Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 18ης Οκτωβρίου 2011 [αίτηση του Bundesgerichtshof (Γερμανία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] - Oliver Brüstle κατά Greenpeace eV
(Οδηγία 98/44/ΕΚ - Άρθρο 6, παράγραφος 2, στοιχείο γ΄ - Έννομη προστασία των βιοτεχνολογικών εφευρέσεων - Λήψη προγονικών κυττάρων από ανθρώπινα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα - Χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας - Αποκλεισμός των "χρήσεων ανθρωπίνων εμβρύων για βιομηχανικούς ή εμπορικούς σκοπούς" - Έννοιες "ανθρώπινο έμβρυο" και "χρήση ανθρωπίνων εμβρύων για βιομηχανικούς ή εμπορικούς σκοπούς")
Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική
Αιτούν δικαστήριο
Bundesgerichtshof
Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης
Oliver Brüstle
κατά
Greenpeace eV
Αντικείμενο
Αίτηση εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως - Bundesgerichtshof - Ερμηνεία του άρθρου 6, παράγραφοι 1 και 2, στοιχείο γ΄, της οδηγίας 98/44/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Ιουλίου 1998, για την έννομη προστασία των βιοτεχνολογικών εφευρέσεων (ΕΕ L 213, σ. 13) - Απόκτηση, για σκοπούς επιστημονικής έρευνας, των προγονικών κυττάρων από ανθρώπινα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα στο στάδιο της βλαστοκύστης, η οποία έχει ήδη χάσει την ικανότητά της να εξελιχθεί σε άνθρωπο - Αποκλεισμός της δυνατότητας κατοχυρώσεως της οικείας τεχνικής μεθόδου με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας υπό τον τίτλο "χρήσεις ανθρωπίνων εμβρύων για βιομηχανικούς ή εμπορικούς σκοπούς" - Έννοιες των όρων "ανθρώπινο έμβρυο" και "χρήσεις ανθρωπίνων εμβρύων για βιομηχανικούς ή εμπορικούς σκοπούς"
Διατακτικό
Το άρθρο 6, παράγραφος 2, στοιχείο γ΄, της οδηγίας 98/44/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Ιουλίου 1998, για την έννομη προστασία των βιοτεχνολογικών εφευρέσεων, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι:
- αποτελεί "ανθρώπινο έμβρυο" κάθε ανθρώπινο ωάριο ήδη από το στάδιο της γονιμοποιήσεως, κάθε μη γονιμοποιημένο ανθρώπινο ωάριο στο οποίο έχει μεταμοσχευθεί ο πυρήνας ώριμου κυττάρου και κάθε μη γονιμοποιημένο ωάριο που οδηγήθηκε σε διαίρεση και σε πολλαπλασιασμό μέσω παρθενογενέσεως·
- στον εθνικό δικαστή απόκειται να εξακριβώσει, υπό το πρίσμα των εξελίξεων της επιστήμης, αν βλαστοκύτταρο το οποίο ελήφθη από ανθρώπινο έμβρυο κατά το στάδιο της βλαστοκύστης αποτελεί "ανθρώπινο έμβρυο" κατά την έννοια του άρθρου 6, παράγραφος 2, στοιχείο γ΄, της οδηγίας 98/44.
Ο προβλεπόμενος στο άρθρο 6, παράγραφος 2, στοιχείο γ΄, της οδηγίας 98/44 αποκλεισμός της δυνατότητας κατοχυρώσεως με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας της χρήσεως ανθρωπίνων εμβρύων για βιομηχανικούς ή εμπορικούς σκοπούς αφορά και τη χρήση ανθρωπίνων εμβρύων για σκοπούς επιστημονικής έρευνας, μόνο δε οι χρήσεις για θεραπευτικούς ή διαγνωστικούς σκοπούς που εφαρμόζονται στο έμβρυο και του είναι χρήσιμες μπορούν να κατοχυρωθούν με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.
Το άρθρο 6, παράγραφος 2, στοιχείο γ΄, της οδηγίας 98/44 αποκλείει τη δυνατότητα κατοχυρώσεως εφευρέσεως με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, οσάκις η τεχνική μέθοδος που αποτελεί αντικείμενο της αιτήσεως κατοχυρώσεως συνεπάγεται την καταστροφή ανθρωπίνων εμβρύων ή τη χρήση τους ως βασικό υλικό, ανεξαρτήτως του σταδίου στο οποίο επέρχεται η εν λόγω καταστροφή ή πραγματοποιείται η εν λόγω χρήση, έστω και αν στην περιγραφή της τεχνικής μεθόδου της οποίας ζητείται η κατοχύρωση δεν αναφέρεται η χρήση ανθρωπίνων εμβρύων.
____________1 - ΕΕ C 100 της 17.4.2010.