Υπόθεση C‑557/12

Kone AG κ.λπ.

κατά

ÖBB-Infrastruktur AG

(αίτηση του Oberster Gerichtshof
για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Άρθρο 101 ΣΛΕΕ – Αποκατάσταση των ζημιών που προκλήθηκαν από σύμπραξη η οποία απαγορεύεται βάσει του συγκεκριμένου άρθρου – Ζημίες λόγω αυξήσεως των τιμών από επιχείρηση η οποία επωφελήθηκε της απαγορευμένης συμπράξεως χωρίς να μετέχει σε αυτήν (“Umbrella pricing”) – Αιτιώδης συνάφεια»

Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα)
της 5ης Ιουνίου 2014

1.        Συμπράξεις – Απαγόρευση – Άμεσο αποτέλεσμα – Δικαίωμα των ιδιωτών να ζητήσουν αποκατάσταση της ζημίας που υπέστησαν – Τρόπος ασκήσεως – Αιτιώδης συνάφεια – Εφαρμογή του εθνικού δικαίου – Προϋποθέσεις – Τήρηση της αρχής της ισοδυναμίας, αφενός, των κανόνων που διέπουν την άσκηση δικαιώματος παρεχόμενου από το δίκαιο της Ένωσης και, αφετέρου, των κανόνων που διέπουν την άσκηση δικαιώματος παρεχόμενου από την εθνική έννομη τάξη – Τήρηση της αρχής της αποτελεσματικότητας του δικαίου της Ένωσης

(Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ)

2.        Συμπράξεις – Απαγόρευση – Δικαίωμα των ιδιωτών να ζητήσουν αποκατάσταση της ζημίας που υπέστησαν – Ζημίες λόγω των αυξημένων τιμών μια επιχειρήσεως η οποία, δεν μετείχε μεν στην οικεία σύμπραξη, πλην όμως καθόριζε τις τιμές της λαμβάνοντας υπόψη τις ενέργειες της συμπράξεως αυτής – Εθνική ρύθμιση η οποία αποκλείει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο στοιχειοθετήσεως αστικής ευθύνης των επιχειρήσεων που μετείχαν στη σύμπραξη προς αποκατάσταση τέτοιων ζημιών – Δεν επιτρέπεται

(Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ)

1.        Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 20-26, 32)

2.        Το άρθρο 101 ΣΛΕΕ έχει την έννοια ότι δεν επιτρέπεται να ερμηνεύεται και να εφαρμόζεται το εθνικό δίκαιο κράτους μέλους κατά τρόπον ώστε να αποκλείεται κατηγορηματικά, για νομικούς λόγους, το ενδεχόμενο να στοιχειοθετηθεί αστική ευθύνη των επιχειρήσεων μιας συμπράξεως προς αποκατάσταση των ζημιών οι οποίες οφείλονται στο γεγονός ότι τρίτη επιχείρηση που δεν μετείχε στην εν λόγω σύμπραξη χρέωνε, λαμβάνοντας υπόψη τις ενέργειες της συμπράξεως αυτής, υψηλότερες τιμές απ’ ό,τι θα χρέωνε αν δεν υπήρχε η σύμπραξη.

Συγκεκριμένα, η πλήρης αποτελεσματικότητα του άρθρου 101 ΣΛΕΕ θα θιγόταν αν το εθνικό δίκαιο εξαρτούσε, κατηγορηματικά και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι συγκεκριμένες περιστάσεις της κάθε περιπτώσεως, το δικαίωμα του ζημιωθέντος προς αποκατάσταση της ζημίας του από την ύπαρξη άμεσης αιτιώδους συνάφειας, όπερ θα σήμαινε ότι δεν αναγνωρίζεται το δικαίωμα αυτό όταν ο ενδιαφερόμενος έχει συμβατικές σχέσεις όχι με μέλος της συμπράξεως, αλλά με τρίτη επιχείρηση, της οποίας η τιμολογιακή πολιτική αποτελεί, ωστόσο, συνέπεια της συμπράξεως που συνέτεινε στη νόθευση των μηχανισμών μέσω των οποίων διαμορφώνονται οι τιμές στις ανταγωνιστικές αγορές.

Ως εκ τούτου, ο ζημιωθείς από μια τέτοια τιμολογιακή πολιτική (umbrella pricing) δικαιούται να ζητήσει αποζημίωση από τα μέλη συμπράξεως ακόμη και χωρίς να συνδέεται συμβατικώς με αυτά, εφόσον αποδειχθεί, αφενός, ότι η ύπαρξη της οικείας συμπράξεως μπορούσε, υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις και, κυρίως, λόγω των ιδιαιτεροτήτων της σχετικής αγοράς, να έχει ως συνέπεια την εφαρμογή τέτοιας τιμολογιακής πολιτικής από τρίτες επιχειρήσεις οι οποίες ενεργούσαν αυτόνομα και, αφετέρου, ότι τα μέλη της συμπράξεως δεν ήταν δυνατό να αγνοούν τις εν λόγω περιστάσεις και ιδιαιτερότητες. Στο αιτούν δικαστήριο απόκειται να ελέγξει αν πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές.

(βλ. σκέψεις 33, 34, 37 και διατακτ.)