Sprawa C‑135/10

Società Consortile Fonografici (SCF)

przeciwko

Marcowi Del Corsowi

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym
złożony przez Corte d’appello di Torino)

Prawo autorskie i prawa pokrewne w społeczeństwie informacyjnym – Bezpośrednie stosowanie w porządku prawnym Unii konwencji rzymskiej, porozumienia TRIPS i WPPT – Dyrektywa 92/100/WE – Artykuł 8 ust. 2 – Dyrektywa 2001/29/WE – Pojęcie publicznego udostępniania – Publiczne udostępnianie fonogramów odtwarzanych przez radio w gabinecie dentystycznym

Streszczenie wyroku

1.        Umowy międzynarodowe – Porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (TRIPS) – Traktat Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) o artystycznych wykonaniach i fonogramach – Możliwość stosowania w porządku prawnym Unii – Brak bezpośredniej skuteczności

(porozumienie TRIPS; traktat Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) o artystycznych wykonaniach i fonogramach)

2.        Umowy międzynarodowe – Konwencja rzymska o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych – Niemożność stosowania w porządku prawnym Unii – Skutki pośrednie

(konwencja rzymska o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych)

3.        Zbliżanie ustawodawstw – Prawo autorskie i prawa pokrewne – Dyrektywy 92/100 i 2001/29 – Pojęcie publicznego udostępniania – Wykładnia w świetle prawa międzynarodowego

(dyrektywa 2001/29 Parlamentu Europejskiego i Rady; dyrektywa Rady 92/100)

4.        Zbliżanie ustawodawstw – Prawo autorskie i prawa pokrewne – Prawo najmu i użyczenia utworów objętych ochroną – Dyrektywa 92/100 – Publiczne udostępnianie – Pojęcie – Bezpłatne odtwarzanie fonogramów w prywatnym gabinecie dentystycznym – Wyłączenie

(dyrektywa Rady 92/100, art. 8 ust. 2)

1.        Postanowienia porozumienia w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej, stanowiącego załącznik 1 C do Porozumienia ustanawiającego Światową Organizację Handlu (porozumienie TRIPS) i traktatu Światowej Organizacji Własności Intelektualnej o artystycznych wykonaniach i fonogramach stosują się w porządku prawnym Unii.

Jednostki nie mogą się powoływać bezpośrednio ani na wskazane porozumienie, ani też na wspomniany traktat.

(por. pkt 56; pkt 1 sentencji)

2.        Międzynarodowa konwencja o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych, sporządzona w Rzymie, nie będąc częścią porządku prawnego Unii, nie znajduje w nim zastosowania. Wywiera ona jednak w nim skutki pośrednie, ponieważ na podstawie art. 1 ust. 1 traktatu Światowej Organizacji Własności Intelektualnej o artystycznych wykonaniach i fonogramach, Unia jest zobowiązana nie utrudniać państwom członkowskim wykonania obowiązków wynikających z tej konwencji.

Jednostki nie mogą się powoływać bezpośrednio na wskazaną konwencję,

(por. pkt 50, 56; pkt 1 sentencji)

3.        Pojęcie publicznego udostępniania zawarte w dyrektywie 92/100 w sprawie prawa najmu i użyczenia oraz niektórych praw pokrewnych prawu autorskiemu w zakresie własności intelektualnej i dyrektywie 2001/29 w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym, należy interpretować w świetle równoważnych pojęć zawartych w porozumieniu w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej, stanowiącym załącznik 1 C do Porozumienia ustanawiającego Światową Organizację Handlu (porozumienie TRIPS), traktacie Światowej Organizacji Własności Intelektualnej o artystycznych wykonaniach i fonogramach oraz Międzynarodowej konwencja o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych, sporządzonej w Rzymie.

Pojęcie to należy interpretować w taki sposób, aby pozostawało ono w zgodzie ze wspomnianymi porozumieniem, traktatem i konwencją, przy uwzględnieniu kontekstu, w jaki pojęcia te się wpisują, i celów postanowień konwencji dotyczących własności intelektualnej.

(por. pkt 56; pkt 1 sentencji)

4.        Pojęcie publicznego udostępniania w rozumieniu art. 8 ust. 2 dyrektywy 92/100 w sprawie prawa najmu i użyczenia oraz niektórych praw pokrewnych prawu autorskiemu w zakresie własności intelektualnej, należy interpretować w ten sposób, że nie obejmuje ono bezpłatnego odtwarzania fonogramów w gabinecie dentystycznym, w ramach wykonywania wolnego zawodu, z korzyścią dla klientów, którzy korzystają z tego niezależnie od swojej woli. Zatem takie odtwarzanie nie daje prawa do pobierania wynagrodzenia na rzecz producentów fonogramów.

W istocie klienci dentysty tworzą zwykle krąg osób, którego skład jest w dużym stopniu ustabilizowany, i że stanowią zatem określony krąg potencjalnych odbiorców, ponieważ inne osoby nie mają co do zasady dostępu do wykonywanych przez dentystę zabiegów. W rezultacie nie chodzi tu o „ogół ludności”. Co się tyczy ponadto liczby osób, którym ten sam nadawany fonogram jest odtwarzany przez dentystę, należy uznać, że w odniesieniu do klientów jednego dentysty, kwestia tej liczby osób jest mało ważna, a wręcz nieznacząca, przy uwzględnieniu, że krąg osób obecnych równocześnie w jego gabinecie jest co do zasady bardzo ograniczony. Co więcej, skoro klienci przychodzą kolejno po sobie, klienci ci, obecni na zmianę, nie są co do zasady odbiorcami tych samych fonogramów, w szczególności tych nadawanych drogą radiową. Wreszcie, dentysta, który odtwarza fonogramy w obecności pacjentów jako muzykę tła, nie może rozsądnie ani oczekiwać zwiększenia liczby klientów swojego gabinetu tylko z powodu tego odtwarzania, ani podwyższać ceny wykonywanych przez siebie zabiegów. W rezultacie takie odtwarzanie nie może samo w sobie mieć jakiegokolwiek wpływu na dochody dentysty. W rzeczywistości, klienci dentysty udają się do gabinetu dentystycznego jedynie w celu poddania się zabiegom, natomiast odtwarzanie fonogramu nie jest nieodłącznym elementem przy świadczeniu opieki stomatologicznej. Jedynie przypadkowo i niezależnie od swej woli klienci dentysty korzystają z dostępu do pewnych fonogramów, w zależności od momentu przybycia do gabinetu i czasu trwania oczekiwania oraz charakteru leczenia, któremu są poddawani. W tych okolicznościach nie można domniemywać, by zwykli klienci dentysty byli podatni na omawiane odtwarzanie. W rezultacie takie odtwarzanie nie ma charakteru zarobkowego.

(por. pkt 95–99, 102; pkt 2 sentencji)