Sprawa C‑364/10

Węgry

przeciwko

Republice Słowackiej

Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego – Artykuł 259 TFUE – Obywatelstwo Unii Europejskiej – Artykuł 21 TFUE – Dyrektywa 2004/38/WE – Prawo do przemieszczania się na terytorium państw członkowskich – Prezydent Węgier – Zakaz wjazdu na terytorium Republiki Słowackiej – Stosunki dyplomatyczne między państwami członkowskimi

Streszczenie – wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 16 października 2012 r.

1.        Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – Skarga wniesiona przez państwo członkowskie – Zarzut braku właściwości oparty na jakoby niezastosowaniu prawa Unii – Oddalenie – Kwestia należąca do właściwości sądu Unii

(art. 259 TFUE)

2.        Obywatelstwo Unii – Prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich – Osoba piastująca funkcje głowy państwa – Szczególny status objęty zasadami prawa międzynarodowego – Oparte na tych zasadach ograniczenie swobody przemieszczania się – Dopuszczalność

(art. 21 TFUE; dyrektywa 2004/38 Parlamentu Europejskiego i Rady)

3.        Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – Nadużycie prawa jakoby popełnione przez państwo członkowskie – Dowody – Dowody, które powinny dotyczyć zarówno obiektywnych okoliczności, jak i pragnienia osiągnięcia korzyści

(art. 259 TFUE)

4.        Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – Skarga wniesiona przez państwo członkowskie – Zarzut oparty na naruszeniu prawa Unii w przyszłości – Zarzut mający na celu dokonanie wykładni prawa Unii – Niedopuszczalność

(art. 259 TFUE)

1.        Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 24–26)

2.        Głowa państwa posiadająca obywatelstwo państwa członkowskiego bez wątpienia ma status obywatela Unii, który zgodnie z 21 TFUE nadaje podstawowe i indywidualne prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w traktatach i środków przyjętych w celu ich wykonania.

Takie ograniczenia mogą również być oparte na właściwych normach prawa międzynarodowego, które stanowi składnik porządku prawnego Unii.

Zatem w zakresie, w jakim na mocy norm zwyczajowych powszechnego prawa międzynarodowego oraz na mocy umów wielostronnych głowa państwa korzysta w stosunkach międzynarodowych ze szczególnego statusu, obejmującego między innymi przywileje i immunitety, taka specyfika odróżnia osobę korzystającą z takiego statusu od wszystkich innych obywateli Unii, a prawo wjazdu takiej osoby na terytorium innych państw członkowskich nie podlega takim samym zasadom jak te, które znajdują zastosowanie do pozostałych obywateli.

Zatem specyfika statusu urzędu głowy państwa uzasadnia oparte na prawie międzynarodowym ograniczenie swobody przemieszczania się, jaką zapewnia mu art. 21 TFUE.

(por. pkt 42–44, 46, 50, 51)

3.        Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 57, 58)

4.        Postępowanie ustanowione na podstawie art. 259 TFUE ma na celu stwierdzenie i zaprzestanie naruszania przez państwo członkowskie prawa Unii.

Ponieważ zatem celem postanowień traktatu jest rzeczywiste zaprzestanie uchybień państw członkowskich i zniesienie ich skutków, skarga oparta na art. 259 TFUE dotycząca przyszłych i ewentualnych uchybień lub ograniczona do żądania wykładni prawa Unii Europejskiej jest niedopuszczalna.

(por. pkt 67, 68)