenia o konkursie, pomoże kandydatom zrozumieć zasady dotyczące procedury konkursowej i dokonywania zgłoszeń”.

54      Jako że przepisy ogólne mające zastosowanie do konkursów otwartych stanowią zgodnie ze swym brzmieniem wiążące ramy postępowania konkursowego jedynie „wraz z [ogłoszeniem]”, nie regulują one samodzielnie postępowania konkursowego, którego dotyczą sporne ogłoszenia o konkursach. Tym samym choć owe przepisy ogólne stanowią „integralną część ogłoszenia o konkursie” i rzeczywiście mogą być z tego tytułu brane pod uwagę do celów badania ogłoszenia o konkursie, to nie mogą one samodzielnie ustanawiać ram prawnych konkursu, takich jak te, którym podlegają sporne ogłoszenia o konkursach.

55      W związku z tym Sąd słusznie orzekł w pkt 70 zaskarżonego wyroku, że sporne ogłoszenia o konkursach stanowiły nie akty potwierdzające czy czysto wykonawcze do przepisów ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych, tylko akty wywołujące „wiążące skutki prawne co do systemu językowego rozpatrywanych konkursów”.

56      W tych okolicznościach, skoro Sąd mógł dojść do takiego wniosku w świetle samego tyko badania samych spornych ogłoszeń o konkursach, nie można uznać, że naruszył on obowiązek uzasadnienia poprzez to, że nie przeprowadził przy analizowaniu charakteru prawnego tych ogłoszeń porównania ich treści z treścią przepisów ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych.

57      Ponadto, odnosząc się do rozważań zamieszczonych w pkt 68 i 69 zaskarżonego wyroku, Sąd przedstawił je tytułem uzupełnienia, na wypadek gdyby sporne ogłoszenia o konkursach należało zakwalifikować jako akty potwierdzające lub akty czysto wykonawcze do przepisów ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych. W świetle stwierdzenia poczynionego w pkt 55 niniejszego wyroku rozważania te nie mogą, nawet gdyby uznać, że były one obarczone błędami, doprowadzić do uchylenia zaskarżonego wyroku. Podniesione przeciw nim argumenty są więc nieistotne dla sprawy (zob. podobnie wyrok z dnia 24 października 2013 r., Kone i in./Komisja, C‑510/11 P, niepublikowany, EU:C:2013:696, pkt 69 i przytoczone tam orzecznictwo).

58      W tej sytuacji należy oddalić czwartą część zarzutu pierwszego.

–       W przedmiocie części od pierwszej do trzeciej zarzutu pierwszego, dotyczących błędnej wykładni charakteru prawnego przepisów ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych

59      Części od pierwszej do trzeciej zarzutu pierwszego odnoszą się do pkt 45–59 zaskarżonego wyroku, które dotyczą charakteru prawnego przepisów ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych. Jednak już z samego tekstu pkt 59 zaskarżonego wyroku wynika, że rozważania zawarte w tych punktach Sąd przedstawił jedynie tytułem wstępnym, by następnie móc orzec w przedmiocie dopuszczalności wniesionej do niego skargi.

60      Jak wskazał rzecznik generalny w pkt 58 opinii, ponieważ sporne ogłoszenia o konkursach wywoływały wiążące skutki prawne, a więc mogły zostać w każdym wypadku zaskarżone niezależnie od waloru prawnego, który należało przypisywać przepisom ogólnym mającym zastosowanie do konkursów otwartych, badanie charakteru prawnego tych przepisów ogólnych nie było niezbędne do oceny dopuszczalności wniesionych do Sądu skarg.

61      Z tego wynika, że argumenty przedstawione w częściach od pierwszej do trzeciej zarzutu pierwszego skierowane są przeciw uzupełniającemu uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i jako jakie nie mogą doprowadzić do jego uchylenia. Argumenty te należy zatem oddalić jako nieistotne dla sprawy (zob. podobnie wyrok z dnia 24 października 2013 r., Kone i in./Komisja, C‑510/11 P, niepublikowany, EU:C:2013:696, pkt 69 i przytoczone tam orzecznictwo).

62      W konsekwencji zarzut pierwszy należy oddalić w części jako bezzasadny, a w części jako nieistotny dla sprawy.

 W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego naruszenia art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników i obowiązku uzasadnienia

 W przedmiocie części pierwszej zarzutu drugiego, dotyczącej błędnej wykładni art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników

–       Argumentacja stron

63      Komisja utrzymuje, że w pkt 91 zaskarżonego wyroku Sąd dokonał błędnej wykładni art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników i wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752) poprzez orzeczenie, że z tego wyroku wynika, iż „ograniczenie wyboru przez kandydatów drugiego języka do wąskiej liczby języków, z wykluczeniem pozostałych języków urzędowych, stanowi dyskryminację ze względu na język”. W tym względzie Sąd naruszył również prawo, uznając w pkt 92 zaskarżonego wyroku, że art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników „zabrania” dyskryminacji ze względu na język, podczas gdy ten przepis dopuszczał uzasadnienie odmiennego traktowania, w szczególności poprzez odwołanie do względów dotyczących interesu służby.

64      Republika Włoska kwestionuje tę argumentację.

–       Ocena Trybunału

65      W pkt 91 zaskarżonego wyroku Sąd stwierdził, opierając się w szczególności na regulaminie pracowniczym urzędników oraz na wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752), że „ograniczenie wyboru przez kandydatów drugiego języka do wąskiej liczby języków, z wykluczeniem pozostałych języków urzędowych, stanowi dyskryminację ze względu na język”. Sąd wyjaśnił w tym względzie, że „taki zapis faworyzuje niektórych potencjalnych kandydatów (tych, którzy znają w zadowalającym stopniu przynajmniej jeden z wyznaczonych języków), gdyż mogą oni wziąć udział w konkursie, i tym samym zostać zatrudnieni jako urzędnicy lub pracownicy Unii, natomiast inni, którzy nie znają tych języków, zostają wykluczeni”. Sąd uznał następnie w pkt 92 zaskarżonego wyroku, że argument Komisji dotyczący braku w niniejszym przypadku dyskryminacji ze względu na przynależność państwową należy odrzucić jako niemający znaczenia dla sprawy, ze względu na to, że art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników zakazuje nie tylko dyskryminacji ze względu na przynależność państwową, lecz także dyskryminacji ze względu na język.

66      W świetle powyższego należy przypomnieć, po pierwsze, że jak Trybunał stwierdził w pkt 82 wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752), zgodnie z brzmieniem art. 1d ust. 1 regulaminu pracowniczego urzędników „w stosowaniu niniejszego regulaminu pracowniczego zakazuje się wszelkich przejawów dyskryminacji ze względu na […] język […]”, a po drugie, że ust. 6 tego artykułu przewiduje możliwość odstąpienia pod pewnymi warunkami od zawartego w ustępie pierwszym zakazu.

67      Wbrew temu, co utrzymuje Komisja, Sąd nie zmierzał oczywiście do wykluczenia w pkt 91 zaskarżonego wyroku możliwości usprawiedliwienia pod pewnymi warunkami ograniczeń w posługiwaniu się językami urzędowymi na podstawie art. 1d ust. 6 regulaminu pracowniczego urzędników. Zanim bowiem stwierdził w tymże pkt 91, że „ograniczenie wyboru przez kandydatów drugiego języka do wąskiej liczby języków, z wykluczeniem pozostałych języków urzędowych, stanowi dyskryminację ze względu na język”, Sąd przypomniał w pkt 88 tego wyroku, że „art. 1d regulaminu pracowniczego [urzędników] dopuszcza ograniczenia” w posługiwaniu się językami urzędowymi, w szczególności ze względu na interes służby.

68      Sąd słusznie również uznał w pkt 92 zaskarżonego wyroku, że art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników zabrania nie tylko wszelkiej dyskryminacji ze względu na przynależność państwową, lecz także ze względu na język.

69      W tych okolicznościach należy oddalić część pierwszą zarzutu drugiego.

 W przedmiocie części drugiej zarzutu drugiego, dotyczącej naruszenia prawa i braku uzasadnienia przy dokonywaniu przez Sąd oceny uzasadnienia spornych ogłoszeń o konkursach

–       Argumentacja stron

70      Komisja utrzymuje, że Sąd naruszył prawo poprzez orzeczenie, że sporne ogłoszenia o konkursach były niewystarczająco uzasadnione, zaniechując przy tym zbadania w pkt 98–104 zaskarżonego wyroku, czy przepisy ogólne mające zastosowanie do konkursów otwartych zawierały wystarczające uzasadnienie pozwalające usprawiedliwić ograniczenie wyboru języka 2 konkursu do angielskiego, francuskiego i niemieckiego. Sąd naruszył także obowiązek uzasadnienia, nie badając, czy te przepisy ogólne stanowią inne akty, takie jak komunikaty określające kryteria ograniczenia wyboru danego języka jako drugiego języka w celu wzięcia udziału w konkursie w rozumieniu pkt 91 wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752).

71      Republika Włoska kwestionuje te argumenty.

–       Ocena Trybunału

72      W pkt 103 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, że ramy prawne rozpatrywanych konkursów zostały określone przez sporne ogłoszenia o konkursach, a nie przez przepisy ogólne mające zastosowanie do konkursów otwartych i załączone do nich ogólne wytyczne dotyczące stosowania języków, chociaż wspomniane ogłoszenia odsyłały do tych dokumentów. Uznał również w tym punkcie, że te ogłoszenia ustanowiły autonomiczne reguły dla tych konkursów, w tym także w odniesieniu do obowiązującego w nich systemu językowego. Postanowił więc w pkt 104 tego wyroku zbadać uzasadnienie podane przez EPSO w spornych ogłoszeniach o konkursach w celu usprawiedliwienia ograniczenia wyboru języka 2 konkursu do angielskiego, francuskiego i niemieckiego.

73      Oczywiście, jak orzeczono w pkt 51 niniejszego wyroku, sporne ogłoszenia o konkursach wywoływały wiążące skutki prawne i stanowiły tym samym ramy prawne rozpatrywanych konkursów. Skoro przepisy ogólne mające zastosowanie do konkursów otwartych „stanowią integralną część ogłoszenia o konkursie”, Sąd powinien był ocenić zasadność podanych przez EPSO podstaw uzasadnienia rozpatrywanych wymogów językowych nie tylko w świetle uzasadnienia podanego w samych spornych ogłoszeniach o konkursach, lecz również w świetle uzasadnienia w tych przepisach ogólnych.

74      Otóż argument Komisji, że Sąd poprzestał w swej analizie na treści spornych ogłoszeń o konkursach, nie jest zasadny, gdyż Sąd objął zakresem swego badania, jak wynika to z pkt 115–117 zaskarżonego wyroku, istotne w tym względzie uzasadnienie zawarte w przepisach ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych, a także w ogólnych wytycznych dotyczących stosowania języków, jako „integralnej części” spornych ogłoszeń o konkursach.

75      Ponadto co do argumentu Komisji, że Sąd „naruszył obowiązek uzasadnienia, nie badając, czy przepisy ogólne mające zastosowanie do konkursów otwartych stanowią komunikaty lub inne akty w rozumieniu pkt 91 wyroku [z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752)]”, wystarczy stwierdzić, że Sąd przypomniał, w szczególności w pkt 58 i 69 zaskarżonego wyroku, że „przepisy ogólne […] należy interpretować w ten sposób, iż stanowią one […] komunikaty w rozumieniu pkt 91 wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752)”. Co za tym idzie, argument ten należy oddalić.

76      Dlatego też należy oddalić część drugą zarzutu drugiego i w konsekwencji oddalić zarzut drugi w całości jako bezzasadny.

 W przedmiocie zarzutu trzeciego, dotyczącego ograniczenia wyboru języka 2 konkursu do angielskiego, francuskiego i niemieckiego

 W przedmiocie części pierwszej zarzutu trzeciego, dotyczącej naruszenia prawa oraz obowiązku uzasadnienia przy wykładni art. 28 lit. f) regulaminu pracowniczego urzędników

–       Argumentacja stron

77      Komisja podnosi, że Sąd naruszył prawo przy wykładni art. 28 lit. f) regulaminu pracowniczego urzędników, ponieważ stwierdził w pkt 106 zaskarżonego wyroku, że odmienne traktowanie ze względu na język nie było w stanie ułatwić naboru urzędników spełniających najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości w rozumieniu art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego urzędników, gdyż przymioty te są zdaniem Sądu ewidentnie niezależne od znajomości języków, jaką wykazuje się kandydat. Komisja uważa, że znajomość języków zalicza się do wymogów w zakresie kwalifikacji w rozumieniu tego ostatniego przepisu.

78      Republika Włoska kwestionuje te argumenty.

–       Ocena Trybunału

79      W pkt 105 zaskarżonego wyroku Sąd przedstawił argument Komisji, zgodnie z którym w przypadku gdy instytucje Unii określają zapotrzebowanie językowe swoich służb, zasada niedyskryminacji zostaje naruszona wyłącznie w przypadku decyzji arbitralnych lub ewidentnie nieadekwatnych w stosunku do celów „dysponowania kandydatami niezwłocznie zdolnymi do wykonywania obowiązków” i „zatrudnienia urzędników spełniających najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości w rozumieniu art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego [urzędników]”. Sąd uznał jednakże w pkt 106 tego wyroku, że tylko pierwszy z tych celów może ewentualnie uzasadniać odmienne traktowanie ze względu na język, drugi zaś nie może, gdyż kwalifikacje, o których mowa w art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego urzędników, są niezależne od znajomości języków, jaką wykazuje się kandydat.

80      W tym względzie należy stwierdzić, po pierwsze, że art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego urzędników określa cel polegający na tym, że przy naborze należy dążyć do pozyskania do służby urzędników spełniających „najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości”. Po drugie, art. 28 zawiera wykaz warunków wymaganych w celu powołania urzędników, wśród których znajdują się w szczególności: obywatelstwo państwa członkowskiego, korzystanie z pełni praw obywatelskich, uregulowany stosunek do służby wojskowej, posiadanie odpowiednich cech charakteru, zdanie konkursu, niezbędny stopień sprawności fizycznej, a także posiadanie wymaganej znajomości języków.

81      Tymczasem w zakresie, w jakim Trybunał orzekł już w pkt 94 wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752), że większe możliwości osiągnięcia celu naboru urzędników spełniających „najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości” w rozumieniu art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego urzędników istnieją wówczas „gdy kandydatom pozwoli się przystąpić do egzaminów selekcyjnych w ich języku ojczystym lub w innym języku, który swoim zdaniem znają najlepiej”, uznał on, że znajomość języków jest co do zasady niezależna od kwalifikacji, o których mowa w omawianym artykule.

82      Choć więc znajomość języków, jaką wykazuje się dany kandydat może, a wręcz powinna być poddana ocenie w postępowaniu konkursowym, by instytucje upewniły się, że kandydat ma znajomość języków wymaganą przez art. 28 lit. f) regulaminu pracowniczego urzędników, to ocena ta ma inny cel niż ocena spełniania „najwyższych wymogów w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości” w rozumieniu art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego urzędników. Wynika stąd, że znajomości języków wymaganej w art. 28 lit. f) regulaminu pracowniczego urzędników nie można utożsamiać z „kwalifikacjami” w rozumieniu art. 27 akapit pierwszy tego regulaminu.

83      W tych okolicznościach Sąd nie naruszył prawa, orzekając w pkt 106 zaskarżonego wyroku, że „najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości” są „niezależne od znajomości języków”, jaką wykazuje się kandydat. Z tego wynika również, że Sąd nie naruszył obowiązku uzasadnienia, nie badając ograniczenia wyboru języka 2 konkursu do angielskiego, francuskiego i niemieckiego zawartego w spornych ogłoszeniach o konkursach w świetle celu naboru urzędników spełniających najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości w rozumieniu art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego urzędników.

84      W konsekwencji należy oddalić pierwszą część zarzutu trzeciego.

 W przedmiocie części drugiej zarzutu trzeciego, dotyczącej błędnego zdefiniowania zasięgu mającej zastosowanie kontroli sądowej i błędnej wykładni ogólnych wytycznych dotyczących stosowania języków

–       Argumentacja stron

85      Komisja utrzymuje, że Sąd naruszył prawo, ponieważ dokonał w pkt 107–117 zaskarżonego wyroku kontroli zgodności z prawem spornych ogłoszeń o konkursach, naruszając przy tym szeroki zakres uznania przysługujący EPSO w kwestii ustalania kryterium wymaganej od kandydatów znajomości języków. Podczas gdy Trybunał ustanowił w pkt 90 wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752) wymóg przyjęcia „jasnych, obiektywnych i możliwych do przewidzenia” kryteriów mogących obiektywnie uzasadniać ograniczenie wyboru języka 2 konkursu do angielskiego, francuskiego i niemieckiego, Sąd błędnie wymagał, by EPSO dostarczyło szczegółowego uzasadnienia, z „konkretnymi wskazówkami”, powodów ograniczenia wyboru. W każdym razie szczegółowe uzasadnienie zawarte w ogólnych wytycznych dotyczących stosowania języków i w spornych ogłoszeniach o konkursach zawierało takie kryteria.

86      Republika Włoska kwestionuje te argumenty.

–       Ocena Trybunału

87      W pkt 107–109 zaskarżonego wyroku Sąd wskazał, że niezależnie od szerokiego zakresu uznania, jakim dysponują instytucje Unii „w odniesieniu do utworzenia stanowiska urzędnika lub pracownika, wyboru urzędnika lub pracownika w celu obsadzenia utworzonego stanowiska oraz charakteru stosunku pracy łączącego je z pracownikiem”, mają one obowiązek zapewnienia poszanowania właściwych przepisów, w tym art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników. Trybunał wskazał również, że do sądu Unii należy w stosownych przypadkach zweryfikowanie, żeby ewentualne wymogi dotyczące szczególnych umiejętności językowych kandydatów startujących w konkursie były obiektywnie uzasadnione i proporcjonalne do rzeczywistych potrzeb służby.

88      W tym względzie należy przypomnieć w pierwszej kolejności, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału instytucje Unii muszą mieć szeroki zakres uznania w kwestii organizacji własnych służb, a w szczególności przy ustalaniu kryteriów umiejętności wymaganych na obsadzanych stanowiskach, zaś w świetle tych kryteriów i w interesie służby – sposobów i warunków przeprowadzania konkursów (zob. podobnie wyroki z dnia 16 października 1975 r., Deboeck/Komisja, 90/74, EU:C:1975:128, pkt 29; z dnia 9 lutego 1984 r., Fabius/Komisja, 39/83, EU:C:1984:52, pkt 7; z dnia 9 października 2008 r., Chetcuti/Komisja, C‑16/07 P, EU:C:2008:549, pkt 76). Tym samym instytucje, podobnie jak EPSO, gdy wykonuje ono uprawnienia powierzone mu przez wspomniane instytucje, powinny móc określić, stosownie do swych potrzeb, umiejętności, jakich należy wymagać od kandydatów biorących udział w konkursach, w celu zorganizowania swoich służb w sposób użyteczny i racjonalny.

89      Jednak, jak już przypomniano w pkt 66 niniejszego wyroku, instytucje przy stosowaniu regulaminu pracowniczego urzędników powinny zapewnić poszanowanie jego art. 1d, który zakazuje dyskryminacji ze względu na język. Choć ust. 6 tego artykułu przewiduje wprawdzie, że ograniczenia tego zakazu są możliwe, to jest tak pod warunkiem, że będą opierały się na „obiektywnych i uzasadnionych podstawach” oraz służyły osiągnięciu „zgodnych z prawem celów w ramach ogólnego interesu polityki kadrowej”.

90      Tym samym szeroki zakres uznania przysługujący instytucjom Unii w kwestiach organizacji ich służb, a także EPSO na warunkach przedstawionych w pkt 88 niniejszego wyroku, musi obowiązkowo mieścić się w granicach art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników, tak że odmienne traktowanie ze względu na język wynikające z ograniczenia systemu językowego konkursów do zawężonej liczby języków urzędowych można dopuścić tylko wtedy, gdy takie ograniczenie jest obiektywnie uzasadnione i proporcjonalne w stosunku do rzeczywistych potrzeb służby (zob. podobnie wyrok z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja, C‑566/10 P, EU:C:2012:752, pkt 88). W tych okolicznościach Sąd słusznie uznał w pkt 107 zaskarżonego wyroku, że uznanie EPSO nie zwalnia go z obowiązku poszanowania w szczególności art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników.

91      Odnosząc się w drugiej kolejności do kontroli sądowej, której sprawowanie powierzono Sądowi, w kwestii odmiennego traktowania ze względu na język, takiego jak to wynikające z ograniczenia wyboru języka 2 konkursu do zawężonej liczby języków urzędowych Unii, należy przypomnieć, że jak wynika z orzecznictwa przytoczonego w poprzednim punkcie niniejszego wyroku, takie ograniczenie może być zasadniczo usprawiedliwione na mocy interesu służby, pod warunkiem jednak, że interes ten jest obiektywnie uzasadniony, a wymagany poziom znajomości języków jest proporcjonalny do rzeczywistych potrzeb służby. Ponadto z orzecznictwa tego wynika, że reguły ograniczające wybór języka 2 konkursu muszą być oparte na „jasnych, obiektywnych i możliwych do przewidzenia” kryteriach (zob. podobnie wyrok z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja, C‑566/10 P, EU:C:2012:752, pkt 88, 90).

92      W zakresie, w jakim zgodność z prawem ograniczenia wyboru języka 2 konkursu zależy więc, zgodnie z art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników, od tego, czy ma ono uzasadniony i proporcjonalny charakter, a zgodnie z orzecznictwem Trybunału na ten charakter muszą jasno wskazywać jasne, obiektywne i możliwe do przewidzenia kryteria, Sąd słusznie orzekł w pkt 108 i 109 zaskarżonego wyroku, że sądy Unii są upoważnione do sprawowania kontroli nad tym, czy ograniczenie wyboru języka 2 konkursu jest obiektywnie uzasadnione i proporcjonalne w stosunku do rzeczywistych potrzeb służby.

93      Ponadto w odniesieniu do argumentu, że Sąd, w szczególności w pkt 113 zaskarżonego wyroku, nieprawidłowo wymagał „konkretnych wskazówek” w celu uzupełnienia uzasadnienia spornych ogłoszeń o konkursach dotyczącego ograniczenia języka 2 konkursu, należy wyjaśnić, że to instytucja, która wprowadziła odmienne traktowanie ze względu na język, powinna wykazać, iż to ograniczenie odpowiada rzeczywistym potrzebom dotyczącym funkcji, które mają pełnić zatrudniane osoby. Ponadto jakikolwiek warunek dotyczący szczególnych umiejętności językowych powinien być proporcjonalny w stosunku do tego interesu i opierać się na jasnych, obiektywnych i możliwych do przewidzenia kryteriach, pozwalających kandydatom zrozumieć powody wprowadzenia tego warunku, a sądom Unii sprawować kontrolę nad jego zgodnością z prawem (zob. dzisiejszy wyrok, Hiszpania/Parlament, C‑377/16, pkt 69).

94      Zatem aby móc sprawdzić, czy unormowania dotyczące rozpatrywanych konkursów są zgodne z art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników, Sąd powinien był przeprowadzić badanie in concreto tych unormowań oraz konkretnych okoliczności sprawy. Tylko takie badanie pozwoli bowiem ustalić, jakie umiejętności językowe mogą być obiektywnie wymagane w interesie służby przez instytucje w przypadku szczególnych funkcji, a w konsekwencji czy ograniczenie wyboru języków, którymi można się posługiwać, aby wziąć udział w tych konkursach, jest obiektywnie uzasadnione i proporcjonalne do rzeczywistych potrzeb służby.

95      W tych okolicznościach Sąd słusznie przeprowadził, w szczególności w pkt 113 zaskarżonego wyroku, badanie, czy sporne ogłoszenia o konkursach, przepisy ogólne mające zastosowanie do konkursów otwartych lub też środki dowodowe przedstawione przez Komisję zawierały „konkretne wskazówki” pozwalające obiektywnie wykazać istnienie interesu służby, który mógłby uzasadnić w niniejszej sprawie ograniczenie wyboru języka 2 konkursu.

96      W trzeciej kolejności, w zakresie, w jakim Komisja podnosi, że szczegółowe uzasadnienie zawarte w ogólnych wytycznych dotyczących używania języków oraz w spornych ogłoszeniach o konkursach zawierało w każdym razie „w sposób oczywisty” jasne, obiektywne i możliwe do przewidzenia kryteria uzasadniające ograniczenie języka 2 konkursu do angielskiego, francuskiego i niemieckiego, należy podkreślić, po pierwsze, że argument ten nie został niczym poparty, przez co nie może zostać uwzględniony.

97      Po drugie, w zakresie, w jakim za pomocą tego argumentu Komisja stara się podważyć przeprowadzoną przez Sąd w pkt 110–117 zaskarżonego wyroku analizę treści przepisów ogólnych mających zastosowanie do konkursów otwartych, w tym także ogólnych wytycznych dotyczących stosowania języków, oraz spornych ogłoszeń o konkursach i pism, które przedłożyła Komisja, należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem z art. 256 TFUE i z art. 58 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wynika, że odwołanie ogranicza się do kwestii prawnych. A zatem jedynie Sąd jest właściwy do ustalenia istotnych okoliczności faktycznych i dokonania ich oceny. Ocena tych okoliczności faktycznych nie stanowi zatem, z wyjątkiem przypadków ich przeinaczenia, kwestii prawnej poddanej jako taka kontroli Trybunału w postępowaniu odwoławczym (wyrok z dnia 8 listopada 2016 r., BSH/EUIPO, C‑43/15 P, EU:C:2016:837, pkt 50). Komisja nie podniosła zaś takiego przeinaczenia.

98      Mając na względzie powyższe rozważania, drugą część zarzutu trzeciego należy oddalić jako bezzasadną.

 W przedmiocie części trzeciej zarzutu trzeciego, dotyczącej naruszenia przez Sąd prawa przy wykonywaniu przez niego kontroli sądowej

–       Argumentacja stron

99      Komisja utrzymuje, że Sąd przekroczył granice kontroli sądowej i zastąpił swoją własną oceną ocenę administracji w pkt 120–144 zaskarżonego wyroku, a zwłaszcza w pkt 129–131, 139, 140, 142 i 146 tego wyroku. Jej zdaniem Sąd powinien ograniczyć się do wykazania arbitralnego lub ewidentnie nieodpowiedniego charakteru ocen EPSO odnoszących się do ograniczenia języka 2 konkursu do angielskiego, francuskiego i niemieckiego, jako że zdefiniowanie polityki kadrowej i kryteriów dotyczących umiejętności kandydatów startujących w konkursie wiąże się ze złożonymi ocenami, które mogą podlegać jedynie ograniczonej kontroli sądowej pod kątem ewentualnych oczywistych błędów w ocenie.

100    Republika Włoska kwestionuje te argumenty.

–       Ocena Trybunału

101    W pkt 118–146 zaskarżonego wyroku Sąd kolejno oddalał argumenty Komisji, w których podnosiła ona, po pierwsze, że trzy języki, do których ograniczono wybór języka 2 konkursu w spornych ogłoszeniach o konkursach, są głównymi językami narad instytucji Unii, po drugie, że prawie wszystkie tłumaczenia Komisji wykonuje się na te trzy języki, po trzecie, że języki te są językami, w których mówi najwięcej urzędników i pracowników Komisji, a po czwarte, że są one językami, których najczęściej uczy się i używa jako języków obcych w państwach członkowskich Unii.

102    W zakresie, w jakim Komisja podnosi, że Sąd niesłusznie zastąpił swoją własną oceną ocenę dokonaną przez EPSO, należy przypomnieć, że jak wskazano w pkt 89 i 90 niniejszego wyroku, jeżeli EPSO określa wymagania językowe konkursu, jego uznanie jest, podobnie jak w przypadku instytucji, które powierzają mu jego zadania, ograniczone wymogami przewidzianymi w art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników, zgodnie z którymi odmienne traktowanie ze względu na język musi być obiektywnie uzasadnione i proporcjonalne do rzeczywistych potrzeb służby.

103    Z zasad przypomnianych w pkt 88 niniejszego wyroku wynika wprawdzie, że Sąd nie może zastępować swoją oceną oceny dokonanej przez EPSO w kwestii definiowania polityki kadrowej i kryteriów dotyczących umiejętności, jakich należy wymagać w interesie służby od kandydatów przystępujących do konkursu, jednakże, jak przedstawiono w pkt 91–94 niniejszego wyroku, nie zmienia to faktu, że na Sądzie spoczywa obowiązek sprawowania kontroli, tak pod względem prawnym, jak i faktycznym, nad decyzjami podejmowanymi przez EPSO w tym obszarze, w celu zapewnienia, by wszelkie przejawy odmiennego traktowania ze względu na język kandydatów uczestniczących w konkursie były, zgodnie z art. 1d regulaminu pracowniczego, obiektywnie uzasadnione i proporcjonalne do rzeczywistych potrzeb służby oraz by decyzje te opierały się na jasnych, obiektywnych i możliwych do przewidzenia kryteriach.

104    Jak już bowiem Trybunał orzekł, nawet w przypadku złożonych ocen sąd Unii winien dokonywać kontroli nie tylko materialnej prawdziwości powoływanych dowodów, ich wiarygodności i spójności, ale również tego, czy te elementy stanowią zbiór istotnych danych, które należy wziąć pod uwagę w celu oceny złożonej sytuacji, oraz czy ich charakter może służyć na poparcie wyciągniętych z nich wniosków (zob. podobnie wyroki: z dnia 15 lutego 2005 r., Komisja/Tetra Laval, C‑12/03 P, EU:C:2005:87, pkt 39; z dnia 8 grudnia 2011 r., Chalkor/Komisja, C‑386/10 P, EU:C:2011:815, pkt 54; z dnia 6 listopada 2012 r., Otis i in., C‑199/11, EU:C:2012:684 pkt 59).

105    Aby zbadać, czy Sąd nie zastąpił swoją oceną oceny EPSO w zaskarżonym wyroku i w ten sposób nie przekroczył granic kontroli sądowej, należy zbadać, w pierwszej kolejności, pkt 120–126, 132–138 i 141–144 zaskarżonego wyroku, zawierające uzasadnienie przedstawione przez Sąd tytułem głównym.

106    Ze względów przedstawionych w pkt 120–122 zaskarżonego wyroku Sąd odrzucił najpierw twierdzenie Komisji, zgodnie z którym angielski, francuski i niemiecki są głównymi językami narad instytucji Unii, twierdząc, że jest ono „niejasne i ogólnikowe”. W tym względzie stwierdził on w szczególności, że twierdzenie to nie znajduje poparcia ani systemie językowym Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, ani Parlamentu Europejskiego. Dodał on w istocie, że nawet gdyby omawiane twierdzenie było prawdziwe, nie można zakładać bez dalszych wyjaśnień, że nowo zatrudniony urzędnik bez znajomości języków narad nie będzie w stanie stać się od razu operacyjny. Następnie w pkt 123–126 tego wyroku Sąd odrzucił twierdzenie o istotnym znaczeniu przedstawionych przez Komisję statystyk dotyczących dokumentów tłumaczonych przez dyrekcję generalną ds. tłumaczeń tej instytucji, uznając w szczególności, że nie można na nich oprzeć wniosku, iż te trzy języki są językami najczęściej używanymi we wszystkich instytucjach. Podobnie w pkt 132–136 wspomnianego wyroku Sąd oddalił wnioski, jakie Komisja wyciągnęła z sporządzonej przez siebie tabeli, wskazującej języki podawane przez większość jej urzędników i pracowników jako języki główne. Uznał on, po pierwsze, że ta tabela dotyczy tylko personelu Komisji, a po drugie, że owa informacja o głównym języku urzędników i pracowników tej instytucji tak czy inaczej nie pozwala na ustalenie proporcji języków, którymi się posługują, ponieważ muszą oni władać w sposób zadowalający co najmniej jeszcze jednym językiem, czego wymaga art. 28 lit. f) regulaminu pracowniczego urzędników. Wreszcie w pkt 141–144 zaskarżonego wyroku Sąd odrzucił przedstawione przez Komisję dane statystyczne wskazujące na to, że angielski, francuski i niemiecki są językami obcymi, których najczęściej się uczy i używa w Unii Europejskiej, ze względu na to, że nie można zakładać, iż te dane odzwierciedlają znajomość języków urzędników Unii, oraz że w każdym wypadku okoliczność ta mogłaby mieć znaczenie, tylko gdyby Komisja wykazała, że rozpatrywane ograniczenie leży w interesie służby, co nie miało miejsca.

107    Należy stwierdzić, że w tych punktach Sąd skrytykował to, iż niektóre okoliczności faktyczne przedstawione przez Komisję na poparcie jej argumentów nie mogły służyć jako podstawa wyciągniętych z nich wniosków. W tych okolicznościach Sąd ograniczył się do oceny istotnego charakteru oraz spójności uzasadnienia i dowodów przedstawionych przez tę instytucję. Nie można więc zarzucić mu, że w tym kontekście zastąpił swoją oceną ocenę EPSO.

108    Ponadto w zakresie, w jakim Komisja zarzuca w istocie Sądowi, że nie ograniczył się do kontroli, czy nie został popełniony oczywisty błąd w ocenach przeprowadzanych przez EPSO, należy dodać, że w świetle pkt 89, 90 i 102 niniejszego wyroku nic nie uzasadnia takiego ograniczenia kontroli zasadności powodów przedstawionych przez EPSO w celu uzasadnienia ograniczenia wyboru języka 2 konkursu.

109    Jeśli chodzi, w drugiej kolejności, o argumenty Komisji mające doprowadzić do stwierdzenia, że Sąd przekroczył granice kontroli sądowej w pkt 127–131 oraz 139 i 140 zaskarżonego wyroku, gdy uznał, że w każdym razie ograniczenie języka 2 konkursu do angielskiego, francuskiego i niemieckiego nie może być uzasadnione ze względu na to, że dane dostarczone przez Komisję wskazują w szczególności na znaczny rozziew między stopniem posługiwania się językiem angielskim a francuskim i, zwłaszcza, niemieckim, argumenty te są skierowane przeciwko tym punktom zaskarżonego wyroku, które dotyczą uzasadnienia uzupełniającego.

110    W tych okolicznościach, nawet jeśli założyć, że Sąd przekroczył granice kontroli sądowej przy dokonywaniu oceny przeprowadzonej we wspomnianych punktach, to okoliczność ta nie może w każdym razie prowadzić, zgodnie z orzecznictwem przypomnianym w pkt 57 i 61 niniejszego wyroku, do uchylenia zaskarżonego wyroku. W związku z tym argumenty, o których mowa w pkt 109 niniejszego wyroku, nie mają istotnego znaczenia dla sprawy.

111    Należy więc oddalić trzecią część zarzutu trzeciego jako w części bezzasadną, a w części nieistotną dla sprawy.

112    W świetle powyższego zarzut trzeci należy w oddalić jako w części bezzasadny, a w części nieistotny dla sprawy.

 W przedmiocie zarzutu czwartego, dotyczącego ograniczenia wyboru języka komunikacji między kandydatami a EPSO do angielskiego, francuskiego i niemieckiego

 Argumentacja stron

113    Komisja utrzymuje że Sąd naruszył prawo, gdy oparł się w pkt 183–185 zaskarżonego wyroku na rozumieniu w szerokim sensie pkt 68 i 69 wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752), przy ustalaniu, że rozporządzenie nr 1/58 ma w całości zastosowanie do komunikacji między kandydatami startującymi w konkursie a EPSO. Zdaniem Komisji wskazane punkty tego wyroku dotyczą jedynie obowiązku publikacji ogłoszeń o konkursach we wszystkich językach urzędowych Unii. Chociaż Trybunał ustalił, że kandydaci biorący udział w konkursie nie są „całkowicie wyłączeni” z zakresu zastosowania rozporządzenia nr 1/58, to jednak uznał, że podlegają przy tym wciąż regulaminowi pracowniczemu urzędników. Wobec tego Sąd powinien był uznać, że art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników umożliwia w stosownym przypadku ograniczone języków, którymi można posługiwać się w ramach konkursu.

114    Republika Włoska kwestionuje te argumenty.

 Ocena Trybunału

115    Przypomniawszy w pkt 183 zaskarżonego wyroku, iż orzekł już w przeszłości, iż rozporządzenie nr 1/58 nie znajduje zastosowania do stosunków między instytucjami Unii a ich urzędnikami i pracownikami, analogicznie do których należy traktować kandydatów na te stanowiska, sąd kontynuował swój tok rozumowania w następujący sposób:

„184      Jednakże w następstwie wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752) powyższych względów nie można już uznawać za ważne. Trybunał orzekł bowiem, że w braku przepisów szczególnych mających zastosowanie do urzędników i pracowników oraz w braku przepisów z tego zakresu w regulaminach instytucji, których dotyczyły sporne ogłoszenia o konkursach, żaden akt prawny nie pozwala dojść do wniosku, że stosunki między instytucjami a ich urzędnikami i pracownikami są całkowicie wyłączone z zakresu stosowania rozporządzenia nr 1[/58]. To samo odnosi się tym bardziej zdaniem Trybunału do stosunków między instytucjami a kandydatami biorącymi udział w konkursie zewnętrznym, którzy zasadniczo nie są ani urzędnikami, ani pracownikami (wyrok z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja, C‑566/10 P, EU:C:2012:752, pkt 68, 69).

185      W tym względzie należy odrzucić argument Komisji […] dotyczący braku znaczenia tej części wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752) dla kwestii zgodności z prawem ograniczenia języków komunikacji między kandydatami a EPSO. W tej części wyroku Trybunał badał bowiem zastosowanie rozporządzenia nr 1[/58] do startujących w konkursie kandydatów i doszedł do wniosku, że ma ono do nich zastosowanie. Wniosek ten ma również istotne znaczenie dla kwestii poruszonej w szóstym zarzucie Republiki Włoskiej [dotyczącej zgodności z prawem ograniczenia języków, którymi można posługiwać się w komunikacji między kandydatami a EPSO]”.

116    Uznając, że komunikacja między kandydatami a EPSO podlega rozporządzeniu nr 1/58, Sąd uznał w pkt 188 zaskarżonego wyroku, że sporne ogłoszenia o konkursach naruszają wspomniane rozporządzenie, ponieważ stanowią, że kandydaci muszą kontaktować się z EPSO w języku wybranym przez siebie spośród języków angielskiego, francuskiego i niemieckiego.

117    Należy przypomnieć, w zakresie, w jakim niniejszy zarzut opiera się na dokonanej przez Sąd błędnej wykładni wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752), że w rozumowaniu przyjętym przez Trybunał w tym wyroku można wyróżnić dwie części. A więc po pierwsze, pkt 62–78 wspomnianego wyroku dotyczyły oceny zarzutów Republiki Włoskiej opartych na braku publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej spornych ogłoszeń o konkursach we wszystkich językach urzędowych Unii. Po drugie, w pkt 79–98 tego wyroku Trybunał wypowiedział się w przedmiocie zarzutów, że te ogłoszenia o konkursach wymagały wybrania języka angielskiego, francuskiego lub niemieckiego jako języka 2 konkursu, języka komunikacji między kandydatami a EPSO, a także języka, którym miano się posługiwać w egzaminach konkursowych.

118    Trybunał rzeczywiście uznał w pkt 68 i 69 wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752), że w braku w regulaminach instytucji, których dotyczą sporne ogłoszenia o konkursach, przepisów szczególnych mających zastosowanie do urzędników i pracowników żaden akt prawny nie pozwala dojść do wniosku, że stosunki między instytucjami a ich urzędnikami i pracownikami są całkowicie wyłączone z zakresu stosowania rozporządzenia nr 1/58. Trybunał wywnioskował z tego, że ustalenie to powinno mieć zastosowanie tym bardziej do stosunków między instytucjami a kandydatami biorącymi udział w konkursie zewnętrznym.

119    Należy jednak podkreślić, że jak wynika z pkt 62–78 tego wyroku, to wyjaśnienie odnoszące się do zakresu stosowania rozporządzenia nr 1/58 do stosunków między instytucjami a kandydatami biorącymi udział w konkursie zostało sformułowane przez Trybunał nie w kwestii języków komunikacji między EPSO a kandydatami, lecz w kwestii języków publikacji ogłoszeń o konkursach. W związku z tym Trybunał orzekł w szczególności w pkt 71 tego wyroku, że pełna treść ogłoszeń o konkursach zakwestionowanych w tej sprawie powinna zostać opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej we wszystkich językach urzędowych Unii, zgodnie z art. 1 ust. 2 załącznika III do regulaminu pracowniczego urzędników w związku z art. 5 rozporządzenia nr 1/58.

120    Natomiast w części uzasadnienia poświęconej ocenie zgodności z prawem ograniczenia języka 2 konkursu do angielskiego, francuskiego i niemieckiego, a w szczególności warunku, zgodnie z którym te trzy języki były jedynymi dopuszczonymi przez te ogłoszenia o konkursach językami komunikacji, Trybunał orzekł w pkt 88 wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752), że w postepowaniach w sprawie naboru unijnych kadr odmienne traktowanie w odniesieniu do systemu językowego konkursów może być dozwolone na podstawie art. 1d ust. 6 regulaminu pracowniczego urzędników, jeżeli jest ono obiektywnie i racjonalnie uzasadnione słusznym celem interesu ogólnego w ramach polityki kadrowej. Wynika z tego, że w postępowaniach w sprawie naboru personelu Unii na instytucje nie można nałożyć obowiązków wykraczających poza wymogi przewidziane w art. 1d regulaminu pracowniczego urzędników.

121    W tych okolicznościach, jak stwierdził rzecznik generalny w pkt 124 swojej opinii, skoro Trybunał wypowiedział się w kwestii języków wymaganych dla komunikacji między kandydatami startującymi w konkursach a EPSO tylko w pkt 79–98 wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Włochy/Komisja (C‑566/10 P, EU:C:2012:752), Sąd nie mógł wywnioskować z pkt 68 i 69 tego wyroku, w pkt 184 i 185 zaskarżonego wyroku, że Trybunał orzekł, iż języki, którymi można się posługiwać w tej komunikacji, zostały określone na podstawie art. 2 rozporządzenia nr 1/58.

122    W związku z tym rozumowanie, które Sąd przyjął w pkt 184–188 zaskarżonego wyroku, aby stwierdzić przez analogię, że rozporządzeniu nr 1/58 podlegają, podobnie jak to Trybunał uznał w kontekście publikacji ogłoszeń o konkursach, wszelkie ograniczenia dotyczące języków oficjalnych do celów komunikacji między EPSO a kandydatami startującymi w konkursach, jest błędne.

123    Należy jednak zauważyć, że w pkt 204–211 zaskarżonego wyroku Sąd dodał w istocie, że w każdym razie argumenty przedstawione w celu uzasadnienia wyboru języków komunikacji nie mogą uzasadniać, w rozumieniu art. 1d ust. 1 i 6 regulaminu pracowniczego urzędników, ograniczenia wyboru języków komunikacji z EPSO.

124    W związku z tym, choć nie jest wykluczone, iż interes służby może uzasadniać ograniczenie wyboru języka 2 konkursu do zawężonej liczby języków, których znajomość jest najbardziej rozpowszechniona w Unii (zob. analogicznie wyrok z dnia 9 września 2003 r., Kik/OHIM, C‑361/01 P, EU:C:2003:434, pkt 94), i to nawet w konkursach mających charakter otwarty, takich jak ten, którego dotyczyło „Ogłoszenie o konkursie otwartym – EPSO/AD/276/14 – Administratorzy (AD 5)”, ograniczenie takie musi jednak, w świetle wymogów przypomnianych w pkt 92 i 93 niniejszego wyroku, koniecznie opierać się na danych mogą zostać obiektywnie zweryfikowane zarówno przez kandydatów startujących w konkursie, jak i przez sądy Unii, tak by można było uzasadnić wymagania językowe, które muszą być proporcjonalne do rzeczywistych potrzeb służby.

125    Ponieważ zaś ogłoszenia o konkursach nie zawierają takich danych pozwalających ustalić powody uzasadniające ograniczenie możliwości wyboru języka komunikacji między kandydatami a EPSO do trzech języków wybranych na języki 2 konkursu, ogłoszenia te zostały sporządzone z naruszeniem art. 1d ust. 1 i 6 regulaminu pracowniczego urzędników. Z tego względu Sąd powinien był w każdym razie uwzględnić skargę Republiki Włoskiej w zakresie, w jakim dotyczyła ona tego ograniczenia.

126    W tych okolicznościach naruszenie prawa opisane w pkt 122 niniejszego wyroku, którym obarczony jest zaskarżony wyrok, nie może doprowadzić do jego uchylenia.

127    W konsekwencji należy oddalić zarzut czwarty odwołania i, mając na względzie całość powyższych rozważań, oddalić odwołanie.

 W przedmiocie kosztów

128    Zgodnie z art. 138 § 1 regulaminu postępowania przed Trybunałem, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 § 1 regulaminu, kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę.

129    Ponieważ Republika Włoska wniosła o obciążenie Komisji kosztami postępowania, a Komisja sprawę przegrała, zostaje ona obciążona kosztami postępowania.

130    W myśl art. 140 § 1 regulaminu postępowania, mającego także zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 § 1 regulaminu, państwa członkowskie i instytucje interweniujące w sprawie pokrywają własne koszty. Stosownie do tego przepisu należy orzec, że Królestwo Hiszpanii pokryje własne koszty.

Z powyższych względów Trybunał (wielka izba) orzeka, co następuje:

1)      Odwołanie zostaje oddalone.

2)      Komisja Europejska pokrywa własne koszty i zostaje obciążona kosztami poniesionymi przez Republikę Włoską.

3)      Królestwo Hiszpanii pokrywa własne koszty.

Podpisy


*      Język postępowania: włoski.