Sprawa C‑441/13

Pez Hejduk

przeciwko

EnergieAgentur.NRW GmbH

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Handelsgericht Wien)

Odesłanie prejudycjalne – Rozporządzenie (WE) nr 44/2001 – Artykuł 5 pkt 3 – Jurysdykcja szczególna w sytuacji, gdy przedmiotem postępowania jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego – Prawa autorskie – Zdematerializowana treść – Udostępnienie w sieci – Ustalenie miejsca zdarzenia wywołującego szkodę – Kryteria

Streszczenie – wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 22 stycznia 2015 r.

1.        Współpraca sądowa w sprawach cywilnych – Jurysdykcja i wykonywanie orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych – Rozporządzenie nr 44/2001 – Jurysdykcja szczególna – Jurysdykcja w przypadku odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego lub czynu podobnego do czynu niedozwolonego – Miejsce, w którym szkoda się urzeczywistniła, i miejsce, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące powstanie szkody

(rozporządzenie Rady nr 44/2001, art. 5 pkt 3)

2.        Współpraca sądowa w sprawach cywilnych – Jurysdykcja i wykonywanie orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych – Rozporządzenie nr 44/2001 – Jurysdykcja szczególna – Jurysdykcja w przypadku odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego lub czynu podobnego do czynu niedozwolonego – Zarzucane naruszenie praw autorskich i praw pokrewnych z uwagi na udostępnienie podlegających ochronie fotografii w witrynie internetowej – Właściwość sądów państwa członkowskiego, na którego terytorium szkoda się urzeczywistniła – Zakres

(rozporządzenie Rady nr 44/2001, art. 5 pkt 3)

1.        Sformułowanie „miejsce, gdzie nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę” użyte w art. 5 pkt 3 rozporządzenia nr 44/2001 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych obejmuje zarówno miejsce, w którym szkoda zaistniała, jak i miejsce, w którym nastąpiło zdarzenie stanowiące przyczynę leżącą u podstaw powstania szkody, wobec czego pozwany może zostać pozwany, według wyboru powoda, przed sądem mającym siedzibę w jednym bądź w drugim z tych miejsc. Jako że identyfikacja jednego z łączników przyjętych w orzecznictwie przytoczonym w pkt 18 niniejszego wyroku powinna umożliwić ustalenie jurysdykcji sądu, który obiektywnie znajduje się w najlepszej sytuacji do dokonania oceny, czy spełnione są przesłanki powstania odpowiedzialności pozwanego, wynika z tego, że powództwo może być prawidłowo wniesione tylko do sądu, w którego obszarze właściwości miejscowej mieści się właściwy łącznik.

(por. pkt 18, 20)

2.        Artykuł 5 pkt 3 rozporządzenia nr 44/2001 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych należy interpretować w ten sposób, że w wypadku zarzucanego naruszenia praw autorskich i praw pokrewnych prawu autorskiemu chronionych w państwie członkowskim sądu, do którego wniesiono powództwo, sąd ten jest właściwy ze względu na miejsce urzeczywistnienia się szkody do rozpoznania powództwa odszkodowawczego z tytułu naruszenia tych praw z uwagi na udostępnienie podlegających ochronie fotografii w witrynie internetowej dostępnej na obszarze jego właściwości. Ze względu na zasadę terytorialności sąd ten jest właściwy wyłącznie w zakresie szkody wyrządzonej na terytorium państwa członkowskiego, któremu podlega.

W istocie urzeczywistnienie się szkody lub możliwość tego urzeczywistnienia się wynikają z dostępności w państwie członkowskim sądu, do którego wniesiono powództwo, za pośrednictwem witryny internetowej fotografii objętych prawami autorskimi i prawami pokrewnymi. W tym względzie bez znaczenia jest okoliczność, że witryna internetowa nie jest przeznaczona dla państwa członkowskiego sądu, do którego wniesiono powództwo.

(por. pkt 33, 34, 36, 38; sentencja)