Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 24ης Ιανουαρίου 2017 – Nausicaa Anadyomène και Banque d’escompte κατά ΕΚΤ

(Υπόθεση T-749/15)

«Εξωσυμβατική ευθύνη – Οικονομική και νομισματική πολιτική – ΕΚΤ – Εθνικές κεντρικές τράπεζες – Αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας – Πρόγραμμα αγοράς τιτλοποιημένων απαιτήσεων – Συμφωνία ανταλλαγής χρεογράφων αποκλειστικά προς όφελος των κεντρικών τραπεζών του Ευρωσυστήματος – Συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα – Ρήτρες συλλογικής δράσης – Πιστωτική ενίσχυση υπό τη μορφή προγράμματος επαναγοράς, με σκοπό την ενίσχυση της ποιότητας των χρεογράφων ως εγγυήσεων – Ιδιώτες πιστωτές – Εμπορικές τράπεζες – Κατάφωρη παράβαση κανόνα δικαίου που απονέμει δικαιώματα σε ιδιώτες – Δικαιολογημένη εμπιστοσύνη – Ίση μεταχείριση»

1.      Ένδικη διαδικασία – Δεδικασμένο – Περιεχόμενο – Απαράδεκτο δεύτερης προσφυγής – Προϋποθέσεις – Ταυτότητα διαδίκων, αντικειμένου και αιτίας των δύο προσφυγών

(βλ. σκέψεις 63, 64)

2.      Εξωσυμβατική ευθύνη – Προϋποθέσεις – ʹΕλλειψη νομιμότητας – Ζημία – Αιτιώδης συνάφεια – Μη συνδρομή μιας εκ των προϋποθέσεων – Απόρριψη της αγωγής αποζημιώσεως στο σύνολό της

(Άρθρο 340, εδ. 3, ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψη 68)

3.      Εξωσυμβατική ευθύνη – Προϋποθέσεις – ʹΕλλειψη νομιμότητας – Κατάφωρη παράβαση του δικαίου της Ένωσης – Απαίτηση υπάρξεως πρόδηλης και σοβαρής παραβάσεως εκ μέρους των θεσμικών οργάνων των ορίων της εξουσίας εκτιμήσεως – Εκτίμηση σε περίπτωση πράξεων γενικής ισχύος που έχουν εκδοθεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στο πλαίσιο της ασκήσεως των αρμοδιοτήτων της στον τομέα της νομισματικής πολιτικής

(Άρθρα 127 ΣΛΕΕ, 282 ΣΛΕΕ και 340 ΣΛΕΕ· πρωτόκολλο αριθ. 4 που προσαρτάται στις Συνθήκες ΕΕ και ΛΕΕ, άρθρο 18)

(βλ. σκέψεις 69-71)

4.      Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αρχές – Προστασία της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης – Όρια – Λήψη μέτρων στον τομέα της νομισματικής πολιτικής – Διακριτική ευχέρεια των θεσμικών οργάνων – Προσαρμογή των μέτρων στις μεταβολές της οικονομικής καταστάσεως – Αδυναμία επικλήσεως της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης

(βλ. σκέψεις 81, 82)

5.      Ένδικη διαδικασία – Προσκόμιση αποδείξεων – Προθεσμία – Εκπρόθεσμη πρόταση αποδεικτικών μέσων – Προϋποθέσεις

(Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 85 §§ 1 και 2)

(βλ. σκέψεις 84, 85)

6.      Οικονομική και νομισματική πολιτική – Νομισματική πολιτική – Εφαρμογή – Αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας μέσω ενός προγράμματος αγοράς κρατικών τιτλοποιημένων απαιτήσεων – Προσωρινή αποκατάσταση της επιλεξιμότητας των ελληνικών τιτλοποιημένων απαιτήσεων ως πρόσφορων ασφαλειών για τους σκοπούς της νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος – Δημιουργία δικαιολογημένης εμπιστοσύνης στους επενδυτές και στους δικαιούχους τέτοιων τίτλων όσον αφορά την προστασία των τίτλων αυτών κατά των αρνητικών αποτελεσμάτων μιας ενδεχόμενης αναδιαρθρώσεως του ελληνικού δημοσίου χρέους – Δεν χωρεί

(Άρθρο 127 § 2, 1η περίπτωση, ΣΛΕΕ· πρωτόκολλο αριθ. 4 που προσαρτάται στις Συνθήκες ΕΕ και ΛΕΕ, άρθρο 18 § 1· αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας 2010/268, 2012/133, 2012/153, 2012/433 και 2012/839)

(βλ. σκέψεις 89, 93, 96, 97, 99)

7.      Οικονομική και νομισματική πολιτική – Νομισματική πολιτική – Εφαρμογή – Αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας μέσω ενός προγράμματος αγοράς κρατικών τιτλοποιημένων απαιτήσεων – Σύναψη συμφωνίας ανταλλαγής τίτλων μόνον προς όφελος των κεντρικών τραπεζών του Ευρωσυστήματος – Αποκλεισμός της συμμετοχής ιδιωτών επενδυτών κατόχων τέτοιων τίτλων – Παραβίαση της αρχής της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης – Δεν υφίσταται

(Άρθρο 123 ΣΛΕΕ· πρωτόκολλο αριθ. 4 που προσαρτάται στις Συνθήκες ΕΕ και ΛΕΕ, άρθρο 18 § 1)

(βλ. σκέψη 98)

8.      Οικονομική και νομισματική πολιτική – Νομισματική πολιτική – Εφαρμογή – Αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας μέσω ενός προγράμματος αγοράς κρατικών τιτλοποιημένων απαιτήσεων – Σύναψη συμφωνίας ανταλλαγής τίτλων μόνον προς όφελος των κεντρικών τραπεζών του Ευρωσυστήματος – Αποκλεισμός της συμμετοχής των εμπορικών τραπεζών που κατέχουν τέτοιους τίτλους – Μη συγκρίσιμες καταστάσεις των κεντρικών τραπεζών και των ιδιωτικών τραπεζών – Παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως και παράβαση της υποχρεώσεως επιμέλειας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας – Δεν συντρέχει

(Άρθρα 123 ΣΛΕΕ, 127 §§ 1 και 2, ΣΛΕΕ και 282 § 1 ΣΛΕΕ· πρωτόκολλο αριθ. 4 που προσαρτάται στις Συνθήκες ΕΕ και ΛΕΕ, άρθρο 18 § 1, 1η περίπτωση· απόφαση 2010/281 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας)

(βλ. σκέψεις 111-114, 121)

Αντικείμενο

Αγωγή αποζημιώσεως βάσει του άρθρου 268 ΣΛΕΕ προς αποκατάσταση της ζημίας που υποστηρίζουν ότι υπέστησαν οι ενάγοντες κατόπιν, μεταξύ άλλων, της εκδόσεως της αποφάσεως 2012/153/ΕΕ της EKT, της 5ης Μαρτίου 2012, σχετικά με την καταλληλότητα εμπορεύσιμων χρεογράφων εκδόσεως ή πλήρους εγγυήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας στο πλαίσιο της προσφοράς αυτής για την ανταλλαγή χρέους της Ελληνικής Δημοκρατίας (ΕΚΤ/2012/3) (ΕΕ 2012, L 77, σ. 19), καθώς και άλλων μέτρων της ΕΚΤ, σχετιζόμενων με την αναδιάρθρωση του ελληνικού δημοσίου χρέους.

Διατακτικό

Το Γενικό Δικαστήριο αποφασίζει:

1) Απορρίπτει την αγωγή.

2) Καταδικάζει τη Nausicaa Anadyomène SAS και την Banque d’escompte στα δικαστικά έξοδα.