Sprawa C‑212/11

Jyske Bank Gibraltar Ltd

przeciwko

Administración del Estado

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunal Supremo)

Przeciwdziałanie korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu – Dyrektywa 2005/60/WE – Artykuł 22 ust. 2 – Decyzja 2000/642/WSiSW – Obowiązek przekazywania przez instytucje kredytowe informacji o podejrzanych transakcjach finansowych – Podmiot działający na zasadach swobodnego świadczenia usług – Ustalenie krajowej jednostki analityki finansowej odpowiedzialnej za gromadzenie informacji – Artykuł 56 TFUE – Przeszkoda w swobodnym świadczeniu usług – Nadrzędne względy interesu ogólnego – Proporcjonalność

Streszczenie – Wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 25 kwietnia 2013 r.

1.        Pytania prejudycjalne – Właściwość sądu krajowego – Ocena niezbędności oraz znaczenia zadanych pytań

(art. 267 TFUE)

2.        Pytania prejudycjalne – Właściwość Trybunału – Granice – Pytania pozbawione w sposób oczywisty znaczenia dla sprawy i pytania hipotetyczne zadane w kontekście wykluczającym użyteczną odpowiedź

(art. 267 TFUE)

3.        Pytania prejudycjalne – Właściwość Trybunału – Ustalenie istotnych przepisów prawa Unii

(art. 267 TFUE)

4.        Zbliżanie ustawodawstw – Przeciwdziałanie korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu – Dyrektywa 2005/60 –Obowiązek przekazywania przez instytucje kredytowe informacji o podejrzanych transakcjach finansowych – Podmiot działający na zasadach swobodnego świadczenia usług – Przekazywanie informacji jednostkom analityki finansowej państwa pochodzenia

(dyrektywa 2005/60 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 22 ust. 2)

5.        Zbliżanie ustawodawstw – Przeciwdziałanie korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu – Dyrektywa 2005/60 – Obowiązek przekazywania przez instytucje kredytowe informacji o podejrzanych transakcjach finansowych – Przepisy krajowe zobowiązujące instytucje kredytowe prowadzące działalność na terytorium tego państwa członkowskiego w ramach swobodnego świadczenia usług do przekazywania wymaganych informacji bezpośrednio jednostkom analityki finansowej tego państwa – Dopuszczalność – Przesłanki – Obowiązek zapewnienia skuteczności (effet utile) dyrektywy 2005/60 i decyzji 2000/64

(dyrektywa 2005/60 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 22 ust. 2; decyzja Rady 2000/642)

6.        Swoboda świadczenia usług – Ograniczenia – Zakaz – Zakres

(art. 56 TFUE)

7.        Zbliżanie ustawodawstw – Przeciwdziałanie korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu – Dyrektywa 2005/60 – Minimalna harmonizacja

(dyrektywa 2005/60 Parlamentu Europejskiego i Rady)

8.        Swoboda świadczenia usług – Ograniczenia – Przeciwdziałanie korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu –Dyrektywa 2005/60 – Obowiązek zapewnienia skuteczności (effet utile) dyrektywy 2005/60 i decyzji 2000/64 – Przepisy krajowe zobowiązujące instytucje kredytowe prowadzące działalność na terytorium tego państwa członkowskiego w ramach swobodnego świadczenia usług do przekazywania wymaganych informacji bezpośrednio jednostkom analityki finansowej tego państwa – Dopuszczalność – Przesłanki – Dążenie do celu polegającego na przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu – Poszanowanie zasady proporcjonalności – Ocena przez sąd krajowy

(art. 56 TFUE; dyrektywa 2005/60 Parlamentu Europejskiego i Rady)

1.        Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 33)

2.        Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 34)

3.        Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 38)

4.        Artykuł 22 ust. 2 dyrektywy 2005/60 w sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu należy interpretować w ten sposób, że zgodnie z tym przepisem wskazane podmioty powinny przekazywać wymaganie informacje jednostkom analityki finansowej państwa członkowskiego, na którego terytorium się mieszczą, co w przypadku działalności prowadzonej w ramach swobodnego świadczenia usług oznacza jednostki analityki finansowej państwa członkowskiego pochodzenia.

(por. pkt 43)

5.        Artykuł 22 ust. 2 dyrektywy 2005/60 w sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu należy interpretować w ten sposób, że nie stoi na przeszkodzie uregulowaniu państwa członkowskiego nakazującemu instytucjom kredytowym, by informacje wymagane w ramach zwalczania prania pieniędzy i finansowania terroryzmu przekazywały bezpośrednio jednostkom analityki finansowej tego państwa, jeżeli instytucje te prowadzą działalność na terytorium państwa członkowskiego na zasadach swobodnego świadczenia usług – o ile takie uregulowanie nie zagraża skuteczności (effet utile) tej dyrektywy oraz decyzji 2000/642 dotyczącej zasad współpracy pomiędzy jednostkami analityki finansowej państw członkowskich w odniesieniu do wymiany informacji.

W istocie takie uregulowanie musi mieć na celu zwiększenie, z poszanowaniem prawa Unii, skuteczności zwalczania prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. Nie może ono zagrozić zasadom ustanowionym dyrektywą 2005/60 dotyczącym obowiązków zgłaszania informacji przez podlegające im podmioty ani zaszkodzić skuteczności istniejących form współpracy i wymiany informacji między jednostkami analityki finansowej, takich jak przewidziano w decyzji 2000/642 oraz nie może zwalniać instytucji kredytowych, o których mowa w dyrektywie 2005/60, z obowiązku udzielania wymaganych informacji jednostkom analityki finansowej państwa członkowskiego, na którego terytorium się mieszczą, zgodnie z art. 22 tej dyrektywy. Takie uregulowanie krajowe nie narusza żadnego przepisu decyzji 2000/642, jeżeli jednostka analityki finansowej państwa członkowskiego, które przyjęło takie uregulowanie nie zostaje w niczym zwolniona z obowiązku współpracy z jednostkami analityki finansowej innych państw członkowskich oraz – wzajemnie – ma prawo domagać się od nich przekazania dokumentów lub informacji dla potrzeb zwalczania prania pieniędzy. Takie uregulowania nie narusza bowiem mechanizmu współpracy między jednostkami analityki finansowej przewidzianego w decyzji 2000/642, lecz na jego obrzeżach przewiduje sposób bezpośredniego uzyskiwania informacji przez jednostkę analityki finansowej danego państwa członkowskiego w szczególnym przypadku działalności wykonywanej w ramach swobodnego świadczenia usług na jego terytorium.

(por. pkt 49–51, 54–56, 85; sentencja)

6.        Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 58, 59)

7.        Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 60, 61)

8.        Artykuł 56 TFUE należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie takiemu uregulowaniu krajowemu nakazującemu instytucjom kredytowym, by informacje wymagane w ramach zwalczania prania pieniędzy i finansowania terroryzmu przekazywały bezpośrednio jednostkom analityki finansowej tego państwa, jeżeli instytucje te prowadzą działalność na terytorium państwa członkowskiego na zasadach swobodnego świadczenia usług o ile jest ono uzasadnione nadrzędnymi względami interesu ogólnego, jest odpowiednie dla zagwarantowania realizacji celu, któremu służy, nie wykracza poza to, co konieczne do jego osiągnięcia, oraz jest stosowane w sposób niedyskryminujący, czego ustalenie należy do sądu krajowego przy uwzględnieniu następujących uwag:

– uregulowanie takie jest odpowiednie dla osiągnięcia celu polegającego na przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, jeśli pozwala danemu państwu członkowskiemu na nadzorowanie i skuteczne wstrzymywanie podejrzanych transakcji finansowych przeprowadzanych przez instytucje kredytowe świadczące usługi na terytorium krajowym, a w razie potrzeby na ściganie i karanie osób odpowiedzialnych;

– obowiązek nałożony tym uregulowaniem na instytucje kredytowe, które prowadzą swoją działalność na zasadach swobodnego świadczenia usług, może stanowić środek proporcjonalny dla realizacji tego celu w braku – w okresie, w którym miały miejsce okoliczności postępowania głównego – skutecznego mechanizmu zapewniającego pełną i całkowitą współpracę pomiędzy jednostkami analityki finansowej.

(por. pkt 85; sentencja)