Απόφαση του Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 14ης Μαρτίου 2013 [αίτηση του Juzgado de lo Mercantil n°3 de Barcelona (Ισπανία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] - Mohamed Aziz κατά Caixa d'Estalvis de Catalunya, Tarragona i Manresa (Catalunyacaixa)
(Υπόθεση C-415/11)
(Οδηγία 93/13/ΕΟΚ - Συμβάσεις που συνάπτονται με καταναλωτές - Σύμβαση ενυπόθηκου δανείου - Διαδικασία εκτελέσεως ενυπόθηκης απαιτήσεως - Δικαιοδοσία του εθνικού δικαστηρίου της ουσίας - Καταχρηστικές ρήτρες - Κριτήρια εκτιμήσεως)
Γλώσσα διαδικασίας: η ισπανική
Αιτούν δικαστήριο
Juzgado de lo Mercantil n°3 de Barcelona
Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης
Mohamed Aziz
κατά
Caixa d'Estalvis de Catalunya, Tarragona i Manresa (Catalunyacaixa)
Αντικείμενο
Αίτηση προδικαστικής αποφάσεως - Juzgado de lo Mercantil - Ερμηνεία του σημείου 1, στοιχεία e) και q), του παραρτήματος της οδηγίας 93/13/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 5ης Απριλίου 1993, σχετικά με τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές (ΕΕ L 95, σ. 29) - Ρήτρες έχουσες ως αντικείμενο ή ως συνέπεια τη σε βάρος του καταναλωτή που δεν εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις του απαίτηση καταβολής δυσανάλογα υψηλού ποσού αποζημιώσεως - Σύμβαση ενυπόθηκου δανείου - Διατάξεις του εθνικού δικονομικού δικαίου στον τομέα της αναγκαστικής εκτελέσεως κατά βαρυνόμενων με υποθήκη ή ενέχυρο πραγμάτων, οι οποίες περιορίζουν τους λόγους ανακοπής που μπορεί να προβάλει ο καθού η εκτέλεση
Διατακτικό
Η οδηγία 93/13/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 5ης Απριλίου 1993, σχετικά με τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι αποκλείει μια κανονιστική ρύθμιση κράτους μέλους όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία, ενώ δεν προβλέπει στο πλαίσιο διαδικασίας εκτελέσεως ενυπόθηκης απαιτήσεως λόγους ανακοπής αντλούμενους από τον καταχρηστικό χαρακτήρα συμβατικής ρήτρας η οποία αποτελεί βάση του εκτελεστού τίτλου, δεν παρέχει στο δικαστήριο της ουσίας, το οποίο είναι αρμόδιο για την εκτίμηση του καταχρηστικού χαρακτήρα μιας τέτοιας ρήτρας, τη δυνατότητα λήψεως προσωρινών μέτρων, όταν η λήψη των μέτρων αυτών είναι αναγκαία για την εξασφάλιση της πλήρους αποτελεσματικότητας της αποφάσεώς του.
Το άρθρο 3, παράγραφος 1, της οδηγίας 93/13 πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι:
η έννοια της "σημαντικής ανισορροπίας", σε βάρος του καταναλωτή πρέπει να εκτιμάται διά της αναλύσεως των εθνικών κανόνων που ισχύουν ελλείψει συμφωνίας μεταξύ των συμβαλλομένων, προκειμένου να εκτιμηθεί αν, και, ενδεχομένως, σε ποιο βαθμό, η σύμβαση περιάγει τον καταναλωτή σε έννομη κατάσταση λιγότερο ευνοϊκή σε σχέση με εκείνη που προβλέπει η εφαρμοστέα εθνική νομοθεσία. Ομοίως, είναι χρήσιμο προς τούτο να εξεταστεί η νομική κατάσταση του εν λόγω καταναλωτή, λαμβανομένων υπόψη των μέσων που διαθέτει, σύμφωνα με την εθνική κανονιστική ρύθμιση, για την παύση της χρήσεως καταχρηστικών ρητρών·
για να εξακριβωθεί η εν λόγω ανισορροπία δημιουργείται "παρά την απαίτηση καλής πίστης", πρέπει να εξεταστεί αν ο επαγγελματίας, έχοντας συμβληθεί νομίμως και θεμιτώς με τον καταναλωτή, μπορούσε ευλόγως να αναμένει ότι ο καταναλωτής θα δεχθεί την οικεία ρήτρα κατόπιν ατομικής διαπραγματεύσεως.
Το άρθρο 3, παράγραφος 3, της οδηγίας 93/13 πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι το παράρτημα στο οποίο παραπέμπει η διάταξη αυτή περιλαμβάνει ενδεικτικό και όχι εξαντλητικό κατάλογο των ρητρών που μπορούν να κριθούν καταχρηστικές.
____________1 - ΕΕ C 331 της 12.11.2011.