ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (όγδοο τμήμα)
της 16ης Οκτωβρίου 2014 (*)
«Κοινοτικό σήμα — Αίτηση καταχωρίσεως λεκτικού κοινοτικού σήματος GRAPHENE — Απόλυτος λόγος απαραδέκτου — Περιγραφικός χαρακτήρας — Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009»
Στην υπόθεση T‑458/13,
Joseba Larrañaga Otaño και Mikel Larrañaga Otaño, κάτοικοι Σαν Σεμπαστιάν (Ισπανία), εκπροσωπούμενοι από τον F. Bueno Salamero, δικηγόρο,
προσφεύγοντες,
κατά
Γραφείου Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ), εκπροσωπούμενου από τον Ó. Mondéjar Ortuño,
καθού,
με αντικείμενο προσφυγή κατά της αποφάσεως του δεύτερου τμήματος προσφυγών του ΓΕΕΑ της 10ης Ιουνίου 2013 (υπόθεση R 208/2013‑2), σχετικά με αίτηση καταχωρίσεως του λεκτικού σημείου GRAPHENE ως κοινοτικού σήματος,
ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (όγδοο τμήμα),
συγκείμενο από τους Δ. Γρατσία, πρόεδρο, M. Kancheva (εισηγήτρια) και C. Wetter, δικαστές,
γραμματέας: E. Coulon
έχοντας υπόψη το δικόγραφο της προσφυγής που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 23 Αυγούστου 2013,
έχοντας υπόψη το υπόμνημα αντικρούσεως που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 26 Νοεμβρίου 2013,
έχοντας υπόψη ότι οι διάδικοι δεν υπέβαλαν αίτημα περί καθορισμού ημερομηνίας για τη διεξαγωγή επ’ ακροατηρίου συζητήσεως εντός μηνός από της κοινοποιήσεως της περατώσεως της έγγραφης διαδικασίας και αποφασίζοντας, ως εκ τούτου, κατόπιν εκθέσεως του εισηγητή δικαστή και κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 135α του Κανονισμού Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, να αποφανθεί χωρίς προφορική διαδικασία,
εκδίδει την ακόλουθη
Απόφαση
Ιστορικό της διαφοράς
1 Στις 18 Μαΐου 2012, οι προσφεύγοντες, Joseba Larrañaga Otaño και Mikel Larrañaga Otaño, υπέβαλαν στο Γραφείο Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ) αίτηση καταχωρίσεως κοινοτικού σήματος, δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009 του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2009, για το κοινοτικό σήμα (ΕΕ L 78, σ. 1).
2 Το σήμα του οποίου ζητήθηκε η καταχώριση είναι το λεκτικό σημείο GRAPHENE.
3 Τα προϊόντα για τα οποία ζητήθηκε η καταχώριση του σήματος εμπίπτουν στις κλάσεις 13, 23 και 25, κατά την έννοια του Διακανονισμού της Νίκαιας για τη διεθνή ταξινόμηση των προϊόντων και των υπηρεσιών με σκοπό την καταχώριση σημάτων, της 15ης Ιουνίου 1957, όπως έχει αναθεωρηθεί και τροποποιηθεί, και αντιστοιχούν, για καθεμία από τις κλάσεις αυτές, στην εξής περιγραφή:
– κλάση 13: «Πυροβόλα όπλα· πυρομαχικά και βλήματα· εκρηκτικές ύλες· πυροτεχνήματα»,
– κλάση 23: «Νήματα που χρησιμοποιούνται στην υφαντουργία»,
– κλάση 25: «Ενδύματα, υποδήματα και είδη πιλοποιίας».
4 Με απόφαση της 28ης Νοεμβρίου 2012, ο εξεταστής απέρριψε την αίτηση καταχωρίσεως του κοινοτικού σήματος για τα προϊόντα που αναφέρονται στη σκέψη 3 ανωτέρω, για τους λόγους που προβλέπονται στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχεία β΄ και γ΄, του κανονισμού 207/2009.
5 Στις 28 Ιανουαρίου 2013, οι προσφεύγοντες άσκησαν ενώπιον του ΓΕΕΑ, δυνάμει των άρθρων 58 έως 64 του κανονισμού 207/2009, προσφυγή κατά της αποφάσεως του εξεταστή.
6 Με απόφαση της 10ης Ιουνίου 2013 (στο εξής: προσβαλλόμενη απόφαση), το δεύτερο τμήμα προσφυγών του ΓΕΕΑ απέρριψε την προσφυγή. Εκτίμησε, κατ’ ουσίαν, ότι, όσον αφορά τα συγκεκριμένα προϊόντα, το σήμα του οποίου ζητήθηκε η καταχώριση στερείται διακριτικού χαρακτήρα και είναι περιγραφικό κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχεία β΄ και γ΄, του κανονισμού 207/2009.
7 Πρώτον, όσον αφορά το οικείο κοινό, το τμήμα προσφυγών εκτίμησε ότι τούτο αποτελείται τόσο από το ευρύ κοινό όσο και από τους εξειδικευμένους επαγγελματίες, όπως, π.χ., οι εργαζόμενοι των σωμάτων ασφαλείας, οι επιχειρήσεις κατεδαφίσεων ή οι κατασκευαστές υφασμάτων, και ότι πρόκειται για καταναλωτές που γνωρίζουν την αγγλική, γλώσσα του όρου «graphene».
8 Δεύτερον, όσον αφορά τον περιγραφικό χαρακτήρα του σήματος του οποίου ζητείται η καταχώριση, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 207/2009, το τμήμα προσφυγών επισήμανε, πρώτον, ότι από τα έγγραφα που προσκόμισαν οι προσφεύγοντες προκύπτει ότι το σήμα αυτό συνίσταται από αγγλικό όρο ο οποίος προσδιορίζει ένα δισδιάστατο αλλότροπο του άνθρακα και ότι, κατά την αντίληψη του οικείου αγγλόφωνου κοινού, το εν λόγω σήμα αποτελεί την ονομασία συγκεκριμένου υλικού. Βάσει των ως άνω εγγράφων, το τμήμα προσφυγών αναφέρει, αφενός, ότι το γραφένιο δεν ανακαλύφθηκε μεν πρόσφατα, πλην όμως μόνον όταν κατέστη δυνατή η απομόνωσή του το 2004 επιτεύχθηκε η αναγνώριση των ιδιοτήτων του, όπως, μεταξύ άλλων, η δισδιάστατη δομή πάχους ενός ατόμου, η ευλυγισία και η ελαστικότητα, η θερμική και ηλεκτρική αγωγιμότητα, η ανθεκτικότητα, το ελάχιστο βάρος και η αδιαπερατότητα ή, τουλάχιστον, η ελεγχόμενη διαπερατότητα και, αφετέρου, ότι τα νανοϋλικά, όπως το γραφένιο, έχουν εφαρμογές στην πληροφορική, στην κινητή τηλεφωνία και στην ηλεκτρονική, στις θωρακίσεις, στην ενέργεια και στο περιβάλλον, στην ιατρική ή στην υγεία. Εν συνεχεία, το τμήμα προσφυγών εξέτασε χωριστά όλες τις ιδιότητες και εφαρμογές του γραφένιου οι οποίες σχετίζονται ειδικά με τα «πυροβόλα όπλα» της κλάσεως 13, τα «πυρομαχικά και βλήματα· εκρηκτικά» της κλάσεως 13, τα «πυροτεχνήματα» της κλάσεως 13, τα «νήματα που χρησιμοποιούνται στην υφαντουργία» της κλάσεως 23 και τα «ενδύματα, υποδήματα και είδη πιλοποιίας» της κλάσεως 25, εκτίμησε δε, για κάθε μία από τις πέντε αυτές κλάσεις προϊόντων, ότι, λαμβανομένων υπόψη των ως άνω ιδιοτήτων και εφαρμογών, ήταν ορθή η εκτίμηση του εξεταστή ότι τα επίμαχα προϊόντα μπορούσαν να περιέχουν γραφένιο ή να έχουν κατασκευαστεί βάσει του υλικού αυτού. Τέλος, χαρακτήρισε το σήμα του οποίου ζητείται η καταχώριση ως περιγραφικό, με το αιτιολογικό ότι ο όρος «γραφένιο» πληροφορεί απευθείας το οικείο κοινό, και πιο συγκεκριμένα το εξειδικευμένο κοινό, για ένα από τα χαρακτηριστικά των προϊόντων ως προς τα οποία ζητείται η καταχώριση, ήτοι τη σύνθεσή του, ο δε καταναλωτής δύναται να εντοπίσει, χωρίς να απαιτείται να προηγηθεί νοητική διαδικασία ή άλλη επιπλέον προσπάθεια, την ονομασία του υλικού «γραφένιο», το οποίο περιλαμβάνεται στη σύνθεση των προαναφερθέντων προϊόντων.
9 Τρίτον, τέλος, όσον αφορά την έλλειψη διακριτικού χαρακτήρα του σήματος του οποίου ζητείται η καταχώριση, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού 207/2009, το τμήμα προσφυγών διαπίστωσε ότι το εν λόγω σήμα στερείται διακριτικού χαρακτήρα, διότι το οικείο κοινό το αντιλαμβάνεται ως την ονομασία υλικού που περιλαμβάνεται στα συστατικά των προϊόντων ως προς τα οποία ζητείται η καταχώριση, με συνέπεια να εμφαίνει μάλλον τα χαρακτηριστικά που προσδίδει το εν λόγω προϊόν στα προαναφερθέντα προϊόντα, παρά την εμπορική προέλευσή τους.
Αιτήματα των διαδίκων
10 Οι προσφεύγοντες ζητούν από το Γενικό Δικαστήριο:
– να ακυρώσει την προσβαλλόμενη απόφαση,
– να καταδικάσει το ΓΕΕΑ στα δικαστικά έξοδα.
11 Το ΓΕΕΑ ζητεί από το Γενικό Δικαστήριο:
– να απορρίψει την προσφυγή,
– να καταδικάσει τους προσφεύγοντες στα δικαστικά έξοδα.
Σκεπτικό
12 Προς στήριξη της προσφυγής, οι προσφεύγοντες προβάλλουν τρεις λόγους, σχετικά με παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 207/2009, παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του ίδιου κανονισμού και παραβίαση της αρχής της απαγορεύσεως των διακρίσεων.
Επί του πρώτου λόγου ακυρώσεως, σχετικά με παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 207/2009
13 Με τον πρώτο λόγο, οι προσφεύγοντες προσάπτουν στο τμήμα προσφυγών ότι χαρακτήρισε το σήμα του οποίου ζητείται η καταχώριση ως περιγραφικό, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 207/2009, και προβάλλουν, συναφώς, δύο αιτιάσεις. Με την πρώτη, οι προσφεύγοντες, ενώ παραδέχονται ότι το οικείο κοινό αντιλαμβάνεται ότι το σήμα του οποίου ζητείται η καταχώριση αποτελεί την ονομασία συγκεκριμένου υλικού, εντούτοις προβάλλουν ότι δεν υπάρχει άμεσος συσχετισμός μεταξύ των προϊόντων ως προς τα οποία υποβλήθηκε η αίτηση καταχωρίσεως και του γραφένιου, οι ιδιότητες του οποίου, σύμφωνα με «έγκυρες» επιστημονικές δημοσιεύσεις, δεν αποτελούν «πανάκεια», με συνέπεια οι εφαρμογές του να περιορίζονται σε συγκεκριμένους τομείς, όπως η νανοτεχνολογία, η πληροφορική, η ηλεκτρονική ή η τηλεφωνία, οι οποίοι δεν σχετίζονται με τα επίμαχα προϊόντα. Πάντως, επιτρέπεται να καταχωριστεί ως σήμα σημείο που έχει αποκτήσει αυτοτελή σημασία, υπό την προϋπόθεση ότι, όπως συμβαίνει εν προκειμένω, δεν παραπέμπει στα προϊόντα που καλύπτονται από το σήμα αυτό. Με τη δεύτερη αιτίαση, οι προσφεύγοντες προβάλλουν ότι η ανάλυση του τμήματος προσφυγών αφορούσε γενικές κατηγορίες προϊόντων, με συνέπεια να αποδίδονται, κακώς, σε όλα τα προϊόντα που εμπίπτουν στις κατηγορίες αυτές χαρακτηριστικά του γραφένιου, όπως η διαπερατότητα ή η ελεγχόμενη διαπερατότητα, τα οποία αφορούν συγκεκριμένα προϊόντα, όπως οι ιονικοί αγωγοί και οι συσκευές μοριακής αποθήκευσης.
14 Το ΓΕΕΑ αντικρούει τα επιχειρήματα των προσφευγόντων.
15 Κατά το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 207/2009, δεν γίνονται δεκτά για καταχώριση τα σήματα που αποτελούνται αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν, στο εμπόριο, προς δήλωση του είδους, της ποιότητας, της ποσότητας, του προορισμού, της αξίας, της γεωγραφικής προέλευσης ή του χρόνου παραγωγής του προϊόντος ή της παροχής της υπηρεσίας ή άλλων χαρακτηριστικών του προϊόντος ή της υπηρεσίας.
16 Τα διαλαμβανόμενα στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 207/2009 σημεία και ενδείξεις είναι, επομένως, μόνον αυτά τα οποία δύνανται να χρησιμοποιηθούν, στο πλαίσιο της συνήθους χρήσεως από το ενδιαφερόμενο κοινό, για να προσδιορίσουν, είτε άμεσα είτε με μνεία ενός ουσιώδους χαρακτηριστικού τους, τις υπηρεσίες ή τα προϊόντα για τα οποία ζητήθηκε η καταχώριση (απόφαση της 20ής Σεπτεμβρίου 2001, Procter & Gamble κατά ΓΕΕΑ, C‑383/99 P, Συλλογή, EU:C:2001:461, σκέψη 39). Επομένως, για να εμπίπτει ένα σημείο στην επιβαλλόμενη από τη διάταξη αυτή απαγόρευση, πρέπει ο συσχετισμός του με τα σχετικά προϊόντα ή υπηρεσίες να είναι αρκούντως άμεσος και συγκεκριμένος, ώστε το οικείο κοινό να είναι σε θέση να αντιληφθεί άμεσα και χωρίς περαιτέρω σκέψη την περιγραφή των σχετικών προϊόντων ή υπηρεσιών ή ένα χαρακτηριστικό τους [βλ. αποφάσεις της 22ας Ιουνίου 2005, Metso Paper Automation κατά ΓΕΕΑ (PAPERLAB), T‑19/04, Συλλογή, EU:T:2005:247, σκέψη 25 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία, και της 30ής Απριλίου 2013, ABC-One κατά ΓΕΕΑ (SLIM BELLY), T‑61/12, EU:T:2013:226, σκέψη 17 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία].
17 Συνεπώς, ο διακριτικός χαρακτήρας ενός σήματος πρέπει να εκτιμάται, αφενός, σε σχέση με την αντίληψη που σχηματίζει γι’ αυτό το οικείο κοινό και, αφετέρου, σε σχέση με τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες για τις οποίες ζητείται η καταχώριση [βλ., συναφώς, αποφάσεις της 27ης Φεβρουαρίου 2002, Eurocool Logistik κατά ΓΕΕΑ (EUROCOOL), T‑34/00, Συλλογή, EU:T:2002:41, σκέψη 38, και της 7ης Ιουλίου 2011, Cree κατά ΓΕΕΑ (TRUEWHITE), T‑208/10, EU:T:2011:340, σκέψη 17 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία].
18 Το γενικό συμφέρον, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 207/2009, επιτάσσει να παραμένουν ελεύθερα προς χρήση από όλους τα σημεία ή οι ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν, στο εμπόριο, για να δηλώσουν χαρακτηριστικά γνωρίσματα των προϊόντων ή των υπηρεσιών για τα οποία ζητείται η καταχώριση. Η διάταξη αυτή δεν επιτρέπει να αποκτά μία μόνον επιχείρηση την αποκλειστικότητα της χρήσεως των εν λόγω σημείων ή ενδείξεων, διά της καταχωρίσεώς τους ως σημάτων (αποφάσεις της 23ης Οκτωβρίου 2003, ΓΕΕΑ κατά Wrigley, C‑191/01 P, Συλλογή, EU:C:2003:579, σκέψη 31, και της 12ης Ιανουαρίου 2006, Deutsche SiSi-Werke κατά ΓΕΕΑ, C‑173/04 P, Συλλογή, EU:C:2006:20, σκέψη 62), ούτε να μονοπωλεί μια επιχείρηση τη χρήση ενός περιγραφικού όρου, σε βάρος άλλων επιχειρήσεων, περιλαμβανομένων των ανταγωνιστών της, με συνέπεια τον περιορισμό του διαθέσιμου για την περιγραφή των προϊόντων τους λεξιλογίου [αποφάσεις της 6ης Μαρτίου 2007, Golf USA κατά ΓΕΕΑ (GOLF USA), T‑230/05, EU:T:2007:76, σκέψη 32, και SLIM BELLY, σκέψη 16 ανωτέρω, EU:T:2013:226, σκέψη 18].
19 Εν προκειμένω, επισημαίνεται, καταρχάς, ότι ο ορισμός του οικείου κοινού από το τμήμα προσφυγών (βλ. σκέψη 7 ανωτέρω), τον οποίο οι προσφεύγοντες δεν αμφισβητούν, πρέπει να γίνει δεκτός.
20 Όσον αφορά την πρώτη αιτίαση, η οποία ουσιαστικά στηρίζεται στην έλλειψη άμεσου συσχετισμού μεταξύ των επίμαχων προϊόντων και του γραφένιου κατά το παρόν στάδιο της τεχνολογικής εξελίξεως, υπενθυμίζεται ότι, κατά πάγια νομολογία, για να αρνηθεί το ΓΕΕΑ την καταχώριση σήματος λόγω συνδρομής λόγου του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 207/2009, δεν είναι απαραίτητο τα σημεία κι οι ενδείξεις που αποτελούν το σήμα να χρησιμοποιούνται πράγματι, κατά τον χρόνο υποβολής της αιτήσεως καταχωρίσεως, για την περιγραφή προϊόντων ή υπηρεσιών αντίστοιχων αυτών για τα οποία ζητείται η καταχώριση του σήματος, ή να περιγράφουν τα χαρακτηριστικά των εν λόγω προϊόντων ή υπηρεσιών. Όπως προκύπτει από το γράμμα της διατάξεως αυτής, αρκεί αυτά τα σημεία και ενδείξεις να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τέτοιους σκοπούς. Επομένως, κατά τη διάταξη αυτή, πρέπει να απορρίπτεται η καταχώριση λεκτικού σημείου αν, σε μία τουλάχιστον από τις δυνητικές σημασίες του, είναι δηλωτικό χαρακτηριστικού γνωρίσματος των οικείων προϊόντων ή υπηρεσιών [αποφάσεις ΓΕΕΑ κατά Wrigley, σκέψη 18 ανωτέρω, EU:C:2003:579, σκέψη 32· της 21ης Ιανουαρίου 2009, Korsch κατά ΓΕΕΑ (PharmaCheck), T‑296/07, EU:T:2009:12, σκέψη 43, και SLIM BELLY, σκέψη 16 ανωτέρω, EU:T:2013:226, σκέψη 36]. Εξάλλου, είναι αδιάφορο το αν τα περιγραφόμενα χαρακτηριστικά των προϊόντων ή των υπηρεσιών έχουν κύρια ή δευτερεύουσα σημασία από εμπορικής απόψεως (βλ. απόφαση SLIM BELLY, σκέψη 16 ανωτέρω, EU:T:2013:226, σκέψη 37 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
21 Από τη νομολογία προκύπτει επίσης ότι το γεγονός ότι το σήμα του οποίου ζητείται η καταχώριση περιγράφει μη υπαρκτό, κατά το παρόν στάδιο τεχνολογικής εξελίξεως, χαρακτηριστικό δεν αποκλείει να εκληφθεί ως περιγραφικό από το οικείο κοινό [βλ., συναφώς, αποφάσεις της 16ης Σεπτεμβρίου 2008, ratiopharm κατά ΓΕΕΑ (BioGeneriX), T‑47/07, EU:T:2008:377, σκέψη 30, και ratiopharm κατά ΓΕΕΑ (BioGeneriX), T‑48/07, EU:T:2008:378, σκέψη 29].
22 Υπό το πρίσμα της νομολογίας αυτής, για την απόρριψη της αιτήσεως καταχωρίσεως του επίδικου εν προκειμένω σήματος, αρκεί το σήμα αυτό να μπορεί, κατά την αντίληψη του οικείου κοινού, να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό ενός υπαρκτού ή δυνητικού χαρακτηριστικού των προϊόντων ως προς τα οποία ζητείται η καταχώρισή του, έστω και αν το εν λόγω χαρακτηριστικό δεν υφίσταται ακόμη κατά το παρόν στάδιο της τεχνολογικής εξελίξεως. Η δυνατότητα αυτή πρέπει, κατά τη νομολογία που παρατίθεται στη σκέψη 17 ανωτέρω, να εκτιμάται σε σχέση με την αντίληψη που σχηματίζει το οικείο κοινό και όχι σύμφωνα με τα πορίσματα της επιστήμης.
23 Εν προκειμένω, τονίζεται ότι, με τα σημεία 23 έως 28 της προσβαλλομένης αποφάσεως, το τμήμα προσφυγών παρέθεσε στοιχεία σχετικά με την αντίληψη του οικείου κοινού όσον αφορά τις ιδιότητες και τις εφαρμογές του γραφένιου για πέντε κατηγορίες προϊόντων: πρώτον, για τα «πυροβόλα όπλα» της κλάσεως 13, οι σχετικές ιδιότητες του γραφένιου συνίστανται στην ηλεκτρική αγωγιμότητά του, την ελαφρότητά του και την ανθεκτικότητά του, οι δε εφαρμογές του αφορούν την πληροφορική και την ηλεκτρονική, ακόμη δε και τις θωρακίσεις· δεύτερον, για τα «πυρομαχικά και βλήματα· εκρηκτικά» της κλάσεως 13, η ελαφρότητα και η ανθεκτικότητα του γραφένιου αποτελούν ιδιαίτερα σημαντικά χαρακτηριστικά· τρίτον, για τα «πυροτεχνήματα» της κλάσεως 13, η ηλεκτρική αγωγιμότητα του γραφένιου παρέχει δυνατότητες υψηλής χωρικής και χρονικής ακρίβειας· τέταρτον, για τα «νήματα που χρησιμοποιούνται στην υφαντουργία» της κλάσεως 23, η αδιαπερατότητα ή η ελεγχόμενη διαπερατότητα, καθώς και η ανθεκτικότητα, η ελαφρότητα και η ευλυγισία αποτελούν εξαιρετικά πολύτιμες ιδιότητες· πέμπτον, για τα «ενδύματα, υποδήματα και είδη πιλοποιίας» της κλάσεως 25, το τμήμα προσφυγών επισήμανε τις ιδιότητες του γραφένιου από απόψεως θερμότητας και διαπερατότητας, καθώς και την ανθεκτικότητά του.
24 Πρέπει να γίνει δεκτό ότι το τμήμα προσφυγών ορθώς διαπίστωσε, κατόπιν ενδελεχούς εξετάσεως και έχοντας λάβει υπόψη την αντίληψη του οικείου κοινού, ότι ο συσχετισμός μεταξύ του σήματος του οποίου ζητείται η καταχώριση και των προϊόντων που αφορά η αίτηση καταχωρίσεως είναι αρκούντως άμεσος και συγκεκριμένος, με συνέπεια το οικείο κοινό να είναι σε θέση να συλλάβει αμέσως και χωρίς άλλη νοητική επεξεργασία την περιγραφή ενός πραγματικού ή δυνητικού χαρακτηριστικού των εν λόγω προϊόντων, δηλαδή της χρήσεως γραφένιου στη σύνθεση των εν λόγω προϊόντων.
25 Δεδομένου ότι δεν ήταν εσφαλμένη η επικύρωση, από το τμήμα προσφυγών, της αποφάσεως περί μη καταχωρίσεως του επίμαχου σήματος, βάσει του λόγου που διατυπώνεται στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 207/2009, η πρώτη αιτίαση κρίνεται απορριπτέα.
26 Όσον αφορά τη δεύτερη αιτίαση, η οποία ουσιαστικά στηρίζεται σε παράλειψη αναλύσεως του περιγραφικού χαρακτήρα για καθένα από τα προϊόντα για τα οποία έχει υποβληθεί η αίτηση καταχωρίσεως, υπενθυμίζεται ότι, κατά πάγια νομολογία, η απόφαση περί μη καταχωρίσεως πρέπει μεν να αιτιολογείται για καθένα από τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που καλύπτονται από την αίτηση καταχωρίσεως, πλην όμως η αρμόδια αρχή δύναται ωστόσο να περιοριστεί σε ενιαία αιτιολογία για όλα τα οικεία προϊόντα και υπηρεσίες, σε περίπτωση που η καταχώριση μιας κατηγορίας ή ομάδας προϊόντων ή υπηρεσιών προσκρούει στον ίδιο λόγο απαραδέκτου, εφόσον πρόκειται για προϊόντα ή υπηρεσίες που εμφανίζουν μεταξύ τους έναν αρκούντως άμεσο και συγκεκριμένο σύνδεσμο, ώστε να αποτελούν επαρκώς ομοιογενή κατηγορία ή ομάδα προϊόντων ή υπηρεσιών (απόφαση SLIM BELLY, σκέψη 16 ανωτέρω, EU:T:2013:226, σκέψη 33· βλ. επίσης, συναφώς, διάταξη της 18ης Μαρτίου 2010, CFCMCEE κατά ΓΕΕΑ, C‑282/09 P, Συλλογή, EU:C:2010:153, σκέψεις 37 έως 40, και, συναφώς και κατ’ αναλογία, απόφαση της 15ης Φεβρουαρίου 2007, BVBA Management, Training en Consultancy, C‑239/05, Συλλογή, EU:C:2007:99, σκέψεις 34 έως 38).
27 Εν προκειμένω, τονίζεται ότι, με τα σημεία 23 έως 28 της προσβαλλομένης αποφάσεως, το τμήμα προσφυγών διέκρινε πέντε ομοιογενείς κατηγορίες προϊόντων, δηλαδή «πυροβόλα όπλα» της κλάσεως 13, «πυρομαχικά και βλήματα· εκρηκτικά» της κλάσεως 13, «πυροτεχνήματα» της κλάσεως 13, «νήματα που χρησιμοποιούνται στην υφαντουργία» της κλάσεως 23, και «ενδύματα, υποδήματα και είδη πιλοποιίας» της κλάσεως 25, τις οποίες ανέλυσε χωριστά, παραθέτοντας για κάθε μία από αυτές τις ιδιότητες και τις εφαρμογές του γραφένιου κατά την αντίληψη του οικείου κοινού, και, κατόπιν, διαπίστωσε ότι το σήμα του οποίου ζητείται η καταχώριση έχει περιγραφικό χαρακτήρα για κάθε μία από τις εν λόγω ομοιογενείς κατηγορίες προϊόντων (βλ. σκέψη 8 ανωτέρω). Όσον αφορά, ειδικότερα, τα «νήματα που χρησιμοποιούνται στην υφαντουργία» και τα «ενδύματα, υποδήματα και είδη πιλοποιίας», ακόμη και αν η διαπερατότητα ή η ελεγχόμενη διαπερατότητα του γραφένιου δεν γίνεται αντιληπτή από το οικείο κοινό ως προς τα προϊόντα αυτά, εντούτοις, δεν αμφισβητείται ότι το εν λόγω κοινό είναι σε θέση να αντιληφθεί τα λοιπά χαρακτηριστικά του γραφένιου που επισήμανε το τμήμα προσφυγών σε σχέση με τα προϊόντα αυτά, όπως είναι η ανθεκτικότητα, η ελαστικότητα και οι θερμικές ιδιότητες.
28 Δεδομένου ότι το τμήμα προσφυγών αιτιολόγησε επαρκώς την απόφασή του για κάθε μία ομοιογενή κατηγορία των επίμαχων προϊόντων, η δεύτερη αιτίαση κρίνεται απορριπτέα.
29 Κατά συνέπεια, ο πρώτος λόγος ακυρώσεως πρέπει να απορριφθεί.
Επί του δεύτερου λόγου ακυρώσεως, σχετικά με παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού 207/2009
30 Με τον δεύτερο λόγο ακυρώσεως, οι προσφεύγοντες προσάπτουν στο τμήμα προσφυγών ότι αγνόησε τον διακριτικό χαρακτήρα του σήματος του οποίου ζητείται η καταχώριση, δεδομένου ότι ο όρος «γραφένιο» δεν αποτελεί το υλικό με το οποίο συνήθως προσδιορίζονται τα προϊόντα που καλύπτονται από την αίτηση καταχωρίσεως και δεν παρέχει στο οικείο κοινό καμία πληροφορία όσον αφορά τα χαρακτηριστικά των εν λόγω προϊόντων.
31 Πάντως, κατά πάγια νομολογία, από το γράμμα του άρθρου 7, παράγραφος 1, του κανονισμού 207/2009 προκύπτει ότι αρκεί να συντρέχει ένας από τους απαριθμούμενους στη διάταξη αυτή απόλυτους λόγους απαραδέκτου, προκειμένου το επίδικο σημείο να μην μπορεί να καταχωριστεί ως κοινοτικό σήμα [αποφάσεις της 19ης Σεπτεμβρίου 2002, DKV κατά ΓΕΕΑ, C‑104/00 P, Συλλογή, EU:C:2002:506, σκέψη 29· της 6ης Νοεμβρίου 2007, RheinfelsQuellen H. Hövelmann κατά ΓΕΕΑ (VOM URSPRUNG HER VOLLKOMMEN), T‑28/06, Συλλογή, EU:T:2007:330, σκέψη 43, και SLIM BELLY, σκέψη 16 ανωτέρω, EU:T:2013:226, σκέψη 45].
32 Εν προκειμένω, δεδομένης της διαπιστώσεως της συνδρομής του λόγου απαραδέκτου του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 207/2009, το τμήμα προσφυγών ορθώς έκρινε ότι παρέλκει η εξέταση λόγου σχετικού με παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του ίδιου κανονισμού.
33 Συνεπώς, ο δεύτερος λόγος απαραδέκτου είναι απορριπτέος.
Επί του τρίτου λόγου, σχετικά με παραβίαση της αρχής της απαγορεύσεως των διακρίσεων
34 Με τον τρίτο λόγο ακυρώσεως, οι προσφεύγοντες προβάλλουν παραβίαση της αρχής της απαγορεύσεως των διακρίσεων, καθώς και των αρχών της ίσης μεταχειρίσεως και της χρηστής διοικήσεως, διότι το ΓΕΕΑ είχε παλαιότερα δεχθεί την καταχώριση του κοινοτικού σήματος GRAFENO για προϊόντα των κλάσεων 3, 7, 9 και 12, υπό τον αριθμό 10879682, και του κοινοτικού σήματος GRAPHENE για προϊόντα των κλάσεων 4, 5, 8, 11, 14 έως 21, 24 και 26 έως 34, υπό τον αριθμό 10900645, χωρίς να εγείρει αντιρρήσεις σχετικά με τον περιγραφικό χαρακτήρα ή την έλλειψη διακριτικού χαρακτήρα των εν λόγω σημείων σε σχέση με τα συγκεκριμένα προϊόντα.
35 Ωστόσο, υπενθυμίζεται ότι, κατά πάγια νομολογία, η νομιμότητα των αποφάσεων του τμήματος προσφυγών, οι οποίες λαμβάνονται κατά δέσμια αρμοδιότητα και όχι κατά διακριτική ευχέρεια, πρέπει να εκτιμάται αποκλειστικά με βάση τον κανονισμό 207/2009, όπως ερμηνεύεται από τον δικαστή της Ένωσης, και όχι με βάση την προγενέστερη σχετική με τη λήψη αποφάσεων πρακτική του ΓΕΕΑ, η οποία, εν πάση περιπτώσει, δεν δεσμεύει τον δικαστή της Ένωσης [αποφάσεις της 15ης Σεπτεμβρίου 2005, BioID κατά ΓΕΕΑ, C‑37/03 P, Συλλογή, EU:C:2005:547, σκέψη 47· Deutsche SiSi-Werke κατά ΓΕΕΑ, σκέψη 18 ανωτέρω, EU:C:2006:20, σκέψη 48, και της 30ής Απριλίου 2013, Boehringer Ingelheim International κατά ΓΕΕΑ (RELY-ABLE), T‑640/11, EU:T:2013:225, σκέψη 33].
36 Ωστόσο, στο πλαίσιο των αρχών της ίσης μεταχειρίσεως και της χρηστής διοικήσεως, το ΓΕΕΑ πρέπει μεν να λαμβάνει υπόψη τις αποφάσεις που έχουν ήδη ληφθεί επί παρόμοιων αιτήσεων και να εξετάζει με ιδιαίτερη προσοχή εάν πρέπει ή όχι να αποφασίσει κατά τον ίδιο τρόπο, πλην όμως η εφαρμογή των αρχών αυτών πρέπει να συμβιβάζεται με την αρχή της νομιμότητας, καθώς δεν υφίσταται ισότητα στην παρανομία και το πρόσωπο που ζητεί την καταχώριση σημείου ως σήματος δεν μπορεί να επικαλείται υπέρ αυτού ενδεχόμενη παρανομία διαπραχθείσα υπέρ αυτού ή υπέρ τρίτου, προκειμένου να επιτύχει την έκδοση πανομοιότυπης αποφάσεως (βλ., συναφώς, απόφαση της 10ης Μαρτίου 2011, Agencja Wydawnicza Technopol κατά ΓΕΕΑ, C‑51/10 P, Συλλογή, EU:C:2011:139, σκέψεις 73 έως 76). Κατά τα λοιπά, για λόγους ασφάλειας δικαίου και, βεβαίως, χρηστής διοικήσεως, η εξέταση κάθε αιτήσεως καταχωρίσεως πρέπει να είναι αυστηρή και πλήρης, προκειμένου να αποφεύγεται η καταχώριση σημάτων τα οποία δεν έπρεπε να καταχωριστούν, η δε εξέταση αυτή πρέπει να διενεργείται σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, καθώς η καταχώριση σημείου ως σήματος εξαρτάται από ειδικά κριτήρια, τα οποία έχουν εφαρμογή στο πλαίσιο των πραγματικών περιστάσεων της συγκεκριμένης περιπτώσεως και τα οποία χρησιμεύουν για να εξακριβωθεί μήπως το επίμαχο σημείο εμπίπτει σε κάποιον από τους λόγους απαραδέκτου (αποφάσεις Agencja Wydawnicza Technopol κατά ΓΕΕΑ, προπαρατεθείσα, EU:C:2011:139, σκέψη 77, και RELY-ABLE, σκέψη 35 ανωτέρω, EU:T:2013:225, σκέψη 34).
37 Εν προκειμένω, από την εξέταση του πρώτου λόγου ακυρώσεως προκύπτει ότι το τμήμα προσφυγών ορθώς διαπίστωσε, κατόπιν πλήρους εξετάσεως και λαμβάνοντας υπόψη τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται το ενδιαφερόμενο κοινό το σήμα του οποίου ζητήθηκε η καταχώριση, ότι η υποβληθείσα από τους προσφεύγοντες αίτηση καταχωρίσεως κοινοτικού σήματος προσκρούει σε απόλυτο λόγο απαραδέκτου του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 207/2009. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με τη νομολογία που παρατίθεται στις σκέψεις 35 και 36 ανωτέρω, η εκτίμηση αυτή δεν μπορεί να αμφισβητηθεί για τον λόγο και μόνον ότι το τμήμα προσφυγών δεν ακολούθησε εν προκειμένω την πρακτική που ακολούθησε το ΓΕΕΑ με προγενέστερες αποφάσεις του [βλ., συναφώς, απόφαση της 3ης Ιουλίου 2013, Airbus κατά ΓΕΕΑ (NEO), T‑236/12, Συλλογή, EU:T:2013:343, σκέψη 52], και τούτο ανεξαρτήτως των περιστάσεων που αναφέρονται στη σκέψη 34 ανωτέρω.
38 Κατά τα λοιπά, επισημαίνεται ότι, ακόμη και αν οι καταχωρίσεις σημάτων που επικαλούνται οι προσφεύγοντες (βλ. σκέψη 34 ανωτέρω) διαθέτουν, δυνάμει του άρθρου 99 του κανονισμού 207/2009, τεκμήριο εγκυρότητας σε περίπτωση ασκήσεως αναγνωριστικής αγωγής για μη παραποίηση/απομίμηση ενώπιον των αρμόδιων για τα σήματα κοινοτικών δικαστηρίων, εντούτοις, δεν αμφισβητείται ότι, κατά το άρθρο 52 του ίδιου κανονισμού, μπορούν να κηρυχθούν άκυρα μετά από αίτηση που υποβάλλεται στο ΓΕΕΑ ή μετά από άσκηση ανταγωγής στα πλαίσια αγωγής για παραποίηση/απομίμηση.
39 Επομένως, ο τρίτος λόγος ακυρώσεως κρίνεται απορριπτέος.
40 Δεδομένου ότι κανένας από τους λόγους ακυρώσεως που προέβαλαν οι προσφεύγοντες δεν κρίθηκε βάσιμος, η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της.
Επί των δικαστικών εξόδων
41 Κατά το άρθρο 87, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα αν υπάρχει σχετικό αίτημα. Δεδομένου ότι οι προσφεύγοντες ηττήθηκαν, πρέπει να καταδικασθούν στα δικαστικά έξοδα, σύμφωνα με το σχετικό αίτημα του ΓΕΕΑ.
Για τους λόγους αυτούς,
ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (όγδοο τμήμα)
αποφασίζει:
1) Απορρίπτει την προσφυγή.
2) Καταδικάζει τους Joseba Larrañaga Otaño και Mikel Larrañaga Otaño στα δικαστικά έξοδα.
Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο στις 16 Οκτωβρίου 2014.
(υπογραφές)