WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ
(pierwsza izba)
z dnia 18 listopada 2014 r.
Sprawa F‑156/12
Robert McCoy
przeciwko
Komitetowi Regionów Unii Europejskiej
Służba publiczna – Urzędnicy – Skarga o odszkodowanie i zadośćuczynienie – Zawinione działanie – Mobbing ze strony przełożonych – Choroba zawodowa – Świadczenie przyznane na podstawie art. 73 regulaminu pracowniczego niestanowiące pełnego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę – Wniosek o dodatkowe odszkodowanie
Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 270 TFUE, znajdującego zastosowanie do traktatu EWEA na mocy jego art. 106a, w której R. McCoy żąda zasadniczo zasądzenia od Komitetu Regionów Unii Europejskiej kwoty w wysokości 354 000 EUR, przy czym wysokość ta została ustalona tymczasowo, tytułem naprawienia szkody, jaką R. McCoy w swojej ocenie poniósł z uwagi na zawinione zachowanie Komitetu Regionów, oraz kwoty w wysokości 100 000 EUR tytułem zadośćuczynienia za krzywdę.
Orzeczenie: Komitet Regionów Unii Europejskiej wypłaci R. McCoyowi kwotę 20 000 EUR. W pozostałym zakresie skarga zostaje oddalona. Komitet Regionów Unii Europejskiej pokrywa własne koszty postępowania oraz zostaje obciążony kosztami poniesionymi przez R. McCoya.
Streszczenie
1. Skargi urzędników – Termin – Wniosek o odszkodowanie skierowany do instytucji – Dochowanie rozsądnego terminu – Długość i rozpoczęcie biegu terminu – Żądanie dodatkowego odszkodowania w związku z chorobą zawodową
(statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 46; regulamin pracowniczy, art. 90)
2. Urzędnicy – Pozaumowna odpowiedzialność instytucji – Przesłanki – Bezprawność – Szkoda – Związek przyczynowy – Przesłanki kumulatywne – Żądanie dodatkowego odszkodowania w związku z chorobą zawodową – Ciężar dowodu
3. Skargi urzędników – Skarga o stwierdzenie nieważności niewniesiona w terminie – Skarga o odszkodowanie mająca na celu identyczny skutek – Niedopuszczalność
(regulamin pracowniczy, art. 90, 91)
4. Urzędnicy – Obowiązek staranności ciążący na administracji – Zakres – Obowiązek wzmożonej staranności w razie problemów zdrowotnych urzędnika
(regulamin pracowniczy, art. 24)
1. W braku obowiązującego uregulowania odnośnie do terminu złożenia wniosku o odszkodowanie w ramach stosunku pracy łączącego urzędnika z zatrudniającą go instytucją, omawiany wniosek należy złożyć w rozsądnym terminie, który ustala się w świetle okoliczności sprawy. W związku z brakiem obowiązujących uregulowań w tej materii pięcioletni termin przedawnienia przewidziany w art. 46 statutu Trybunału stanowi odpowiedni element porównawczy do oceny dopuszczalności roszczenia odszkodowawczego urzędnika, nie jest jednak sztywną i nienaruszalną granicą.
Ponadto urzędnik cierpiący na chorobę zawodową jest wyłącznie uprawniony do żądania dodatkowego odszkodowania, w sytuacji gdy system wprowadzony na podstawie art. 73 regulaminu pracowniczego nie zezwala na stosowne odszkodowanie. W konsekwencji takie żądanie zasadniczo nie jest dopuszczalne, dopóki postępowanie wszczęte na podstawie art. 73 regulaminu pracowniczego nie zostało zakończone.
(zob. pkt 81, 82)
Odesłanie
Sąd Unii Europejskiej, wyroki: Eagle i in./Komisja, T‑144/02, EU:T:2004:290, pkt 66, 71; Allen i in./Komisja, T‑433/10 P, EU:T:2011:744, pkt 45
Sąd do spraw Służby Publicznej, wyrok A/Komisja, F‑142/12, EU:F:2013:193, pkt 95 i przytoczone tam orzecznictwo
2. W ramach przedłożonego przez urzędnika wniosku o odszkodowanie powstanie odpowiedzialności pozaumownej Unii wymaga łącznego spełnienia szeregu przesłanek dotyczących bezprawności zachowania zarzucanego instytucjom, rzeczywistego charakteru szkody i istnienia związku przyczynowo‑skutkowego pomiędzy zarzucanym zachowaniem i podnoszoną szkodą. Te trzy przesłanki mają charakter kumulatywny, więc niespełnienie jednej z nich powoduje oddalenie żądań odszkodowawczych.
Jeśli chodzi o urzędnika cierpiącego na chorobę zawodową, który jest uprawniony wyłącznie do żądania dodatkowego odszkodowania na podstawie odpowiedzialności pozaumownej Unii, jeśli system wprowadzony na podstawie art. 73 regulaminu pracowniczego nie zezwala na stosowne odszkodowanie, to do zainteresowanego urzędnika należy wykazanie, że trzy przesłanki powstania odpowiedzialności administracji zostały spełnione i że odszkodowanie przyznane na podstawie art. 73 regulaminu pracowniczego nie zapewnia pełnego naprawienia szkody, jaką poniósł w związku z bezprawnym zachowaniem administracji.
(zob. pkt 88–90)
Odesłanie
Sąd do spraw Służby Publicznej, wyrok N/Parlament, F‑26/09, EU:F:2010:17, pkt 68 i przytoczone tam orzecznictwo; postanowienie A/Komisja, F‑50/13, EU:F:2014:78, pkt 32 i przytoczone tam orzecznictwo
3. Urzędnik nie może usiłować za pomocą wniosku o odszkodowanie osiągnąć identycznego skutku, jak w przypadku uwzględnienia skargi o stwierdzenie nieważności, której nie wniósł w odpowiednim terminie.
Tym samym niedopuszczalne są żądania odszkodowawcze urzędnika w zakresie, w jakim w ich drodze dąży on do uzyskania odszkodowania za szkodę poniesioną w wyniku zdarzeń, zachowań i naruszeń, które są takie same jak podniesione na poparcie wniosków o udzielenie wsparcia i o naprawienie poniesionej szkody, ponieważ wnioski te zostały odrzucone na mocy decyzji, której urzędnik nie zaskarżył.
(zob. pkt 96, 102, 103)
Odesłanie
Trybunał, wyrok Bossi/Komisja, 346/87, EU:C:1989:59, pkt 32, 34, 35
Sąd Pierwszej Instancji, wyrok Lopes/Trybunał Sprawiedliwości, T‑547/93, EU:T:1996:27, pkt 174, 175
Sąd do spraw Służby Publicznej, postanowienie Andersen/Trybunał Obrachunkowy, F‑1/12, EU:F:2013:46, pkt 29, 34, 35
4. Obowiązek staranności wymaga w szczególności, by administracja, podejmując decyzję w sprawie sytuacji urzędnika, brała pod uwagę wszystkie okoliczności mogące wpłynąć na tę decyzję, przy czym powinna mieć na względzie nie tylko interes służby, ale również interes danego urzędnika. Ponadto na administracji ciąży obowiązek wykazania znacznie wzmożonej staranności, w sytuacji gdy w grę wchodzi stan zdrowia fizycznego lub psychicznego danego urzędnika. W takim wypadku administracja powinna rozpatrywać jego wnioski w duchu szczególnej otwartości.
(zob. pkt 106)
Odesłanie
Sąd do spraw Służby Publicznej, wyrok BN/Parlament, F‑24/12, EU:F:2014:165, pkt 33, 34 i przytoczone tam orzecznictwo