Language of document : ECLI:EU:C:2013:17

Sprawa C‑360/11

Komisja Europejska

przeciwko

Królestwu Hiszpanii

Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego – Podatek od wartości dodanej – Dyrektywa 2006/112/WE – Stosowanie stawki obniżonej – Artykuł 96 i art. 98 ust. 2 – Załącznik III, pkt 3 i 4 – „Produkty farmaceutyczne zwykle stosowane dla ochrony zdrowia, zapobiegania chorobom oraz do celów medycznych i weterynaryjnych” – „Sprzęt medyczny, sprzęt pomocniczy oraz pozostałe urządzenia przeznaczone zwykle do łagodzenia skutków lub leczenia niepełnosprawności, przeznaczone wyłącznie do użytku osobistego przez osoby niepełnosprawne”

Streszczenie – Wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 17 stycznia 2013 r.

1.        Prawo Unii Europejskiej – Wykładnia – Przepis mający cechy odstępstwa – Ścisła wykładnia

2.        Prawo Unii Europejskiej – Wykładnia – Przepis nie zawierający jakiegokolwiek wyraźnego odesłania do prawa państw członkowskich – Wykładnia autonomiczna i jednolita

3.        Harmonizacja ustawodawstw podatkowych – Wspólny system podatku od wartości dodanej – Uprawnienie państw członkowskich do zastosowania obniżonej stawki do niektórych dostaw towarów i świadczenia usług – Produkt farmaceutyczny – Pojęcie – Pojęcie obejmujące pojęcie produktu leczniczego – Produkty, które mogą być używane do wytwarzania produktów leczniczych – Wyłączenie

(rozporządzenie Rady nr 2658/87 zmienione rozporządzeniem nr 1238/2010, załącznik I; dyrektywa 2001/83 Parlamentu Europejskiego i Rady; dyrektywa Rady 2006/112, art. 98, załącznik III pkt 3)

4.        Harmonizacja ustawodawstw podatkowych – Wspólny system podatku od wartości dodanej – Uprawnienie państw członkowskich do zastosowania obniżonej stawki do niektórych dostaw towarów i świadczenia usług – Sprzęt medyczny – Pojęcie – Sprzęt przeznaczony do użytku ogólnego u ludzi i zwierząt – Wyłączenie

(dyrektywa Rady 2006/112, art. 98, załącznik III pkt 4)

5.        Harmonizacja ustawodawstw podatkowych – Wspólny system podatku od wartości dodanej – Uprawnienie państw członkowskich do zastosowania obniżonej stawki do niektórych dostaw towarów i świadczenia usług – Sprzęt medyczny przeznaczony do łagodzenia skutków niepełnosprawności u ludzi – Pojęcie – Sprzęt używany u zwierząt – Sprzęt nieprzeznaczony wyłącznie do użytku osobistego – Wyłączenie

(dyrektywa Rady 2006/112, art. 98, załącznik III pkt 3, 4)

1.        Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt pkt 18)

2.        Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt pkt 19)

3.        Pojęcie „produktu farmaceutycznego” w rozumieniu pkt 3 załącznika III do dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować jako mające znaczenie szersze niż pojęcie „produktu leczniczego” w rozumieniu dyrektywy 2001/83 w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi. Interpretacja ta jest zgodna z pojęciem „produktu farmaceutycznego” użytym w rozdziale 30 Nomenklatury scalonej zawartej w załączniku I do rozporządzenia nr 2658/87 w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie wspólnej taryfy celnej, zmienionego rozporządzeniem nr 1238/2010, które jako produkty farmaceutyczne wymienia nie tylko produkty lecznicze, lecz także inne preparaty i artykuły farmaceutyczne, jak watę, gazę, bandaże i podobne artykuły.

Ponadto z brzmienia pkt 3 załącznika III do dyrektywy 2006/112 wynika, że owe produkty powinny być „zwykle stosowane dla ochrony zdrowia, zapobiegania chorobom oraz do celów medycznych i weterynaryjnych”. W związku z powyższym wskazany pkt 3 dotyczy tylko produktów gotowych, jakie mogą być używane bezpośrednio przez konsumenta końcowego, z wyłączeniem produktów, które mogą być używane do wytwarzania produktów leczniczych, jakie zwykle powinny być przedmiotem późniejszego przetworzenia.

Interpretację tę potwierdza cel załącznika III do dyrektywy 2006/112, którym jest uczynienie tańszymi, a więc dostępniejszymi dla konsumenta końcowego, który ostatecznie ponosi ciężar podatku od wartości dodanej, niektórych towarów uważanych za szczególnie niezbędne.

(por. pkt 43, 44, 46–48)

4.        Punkt 4 załącznika III do dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej nie pozwala na zastosowanie obniżonej stawki podatku od wartości dodanej do kategorii towarów obejmujących wyroby medyczne, sprzęt, wyposażenie i urządzenia, które obiektywnie mogą jedynie służyć zapobieganiu chorobom lub dolegliwościom, ich diagnozie, leczeniu lub łagodzeniu u ludzi lub zwierząt.

Przepis ten po pierwsze, nie obejmuje on wyrobów medycznych, sprzętu, wyposażenia i urządzeń do użytku ogólnego, a po drugie, dotyczy tylko użytku przez ludzi, z wyłączeniem użytku weterynaryjnego. Nie tylko bowiem kategorie wymienione w załączniku III do dyrektywy 2006/112 powinny podlegać ścisłej wykładni, jeżeli dany przepis prawa Unii ma charakter odstępstwa; również pojęcia użyte w tym załączniku powinny być interpretowane zgodnie ze zwykłym znaczeniem danych terminów.

(por. pkt 59, 63, 64)

5.        Z brzmienia pkt 4 załącznika III do dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej wyraźnie wynika, że obejmuje on wyłącznie sprzęt medyczny, sprzęt pomocniczy oraz pozostałe urządzenia przeznaczone zwykle do łagodzenia skutków lub leczenia niepełnosprawności u ludzi.

Termin „niepełnosprawni”, użyty w drugim zdaniu tego przepisu, nie odnosi się do zwierząt dotkniętych fizyczną ułomnością, lecz wyłącznie do osób.

Ponadto z samego znaczenia terminów „osobisty” i „wyłączny” zawartych w rzeczonym pkt 4 wynika, że nie ma on zastosowania do urządzeń i akcesoriów, które zasadniczo lub głównie używane są do łagodzenia skutków niepełnosprawności ludzi, lecz które nie są przeznaczone wyłącznie do użytku osobistego przez osoby niepełnosprawne. W istocie cel polegający na obniżeniu dla konsumenta końcowego kosztu niektórych towarów uważanych za szczególnie niezbędne, nie zezwala na uzasadnienie stosowania obniżonej stawki podatku od wartości dodanej do wyrobów medycznych do użytku ogólnego, używanych przez szpitale i profesjonalne służby sanitarne. Stosowanie obniżonej stawki podatku od wartości dodanej w wypadku towaru mogącego być przedmiotem różnego użytku dla każdej czynności dostawy jest uzależnione od konkretnego użytku, do którego ten towar jest przeznaczony przez jego nabywcę.

(por. pkt 73, 85–87; sentencja)