WYROK SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI (pierwsza izba)
z dnia 25 marca 2009 r.(*)
Wspólnotowy znak towarowy – Postępowanie w sprawie sprzeciwu – Zgłoszenie słownego wspólnotowego znaku towarowego BUDWEISER – Wcześniejsze, słowny i graficzne, międzynarodowe znaki towarowe BUDWEISER i Budweiser Budvar – Względne podstawy odmowy rejestracji – Artykuł 8 ust. 1 lit. a) i b) rozporządzenia (WE) nr 40/94 – Rzeczywiste używanie wcześniejszego znaku towarowego – Artykuł 43 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 40/94 – Naruszenie prawa do obrony – Uzasadnienie – Artykuł 73 rozporządzenia nr 40/94 – Nieprzedstawienie dokumentów w odpowiednim terminie – Swoboda oceny wynikająca z art. 74 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 40/94
W sprawie T‑191/07
Anheuser-Busch, Inc., z siedzibą w Saint Louis, Missouri (Stany Zjednoczone), reprezentowana przez adwokatów V. von Bomhard i A. Rencka,
strona skarżąca,
przeciwko
Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM), reprezentowanemu przez A. Folliarda-Monguirala, działającego w charakterze pełnomocnika,
strona pozwana,
w której drugą stroną w postępowaniu przed Izbą Odwoławczą OHIM, występującą przed Sądem w charakterze interwenienta, jest
Budějovický Budvar, národní podnik, z siedzibą w České Budějovice (Republika Czeska), reprezentowana przez adwokata K. Čermáka,
mającej za przedmiot skargę na decyzję Drugiej Izby Odwoławczej OHIM z dnia 20 marca 2007 r. (sprawa R 299/2006‑2) dotyczącą postępowania w sprawie sprzeciwu pomiędzy Budějovický Budvar, národní podnik, a Anheuser-Busch, Inc.,
SĄD PIERWSZEJ INSTANCJI
WSPÓLNOT EUROPEJSKICH (pierwsza izba),
w składzie: V. Tiili, prezes, F. Dehousse (sprawozdawca) i I. Wiszniewska-Białecka, sędziowie,
sekretarz: N. Rosner, administrator,
po zapoznaniu się ze skargą złożoną w sekretariacie Sądu w dniu 31 maja 2007 r.,
po zapoznaniu się z odpowiedzią na skargę złożoną przez OHIM w sekretariacie Sądu w dniu 5 października 2007 r.,
po zapoznaniu się z odpowiedzią interwenienta na skargę złożoną w sekretariacie Sądu w dniu 8 października 2007 r.,
po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 30 września 2008 r.,
wydaje następujący
Wyrok
Okoliczności postania sporu
1 W dniach 1 kwietnia 1996 r. Anheuser-Busch, Inc. dokonała zgłoszenia wspólnotowego znaku towarowego w Urzędzie Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM) na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. 1994, L 11, s. 1), ze zmianami.
2 Znakiem towarowym, o którego rejestrację wniesiono, było oznaczenie słowne BUDWEISER.
3 Towary, dla których wniesiono o rejestrację, należą do klasy 32 w rozumieniu Porozumienia nicejskiego dotyczącego międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków z dnia 15 czerwca 1957 r., ze zmianami, i odpowiadają następującemu opisowi: „piwo, ale, porter, alkoholowe i bezalkoholowe napoje ze słodu”.
4 Zgłoszenie wspólnotowego znaku towarowego zostało opublikowane w Biuletynie Wspólnotowych Znaków Towarowych nr 50/99 z dnia 28 czerwca 1999 r.
5 W dniu 28 września 1999 r. spółka Budějovický Budvar, národní podnik (zwana dalej „Budvar”) wniosła na podstawie art. 42 rozporządzenia nr 40/94 sprzeciw wobec rejestracji zgłoszonego znaku towarowego, który dotyczył wszystkich towarów wymienionych w zgłoszeniu.
6 W uzasadnieniu sprzeciwu Budvar powołała się w pierwszej kolejności, w zakresie dotyczącym art. 8 ust. 1 lit. a) i b) rozporządzenia nr 40/94, na:
– słowny międzynarodowy znak towarowy BUDWEISER (R 238 203), zarejestrowany dla „piwa każdego rodzaju”, wywołujący skutki w Niemczech, w Austrii, w krajach Beneluksu i we Włoszech;
– przedstawiony poniżej graficzny międzynarodowy znak towarowy (nr 674 530), zarejestrowany dla „słodu” i „piwa”, wywołujący skutki w Austrii, w Beneluksie, we Francji i we Włoszech:
– przedstawiony poniżej graficzny międzynarodowy znak towarowy (nr 614 536), zarejestrowany dla towaru „piwa”, wywołujący skutki w Niemczech, w Austrii, w Beneluksie, we Francji i we Włoszech:
7 W drugiej kolejności Budvar powołała się, w zakresie dotyczącym art. 8 ust. 4 rozporządzenia nr 40/94, na kilka nazw pochodzenia zawierających określenie „budweiser”.
8 W dniu 8 lipca 2002 r. Anheuser-Busch wniosła na podstawie art. 43 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 40/94 o to, by Budvar przedstawiła dowód rzeczywistego używania znaków towarowych, na które powołała się w uzasadnieniu sprzeciwu. Budvar odpowiedziała na ten wniosek w dniu 8 listopada 2002 r.
9 Decyzją z dnia 10 czerwca 2004 r. Wydział Sprzeciwów uwzględnił sprzeciw wniesiony przez Budvar i w konsekwencji odrzucił sporne zgłoszenie wspólnotowego znaku towarowego. Wydział Sprzeciwów uznał zasadniczo, że w Austrii i we Francji istniało w przypadku zgłoszonego znaku towarowego i wcześniejszego graficznego międzynarodowego znaku towarowego nr 674 530 prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd.
10 W dniu 23 czerwca 2004 r. Anheuser-Busch wniosła do OHIM na podstawie art. 57–62 rozporządzenia nr 40/94 odwołanie od decyzji Wydziału Sprzeciwów.
11 Decyzją z dnia 11 lipca 2005 r. (sprawa R 509/2004‑2) Druga Izba Odwoławcza OHIM uwzględniła odwołanie Anheuser-Busch. W przekonaniu Izby Odwoławczej Wydział Sprzeciwów popełnił błąd, przyjmując, że wcześniejszy graficzny międzynarodowy znak towarowy nr 674 530 był chroniony w Austrii i we Francji od dnia 5 grudnia 1960 r., podczas gdy był on chroniony w tych krajach, począwszy od dnia 19 maja 1997 r., czyli po złożeniu zgłoszenia omawianego wspólnotowego znaku towarowego.
12 Izba Odwoławcza przekazała sprawę Wydziałowi Sprzeciwów celem ponownego rozpoznania.
13 W drugiej decyzji z dnia 22 grudnia 2005 r. Wydział Sprzeciwów ponownie uwzględnił sprzeciw wniesiony przez Budvar i w konsekwencji odrzucił omawiane zgłoszenie wspólnotowego znaku towarowego.
14 Wydział Sprzeciwów stwierdził na wstępie, że dowód używania wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) nie był wystarczający.
15 W rezultacie Wydział Sprzeciwów uznał za zasadne ograniczyć badanie do przeprowadzenia porównania między zgłoszonym znakiem towarowym a wcześniejszym graficznym międzynarodowym znakiem towarowym nr 614 536, w przypadku którego zdecydował on się wziąć pod uwagę dokumenty przedstawione przez Budvar na poparcie jej sprzeciwu.
16 W tych ramach Wydział Sprzeciwów uznał zasadniczo, że w Niemczech, w Austrii, w Beneluksie, we Francji i we Włoszech w przypadku zgłoszonego znaku towarowego i wcześniejszego graficznego międzynarodowego znaku towarowego nr 614 536 istniało prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd.
17 W dniu 13 lutego 2006 r. Anheuser-Busch wniosła do OHIM na podstawie art. 57–62 rozporządzenia nr 40/94 odwołanie od drugiej decyzji Wydziału Sprzeciwów.
18 Decyzją z dnia 20 marca 2007 r. (sprawa R 299/2006‑2, zwaną dalej „zaskarżoną decyzją”), doręczoną Anheuser-Busch w dniu 22 marca 2007 r., Druga Izba Odwoławcza OHIM oddaliła odwołanie.
19 Nie kwestionując oceny Wydziału Sprzeciwów w zakresie występowania w przypadku zgłoszonego znaku towarowego i graficznego międzynarodowego znaku towarowego nr 614 536 prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, Izba Odwoławcza stwierdziła – wbrew temu, co ustalił Wydział Sprzeciwów – że wcześniejszy słowny międzynarodowy znak towarowy BUDWEISER (R 238 203) mógł zostać wzięty pod uwagę przy rozpatrywaniu sprzeciwu. W tych ramach Izba Odwoławcza uznała, opierając się na dokumentach przedstawionych przez Budvar, że dowód rzeczywistego używania słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) został przedstawiony.
20 Następnie stwierdzając, że zgłoszony znak towarowy jest identyczny z wcześniejszym słownym międzynarodowym znakiem towarowym BUDWEISER (R 238 203) oraz że towary: „piwo, ale, porter, alkoholowe napoje ze słodu” objęte omawianym zgłoszeniem wspólnotowego znaku towarowego są identyczne z towarami: „piwo każdego rodzaju”, oznaczonymi wspomnianym wcześniejszym znakiem towarowym, Izba Odwoławcza uznała, że w przypadku tych towarów sprzeciw mógł zostać uwzględniony na podstawie art. 8 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 40/94. W odniesieniu do pozostałych towarów („napoje bezalkoholowe”) z uwagi na identyczność znaków towarowych i oczywiste podobieństwa występujące między towarami Izba Odwoławcza uznała, że w przypadku tych towarów sprzeciw mógł zostać uwzględniony na podstawie art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94.
Żądania stron
21 Anheuser-Busch wnosi do Sądu o:
– stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji;
– posiłkowo, stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji w części dotyczącej uwzględnia sprzeciwu w odniesieniu do „napojów bezalkoholowych”;
– obciążenie OHIM i Budvar kosztami postępowania.
22 OHIM i Budvar wnoszą do Sądu o:
– oddalenie skargi;
– obciążenie Anheuser-Busch kosztami postępowania.
Co do prawa
1. W przedmiocie żądań przedstawionych tytułem głównym
23 Na poparcie swych żądań przedstawionych tytułem głównym Anheuser-Busch podnosi trzy zarzuty dotyczące, po pierwsze, naruszenia prawa do bycia wysłuchanym, po drugie, naruszenia art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94 i po trzecie, naruszenia art. 43 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 40/94.
W przedmiocie zarzutu pierwszego, dotyczącego naruszenia prawa do bycia wysłuchanym
Argumenty stron
24 Anheuser-Busch utrzymuje, że kwestia rejestracji i ważności wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203), na której koncentruje się Izba Odwoławcza, nie była przedmiotem sporu między stronami.
25 Wprawdzie Budvar wspomniała w ramach postępowania przed Izbą Odwoławczą, że w dniu 21 stycznia 2004 r. przedstawiła Wydziałowi Sprzeciwu dowód przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203), i Anheuser-Busch przyznaje, że nie ustosunkowała się do tej kwestii przed Izbą Odwoławczą, jednak nie było podstaw, by przypuszczać, że Izba Odwoławcza dopuści ten dowód, przedstawiony w prawie dwa lata po wygaśnięciu pierwotnego terminu wyznaczonego na dzień 26 lutego 2002 r. Anheuser-Busch odsyła w tym zakresie do dwóch decyzji OHIM, w których odrzucono dokumenty przedstawione po terminie. Ta utrwalona praktyka decyzyjna jest ponadto zgodna, zdaniem Anheuser-Busch, z wytycznymi OHIM dotyczącymi sprzeciwów, a w szczególności z ich pkt 1.5.1.
26 Anheuser-Busch przyznaje, że ta utrwalona praktyka decyzyjna i wspomniane wytyczne istniały przed wydaniem wyroku Trybunału z dnia 13 marca 2007 r. w sprawie C‑29/05 P OHIM przeciwko Kaul, Zb.Orz. s. I‑2213, jednak utrzymuje, że w chwili złożenia przez nią odpowiedzi przed Izbą Odwoławczą, a mianowicie w dniu 10 października 2006 r., należało stosować wcześniejsze ramy prawne. Anheuser-Busch twierdzi ponadto, że wyroki Sądu: z dnia 23 września 2003 r. w sprawie T‑308/01 Henkel przeciwko OHIM – LHS (UK) (KLEENCARE), Rec. s. II‑3253; z dnia 10 listopada 2004 r. w sprawie T‑164/02 Kaul przeciwko OHIM – Bayer (ARCOL), Zb.Orz. s. II‑3807; z dnia 9 listopada 2005 r. w sprawie T‑275/03 Focus Magazin Verlag przeciwko OHIM – ECI Telecom (Hi-FOCuS), Zb.Orz. s. II‑4725; z dnia 10 lipca 2006 r. w sprawie T‑323/03 La Baronia de Tunis przeciwko OHIM – Baron Philippe de Rothschild (LA BARONNIE), Zb.Orz. s. II‑2085; z dnia 11 lipca 2006 r. w sprawie T‑252/04 Caviar Anzali przeciwko OHIM – Novomarket (Asetra), Zb.Orz. s. II‑2115, dotyczyły innych aspektów faktycznych i prawnych.
27 W tych okolicznościach Anheuser-Busch podnosi, że skoro Izba Odwoławcza miała zamiar brać pod uwagę wcześniejszy słowny międzynarodowy znak towarowy BUDWEISER (R 238 203), powinna ona była ją o tym poinformować i zezwolić jej na przedstawienie uwag dotyczących tej kwestii. Nie uczyniwszy tak, Izba Odwoławcza nie dopełniła swych obowiązków, ciążących na niej na mocy art. 73 rozporządzenia nr 40/94.
28 Anheuser-Busch dodaje, że zaskarżona decyzja została wydana jedynie siedem dni po ogłoszeniu wyżej wymienionego w pkt 26 wyroku w sprawie OHIM przeciwko Kaul. Jej zdaniem Izba Odwoławcza powinna była umożliwić jej ustosunkowanie się do ewentualnych konsekwencji wynikających z tego wyroku dla niniejszej sprawy, polegających na dopuszczeniu dowodu przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) i innych dowodów, które powinny były zostać przedłożone w dniu 26 lutego 2002 r.
29 Anheuser-Busch utrzymuje wreszcie, że w ramach prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w prawie znaków towarowych wszelkie naruszenie zasad proceduralnych wywołuje skutki mogące wpływać na decyzję OHIM, która na tej podstawie winna podlegać stwierdzeniu nieważności.
30 OHIM uważa, że Anheuser-Busch miała możliwość przedstawienia swych uwag na temat wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203). Co się tyczy wyżej wymienionego w pkt 26 wyroku w sprawie OHIM przeciwko Kaul, zdaniem OHIM dokonano w nim jedynie wykładni normy prawnej.
31 Budvar wskazuje, że w swym badaniu OHIM powinien był uwzględnić wcześniejszy słowny międzynarodowy znak towarowy BUDWEISER (R 238 203) oraz że Anheuser-Busch nie zakwestionowała przed Izbą Odwoławczą ważności tego wcześniejszego prawa. Jeżeli chodzi o wyżej wymieniony w pkt 26 wyrok w sprawie OHIM przeciwko Kaul, jej zdaniem art. 73 rozporządzenia nr 40/94 nie może być interpretowany w ten sposób, że zobowiązuje OHIM do informowania stron o decyzjach, które mogą wpływać na wyciągane przez niego wnioski.
Ocena Sądu
32 Na wstępie należy stwierdzić, że w zarzucie dotyczącym naruszenia zasady prawa do bycia wysłuchanym skarżąca podnosi w rzeczywistości naruszenie art. 73 zdanie drugie rozporządzenia nr 40/94, który przewiduje, że decyzje OHIM opierają się wyłącznie na podstawach, co do których strony miały możliwość wypowiedzenia się.
33 Zgodnie z tym przepisem izba odwoławcza OHIM może oprzeć decyzję wyłącznie na okolicznościach faktycznych lub prawnych, co do których strony zainteresowane miały możliwość przedstawienia uwag [wyrok Trybunału z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C‑447/02 P KWS Saat przeciwko OHIM, Zb.Orz. s. I‑10107, pkt 42; wyrok Sądu z dnia 13 lipca 2005 r. w sprawie T‑242/02 Sunrider przeciwko OHIM (TOP), Zb.Orz. s. II‑2793, pkt 59].
34 Przepis ten wyraża we wspólnotowym prawie znaków towarowych ogólną zasadę ochrony prawa do obrony [wyroki Sądu: z dnia 15 września 2005 r. w sprawie T‑320/03 Citicorp przeciwko OHIM (LIVE RICHLY), Zb.Orz. s. II‑3411, pkt 21; z dnia 7 lutego 2007 r. w sprawie T‑317/05 Kustom Musical Amplification przeciwko OHIM (Kształt gitary), Zb.Orz. s. II‑427, pkt 26]. W myśl tej ogólnej zasady prawa wspólnotowego adresatom decyzji władz publicznych, które wpływają w istotny sposób na ich interesy, powinno umożliwić się należyte przedstawienie ich stanowiska [wyrok Trybunału z dnia 23 października 1974 r. w sprawie 17/74 Transocean Marine Paint przeciwko Komisji, Rec. s. 1063, pkt 15; wyrok Sądu z dnia 27 lutego 2002 r. w sprawie T‑34/00 Eurocool Logistik przeciwko OHIM (EUROCOOL), Rec. s. II‑683, pkt 21; ww. wyrok w sprawie LIVE RICHLY, pkt 22].
35 Ponadto zgodnie z orzecznictwem prawo do bycia wysłuchanym rozciąga się na wszystkie okoliczności stanu faktycznego lub prawnego, które stanowią podstawę decyzji, jednakże nie na ostateczne stanowisko, które organ administracji ma zamiar zająć [wyrok Sądu z dnia 3 grudnia 2003 r. w sprawie T‑16/02 Audi przeciwko OHIM (TDI), Rec. s. II‑5167, pkt 75; ww. w pkt 34 wyrok w sprawie Kształt gitary, pkt 27]. Dlatego też izba odwoławcza nie ma obowiązku wysłuchania wnoszącego odwołanie w przedmiocie dokonanej przez nią oceny o charakterze faktycznym, będącej częścią jej ostatecznego stanowiska [wyrok Sądu z dnia 20 listopada 2007 r. w sprawie T‑458/05 Tegometall International przeciwko OHIM – Wuppermann (TEK), Zb.Orz. s. II‑4721, pkt 45].
36 W niniejszej sprawie bez konieczności rozstrzygania w ramach zarzutu pierwszego kwestii, czy dowód przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) został przedłożony w odpowiednim terminie, należy stwierdzić, po pierwsze, że Budvar powołała się przed OHIM na wspomniany wcześniejszy znak towarowy w sprzeciwie z dnia 28 września 1999 r. Zgodnie z wyciągiem z rejestracji Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO), przedstawionym OHIM przez Budvar, w momencie wniesienia sprzeciwu wspomniany znak był ważny.
37 Po drugie, należy wskazać, że w uzasadnieniu sprzeciwu Budvar wyraźnie poruszyła kwestię podobieństwa zgłoszonego znaku towarowego do wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203).
38 Po trzecie, pismem skierowanym do Wydziału Sprzeciwów w dniu 19 maja 2003 r. Anheuser-Busch zakwestionowała między innymi ważność wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) z uwagi na to, że dowód przedłużenia rejestracji wspomnianego znaku nie został przedłożony w terminie wyznaczonym na dzień 26 lutego 2002 r. Ten dowód przedłużenia został przedstawiony przez Budvar w dniu 21 stycznia 2004 r.
39 Po czwarte, w postępowaniu dotyczącym odwołania wniesionego przez Anheuser-Busch od pierwszej decyzji Wydziału Sprzeciwów (zob. pkt 9 powyżej) w swej odpowiedzi z dnia 24 stycznia 2005 r. Budvar powołała się również na wcześniejszy słowny międzynarodowy znak towarowy BUDWEISER (R 238 203) na poparcie wniesionego przezeń sprzeciwu.
40 Po piąte, w postępowaniu dotyczącym odwołania wniesionego przez Anheuser-Busch od drugiej decyzji Wydziału Sprzeciwów (zob. pkt 13 powyżej) w swej odpowiedzi z dnia 28 lipca 2006 r. Budvar podniosła, że należy wziąć pod uwagę wcześniejszy słowny międzynarodowy znak towarowy BUDWEISER (R 238 203) oraz że w zakresie, w jakim rozpatrywane towary były identyczne, znak ten uzasadniał uwzględnienie sprzeciwu.
41 Po szóste, należy podkreślić, że Anheuser-Busch mogła w ramach złożonej w postępowaniu przed Izbą Odwoławczą repliki z dnia 10 października 2006 r. ustosunkować się do wysuniętych przez Budvar argumentów dotyczących wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203), czego nie uczyniła i z czego zrezygnowała w swych pismach w postępowaniu przed Sądem.
42 Z powyższego wynika, że w świetle uwag przedstawionych przez Budvar zarówno w postępowaniu przed Wydziałem Sprzeciwów, jak i przed Izbą Odwoławczą, oraz okazji, z których mogła skorzystać Anheuser-Busch w celu ustosunkowania się do nich, ta ostatnia miała możliwość przedstawienia swego stanowiska w przedmiocie ważności wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203), co też zresztą uczyniła w postępowaniu przed Wydziałem Sprzeciwów.
43 Ponadto z art. 62 ust. 1 rozporządzenia nr 40/94 wynika, że po rozpatrzeniu odwołania co do istoty izba odwoławcza podejmuje decyzję w sprawie odwołania i może, czyniąc to, „skorzystać z uprawnień w granicach kompetencji posiadanych przez instancję, która podjęła zaskarżoną decyzję”, co w tym przypadku oznacza, że może sama rozstrzygnąć w przedmiocie sprzeciwu, oddalając bądź uwzględniając go, utrzymując w mocy lub uchylając w ten sposób zaskarżoną decyzję. A zatem na podstawie art. 62 ust. 1 rozporządzenia nr 40/94 należy wyciągnąć wniosek, że wskutek wniesionego do niej odwołania izba odwoławcza jest zobowiązana dokonać ponownej i kompletnej oceny sprzeciwu co do istoty – zarówno pod względem prawnym, jak i faktycznym (ww. w pkt 26 wyrok w sprawie OHIM przeciwko Kaul, pkt 56, 57).
44 W rezultacie ogół powyższych rozważań wskazuje na to, że Izba Odwoławcza nie uchybiła obowiązkom, które na niej ciążą na mocy art. 73 zdanie drugie rozporządzenia nr 40/94, nie zwracając się wyraźnie do Anheuser-Busch o przedstawienie uwag w przedmiocie wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203).
45 Inne argumenty wysunięte przez Anheuser-Busch nie mogą podważyć tego wniosku.
46 Po pierwsze, gdyby argumenty te należało rozumieć w ten sposób, że Anheuser-Busch powołuje się w uzasadnieniu zarzutu pierwszego na zasadę ochrony uzasadnionych oczekiwań, należałoby przypomnieć, iż uprawnienie do powołania się na tę zasadę przysługuje każdej jednostce znajdującej się w sytuacji, w której administracja wspólnotowa, udzielając jej konkretnych zapewnień, wzbudziła u niej uzasadnione nadzieje [wyroki Sądu: z dnia 17 grudnia 1998 r. w sprawie T‑203/96 Embassy Limousines & Services przeciwko Parlamentowi, Rec. s. II‑4239, pkt 74; z dnia 19 marca 2003 r. w sprawie T‑273/01 Innova Privat-Akademie przeciwko Komisji, Rec. s. II‑1093, pkt 26; z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie T‑388/04 Kachakil Amar przeciwko OHIM (Podłużna linia zakończona trójkątem), pkt 26]. Takimi zapewnieniami są dokładne, bezwarunkowe i zgodne informacje pochodzące z uprawnionych i wiarygodnych źródeł (ww. wyroki: w sprawie Innova Privat-Akademie przeciwko Komisji, pkt 26; w sprawie Podłużna linia zakończona trójkątem, pkt 27).
47 Na wstępie należy stwierdzić, że Anheuser-Busch nie uzyskała konkretnych zapewnień, iż wcześniejszy słowny międzynarodowy znak towarowy BUDWEISER (R 238 203) nie będzie brany pod uwagę przy rozpatrywaniu sprzeciwu. Okoliczność bowiem, że w drugiej decyzji Wydział Sprzeciwów nie uwzględnił tego wcześniejszego znaku, nie może stanowić takiego zapewnienia, ponieważ, jak to zostało już wskazane w pkt 43 powyżej, Izba Odwoławcza ma za zadanie dokonać ponownej i kompletnej oceny sprzeciwu co do istoty – zarówno pod względem prawnym, jak i faktycznym.
48 Co się tyczy pkt 1.5.1 wytycznych OHIM dotyczących sprzeciwów, należy również wskazać, że przedstawiony przez Anheuser-Busch wyciąg pochodzi z marca 2004 r., a zatem po wniesieniu sprzeciwu przez Budvar i upływie terminów do uzasadnienia sprzeciwu wyznaczonych przez OHIM. Ponadto nie ma podstaw, by uznać, że wytyczne OHIM dotyczące sprzeciwów mają pierwszeństwo przed znajdującymi w tym zakresie zastosowanie przepisami wspólnotowymi. W tym względzie w ramach zarzutu pierwszego Anheuser-Busch nie powołuje się na żaden przepis rozporządzenia obowiązujący w momencie zaistnienia stanu faktycznego, który miałby dowieść, że Budvar była zobowiązana dostarczyć z urzędu świadectwo przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203). Ponadto OHIM nie zażądał wyraźnie od Budvar przedstawienia takiego świadectwa przedłużenia. Dodatkowo okoliczność, że Izba Odwoławcza mogła w sposób błędny zastosować przepis uregulowania wspólnotowego, nie może stanowić jako taka naruszenia zasady ochrony uzasadnionych oczekiwań.
49 Jeżeli chodzi o wcześniejszą praktykę decyzyjną, wystarczy wreszcie przypomnieć, że w myśl utrwalonego orzecznictwa wydawanie przez izby odwoławcze na mocy rozporządzenia nr 40/94 decyzji dotyczących rejestracji oznaczenia jako wspólnotowego znaku towarowego wchodzi w zakres kompetencji ograniczonej, a nie uprawnień dyskrecjonalnych. Tak więc zgodność decyzji izb odwoławczych z prawem należy oceniać wyłącznie na podstawie tego rozporządzenia, zgodnie z jego wykładnią dokonaną przez sąd wspólnotowy, nie zaś na podstawie wcześniejszej praktyki izb [wyrok Trybunału z dnia 15 września 2005 r. w sprawie C‑37/03 P BioID przeciwko OHIM, Zb.Orz. s. I‑7975, pkt 47; wyroki Sądu: z dnia 9 października 2002 r. w sprawie T‑36/01 Glaverbel przeciwko OHIM (Powierzchnia szklanej tabliczki), Rec. s. II‑3887, pkt 35; z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie T‑207/06 Europig przeciwko OHIM (EUROPIG), Zb.Orz. s. II‑1961, pkt 40]. Ponadto sama praktyka, niezależnie od tego, jak upowszechniona by nie była, nie jest równoznaczna z dokładnymi, bezwarunkowymi i zgodnymi informacjami w rozumieniu orzecznictwa przypomnianego w pkt 46 powyżej (zob. podobnie wyrok Sądu z dnia 29 listopada 2006 r. w sprawie T‑135/05 Campoli przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. II‑A‑2‑1527, pkt 70). Poza tym na poparcie swych zarzutów Anheuser-Busch powołuje się na jedynie dwie decyzje izb odwoławczych OHIM.
50 W rezultacie nie można się przychylić do argumentów wysuniętych w tym względzie przez Anheuser-Busch.
51 Po drugie, nie można również uwzględnić argumentu dotyczącego faktu, że Izba Odwoławcza nie wezwała Anheuser-Busch do przedstawienia uwag w przedmiocie ewentualnych konsekwencji wyżej wymienionego w pkt 26 wyroku w sprawie OHIM przeciwko Kaul w zakresie dopuszczenia dowodu ze świadectwa przedłużenia rejestracji słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) oraz z dokumentów przedstawionych przez Budvar na poparcie jej sprzeciwu i otrzymanych w całości przez OHIM w dniu 27 lutego 2002 r.
52 W odniesieniu do świadectwa przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) wystarczy wskazać, że – jak to zresztą podkreśla sama Anheuser-Busch w ramach zarzutu drugiego (zob. pkt 59 poniżej) – wspomniany wyrok nie został przywołany w zaskarżonej decyzji w związku z uwzględnieniem świadectwa przedłużenia. Z zaskarżonej decyzji, a zwłaszcza z jej pkt 24 i 25, wynika bowiem, że na wyżej wymieniony w pkt 26 wyrok w sprawie OHIM przeciwko Kaul powołano się w kontekście uwzględnienia przedstawionych przez Budvar dokumentów otrzymanych w całości przez OHIM w dniu 27 lutego 2002 r. A zatem wysunięte w tym względzie argumenty Anheuser-Busch nie odpowiadają okolicznościom faktycznym.
53 Co się tyczy natomiast dokumentów przedstawionych przez Budvar na poparcie jej sprzeciwu i otrzymanych w całości przez OHIM w dniu 27 lutego 2002 r., na wstępie należy wskazać, że Anheuser-Busch zaskarżyła przed Izbą Odwoławczą uwzględnienie tych dokumentów przez OHIM. Następnie należy stwierdzić, że nawet jeśli w wyżej wymienionym w pkt 26 wyroku w sprawie OHIM przeciwko Kaul dokonano wykładni art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94, to wyrok ten nie może zmienić brzmienia tego przepisu. Wreszcie nawet gdyby założyć, że uwzględnienie przez Izbę Odwoławczą wyżej wymienionego w pkt 26 wyroku w sprawie OHIM przeciwko Kaul stanowiło naruszenie przysługującego Anheuser-Busch prawa do bycia wysłuchanym, takie uchybienie mogłoby prowadzić do stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji jedynie wówczas, gdyby postępowanie mogło zakończyć się odmiennym rozstrzygnięciem (zob. podobnie wyrok Trybunału z dnia 21 marca 1990 r. w sprawie C‑142/87 Belgia przeciwko Komisji, Rec. s. I‑959, pkt 48; ww. w pkt 33 wyrok w sprawie KWS Saat przeciwko OHIM, pkt 47–50). Otóż z przyczyn, które zostaną wyłożone w pkt 81–91 poniżej w ramach rozpatrywania podniesionego przez Anheuser-Busch zarzutu drugiego, Izba Odwoławcza nie popełniła błędu, stosując art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94 zgodnie z wykładnią dokonaną przez Trybunał. A zatem nawet gdyby Anheuser-Busch umożliwiono przedstawienie uwag w tym względzie, nie prowadziłoby to do przyjęcia odmiennego rozstrzygnięcia.
54 Zważywszy ogół powyższych rozważań, pierwszy zarzut skargi Anheuser-Busch należy oddalić jako bezzasadny.
W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego naruszenia art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94
Argumenty stron
55 Anheuser-Busch utrzymuje, że nawet jeśli wziąć pod uwagę wyżej wymieniony w pkt 26 wyrok w sprawie OHIM przeciwko Kaul, przedstawione przez Budvar po terminie dokumenty mające dowieść rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) powinny były zostać odrzucone, a co za tym idzie, sprzeciw powinien był zostać oddalony.
56 Anheuser-Busch przypomina w tym względzie, że wyznaczony spółce Budvar termin do przedstawienia dowodów na poparcie sprzeciwu upływał w dniu 26 lutego 2002 r. Bezsporne jest jednak, że dokumenty wysłane za pośrednictwem faksu wpłynęły w całości do OHIM w dniu 27 lutego 2002 r. o godz. 0.48 (czyli 48 minut, a nie 44 minuty, jak to wskazała Izba Odwoławcza, po upływie terminu). Ponadto chociaż, jak to utrzymuje Budvar, transmisja danych za pośrednictwem faksu służąca przesłaniu tych dokumentów rozpoczęła się w dniu 26 lutego 2002 r. o godz. 21.46, trudno byłoby określić, które z tych dokumentów zostały otrzymane przez OHIM przed upływem terminu, a które po jego upływie. Otóż zgodnie z regułami dotyczącymi rozłożenia ciężaru dowodu ta niepewność powinna zostać wzięta pod uwagę ze szkodą dla strony, na której spoczywał ciężar dowodu, a zatem dla Budvar. W rezultacie zdaniem Anheuser-Busch to dzień 27 lutego 2002 r. należy uznać za datę, w której wpłynęły wszystkie dokumenty przekazane przez Budvar.
57 W każdym razie Anheuser-Busch podkreśla, że dokumenty dostarczone przez Budvar na poparcie sprzeciwu i otrzymane w całości przez OHIM w dniu 27 lutego 2002 r. nie obejmują przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203). W jej przekonaniu obowiązek dostarczenia dowodu przedłużenia rejestracji tego wcześniejszego znaku ciążył na Budvar w chwili przedstawienia dokumentów na poparcie sprzeciwu. Natomiast Budvar przedstawiła dowód takiego przedłużenia dopiero w dniu 21 stycznia 2004 r., czyli blisko dwa lata po wygaśnięciu terminu wyznaczonego przez OHIM (26 lutego 2002 r.), zgodnie z zasadą 20 ust. 2 rozporządzenia Komisji (WE) nr 2868/95 z dnia 13 grudnia 1995 r. wykonującego rozporządzenie Rady (WE) nr 40/94 (Dz.U. L 303, s. 1), ze zmianami, obecną zasadą 19 ust. 4 tego rozporządzenia. Budvar w żaden sposób nie usprawiedliwiła tego opóźnienia.
58 Anheuser-Busch przyznaje, że na podstawie art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94, w jego wykładni dokonanej przez Trybunał, OHIM przysługują uprawnienia dyskrecjonalne w zakresie dopuszczenia dokumentów przedłożonych po terminie, jednak w niniejszej sprawie z uprawnień tych skorzystano w sposób błędny.
59 Odnosząc się do świadectwa przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203), Anheuser-Busch powołuje się na decyzję Czwartej Izby Odwoławczej OHIM, która w innej sprawie odrzuciła przedłożony po terminie dowód przedłużenia rejestracji znaku towarowego. Zdaniem Anheuser-Busch w niniejszej sprawie należało zastosować to samo rozwiązanie. Jest niedopuszczalne, by izby odwoławcze przyjmowały odmienne rozwiązania w porównywalnych sprawach. Stanowi to „nadużycie uprawnień dyskrecjonalnych”. Ponadto względy wskazane w zaskarżonej decyzji w celu uzasadnienia dopuszczenia dowodu ze świadectwa przedłużenia nie potwierdzają słuszności przyjętego rozwiązania. Sam fakt, że świadectwo to zostało przedłożone w toku postępowania, nie uzasadnia, by dokument mógł zostać dopuszczony na podstawie art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94. Anheuser-Busch podkreśla w tym względzie, że Izba Odwoławcza nie wydała swej decyzji na podstawie wspomnianego artykułu. W rezultacie nasuwa się pytanie, czy Izba Odwoławcza uznała, że musiała skorzystać z przysługujących jej w tym zakresie uprawnień dyskrecjonalnych. Anheuser-Busch wskazuje w tym względzie, że rozważania Izby Odwoławczej na temat wyżej wymienionego w pkt 26 wyroku w sprawie OHIM przeciwko Kaul nie dotyczą świadectwa przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203), a jedynie dokumentów otrzymanych przez OHIM w całości w dniu 27 lutego 2002 r.
60 Co się tyczy dokumentów przedstawionych przez Budvar na poparcie sprzeciwu i otrzymanych w całości przez OHIM w dniu 27 lutego 2002 r., Anheuser-Busch podkreśla, że Izba Odwoławcza uznała za nieistotne opóźnienie w przekazaniu dokumentów wynoszące „44 minuty” z czterech przyczyn. W tym względzie Anheuser-Busch podnosi, po pierwsze, że czas trwania postępowania przed OHIM nie powinien służyć jako punkt odniesienia dla ustalenia, czy dane opóźnienie może zostać uznane za nieistotne. Po drugie, twierdzi ona, że okoliczność, iż transmisja danych za pomocą faksu rozpoczęła się przed upływem terminu, nie została dowiedziona i nie może być podnoszona przez OHIM, bowiem jedynie moment otrzymania wspomnianych dokumentów może być brany pod uwagę. Ponadto rozpoczęcie wysyłania 336 stron za pośrednictwem faksu tuż przed północą ostatniego dnia terminu stanowi rażące niedbalstwo. Dodatkowo Budvar zachowała zdaniem Anheuser-Busch możliwość wniesienia wniosku o unieważnienie rozpatrywanego znaku. Po trzecie, Anheuser-Busch uważa, że znaczenie omawianych dokumentów dla wydania zaskarżonej decyzji nie może jako takie stanowić jedynego uzasadnienia ich dopuszczenia.
61 OHIM i Budvar uważają, że Izba Odwoławcza nie była zobowiązana do odrzucenia dokumentów, do których odnosi się Anheuser-Busch. W szczególności OHIM utrzymuje, że dowód przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) nie został przedstawiony po terminie. Jeżeli chodzi o dokumenty przekazane przez Budvar i otrzymane w całości przez OHIM w dniu 27 lutego 2002 r., OHIM i Budvar podkreślają, że Izba Odwoławcza słusznie skorzystała z przysługujących jej uprawnień dyskrecjonalnych.
Ocena Sądu
62 Na potrzeby rozpatrzenia zarzutu drugiego należy dokonać rozróżnienia między świadectwem przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203), przedstawionym w dniu 21 stycznia 2004 r., a dokumentami dostarczonymi przez Budvar na poparcie sprzeciwu i otrzymanymi w całości przez OHIM w dniu 27 lutego 2002 r.
– W przedmiocie świadectwa przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203)
63 Jak wynika z brzmienia art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94 OHIM może nie wziąć pod uwagę stanu faktycznego lub dowodów, których zainteresowane strony nie przedstawiły w odpowiednim terminie.
64 Z powyższego wynika, że aby art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94 mógł znaleźć zastosowanie w konkretnej sprawie, konieczne jest, by przynajmniej jedna ze stron postępowania przed OHIM nie powołała się na okoliczności faktyczne lub nie dostarczyła dowodów „w odpowiednim terminie”.
65 Otóż w niniejszej sprawie, w zakresie dotyczącym wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203), z zaskarżonej decyzji nie wynika, by Izba Odwoławcza uznała, że świadectwo przedłużenia rejestracji tego znaku nie zostało przedstawione w odpowiednim terminie.
66 Konkretniej w pkt 22 zaskarżonej decyzji Izba Odwoławcza wypowiada się w następujący sposób:
„Wnosząca sprzeciw przedstawiła w załączeniu do swych uwag złożonych w dniu 21 stycznia 2004 r. w postępowaniu przed Wydziałem Sprzeciwów wystawiony przez WIPO wypis zaświadczający, że w dniu 5 grudnia 2000 r. rejestracja znaku została przedłużona. Wydział Sprzeciwów posiadał zatem dowód ciągłej ważności [wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203)] w momencie wydania zaskarżonej decyzji”.
67 Ponadto z zaskarżonej decyzji nie wynika również, by Izba Odwoławcza zastosowała postanowienia art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94 w celu dopuszczenia świadectwa przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203), inaczej niż w przypadku przedstawionych przez Budvar dokumentów otrzymanych w całości przez OHIM w dniu 27 lutego 2002 r.
68 Jeżeli chodzi bowiem o te ostatnie dokumenty, w pkt 24 i 25 zaskarżonej decyzji Izba Odwoławcza wyraźnie powołała się na art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94 oraz wyżej wymieniony w pkt 26 wyrok w sprawie OHIM przeciwko Kaul.
69 Sama Anheuser-Busch podkreśla ponadto w swych pismach procesowych fakt, że Izba Odwoławcza nie oparła swej decyzji w zakresie dotyczącym świadectwa przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) na art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94. Anheuser-Busch podnosi również, że rozważania na temat wyżej wymienionego w pkt 26 wyroku w sprawie OHIM przeciwko Kaul nie dotyczyły uwzględnienia wspomnianego świadectwa.
70 W pozostałym zakresie należy stwierdzić, że ze względów wyłożonych w pkt 78 i 79 poniżej i w świetle przepisów rozporządzenia obowiązujących w momencie zaistnienia stanu faktycznego świadectwo przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) zostało przedłożone w odpowiednim terminie.
71 Z powyższego wynika, że nie można uznać, by w zaskarżonej decyzji doszło do naruszenia art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94 w zakresie dopuszczenia świadectwa przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203).
72 Wysunięte w tym względzie przez Anheuser-Busch argumenty są zatem oczywiście bezzasadne.
73 W każdym razie zakładając nawet, iż powołując się na zasadę 20 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 2868/95 w brzmieniu obowiązującym przed zmianą wprowadzoną przez rozporządzenie Komisji (WE) nr 1041/2004 z dnia 29 czerwca 2005 r. (Dz.U. L 172, s. 4), a po tej zmianie na zasadę 19 ust. 4 tego rozporządzenia, Anheuser-Busch twierdzi w rzeczywistości, że Izba Odwoławcza była zobowiązana odrzucić świadectwo przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203), nie mogąc uciec się do zastosowania art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94, należy podkreślić, że wspomniany artykuł przyznaje OHIM swobodę uznania w zakresie dopuszczenia dowodów dostarczonych po upływie terminu [wyrok Sądu z dnia 8 lipca 2004 r. w sprawie T‑334/01 MFE Marienfelde przeciwko OHIM – Vétoquinol (HIPOVITON), Zb.Orz. s. II‑2787, pkt 57; ww. w pkt 26 wyrok w sprawie Asetra, pkt 36]. Ponadto z uwagi na to, że rozporządzenie nr 2868/95 zostało przyjęte przez Komisję na podstawie art. 140 ust. 1 rozporządzenia nr 40/94, wykładnia jego przepisów powinna być dokonywana zgodnie z postanowieniami tego ostatniego rozporządzenia (ww. wyrok w sprawie HIPOVITON, pkt 57). Wobec tego argumenty Anheuser-Busch, gdyby miały być rozumiane w ten sposób, zakładałyby pierwszeństwo wykładni normy rozporządzenia wykonawczego sprzecznej z wyraźnymi zapisami rozporządzenia podstawowego (zob. podobnie ww. w pkt 26 wyrok w sprawie Asetra, pkt 36).
74 Jako uzupełnienie należy wskazać, że rozporządzenie nr 1041/2005 weszło w życie w dniu 25 lipca 2005 r., czyli po pierwsze, po złożeniu sprzeciwu, po drugie, po upływie terminu wyznaczonego do uzupełnienia sprzeciwu i po trzecie, po dostarczeniu przez Budvar dowodu przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203).
75 Otóż ogólnie zasada pewności prawa sprzeciwia się wyznaczeniu początku okresu obowiązywania aktu wspólnotowego przed jego publikacją, jednak wyjątkowo może być inaczej, jeżeli wymaga tego wyznaczony cel i gdy uzasadnione oczekiwania zainteresowanych zostały uwzględnione w należyty sposób (wyroki Trybunału: z dnia 25 stycznia 1979 r. w sprawie 98/78 Racke, Rec. s. 69, pkt 20; z dnia 12 listopada 1981 r. w sprawach połączonych od 212/80 do 217/80 Meridionale Industria Salumi i in., Rec. s. 2735, pkt 10). Trybunał wyjaśnił, że orzecznictwo to ma również zastosowanie, w przypadku gdy działanie prawa wstecz nie jest jednoznacznie przewidziane w samym akcie prawnym, lecz wynika z jego treści (wyroki Trybunału: z dnia 11 lipca 1991 r. w sprawie C‑368/89 Crispoltoni, Rec. s. I‑3695, pkt 17; z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawach połączonych C‑487/01 i C‑7/02 Gemeente Leusden i Holin Groep, Rec. s. I‑5337, pkt 59).
76 W niniejszej sprawie ani z treści, ani z ogólnej logiki rozporządzenia nr 1041/2005 nie wynika, by przepisy ustanowione tym rozporządzeniem miały być stosowane z mocą wsteczną.
77 W rezultacie zasada 19 ust. 4 rozporządzenia nr 2868/95 w brzmieniu wprowadzonym przez rozporządzenie nr 1041/2005, która przewiduje, że „[OHIM] nie uwzględnia przedłożonych na piśmie wniosków lub dokumentów lub ich części, jeśli te dokumenty lub ich tłumaczenia na język postępowania nie zostały złożone w terminie wyznaczonym przez [OHIM]”, nie może znajdować zastosowania.
78 Z kolei zasada 20 ust. 2 rozporządzenia nr 2868/95, w brzmieniu obowiązującym po wprowadzeniu zmian przez rozporządzenie nr 1041/2005, przewiduje, że „[j]eżeli sprzeciw nie zawiera danych szczegółowych stanu faktycznego, dowodów oraz argumentów określonych w zasadzie 16 ust. 1 i 2, [OHIM] wzywa stronę wnoszącą sprzeciw do przedstawienia takich danych szczegółowych [OHIM] w terminie określonym przez [OHIM]” oraz że „[w]szystko, co przedstawia strona wnosząca sprzeciw, przekazuje się zgłaszającemu, który ma możliwość [udzielenia] odpowiedzi w terminie określonym przez [OHIM]”.
79 Otóż z brzmienia zasady 16 w związku z zasadą 20 rozporządzenia nr 2868/95, w brzmieniu obowiązującym po wprowadzeniu zmian przez rozporządzenie nr 1041/2005, wynika, że OHIM może wezwać wnoszącego sprzeciw do przedstawienia dowodu przedłużenia rejestracji znaku towarowego, jeżeli data jej wygaśnięcia przypada po dniu złożenia sprzeciwu [zob. podobnie wyrok Sądu z dnia 13 września 2006 r. w sprawie T‑191/04 MIP Metro przeciwko OHIM – Tesco Stores (METRO), Zb.Orz. s. II‑2855, pkt 41], natomiast nie zobowiązuje ona wnoszącego sprzeciw do dostarczenia takiego dowodu z urzędu. Wspomniana zasada nie wskazuje również, by OHIM był zobowiązany odrzucić dokument, który został mu przedstawiony z opóźnieniem. W niniejszej sprawie Wydział Sprzeciwów nie wezwał wyraźnie Budvar do dostarczenia w wyznaczonym terminie świadectwa przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203). Ostatecznie Budvar przedłożyła ten dowód przedłużenia rejestracji z własnej inicjatywy, po tym, jak w jednym ze swych komentarzy Anheuser-Busch podała w wątpliwość fakt rejestracji i ważności tego wcześniejszego znaku. W tych okolicznościach nie można wyciągnąć wniosku, że Izba Odwoławcza miała obowiązek odrzucić dowód ze świadectwa przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) i że nie mogła zastosować art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94.
80 Zważywszy na ogół powyższych rozważań, w zakresie dotyczącym świadectwa przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) argumenty Anheuser-Busch winny zostać odrzucone.
– W przedmiocie dokumentów przedstawionych przez Budvar na poparcie jej sprzeciwu i otrzymanych w całości przez OHIM w dniu 27 lutego 2002 r.
81 Między stronami pozostaje bezsporne, że dokumenty przedstawione przez Budvar na poparcie jej sprzeciwu i otrzymane w całości przez OHIM w dniu 27 lutego 2002 r. nie zostały przedłożone w odpowiednim terminie, na co też zasadniczo wskazuje Izba Odwoławcza w pkt 24 i 25 zaskarżonej decyzji. Strony prowadzą natomiast spór co do tego, czy OHIM mógł dopuścić dowód ze wspomnianych dokumentów.
82 W tym zakresie należy przypomnieć, że z brzmienia art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94 wynika, że co do zasady, z zastrzeżeniem odmiennych przepisów, przedstawienie okoliczności faktycznych i dowodów przez strony po upływie terminów, którym podlega ich przedstawienie zgodnie z przepisami rozporządzenia nr 40/94, jest możliwe oraz że w żaden sposób nie zabrania się OHIM uwzględnienia przedstawionych w ten sposób z opóźnieniem okoliczności faktycznych i dowodów. Z omawianego brzmienia wynika jednak równie wyraźnie, że takie opóźnione przedstawienie okoliczności faktycznych lub dostarczenie dowodów nie może przyznać stronie, która je przedstawiła, bezwarunkowego prawa do tego, by te okoliczności faktyczne lub dowody zostały uwzględnione przez OHIM. Uściślając bowiem, że OHIM „może” w takim przypadku nie wziąć pod uwagę takich okoliczności faktycznych i dowodów, art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94 przyznał OHIM szeroki zakres swobodnego uznania przy podejmowaniu decyzji – z zastrzeżeniem przedstawienia uzasadnienia w tym względzie – co do tego, czy takie okoliczności faktyczne i dowody winny zostać wzięte pod uwagę. Takie uwzględnienie okoliczności faktycznych i dowodów przez OHIM, w sytuacji gdy ma on orzekać w ramach postępowania w sprawie sprzeciwu, może w szczególności znajdować uzasadnienie w tym, że z jednej strony przedstawione z opóźnieniem dowody mogą na pierwszy rzut oka mieć faktyczne znaczenie dla losów rozstrzyganego przezeń sprzeciwu, a z drugiej strony stadium postępowania, w którym ma miejsce takie opóźnione przedstawienie, i okoliczności z nim związane nie stoją na przeszkodzie temu uwzględnieniu (ww. w pkt 26 wyrok w sprawie OHIM przeciwko Kaul, pkt 42–44).
83 W niniejszej sprawie należy wskazać, po pierwsze, że Anheuser-Busch nie powołuje się na inne przepisy rozporządzenia, które znajdowałyby zastosowanie do rozpatrywanego stanu faktycznego i pozwalały na stwierdzenie, że OHIM był zobowiązany odrzucić omawiane dokumenty ze względu na to, że zostały przedłożone z opóźnieniem.
84 Ponadto omawiane dokumenty miały za przedmiot dowiedzenie między innymi używania nazw pochodzenia zawierających określenie „budweiser”, o których mowa w pkt 7 powyżej. W odpowiedzi na przedstawione przez Anheuser-Busch żądanie dowiedzenia, że znaki towarowe, na które powołano się na poparcie sprzeciwu, były rzeczywiście używane, i skierowane przez OHIM wezwanie do przedłożenia takiego dowodu Budvar, w piśmie z dnia 8 listopada 2002 r., wyraźnie powołała się na te dokumenty, uważając, że odnoszą się one również do wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203). Dokonane przez Budvar odesłanie nie zostało zakwestionowane przez Anheuser-Busch. Było one uzasadnione zwłaszcza dlatego, że w dniu 30 maja 2002 r. Wydział Sprzeciwów zapewnił Budvar na piśmie, iż dokumenty te zostaną wzięte pod uwagę. W rezultacie, zakładając nawet, że Wydział Sprzeciwów byłby zobowiązany odrzucić dowód z tych dokumentów i powiadomiłby o tym Budvar, ta ostatnia mogłaby ponownie przedłożyć omawiane dokumenty w postępowaniu przed Wydziałem Sprzeciwów w piśmie z dnia 8 listopada 2002 r.
85 Po drugie, zaskarżona decyzja zawiera w pkt 24 i 25 szczegółowe uzasadnienie dotyczące uwzględnienia omawianych dokumentów.
86 Po trzecie, wysunięte przez Izbę Odwoławczą w ramach uzasadnienia argumenty wystarczają, by uzasadnić uwzględnienie omawianych dokumentów na podstawie art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94.
87 Izba Odwoławcza podnosi na wstępie, że transmisja danych za pośrednictwem faksu służąca przesłaniu omawianych dokumentów rozpoczęła się przed upływem terminu. Dokonana przez Izbę Odwoławczą ocena o charakterze faktycznym jest w tym względzie prawidłowa, ponieważ data i godzina rozpoczęcia transmisji danych (czyli dzień 26 lutego 2002 r., godz. 21.46) zostały zarejestrowane na aparacie odbiorczym OHIM. Anheuser-Busch nie przedstawiła żadnego konkretnego dowodu, który mógłby obalić to twierdzenie. Ponadto fakt ten wpisuje się w okoliczności towarzyszące spóźnionemu przedstawieniu tych dokumentów. W związku z tym wbrew temu, co utrzymuje Anheuser-Busch, dokonane przez Izbę Odwoławczą ustalenie faktyczne jest istotne, ponieważ wyjaśnia okoliczności towarzyszące spóźnionemu przedstawieniu omawianych dokumentów.
88 Izba Odwoławcza wskazuje następnie, że transmisja danych służąca przesłaniu omawianych dokumentów zakończyła się 44 minuty po wygaśnięciu terminu wyznaczonego przez Wydział Sprzeciwów. Zdaniem Izby Odwoławczej opóźnienie to nie jest znaczące. Do tej oceny należy się przychylić, tym bardziej że z formalnego punktu widzenia nie została ona podważona przez Anheuser-Busch, z jedynym wyjątkiem dotyczącym uwagi, że opóźnienie wyniosło 48 minut, a nie 44 minuty, co nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sporu. Na dokonaną przez Izbę Odwoławczą ocenę należy też spojrzeć z perspektywy podkreślanego przez OHIM w swych pismach faktu, że Anheuser-Busch nie otrzymałaby tych dokumentów wcześniej, nawet gdyby wpłynęły one do OHIM na kilka minut przed upływem terminu.
89 Izba Odwoławcza podkreśla również, że omawiane dokumenty mogły mieć duże znaczenie. Anheuser-Busch nie kwestionuje w rzeczywistości opinii Izby Odwoławczej, natomiast uważa, że znaczenie tych dokumentów nie może jako takie stanowić jedynego uzasadnienia ich dopuszczenia. W tym zakresie wystarczy wskazać, że nie tylko znaczenie omawianych dokumentów, ale również inne rozważania leżały u podstaw decyzji podjętej przez Izbę Odwoławczą.
90 Izba Odwoławcza twierdzi wreszcie, że omawiane dokumenty zostały przekazane na 35 miesięcy przed wydaniem decyzji przez Wydział Sprzeciwów. Zatem wydział ten był w stanie się z nimi zapoznać, a zgłaszający znak towarowy przedstawić uwagi na temat ich znaczenia. W tym względzie należy uznać – wbrew temu, co utrzymuje Anheuser-Busch – że dokonane przez Izbę Odwoławczą stwierdzenie jest istotne, ponieważ stanowi część oceny stadium procedury, na którym nastąpiło spóźnione przedstawienie omawianych dokumentów.
91 W świetle powyższych stwierdzeń wysunięte przez Anheuser-Busch argumenty nie są w stanie wpłynąć na zgodność z prawem decyzji Izby Odwoławczej w zakresie dotyczącym uwzględnienia dokumentów przedstawionych przez Budvar na poparcie jej sprzeciwu i otrzymanych w całości przez OHIM w dniu 27 lutego 2002 r.
92 Zważywszy na ogół powyższych rozważań, podniesiony przez Anheuser-Busch zarzut drugi należy oddalić jako bezzasadny.
W przedmiocie zarzutu trzeciego, dotyczącego naruszenia art. 43 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 40/94
Argumenty stron
93 Anheuser-Busch uważa, że dostarczone przez Budvar dowody nie były wystarczające do tego, by wykazać rzeczywiste używanie wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203).
94 Anheuser-Busch podkreśla w tym względzie, że jedynymi dokumentami, które należało wziąć pod uwagę, są te przedstawione w dniu 8 listopada 2002 r., obejmujące wyłącznie przykłady reklam prasowych opublikowanych w Niemczech i Austrii. Budvar nie przedstawiła w jej przekonaniu żadnego dowodu wykazującego osiągane obroty. Dokumenty przedstawione w dniu 8 listopada 2002 r. nie spełniają zatem same w sobie wymogów określonych w art. 43 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 40/94 i w zasadzie 22 rozporządzenia nr 2868/95.
95 Anheuser-Busch dodaje, że Izba Odwoławcza nie mogła dokonać ustalenia, iż wcześniejszy słowny znak towarowy BUDWEISER (R 238 203) był rzeczywiście używany, bez wzięcia pod uwagę dokumentów przedłożonych po terminie w dniu 27 lutego 2002 r. W tym zakresie Izba Odwoławcza stwierdziła, że faktury wystawione w Niemczech i Austrii wystarczyły do dowiedzenia rzeczywistego używania, jednak aby dojść do takiego wniosku, Izba Odwoławcza powinna była w przekonaniu Anheuser-Busch oprzeć się na innych rozważaniach, dotyczących między innymi charakteru używania wspomnianego wcześniejszego znaku w tych krajach. Otóż tego charakteru w żaden sposób nie dało się jej zdaniem wywieść ze wspomnianych faktur i jedynie w niewielkim zakresie wynikał on z przykładów reklam prasowych. W szczególności żaden dowód dotyczący charakteru używania nie został przedstawiony w odniesieniu do beczek i towarów oznaczanych „NRW”.
96 OHIM i Budvar utrzymują, że rzeczywiste używanie wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) zostało dowiedzione. OHIM wskazuje w szczególności, że charakter używania wcześniejszego znaku towarowego, a mianowicie używanie go w odniesieniu do piwa, wyraźnie wynika z przedstawionych przez Budvar przykładów reklam.
Ocena Sądu
97 Jak wynika z treści motywu dziewiątego rozporządzenia nr 40/94, prawodawca uznał, że ochronę wcześniejszych znaków towarowych da się uzasadnić tylko wówczas, gdy są one rzeczywiście używane. Zgodnie z tym motywem art. 43 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 40/94 przewiduje, że zgłaszający wspólnotowy znak towarowy może żądać przedstawienia dowodu na rzeczywiste używanie wcześniejszego znaku towarowego na terytorium, na którym jest on chroniony, w okresie pięciu lat poprzedzających publikację zgłoszenia wspólnotowego znaku towarowego, którego dotyczy postępowanie w sprawie sprzeciwu (zwanego dalej „rozpatrywanym okresem”).
98 Na podstawie zasady 22 ust. 2 (obecnie ust. 3) rozporządzenia nr 2868/95 dowód używania wcześniejszego znaku towarowego powinien zawierać wskazanie miejsca, czasu, zakresu oraz charakteru używania tego znaku.
99 Przy dokonywaniu wykładni pojęcia rzeczywistego używania należy wziąć pod uwagę okoliczność, że ustanawiając wymóg uprzedniego rzeczywistego używania wcześniejszego znaku towarowego, aby na znak ten można było powołać się w sprzeciwie wobec zgłoszenia wspólnotowego znaku towarowego, prawodawca działał z intencją ograniczenia kolizji między dwoma znakami, o ile nie istnieje ku temu żadne gospodarcze uzasadnienie wynikające z aktywnego funkcjonowania znaku na rynku [wyrok Sądu z dnia 12 marca 2003 r. w sprawie T‑174/01 Goulbourn przeciwko OHIM – Redcats (Silk Cocoon), Rec. s. II‑789, pkt 38]. Natomiast celem tego przepisu nie jest ani ocena sukcesu handlowego, ani kontrola strategii gospodarczej danego przedsiębiorstwa, ani też zastrzeżenie ochrony znaków towarowych wyłącznie dla sytuacji, w których dochodzi do handlowego wykorzystania tych znaków na dużą skalę [wyroki Sądu: z dnia 8 lipca 2004 r. w sprawie T‑203/02 Sunrider przeciwko OHIM – Espadafor Caba (VITAFRUIT), Zb.Orz. s. II‑2811, pkt 38; z dnia 8 listopada 2007 r. w sprawie T‑169/06 Charlott przeciwko OHIM – Charlo (Charlott France Entre Luxe i Tradition), pkt 33].
100 Znak towarowy jest rzeczywiście używany wówczas, gdy korzysta się z niego zgodnie z jego podstawową funkcją, jaką jest zagwarantowanie, że towary i usługi, dla których został zarejestrowany, pochodzą z określonego przedsiębiorstwa, w celu wykreowania lub zachowania rynku zbytu dla tych towarów i usług, z wyłączeniem przypadków używania o charakterze symbolicznym, mającym na celu jedynie utrzymanie praw do znaku towarowego (wyrok Trybunału z dnia 13 września 2007 r. w sprawie C‑234/06 P Il Ponte Finanziaria przeciwko OHIM, Zb.Orz. s. I‑7333, pkt 72; zob. również analogicznie wyrok z dnia 11 marca 2003 r. w sprawie C‑40/01 Ansul, Rec. s. I‑2439, pkt 43). W tym zakresie przesłanka dotycząca rzeczywistego używania znaku towarowego wymaga, by znak ten w postaci, w jakiej jest chroniony na właściwym terytorium, był używany publicznie i w sposób skierowany na zewnątrz (zob. ww. w pkt 99 wyroki: w sprawie Silk Cocoon, pkt 39; w sprawie VITAFRUIT, pkt 39; w sprawie Charlott France Entre Luxe i Tradition, pkt 34; zob. również analogicznie ww. wyrok w sprawie Ansul, pkt 37).
101 Ocena rzeczywistego charakteru używania znaku towarowego powinna być oparta na wszystkich faktach i okolicznościach pozwalających na ustalenie, czy znak był faktycznie wykorzystywany handlowo, w szczególności zaś powinna ona uwzględniać sposoby korzystania ze znaku uznawane w danym sektorze gospodarczym za uzasadnione dla zachowania lub wykreowania rynku zbytu dla towarów lub usług chronionych danym znakiem towarowym, charakter tych towarów lub usług, cechy danego rynku oraz zasięg i częstotliwość używania znaku (ww. w pkt 99 wyroki: w sprawie VITAFRUIT, pkt 40; w sprawie Charlott France Entre Luxe i Tradition, pkt 35; zob. również analogicznie ww. w pkt 100 wyrok w sprawie Ansul, pkt 43).
102 Jeśli chodzi o zasięg używania wcześniejszego znaku, przy jego ocenie należy mieć na uwadze w szczególności rozmiar sprzedaży dokonanej z wykorzystaniem tego znaku z jednej strony oraz długość okresu, w którym używanie miało miejsce, i częstotliwość tego używania z drugiej strony (ww. w pkt 99 wyroki: w sprawie VITAFRUIT, pkt 41; w sprawie Charlott France Entre Luxe i Tradition, pkt 36).
103 Odpowiedź na pytanie, czy używanie jest ilościowo wystarczające, by zachować lub wykreować rynek zbytu dla towarów lub usług chronionych przez znak towarowy, jest zatem zależna od kilku czynników i oceny dokonywanej odrębnie dla każdego przypadku. Wśród czynników, które mogą zostać wzięte pod uwagę, figurują właściwości tych towarów lub usług, częstotliwość lub regularność używania znaku towarowego, okoliczność, czy znak towarowy jest używany do sprzedaży wszystkich identycznych towarów lub usług pochodzących z przedsiębiorstwa właściciela, czy też wyłącznie dla niektórych z nich, lub dowody dotyczące używania znaku towarowego, które zobowiązany jest przedstawić właściciel (wyrok Trybunału z dnia 11 maja 2006 r. w sprawie C‑416/04 P Sunrider przeciwko OHIM, Zb.Orz. s. I‑4237, pkt 71).
104 By móc ustalić, czy mamy do czynienia z rzeczywistym używaniem wcześniejszego znaku, należy dokonać całościowej oceny uwzględniającej wszystkie istotne czynniki występujące w danej sprawie (ww. w pkt 99 wyroki: w sprawie VITAFRUIT, pkt 42; w sprawie Charlott France Entre Luxe i Tradition, pkt 37; zob. również analogicznie ww. w pkt 100 wyrok w sprawie Ansul, pkt 39).
105 Ponadto Sąd wyjaśnił, że rzeczywiste używanie znaku towarowego nie może zostać dowiedzione za pomocą przypuszczeń i domniemań, tylko musi opierać się na konkretnych i obiektywnych dowodach, z których wynika, iż znak był używany faktycznie i na wystarczającą skalę na danym rynku [wyrok Sądu z dnia 12 grudnia 2002 r. w sprawie T‑39/01 Kabushiki Kaisha Fernandes przeciwko OHIM – Harrison (HIWATT), Rec. s. II‑5233, pkt 47].
106 W niniejszej sprawie Izba Odwoławcza uznała, że przedstawione przez Budvar dowody były oczywiście wystarczające, by wykazać rzeczywiste używanie wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203). Izba Odwoławcza powołała się w szczególności na przykłady reklam ukazujące piwo Budvar opatrzone znakiem towarowym BUDWEISER, faktury wystawione klientom w Niemczech i w Austrii oraz na fakt, że te reklamy i faktury pochodziły z rozpatrywanego okresu. Izba Odwoławcza stwierdziła ponadto, że faktury te były istotne, zwłaszcza w świetle postanowienia Trybunału z dnia 27 stycznia 2004 r. w sprawie C‑259/02 La Mer Technology, Rec. s. I‑1159. Izba Odwoławcza wskazała, że w tej sprawie Trybunał uznał, iż używanie znaku w nawet minimalnym zakresie lub tylko przez jednego importera w danym państwie członkowskim może być wystarczające, jeżeli znajduje rzeczywiste uzasadnienie z gospodarczego punktu widzenia (pkt 26 zaskarżonej decyzji).
107 Należy stwierdzić, po pierwsze, że Izba Odwoławcza uznała zasadniczo, iż dokumenty przedstawione przez Budvar w toku postępowania administracyjnego wystarczały do wykazania charakteru towarów („piwo”) i miejsca („Niemcy” i „Austria”), długości okresu („rozpatrywany okres”) używania wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) oraz jego zakres (przedstawione faktury i odesłanie do ww. w pkt 106 postanowienia w sprawie La Mer Technology).
108 Po drugie, z uwagi na to, że zgłoszenie wspólnotowego znaku towarowego zostało opublikowane w dniu 28 czerwca 1999 r., rozpatrywany okres rozciągał się od dnia 28 czerwca 1994 r. do dnia 27 czerwca 1999 r. W tym względzie należy przypomnieć, że sankcjom, o których mowa w art. 15 ust. 1 rozporządzenia nr 40/94, podlegają jedynie te znaki, w przypadku których rzeczywiste używanie było zawieszone przez nieprzerwany okres pięciu lat. A zatem, aby uniknąć tych sankcji, wystarczy, by znak był rzeczywiście używany przez część rozpatrywanego okresu (ww. w pkt 99 wyroki: w sprawie VITAFRUIT, pkt 45; w sprawie Charlott France Entre Luxe i Tradition, pkt 41).
109 Po trzecie, pismem z dnia 8 lipca 2002 r. Anheuser-Busch wniosła na podstawie art. 43 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94 o to, by Budvar przedstawiła dowód rzeczywistego używania znaków towarowych, na które powołała się w sprzeciwie. Z kolei pismem z dnia 10 września 2002 r. OHIM wezwał Budvar do przedstawienia tego dowodu, zwłaszcza w odniesieniu do wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203), i to w terminie upływającym w dniu 11 listopada 2002 r. Budvar odpowiedziała na to żądanie w dniu 8 listopada 2002 r., przedstawiając następujące dokumenty:
– przykład reklamy prasowej, która ukazywała się w austriackim czasopiśmie w 1995 r., w celu wykazania daty figurującej na okładce tego czasopisma; określenie „budweiser” ukazywało tam się kilkakrotnie w różnych postaciach; towarem, którego dotyczyła ta reklama, jest piwo;
– osiem przykładów reklam, które ukazywały się w niemieckich czasopismach w latach 1996–1998, w celu wykazania dat lub innych elementów figurujących na okładkach tych czasopism; określenie „budweiser” ukazywało tam się kilkakrotnie w różnych postaciach; towarem, którego dotyczyła ta reklama, jest piwo;
110 Anheuser-Busch nie kwestionuje, że dokumenty te stanowią dowód na okoliczność charakteru towarów (piwo) i miejsca (Niemcy i Austria), długości okresu (1995 r. w przypadku Austrii i lata 1996–1998 w przypadku Niemiec) używania określenia „budweiser”. Anheuser-Busch nie zaprzecza też, że używanie określenia „budweiser” pojawiającego się w różnych postaciach w reklamach publikowanych przez Budvar może odnosić się do wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203).
111 Po czwarte, faksem otrzymanym w całości przez OHIM w dniu 27 lutego 2002 r. Budvar przekazała określone dokumenty celem dowiedzenia używania wskazanych w pkt 7 powyżej nazw pochodzenia zawierających określenie „budweiser”. W piśmie z dnia 8 listopada 2002 r., w odpowiedzi na wniosek Anheuser-Busch dotyczący dowiedzenia rzeczywistego używania wcześniejszych znaków towarowych przywołanych w sprzeciwie, Budvar wyraźnie powołała się na przekazane dokumenty, uznając, że odnoszą się one również do wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203). W skład tych dokumentów wchodziły, w przypadku Austrii, siedem przykładów reklam, które ukazywały się w prasie między 1995 a 1997 r. oraz 23 faktury wystawione w latach 1993–2000. Jeżeli chodzi o Niemcy, Budvar przedstawiła osiem przykładów reklam, które ukazywały się w prasie między 1996 a 1998 r. i 14 faktur wystawionych w latach 1993–1997.
112 Anheuser-Busch nie kwestionuje przed Sądem faktu, że omawiane dokumenty dotyczyły używania wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203). Anheuser-Busch nie przeczy też, że zawierały one dowody dotyczące miejsca, długości okresu i zakresu używania wspominanego znaku towarowego, które to informacje w sposób oczywisty zresztą wynikają ze wspomnianych dokumentów.
113 Jeżeli chodzi o wysunięty przez Anheuser-Busch argument, że dokumenty te nie powinny były zostać wzięte pod uwagę przez Izbę Odwoławczą, należy go odrzucić z przyczyn wyłożonych już w ramach rozpatrywania zarzutu drugiego.
114 Co się tyczy ponadto twierdzenia Anheuser-Busch, zgodnie z którym Izba Odwoławcza powinna była oprzeć się na innych rozważaniach, dotyczących między innymi charakteru używania wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) w Niemczech i w Austrii, wystarczy wskazać, że Izba Odwoławcza odwołała się do reklam Budvar ukazujących „piwo” opatrzone wspomnianym wcześniejszym znakiem. W związku z tym wbrew temu, co utrzymuje Anheuser-Busch, charakter używania wspomnianego znaku w pełni wynika z przedstawionych przez Budvar przykładów reklam, zwłaszcza że omawiane reklamy w znacznej większości zawierają określenie „Bier”. Ponadto Izba Odwoławcza, odwołując się do faktur wystawionych klientom w Niemczech i w Austrii, stwierdziła w sposób dorozumiany, ale oczywisty, że faktury te dotyczyły towaru: „piwo”. W pozostałym zakresie warto wskazać, że określenia: „pivo”, „Bier” lub „des Bieres” pojawiały się również na fakturach ze sprzedaży dotyczących Niemiec i Austrii.
115 Zważywszy na ogół tych rozważań, podniesiony przez Anheuser-Busch zarzut trzeci należy oddalić jako bezzasadny.
2. W przedmiocie żądań przedstawionych posiłkowo
Argumenty stron
116 Na poparcie swych żądań przedstawionych posiłkowo Anheuser-Busch podnosi jedyny zarzut dotyczący naruszenia wynikającego z art. 73 rozporządzenia nr 40/94 obowiązku uzasadnienia.
117 Anheuser-Busch podkreśla, że w ramach dokonywanej na podstawie art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94 oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd Izba Odwoławcza stwierdziła, że „piwo”, oznaczone wcześniejszym słownym międzynarodowym znakiem towarowym BUDWEISER (R 238 203), i „napoje bezalkoholowe”, objęte zgłoszeniem wspólnotowego znaku towarowego, wykazują „oczywiste podobieństwa”.
118 Twierdzenie to nie stanowi jako takie uzasadnienia w rozumieniu art. 73 rozporządzenia nr 40/94.
119 W przekonaniu Anheuser-Busch nie jest ponadto oczywiste, że napoje bezalkoholowe i piwo są podobne. W tym względzie odsyła ona do wyroku Sądu z dnia 15 lutego 2005 r. w sprawie T‑296/02 Lidl Stiftung przeciwko OHIM – REWE-Zentral (LINDENHOF), Zb.Orz. s. II‑563, w którym wyjaśniono, że napoje alkoholowe jako takie w sposób wyraźny odróżniają się od napojów bezalkoholowych, a przeciętny, właściwie poinformowany, dostatecznie uważny i rozsądny konsument jest przyzwyczajony do takiego rozróżnienia między napojami alkoholowymi a bezalkoholowymi i zwraca na nie uwagę, a wręcz, że rozróżnienie to jest konieczne, ponieważ niektórzy konsumenci nie życzą sobie lub też nie mogą spożywać alkoholu (pkt 54 wyroku).
120 OHIM przyznaje, że Izba Odwoławcza nie wyjaśniła szczegółowo przyjętych przez siebie kryteriów oceny, które doprowadziły ją do stwierdzenia podobieństwa rozpatrywanych towarów. Powołując się jednak na wyżej wymieniony w pkt 26 wyrok w sprawie LA BARONNIE (pkt 69 i przytoczone tam orzecznictwo), OHIM stwierdza, że skarżący nie ma uzasadnionego interesu w stwierdzeniu nieważności decyzji na podstawie uchybienia proceduralnego, jeżeli to stwierdzenie nieważności mogłoby prowadzić jedynie do wydania decyzji zawierającej identyczne rozstrzygnięcie. Tak stałoby się w niniejszym przypadku.
121 OHIM podkreśla w szczególności, że Anheuser-Busch dopuszcza się przeinaczenia faktów, jeżeli wskazuje, że wspólnotowy znak towarowy został zgłoszony dla „napojów bezalkoholowych”. Zgłoszony znak towarowy obejmował bowiem „alkoholowe i bezalkoholowe napoje ze słodu”. Anheuser-Busch wniosła zatem o rejestrację wspólnotowego znaku towarowego dla bezalkoholowych napojów „ze słodu”.
122 Na tej podstawie OHIM stwierdza, że bezalkoholowe napoje ze słodu stanowią odniesienie do piwa bezalkoholowego, nawet jeśli istnieje możliwość, że będą obejmować one inne towary. Zadaniem Izby Odwoławczej nie jest jednak dokonywanie podziału bezalkoholowych napojów ze słodu na poszczególne podkategorie.
123 Zdaniem OHIM jest oczywiste, że piwo i bezalkoholowe napoje ze słodu (obejmujące również piwo bezalkoholowe) wykazują wysoki stopień podobieństwa, ponieważ mają ten sam charakter (napoje), ten sam cel (zaspokojenie pragnienia), wykorzystują te same kanały dystrybucji (supermarkety, bary i restauracje) i w pewnym sensie pozostają względem siebie w stosunku konkurencji. Ponadto produkcją piwa alkoholowego i piwa bezalkoholowego zajmują się zwykle te same podmioty, działające na rynku piwa.
124 Budvar utrzymuje, że w niniejszej sprawie prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd jest nieuniknione.
Ocena Sądu
125 Na podstawie art. 73 zdanie pierwsze rozporządzenia nr 40/94 decyzje OHIM zawierają określenie przyczyn, na których są oparte. Obowiązek ten ma taki sam zakres jak obowiązek wynikający z art. 253 WE [wyroki Sądu: z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawach połączonych T‑124/02 i T‑156/02 Sunrider przeciwko OHIM – Vitakraft-Werke Wührmann i Friesland Brands (VITATASTE i METABALANCE 44), Rec. s. II‑1149, pkt 72; z dnia 21 lutego 2006 r. w sprawie T‑214/04 Royal County of Berkshire Polo Club przeciwko OHIM – Polo/Lauren (ROYAL COUNTY OF BERKSHIRE POLO CLUB), Zb.Orz. s. II‑239, pkt 16].
126 Z utrwalonego orzecznictwa wynika, że obowiązek uzasadnienia decyzji indywidualnych zmierza do osiągnięcia dwojakiego celu: po pierwsze, umożliwienia zainteresowanemu poznania przyczyn, dla których wydano dany akt, w celu przygotowania obrony jego praw, i po drugie, umożliwienia sądowi wspólnotowemu przeprowadzenia kontroli zgodności decyzji z prawem (zob. ww. w pkt 125 wyrok w sprawie VITATASTE i METABALANCE 44, pkt 73 i przytoczone tam orzecznictwo). Kwestia dotycząca tego, czy uzasadnienie decyzji spełnia te wymogi, winna być oceniana nie tylko na podstawie jego brzmienia, ale również z uwzględnieniem jego kontekstu i całości zasad prawnych regulujących daną dziedzinę (wyrok Trybunału z dnia 29 lutego 1996 r. w sprawie C‑122/94 Komisja przeciwko Radzie, Rec. s. I‑881, pkt 29; wyrok Sądu z dnia 6 kwietnia 2000 r. w sprawie T‑188/98 Kuijer przeciwko Radzie, Rec. s. II‑1959, pkt 36; ww. w pkt 125 wyrok w sprawie ROYAL COUNTY OF BERKSHIRE POLO CLUB, pkt 17).
127 W szczególności gdy OHIM odmawia rejestracji oznaczenia jako wspólnotowego znaku towarowego, w celu uzasadnienia swej decyzji musi on wskazać – bezwzględną lub względną – podstawę odmowy, która stoi na przeszkodzie tej rejestracji, oraz przepis, z którego podstawa ta wynika, jak również przedstawić okoliczności faktyczne, które zostały uznane za dowiedzione i które w jego przekonaniu uzasadniają zastosowanie przepisu, na który się powołuje [wyrok Sądu z dnia 9 lipca 2008 r. w sprawie T‑304/06 Reber przeciwko OHIM – Chocoladefabriken Lindt & Sprüngli (Mozart), Zb.Orz. s. II‑1927, pkt 46].
128 Od izb odwoławczych nie można jednak wymagać, by przedstawiały wyjaśnienie, które podejmowałoby w sposób wyczerpujący punkt po punkcie argumentację przedstawioną przez strony sporu. Uzasadnienie może zatem być dorozumiane, pod warunkiem że umożliwia zainteresowanym poznanie przyczyn, dla których taka decyzja izby odwoławczej została wydana, a właściwemu sądowi dostarcza elementów wystarczających do dokonania kontroli (ww. w pkt 127 wyrok w sprawie Mozart, pkt 55).
129 To właśnie w świetle tych rozważań należy rozpatrzyć zasadność niniejszego zarzutu.
130 W niniejszej sprawie w pkt 27 zaskarżonej decyzji Izba Odwoławcza wypowiedziała się w sposób następujący:
„Zgłoszony znak towarowy jest identyczny z chronionym międzynarodową rejestracją nr 238 203 znakiem odnoszącym się do »piwa każdego rodzaju«, należącego do klasy 32. A zatem w przypadku towarów odpowiadających opisowi »piwo, ale, porter, alkoholowe napoje ze słodu« sprzeciw należy uwzględnić na podstawie art. 8 ust. 1 lit. a) [rozporządzenia nr 40/94], ponieważ mamy tutaj do czynienia z identycznymi znakami i towarami. Jeżeli chodzi o pozostałe towary (»napoje bezalkoholowe«), sprzeciw należy uwzględnić na podstawie art. 8 ust. 1 lit. b) [rozporządzenia nr 40/94]. Z uwagi na identyczność znaków i oczywiste podobieństwa występujące między towarami istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd na właściwym terytorium; konsumenci w Austrii i w Niemczech w sposób nieunikniony będą zakładać, że napoje bezalkoholowe sprzedawane pod znakiem towarowym BUDWEISER pochodzą z tego samego źródła co piwo sprzedawane pod znakiem towarowym BUDWEISER”.
131 Anheuser-Busch kwestionuje konkretnie stwierdzenie Izby Odwoławczej dotyczące „oczywistych podobieństw” występujących między „pozostałymi towarami” wskazanymi w zgłoszeniu znaku, czyli towarami różniącymi się od towarów odpowiadających opisowi: „piwo, ale, porter, alkoholowe napoje ze słodu”. Izba Odwoławcza wskazała w tym względzie, że „pozostałe towary” stanowiły „napoje bezalkoholowe”.
132 Przede wszystkim należy stwierdzić, że używając wyrażenia „napoje bezalkoholowe”, Izba Odwoławcza miała w rzeczywistości na myśli „bezalkoholowe napoje ze słodu”, bowiem zgodnie ze zgłoszeniem rejestracja omawianego wspólnotowego znaku towarowego miała zostać dokonana dla towarów odpowiadających opisowi: „piwo, ale, porter, alkoholowe i bezalkoholowe napoje ze słodu”. Z tego opisu wyraźnie wynika, że przymiotnik „bezalkoholowe” odnosi się do napojów „ze słodu”. O rejestrację tę wniesiono zatem między innymi dla „bezalkoholowych napojów ze słodu”. Teza ta nie została zresztą zakwestionowana przez strony. W rezultacie po wymienieniu w drugim zdaniu zacytowanego powyżej pkt 27 towarów odpowiadających opisowi: „piwo, ale, porter, alkoholowe napoje ze słodu”, użyte przez Izbę Odwoławczą wyrażenie „pozostałe towary” mogło odnosić się wyłącznie do „bezalkoholowych napojów ze słodu”.
133 Bezsporne jest, że oznaczone wcześniejszym znakiem towarowym „piwo każdego rodzaju” obejmuje również piwo bezalkoholowe, które stanowi z definicji bezalkoholowy napój ze słodu. W tym zakresie należy wskazać, że w uzasadnieniu sprzeciwu z dnia 28 września 1999 r. Budvar wyraźnie wskazała, że towary: „bezalkoholowe napoje ze słodu” i „piwo każdego rodzaju” są podobne, w szczególności dlatego że te towary opisywały w rzeczywistości napoje „ze słodu”. Te okoliczności były doskonale znane zgłaszającemu znak towarowy, który jest zresztą przedsiębiorstwem cieszącym się renomą w rozpatrywanym sektorze. Anheuser-Busch nie przedstawiła ponadto w tym zakresie uwag przed Izbą Odwoławczą, mimo że Wydział Sprzeciwów stwierdził również – wypowiadając się wprawdzie na temat innego wcześniejszego znaku towarowego, jednak wciąż w odniesieniu do piwa – że wspomniane towary były „identyczne lub wykazywały wysoki stopień podobieństwa”. W tych okolicznościach Anheuser-Busch miała możliwość poznać przyczyny, które skłoniły Izbę Odwoławczą do uznania, że omawiane towary wykazywały „oczywiste podobieństwa”.
134 Ponadto należy stwierdzić, że chociaż sama Budvar w swych pismach w postępowaniu przed OHIM i w odniesieniu konkretnie do wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) na poparcie swego sprzeciwu powoływała się na art. 8 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 40/94, to w formularzu sprzeciwu, który obejmuje wszystkie wcześniejsze prawa, na które się powołano, nie tylko podnosiła ona identyczność znaków i towarów (rubryka nr 93 formularza sprzeciwu), lecz również istnienie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd (rubryka nr 94 formularza sprzeciwu). Dodatkowo w uzasadnieniu sprzeciwu Budvar wyraźnie wskazała w przypadku wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) na podobieństwo oznaczonych towarów. Należy ponadto zważyć, że art. 42 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 40/94 wskazuje jako względną podstawę wniesienia sprzeciwu między innymi przypadek określony w art. 8 ust. 1 tego rozporządzenia, nie dokonując rozróżnienia między zawartymi w tym ustępie literami a) i b). Jednocześnie zasada 15 rozporządzenia nr 2868/95, w brzmieniu obowiązującym w chwili zaistnienia stanu faktycznego, odnosiła się do przypadku sprzeciwu uzasadnionego istnieniem wcześniejszego znaku towarowego, bez dokonywania rozróżnienia między art. 8 ust. 1 lit. a) a art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94. Przepis ten nie przewidywał również, że w przypadku gdy sprzeciw jest uzasadniony istnieniem więcej niż jednego znaku towarowego, szczegółowy opis podstaw, na których opiera się sprzeciw, musi dotyczyć każdego z tych znaków. W tych okolicznościach w zakresie dotyczącym wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203) Izba Odwoławcza mogła zasadnie oprzeć swą decyzję na art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94, czego zresztą Anheuser-Busch nie zakwestionowała w postępowaniu przed Sądem.
135 Przyjmując za podstawę powyższe rozważania i kontekst, w jakim została wydana zaskarżona decyzja, jak również mając na uwadze okoliczności niniejszej sprawy, należy stwierdzić, że przedstawione przez Izbę Odwoławcza uzasadnienie jest zgodne z obowiązkiem wynikającym z art. 73 zdanie pierwsze rozporządzenia nr 40/94.
136 Jedyny zarzut podniesiony przez Anheuser-Busch na poparcie żądań przedstawionych posiłkowo należy zatem oddalić jako bezzasadny.
137 W związku z powyższym skargę należy oddalić w całości.
W przedmiocie kosztów
138 Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę.
139 Ponieważ Anheuser-Busch przegrała sprawę, należy – zgodnie z żądaniem OHIM i Budvar – obciążyć ją kosztami.
Z powyższych względów
SĄD (pierwsza izba)
orzeka, co następuje:
1) Skarga zostaje oddalona.
2) Anheuser-Busch, Inc. zostaje obciążona, poza własnymi kosztami, kosztami poniesionymi przez OHIM i Budějovický Budvar, národní podnik.
Tiili | Dehousse | Wiszniewska-Białecka |
Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 25 marca 2009 r.
Podpisy
Spis treści
Okoliczności postania sporu
Żądania stron
Co do prawa
1. W przedmiocie żądań przedstawionych tytułem głównym
W przedmiocie zarzutu pierwszego, dotyczącego naruszenia prawa do bycia wysłuchanym
Argumenty stron
Ocena Sądu
W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego naruszenia art. 74 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94
Argumenty stron
Ocena Sądu
– W przedmiocie świadectwa przedłużenia rejestracji wcześniejszego słownego międzynarodowego znaku towarowego BUDWEISER (R 238 203)
– W przedmiocie dokumentów przedstawionych przez Budvar na poparcie jej sprzeciwu i otrzymanych w całości przez OHIM w dniu 27 lutego 2002 r.
W przedmiocie zarzutu trzeciego, dotyczącego naruszenia art. 43 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 40/94
Argumenty stron
Ocena Sądu
2. W przedmiocie żądań przedstawionych posiłkowo
Argumenty stron
Ocena Sądu
W przedmiocie kosztów