Language of document : ECLI:EU:T:2019:354

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (όγδοο τμήμα)

της 23ης Μαΐου 2019 (*)

«Ανταγωνισμός – Συγκεντρώσεις – Ολλανδική αγορά τηλεοπτικών υπηρεσιών και υπηρεσιών τηλεπικοινωνιών – Λειτουργικά αυτόνομη κοινή επιχείρηση – Απόφαση με την οποία η πράξη συγκέντρωσης κρίνεται συμβατή με την εσωτερική αγορά και με τη Συμφωνία ΕΟΧ – Δεσμεύσεις – Σχετική αγορά – Κάθετα αποτελέσματα – Πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως – Υποχρέωση αιτιολογήσεως»

Στην υπόθεση T‑370/17,

KPN BV, με έδρα τη Χάγη (Κάτω Χώρες), εκπροσωπούμενη από τους P. van Ginneken και G. Béquet, δικηγόρους,

προσφεύγουσα,

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκπροσωπούμενης από τους H. van Vliet, G. Conte, J. Szczodrowski και την F. van Schaik,

καθής,

υποστηριζόμενης από

τη VodafoneZiggo Group Holding BV, με έδρα το Άμστερνταμ (Κάτω Χώρες),

τη Vodafone Group plc, με έδρα το Newbury (Ηνωμένο Βασίλειο),

και

τη Liberty Global Europe Holding BV, με έδρα το Άμστερνταμ,

εκπροσωπούμενες από τους W. Knibbeler, E. Raedts και A. Pliego Selie, δικηγόρους,

παρεμβαίνουσες,

με αντικείμενο προσφυγή δυνάμει του άρθρου 263 ΣΛΕΕ με αίτημα την ακύρωση της απόφασης C(2016) 5165 τελικό της Επιτροπής, της 3ης Αυγούστου 2016, με την οποία κρίθηκε συμβατή με την εσωτερική αγορά και με τη Συμφωνία ΕΟΧ η πράξη συγκέντρωσης με σκοπό την απόκτηση, από τη Vodafone Group και τη Liberty Global Europe Holding, του από κοινού ελέγχου μιας λειτουργικά αυτόνομης κοινής επιχείρησης (υπόθεση COMP/M.7978 – Vodafone – Liberty Global – Dutch JV),

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (όγδοο τμήμα),

συγκείμενο από τους A. M. Collins (εισηγητή), πρόεδρο, M. Kancheva και R. Barents, δικαστές,

γραμματέας: N. Schall, διοικητική υπάλληλος,

έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία και κατόπιν της επ’ ακροατηρίου συζητήσεως της 29ης Νοεμβρίου 2018,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

 Ιστορικό της διαφοράς

 Εμπλεκόμενες επιχειρήσεις

1        Η προσφεύγουσα, KPN BV, δραστηριοποιείται στον τομέα των καλωδιακών δικτύων για τηλεοπτικές υπηρεσίες, υπηρεσίες σύνδεσης στο διαδίκτυο υψηλής ταχύτητας, σταθερής τηλεφωνίας και κινητών τηλεπικοινωνιών στις Κάτω Χώρες.

2        Η Vodafone Group plc είναι διεθνής όμιλος τηλεπικοινωνιών που δραστηριοποιείται στον τομέα της παροχής υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας στις Κάτω Χώρες μέσω της Vodafone Libertel BV (στο εξής: Vodafone). Εξάλλου, η Vodafone δραστηριοποιείται επίσης, μέσω του δικτύου της προσφεύγουσας, στον τομέα των τηλεοπτικών υπηρεσιών, υπηρεσιών σύνδεσης στο διαδίκτυο υψηλής ταχύτητας και σταθερής τηλεφωνίας.

3        Η Liberty Global Europe Holding BV (στο εξής: Liberty Global), που ανήκει στον διεθνή όμιλο Liberty Global plc, είναι φορέας εκμετάλλευσης καλωδιακής τηλεόρασης που κατέχει και διαχειρίζεται καλωδιακά δίκτυα για τηλεοπτικές υπηρεσίες, υπηρεσίες σύνδεσης στο διαδίκτυο υψηλής ταχύτητας και σταθερής τηλεφωνίας στις Κάτω Χώρες. Παρέχει επίσης υπηρεσίες κινητών τηλεπικοινωνιών στους πελάτες της σταθερής τηλεφωνίας μέσω του δικτύου της Vodafone.

 Διοικητική διαδικασία

4        Στις 14 Ιουνίου 2016, η Vodafone και η Liberty Global (στο εξής: κοινοποιούντα μέρη) κοινοποίησαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 4, παράγραφος 1, του κανονισμού (ΕΚ) 139/2004 του Συμβουλίου, της 20ής Ιανουαρίου 2004, για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων (ΕΕ 2004, L 24, σ. 1), σχέδιο συγκέντρωσης που συνίστατο στην απόκτηση του από κοινού ελέγχου μιας νεοσυσταθείσας λειτουργικά αυτόνομης κοινής επιχείρησης, στην οποία τα κοινοποιούντα μέρη θα μεταβίβαζαν τις εμπορικές τους δραστηριότητες στις Κάτω Χώρες. Μετά τη συγκέντρωση, καθένα από τα κοινοποιούντα μέρη θα κατείχε το 50 % των μετοχών της κοινής επιχείρησης, θα είχε τα ίδια δικαιώματα ψήφου και τα ίδια δικαιώματα διορισμού των διευθυντών του εποπτικού συμβουλίου.

5        Για την άρση των σοβαρών αμφιβολιών της Επιτροπής κατά τη διάρκεια της αρχικής φάσης εξέτασης, στις 12 Ιουλίου 2016, τα κοινοποιούντα μέρη πρότειναν να αναλάβουν δεσμεύσεις, σύμφωνα με το άρθρο 6, παράγραφος 2, του κανονισμού 139/2004.

6        Η Επιτροπή έθεσε τις αρχικές αυτές δεσμεύσεις σε διαβούλευση με παράγοντες της αγοράς. Λαμβανομένου υπόψη του αποτελέσματος της διαβούλευσης αυτής, καθώς και της ανάλυσης εκ μέρους της Επιτροπής των προτεινόμενων δεσμεύσεων, τα κοινοποιούντα μέρη υπέβαλαν, στις 26 Ιουλίου 2016, πρόταση για τις τελικές δεσμεύσεις τους.

 Η προσβαλλόμενη απόφαση

7        Στις 3 Αυγούστου 2016, η Επιτροπή εξέδωσε την απόφαση C(2016) 5165 τελικό, με την οποία κρίθηκε συμβατή με την εσωτερική αγορά και με τη Συμφωνία ΕΟΧ η πράξη συγκέντρωσης με σκοπό την απόκτηση, από τη Vodafone και τη Liberty Global, του από κοινού ελέγχου μιας λειτουργικά αυτόνομης κοινής επιχείρησης (υπόθεση COMP/M.7978 – Vodafone – Liberty Global – Dutch JV, στο εξής: προσβαλλόμενη απόφαση).

 Ορισμός των σχετικών αγορών

8        Κατά την προσβαλλόμενη απόφαση, η σχεδιαζόμενη πράξη συνδυάζει τις δραστηριότητες των κοινοποιούντων μερών στις Κάτω Χώρες. Όπως προκύπτει από την εν λόγω απόφαση, η Επιτροπή έκρινε ότι η σχεδιαζόμενη πράξη θα είχε ως αποτέλεσμα οριζόντιες αλληλεπικαλύψεις και κάθετες σχέσεις μεταξύ των δραστηριοτήτων των μερών σε ορισμένες αγορές της αλυσίδας διανομής τηλεοπτικού περιεχομένου και της παροχής υπηρεσιών τηλεπικοινωνιών (σταθερής και κινητής τηλεφωνίας και διαδικτύου υψηλής ταχύτητας) στις Κάτω Χώρες).

9        Για τους σκοπούς του ορισμού των σχετικών αγορών, όσον αφορά τις τηλεοπτικές υπηρεσίες, η Επιτροπή προέβη σε διάκριση μεταξύ των ακόλουθων αγορών, οι οποίες, από γεωγραφική σκοπιά, θεωρήθηκαν όλες ως εθνικές αγορές:

–        η αγορά παραχώρησης αδειών και κτήσης δικαιωμάτων μετάδοσης τηλεοπτικού περιεχομένου·

–        η αγορά παροχής υπηρεσιών και απόκτησης χονδρικώς τηλεοπτικών καναλιών·

–        η αγορά λιανικής παροχής τηλεοπτικών υπηρεσιών.

10      Πρώτον, όσον αφορά την αγορά παραχώρησης αδειών και κτήσης δικαιωμάτων μετάδοσης τηλεοπτικού περιεχομένου, η Επιτροπή έκρινε ότι υπήρχε ενδεχόμενο περαιτέρω κατάτμησης, δηλαδή για τα δικαιώματα ελεύθερης και συνδρομητικής τηλεόρασης, για τα δικαιώματα γραμμικής και μη γραμμικής τηλεοπτικής μετάδοσης, καθώς και κατάτμησης ανά χρονοθυρίδα μετάδοσης, ανά premium και μη premium περιεχόμενο, και ανά είδος περιεχομένου, δηλαδή ταινίες, αθλητικά, κ.λπ.

11      Δεύτερον, όσον αφορά την αγορά παροχής υπηρεσιών και απόκτησης χονδρικώς τηλεοπτικών καναλιών, η Επιτροπή έκρινε επίσης ότι υπήρχε πιθανότητα περαιτέρω κατατμήσεων, δηλαδή μεταξύ ελεύθερων καναλιών και συνδρομητικών καναλιών, βασικών συνδρομητικών καναλιών και premium συνδρομητικών καναλιών, συνδρομητικών premium κινηματογραφικών καναλιών και συνδρομητικών premium αθλητικών καναλιών και αναλόγως των υποδομών διανομής. Ωστόσο, όσον αφορά τις λοιπές αυτές κατατμήσεις, και ιδίως την κατάτμηση μεταξύ συνδρομητικών premium κινηματογραφικών καναλιών και συνδρομητικών premium αθλητικών καναλιών, η Επιτροπή έκρινε ότι το ζήτημα του κατά πόσον η αγορά έπρεπε να κατατμηθεί περαιτέρω μπορούσε να παραμείνει εκκρεμές, δεδομένου ότι η σχεδιαζόμενη πράξη δεν έθετε πρόβλημα ανταγωνισμού, όποια και αν ήταν η κατάτμηση της αγοράς. Ειδικότερα, όσον αφορά τα συνδρομητικά premium αθλητικά κανάλια, η Επιτροπή επισήμανε, στην αιτιολογική σκέψη 176 της προσβαλλόμενης απόφασης, ότι, σύμφωνα με ορισμένους από όσους απάντησαν στην έρευνα αγοράς που πραγματοποίησε η Επιτροπή, τα κανάλια Ziggo Sport Totaal και Fox Sports βρίσκονταν σε σχέση ανταγωνισμού για παρόμοια πελατεία και περιεχόμενο και σταδιακά μπορούσαν όλο και περισσότερο να υποκαταστήσουν το ένα το άλλο. Το κανάλι Ziggo Sports Totaal πρέπει να διακρίνεται από το κανάλι Ziggo Sport, το οποίο παρέχει, και μάλιστα δωρεάν, η Liberty Global αποκλειστικά στους συνδρομητές της και το οποίο εκπέμπει λιγότερο αθλητικό περιεχόμενο από το κανάλι Ziggo Sport Totaal.

12      Τρίτον, όσον αφορά την αγορά λιανικής παροχής τηλεοπτικών υπηρεσιών, η Επιτροπή θεώρησε ότι το ζήτημα της περαιτέρω κατάτμησης μεταξύ ελεύθερων και συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών, καθώς και μεταξύ υπηρεσιών γραμμικής και μη γραμμικής συνδρομητικής τηλεόρασης, μπορούσε να παραμείνει εκκρεμές, δεδομένου ότι η εκτίμηση της σχεδιαζόμενης πράξης θα παρέμενε η ίδια. Όσον αφορά ενδεχόμενη κατάτμηση ανάλογα με τις χρησιμοποιούμενες τεχνολογίες διανομής, η Επιτροπή ανέφερε ορισμένες ενδείξεις για το ότι δεν μπορεί να υπάρξει υποκατάσταση μεταξύ της λιανικής παροχής τηλεοπτικών υπηρεσιών μέσω της τεχνολογίας κινητής τηλεφωνίας (3G και 4G) και άλλων τεχνολογιών διανομής, δηλαδή της επίγειας αναλογικής τηλεόρασης, της καλωδιακής, της τηλεόρασης μέσω διαδικτύου (ή «TVIP» στα αγγλικά) και της δορυφορικής τηλεόρασης. Έκρινε, ωστόσο, ότι το ζήτημα αυτό μπορούσε να παραμείνει εκκρεμές, δεδομένου ότι η εκτίμηση της σχεδιαζόμενης πράξης θα παρέμενε η ίδια.

13      Εξάλλου, η Επιτροπή διατύπωσε ορισμένες παρατηρήσεις όσον αφορά τις αγορές λιανικής παροχής υπηρεσιών σταθερής τηλεφωνίας, κινητής τηλεφωνίας και πρόσβασης στο διαδίκτυο, καθώς και σχετικά με άλλες γειτονικές αγορές, οι οποίες είναι αδιάφορες για την παρούσα υπόθεση.

14      Τέλος, με την προσβαλλόμενη απόφαση, η Επιτροπή εξέτασε το ζήτημα αν τα πακέτα υπηρεσιών «multiple play» που παρέχονται λιανικώς στους τελικούς καταναλωτές, δηλαδή τα πακέτα που περιλαμβάνουν τουλάχιστον δύο είδη υπηρεσιών από τις υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας, σταθερής τηλεφωνίας, πρόσβασης στο διαδίκτυο και τηλεόρασης, συνιστούσαν, αφεαυτών, διακριτές αγορές για καθεμία από τις υποκείμενες υπηρεσίες. Η Επιτροπή επισήμανε ότι οι υπηρεσίες «multiple play» ήταν πολύ δημοφιλείς και ότι το πακέτο σταθερών υπηρεσιών «triple play», δηλαδή σταθερής τηλεφωνίας, πρόσβασης στο διαδίκτυο και τηλεόρασης, ήταν το πιο δημοφιλές. Ωστόσο, η Επιτροπή θεώρησε ότι το ζήτημα του ακριβούς ορισμού της αγοράς μπορούσε να παραμείνει εκκρεμές, δεδομένου ότι, εν πάση περιπτώσει, η σχεδιαζόμενη πράξη ήγειρε σοβαρές αμφιβολίες.

 Επιπτώσεις της συγκέντρωσης στον ανταγωνισμό

15      Όσον αφορά την ανάλυση των επιπτώσεων της σχεδιαζόμενης πράξης στον ανταγωνισμό, η Επιτροπή εξέτασε τις οριζόντιες, κάθετες και διαγώνιες επιπτώσεις στον ανταγωνισμό, καθώς και τις συντονισμένες επιπτώσεις.

–       Οριζόντιες επιπτώσεις

16      Στο πλαίσιο της ανάλυσής της για τις οριζόντιες επιπτώσεις επί του ανταγωνισμού, πρώτον, όσον αφορά τον ανταγωνισμό στην αγορά χορήγησης αδειών εκμετάλλευσης και απόκτησης δικαιωμάτων μετάδοσης τηλεοπτικού περιεχομένου, η Επιτροπή επισήμανε με την προσβαλλομένη απόφαση ότι μόνον η Liberty Global δραστηριοποιούνταν στην αγορά αυτή από την πλευρά της ζήτησης ως αγοράστρια, ενώ η Vodafone ούτε κατείχε ούτε αγόραζε δικαιώματα απευθείας. Επομένως, κατά την Επιτροπή, δεν θα υπήρχε αύξηση της αγοραστικής ισχύος απορρέουσα από τη σχεδιαζόμενη πράξη.

17      Δεύτερον, όσον αφορά την αγορά χονδρικής παροχής και απόκτησης τηλεοπτικών καναλιών, από την πλευρά της προσφοράς, η Επιτροπή επισήμανε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι μόνον η Liberty Global δραστηριοποιούνταν στην αγορά αυτή, κατέχοντας μερίδιο αγοράς μικρότερο του 40 % σε όλες τις δυνατές κατατμήσεις και ειδικότερα μερίδιο αγοράς μικρότερο του 10 % στην αγορά χονδρικής παροχής συνδρομητικών premium αθλητικών καναλιών. Δεδομένου ότι η Vodafone δεν δραστηριοποιείται ως πάροχος συνδρομητικών premium αθλητικών καναλιών σε επίπεδο χονδρικής, η σχεδιαζόμενη πράξη δεν είχε ως αποτέλεσμα καμία οριζόντια αλληλεπικάλυψη.

18      Στην αγορά χονδρικής παροχής και απόκτησης καναλιών, από την πλευρά της ζήτησης, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι τα κοινοποιούντα μέρη δραστηριοποιούνταν ως αγοραστές καναλιών, προκειμένου να τα ενσωματώσουν στην προσφορά τους τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής. Συναφώς, η Επιτροπή επισήμανε ότι η Vodafone είχε περιορισμένη παρουσία, με μερίδιο αγοράς μικρότερο του 5 %, και ότι η Liberty Global είχε μερίδιο αγοράς μεταξύ 40 % και 60 %, ανάλογα με την κατάτμηση της αγοράς. Ειδικότερα, η Επιτροπή επισήμανε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι, στην πιθανή αγορά χονδρικής απόκτησης συνδρομητικών premium αθλητικών καναλιών, η οντότητα που προέκυψε από τη συγκέντρωση θα είχε μερίδιο αγοράς μεταξύ 40 % και 50 %. Παρά την ύπαρξη οριζόντιας αλληλεπικάλυψης, η Επιτροπή έκρινε ότι δεν θα υπάρξει αύξηση της αγοραστικής ισχύος απορρέουσα από τη σχεδιαζόμενη πράξη, ιδίως επειδή το μερίδιο αγοράς της Vodafone ήταν πολύ μικρό. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή συμπέρανε ότι η σχεδιαζόμενη πράξη δεν ήγειρε πρόβλημα ανταγωνισμού στην αγορά αυτή.

19      Τρίτον, η Επιτροπή έκρινε ότι η σχεδιαζόμενη πράξη ήγειρε σοβαρές αμφιβολίες στις πιθανές αγορές πακέτων υπηρεσιών σταθερής τηλεφωνίας και υπηρεσιών σταθερής-κινητής τηλεφωνίας «multiple play», ιδίως λόγω της αποχώρησης της Vodafone, σημαντικού ανταγωνιστή στις εν λόγω χαρακτηριζόμενες από συγκέντρωση αγορές.

–       Κάθετες επιπτώσεις

20      Στο πλαίσιο της ανάλυσής της όσον αφορά τις κάθετες επιπτώσεις, η Επιτροπή εξέτασε κατά πόσον η σχεδιαζόμενη πράξη μπορούσε να έχει ως συνέπεια τον αποκλεισμό ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε εισροές ή σε πελάτες («input or client foreclosure» στα αγγλικά).

21      Όσον αφορά τον κίνδυνο αποκλεισμού ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε εισροές στη χονδρική αγορά παροχής και απόκτησης συνδρομητικών τηλεοπτικών καναλιών, πρώτον, η Επιτροπή εξέτασε αν η σχεδιαζόμενη πράξη επέφερε αλλαγές στην ικανότητα της οντότητας που προέκυψε από τη συγκέντρωση να υιοθετήσει στρατηγική αποκλεισμού όσον αφορά το κανάλι της Ziggo Sport Totaal, δεύτερον, εξέτασε το κίνητρό της να το πράξει και, τρίτον, εξέτασε αν το γεγονός αυτό μπορούσε να έχει αρνητικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό, ειδικότερα στην αγορά επόμενης οικονομικής βαθμίδας λιανικής παροχής πακέτων υπηρεσιών σταθερής-κινητής τηλεφωνίας «multiple play». Συναφώς, η Επιτροπή επισήμανε ότι η Liberty Global είχε τον έλεγχο του Ziggo Sport Totaal πριν από την πράξη και ότι, επομένως, η μόνη αλλαγή που θα επέφερε η πράξη αυτή ήταν η προσθήκη του δικτύου κινητής τηλεφωνίας και των πελατών, κυρίως της κινητής τηλεφωνίας, της Vodafone, λαμβανομένης υπόψη της εκχώρησης των δραστηριοτήτων σταθερής τηλεφωνίας της Vodafone στις Κάτω Χώρες κατόπιν των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή επικέντρωσε την ανάλυσή της στον κίνδυνο αποκλεισμού της πρόσβασης στο Ziggo Sport Totaal από τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας.

22      Πρώτον, όσον αφορά τη δυνατότητα αποκλεισμού, που απαιτεί την ύπαρξη σημαντικής ισχύος στην αγορά προηγούμενης οικονομικής βαθμίδας, η Επιτροπή επισήμανε ότι το μερίδιο αγοράς της Liberty Global όσον αφορά τα κέρδη στην αγορά χονδρικής παροχής τηλεοπτικών καναλιών ήταν μικρότερο του 10 %, ακόμη και στην περίπτωση της στενότερης δυνατής κατάτμησης της αγοράς, ιδίως όσον αφορά την πιθανή αγορά παροχής συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών. Συναφώς, η Επιτροπή επισήμανε ότι οι πελάτες είχαν πρόσβαση σε εναλλακτικά premium κανάλια, όπως το Fox Sports, προσθέτοντας ότι και άλλα κανάλια ασκούσαν ανταγωνιστική πίεση, όπως το BBC One HD, το RTL, το Veronica HD και το Eurosport. Κατά την πλειονότητα όσων απάντησαν στην έρευνα αγοράς, το Ziggo Sport Totaal εξέπεμπε επιβεβλημένο περιεχόμενο («must-have content» στα αγγλικά) για τους παρόχους τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής, αν και δεν ήταν το μόνο κανάλι που εξέπεμπε επιβεβλημένο περιεχόμενο. Εξάλλου, κατά τους εν λόγω απαντήσαντες στην έρευνα, το Fox Sports προσέφερε εξίσου, αν όχι ελκυστικότερο, περιεχόμενο από εκείνο του Ziggo Sport Totaal, πράγμα που αποδεικνύεται από τον πολύ μεγαλύτερο αριθμό συνδρομητών του Fox Sports, παρ’ όλο που το Fox Sports είναι ακριβότερο. Επιπλέον, κατά την προσβαλλόμενη απόφαση, η πλειονότητα όσων απάντησαν στην έρευνα θεωρούσε ότι ήταν ουσιώδες για τους παρόχους τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής να παρέχουν τουλάχιστον ένα συνδρομητικό premium αθλητικό τηλεοπτικό κανάλι, ενώ μόνο μια μειοψηφία θεωρούσε ότι ήταν απαραίτητο να παρέχονται όλα τα διαθέσιμα στις Κάτω Χώρες συνδρομητικά premium αθλητικά τηλεοπτικά κανάλια.

23      Βάσει των ανωτέρω, και δεδομένου του πολύ μικρού αριθμού συνδρομητών του Ziggo Sport Totaal, που ανερχόταν περίπου στο 3 % του συνόλου των συνδρομητών σε συνδρομητικά τηλεοπτικά κανάλια στις Κάτω Χώρες, η Επιτροπή έθεσε υπό αμφισβήτηση το γεγονός ότι το κανάλι αυτό μπορούσε να θεωρηθεί απαραίτητο για τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό στην αγορά, σε επόμενη οικονομική βαθμίδα, της λιανικής παροχής τηλεοπτικών υπηρεσιών. Επομένως, η Επιτροπή συμπέρανε ότι η που προέκυψε από τη συγκέντρωση δεν θα είχε την ικανότητα να εφαρμόσει στρατηγική αποκλεισμού όσον αφορά το Ziggo Sport Totaal.

24      Δεύτερον, η Επιτροπή παρατήρησε ότι το κίνητρο για τη στρατηγική αποκλεισμού όσον αφορά το Ziggo Sport Totaal εξαρτιόταν από το αν το κανάλι αυτό ήταν οικονομικά αποδοτικό. Αυτό θα συνέβαινε, ιδίως, αν η απώλεια των εσόδων από τις μη πραγματοποιηθείσες πωλήσεις του Ziggo Sport Totaal προς ανταγωνιστές παρόχους προηγούμενης οικονομικής βαθμίδας αντισταθμιζόταν από αύξηση των συνδρομών σε επόμενη οικονομική βαθμίδα. Κατά την Επιτροπή, κάτι τέτοιο δεν ήταν εύλογο ελλείψει ενδείξεων για την ύπαρξη επαρκούς αριθμού πελατών για τους οποίους το να διαθέτουν το κανάλι Ziggo Sport Totaal στην κινητή συσκευή τους ήταν τόσο σημαντικό ώστε, ενδεχομένως, να αλλάξουν πάροχο.

25      Τρίτον, με την προσβαλλόμενη απόφαση, η Επιτροπή έκρινε ότι ήταν απίθανο ενδεχόμενη στρατηγική αποκλεισμού να μπορεί να έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό στην αγορά επόμενης οικονομικής βαθμίδας, λόγω της ύπαρξης άλλων συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών με ελκυστικό περιεχόμενο, και ειδικότερα του Fox Sports. Περαιτέρω, με την προσβαλλόμενη απόφαση, η Επιτροπή επισήμανε ότι το 3 % περίπου των συνδρομητών συνδρομητικής τηλεόρασης ήταν συνδρομητές του Ziggo Sport Totaal. Τέλος, η Επιτροπή παρατήρησε ότι, ακόμη και αν η κατανάλωση οπτικοακουστικού περιεχομένου σε κινητές συσκευές είχε αυξηθεί τελευταία, από εσωτερικά έγγραφα της Vodafone αποδεικνυόταν ότι η κατανάλωση αυτή παρέμενε πολύ χαμηλή, μικρότερη από το 3 % της συνολικής κατανάλωσης τηλεοπτικών υπηρεσιών, κατά μείζονα λόγο όταν επρόκειτο για τηλεθέαση σε απευθείας μετάδοση και ειδικότερα για παρακολούθηση αθλητικών γεγονότων σε απευθείας μετάδοση. Συγκεκριμένα, μόνον το 12 % των καταναλωτών που χρησιμοποιούν κινητή συσκευή για την πρόσβαση σε οπτικοακουστικό περιεχόμενο παρακολουθούν τηλεόραση σε απευθείας μετάδοση. Εξάλλου, σύμφωνα με ανεξάρτητη μελέτη, κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2015, μόνον το 4 % των συνδρομητών του Ziggo Sport Totaal παρακολουθούσαν το κανάλι αυτό στις κινητές συσκευές τους.

26      Κατόπιν των ανωτέρω, η Επιτροπή συμπέρανε, με την προσβαλλόμενη απόφαση, ότι η εφαρμογή στρατηγικής αποκλεισμού των ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε εισροές με σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις επί του ανταγωνισμού ήταν απίθανη.

27      Τέλος, με την προσβαλλόμενη απόφαση, η Επιτροπή έκρινε ότι ήταν επίσης απίθανη μια στρατηγική αποκλεισμού των ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε πελάτες, για λόγους που δεν ασκούν επιρροή στην υπό κρίση διαφορά.

–       Διαγώνιες και συντονισμένες επιπτώσεις

28      Με την προσβαλλόμενη απόφαση, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η σχεδιαζόμενη πράξη δεν θα προκαλέσει διαγώνιες επιπτώσεις αντίθετες στον ανταγωνισμό. Στην πραγματικότητα, οι καταναλωτές θα είχαν όφελος από τον αυξημένο ανταγωνισμό στην αγορά των πακέτων υπηρεσιών σταθερής-κινητής τηλεφωνίας μεταξύ της οντότητας που προέκυψε από τη συγκέντρωση και της προσφεύγουσας.

29      Όσον αφορά την ανάλυση των συντονισμένων επιπτώσεων που απορρέουν από την πράξη, η Επιτροπή έκρινε ότι η σχεδιαζόμενη πράξη δεν ήγειρε σοβαρές αμφιβολίες.

 Βελτίωση της αποτελεσματικότητας, δεσμεύσεις και συμπέρασμα

30      Με την προσβαλλόμενη απόφαση, η Επιτροπή έκρινε ότι η προβαλλόμενη βελτίωση της αποτελεσματικότητας που προέβαλαν τα κοινοποιούντα μέρη δεν αρκούσε για να εξαλείψει τις σοβαρές αμφιβολίες ως προς τη συμβατότητα της πράξης.

31      Κατά παρέκκλιση από τα ανωτέρω, η Επιτροπή συμπέρανε ότι οι τελικές δεσμεύσεις που πρότειναν να αναλάβουν τα κοινοποιούντα μέρη καθιστούσαν δυνατή την αντιμετώπιση των προβλημάτων ανταγωνισμού που διαπιστώθηκαν. Κατ’ ουσίαν, τα κοινοποιούντα μέρη δεσμεύτηκαν να εκχωρήσουν τις δραστηριότητες σταθερής τηλεφωνίας της Vodafone στις Κάτω Χώρες προκειμένου να αντιμετωπίσουν την ανταγωνιστική πίεση που ασκούσαν οι δραστηριότητες αυτές στις πιθανές αγορές των πακέτων υπηρεσιών σταθερής τηλεφωνίας και σταθερής-κινητής τηλεφωνίας «multiple play». Συγκεκριμένα, οι εν λόγω διαρθρωτικές δεσμεύσεις θα εξάλειφαν τελείως κάθε οριζόντια αλληλεπικάλυψη μεταξύ των δραστηριοτήτων των κοινοποιούντων μερών στις εν λόγω πιθανές αγορές.

32      Βάσει των ανωτέρω, κατά το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, και παράγραφος 2, του κανονισμού 139/2004, η Επιτροπή αποφάσισε να κηρύξει συμβατή με την εσωτερική αγορά και τη Συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ) τη σχεδιαζόμενη πράξη συγκέντρωσης, υπό την επιφύλαξη της πλήρους τήρησης των προταθεισών δεσμεύσεων.

 Διαδικασία και αιτήματα των διαδίκων

33      Με δικόγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 12 Ιουνίου 2017, η προσφεύγουσα άσκησε την υπό κρίση προσφυγή.

34      Με δικόγραφο που κατέθεσαν στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 11 Σεπτεμβρίου 2017, οι VodafoneZiggo Group Holding, Vodafone και Liberty Global ζήτησαν να παρέμβουν στην παρούσα δίκη προς στήριξη των αιτημάτων της Επιτροπής.

35      Με διάταξη της 19ης Οκτωβρίου 2017, ο πρόεδρος του ογδόου τμήματος του Γενικού Δικαστηρίου επέτρεψε την εν λόγω παρέμβαση. Οι παρεμβαίνουσες υπέβαλαν υπόμνημα παρεμβάσεως και η προσφεύγουσα υπέβαλε εμπροθέσμως τις παρατηρήσεις της επί του υπομνήματος αυτού.

36      Οι διάδικοι αγόρευσαν και απάντησαν στις προφορικές ερωτήσεις του Γενικού Δικαστηρίου κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση της 29ης Νοεμβρίου 2018. Κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση, οι διάδικοι παραιτήθηκαν από τις αιτήσεις εμπιστευτικής μεταχείρισης των πληροφοριών που περιλαμβάνονται στη δικογραφία ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου.

37      Η προσφεύγουσα ζητεί από το Γενικό Δικαστήριο:

–        να ακυρώσει την προσβαλλόμενη απόφαση·

–        να καταδικάσει την Επιτροπή στα δικαστικά έξοδα.

38      Η Επιτροπή ζητεί από το Γενικό Δικαστήριο:

–        να απορρίψει την προσφυγή·

–        να καταδικάσει την προσφεύγουσα στα δικαστικά έξοδα.

39      Οι παρεμβαίνουσες ζητούν από το Γενικό Δικαστήριο:

–        να απορρίψει την προσφυγή·

–        να καταδικάσει την προσφεύγουσα στα δικαστικά έξοδα.

 Σκεπτικό

40      Προς στήριξη της προσφυγής, η προσφεύγουσα προβάλλει τρεις λόγους ακυρώσεως που αντλούνται, ο πρώτος, από πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως όσον αφορά τον ορισμό της σχετικής αγοράς, ο δεύτερος, από πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως όσον αφορά τις κάθετες επιπτώσεις της συγκέντρωσης στην αγορά της χονδρικής παροχής και απόκτησης συνδρομητικών premium αθλητικών καναλιών, καθώς και στην αγορά, σε επόμενη οικονομική βαθμίδα, της λιανικής παροχής πακέτων υπηρεσιών σταθερής-κινητής τηλεφωνίας «multiple play» και, ο τρίτος, από παράβαση της υποχρεώσεως αιτιολογήσεως.

 Επί του πρώτου λόγου ακυρώσεως, με τον οποίο προβάλλεται πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως όσον αφορά τον ορισμό της σχετικής αγοράς

41      Με τον πρώτο λόγο ακυρώσεως, η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως όσον αφορά τον ορισμό της σχετικής αγοράς.

42      Εισαγωγικά, η προσφεύγουσα επισημαίνει τη σημασία του αθλητικού περιεχομένου για την προσέλκυση πελατών στην αγορά λιανικής παροχής τηλεοπτικών υπηρεσιών, πράγμα που εξηγεί γιατί ο αγώνας για τα δικαιώματα αποκλειστικής διανομής εντείνεται ολοένα και περισσότερο.

43      Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι στις Κάτω Χώρες υπάρχουν μόνο δύο φορείς εκμετάλλευσης που δραστηριοποιούνται στην αγορά χονδρικής παροχής συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών από την πλευρά της προσφοράς, δηλαδή η Liberty Global με το κανάλι Ziggo Sport Totaal και η Fox με το κανάλι Fox Sports, αν και παραδέχεται ότι το κανάλι Eurosport, που ανήκει στον όμιλο Discovery, προσφέρει επίσης αθλητικό, κατά κανόνα βασικού χαρακτήρα περιεχόμενο. Κατά την προσφεύγουσα, το Ziggo Sport Totaal και το Fox Sports διαθέτουν μοναδικό και αποκλειστικό περιεχόμενο που αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης των συνδρομητών. Ορισμένα περιεχόμενα είναι αποφασιστικής σημασίας για τους καταναλωτές και δεν μπορούν να αντικατασταθούν από άλλα περιεχόμενα. Για παράδειγμα, για τον λάτρη αυτών των αθλημάτων, η Φόρμουλα 1 και το ποδόσφαιρο δεν μπορούν να υποκατασταθούν αμοιβαία. Συναφώς, η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι τα αθλήματα που παρακολουθούν περισσότερο οι τηλεθεατές στις Κάτω Χώρες είναι το πρωτάθλημα ποδοσφαίρου της Ολλανδίας (Eredivisie), οι κύριες εθνικές και διεθνείς διοργανώσεις ποδοσφαίρου (Champions League, αγγλική Premier League και ισπανική Liga) και η Φόρμουλα 1. Κατά την προσφεύγουσα, αυτό το είδος περιεχομένου πρέπει να θεωρηθεί επιβεβλημένο για τους παρόχους τηλεοπτικών υπηρεσιών, μαζί με τα σημαντικά διεθνή αθλητικά γεγονότα, όπως είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες, το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου, το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου, ο ποδηλατικός γύρος της Γαλλίας (Tour de France) και ο ποδηλατικός γύρος της Ιταλίας (Giro d’Italia). Επομένως, έπρεπε να γίνει μια περαιτέρω κατάτμηση της αγοράς για το περιεχόμενο αυτό.

44      Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει δυνατότητα υποκατάστασης μεταξύ των συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών Ziggo Sport Totaal και Fox Sports λόγω της μη δυνατότητας υποκατάστασης του αθλητικού περιεχομένου. Κατά την προσφεύγουσα, τα κανάλια αυτά είναι συμπληρωματικά και αποτελούν σημαντικές εισροές για τους παρόχους τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής προκειμένου να ασκήσουν αποτελεσματικό ανταγωνισμό στη αγορά επόμενης οικονομικής βαθμίδας.

45      Επομένως, κατά την προσφεύγουσα, οι πάροχοι τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής που δεν μπορούν να προσφέρουν τα δύο κανάλια θα θεωρηθούν από τους καταναλωτές ως προτείνοντες μια λιγότερο ενδιαφέρουσα προσφορά και θα κινδυνεύουν να χάσουν σημαντικό αριθμό συνδρομητών. Το επιχείρημα αυτό επιβεβαιώνεται από μια σειρά εγγράφων που επισυνάφθηκαν στο δικόγραφο της προσφυγής. Επιπλέον, όπως προκύπτει από την πρακτική που ακολουθεί η Επιτροπή με τις αποφάσεις της, δεν υπάρχει δυνατότητα υποκατάστασης μεταξύ των αθλημάτων και οι προγραμματισμένες ποδοσφαιρικές διοργανώσεις συνιστούν σημαντικούς πόλους έλξης για τις συνδρομές.

46      Η προσφεύγουσα διευκρινίζει ότι, όταν μεταδίδεται μια επιβεβλημένη αθλητική εκδήλωση από ένα κανάλι, το κανάλι αυτό καθίσταται απαραίτητο για τους σκοπούς του ανταγωνισμού. Κατά την προσφεύγουσα, το γεγονός ότι και άλλα κανάλια έχουν επίσης επιβεβλημένο περιεχόμενο δεν σημαίνει ότι το πρώτο κανάλι δεν είναι απαραίτητο.

47      Η προσφεύγουσα προβάλλει ότι το γεγονός, το οποίο παραδέχθηκε η Επιτροπή με την προσβαλλόμενη απόφαση, ότι η τιμή του Fox Sports είναι υψηλότερη από εκείνη του Ziggo Sport Totaal επιβεβαιώνει ότι τα κανάλια αυτά δεν είναι δυνατό να υποκαταστήσουν το ένα το άλλο.

48      Εξάλλου, με τις παρατηρήσεις της επί του υπομνήματος παρεμβάσεως, η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι, στο πλαίσιο διαδικασίας ελέγχου των συγκεντρώσεων ενώπιον της αρχής ανταγωνισμού των Κάτω Χωρών το 2012, η UPC, επιχείρηση ανήκουσα στον όμιλο Liberty Global, ισχυρίστηκε ότι το ολλανδικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου (Eredivisie) ήταν επιβεβλημένο για τον πάροχο τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής.

49      Με το υπόμνημα απαντήσεως, η προσφεύγουσα προβάλλει ότι το γεγονός ότι δεν μνημονεύει με το δικόγραφο της προσφυγής τις αιτιολογικές σκέψεις που ενέχουν πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως όσον αφορά τον ορισμό της σχετικής αγοράς οφείλεται στο ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν περιέχει, στην πράξη, καμία ανάλυση της αγοράς των αθλητικών περιεχομένων. Εν πάση περιπτώσει, στο πλαίσιο του πρώτου λόγου ακυρώσεως που προβάλλεται με το δικόγραφο της προσφυγής, η προσφεύγουσα μνημονεύει ρητώς ορισμένες αιτιολογικές σκέψεις που περιλαμβάνονται στο σημείο της προσβαλλομένης αποφάσεως που αφορά την ανάλυση του ανταγωνισμού.

50      Επιπλέον, η πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως της προσβαλλομένης αποφάσεως όσον αφορά τον ορισμό της σχετικής αγοράς είχε συνέπειες στην ανάλυση των επιπτώσεων της συγκέντρωσης επί του ανταγωνισμού στην αγορά επόμενης οικονομικής βαθμίδας.

51      Τέλος, κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση, η προσφεύγουσα διευκρίνισε ότι, κατ’ αυτήν, καθένα από τα συνδρομητικά premium αθλητικά τηλεοπτικά κανάλια Ziggo Sport Totaal και Fox Sports συνιστούσε διακριτή αγορά.

52      Η Επιτροπή, υποστηριζόμενη από τις παρεμβαίνουσες, αμφισβητεί τα επιχειρήματα της προσφεύγουσας.

53      Εισαγωγικά, πρέπει να υπομνησθεί ότι, κατά το άρθρο 76, στοιχείο δʹ, του Κανονισμού Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, το δικόγραφο της προσφυγής περιέχει τους ισχυρισμούς και τα επιχειρήματα που προβάλλονται, καθώς και συνοπτική έκθεση των εν λόγω ισχυρισμών.

54      Κατά πάγια νομολογία, ανεξάρτητα από κάθε ζήτημα ορολογίας, η έκθεση αυτή πρέπει να είναι αρκούντως σαφής και ακριβής ώστε να παρέχεται η δυνατότητα στον καθού να προετοιμάσει την άμυνά του και στο Γενικό Δικαστήριο να αποφανθεί επί της προσφυγής, ενδεχομένως χωρίς να χρειάζεται άλλες πληροφορίες. Πράγματι, για να είναι παραδεκτή η προσφυγή, επιβάλλεται τα ουσιώδη πραγματικά και νομικά στοιχεία επί των οποίων αυτή στηρίζεται να προκύπτουν, τουλάχιστον συνοπτικώς, αλλά κατά τρόπο λογικό και κατανοητό, από το ίδιο το κείμενο του δικογράφου της, τούτο δε προκειμένου να κατοχυρωθεί η ασφάλεια δικαίου και να διασφαλισθεί η ορθή απονομή της δικαιοσύνης (βλ. απόφαση της 6ης Οκτωβρίου 2015, Corporación Empresarial de Materiales de Construcción κατά Επιτροπής, T-250/12, EU:T:2015:749, σκέψη 101 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

55      Εν προκειμένω, η προσφεύγουσα υποστηρίζει, κατ’ ουσίαν, ότι η Επιτροπή υπέπεσε σε πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως κρίνοντας ότι τα Ziggo Sport Totaal και Fox Sports δραστηριοποιούνταν στην ίδια αγορά, δηλαδή στην αγορά της χονδρικής παροχής και απόκτησης συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών, δεδομένου ότι δεν μπορούσε να υπάρξει υποκατάσταση μεταξύ του αθλητικού περιεχομένου που αυτά προσφέρουν. Τούτο προκύπτει ιδίως από το σημείο 28 του δικογράφου της προσφυγής και επιβεβαιώνεται, εξάλλου, στο σημείο 29 του υπομνήματος απαντήσεως, στο οποίο η προσφεύγουσα διευκρινίζει ότι η αιτίασή της αφορά την έλλειψη περαιτέρω κατάτμησης της εν λόγω αγοράς.

56      Επομένως, συνάγεται το συμπέρασμα ότι το δικόγραφο της προσφυγής πληροί τις ελάχιστες απαιτήσεις του άρθρου 76, στοιχείο δʹ, του Κανονισμού Διαδικασίας, κατά την έννοια της νομολογίας που παρατίθεται στη σκέψη 54 ανωτέρω. Εξάλλου, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι η Επιτροπή ήταν σε θέση να εντοπίσει τα επιχειρήματα της προσφεύγουσας προκειμένου να τα αντικρούσει με τα δικόγραφά της. Επομένως, οι ενστάσεις που προέβαλε η Επιτροπή ως προς το παραδεκτό του πρώτου λόγου ακυρώσεως πρέπει να απορριφθούν.

57      Ως προς την εξέταση της βασιμότητας του πρώτου λόγου ακυρώσεως, πρέπει να υπομνησθεί ότι, όσον αφορά την εφαρμογή των κανόνων για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων, ο προσήκων ορισμός της σχετικής αγοράς αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την εκτίμηση των επιπτώσεων της κοινοποιηθείσας συγκέντρωσης στον ανταγωνισμό (αποφάσεις της 31ης Μαρτίου 1998, Γαλλία κ.λπ. κατά Επιτροπής, C-68/94 και C-30/95, EU:C:1998:148, σκέψη 143, της 6ης Ιουνίου 2002, Airtours κατά Επιτροπής, T-342/99, EU:T:2002:146, σκέψη 19, και της 7ης Μαΐου 2009, NVV κ.λπ. κατά Επιτροπής, T-151/05, EU:T:2009:144, σκέψη 51).

58      Κατά πάγια νομολογία, οι ουσιαστικοί κανόνες που διέπουν τον έλεγχο των συγκεντρώσεων και, ειδικότερα, οι κανόνες σχετικά με την εκτίμηση των συγκεντρώσεων, όπως αυτοί του άρθρου 2 του κανονισμού 139/2004, παρέχουν στην Επιτροπή ορισμένη διακριτική ευχέρεια, ιδίως για την πραγματοποίηση πολύπλοκων οικονομικών εκτιμήσεων. Συνεπώς, ο εκ μέρους του δικαστή της Ένωσης έλεγχος της ασκήσεως της εν λόγω διακριτικής ευχέρειας, που είναι ουσιώδης για τον καθορισμό των σχετικών με τις συγκεντρώσεις κανόνων, πρέπει να ασκείται λαμβανομένου υπόψη του περιθωρίου εκτιμήσεως, το οποίο στηρίζεται στους οικονομικής φύσεως κανόνες που απαρτίζουν το καθεστώς των συγκεντρώσεων (αποφάσεις της 31ης Μαρτίου 1998, Γαλλία κ.λπ. κατά Επιτροπής, C-68/94 και C-30/95, EU:C:1998:148, σκέψεις 223 και 224, της 6ης Ιουνίου 2002, Airtours κατά Επιτροπής, T-342/99, EU:T:2002:146, σκέψη 64, και της 7ης Μαΐου 2009, NVV κ.λπ. κατά Επιτροπής, T-151/05, EU:T:2009:144, σκέψη 53).

59      Ειδικότερα, ο καθορισμός της σχετικής αγοράς, στον βαθμό που περιλαμβάνει πολύπλοκες οικονομικές εκτιμήσεις εκ μέρους της Επιτροπής, μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο περιορισμένου μόνον ελέγχου από τον δικαστή της Ένωσης (αποφάσεις της 17ης Σεπτεμβρίου 2007, Microsoft κατά Επιτροπής, T‑201/04, EU:T:2007:289, σκέψη 482, και της 7ης Μαΐου 2009, NVV κ.λπ. κατά Επιτροπής, T-151/05, EU:T:2009:144, σκέψη 53).

60      Ωστόσο, το γεγονός ότι η Επιτροπή διαθέτει περιθώριο εκτιμήσεως σε οικονομικά ζητήματα δεν σημαίνει ότι ο δικαστής της Ένωσης δεν πρέπει να ελέγχει την εκ μέρους της ερμηνεία στοιχείων οικονομικής φύσεως. Συγκεκριμένα, ο δικαστής της Ένωσης οφείλει, ειδικότερα, όχι μόνο να εξετάζει την ακρίβεια των αποδεικτικών στοιχείων των οποίων γίνεται επίκληση, την αξιοπιστία και τη συνοχή τους, αλλά και να ελέγχει αν τα στοιχεία αυτά αποτελούν το σύνολο των κρίσιμων δεδομένων που πρέπει να ληφθούν υπόψη για να αξιολογηθεί μια περίπλοκη κατάσταση και αν τεκμηριώνουν τα συμπεράσματα που συνάγονται από αυτά (αποφάσεις της 17ης Σεπτεμβρίου 2007, Microsoft κατά Επιτροπής, T‑201/04, EU:T:2007:289, σκέψη 482, και της 7ης Μαΐου 2009, NVV κ.λπ. κατά Επιτροπής, T-151/05, EU:T:2009:144, σκέψη 54).

61      Κατά το τμήμα 6 του εντύπου CO για την κοινοποίηση συγκέντρωσης σύμφωνα με τον κανονισμό για τις συγκεντρώσεις, που περιλαμβάνεται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΚ) 802/2004 της Επιτροπής, της 7ης Απριλίου 2004, για την εφαρμογή του κανονισμού 139/2004 (ΕΕ 2004, L 133, σ. 1), που παραπέμπει στην ανακοίνωση της Επιτροπής όσον αφορά τον ορισμό της σχετικής αγοράς για τους σκοπούς του κοινοτικού δικαίου ανταγωνισμού (ΕΕ 1997, C 372, σ. 5, στο εξής: ανακοίνωση για τον ορισμό της σχετικής αγοράς), η σχετική αγορά προϊόντων περιλαμβάνει το σύνολο των προϊόντων ή/και υπηρεσιών που θεωρούνται από τον καταναλωτή εναλλάξιμα ή δυνάμενα να υποκατασταθούν μεταξύ τους, λόγω των χαρακτηριστικών τους, των τιμών τους και της χρήσης για την οποία προορίζονται.

62      Όπως προκύπτει από την παράγραφο 15 της ανακοινώσεως για τον ορισμό της σχετικής αγοράς, η εκτίμηση της υποκατάστασης από την πλευρά της ζήτησης συνεπάγεται καθορισμό του φάσματος των προϊόντων που ο καταναλωτής θεωρεί ως υποκατάστατα.

63      Από την παράγραφο 17 της ανακοίνωσης αυτής προκύπτει ότι το ζήτημα που τίθεται είναι κατά πόσον οι πελάτες των μερών θα στραφούν σε προϊόντα υποκαταστάσεως εύκολα προσβάσιμα ή σε προμηθευτές που είναι εγκατεστημένοι αλλού, σε περίπτωση μικρής αλλά διαρκούς αύξησης κατά 5 % έως 10 % των σχετικών τιμών των προϊόντων στις υπό εξέταση περιοχές.

64      Ακριβώς υπό το πρίσμα των σκέψεων αυτών πρέπει να εξεταστούν τα επιχειρήματα που προέβαλε η προσφεύγουσα στο πλαίσιο του πρώτου λόγου ακυρώσεως.

65      Από τη σκέψη 55 ανωτέρω προκύπτει, κατ’ ουσίαν, ότι η προσφεύγουσα επικρίνει τη μη περαιτέρω κατάτμηση της αγοράς χονδρικής παροχής και απόκτησης συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών. Κατ’ αυτήν, τα κανάλια Ziggo Sport Totaal και Fox Sports δεν μπορούν να υποκατασταστήσουν το ένα το άλλο λόγω της μη δυνατότητας υποκαταστάσεως του αθλητικού περιεχομένου που μεταδίδουν και, συνεπώς, πρέπει να θεωρηθούν διακριτές αγορές. Στην πραγματικότητα, καθένα από τα κανάλια αυτά συνιστά καθαυτό μια διακριτή αγορά.

66      Συναφώς, πρέπει να υπομνησθεί ότι, κατά τις αιτιολογικές σκέψεις 158 έως 163 της προσβαλλόμενης απόφασης, η χονδρική αγορά παροχής και απόκτησης συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών αποτελείται, από την πλευρά της προσφοράς, από τους παρόχους τηλεοπτικών καναλιών οι οποίοι αγοράζουν ή παράγουν οπτικοακουστικό περιεχόμενο και δημιουργούν με αυτό τηλεοπτικά κανάλια και, από την πλευρά της ζήτησης, από τους παρόχους τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής, οι οποίοι αποκτούν δικαιώματα στα κανάλια προκειμένου να τα μεταδίδουν στους τελικούς χρήστες.

67      Όπως προκύπτει από την αιτιολογική σκέψη 162 της προσβαλλόμενης απόφασης, η Liberty Global δραστηριοποιείται στην εν λόγω αγορά τόσο από την πλευρά της προσφοράς, παρέχοντας το κανάλι Ziggo Sport Totaal σε τρίτους, όσο και από την πλευρά της ζήτησης, αποκτώντας δικαιώματα σε κανάλια προκειμένου να τα συμπεριλάβει στη προσφορά της λιανικών τηλεοπτικών υπηρεσιών. Όσον αφορά τη Vodafone, κατά την αιτιολογική σκέψη 163 της προσβαλλόμενης απόφασης, αυτή δραστηριοποιείται στην εν λόγω αγορά μόνον από την πλευρά της ζήτησης.

68      Όπως επισημάνθηκε στις σκέψεις 61 και 63 ανωτέρω, το ζήτημα αν δύο προϊόντα ή υπηρεσίες αποτελούν μέρος της ίδιας αγοράς σημαίνει ότι πρέπει να καθοριστεί αν θεωρούνται εναλλάξιμα ή δυνάμενα να υποκατασταθούν μεταξύ τους λόγω των χαρακτηριστικών τους, της τιμής τους και της χρήσης για την οποία προορίζονται, και τούτο πρωτίστως από την οπτική του πελάτη.

69      Εν προκειμένω, όσον αφορά την αγορά χονδρικής προμήθειας και απόκτησης premium αθλητικών συνδρομητικών τηλεοπτικών καναλιών, η ζήτηση ή, με άλλα λόγια, η πελατεία αποτελείται από τους παρόχους τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής, οι οποίοι ενσωματώνουν τα κανάλια αυτά στην προσφορά τους στους τελικούς καταναλωτές, όπως αναφέρεται στη σκέψη 66 ανωτέρω.

70      Επισημαίνεται ότι, κατά την αιτιολογική σκέψη 176 της προσβαλλόμενης απόφασης, ορισμένοι από όσους απάντησαν στην έρευνα αγοράς δήλωσαν ότι τα κανάλια Ziggo Sport Totaal και Fox Sports βρίσκονταν σε σχέση ανταγωνισμού όσον αφορά παρόμοια πελατεία και παρόμοιο περιεχόμενο και μπορούσαν σταδιακά όλο και περισσότερο να υποκαταστήσουν το ένα το άλλο. Επιπλέον, κατά την αιτιολογική σκέψη 500 της προσβαλλόμενης απόφασης, η Επιτροπή επισήμανε ότι οι πελάτες, δηλαδή οι πάροχοι σε επίπεδο λιανικής, είχαν πρόσβαση σε μια σειρά από συνδρομητικά αθλητικά premium τηλεοπτικά κανάλια, ιδίως στο Fox Sports, ως εναλλακτική λύση αντί του Ziggo Sport Totaal. Εξάλλου, από την αιτιολογική σκέψη 502 της προσβαλλόμενης απόφασης προκύπτει ότι η πλειονότητα όσων απάντησαν στην έρευνα αγοράς θεωρεί ότι το Fox Sports προσφέρει περιεχόμενο εξίσου, αν όχι περισσότερο, ελκυστικό σε σχέση με εκείνο του Ziggo Sport Totaal, πράγμα που αποδεικνύεται από τον πολύ μεγαλύτερο αριθμό συνδρομητών του Fox Sports, παρά την υψηλότερη τιμή του. Επιπλέον, όπως προκύπτει από την αιτιολογική σκέψη 504 της προσβαλλόμενης απόφασης, η πλειοψηφία όσων απάντησαν στην έρευνα θεώρησε ότι ήταν ουσιώδες για τους παρόχους τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής να προσφέρουν τουλάχιστον ένα συνδρομητικό premium αθλητικό τηλεοπτικό κανάλι, ενώ μόνο μια μειοψηφία θεώρησε ότι ήταν απαραίτητο να προσφέρονται όλα τα συνδρομητικά premium αθλητικά τηλεοπτικά κανάλια που είναι διαθέσιμα στις Κάτω Χώρες.

71      Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η Επιτροπή δεν υπέπεσε σε πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως μη προβαίνοντας, με την προσβαλλόμενη απόφαση, σε περαιτέρω κατάτμηση της χονδρικής αγοράς παροχής και απόκτησης premium αθλητικών συνδρομητικών τηλεοπτικών καναλιών, λαμβανομένης υπόψη της δυνατότητας υποκατάστασης των καναλιών, ιδίως του Ziggo Sport Totaal και του Fox Sports, από την πλευρά της ζήτησης, δηλαδή από την πλευρά των παρόχων τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής.

72      Κανένα από τα επιχειρήματα που προβάλλει η προσφεύγουσα δεν μπορεί να κλονίσει το συμπέρασμα αυτό.

73      Πρώτον, πρέπει να τονιστεί ότι, αν και η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι το Ziggo Sport Totaal και το Fox Sports έπρεπε να ανήκουν σε διακριτές αγορές, και παρότι προέβαλε κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση ότι καθένα από τα κανάλια αυτά έπρεπε να αποτελεί, καθαυτό, διακριτή αγορά, δεν αναφέρει σαφώς ποιος είναι ο διαφορετικός ορισμός, τον οποίο προτείνει γενικά, της σχετικής αγοράς που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, καθώς και την ονομασία και τα χαρακτηριστικά της. Φαίνεται ότι, κατά την προσφεύγουσα, κάθε συνδρομητικό premium αθλητικό τηλεοπτικό κανάλι που μεταδίδει premium ή επιβεβλημένο περιεχόμενο, όπως το ολλανδικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου, τις κυριότερες εθνικές και διεθνείς διοργανώσεις ποδοσφαίρου ή τη Φόρμουλα 1, θα έπρεπε να ανήκει σε διακριτή αγορά. Ο λόγος είναι ότι τα διάφορα αυτά είδη περιεχομένου δεν μπορούν να υποκατασταθούν αμοιβαία για τον λάτρη των αθλημάτων.

74      Όπως, όμως, επισημάνθηκε στις σκέψεις 70 και 71 ανωτέρω, αποφασιστική σημασία έχει η δυνατότητα υποκαταστάσεως των καναλιών αυτών από την πλευρά της ζήτησης στην εν λόγω αγορά, η οποία αποτελείται από τους παρόχους τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής.

75      Επιπλέον, όσον αφορά την αγορά επόμενης οικονομικής βαθμίδας, ακόμη και αν υποτεθεί ότι, όπως υποστηρίζει η προσφεύγουσα, για τον τελικό καταναλωτή το αθλητικό περιεχόμενο δεν είναι πλήρως εναλλάξιμο με άλλο, πρέπει να υπομνησθεί ότι, κατά τις αιτιολογικές σκέψεις 55 και 56 της προσβαλλόμενης απόφασης, η σχετική αγορά είναι ενδεχομένως η αγορά της λιανικής παροχής υπηρεσιών συνδρομητικής τηλεόρασης και όχι η αγορά της λιανικής παροχής υπηρεσιών συνδρομητικής τηλεόρασης αθλητικού περιεχομένου και ακόμη λιγότερο η αγορά παροχής υπηρεσιών συνδρομητικής τηλεόρασης ποδοσφαιρικού περιεχομένου. Συγκεκριμένα, το αθλητικό περιεχόμενο που μεταδίδεται από κανάλια όπως το Ziggo Sport Totaal και το Fox Sports αποτελεί μέρος μιας συνολικής προσφοράς τηλεοπτικών υπηρεσιών που προτείνεται στους τελικούς καταναλωτές περιλαμβάνοντας διάφορα στοιχεία, από τα οποία το αθλητικό περιεχόμενο αποτελεί ένα μόνον συστατικό της εν λόγω προσφοράς, παρ’ όλο που το συστατικό αυτό μπορεί να είναι σημαντικό για την προσέλκυση πελατών. Επομένως, από την άποψη του μέσου τελικού καταναλωτή τηλεοπτικών υπηρεσιών εν γένει, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι μια συνολική προσφορά τηλεοπτικών υπηρεσιών που εμπεριέχει το κανάλι Ziggo Sport Totaal δεν μπορεί να συγκριθεί με μια συνολική προσφορά τηλεοπτικών υπηρεσιών που εμπεριέχει το κανάλι Fox Sports, παρά το γεγονός ότι το αθλητικό περιεχόμενο αυτών των δύο τηλεοπτικών καναλιών δεν είναι πανομοιότυπο. Εξάλλου, ακόμη και αν μπορεί να αποδειχθεί σκόπιμο από εμπορική άποψη για τον πάροχο τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής να είναι σε θέση να προσφέρει στους συνδρομητές του τα κανάλια Ziggo Sport Totaal και Fox Sports, υπενθυμίζεται ότι, κατά την αιτιολογική σκέψη 504 της προσβαλλόμενης απόφασης, μόνο μια μειοψηφία όσων απάντησαν στην έρευνα αγοράς θεωρούσε ότι ήταν επιβεβλημένο να προσφέρονται όλα τα συνδρομητικά premium αθλητικά τηλεοπτικά κανάλια που είναι διαθέσιμα στις Κάτω Χώρες.

76      Δεύτερον, όσον αφορά το επιχείρημα σχετικά με τη διαφορά τιμής μεταξύ του Fox Sports και του Ziggo Sport Totaal, επισημαίνεται ότι, όπως προαναφέρθηκε στη σκέψη 61 ανωτέρω, η τιμή είναι ένα από τα κρίσιμα στοιχεία για την εξέταση του κατά πόσον δύο προϊόντα δύνανται να υποκαταστήσουν το ένα το άλλο. Όμως, για να θεωρηθούν ορισμένα προϊόντα ως υποκατάστατα από την πλευρά της ζήτησης δεν είναι αναγκαίο να προσφέρονται στην ίδια τιμή. Προϊόντα ή υπηρεσίες χαμηλής ποιότητας που πωλούνται σε χαμηλή τιμή μπορεί κάλλιστα να είναι αποτελεσματικά υποκατάστατα προϊόντων υψηλότερης ποιότητας που πωλούνται σε υψηλότερες τιμές. Αυτό που έχει σημασία είναι η πιθανή αντίδραση των καταναλωτών σε αύξηση της σχετικής τιμής (βλ., κατ’ αναλογία, τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής για την ανάλυση αγοράς και την εκτίμηση της σημαντικής ισχύος στην αγορά βάσει του κοινοτικού πλαισίου κανονιστικών ρυθμίσεων για τα δίκτυα και τις υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών, ΕΕ 2002, C 165, σ. 6, σημείο 46).

77      Επιπλέον, πρέπει να τονιστεί ότι οι παράγραφοι 17 και 18 της ανακοίνωσης για τον ορισμό της σχετικής αγοράς, που παραθέτει η προσφεύγουσα, περιγράφουν την εφαρμογή του «τεστ SSNIP» (small but significant and non-transitory increase in price), το οποίο έχει ως στόχο να εξετάσει την αντίδραση των πελατών στην αύξηση της σχετικής τιμής του οικείου προϊόντος, ενώ όλοι οι άλλοι παράγοντες παραμένουν σταθεροί, συμπεριλαμβανομένης της τιμής του προϊόντος που είναι υποψήφιο να συμπεριληφθεί στην ίδια σχετική αγορά. Εν προκειμένω, όμως, η προσφεύγουσα αναφέρει απλώς μια διαφορά τιμής, την οποία εξάλλου δεν προσδιορίζει, των καναλιών Fox Sports και Ziggo Sport Totaal. Υπό το πρίσμα των παραγράφων 17 και 18 της ανακοίνωσης για τον ορισμό της σχετικής αγοράς, το στοιχείο αυτό δεν είναι, αυτό καθαυτό, αρκετό για να κλονίσει το συμπέρασμα της προσβαλλόμενης απόφασης ότι τα δύο αυτά κανάλια δύνανται να υποκαταστήσουν το ένα το άλλο.

78      Τρίτον, όσον αφορά τις παρατηρήσεις της UPC, επιχείρησης που ανήκει σήμερα στον όμιλο Liberty Global, στο πλαίσιο διαδικασίας ελέγχου των συγκεντρώσεων ενώπιον της αρχής ανταγωνισμού των Κάτω Χωρών, επισημαίνεται ότι δηλώσεις που έγιναν από οικονομικό φορέα τέσσερα έτη νωρίτερα στο πλαίσιο διαφορετικής διαδικασίας δεν μπορούν να δεσμεύουν την Επιτροπή ούτε μπορούν, αυτές καθαυτές, να θέσουν υπό αμφισβήτηση τη νομιμότητα απόφασης της Επιτροπής, η οποία εξάλλου στηρίζεται σε ένα σύνολο εκτιμήσεων και αποδεικτικών στοιχείων, ειδικότερα αυτών που αναφέρονται στη σκέψη 70 ανωτέρω. Επιπλέον, με τις εν λόγω δηλώσεις επιβεβαιώνεται απλώς ότι το ολλανδικό ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα αποτελεί μέρος του αποκαλούμενου «επιβεβλημένου» περιεχόμενου που μεταδίδεται συνήθως από τα συνδρομητικά premium αθλητικά τηλεοπτικά κανάλια, πράγμα που δεν αμφισβητείται στην προσβαλλόμενη απόφαση.

79      Τέταρτον, διαπιστώνεται ότι η επιχειρηματολογία της προσφεύγουσας, κατά την οποία ο επίμαχος ορισμός των σχετικών αγορών έρχεται σε αντίθεση με ορισμένες προηγούμενες αποφάσεις της Επιτροπής, δεν μπορεί να γίνει δεκτή. Συγκεκριμένα, κατά τη νομολογία, η Επιτροπή υποχρεούται να προβαίνει σε εξατομικευμένη ανάλυση των περιστάσεων κάθε υποθέσεως και δεν δεσμεύεται από προγενέστερες αποφάσεις οι οποίες αφορούν άλλους επιχειρηματίες, άλλες αγορές προϊόντων και υπηρεσιών ή άλλες γεωγραφικές αγορές σε διαφορετικά χρονικά σημεία. Επομένως, η προσφεύγουσα δεν μπορεί να αμφισβητήσει την ορθότητα των διαπιστώσεων της Επιτροπής με την αιτιολογία ότι διαφέρουν από τις διαπιστώσεις που έγιναν κατά το παρελθόν σε άλλη υπόθεση, ακόμη και αν υποτεθεί ότι οι αγορές αναφοράς στις δύο υποθέσεις είναι παρεμφερείς, ή ακόμη και πανομοιότυπες (απόφαση της 25ης Μαρτίου 2015, Slovenská pošta κατά Επιτροπής, T-556/08, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2015:189, σκέψεις 196 και 197).

80      Ακόμη και αν υποτεθεί ότι μπορεί να δοθεί διαφορετικός χαρακτηρισμός στο επιχείρημα αυτό, στον βαθμό που στηρίζεται σε παραβίαση της αρχής της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, εντούτοις οι επιχειρηματίες δεν μπορούν να έχουν δικαιολογημένη εμπιστοσύνη στη διατήρηση προηγούμενης πρακτικής, η οποία ενδέχεται να μεταβληθεί, αναλόγως της μεταβολής των περιστάσεων ή της εξέλιξης της ανάλυσης της Επιτροπής (πρβλ. απόφαση της 13ης Μαΐου 2015, Niki Luftfahrt κατά Επιτροπής, T-162/10, EU:T:2015:283, σκέψη 143).

81      Εν πάση περιπτώσει, οι αποφάσεις της Επιτροπής που επικαλείται η προσφεύγουσα δεν μπορούν να στηρίξουν την επιχειρηματολογία της, δεδομένου ότι η επιχειρηματολογία αυτή στηρίζεται σε εσφαλμένη ερμηνεία των εν λόγω αποφάσεων. Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από την ανάγνωση των παραγράφων και των αιτιολογικών σκέψεων που παρέθεσε η προσφεύγουσα, οι αποφάσεις αυτές αφορούν τη δυνατότητα υποκατάστασης της ζήτησης στην αγορά προηγούμενης οικονομικής βαθμίδας σχετικά με τη χορήγηση αδειών και απόκτηση δικαιωμάτων μετάδοσης τηλεοπτικού περιεχομένου, ενώ ο πρώτος λόγος ακυρώσεως αφορά τον ορισμό της αγοράς επόμενης οικονομικής βαθμίδας σχετικά με την χονδρική παροχή και απόκτηση συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών (αποφάσεις της 13ης Νοεμβρίου 2001 στην υπόθεση COMP/M.2483 – Group Canal +/RTL/GJCD/JV, παράγραφος 19, και της 2ας Απριλίου 2003 στην υπόθεση COMP/M.2876 – Newscorp/Telepiù, παράγραφος 66).

82      Πέμπτον, διαπιστώνεται ότι τα έγγραφα που επισυνάπτονται στο δικόγραφο της προσφυγής δεν είναι ικανά να κλονίσουν το συμπέρασμα της προσβαλλόμενης απόφασης ότι τα κανάλια Fox Sports και Ziggo Sport Totaal αποτελούν εναλλακτικές λύσεις για τους παρόχους τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής. Ειδικότερα, το έγγραφο που περιλαμβάνεται στο παράρτημα 10 του δικογράφου της προσφυγής δεν λαμβάνει υπόψη τη διαθεσιμότητα του Fox Sports και, ως εκ τούτου, δεν παρέχει τη δυνατότητα να συναχθούν συμπεράσματα όσον αφορά τη δυνατότητα υποκατάστασης μεταξύ του Fox Sports και του Ziggo Sport Totaal.

83      Το ίδιο ισχύει για τη μελέτη της TelecomPaper, της 17ης Φεβρουαρίου 2016, που περιλαμβάνεται στο παράρτημα 11 του δικογράφου της προσφυγής, η οποία δεν αναφέρει το Fox Sports και, εξάλλου, δεν αφορά το κανάλι Ziggo Sport Totaal, αλλά το κανάλι Ziggo Sport. Επιπλέον, η εν λόγω μελέτη αναφέρει απλώς ότι το εν λόγω κανάλι είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους παραμένει στη Liberty Global το 14 % των συνδρομητών της, γεγονός από το οποίο δεν προκύπτει ούτε ότι είναι ο κύριος λόγος για τα πρόσωπα αυτά ούτε ότι είναι ένας από τους λόγους για την πλειονότητα των συνδρομητών.

84      Κατά τον ίδιο τρόπο, το ανακοινωθέν Τύπου που περιλαμβάνεται στο παράρτημα 12 του δικογράφου της προσφυγής αναφέρει απλώς ότι το κανάλι Ziggo Sport, και όχι το Ziggo Sport Totaal, αποτελεί έναν από τους λόγους για τους οποίους το 20 % σχεδόν των συνδρομητών της Liberty Global εγγράφονται σε αυτή ως συνδρομητές, χωρίς αυτό να αποκλείει τη δυνατότητα υποκατάστασης μεταξύ του Fox Sports και του Ziggo Sport Totaal και χωρίς να συνεπάγεται ότι είναι η κύρια αιτία για την πλειονότητα των συνδρομητών.

85      Όσον αφορά τους ετήσιους λογαριασμούς της οντότητας που προέκυψε από τη συγκέντρωση για το έτος 2016, που περιλαμβάνονται στο παράρτημα 13 του δικογράφου της προσφυγής, επισημαίνεται ότι το έγγραφο αυτό φαίνεται να αναφέρεται στο Ziggo Sport και όχι στο Ziggo Sport Totaal. Εν πάση περιπτώσει, όπως επισημάνθηκε, δεδομένου ότι δεν μνημονεύει το Fox Sports, τούτο δεν αποκλείει τη δυνατότητα υποκατάστασης μεταξύ του καναλιού αυτού και του Ziggo Sport Totaal.

86      Όσον αφορά τη μελέτη που εκπόνησε η ολλανδική αρχή για τα μέσα ενημέρωσης, η οποία περιλαμβάνεται στο παράρτημα 14 του δικογράφου της προσφυγής, αρκεί η παρατήρηση ότι η μελέτη αυτή αναφέρει απλώς ότι το περιεχόμενο της προσφοράς τηλεοπτικών υπηρεσιών, με άλλα λόγια το περιεχόμενο του πακέτου, είναι ένας από τους λόγους επιλογής του παρόχου από τους πελάτες, ενώ ο πρώτος λόγος επιλογής είναι η τιμή. Πάντως, όπως προαναφέρθηκε, τούτο δεν αποκλείει τη δυνατότητα υποκατάστασης μεταξύ του Fox Sports και του Ziggo Sport Totaal, όπως και τα στοιχεία σχετικά με το ποσοστό των τηλεθεατών που παρακολουθούν το Ziggo Sport Totaal και το Fox Sports περιστασιακά και καθημερινά δεν παρέχουν οποιαδήποτε ένδειξη όσον αφορά τη δυνατότητα υποκατάστασης μεταξύ των δύο καναλιών.

87      Το ίδιο συμπέρασμα έχει εφαρμογή και στη μελέτη που περιλαμβάνεται στο παράρτημα 15 του δικογράφου, στην οποία δεν υπάρχει καμία εκτίμηση ικανή να θέσει εν αμφιβόλω τη δυνατότητα υποκατάστασης μεταξύ του Ziggo Sport Totaal και του Fox Sports και η οποία περιορίζεται στο να υπογραμμίσει τη σημασία του αθλητικού περιεχομένου ως εμπορικής στρατηγικής των παρόχων τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής.

88      Ομοίως, το έγγραφο διαβούλευσης που συνέταξε η ολλανδική αρχή ανταγωνισμού, το οποίο περιλαμβάνεται στο παράρτημα 9 του δικογράφου της προσφυγής, αναφέρει απλώς, στο εδάφιο που παραθέτει η προσφεύγουσα, ότι οι πάροχοι λιανικής επιδιώκουν να διαφοροποιηθούν από τους ανταγωνιστές τους μέσω του περιεχομένου της προσφοράς τους, πράγμα που δεν κλονίζει τη δυνατότητα υποκατάστασης μεταξύ του Ziggo Sport Totaal και του Fox Sports.

89      Τέλος, διαπιστώνεται ότι, στον βαθμό που η μελέτη που επισυνάπτεται στο παράρτημα 16 του δικογράφου της προσφυγής απλώς αναφέρει ότι οι καταναλωτές προσδίδουν κάποια σημασία στη δυνατότητα πρόσβασης σε ορισμένα περιεχόμενα, συμπεριλαμβανομένου του αθλητικού περιεχομένου, η μελέτη αυτή δεν περιέχει καμία εκτίμηση που να στηρίζει την άποψη της προσφεύγουσας ότι δεν υφίσταται δυνατότητα υποκατάστασης μεταξύ του Ziggo Sport Totaal και του Fox Sports.

90      Βάσει των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί ο πρώτος λόγος ακυρώσεως ως αβάσιμoς.

 Επί του δευτέρου λόγου ακυρώσεως με τον οποίο προβάλλεται πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως όσον αφορά τις κάθετες επιπτώσεις

91      Με τον δεύτερο λόγο ακυρώσεως, η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ενέχει πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως όσον αφορά τις κάθετες επιπτώσεις της συγκέντρωσης, ειδικότερα την επίπτωση του αποκλεισμού των ανταγωνιστών από την πρόσβαση στις εισροές στην χονδρική αγορά παροχής και απόκτησης συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών.

92      Προκαταρκτικώς, η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι κακώς η Επιτροπή εξέτασε, με την προσβαλλόμενη απόφαση, τις επιπτώσεις αποκλεισμού ανταγωνιστών από την πρόσβαση στις εισροές που συνδέονται με το Ziggo Sport Totaal μόνον όσον αφορά τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας. Συναφώς, επισημαίνει ότι η οντότητα που προέκυψε από τη συγκέντρωση είναι σε θέση να προσφέρει πρόσβαση στο Ziggo Sport Totaal μέσω των πακέτων υπηρεσιών σταθερής-κινητής τηλεφωνίας «multiple play».

93      Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι η οντότητα που προέκυψε από τη συγκέντρωση έχει την ικανότητα να εφαρμόσει στρατηγική αποκλεισμού των ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε εισροές, ότι έχει κίνητρο να το πράξει και ότι η στρατηγική αυτή έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό.

94      Πρώτον, όσον αφορά την ικανότητα εφαρμογής στρατηγικής αποκλεισμού των ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε εισροές, η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι, ακόμη και πριν από την σχεδιαζόμενη συγκέντρωση, η Liberty Global είχε μερίδιο αγοράς άνω του 50 % στην αγορά των πακέτων υπηρεσιών «multiple play». Συνεπώς, με τις δραστηριότητες στην αγορά των κινητών υπηρεσιών μετά τη σχεδιαζόμενη πράξη, η οντότητα που προέκυψε από τη συγκέντρωση έχει την ικανότητα να αποκλείσει νέες αγορές, ιδίως τις αγορές των πακέτων υπηρεσιών σταθερής-κινητής τηλεφωνίας «multiple play».

95      Με το υπόμνημα απαντήσεως, η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι η εκτίμηση, στην προσβαλλόμενη απόφαση, της ικανότητας της οντότητας που προέκυψε από τη συγκέντρωση να εφαρμόσει στρατηγική αποκλεισμού είναι εσφαλμένη, δεδομένου ότι το Ziggo Sport Totaal και το Fox Sports δεν έπρεπε να περιληφθούν στην ίδια σχετική αγορά. Κατά την προσφεύγουσα, με την αιτιολογική σκέψη 501 της προσβαλλόμενης απόφασης επιβεβαιώνεται ότι τα εν λόγω κανάλια ανήκουν σε διακριτές αγορές προϊόντων, δεδομένου ότι κάθε ένα από αυτά μεταδίδει επιβεβλημένο περιεχόμενο. Επιπλέον, το γεγονός ότι το Fox Sports έχει πολύ περισσότερους συνδρομητές από το Ziggo Sport Totaal, παρά το γεγονός ότι το Fox Sports είναι ακριβότερο, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 502 της προσβαλλόμενης απόφασης, επιβεβαιώνει ότι τα κανάλια αυτά δεν είναι δυνατό να υποκατασταθούν μεταξύ τους.

96      Η προσφεύγουσα διαφωνεί επίσης με αυτό που θεωρεί ως «απαράδεκτη τροποποίηση» της προσβαλλόμενης απόφασης, όταν η Επιτροπή επισήμανε, στο πλαίσιο της παρούσας διαφοράς, υποτιθέμενο τυπογραφικό λάθος στην αιτιολογική σκέψη 500 της προσβαλλόμενης απόφασης, όσον αφορά τα στοιχεία περί των μεριδίων της αγοράς.

97      Η προσφεύγουσα επικαλείται την απόφαση της 26ης Οκτωβρίου 2017, KPN κατά Επιτροπής (T-394/15, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2017:756), κατά την οποία η παρουσία ενός σημαντικού ανταγωνιστή, όπως το Fox Sports, στην αγορά δεν αρκεί για να αποκλειστεί ότι μια άλλη επιχείρηση μπορεί να έχει ισχύ στην αγορά.

98      Η προσφεύγουσα προβάλλει ότι η αιτιολογική σκέψη 504 της προσβαλλόμενης απόφασης, κατά την οποία η πλειονότητα όσων απάντησαν στην έρευνα αγοράς θεωρεί ότι οι πάροχοι τηλεοπτικών υπηρεσιών υποχρεούνται να προσφέρουν τουλάχιστον ένα συνδρομητικό premium αθλητικό τηλεοπτικό κανάλι, δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να είναι αναγκαία περισσότερα κανάλια για την άσκηση αποτελεσματικού ανταγωνισμού. Επιπλέον, η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι η ερώτηση που έθεσε η Επιτροπή κατά την έρευνα αγοράς ήταν διφορούμενη.

99      Επομένως, ενόψει της ισχύος της στην αγορά, η οντότητα που προέκυψε από τη συγκέντρωση έχει την ικανότητα να αποκλείσει την πρόσβαση των ανταγωνιστών της σε εισροές που είναι επιβεβλημένες.

100    Δεύτερον, όσον αφορά το κίνητρο για την εφαρμογή στρατηγικής αποκλεισμού, η προσφεύγουσα υποστηρίζει η οντότητα που προέκυψε από τη συγκέντρωση είναι σε θέση να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στη αγορά επόμενης οικονομικής βαθμίδας.

101    Τρίτον, όσον αφορά τις πιθανές επιπτώσεις της στρατηγικής αποκλεισμού επί του ανταγωνισμού στην αγορά των πακέτων υπηρεσιών σταθερής-κινητής τηλεφωνίας «multiple play», η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι η Επιτροπή δεν εξέτασε ορθώς τις αρνητικές επιπτώσεις, καθόσον δεν έλαβε υπόψη τη σημασία του αθλητικού περιεχομένου.

102    Η Επιτροπή, υποστηριζόμενη από τις παρεμβαίνουσες, αμφισβητεί τα επιχειρήματα της προσφεύγουσας.

103    Με τον δεύτερο λόγο ακυρώσεως, η προσφεύγουσα υποστηρίζει, κατ’ ουσίαν, ότι η Επιτροπή υπέπεσε σε πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως, καθόσον δεν έλαβε υπόψη ότι η σχεδιαζόμενη συγκέντρωση προκαλεί κάθετα προβλήματα ανταγωνισμού στην αγορά χονδρικής παροχής και απόκτησης συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών, ειδικότερα επιπτώσεις αποκλεισμού από την πρόσβαση στις εισροές όσον αφορά το Ziggo Sport Totaal.

104    Κατά το άρθρο 2, παράγραφος 2, του κανονισμού 139/2004, οι συγκεντρώσεις που δεν ενδέχεται να παρακωλύουν σημαντικά τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά ή σε σημαντικό τμήμα αυτής, ιδίως ως αποτέλεσμα της δημιουργίας ή της ενίσχυσης δεσπόζουσας θέσης, κηρύσσονται συμβατές με την εσωτερική αγορά. Αντιστρόφως, κατά το άρθρο 2, παράγραφος 3, του ίδιου κανονισμού, οι συγκεντρώσεις που ενδέχεται να παρακωλύουν σημαντικά τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά ή σε σημαντικό τμήμα της, ιδίως ως αποτέλεσμα της δημιουργίας ή της ενίσχυσης δεσπόζουσας θέσης, κηρύσσονται ασυμβίβαστες με την εσωτερική αγορά.

105    Εξάλλου, κατά το άρθρο 8, παράγραφος 2, του κανονισμού 139/2004, εφόσον η Επιτροπή διαπιστώνει ότι, κατόπιν τροποποιήσεων που επέφεραν οι συμμετέχουσες επιχειρήσεις, μια κοινοποιηθείσα συγκέντρωση πληροί το κριτήριο του άρθρου 2, παράγραφος 2, του εν λόγω κανονισμού, εκδίδει απόφαση με την οποία κηρύσσει τη συγκέντρωση συμβατή με την εσωτερική αγορά.

106    Όπως επισημάνθηκε στη σκέψη 58 ανωτέρω, κατά πάγια νομολογία, οι ουσιαστικοί κανόνες που διέπουν τον έλεγχο των συγκεντρώσεων και, ειδικότερα, οι κανόνες σχετικά με την εκτίμηση των συγκεντρώσεων, όπως αυτοί του άρθρου 2 του κανονισμού 139/2004, παρέχουν στην Επιτροπή ορισμένη διακριτική ευχέρεια, ιδίως όσον αφορά τις εκτιμήσεις οικονομικής φύσεως. Συνεπώς, ο εκ μέρους του δικαστή της Ένωσης έλεγχος της ασκήσεως της εν λόγω διακριτικής ευχέρειας, που είναι ουσιώδης για τον καθορισμό των σχετικών με τις συγκεντρώσεις κανόνων, πρέπει να ασκείται λαμβανομένου υπόψη του περιθωρίου εκτιμήσεως, το οποίο στηρίζεται στους οικονομικής φύσεως κανόνες που απαρτίζουν το καθεστώς των συγκεντρώσεων.

107    Ειδικότερα, το Γενικό Δικαστήριο δεν μπορεί να υποκαταστήσει την Επιτροπή στην οικονομική εκτίμησή της (πρβλ. αποφάσεις της 9ης Ιουλίου 2007, Sun Chemical Group κ.λπ. κατά Επιτροπής, T-282/06, EU:T:2007:203, σκέψη 60, και της 7ης Ιουνίου 2013, Spar Österreichische Warenhandels κατά Επιτροπής, T‑405/08, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2013:306, σκέψη 51).

108    Ωστόσο, όπως επισημάνθηκε στη σκέψη 60 ανωτέρω, το γεγονός ότι η Επιτροπή διαθέτει περιθώριο εκτιμήσεως σε οικονομικά ζητήματα δεν σημαίνει ότι ο δικαστής της Ένωσης δεν πρέπει να ελέγχει την εκ μέρους της ερμηνεία στοιχείων οικονομικής φύσεως. Συγκεκριμένα, ο δικαστής οφείλει όχι μόνο να εξετάζει την ακρίβεια, την αξιοπιστία και τη συνοχή των αποδεικτικών στοιχείων των οποίων γίνεται επίκληση, αλλά οφείλει και να ελέγχει αν τα στοιχεία αυτά αποτελούν το σύνολο των κρίσιμων δεδομένων που πρέπει να ληφθούν υπόψη για να αξιολογηθεί μια περίπλοκη κατάσταση και αν τεκμηριώνουν τα συμπεράσματα που συνάγονται από αυτά.

109    Ο έλεγχος των συγκεντρώσεων εκ μέρους της Επιτροπής απαιτεί μια ανάλυση των προοπτικών εξελίξεως μιας αγοράς, η οποία συνίσταται στο να εξετάζεται κατά ποιον τρόπο μια τέτοια συγκέντρωση θα μπορούσε να μεταβάλει τους παράγοντες που καθορίζουν την κατάσταση του ανταγωνισμού σε συγκεκριμένη αγορά, προκειμένου να εξακριβωθεί αν το αποτέλεσμα θα είναι να δημιουργηθεί σημαντικό εμπόδιο για τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό. Η ανάλυση αυτή απαιτεί να εικάσει κανείς τις διάφορες σχέσεις αιτίου και αποτελέσματος, προκειμένου να επιλέξει εκείνες που είναι οι πιο πιθανές (αποφάσεις της 19ης Ιουνίου 2009, Qualcomm κατά Επιτροπής, T-48/04, EU:T:2009:212, σκέψη 88, και της 9ης Μαρτίου 2015, Deutsche Börse κατά Επιτροπής, T-175/12, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2015:148, σκέψη 62· πρβλ., επίσης, απόφαση της 15ης Φεβρουαρίου 2005, Επιτροπή κατά Tetra Laval, C-12/03 P, EU:C:2005:87, σκέψη 43).

110    Εναπόκειται επομένως στην Επιτροπή να αποδείξει, με επαρκή βεβαιότητα, στην απόφασή της με την οποία κηρύσσει μια συγκέντρωση συμβατή με την εσωτερική αγορά, ότι η συγκέντρωση αυτή, όπως τροποποιήθηκε με τις δεσμεύσεις που πρότειναν τα μέρη της συγκέντρωσης, δεν πρόκειται να παρακωλύσει σημαντικά τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά ή σε σημαντικό τμήμα της. Απόκειται επομένως στους τρίτους ενδιαφερομένους, των οποίων η προσφυγή αποσκοπεί στην ακύρωση απόφασης η οποία κηρύσσει μια συγκέντρωση συνοδευόμενη από δεσμεύσεις συμβατή με την εσωτερική αγορά, να αποδείξουν ότι η Επιτροπή εκτίμησε εσφαλμένως την πράξη, με αποτέλεσμα να τίθεται εν αμφιβόλω το συμβατό της συγκέντρωσης προς την εσωτερική αγορά (πρβλ. απόφαση της 19ης Ιουνίου 2009, Qualcomm κατά Επιτροπής, T-48/04, EU:T:2009:212, σκέψεις 89 και 90).

111    Ακριβώς υπό το πρίσμα των σκέψεων αυτών πρέπει να εξεταστεί ο δεύτερος λόγος ακυρώσεως.

112    Προκαταρκτικώς, η προσφεύγουσα προβάλλει ότι κακώς η Επιτροπή εξέτασε, με την προσβαλλόμενη απόφαση, τις επιπτώσεις του αποκλεισμού των ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε εισροές μόνον όσον αφορά τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας.

113    Συναφώς, πρέπει να υπομνησθεί ότι, κατά τη νομολογία, στο πλαίσιο της εξετάσεως της συμβατότητας μιας συγκέντρωσης με την εσωτερική αγορά, η Επιτροπή οφείλει να εκτιμήσει τα αποτελέσματα που έχει η συγκέντρωση στον ανταγωνισμό, όσον αφορά τις αγορές στις οποίες υπάρχει επικάλυψη μεταξύ των δραστηριοτήτων των μερών της συγκέντρωσης. Επομένως, αν ένα από τα μέρη κατείχε ήδη δεσπόζουσα θέση στη σχετική αγορά πριν από τη συγκέντρωση, η κατάσταση αυτή εκφεύγει εξ ορισμού της ανάλυσης των αποτελεσμάτων της συγκέντρωσης στον ανταγωνισμό. Αντιθέτως, δεν ισχύει το ίδιο όταν η δεσπόζουσα θέση σε σχετική αγορά απορρέει από τη συγκέντρωση ή ενισχύεται από αυτήν (πρβλ. απόφαση της 13ης Μαΐου 2015, Niki Luftfahrt κατά Επιτροπής, T‑162/10, EU:T:2015:283, σκέψεις 248 και 249).

114    Ειδικότερα, όπως προαναφέρθηκε στη σκέψη 109 ανωτέρω, από τη νομολογία προκύπτει ότι ο έλεγχος των πράξεων συγκέντρωσης απαιτεί ανάλυση των προοπτικών, η οποία συνίσταται στο να εξετάζεται κατά ποιον τρόπο μια τέτοια συγκέντρωση θα μπορούσε να μεταβάλει τους παράγοντες που καθορίζουν την κατάσταση του ανταγωνισμού σε συγκεκριμένη αγορά.

115    Επιπλέον, όπως προκύπτει από την παράγραφο 20 των κατευθυντήριων γραμμών για την αξιολόγηση των μη οριζόντιων συγκεντρώσεων σύμφωνα με τον κανονισμό του Συμβουλίου για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων (ΕΕ 2008, C 265, σ. 6, στο εξής: κατευθυντήριες γραμμές για τις μη οριζόντιες συγκεντρώσεις), κατά την αξιολόγηση των επιπτώσεων μιας συγκέντρωσης στον ανταγωνισμό, η Επιτροπή συγκρίνει τις συνθήκες ανταγωνισμού που θα προκύψουν από την κοινοποιηθείσα συγκέντρωση με εκείνες που θα επικρατούσαν χωρίς αυτήν.

116    Εν προκειμένω, όπως προκύπτει από την αιτιολογική σκέψη 498 της προσβαλλόμενης απόφασης, η Επιτροπή επικέντρωσε την ανάλυσή της στις μεταβολές που προέκυψαν από τη συγκέντρωση. Κατόπιν των δεσμεύσεων, η μόνη συγκεκριμένη αλλαγή που προέκυψε από τη συγκέντρωση ήταν η προσθήκη του δικτύου κινητής τηλεφωνίας και των πελατών, κυρίως κινητής τηλεφωνίας, της Vodafone. Επομένως, η Επιτροπή μπορούσε, χωρίς να υποπέσει σε πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως, να περιορίσει την ανάλυσή της, όπως και έπραξε, στον κίνδυνο αποκλεισμού της πρόσβασης στο κανάλι Ziggo Sport Totaal που είχε επιπτώσεις στις αγορές στοιχείο των οποίων αποτελούσε η κινητή τηλεφωνία, ειδικότερα στην αγορά λιανικής παροχής πακέτων υπηρεσιών σταθερής-κινητής τηλεφωνίας «multiple play». Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από τις αιτιολογικές σκέψεις 499 έως 522 της προσβαλλόμενης απόφασης, η Επιτροπή προέβη στο είδος αυτό ανάλυσης, αντίθετα προς όσα υπονοεί η προσφεύγουσα, εστιάζοντας στον ενδεχόμενο αποκλεισμό της πρόσβασης στο κανάλι Ziggo Sport Totaal που είχε ειδικότερα επιπτώσεις στο στοιχείο της κινητής τηλεφωνίας των πακέτων υπηρεσιών σταθερής-κινητής τηλεφωνίας «multiple play».

117    Επομένως, πρέπει να απορριφθεί η αιτίαση που προέβαλε, προκαταρκτικώς, η προσφεύγουσα.

118    Όπως προκύπτει από την παράγραφο 31 των κατευθυντήριων γραμμών για τις μη οριζόντιες συγκεντρώσεις, ο αποκλεισμός ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε εισροές υπάρχει όταν, μετά τη συγκέντρωση, η νέα επιχείρηση ενδέχεται να περιορίσει την πρόσβαση στα προϊόντα ή στις υπηρεσίες τα οποία θα παρείχε σε περίπτωση που δεν είχε πραγματοποιηθεί η συγκέντρωση. Κατά την παράγραφο 32 των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών, κατά την αξιολόγηση της πιθανότητας ενός επιζήμιου για τον ανταγωνισμό σεναρίου αποκλεισμού ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε εισροές, η Επιτροπή εξετάζει, πρώτον, κατά πόσον η οντότητα που προέκυψε από τη συγκέντρωση έχει μετά τη συγκέντρωση την ικανότητα να δημιουργήσει ουσιαστικά εμπόδια πρόσβασης σε εισροές, δεύτερον, κατά πόσον έχει το κίνητρο να πράξει κάτι τέτοιο και, τρίτον, κατά πόσον μια στρατηγική αποκλεισμού από την αγορά θα έχει σημαντικές δυσμενείς επιπτώσεις στον ανταγωνισμό στην αγορά επόμενης οικονομικής βαθμίδας. Όπως προκύπτει από τις αιτιολογικές σκέψεις 497 έως 522 της προσβαλλόμενης απόφασης, η Επιτροπή εξέτασε τις τρεις προϋποθέσεις εν προκειμένω, χωρίς η προσφεύγουσα να εκφέρει αντιρρήσεις ως προς την προσέγγιση αυτή.

119    Όπως υποστηρίζει η Επιτροπή με το υπόμνημα αντικρούσεως, χωρίς να αντικρουστεί στο σημείο αυτό από την προσφεύγουσα, οι τρεις αυτές προϋποθέσεις είναι σωρευτικές, οπότε η απουσία μιας από αυτές αρκεί για να αποκλεισθεί ο κίνδυνος επιβλαβούς για τον ανταγωνισμό αποκλεισμού από την πρόσβαση σε εισροές.

120    Όσον αφορά την πρώτη από τις προϋποθέσεις αυτές, δηλαδή την ικανότητα εφαρμογής στρατηγικής αποκλεισμού των ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε εισροές, από την παράγραφο 35 των κατευθυντήριων γραμμών για τις μη οριζόντιες συγκεντρώσεις και από την αιτιολογική σκέψη 499 της προσβαλλόμενης απόφασης προκύπτει ότι η κάθετα ολοκληρωμένη επιχείρηση που προκύπτει από τη συγκέντρωση πρέπει να έχει σημαντική ισχύ στην αγορά προηγούμενης οικονομικής βαθμίδας, δηλαδή εν προκειμένω στη χονδρική αγορά παροχής συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών.

121    Κατά τις αιτιολογικές σκέψεις 409 και 500 της προσβαλλόμενης απόφασης, η οντότητα που προέκυψε από τη συγκέντρωση είχε μερίδιο αγοράς μικρότερο του 10 %, όσον αφορά τα έσοδα, στην ενδεχόμενη αγορά χονδρικής παροχής και απόκτησης συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών, που ήταν η στενότερη δυνατή κατάτμηση της αγοράς. Επιπλέον, κατά την αιτιολογική σκέψη 502 της προσβαλλόμενης απόφασης, το Ziggo Sport Totaal είχε πολύ λιγότερους συνδρομητές από το Fox Sports, παρά την υψηλότερη τιμή του τελευταίου. Εξάλλου, κατά την αιτιολογική σκέψη 517 της προσβαλλόμενης απόφασης, το Ziggo Sport Totaal είχε λιγότερο από το 5 % του συνόλου των συνδρομητών της συνδρομητικής τηλεόρασης στις Κάτω Χώρες. Περαιτέρω, κατά τις αιτιολογικές σκέψεις 518 και 519 της προσβαλλόμενης απόφασης, η κατανάλωση οπτικοακουστικού περιεχομένου σε κινητές συσκευές αντιπροσώπευε λιγότερο από το 3 % της συνολικής κατανάλωσης τηλεοπτικών προϊόντων, και μόνον το 12 % των καταναλωτών που χρησιμοποιούν κινητή συσκευή για την πρόσβαση στο οπτικοακουστικό περιεχόμενο παρακολουθούν τηλεόραση σε απευθείας μετάδοση και ιδίως τα αθλητικά γεγονότα. Ειδικότερα, σύμφωνα με ανεξάρτητη μελέτη, κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2015, μόνον το 4 % των συνδρομητών του Ziggo Sport Totaal παρακολουθούσαν το κανάλι αυτό στις κινητές συσκευές τους, πράγμα που σημαίνει ότι μόνον ένα μικρό κλάσμα του 3 % του συνόλου των συνδρομητών συνδρομητικής τηλεόρασης που είναι συνδρομητές του Ziggo Sport Totaal ενδιαφέρονται να έχουν πρόσβαση στο κανάλι αυτό στις κινητές συσκευές τους.

122    Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η Επιτροπή δεν υπέπεσε σε πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως κρίνοντας, με την προσβαλλόμενη απόφαση, ότι η οντότητα που προέκυψε από τη συγκέντρωση δεν είχε την ικανότητα να εφαρμόσει στρατηγική αποκλεισμού των ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε εισροές, όσον αφορά ιδίως το Ziggo Sport Totaal, στην αγορά παροχής πακέτων υπηρεσιών σταθερής-κινητής τηλεφωνίας «multiple play».

123    Κανένα από τα επιχειρήματα που προέβαλε η προσφεύγουσα δεν είναι δυνατόν να αποδυναμώσει το συμπέρασμα αυτό.

124    Πρώτον, πρέπει να απορριφθεί το επιχείρημα σχετικά με τη θέση της οντότητας που προέκυψε από τη συγκέντρωση στην αγορά των πακέτων υπηρεσιών «multiple play» ως αλυσιτελές και, εν πάση περιπτώσει, ως αβάσιμο. Αφενός, όπως επισημάνθηκε στη σκέψη 121 ανωτέρω, αυτό που έχει σημασία για να εκτιμηθεί η ικανότητα εφαρμογής στρατηγικής αποκλεισμού των ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε εισροές είναι η θέση στην αγορά προηγούμενης οικονομικής βαθμίδας και όχι η θέση στην αγορά επόμενης οικονομικής βαθμίδας. Αφετέρου, εν πάση περιπτώσει, όπως προκύπτει από τον πίνακα 11 που παρατίθεται στην αιτιολογική σκέψη 364 της προσβαλλόμενης απόφασης, το μερίδιο αγοράς της οντότητας που προέκυψε από τη συγκέντρωση στην αγορά παροχής πακέτων υπηρεσιών σταθερής-κινητής τηλεφωνίας «multiple play» είναι μικρότερο του 20 %, ενώ το μερίδιο αγοράς της προσφεύγουσας υπερέβαινε το 80 %.

125    Συναφώς, πρέπει να διευκρινιστεί ότι, όπως παρατηρεί η Επιτροπή, τα στοιχεία που προσκόμισε η προσφεύγουσα, κατά τα οποία η οντότητα που προέκυψε από τη συγκέντρωση κατέχει μερίδιο αγοράς άνω του 50 % στην αγορά των πακέτων υπηρεσιών «multiple play», αφορούν το σύνολο των αγορών πακέτων υπηρεσιών, ενώ μόνον η αγορά των πακέτων που περιλαμβάνει ως στοιχείο την κινητή τηλεφωνία έχει σημασία για τους σκοπούς της παρούσας ανάλυσης, για τους λόγους που εκτίθενται στις σκέψεις 112 έως 117 ανωτέρω. Ως εκ τούτου, το έγγραφο που συνέταξε η ολλανδική αρχή ανταγωνισμού, το οποίο περιλαμβάνεται στο παράρτημα 20 του δικογράφου της προσφυγής, δεν μπορεί να στηρίξει την άποψη της προσφεύγουσας, δεδομένου ότι οι εκτιμήσεις των μεριδίων αγοράς που περιλαμβάνει αφορούν το σύνολο των πακέτων υπηρεσιών «multiple play».

126    Δεύτερον, πρέπει να απορριφθεί το επιχείρημα ότι το Ziggo Sport Totaal και το Fox Sports δεν έπρεπε να συμπεριληφθούν στην ίδια σχετική αγορά κατά την εκτίμηση της ικανότητας της οντότητας που προέκυψε από τη συγκέντρωση να εφαρμόσει στρατηγική αποκλεισμού για τους λόγους που εκτίθενται στις σκέψεις 65 έως 71 ανωτέρω.

127    Τρίτον, το επιχείρημα σχετικά με τη φερόμενη τροποποίηση της προσβαλλόμενης απόφασης από την Επιτροπή στο πλαίσιο της παρούσας διαφοράς πρέπει επίσης να απορριφθεί. Πέραν των εξηγήσεων της Επιτροπής ότι η αιτιολογική σκέψη 500 του μη εμπιστευτικού κειμένου της προσβαλλόμενης απόφασης ήταν απλώς λάθος εκ παραδρομής, αρκεί η διαπίστωση ότι η υποσημείωση 269, που προστέθηκε στην αιτιολογική σκέψη 409 της προσβαλλόμενης απόφασης, περιείχε μια κλίμακα με τα ορθά αριθμητικά στοιχεία. Η εν λόγω προφανής αντίφαση μεταξύ αυτών των δύο αιτιολογικών σκέψεων της προσβαλλόμενης απόφασης επιβεβαιώνει ότι το μη εμπιστευτικό κείμενο της προσβαλλόμενης απόφασης περιέχει ένα εκ παραδρομής λάθος στην αιτιολογική σκέψη 500, όπως εξήγησε η Επιτροπή.

128    Τέταρτον, η προσφεύγουσα ερμήνευσε εσφαλμένα την απόφαση της 26ης Οκτωβρίου 2017, KPN κατά Επιτροπής (T-394/15, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2017:756). Συγκεκριμένα, με την απόφαση εκείνη, το Γενικό Δικαστήριο δεν έκρινε ότι ένας επιχειρηματίας μπορεί να έχει ισχύ στην αγορά ακόμη και όταν υφίσταται στην αγορά ένας κατά πολύ σημαντικότερος ανταγωνιστής. Το Γενικό Δικαστήριο παρατήρησε μόνον ότι η απλή παρουσία δύο επιχειρηματιών σε μια αγορά δεν απέκλειε αφ’ εαυτής, χωρίς καμία ανάλυση της θέσης τους στην αγορά, ότι ένας από αυτούς μπορεί να έχει ισχύ στην αγορά.

129    Πέμπτον, η προσφεύγουσα ερμηνεύει επίσης εσφαλμένα την αιτιολογική σκέψη 504 της προσβαλλόμενης απόφασης, δεδομένου ότι, σε αντίθεση με όσα υποστηρίζει, η πλειονότητα όσων απάντησαν στην έρευνα αγοράς επισήμαναν ότι δεν ήταν απαραίτητο να προσφέρονται όλα τα συνδρομητικά premium αθλητικά τηλεοπτικά κανάλια, δηλαδή το Ziggo Sport Totaal και το Fox Sports. Επιπλέον, αντιθέτως προς όσα προβάλλει η προσφεύγουσα, η ερώτηση που υπέβαλε η Επιτροπή κατά την έρευνα αγοράς ήταν, όπως προκύπτει από τη διατύπωσή της, αρκούντως σαφής ως προς το σημείο αυτό.

130    Έκτον, διαπιστώνεται ότι από τα συνημμένα στο δικόγραφο της προσφυγής έγγραφα δεν μπορεί να κλονιστεί το συμπέρασμα σχετικά με την έλλειψη ικανότητας εφαρμογής στρατηγικής αποκλεισμού των ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε εισροές όσον αφορά το Ziggo Sport Totaal.

131    Ειδικότερα, το άρθρο της TelecomPaper, που περιλαμβάνεται στο παράρτημα 17 του δικογράφου της προσφυγής, το οποίο αναφέρεται σε διαφημιστική εκστρατεία που αφορά το Ziggo Sport, δεν περιλαμβάνει καμία εκτίμηση ικανή να κλονίσει την έλλειψη ισχύος της οντότητας που προέκυψε από τη συγκέντρωση στην αγορά προηγούμενης οικονομικής βαθμίδας. Το ίδιο ισχύει όσον αφορά το άρθρο που περιλαμβάνεται στο παράρτημα 18 του δικογράφου της προσφυγής, το οποίο δεν μπορεί να στηρίξει την ύπαρξη ισχύος του Ziggo Sport Totaal στην αγορά προηγούμενης οικονομικής βαθμίδας, διότι το άρθρο αυτό δεν αναφέρεται στο εν λόγω κανάλι.

132    Όσον αφορά το απόσπασμα από την ιστοσελίδα της οντότητας που προέκυψε από τη συγκέντρωση, που περιλαμβάνεται στο παράρτημα 19 του δικογράφου της προσφυγής, στο οποίο αναγγέλλεται στους τελικούς πελάτες της αύξηση των τιμών η οποία δικαιολογείται από την αύξηση των δαπανών της εν λόγω οντότητας, επισημαίνεται ότι δεν είναι βέβαιο ότι αυτό στηρίζει την ύπαρξη κινδύνου κάθετων επιπτώσεων. Ειδικότερα, το έγγραφο αυτό δεν μπορεί να στηρίξει την άποψη ότι η οντότητα που προέκυψε από τη συγκέντρωση έχει ισχύ στην αγορά προηγούμενης οικονομικής βαθμίδας απορρέουσα από το Ziggo Sport Totaal, πράγμα που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ύπαρξη κινδύνου αποκλεισμού των ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε εισροές.

133    Επομένως, πρέπει να απορριφθεί το πρώτο σκέλος του δεύτερου λόγου ακυρώσεως. Λαμβανομένου υπόψη του σωρευτικού χαρακτήρα των τριών προϋποθέσεων σχετικά με την ύπαρξη κινδύνου αποκλεισμού των ανταγωνιστών από την πρόσβαση σε εισροές, τον οποίο άλλωστε δεν αμφισβήτησε η προσφεύγουσα, δεν συντρέχει λόγος να εξετασθούν το δεύτερο και το τρίτο σκέλος του δευτέρου λόγου ακυρώσεως. Βάσει των ανωτέρω, ο δεύτερος λόγος ακυρώσεως πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.

 Επί του τρίτου λόγου ακυρώσεως, με τον οποίο προβάλλεται παράβαση της υποχρεώσεως αιτιολογήσεως

134    Στο πλαίσιο του τρίτου λόγου ακυρώσεως, η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι, με την προσβαλλόμενη απόφαση, η Επιτροπή παρέβη την υποχρέωση αιτιολογήσεως όσον αφορά τον ορισμό της σχετικής αγοράς και την απουσία κινδύνου αποκλεισμού από την πρόσβαση σε εισροές όσον αφορά τους ανταγωνιστές στην αγορά των πακέτων υπηρεσιών σταθερής-κινητής τηλεφωνίας «multiple play».

135    Ειδικότερα, με την προσβαλλόμενη απόφαση, η Επιτροπή δεν αποδεικνύει ότι το Fox Sports και το Eurosport είναι ελκυστικές εναλλακτικές λύσεις σε σχέση με το Ziggo Sport Totaal, όπως ακριβώς δεν εξηγεί γιατί υπάρχει δυνατότητα υποκατάστασης μεταξύ των διαφόρων αθλητικών περιεχομένων, για παράδειγμα, μεταξύ ποδοσφαίρου και Φόρμουλας 1. Επιπλέον, με την προσβαλλόμενη απόφαση, η Επιτροπή δεν εξετάζει τη σημασία του περιεχομένου στο πλαίσιο της ανάλυσης των επιπτώσεων της συγκέντρωσης στην αγορά των πακέτων υπηρεσιών σταθερής-κινητής τηλεφωνίας «multiple play», στην οποία προέβη. Κατά την προσφεύγουσα, η Επιτροπή δεν αιτιολογεί επίσης γιατί, κατά την άποψή της, δεν είναι εύλογο η ενδεχόμενη αύξηση των εσόδων που προέρχονται από τους νέους συνδρομητές να μπορεί να αντισταθμίσει την απώλεια εσόδων από τις άδειες εκμετάλλευσης του Ziggo Sport Totaal που χορηγούνται στις άλλες επιχειρήσεις.

136    Με το υπόμνημα απαντήσεως, η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι η Επιτροπή όφειλε να αιτιολογήσει την απόφασή της να μη δεχθεί ότι η αγορά συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών έπρεπε να κατατμηθεί περαιτέρω αναλόγως του αθλητικού περιεχομένου. Λαμβανομένου υπόψη του ότι η προσφεύγουσα προέβαλε τα επιχειρήματα αυτά κατά τη διοικητική διαδικασία, η Επιτροπή έπρεπε να τα εξετάσει.

137    Η Επιτροπή, υποστηριζόμενη από τις παρεμβαίνουσες, αμφισβητεί τα επιχειρήματα της προσφεύγουσας.

138    Κατά πάγια νομολογία, η επιβαλλόμενη από το άρθρο 296 ΣΛΕΕ αιτιολογία πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στη φύση της επίμαχης πράξεως και να εκθέτει με σαφήνεια και χωρίς αμφισημία τη συλλογιστική του θεσμικού οργάνου που εξέδωσε την πράξη, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα στους μεν ενδιαφερομένους να γνωρίζουν τους λόγους για τους οποίους ελήφθη το μέτρο, στο δε αρμόδιο δικαιοδοτικό όργανο να ασκήσει τον έλεγχό του. Η απαίτηση αιτιολογήσεως πρέπει να εκτιμάται με γνώμονα τις περιστάσεις της υπό κρίση υποθέσεως, ιδίως δε το περιεχόμενο της πράξεως, τη φύση των παρατιθέμενων στοιχείων της αιτιολογίας και το συμφέρον που έχουν ενδεχομένως για παροχή διευκρινίσεων οι αποδέκτες ή άλλα πρόσωπα τα οποία η πράξη αφορά άμεσα και ατομικά. Η αιτιολογία δεν απαιτείται να παραθέτει εξαντλητικά όλα τα κρίσιμα πραγματικά και νομικά στοιχεία, καθόσον το ζήτημα αν η αιτιολογία πράξεως πληροί τις απαιτήσεις του εν λόγω άρθρου 296 πρέπει να εκτιμάται με γνώμονα όχι μόνον το γράμμα της, αλλά και το πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται, καθώς και το σύνολο των κανόνων δικαίου που διέπουν τον σχετικό τομέα (βλ. απόφαση της 10ης Ιουλίου 2008, Bertelsmann και Sony Corporation of America κατά Impala, C-413/06 P, EU:C:2008:392, σκέψη 166 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

139    Ωστόσο, ο εκδίδων την πράξη δεν υποχρεούται να λαμβάνει θέση επί σαφώς δευτερευόντων στοιχείων ή να απαντά εκ των προτέρων σε δυνητικές αντιρρήσεις. Επιπλέον, ο βαθμός ακρίβειας της αιτιολογίας της αποφάσεως πρέπει να είναι ανάλογος των υλικών δυνατοτήτων και των τεχνικών συνθηκών ή της προθεσμίας εντός της οποίας πρέπει να εκδοθεί. Επομένως, η Επιτροπή δεν παραβαίνει την υποχρέωση αιτιολογήσεως που υπέχει αν, κατά την άσκηση της εξουσίας ελέγχου των συγκεντρώσεων, δεν συμπεριλάβει στην απόφασή της ακριβή αιτιολογία όσον αφορά την εκτίμηση ορισμένων πτυχών της συγκέντρωσης που θεωρεί ότι είναι προδήλως αλυσιτελείς, στερούμενες σημασίας ή σαφώς δευτερεύουσες για την εκτίμηση της συγκέντρωσης. Πράγματι, μια τέτοια απαίτηση δύσκολα θα συμβιβαζόταν με την επιτακτική ανάγκη ταχύτητας και με τις σύντομες διαδικαστικές προθεσμίες τις οποίες οφείλει να τηρεί η Επιτροπή οσάκις ασκεί την εξουσία της ελέγχου των πράξεων συγκέντρωσης, και οι οποίες περιλαμβάνονται μεταξύ των ειδικών συνθηκών μιας διαδικασίας ελέγχου των πράξεων αυτών (απόφαση της 10ης Ιουλίου 2008, Bertelsmann και Sony Corporation of America κατά Impala, C-413/06 P, EU:C:2008:392, σκέψη 167).

140    Συναφώς, μολονότι είναι αληθές ότι η Επιτροπή δεν υποχρεούται, με την αιτιολογία των αποφάσεων που εκδίδονται κατ’ εφαρμογήν του κανονισμού, να λαμβάνει θέση επί όλων των στοιχείων και των επιχειρημάτων των οποίων γίνεται επίκληση ενώπιόν της, περιλαμβανομένων αυτών που είναι σαφώς δευτερεύοντα για την εκτίμηση την οποία πρέπει να πραγματοποιήσει, γεγονός παραμένει ότι αυτή πρέπει να εκθέτει τα πραγματικά περιστατικά και τις νομικές σκέψεις που έχουν ουσιώδη σπουδαιότητα στην οικονομία της αποφάσεως. Επιπλέον, η αιτιολογία πρέπει να είναι λογική, ιδίως χωρίς εσωτερικές αντιφάσεις (απόφαση της 10ης Ιουλίου 2008, Bertelsmann και Sony Corporation of America κατά Impala, C-413/06 P, EU:C:2008:392, σκέψη 169).

141    Περαιτέρω, από τη νομολογία προκύπτει ότι η έλλειψη ή η ανεπάρκεια της αιτιολογίας συνιστά λόγο ακυρώσεως αντλούμενο από παράβαση ουσιώδους τύπου, ο οποίος διαφέρει, αυτός καθαυτόν, από τον λόγο ο οποίος στηρίζεται σε ανακρίβεια της αιτιολογίας της αποφάσεως, ο έλεγχος της οποίας εμπίπτει στην εξέταση του βασίμου της αποφάσεως αυτής (απόφαση της 19ης Ιουνίου 2009, Qualcomm κατά Επιτροπής, T-48/04, EU:T:2009:212, σκέψη 175).

142    Ακριβώς υπό το πρίσμα των σκέψεων αυτών πρέπει να εξεταστεί ο τρίτος λόγος ακυρώσεως που προέβαλε η προσφεύγουσα.

143    Πρώτον, η προσφεύγουσα προβάλλει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση παραβαίνει την υποχρέωση αιτιολογήσεως όσον αφορά τον ορισμό της σχετικής αγοράς. Ειδικότερα, η προσβαλλόμενη απόφαση δεν εξηγεί γιατί το Fox Sports αποτελεί ελκυστική εναλλακτική λύση έναντι του Ziggo Sport Totaal και γιατί υπάρχει δυνατότητα υποκατάστασης μεταξύ των διαφόρων αθλητικών περιεχομένων. Επομένως, η Επιτροπή όφειλε να αιτιολογήσει την απόφασή της να μη δεχθεί ότι η αγορά συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών έπρεπε να κατατμηθεί περαιτέρω ανάλογα με το αθλητικό περιεχόμενο.

144    Τα επιχειρήματα αυτά δεν μπορούν να γίνουν δεκτά.

145    Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει ειδικότερα από τις σκέψεις 70 και 71 ανωτέρω, με την προσβαλλόμενη απόφαση, η Επιτροπή στήριξε το συμπέρασμά της όσον αφορά τον ορισμό της σχετικής αγοράς στις ακόλουθες εκτιμήσεις. Καταρχάς, ορισμένοι από όσους απάντησαν στην έρευνα αγοράς επισήμαναν ότι τα κανάλια Ziggo Sport Totaal και Fox Sports βρίσκονταν σε σχέση ανταγωνισμού για παρόμοια πελατεία και παρόμοιο περιεχόμενο και μπορούσαν σταδιακά όλο και περισσότερο να υποκαταστήσουν το ένα το άλλο. Επιπλέον, η Επιτροπή επισήμανε ότι οι πελάτες, δηλαδή οι πάροχοι λιανικής, είχαν πρόσβαση σε μια σειρά από συνδρομητικά premium αθλητικά τηλεοπτικά κανάλια, ειδικότερα στο Fox Sports, ως εναλλακτική λύση έναντι του Ziggo Sport Totaal. Εξάλλου, η πλειονότητα όσων απάντησαν στην έρευνα αγοράς επισήμανε ότι το Fox Sports έχει προσφορά περιεχομένου εξίσου, ίσως και περισσότερο, ελκυστική σε σχέση με εκείνη του Ziggo Sport Totaal. Επιπλέον, η πλειονότητα όσων απάντησαν στην έρευνα δήλωσε ότι είχε μεγάλη σημασία για τους παρόχους τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής να προσφέρουν τουλάχιστον ένα συνδρομητικό premium αθλητικό τηλεοπτικό κανάλι και μόνο μια μειοψηφία δήλωσε ότι ήταν απαραίτητο να προσφέρονται όλα τα συνδρομητικά premium αθλητικά τηλεοπτικά κανάλια που είναι διαθέσιμα στις Κάτω Χώρες.

146    Υπό το πρίσμα ιδίως των σκέψεων αυτών, δεν μπορεί να προσαφθεί στην προσβαλλόμενη απόφαση ότι παρέβη την υποχρέωση αιτιολογήσεως γιατί δεν κατέτμησε περαιτέρω την αγορά χονδρικής παροχής και απόκτησης συνδρομητικών premium αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών, λαμβανομένης υπόψη της δυνατότητας υποκατάστασης των καναλιών Ziggo Sport Totaal και Fox Sports από την πλευρά της ζήτησης, δηλαδή από την πλευρά των παρόχων τηλεοπτικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής.

147    Δεύτερον, η προσφεύγουσα προβάλλει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση παρέβη την υποχρέωση αιτιολογήσεως διότι δεν έλαβε υπόψη τη σημασία του περιεχομένου κατά την ανάλυση των επιπτώσεων της συγκέντρωσης στην αγορά των πακέτων υπηρεσιών σταθερής-κινητής τηλεφωνίας «multiple play», στην οποία προέβη.

148    Το επιχείρημα αυτό δεν μπορεί να γίνει δεκτό.

149    Όπως προκύπτει ιδίως από τις αιτιολογικές σκέψεις 502, 504 και 507 της προσβαλλόμενης απόφασης, η Επιτροπή στήριξε το συμπέρασμά της σχετικά με την απουσία κινδύνου επιζήμιου για τον ανταγωνισμό αποκλεισμού από την πρόσβαση σε εισροές ιδίως στην ύπαρξη εναλλακτικού προς το Ziggo Sport Totaal καναλιού με περιεχόμενο εξίσου, ή ακόμη και περισσότερο, ελκυστικό, δηλαδή στην ύπαρξη του Fox Sports, που ήταν διαθέσιμο για τους ανταγωνιστές της οντότητας που προέκυψε από τη συγκέντρωση στην αγορά επόμενης οικονομικής βαθμίδας.

150    Τέλος, στον βαθμό που τα επιχειρήματα που προέβαλε η προσφεύγουσα στο πλαίσιο του τρίτου λόγου ακυρώσεως μπορούν να ερμηνευθούν στην πραγματικότητα ως αμφισβήτηση της επί της ουσίας εκτίμησης στην οποία προέβη η Επιτροπή με την προσβαλλόμενη απόφαση, όπως υποστηρίζει και η Επιτροπή, πρέπει, εν πάση περιπτώσει, να απορριφθούν τα επιχειρήματα αυτά για τους λόγους που εκτίθενται στο πλαίσιο της ανάλυσης του πρώτου και του δευτέρου λόγου ακυρώσεως που περιέχεται στις σκέψεις 57 έως 90 και 118 έως 133 ανωτέρω.

151    Βάσει των ανωτέρω, ο τρίτος λόγος ακυρώσεως πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.

152    Κατόπιν όλων των ανωτέρω σκέψεων, η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της.

 Επί των δικαστικών εξόδων

153    Κατά το άρθρο 134, παράγραφος 1, του Κανονισμού Διαδικασίας, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα, εφόσον υπάρχει σχετικό αίτημα του νικήσαντος διαδίκου. Επειδή η προσφεύγουσα ηττήθηκε, πρέπει να καταδικαστεί στα δικαστικά έξοδα, σύμφωνα με το σχετικό αίτημα της Επιτροπής και των παρεμβαινουσών.

154    Επομένως, η προσφεύγουσα φέρει, πέραν των δικών της δικαστικών εξόδων, και τα έξοδα της Επιτροπής και των παρεμβαινουσών.

Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (όγδοο τμήμα)

αποφασίζει:

1)      Απορρίπτει την προσφυγή.

2)      Η KPNBV φέρει τα δικαστικά της έξοδα καθώς και τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η VodafoneZiggoGroupHoldingBV, η VodafoneGroupplc και η LibertyGlobalEuropeHoldingBV.

Collins

Kancheva

Barents

Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο στις 23 Μαΐου 2019.

(υπογραφές)


*      Γλώσσα διαδικασίας: η αγγλική.