Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 22ας Οκτωβρίου 2013 [αίτηση του Hoge Raad der Nederlanden (Κάτω Χώρες) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] – Staat der Nederlanden κατά Essent NV κ.λπ.
(Συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-105/12 έως C-107/12) 1
(Προδικαστική παραπομπή — Ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων — Άρθρο 63 ΣΛΕΕ — Καθεστώτα ιδιοκτησίας — Άρθρο 345 ΣΛΕΕ — Διαχειριστές δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου — Απαγόρευση ιδιωτικοποιήσεως — Απαγόρευση δεσμών με επιχειρήσεις που παράγουν, προμηθεύουν ή εμπορεύονται ηλεκτρική ενέργεια ή φυσικό αέριο — Απαγόρευση δραστηριοτήτων δυναμένων να παραβλάψουν τη διαχείριση του δικτύου)
Γλώσσα διαδικασίας: η ολλανδική
Αιτούν δικαστήριο
Hoge Raad der Nederlanden
Διάδικοι στις υποθέσεις των κύριων δικών
Staat der Nederlanden
κατά
Essent NV (C-105/12) και Essent Nederland BV (C-105/12)· Eneco Holding NV (C-106/12) και Delta NV (C-107/12)
Αντικείμενο
Αίτηση προδικαστικής αποφάσεως – Hoge Raad der Nederlanden – Ερμηνεία των άρθρων 63 και 345 ΣΛΕΕ – Περιορισμοί της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων – Καθεστώτα ιδιοκτησίας – Έννοια – Εθνική νομοθεσία επιβάλλουσα απόλυτη απαγόρευση ιδιωτικοποιήσεως των διαχειριστών δικτύων διανομής ενέργειας
Διατακτικό
Το άρθρο 345 ΣΛΕΕ πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι καταλαμβάνει ένα σύστημα απαγορεύσεως της ιδιωτικοποιήσεως, όπως το επίμαχο στις κύριες δίκες, το οποίο συνεπάγεται ότι οι μετοχές του εταιρικού κεφαλαίου ενός δραστηριοποιούμενου επί ολλανδικού εδάφους διαχειριστή δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου πρέπει να κατέχονται, άμεσα ή έμμεσα, από δημόσιες αρχές που καθορίζονται από την εθνική νομοθεσία. Παρά ταύτα, η ερμηνεία αυτή δεν έχει ως συνέπεια ότι εξαιρούνται από την εφαρμογή του άρθρου 63 ΣΛΕΕ εθνικές διατάξεις, όπως οι επίμαχες στις κύριες δίκες, οι οποίες απαγορεύουν την ιδιωτικοποίηση διαχειριστών δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου, ή ακόμη απαγορεύουν, αφενός, δεσμούς κυριότητας ή ελέγχου μεταξύ των εταιριών που αποτελούν μέρος ομίλου στον οποίο ανήκει ένας δραστηριοποιούμενος επί ολλανδικού εδάφους διαχειριστής δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου και των εταιριών που αποτελούν μέρος ομίλου στον οποίο ανήκει επιχείρηση που παράγει, προμηθεύεται ή εμπορεύεται ηλεκτρική ενέργεια ή φυσικό αέριο επί του εδάφους αυτού, καθώς και, αφετέρου, την τέλεση ή άσκηση από έναν τέτοιο διαχειριστή και από τον όμιλο στον οποίο αυτός ανήκει πράξεων ή δραστηριοτήτων που θα μπορούσαν να θίξουν το συμφέρον της διαχειρίσεως του περί ου πρόκειται δικτύου.
Όσον αφορά το επίμαχο στις κύριες δίκες καθεστώς απαγορεύσεως της ιδιωτικοποιήσεως, το οποίο εμπίπτει στο άρθρο 345 ΣΛΕΕ, οι σκοποί που αποτελούν το υπόβαθρο της γενομένης από τον νομοθέτη επιλογής καθεστώτος ιδιοκτησίας δύνανται να ληφθούν υπόψη ως επιτακτικοί λόγοι γενικού συμφέροντος για να δικαιολογηθεί το εμπόδιο στην ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων. Όσον αφορά τις άλλες απαγορεύσεις, οι σκοποί καταπολεμήσεως των διεπιδοτήσεων εν ευρεία εννοία, περιλαμβανομένης της ανταλλαγής στρατηγικών πληροφοριών, διασφαλίσεως διαφάνειας στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου και αποτροπής στρεβλώσεων του ανταγωνισμού δύνανται, ως επιτακτικοί λόγοι γενικού συμφέροντος, να δικαιολογήσουν τα εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων που προκαλούνται από εθνικές διατάξεις όπως οι επίμαχες στις κύριες δίκες.
____________1 ΕΕ C 151 της 26.5.2012.