SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Is-Sitt Awla)
6 ta’ Diċembru 2018(*)
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) – Valur taxxabbli – Tnaqqis – Prinċipju ta’ newtralità fiskali”
Fil-Kawża C‑672/17,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari taħt l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mit-Tribunal Arbitral Tributário (Centro de Arbitragem Administrativa) [it-Tribunal tal-Arbitraġġ Fiskali (iċ-Ċentru ta’ Arbitraġġ Amministrattiv), il-Portugall], permezz ta’ deċiżjoni tas-16 ta’ Novembru 2017, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fit‑28 ta’ Novembru 2017, fil-proċedura
Tratave – Tratamento de Águas Residuais do Ave SA
vs
Autoridade Tributária e Aduaneira,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Is-Sitt Awla),
komposta minn J.-C. Bonichot, (Relatur) President tal-Ewwel Awla, li qed jaġixxi bħala President tas-Sitt Awla, A. Arabadjiev u C. G. Fernlund, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: M. Wathelet,
Reġistratur: A. Calot Escobar,
wara li rat il-proċedura bil-miktub,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
– għal Tratave – Tratamento de Águas Residuais do Ave SA, minn A. G. Schwalbach, advogado,
– għall-Gvern Portugiż, minn L. Inez Fernandes, M. Figueiredo u R. Campos Laires, bħala aġenti,
– għall-Kummissjoni Ewropea, minn A. Caeiros u L. Lozano Palacios, bħala aġenti,
wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-prinċipju ta’ newtralità fiskali u tal-Artikolu 90 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 2006, L 347, p. 1, iktar ‘il quddiem id-“Direttiva tal-VAT”).
2 Din it-talba ġiet ippreżentata fil-kuntest ta’ kawża bejn Tratave Tratamento de Águas Residuais do Ave SA (iktar ‘il quddiem “Tratave”) u l-Autoridade Tributária e Aduaneira (l-awtorità fiskali u tad-dwana, il-Portugall) dwar ir-rifjut ta’ din tal-aħħar li tagħtih l-aġġustament tal-ammont ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) imħallsa u relatat mad-djun mhux imħallsa u meqjusa bħala irrekuperabbli minħabba l-insolvenza tad-debitur.
Il-kuntest ġuridiku
Id-dritt tal-Unjoni
3 L-Artikolu 73 tad-Direttiva 2006/12 jipprevedi:
“Fir-rigward tal-provvista ta’ merkanzija jew servizzi, minbarra kif imsemmi fl-Artikoli 74 sa 77, l-ammont taxxabbli għandu jinkludi dak kollu li jikkostitwixxi ħlas miksub jew li għandu jinkiseb mill-fornitur, għall-provvista, mill-konsumatur jew parti terza, inklużi s-sussidji marbuta direttament mal-prezz tal-provvista.”
4 Skont l-Artikolu 90 ta’ din id-direttiva:
“1. Fil-każ ta’ kanċellazzjoni, ċaħda jew nuqqas ta’ pagament totali jew parzjali, jew fejn il-prezz hu mnaqqas wara li l-provvista tkun saret, l-ammont taxxabbli għandu jiġi ridott għaldaqstant skond kondizzjonijet li jiġu stabbiliti mill-Istati Membri.
2. Fil-każ ta’ nuqqas ta’ ħlas totali jew parzjali, l-Istati Membri jistgħu jidderogaw mill-paragrafu 1.”
5 L-Artikolu 184 tad-direttiva jipprovdi li “[t]-tnaqqis inizjali għandu jiġi aġġustat fejn dan ikun ogħla jew inqas minn dak li għalih il-persuna taxxabbli kienet intitolata.”
6 L-Artikolu 185 tal-istess direttiva jipprovdi:
“1. L-aġġustament għandu, b’mod partikolari, isir fejn, wara li ssir id-denunzja tal-VAT, isir xi tibdil fil-fatturi użati biex jiddeterminaw l-ammont li għandu jitnaqqas, per eżempju fejn ix-xirjiet huma kkanċellati jew hu miksub roħs fil-prezzijiet.
2. Bħala deroga mill-paragrafu 1, m’għandu jsir l-ebda aġġustament fil-każ ta’ transazzjonijiet li jibqgħu totalment jew parzjalment mhux imħallsa jew fil-każ ta’ distruzzjoni, telf jew serq tal-proprjetà li ġie ppruvat jew ikkonfermat kif imiss […]
Madanakollu, fil-każ ta’ transazzjonijiet li jibqgħu totalment jew parzjalment mhux imħallsa jew fil-każ ta’ serq, l-Istati Membri jistgħu jeħtieġu li jsir aġġustament.”
7 Dan jirriżulta mill-Artikolu 219 ta’ din id-direttiva VAT, li jindika li “[k]walunkwe dokument jew messaġġ li jemenda u jirreferi speċifikament u mingħajr ambigwità għall-fattura inizzjali għandu jitqies bħala fattura”.
8 L-Artikolu 273 ta’ din id-direttiva jipprevedi:
“L-Istati Membri jistgħu jimponu obbligi oħrajn li jidhrulhom meħtieġa biex jiżguraw il-ġbir korrett ta’ VAT u biex ma ssirx frodi, soġġett għall-ħtieġa ta’ trattament indaqs bejn transazzjonijiet domestiċi u transazzjonijiet li jsiru bejn Stati Membri minn persuni taxxabbli u sakemm dawn l-obbligi, fin-negozju bejn Stati Membri, ma jagħtux lok għal formalitajiet konnessi mal-qsim ta’ fruntieri.
L-għażla skont l-ewwel paragrafu ma tistax tintuża biex timponi obbligi tal-fatturazzjoni addizzjonali aktar minn dawk stabbiliti fil-Kapitolu 3.”
Id-dritt Portugiż
9 L-Artikolu 78(7)(b) tal-Código do IVA (il-Kodiċi tal-VAT) jipprovdi:
“Il-persuni taxxabbli jistgħu jnaqqsu […]il-VAT għal djun bħala irrekuperabbli:
[…]
b) fil-kuntest ta’ proċedura ta’ insolvenza, meta l-insolvenza ġiet iddikjarata.”
10 L-Artikolu 78(11) ta’ dan il-kodiċi jipprovdi:
“Fil-każ imsemmi fil-paragrafi 7 u 8(d), l-annullament totali jew parzjali tat-taxxa għandha tiġi nnotifikata lix-xerrej tal-oġġett jew tas-servizz li huwa persuna taxxabbli, għall-finijiet ta’ rettifika it-tnaqqis inizzjali.”
11 L-Artikolu 98(2) tal-Kodiċi tal-VAT jipprovdi:
“Mingħajr preġudizzju għal dispożizzjonijiet speċjali, id-dritt għal tnaqqis jew għal rimbors tal-ħlas żejjed ta’ taxxa jista’ jiġi eżerċitat biss matul l-erba’ snin minn meta jitnissel id-dritt għal tnaqqis jew mill-ħlas tat-taxxa żejda.”
Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari
12 Tratave hija kumpannija stabbilita f’Serzedelo (il-Portugall), topera u tamministra s-servizzi pubbliċi muniċipali tad-drenaġġ, il-purifikazzjoni u r-rilaxx tal-ilma mormi fis-sistema integrata ta’ tindif ta’ Vale do Ave (il-Portugall).
13 Tratave hija suġġetta għall-VAT. Fid-dikjarazzjoni perijodika dwar ix-xahar ta’ Lulju 2010, hija naqset il-bażi tat-taxxa u kkoreġiet l-ammonti tal-VAT li tħallsu u mgħoddija qabel tmien tal-klijenti tagħha, benefiċjarji ta’ servizzi, iddikjarati falluti minn sentenzi li saru res judicata.
14 Dan l-aġġustament irriżulta fi tnaqqis ta’ VAT, favur Tratave, fl-ammont ta’ EUR 59 017.35.
15 Wara din id-dikjarazzjoni, Tratave kienet is-suġġett ta’ kontroll fiskali, wara liema l-awtorità fiskali u tad-dwana indikat li din ir-rettifika kienet ivvizzjata b’illegalità għar-raġuni li ċ-ċertifikati dwar sentenzi ta’ insolvenza li saru res judicata ma kinux ġew ipprovduti u meta l-impriża ma osservatx iktar ir-rekwiżit, previst fl-Artikolu 78(11) tal-Kodiċi tal-VAT, li tikkomunika, minn qabel, lid-debituri insolventi, l-intenzjoni tagħha li tannulla l-VAT, sabiex tikkoreġi t-tnaqqis tal-ammont ta’ VAT li setgħu kienu wettqu.
16 Konsegwentement, fit-2 ta’ Settembru 2014, l-imsemmija amministrazzjoni nnotifikat lil Tratave avviż ta’ stima addizzjonali tal-VAT għall-perijodu li jikkorrispondi għax-xahar ta’ Lulju 2010, għal ammont ta’ EUR 59 017.35 flimkien ma’ interessi kumpensatorji f’ammont ta’ EUR 9 216.41.
17 Fit-28 ta’ Ottubru 2014, Tratave ħallset dawn l-ammonti.
18 Fix-xhur ta’ Jannar u ta’ Frar 2015, Tratave infurmat lid-debituri kkonċernati bl-intenzjoni tagħha li tannulla l-ammonti tal-VAT relatati mad-debiti pendenti.
19 Fis-27 ta’ Frar 2015, din il-kumpannija ppreżentat rikors amministrattiv kontra l-avviż ta’ tfakkira tat-2 ta’ Settembru 2014. Dan ir-rikors ta lok għal deċiżjoni ta’ ċaħda.
20 Fil-25 ta’ Ġunju 2015, Tratave ressqet appell kontra din id-deċiżjoni, li ġie miċħud ukoll, fil-5 ta’ Awwissu 2016.
21 Fis-6 ta’ Jannar 2017, Tratave ressqet rikors quddiem it-Tribunal Arbitral Tributário (Centro de Arbitragem Administrativa) [it-Tribunal ta’ Arbitraġġ Fiskali (iċ-Ċentru ta’ Arbitraġġ Amministrattiv), il-Portugall] talba għall-annullament tal-avviż ta’ tfakkira tat-2 ta’ Settembru 2014 u tad-deċiżjoni li tiċħad ir-rikors tagħha.
22 Din il-qorti qieset li r-rekwiżit għal pussess ta’ ċertifikati dwar sentenzi ta’ insolvenza li saru res judicata huwa mingħajr bażi legali, iżda li Tratave kienet obbligata tirrispetta r-rekwiżit li tikkkomunika minn qabel lil debituri insolventi l-intenzjoni tagħha li tirtira il-VAT relatata mad-debiti pendenti.
23 L-imsemmija qorti kkonstatat ukoll li, fi kwalunkwe każ, l-aġġustament kien suġġett għal terminu ta’ preskrizzjoni ta’ erba’ snin.
24 Hija tistaqsi madankollu dwar il-konformità mal-prinċipju ta’ newtralità fiskali u mad-Direttiva tal-VAT, ta’ dawn il-modalitajiet ta’ aġġustament previsti mid-dritt nazzjonali.
25 Huwa f’dawn iċ-ċirkustanzi li t-Tribunal Arbitral Tributário [(Centro de Arbitragem Administrativa) [it-Tribunal ta’ Arbitraġġ fil-qasam fiskali)] (iċ-Ċentru ta’ Arbitraġġ Amministrattiv)] iddeċieda li jissospendi l-proċeduri u li jagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:
“1) Il-prinċipju ta’ newtralità u l-Artikolu 90 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali bħal dik li tirriżulta mill-Artikolu 78(11) tal-Código do Imposto sobre o Valor Acrescentado (il-Kodiċi tat-Taxxa fuq il-Valur Miżjud), interpretata fis-sens li, fil-każijiet ta’ nuqqas ta’ ħlas, it-taxxa tista’ tiġi aġġustata biss ladarba jiġi kkomunikat l-annullament tat-taxxa lix-xerrej tal-oġġett jew tas-servizz, li jkun il-persuna taxxabbli, għall-iskopijiet tar-rettifika tat-tnaqqis magħmul inizjalment?
2) Fil-każ ta’ risposta fl-affermattiv, il-prinċipju ta’ newtralità u l-Artikolu 90 tad-[Direttiva tal-VAT] jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali bħal dik li tirriżulta mill-Artikolu 78(1) tal-[Kodiċi tal-VAT], interpretata fis-sens li, fil-każijiet ta’ nuqqas ta’ ħlas, it-taxxa ma tistax tiġi aġġustata meta l-komunikazzjoni tal-annullament tat-taxxa lix-xerrej tal-oġġett jew tas-servizz, li jkun il-persuna taxxabbli, ma ssirx qabel tmiem it-terminu previst għat-tnaqqis tat-taxxa skont l-Artikolu 98(2) tal-[Kodiċi tal-VAT]?”
Fuq id-domandi preliminari
Fuq l-ewwel domanda
26 Permezz tal-ewwel domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk il-prinċipju ta’ newtralità u l-Artikolu 90 tad-Direttiva 2006/112 jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tipprevedi li t-tnaqqis tal-valur taxxabbli tal-VAT f’każ ta’ nuqqas ta’ ħlas, ma jistax isir mill-persuna taxxabbli sakemm din ma tkunx ikkomunikat, minn qabel, l-intenzjoni tagħha li tannulla parti jew it-totalità tal-VAT lix-xerrej tal-oġġett jew tas-servizz, jekk dan ikun persuna taxxabbli, għall-finijiet tal-korrezzjoni tat-tnaqqis tal-ammont tal-VAT li din tal-aħħar setgħet twettaq.
27 Preliminarjament, għandu jiġi kkonstatat li, għalkemm ma huwiex eskluż li l-aġġustament tat-taxxa mwettqa minn Tratave fix-xahar ta’ Lulju 2010 tikkonċerna ammonti tal-VAT dovuti qabel id-data tad-dħul fis-seħħ tad-Direttiva tal-VAT, jiġifieri l-1 ta’ Jannar 2007, fi kwalunkwe każ ma huwiex neċessarju li tingħata deċiżjoni fuq il-kwistjoni ta’ x’inhu test tad-dritt tal-Unjoni applikabbli, peress li d-dispożizzjonijiet rilevanti tad-Direttiva tal-VAT għal din il-kawża huma identiċi għal dawk tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE tas-17 ta’ Mejju 1977 fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ – Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti: Kapitolu 9, Vol. 1, p. 23),
28 Għandu jitfakkar li, skont l-Artikolu 73 tad-Direttiva tal-VAT, għall-bażi taxxabbli, fir-rigward ta’ provvisti ta’ oġġetti u ta’ servizzi, dak kollu li jikkostitwixxi l-korrispettiv miksub jew li għandu jinkiseb mill-fornitur, għall-provvista, mill-konsumatur jew parti terza, inklużi s-sussidji marbuta direttament mal-prezz tal-provvista.
29 L-Artikolu 90(1) tad-Direttiva tal-VAT, li jirrigwarda l-każijiet ta’ annullament, ta’ rexxissjoni, ta’ riżoluzzjoni, ta’ nuqqas ta’ ħlas sħiħ jew parzjali jew ta’ tnaqqis fil-prezz wara l-mument li sseħħ it-tranżazzjoni, jobbliga lill-Istati Membri li jnaqqsu l-valur taxxabbli u, għaldaqstant, l-ammont tal-VAT dovut mill-persuna taxxabbli kull darba li, wara l-konklużjoni ta’ tranżazzjoni, parti mill-korrispettiv jew il-korrispettiv kollu ma jinġabarx mill-persuna taxxabbli. Din id-dispożizzjoni tikkostitwixxi l-espressjoni ta’ prinċipju fundamentali tad-Direttiva dwar il-VAT, li jgħid li l-valur taxxabbli huwa kkostitwit mill-korrispettiv irċevut realment u li l-korollarju tiegħu jikkonsisti fil-fatt li l-amministrazzjoni fiskali ma tkunx tista’ tiġbor, bħala VAT, ammont superjuri minn dak miġbur mill-persuna taxxabbli (is-sentenzi tas-26 ta’ Jannar 2012, Kraft Foods Polska, C-588/10, EU:C:2012:40, punti 26 u 27; tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C-337/13, EU:C:2014:328, punt 22, kif ukoll tal-20 ta’ Diċembru 2017, Boehringer Ingelheim Pharma, C-462/16, EU:C:2017:1006, punt 32).
30 L-Artikolu 90(2) tad-Direttiva tal-VAT jippermetti lill-Istati Membri li jidderogaw minn din ir-regola fil-każ ta’ nuqqas ta’ ħlas totali jew parzjali tal-prezz tat-tranżazzjoni (is-sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C‑337/13, EU:C:2014:328, punt 23, u tal-12 ta’ Ottubru 2017, Lombard Ingatlan Lízing, C-404/16, EU:C:2017:759, punt 28).
31 Barra minn hekk, skont l-Artikolu 273 tad-Direttiva tal-VAT jirriżulta li l-Istati Membri jistgħu jipprevedu obbligi li huma jqisu meħtieġa sabiex jiżguraw il-ġbir korrett tal-VAT u sabiex tiġi evitata l-frodi, bil-kundizzjoni, b’mod partikolari, li din il-possibbiltà ma tintużax biex timponi obbligi tal-fatturazzjoni addizzjonali iktar minn dawk stabbiliti fil-Kapitolu 3 ta’ din id-direttiva (is-sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C-337/13, EU:C:2014:328, punt 36).
32 Peress li, ħlief għal-limiti stabbiliti minnhom, id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 90(1) u tal-Artikolu 273 tad-Direttiva dwar il-VAT la jippreċiżaw il-kundizzjonijiet u lanqas l-obbligi li l-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu, għandu jiġi kkonstatat li dawn id-dispożizzjonijiet jagħtu lil dawn tal-aħħar marġni ta’ diskrezzjoni, b’mod partikolari, fir-rigward tal-formalitajiet li l-persuni taxxabbli għandhom jissodisfaw quddiem l-awtoritajiet fiskali tal-imsemmija Stati sabiex ikunu jistgħu jnaqqsu l-valur taxxabbli (is-sentenzi tas-26 ta’ Jannar 2012, Kraft Foods Polska, C-588/10, EU:C:2012:40, punt 23; tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C-337/13, EU:C:2014:328, punt 37, u tat-12 ta’ Ottubru 2017, Lombard Ingatlan Lízing, C-404/16, EU:C:2017:759, punt 42).
33 Madankollu, mill-ġurisprudenza jirriżulta li miżuri ta’ natura tali sabiex jiġu evitati l-frodi jew l-evażjoni fiskali jistgħu, bħala prinċipju, jidderogaw mill-osservanza tar-regoli dwar il-valur taxxabbli biss fil-limitu ta’ dak li huwa strettament meħtieġ sabiex jintlaħaq dan l-għan speċifiku. Fil-fatt, huma għandhom jaffettwaw l-inqas possibbli l-għanijiet u l-prinċipji tad-Direttiva dwar il-VAT u ma jistgħux, għalhekk, jiġu użati b’mod li jqiegħdu f’dubju n-newtralità tal-VAT (is-sentenzi tas-26 ta’ Jannar 2012, Kraft Foods Polska, C-588/10, EU:C:2012:40, punt 28; tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C‑337/13, EU:C:2014:328, punt 38, u tat-12 ta’ Ottubru 2017, Lombard Ingatlan Lízing, C-404/16, EU:C:2017:759, punt 43).
34 Konsegwentement, il-formalitajiet li għandhom jiġu ssodisfatti mill-persuni taxxabbli sabiex jeżerċitaw, quddiem l-awtoritajiet fiskali, id-dritt li jsir tnaqqis tal-valur taxxabbli għall-VAT għandhom ikunu limitati għal dawk li jippermettu li jiġġustifikaw li, sussegwentement għall-konklużjoni tat-tranżazzjoni, parti mill-korrispettiv jew il-korrispettiv kollu ma jiġix miġbur definittivament. F’dan ir-rigward huma l-qrati nazzjonali li għandhom jivverifikaw li dan huwa l-każ ta’ formalitajiet mitluba mill-Istat Membru kkonċernat (is-sentenzi tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C-337/13, EU:C:2014:328, punt 39, u tat-12 ta’ Ottubru 2017, Lombard Ingatlan Lízing, C-404/16, EU:C:2017:759, punt 44).
35 F’dan il-każ, rekwiżit bħal dak inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tissuġġetta t-tnaqqis pro rata tat-taxxa ta’ persuna taxxabbli, fil-każ ta’ nuqqas ta’ ħlas, għall-obbligu ta’ komunikazzjoni minn qabel minn din tal-aħħar lid-debitur tagħha, jekk ikun persuna taxxabbli, bl-intenzjoni tagħha li tannulla parti jew it-totalità tal-VAT, jaqa’, fl-istess ħin, taħt l-Artikolu 90(1) u l-Artikolu 273 tad-Direttiva tal-VAT (ara, b’analoġija, is-sentenza tas-26 ta’ Jannar 2012, Kraft Foods Polska, C‑588/10, EU:C:2012:40, punti 24 u 25).
36 Fir-rigward, tal-osservanza tal-prinċipji ta’ newtralità fiskali u ta’ proporzjonalità, għandu jiġi kkonstatat li dan ir-rekwiżit, li tinforma lid-debitur li għandha tirrimedja l-ammont tal-VAT li huwa seta’ jiddeduċi, huwa ta’ natura li jikkontribwixxi kemm sabiex jiġi żgurat il-ġbir korrett tal-VAT u sabiex tiġi evitata l-frodi kif ukoll sabiex jiġi eliminat ir-riskju ta’ telf ta’ dħul fiskali (ara, b’analoġija, is-sentenza tas-26 ta’ Jannar 2012, Kraft Foods Polska, C-588/10, EU:C:2012:40, punti 32 u 33).
37 F’dan ir-rigward, l-obbligu, id-debitur insolventi, li jiġu identifikati d-djun mhux imħallsa u l-kredituri tagħha, li għaliha tirreferi Tratave biex jinvokaw in-natura neċessarja tal-kundizzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali u, għaldaqstant, il-ksur tal-prinċipju ta’ newtralità, ma jistax jikkostitwixxi formalità li tiggarantixxi b’mod suffiċjenti l-konformità ma’ dawn l-għanijiet, speċjalment peress li dan l-obbligu ta’ identifikazzjoni huwa bbażat biss fuq l-inizjattiva tad-debitur.
38 Barra minn hekk, kif jirriżulta mid-deċiżjoni tar-rinviju, in-natura ta’ qabel l-aġġustament tal-ammont taxxabbli tal-VAT mill-persuna taxxabbli, fornitur ta’ merkanzija jew ta’ servizzi, komunikazzjoni li għandha tagħmel lid-debitur insolventi għandu jippermetti lill-Istat Membru li jieħu azzjoni tempestiva, fil-kuntest ta’ proċedura ta’ insolvenza, sabiex tiġi rkuprata l-VAT li tista’ titnaqqas minn ras il-għajn minn dan l-istess debitur.
39 Barra minn hekk, peress li l-osservanza tar-rekwiżit inkwistjoni fil-kawża prinċipali tippermetti lill-persuna taxxabbli, fornitur ta’ merkanzija jew ta’ servizzi, irkupru sħiħ tal-eċċess tal-VAT imħallsa lill-amministrazzjoni fiskali skont talbiet pendenti, dan ir-rekwiżit ma jaffettwax, fil-prinċipju, in-newtralità tal-VAT ara, b’analoġija, is-sentenza tas-26 ta’ Jannar 2012, Kraft Foods Polska, C-588/10, EU:C:2012:40, punt 37).
40 Fl-aħħar nett, il-Gvern Portugiż sostna li din il-komunikazzjoni ma hijiex suġġetta għal kundizzjonijiet proċedurali speċifiċi u għalhekk tista’ tkun sodisfatta bi kwalunkwe mezz adegwat. Mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta wkoll li tikkostitwixxi approċċ “faċli ħafna biex jitwettaq” u “ftit li xejn vinkolanti”.
41 Tali rekwiżit ma jidhirx, għalhekk, eċċessivament restrittiv għall-persuni taxxabbli, fornituri ta’ merkanzija jew ta’ servizzi (ara, b’analoġija, is-sentenza tas-26 ta’ Jannar 2012, Kraft Foods Polska, C‑588/10, EU:C:2012:40, punt 34) fatt li madankollu hija l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika.
42 Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, ir-risposta li għandha tingħata għall-ewwel domanda għandha tkun li l-prinċipju ta’ newtralità kif ukoll l-Artikoli 90 u 273 tad-Direttiva tal-VAT għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tipprevedi li t-tnaqqis tal-valur taxxabbli tal-VAT f’każ ta’ nuqqas ta’ ħlas, ma tistax issir mill-persuna taxxabbli sakemm din ma tkunx ikkomunikat, minn qabel, l-intenzjoni tagħha li tannulla parti jew it-totalità tal-VAT lix-xerrej tal-oġġett jew tas-servizz, jekk dan ikun persuna taxxabbli, għall-finijiet ta’ korrezzjoni tat-tnaqqis tal-ammont tal-VAT li din tal-aħħar setgħet twettaq.
Fuq it-tieni domanda
43 Permezz tat-tieni domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk il-prinċipju ta’ newtralità fiskali u l-Artikolu 90 tad-Direttiva VAT jipprekludux leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tissuġġetta t-tnaqqis tal-valur taxxabbli tal-VAT f’każ ta’ nuqqas ta’ ħlas, li l-annullament tat-taxxa tiġi nnotifikata lix-xerrej tal-oġġett jew tas-servizz, jekk dan ikun persuna taxxabbli, terminu ta’ preskrizzjoni ta’ erba’ snin.
44 Madankollu, peress li t-tielet domanda tressqet biss għal każ fejn risposta affermattiva kellha tingħata għal waħda mill-ewwel żewġ domandi, ma hemmx lok li tingħata risposta għaliha.
Fuq l-ispejjeż
45 Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Is-Sitt Awla) taqta’ u tiddeċiedi:
Il-prinċipju ta’ newtralità kif ukoll l-Artikoli 90 u 273 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tipprevedi li t-tnaqqis tal-valur taxxabbli tal-VAT f’każ ta’ nuqqas ta’ ħlas, ma jistax isir mill-persuna taxxabbli sakemm din ma tkunx ikkomunikat, minn qabel, l-intenzjoni tagħha li tannulla parti jew it-totalità tal-VAT lix-xerrej tal-oġġett jew tas-servizz, jekk dan ikun persuna taxxabbli, għall-finijiet ta’ korrezzjoni tat-tnaqqis tal-ammont tal-VAT li din tal-aħħar setgħet twettaq.
Firem