Υπόθεση C‑386/14

Groupe Steria SCA

κατά

Ministère des Finances et des Comptes publics

(αίτηση του cour administrative d’appel de Versailles
για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή — Φορολογική νομοθεσία — Ελευθερία εγκαταστάσεως — Οδηγία 90/435/ΕΟΚ — Άρθρο 4, παράγραφος 2 — Διασυνοριακές διανομές κερδών — Φόρος εταιριών — Φορολόγηση ομίλων (γαλλικό καθεστώς “intégration fiscale”) — Φοροαπαλλαγή των μερισμάτων εταιριών που ανήκουν στον ενοποιημένο φορολογικώς όμιλο — Προϋπόθεση σχετικά με τον τόπο εγκαταστάσεως — Μερίσματα καταβαλλόμενα από αλλοδαπές θυγατρικές — Μη εκπιπτόμενα έξοδα και λοιπές επιβαρύνσεις συμμετοχής»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (δεύτερο τμήμα)
της 2ας Σεπτεμβρίου 2015

1.        Ελευθερία εγκαταστάσεως — Φορολογική νομοθεσία — Φόρος εταιριών — Εθνική νομοθεσία η οποία παρέχει στις ημεδαπές μητρικές εταιρίες τη δυνατότητα να δημιουργούν, μαζί με την ημεδαπή θυγατρική τους, ενιαία φορολογική μονάδα — Αποκλεισμός των αλλοδαπών θυγατρικών, εφόσον τα κέρδη τους δεν υπόκεινται στη φορολογική νομοθεσία του κράτους μέλους της μητρικής εταιρίας — Δικαιολόγηση — Ισόρροπη κατανομή των εξουσιών επιβολής φόρων μεταξύ των κρατών μελών

(Άρθρα 49 ΣΛΕΕ και 54 ΣΛΕΕ)

2.        Ελευθερία εγκαταστάσεως — Φορολογική νομοθεσία — Φόρος εταιριών — Εθνική ρύθμιση η οποία προβλέπει ολική φοροαπαλλαγή των μερισμάτων τα οποία καταβάλλονται από θυγατρικές εταιρίες δυνάμει καθεστώτος φορολογικής ενσωματώσεως το οποίο επιφυλάσσεται μόνο στις ημεδαπές εταιρίες — Μερική φοροαπαλλαγή των μερισμάτων τα οποία καταβάλλονται από αλλοδαπές θυγατρικές οι οποίες δεν μπορούν να ανήκουν σε τέτοιον όμιλο — Δεν επιτρέπεται — Δικαιολόγηση — Δεν υφίσταται

(Άρθρο 49 ΣΛΕΕ· οδηγία 90/435 του Συμβουλίου)

3.        Προσέγγιση των νομοθεσιών — Κοινό φορολογικό καθεστώς το οποίο ισχύει για μητρικές και θυγατρικές εταιρίες που είναι εγκατεστημένες σε διαφορετικά κράτη μέλη — Οδηγία 90/435 — Άρθρο 4, παράγραφος 2 — Δυνατότητα των κρατών μελών να προβλέπουν ότι τα βάρη που απορρέουν από τη συμμετοχή και οι μειώσεις αξίας που απορρέουν από τη διανομή των κερδών της θυγατρικής εταιρίας δεν εκπίπτουν από τα φορολογητέα κέρδη της μητρικής εταιρίας — Όρια — Πρέπει να τηρούνται οι θεμελιώδεις διατάξεις της Συνθήκης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται το άρθρο 49 ΣΛΕΕ

(Άρθρο 49 ΣΛΕΕ· οδηγία 90/435 του Συμβουλίου, άρθρο 4 § 2)

1.        Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 25-27)

2.        Το άρθρο 49 ΣΛΕΕ πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι αντιτίθεται σε εθνική νομοθεσία κράτους μέλους σχετική με καθεστώς φορολογικής ενσωματώσεως δυνάμει της οποίας μητρική εταιρία επικεφαλής ενοποιημένου ομίλου επωφελείται από τη φορολογική ουδετερότητα στην οποία υπόκειται ο συνυπολογισμός τμήματος των εξόδων και των λοιπών επιβαρύνσεων, το οποίο έχει οριστεί κατ’ αποκοπήν σε 5 % του καθαρού ποσού των μερισμάτων, για τα μερίσματα που καταβάλλουν σε αυτήν ημεδαπές εταιρίες που αποτελούν τμήμα του ενοποιημένου φορολογικώς ομίλου, ενώ παρόμοια ουδετεροποίηση δεν αναγνωρίζεται, σύμφωνα με την ίδια νομοθεσία, για τα μερίσματα που της διανέμουν οι θυγατρικές της που είναι εγκατεστημένες σε άλλο κράτος μέλος, οι οποίες, εάν ήταν ημεδαπές, θα μπορούσαν αντικειμενικά, εφόσον το επιθυμούσαν, να ενταχθούν στον ενοποιημένο φορολογικώς όμιλο.

Ειδικότερα, σε αντίθεση με την περίπτωση όπου η σχετική με τον τόπο εγκαταστάσεως προϋπόθεση ως προϋπόθεση υπαγωγής σε καθεστώς φορολογικής ενσωματώσεως είναι δικαιολογημένη λαμβανομένου υπόψη ότι καθεστώς τέτοιου είδους επιτρέπει τη μεταφορά ζημιών εντός του ενοποιημένου φορολογικώς ομίλου, στην περίπτωση φορολογικών πλεονεκτημάτων πέραν της μεταφοράς ζημιών εντός του ενοποιημένου φορολογικώς ομίλου η διαφορετική αυτή μεταχείριση δεν δικαιολογείται από την ανάγκη διαφυλάξεως της ισόρροπης κατανομής της εξουσίας φορολογήσεως μεταξύ των κρατών μελών. Η διαφορετική αυτή μεταχείριση αφορά μόνο μερίσματα αλλοδαπής προελεύσεως, που καταβάλλονται σε ημεδαπές μητρικές εταιρίες, με αποτέλεσμα να θίγεται η φορολογική κυριαρχία ενός και μόνον κράτους μέρους.

Εξάλλου, καθόσον δεν εντοπίστηκε καμία άμεση σχέση μεταξύ του φορολογικού πλεονεκτήματος και φορολογικού μειονεκτήματος οφειλόμενου στην ουδετεροποίηση των ενδοομιλικών συναλλαγών, το πλεονέκτημα αυτό δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ούτε από την ανάγκη διαφυλάξεως της συνοχής του φορολογικού συστήματος του συγκεκριμένου κράτους μέλους. Πράγματι, ακόμα και εάν η φορολογική ουδετερότητα του συνυπολογισμού τμήματος των εξόδων και των λοιπών επιβαρύνσεων απορρέει από την εξομοίωση του ομίλου, που αποτελείται από τη μητρική και τις θυγατρικές της, με ενιαία επιχείρηση που έχει πολλές εγκαταστάσεις, η ουδετεροποίηση αυτή δεν συνεπάγεται κανένα φορολογικό μειονέκτημα για τη μητρική εταιρία, επικεφαλής του ενοποιημένου φορολογικώς ομίλου, αλλά, αντιθέτως, της παρέχει το εν λόγω φορολογικό πλεονέκτημα.

(βλ. σκέψεις 27-29, 34-36, 40 και διατακτ.)

3.        Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψη 39)