Language of document :

Αίτηση προδικαστικής αποφάσεως την οποία υπέβαλε το Verwaltungsgericht Wiesbaden (Γερμανία) στις 19 Μαΐου 2020 – JV κατά Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας

(Υπόθεση C-215/20)

Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική

Αιτούν δικαστήριο

Verwaltungsgericht Wiesbaden

Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης

Προσφεύγων: JV

Καθής: Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας

Προδικαστικά ερωτήματα

Είναι η οδηγία (ΕΕ) 2016/681 1 (στο εξής: οδηγία PNR), κατά την οποία οι αερομεταφορείς διαβιβάζουν μεγάλο όγκο δεδομένων, τα οποία αφορούν όλους τους επιβάτες ανεξαιρέτως, προς μονάδες στοιχείων επιβατών συσταθείσες από τα κράτη μέλη, στις οποίες γίνεται αναίτια χρήση των εν λόγω δεδομένων για την αυτοματοποιημένη αντιπαραβολή τους με τράπεζες δεδομένων και μοντέλα και στη συνέχεια διατηρούνται για περίοδο πέντε ετών, συμβατή με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως με το άρθρο 7, το άρθρο 8 και το άρθρο 52 αυτού, υπό το πρίσμα του σκοπού που επιδιώκει η οδηγία PNR και των απαιτήσεων περί σαφήνειας και αναλογικότητας;

Ειδικότερα:

α)    Είναι το άρθρο 3, σημείο 9, της οδηγίας PNR, σε συνδυασμό με το παράρτημα II αυτής, όπου προβλέπεται ότι στο πλαίσιο της οδηγίας PNR με τη φράση «σοβαρά εγκλήματα» νοούνται οι εγκληματικές πράξεις που απαριθμούνται στο παράρτημα ΙΙ της οδηγίας αυτής και τιμωρούνται, σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο κράτους μέλους, με στερητική της ελευθερίας ποινή ή στερητικό της ελευθερίας μέτρο ασφάλειας ανώτατης διάρκειας τουλάχιστον τριών ετών, συμβατό με το άρθρο 7 και το άρθρο 8 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, από την άποψη της επαρκούς σαφήνειας και της απαιτήσεως περί αναλογικότητας;

β)    Είναι τα προς διαβίβαση δεδομένα που περιέχονται στις καταστάσεις ονομάτων επιβατών (στο εξής: δεδομένα PNR) και αφορούν τη διαβίβαση ονομάτων (άρθρο 8, παράγραφος 1, πρώτη περίοδος, σε συνδυασμό με το παράρτημα Ι, σημείο 4, της οδηγίας PNR), τις πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα τακτικού επιβάτη (άρθρο 8, παράγραφος 1, πρώτη περίοδος, σε συνδυασμό με το παράρτημα Ι, σημείο 8, της οδηγίας PNR) και τη συμπλήρωση του πεδίου ελεύθερου κειμένου με γενικές πληροφορίες (άρθρο 8, παράγραφος 1, πρώτη περίοδος, σε συνδυασμό με το παράρτημα Ι, σημείο 12, της οδηγίας PNR) επαρκώς ακριβή, ώστε να δικαιολογούν επέμβαση αντιβαίνουσα στο άρθρο 7 και το άρθρο 8 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων;

γ)    Συνάδει με το άρθρο 7 και το άρθρο 8 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, καθώς και με τον επιδιωκόμενο σκοπό της οδηγίας PNR, το γεγονός ότι, εκτός από τα δεδομένα επιβατών, συλλέγονται και δεδομένα τρίτων, όπως του ταξιδιωτικού πρακτορείου ή/και του ταξιδιωτικού πράκτορα (παράρτημα Ι, σημείο 9, της οδηγίας PNR), του κηδεμόνα ανηλίκου (παράρτημα Ι, σημείο 12, της οδηγίας PNR) και άλλων ταξιδιωτών του φακέλου (παράρτημα I, σημείο 17, της οδηγίας PNR);

δ)    Είναι η πρόβλεψη της οδηγίας PNR για τη διαβίβαση, επεξεργασία και διατήρηση δεδομένων PNR ανήλικων επιβατών συμβατή με το άρθρο 7, το άρθρο 8 και το άρθρο 24 του Χάρτη;

ε)    Είναι το άρθρο 8, παράγραφος 2, της οδηγίας PNR, σε συνδυασμό με το παράρτημα Ι, σημείο 18 αυτής, σύμφωνα με το οποίο οι αερομεταφορείς διαβιβάζουν στις ΜΣΕ των κρατών μελών δεδομένα επιβατών που έχουν συλλέξει εκ των προτέρων (δεδομένα ΑΡΙ), ακόμη και αν αυτά ταυτίζονται με τα δεδομένα PNR, συμβατό με το άρθρο 8 και το άρθρο 52 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, υπό το πρίσμα της αρχής περί ελαχιστοποιήσεως των δεδομένων;

στ)    Αποτελεί το άρθρο 6, παράγραφος 4, της οδηγίας PNR, ως νομική βάση για τον καθορισμό των κριτηρίων βάσει των οποίων γίνεται η αντιπαραβολή των δεδομένων (τα λεγόμενα μοντέλα), επαρκή προβλεπόμενη από τον νόμο θεμιτή βάση κατά την έννοια του άρθρου 8, παράγραφος 2, και του άρθρου 52 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, καθώς και του άρθρου 16, παράγραφος 2, ΣΛΕΕ;

ζ)    Πρέπει να θεωρηθεί ότι το άρθρο 12 της οδηγίας PNR περιορίζει στο απολύτως αναγκαίο μέτρο την επέμβαση στο άρθρο 7 και το άρθρο 8 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, ενώ προβλέπει ότι τα δεδομένα που διαβιβάζονται στις ΜΣΕ των κρατών μελών μπορούν να διατηρούνται για περίοδο πέντε ετών;

η)    Έχει η ανωνυμοποίηση των δεδομένων που προβλέπεται στο άρθρο 12, παράγραφος 2, της οδηγίας PNR ως αποτέλεσμα τη μείωση των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στο αναγκαίο μέτρο, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 8 και το άρθρο 52 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, ακόμη και αν αυτή δεν συνιστά παρά μια ανά πάσα στιγμή αναστρέψιμη ψευδωνυμοποίηση;

θ)    Έχουν τα άρθρα 7, 8 και 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων την έννοια ότι καθιστούν απαραίτητη την ενημέρωση των επιβατών, τα δεδομένα των οποίων απο-ανωνυμοποιούνται στο πλαίσιο της διαδικασίας επεξεργασίας δεδομένων των επιβατών (άρθρο 12, παράγραφος 3, της οδηγίας PNR), προκειμένου να τους παρέχεται η δυνατότητα δικαστικού ελέγχου;

3.    Είναι το άρθρο 11 της οδηγίας PNR, το οποίο επιτρέπει τη διαβίβαση δεδομένων PNR σε τρίτες χώρες που δεν διαθέτουν ικανοποιητικό επίπεδο προστασίας των δεδομένων, συμβατό με το άρθρο 7 και το άρθρο 8 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων;

4.    Παρέχει το άρθρο 6, παράγραφος 4, της οδηγίας PNR επαρκή προστασία έναντι της επεξεργασίας ειδικών κατηγοριών δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, κατά την έννοια του άρθρου 9 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 2 (στο εξής: ΓΚΠΔ) και του άρθρου 10 της οδηγίας (ΕΕ) 2016/680 3 , αν στο πλαίσιο του πεδίου ελεύθερου κειμένου «γενικές παρατηρήσεις» (παράρτημα Ι σημείο 12, της οδηγίας PNR) μπορούν να διαβιβάζονται, παραδείγματος χάριν, διατροφικές προτιμήσεις οι οποίες καθιστούν δυνατή τη συναγωγή συμπερασμάτων όσον αφορά τις εν λόγω ειδικές κατηγορίες δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα;

5.    Συνάδει με το άρθρο 13 ΓΚΠΔ το γεγονός ότι ο αερομεταφορέας στην ιστοσελίδα του ενημερώνει τους επιβάτες μόνον για τον εθνικό νόμο περί μεταφοράς του ενωσιακού δικαίου στο εσωτερικό δίκαιο [εν προκειμένω για τον Gesetz über die Verarbeitung von Fluggastdaten zur Umsetzung der Richtlinie (EU) 2016/681, της 6ης Ιουνίου 2017, BGBl. I σ. 1484 (νόμο περί επεξεργασίας των δεδομένων που περιέχονται στις καταστάσεις ονομάτων επιβατών για τη μεταφορά της οδηγίας (ΕΕ) 2016/681 στο εσωτερικό δίκαιο];

____________

1     Οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, σχετικά με τη χρήση των δεδομένων που περιέχονται στις καταστάσεις ονομάτων επιβατών (PNR) για την πρόληψη, ανίχνευση, διερεύνηση και δίωξη τρομοκρατικών και σοβαρών εγκλημάτων (ΕΕ 2016, L 119 σ. 132).

2     Οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (ΕΕ 2016, L 119 σ. 1).

3     Οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της πρόληψης, διερεύνησης, ανίχνευσης ή δίωξης ποινικών αδικημάτων ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της απόφασης-πλαίσιο 2008/977/ΔΕΥ του Συμβουλίου (ΕΕ 2016, L 119 σ. 89).