Sprawa C‑575/11

Eleftherios-Themistoklis Nasiopoulos

przeciwko

Ypourgos Ygeias kai Pronoias

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym
złożony przez Symvoulio tis Epikrateias)

Uznawanie dyplomów i tytułów zawodowych – Dyrektywa 2005/36/WE – Zawód fizjoterapeuty – Częściowe i ograniczone uznawanie kwalifikacji zawodowych – Artykuł 49 TFUE

Streszczenie – wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 27 czerwca 2013 r.

Swobodny przepływ osób – Swoboda przedsiębiorczości – Pracownicy – Uznawanie dyplomów i dokumentów potwierdzających posiadanie kwalifikacji – Przepisy krajowe wykluczające częściowy dostęp do zawodu regulowanego w państwie członkowskim – Ograniczenie – Względy uzasadniające – Cele ochrony zdrowia publicznego i konsumentów – Uwzględnienie różnic pomiędzy dziedzinami działalności

(art. 49 TFUE; dyrektywa 2005/36 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 2, art. 14 ust. 1)

Artykuł 49 TFUE należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które wyklucza częściowy dostęp do zawodu fizjoterapeuty, będącego zawodem regulowanym w przyjmującym państwie członkowskim, obywatelowi tego właśnie państwa, który uzyskał w innym państwie członkowskim tytuł taki jak tytuł masażysty – hydroterapeuty medycznego, upoważniający go do wykonywania w tym drugim państwie członkowskim niektórych z działalności składających się na zawód fizjoterapeuty, jeżeli różnice pomiędzy dziedzinami działalności są tak poważne, że w rzeczywistości należałoby odbyć pełne kształcenie, by uzyskać dostęp do zawodu fizjoterapeuty.

W istocie takie uregulowanie może utrudnić lub czynić mniej atrakcyjnym korzystanie ze swobody przedsiębiorczości i nie może być uzasadnione nadrzędnym względom interesu publicznego. W tym względzie po pierwsze, nawet jeżeli zawód fizjoterapeuty, a tym samym zawód masażysty jakiegokolwiek rodzaju, należy nie do sektora zawodów medycznych w ścisłym tego słowa znaczeniu, lecz do dziedziny paramedycznej, dziedzina ta, obejmująca szeroką gamę działalności o heterogenicznym charakterze, nie może pozostawać poza systemem wzajemnego uznawania zawodów regulowanych ustanowionym w prawie Unii. Po drugie, adresat usług świadczonych przez masażystę – hydroterapeutę medycznego korzysta de facto z podwyższonej ostrożności, której wymaga ochrona zdrowia. Zatem wykluczenie choćby częściowego dostępu do zawodu fizjoterapeuty wykracza nie tylko poza to, co konieczne dla osiągnięcia celu polegającego na ochronie konsumentów, ale również poza to, co jest wymagane na poziomie ochrony zdrowia, gdy w rodzimym państwie członkowskim oraz w państwie przyjmującym stopień podobieństwa dwóch zawodów jest taki, że można je zasadniczo zakwalifikować jako „porównywalne”, a tym samym za „ten sam zawód” w rozumieniu art. 4 ust. 2 dyrektywy 2005/36 w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych. W takim przypadku braki w wykształceniu wnioskodawcy w porównaniu z wykształceniem wymaganym w przyjmującym państwie członkowskim mogą być uzupełnione poprzez zastosowanie środków wyrównawczych przewidzianych w art. 14 ust. 1 dyrektywy 2005/36, zapewniając w ten sposób zupełną integrację zainteresowanego w ramach systemu zawodowego przyjmującego państwa członkowskiego.

Natomiast w wypadkach nieobjętych dyrektywą 2005/36, gdy różnice pomiędzy dziedzinami działalności są tak poważne, że w rzeczywistości wnioskodawca – by móc wykonywać w innym państwie członkowskim działalność, do której ma kwalifikacje – powinien odbyć pełne kształcenie, wymóg taki stanowi czynnik, który może, z obiektywnego punktu widzenia, skłonić zainteresowanego do niewykonywania tych działalności w przyjmującym państwie członkowskim.

(por. pkt 28–33, 35; sentencja)