Υπόθεση C‑481/13

Mohammad Ferooz Qurbani

(αίτηση του Oberlandesgericht Bamberg

για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή — Σύμβαση της Γενεύης της 28ης Ιουλίου 1951 περί της νομικής καταστάσεως των προσφύγων — Άρθρο 31 — Υπήκοος τρίτης χώρας ο οποίος εισήλθε σε κράτος μέλος έχοντας διέλθει από άλλο κράτος μέλος — Χρήση των υπηρεσιών διακινητών λαθρομεταναστών — Παράνομη είσοδος και διαμονή — Επίδειξη πλαστογραφημένου διαβατηρίου — Ποινικές κυρώσεις — Αναρμοδιότητα του Δικαστηρίου»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 17ης Ιουλίου 2014

Προδικαστικά ερωτήματα — Αρμοδιότητα του Δικαστηρίου — Όρια — Αίτημα ερμηνείας της Συμβάσεως της Γενεύης περί της νομικής καταστάσεως των προσφύγων — Διατάξεις της συμβάσεως οι οποίες δεν δεσμεύουν την Ένωση — Μη αναφορά, στο πλαίσιο της αιτήσεως προδικαστικής αποφάσεως, σε κανόνα του δικαίου της Ένωσης ο οποίος να παραπέμπει στο άρθρο 31 της συμβάσεως — Αναρμοδιότητα του Δικαστηρίου

(Άρθρο 267 ΣΛΕΕ· Σύμβαση της Γενεύης περί της νομικής καταστάσεως των προσφύγων, άρθρο 31· οδηγία 2004/83 του Συμβουλίου)

Το Δικαστήριο είναι αρμόδιο να ερμηνεύσει διεθνή σύμβαση η οποία δεν συνήφθη από την Ευρωπαϊκή Ένωση μόνον οσάκις και στο μέτρο που η Ένωση ανέλαβε τις αρμοδιότητες που ασκούσαν προηγουμένως τα κράτη μέλη στον τομέα εφαρμογής της συμβάσεως αυτής και εφόσον, κατά συνέπεια, οι διατάξεις της εν λόγω συμβάσεως έχουν ως αποτέλεσμα να δεσμεύουν την Ένωση.

Ασφαλώς μεν στο πλαίσιο της εισαγωγής ενός κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου έχουν θεσπιστεί, στον τομέα της εφαρμογής της Συμβάσεως της Γενεύης περί της νομικής καταστάσεως των προσφύγων, διάφορα νομοθετήματα της Ένωσης, πλην όμως δεν αμφισβητείται ότι τα κράτη μέλη έχουν διατηρήσει κάποιες αρμοδιότητες στον εν λόγω τομέα, μεταξύ άλλων όσον αφορά το αντικείμενο το οποίο καλύπτει το άρθρο 31 της ως άνω συμβάσεως. Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο δεν μπορεί να έχει αρμοδιότητα να ερμηνεύσει απευθείας το άρθρο 31 της ως άνω συμβάσεως.

Το γεγονός ότι το άρθρο 78 ΣΛΕΕ διευκρινίζει ότι η κοινή πολιτική ασύλου πρέπει να συνάδει προς τη Σύμβαση της Γενεύης και ότι το άρθρο 18 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης τονίζει ότι το δικαίωμα ασύλου διασφαλίζεται τηρουμένης της ως άνω συμβάσεως και του πρωτοκόλλου του σχετικού προς το καθεστώς των προσφύγων της 31ης Ιανουαρίου 1967 δεν είναι ικανό να θέσει υπό αμφισβήτηση τη διαπίστωση περί αναρμοδιότητας του Δικαστηρίου.

Εξάλλου, μολονότι υφίσταται βεβαίως οπωσδήποτε συμφέρον της Ένωσης να ερμηνεύονται ομοιόμορφα οι διατάξεις των διεθνών συμβάσεων που έχουν συμπεριληφθεί στο εθνικό δίκαιο και στο δίκαιο της Ένωσης, ανεξαρτήτως των συνθηκών υπό τις οποίες εφαρμόζονται, προκειμένου να αποφεύγονται στο μέλλον ερμηνευτικές αποκλίσεις, διαπιστώνεται ότι το άρθρο 31 της Συμβάσεως της Γενεύης δεν έχει περιληφθεί σε νομοθέτημα της Ένωσης, έστω και αν διάφορες διατάξεις του δικαίου της Ένωσης παραπέμπουν στο ως άνω άρθρο.

Μολονότι όμως το Δικαστήριο έχει βεβαίως δεχθεί την αρμοδιότητά του να ερμηνεύσει τις διατάξεις της Συμβάσεως της Γενεύης στις οποίες παρέπεμπαν οι διατάξεις του δικαίου της Ένωσης, τούτο δεν μπορεί να γίνει όταν στην αίτηση προδικαστικής αποφάσεως δεν γίνεται μνεία διατάξεως του δικαίου της Ένωσης που να παραπέμπει στο άρθρο 31 της Συμβάσεως της Γενεύης.

(βλ. σκέψεις 23-26, 28)