Αίτηση προδικαστικής αποφάσεως την οποία υπέβαλε το Consiglio di Stato (Ιταλία) στις 5 Νοεμβρίου 2018 – OC κ.λπ. κατά Banca d’Italia κ.λπ.

(Υπόθεση C-686/18)

Γλώσσα διαδικασίας: η ιταλική

Αιτούν δικαστήριο

Consiglio di Stato

Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης

Προσφεύγουσες: OC κ.λπ., Adusbef, Federconsumatori, PB κ.λπ., QA κ.λπ.

Καθών: Banca d’Italia, Presidenza del Consiglio dei Ministri, Ministero dell’economia e delle finanze

Προδικαστικά ερωτήματα

Αντιτίθενται το άρθρο 29 του κανονισμού (ΕΕ) 575/2013[, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων]¹ , το άρθρο 10 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού 241/2014² , τα άρθρα 16 και 17 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε συνδυασμό με το άρθρο 6, παράγραφος 4, του κανονισμού (ΕΕ) 1024/2013 του Συμβουλίου της 15ης Οκτωβρίου 2013³ , σε εθνική ρύθμιση, όπως αυτή που εισάγει το άρθρο 1 του decreto legge (πράξεως νομοθετικού περιεχομένου, στο εξής: d.l.) 3/2015, που κυρώθηκε, κατόπιν τροποποιήσεων, με τον νόμο 33/2015 [και πλέον και το άρθρο 1, παράγραφος 15, του decreto legislativo (νομοθετικού διατάγματος, στο εξής: d.lgs.) αριθ. 72/2015, το οποίο αντικατέστησε το άρθρο 28, παράγραφος 2-ter του [Testo unico bancario] και το οποίο ουσιαστικά αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 1, παράγραφος 1, στοιχείο a, του d.l. αριθ. 3/2015, όπως κυρώθηκε με νόμο, κατόπιν άνευ σημασίας εν προκειμένω τροποποιήσεων], η οποία επιβάλλει όριο ενεργητικού πάνω από το οποίο η συνεταιριστική τράπεζα υποχρεούται να μετατραπεί σε ανώνυμη εταιρεία, θέτοντας αυτό το όριο στα 8 δισεκατομμύρια ευρώ; Αντιτίθενται οι προαναφερόμενες παράμετροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε εθνική ρύθμιση η οποία, σε περίπτωση μετατροπής της συνεταιριστικής τράπεζας σε ανώνυμη εταιρεία, επιτρέπει στο ίδρυμα να αναβάλει ή να περιορίσει, ακόμη και επ’ αόριστον, την εξόφληση των μετοχών του αποχωρούντος μετόχου;

Αντιτίθενται τα άρθρα 3 και 63 επ. ΣΛΕΕ σχετικά με τον ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά και την ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων σε εθνική ρύθμιση, όπως αυτή που εισάγει το άρθρο 1 του d.l. αριθ. 3/2015, που κυρώθηκε, κατόπιν τροποποιήσεων, με τον νόμο 33/2015, η οποία περιορίζει την άσκηση τραπεζικής δραστηριότητας υπό συνεταιριστική μορφή εντός ορισμένου ορίου ενεργητικού, υποχρεώνοντας το ίδρυμα να μετατραπεί σε ανώνυμη εταιρεία σε περίπτωση υπερβάσεως του προαναφερθέντος ορίου;

Αντιτίθενται τα άρθρα 107 επ. ΣΛΕΕ σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις σε εθνική ρύθμιση, όπως αυτή που εισάγει το άρθρο 1 του d.l. αριθ. 3/2015, που κυρώθηκε κατόπιν τροποποιήσεων με τον νόμο 33/2015 (και πλέον και το άρθρο 1, παράγραφος 15, του d.lgs αριθ. 72/2015, το οποίο αντικατέστησε το άρθρο 28, παράγραφος 2-ter του [Testo unico bancario] και το οποίο ουσιαστικά αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 1, παράγραφος 1, στοιχείο a, της d.l. αριθ. 3/2015, όπως κυρώθηκε με νόμο, κατόπιν άνευ σημασίας εν προκειμένω τροποποιήσεων), η οποία απαιτεί τη μετατροπή της συνεταιριστικής τράπεζας σε ανώνυμη εταιρεία σε περίπτωση υπερβάσεως συγκεκριμένου ορίου ενεργητικού (που ορίζεται σε 8 δισεκατομμύρια ευρώ), προβλέποντας περιορισμούς στην εξόφληση του μεριδίου του μετόχου σε περίπτωση αποχωρήσεως, ούτως ώστε να αποφευχθεί η πιθανή εκκαθάριση της μετατραπείσας τράπεζας;

Αντιτίθεται το άρθρο 29 του κανονισμού (ΕΕ) 575/2013 σε συνδυασμό με το άρθρο 10 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 241/2014, σε εθνική ρύθμιση, όπως αυτή που προβλέπει το άρθρο 1 του d.l. αριθ. 3/2015, που κυρώθηκε κατόπιν τροποποιήσεων με τον νόμο 33/2015, όπως ερμηνεύθηκε από το Corte costituzionale (Συνταγματικό Δικαστήριο, Ιταλία) με την απόφαση 99/2018, η οποία επιτρέπει στη συνεταιριστική τράπεζα να αναβάλει την εξόφληση επ’ αόριστον και να περιορίσει το ποσό αυτής εν όλω ή εν μέρει;

Σε περίπτωση που το Δικαστήριο δεχθεί τη συμβατότητα της προτεινόμενης από τους αντιδίκους ερμηνείας προς τη νομοθεσία της Ένωσης, ζητείται από το Δικαστήριο να εκτιμήσει τη νομιμότητα του άρθρου 10 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 241/2014 της Επιτροπής, υπό το πρίσμα του άρθρου 16 και του άρθρου 17 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (κατά το οποίο «[κ]άθε πρόσωπο δικαιούται να είναι κύριος των νομίμως κτηθέντων αγαθών του, να τα χρησιμοποιεί, να τα διαθέτει και να τα κληροδοτεί. Κανείς δεν μπορεί να στερείται την ιδιοκτησία του, παρά μόνον για λόγους δημόσιας ωφέλειας, στις περιπτώσεις και υπό τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στον νόμο και έναντι δίκαιης και έγκαιρης αποζημίωσης για την απώλεια της. Η χρήση των αγαθών μπορεί να υπόκειται σε περιορισμούς από τον νόμο, εφόσον αυτό είναι αναγκαίο προς το γενικό συμφέρον»), και του άρθρου 52, παράγραφος 3, του Χάρτη (κατά το οποίο «[σ]το βαθμό που ο παρών Χάρτης περιλαμβάνει δικαιώματα που αντιστοιχούν σε δικαιώματα τα οποία διασφαλίζονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, η έννοια και η εμβέλειά τους είναι ίδιες με εκείνες που τους επιφυλάσσει η εν λόγω Σύμβαση. Η διάταξη αυτή δεν εμποδίζει το δίκαιο της Ένωσης να παρέχει ευρύτερη προστασία») και της νομολογίας του ΕΔΔA σχετικά με το άρθρο 1 του πρώτου πρόσθετου πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ.

____________

¹     Κανονισμός (ΕΕ) 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (ΕΕ 2013, L 176, σ. 1).

²     Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 241/2014 της Επιτροπής, της 7ης Ιανουαρίου 2014, για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τα ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα για τις απαιτήσεις ιδίων κεφαλαίων για ιδρύματα (ΕΕ 2014, L 74, σ. 8).

³     Κανονισμός (ΕΕ) 1024/2013 του Συμβουλίου, της 15ης Οκτωβρίου 2013, για την ανάθεση ειδικών καθηκόντων στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σχετικά με τις πολιτικές που αφορούν την προληπτική εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων (ΕΕ 2013, L 287, σ. 63).