ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
(δεύτερο τμήμα)

της 20ής Ιανουαρίου 2011

Υπόθεση F‑121/07

Guido Strack

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Υπαλληλική υπόθεση — Υπάλληλοι — Πρόσβαση στα έγγραφα — Κανονισμός (EΚ) 1049/2001 — Αρμοδιότητα του Γενικού Δικαστηρίου — Παραδεκτό — Βλαπτική πράξη»

Αντικείμενο: Προσφυγή-αγωγή, ασκηθείσα δυνάμει των άρθρων 236 ΕΚ και 152 ΑΕ, με την οποία ο G. Strack ζητεί, αφενός, την ακύρωση των αποφάσεων της Επιτροπής, της 12ης Ιανουαρίου, της 26ης Φεβρουαρίου και της 20ής Ιουλίου 2005, καθόσον με αυτές απορρίφθηκε η πρόσβασή του σε ορισμένα έγγραφα που είχε στην κατοχή της η Επιτροπή και, αφετέρου, την καταδίκη της Επιτροπής στην καταβολή αποζημιώσεως ύψους 10 000 ευρώ, πλέον τόκων, για την αποκατάσταση της ζημίας που υπέστη εξαιτίας των προαναφερθεισών απορριπτικών αποφάσεων.

Απόφαση: Η προσφυγή-αγωγή απορρίπτεται. Κάθε διάδικος φέρει τα έξοδά του.

Περίληψη

1.      Διαδικασία — Κατάθεση του υπομνήματος αντικρούσεως — Προθεσμία — Παράταση

(Κανονισμός Διαδικασίας του Δικαστηρίου Δημόσιας Διοίκησης, άρθρο 39 § 2)

2.      Διαδικασία — Προφορική διαδικασία — Έκθεση ακροατηρίου του εισηγητή δικαστή — Αντικείμενο

3.      Ευρωπαϊκή Ένωση — Θεσμικά όργανα — Δικαίωμα προσβάσεως του κοινού στα έγγραφα — Κανονισμός 1049/2001 — Διάταξη γενικού χαρακτήρα — Αίτηση υπαλλήλου να αποκτήσει πρόσβαση στον ατομικό και ιατρικό του φάκελο — Υπαγωγή στο Καθεστώς Υπηρεσιακής Καταστάσεως υπαλλήλων

(Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρο 6, εδ. 7 και 8, και 26α, κανονισμός 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου)

4.      Υπάλληλοι — Προσφυγή — Αρμοδιότητα του Δικαστηρίου Δημόσιας Διοίκησης — Προσφυγή που άσκησε υπάλληλος της Ένωσης δυνάμει του κανονισμού 1049/2001 κατά αποφάσεως με την οποία δεν του επιτρέπεται η πρόσβαση σε έγγραφα — Εμπίπτει

(Άρθρο 230 EΚ και 236 ΕΚ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, παράρτημα I, άρθρο 1· κανονισμός 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 1· απόφαση 2004/752 του Συμβουλίου, άρθρο 1)

5.      Ευρωπαϊκή Ένωση — Θεσμικά όργανα — Δικαίωμα προσβάσεως του κοινού στα έγγραφα — Κανονισμός 1049/2001 — Απόφαση με την οποία απορρίφθηκε η πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα — Έννοια

(Κανονισμός 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 6 § 2)

6.      Ευρωπαϊκή Ένωση — Θεσμικά όργανα — Δικαίωμα προσβάσεως του κοινού στα έγγραφα — Κανονισμός 1049/2001 — Υποχρέωση υποβολής αρκούντως σαφούς αιτήσεως προσβάσεως σε έγγραφα

(Κανονισμός 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 6 §§ 1 και 2)

1.      Το άρθρο 39, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου Δημόσιας Διοίκησης παρέχει στον Πρόεδρό του τη δυνατότητα να παρατείνει την προθεσμία που τάχθηκε στον καθού, προκειμένου να υποβάλει το υπόμνημα αντικρούσεως. Συναφώς, η περίσταση ότι συμφωνήθηκαν περισσότερες παρατάσεις ελλείψει εκατέρωθεν ακροάσεως δεν προσβάλλει το δικαίωμα του προσφεύγοντος σε δίκαιη δίκη, αν η κατάσταση των διαδίκων δεν έχει τροποποιηθεί ουσιαστικά. Συνεπώς, ο δίκαιος χαρακτήρας μιας διαδικασίας αξιολογείται υπό το πρίσμα του συνόλου αυτής.

(βλ. σκέψη 39)

2.      Όπως προκύπτει από τον τίτλο, αντικείμενο της προκαταρκτικής εκθέσεως ακροατηρίου του εισηγητή δικαστή της Ένωσης είναι η προετοιμασία της επ’ ακροατηρίου συζητήσεως και η παροχή στους διαδίκους της δυνατότητας να υποβάλουν τις ενδεχόμενες παρατηρήσεις τους όσον αφορά τα δεδομένα της δίκης και τα ζητήματα που τίθενται στην εν λόγω έκθεση για τη σύνταξη της αποφάσεως. Επίσης, τροποποίηση όπως αυτή του εν λόγω εγγράφου δεν ασκεί αυτή καθεαυτήν καμία επιρροή στη διεξαγωγή της δίκης και το περιεχόμενο της αποφάσεως, καθόσον οι σχετικές με αυτή αιτιάσεις που διατυπώνουν οι διάδικοι μπορούν να ληφθούν υπόψη μόνον κατά τη σύνταξη της αποφάσεως, εφόσον είναι κρίσιμες συναφώς.

(βλ. σκέψη 42)

3.      Η πρόσβαση των υπαλλήλων στον ατομικό τους φάκελο και η πρόσβαση των υπαλλήλων στον ιατρικό τους φάκελο διέπονται, αντιστοίχως, από το άρθρο 26, έβδομο και όγδοο εδάφιο, του κανονισμού και από το άρθρο 26α του κανονισμού, ενώ η δυνατότητα που έχουν οι υπάλληλοι να λάβουν γνώση οποιουδήποτε άλλου δεδομένου τους αφορά διέπεται από τον κανονισμό (ΕΚ) 1049/2001 για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής.

Πράγματι, μολονότι ο κανονισμός 1049/2001 συνιστά γενικό κανόνα που καθορίζει τις γενικές αρχές που διέπουν το δικαίωμα κάθε πολίτη της Ένωσης να αποκτήσει πρόσβαση στα έγγραφα των οικείων θεσμικών οργάνων σε όλους τους τομείς της δραστηριότητας της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της δημόσιας διοικήσεως, το προβλεπόμενο δικαίωμα προσβάσεως μπορεί, όπως και κάθε γενικός κανόνας, να διευκρινισθεί, να διευρυνθεί ή, αντιθέτως, να περιοριστεί ή να αποκλειστεί —σύμφωνα με την αρχή ότι ο ειδικός κανόνας υπερισχύει του γενικού κανόνα (lex specialis derogat legi generali)— όταν υπάρχουν ειδικοί κανόνες που διέπουν συγκεκριμένα θέματα.

Συναφώς, το άρθρο 26, έβδομο και όγδοο εδάφιο, και το άρθρο 26α του κανονισμού συνιστούν, ακριβώς, ειδικές διατάξεις που παρεκκλίνουν από τις διατάξεις του κανονισμού 1049/2001, καθόσον διέπουν την πρόσβαση σε συγκεκριμένο είδος εγγράφων, και, ειδικότερα, οι πρώτες σε έγγραφα σχετικά με την υπηρεσιακή κατάσταση, τις αρμοδιότητες, την απόδοση και τη συμπεριφορά των υπαλλήλων, και οι δεύτερες σε έγγραφα ιατρικής φύσεως.

(βλ. σκέψεις 65 έως 67)

Παραπομπή:

ΓΔΕΕ: 5 Απριλίου 2005, T‑376/03, Hendrickx κατά Συμβουλίου, σκέψη 55· 14 Ιουλίου 2005, T‑371/03, Le Voci κατά Συμβουλίου, σκέψη 122· 17 Μαΐου 2006, T‑93/04, Καλλιανός κατά Επιτροπής, σκέψη 87

ΔΔΔΕΕ: 13 Ιανουαρίου 2010, F‑124/05 και F‑96/06, A και G κατά Επιτροπής, σκέψη 294

4.      Από το άρθρο 1 του παραρτήματος I του Οργανισμού του Δικαστηρίου προκύπτει ότι το Δικαστήριο Δημόσιας Διοίκησης είναι επιφορτισμένο με την επίλυση κάθε διαφοράς μεταξύ υπαλλήλου της Ένωσης και του θεσμικού του οργάνου που οφείλονται στη σχέση εργασίας που τους συνδέει, ανεξαρτήτως των διατάξεων που ο υπάλληλος επικαλείται προς στήριξη της προσφυγής του. Η διαπίστωση αυτή επιρρωννύεται από το άρθρο 1 της αποφάσεως 2004/752, για την ίδρυση Δικαστηρίου Δημόσιας Διοίκησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Συνεπώς, το Δικαστήριο Δημόσιας Διοίκησης είναι αρμόδιο να αποφανθεί επί προσφυγής ακυρώσεως που ασκείται βάσει του άρθρου 236 ΕΚ κατά αρνήσεως της Επιτροπής να κάνει δεκτή την αίτηση προσβάσεως σε έγγραφα που υπέβαλε τακτικός υπάλληλος ή μέλος του λοιπού προσωπικού δυνάμει του κανονισμού 1049/2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, και απορρέει από την εργασιακή σχέση που συνδέει τον υπάλληλο ή το μέλος του λοιπού προσωπικού με την Επιτροπή. Η διαπίστωση αυτή δεν αναιρείται από το γεγονός ότι το άρθρο 8, παράγραφος 1, του εν λόγω κανονισμού αναφέρει αποκλειστικώς την προσφυγή ακυρώσεως που καθιερώνει το άρθρο 230 ΕΚ. Το γεγονός ότι ο νομοθέτης αποσκοπεί να προσδώσει μέσω του κανονισμού αυτού όσο το δυνατόν πληρέστερη πρακτική ισχύ στο δικαίωμα της πρόσβασης του κοινού στα έγγραφα που έχουν στην κατοχή τους τα θεσμικά όργανα εξηγεί τους λόγους για τους οποίους ο νομοθέτης προέβλεψε το συνηθέστερο ένδικο βοήθημα, χωρίς η παραπομπή στο άρθρο 230 ΕΚ να περιορίζει τα ένδικα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους οι διάδικοι στην προσφυγή ακυρώσεως που προβλέπει το εν λόγω άρθρο και να περιορίζει ως εκ τούτου το εύρος των αρμοδιοτήτων που παρέχει στο Δικαστήριο το άρθρο 1 του παραρτήματος I του Οργανισμού του Δικαστηρίου.

(βλ. σκέψεις 71 έως 74)

Παραπομπή:

ΓΔΕΕ: 19 Ιανουαρίου 2010, T‑355/04 και T‑446/04, Co‑Frutta κατά Επιτροπής, σκέψη 71

5.      Το να ζητήσει η αρμόδια για τους διορισμούς αρχή από τον αιτούντα να παράσχει διευκρινίσεις όσον αφορά την αίτησή του παροχής προσβάσεως σε έγγραφα λόγω του μεγάλου αριθμού των εγγράφων στα οποία ζητείται πρόσβαση βάσει του άρθρου 6, παράγραφος 2, του κανονισμού 1049/2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, συνιστά ρητή επιφύλαξη όσον αφορά την εξέταση της αιτήσεως προσβάσεως και, ως εκ τούτου, η προσφυγή ακυρώσεως που στρέφεται κατά του ως άνω αιτήματος της αρμόδιας για τους διορισμούς αρχής είναι απαράδεκτη.

(βλ. σκέψη 84)

Παραπομπή:

ΓΔΕΕ: 12 Οκτωβρίου 2000, T‑123/99, JT’s Corporation κατά Επιτροπής, σκέψη 25

6.      Οσάκις διατάξεις σαφείς, όπως αυτή του άρθρου 6, παράγραφοι 1 και 2, του κανονισμού 1049/2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, όσον αφορά αιτήσεις προσβάσεως σε έγγραφα που έχουν στην κατοχή τους τα θεσμικά όργανα, επιβάλλουν αναμφισβήτητα την υποχρέωση υποβολής αρκούντως σαφούς αιτήσεως, προκειμένου η διοίκηση να έχει τη δυνατότητα να απαντήσει, η μη συμμόρφωση προς την εν λόγω υποχρέωση δεν μπορεί να την υποχρεώσει να προβεί η ίδια σε έρευνες, προκειμένου να άρει την εν λόγω ασάφεια, κινητοποιώντας, ενδεχομένως, σημαντικά μέσα. Κατά προέκταση του κανόνα κατά τον οποίο οι διάδικοι δεν μπορούν να επικαλούνται κατά τρόπο καταχρηστικό ευρωπαϊκούς κανόνες, οι διοικούμενοι υπέχουν υποχρέωση ενημερώσεως και καλής πίστεως έναντι των θεσμικών οργάνων, όταν υποβάλλουν αίτηση σε αρχή.

Στο πλαίσιο αυτό, καίτοι το οικείο θεσμικό όργανο διατηρεί τη δυνατότητα, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις στις οποίες η συγκεκριμένη και εξατομικευμένη εξέταση των εγγράφων θα συνεπαγόταν για την ίδια δυσανάλογα επαχθή διοικητική προσπάθεια, να σταθμίζει, αφενός, το συμφέρον της προσβάσεως του κοινού στα έγγραφα και, αφετέρου, τον φόρτο της απαιτούμενης εργασίας, προκειμένου να διασφαλίζεται έτσι, στις ειδικές αυτές περιπτώσεις, το συμφέρον της χρηστής διοικήσεως, το θεσμικό όργανο πρέπει κατά μείζονα λόγο να έχει αυτή τη δυνατότητα, όταν η αίτηση προσβάσεως αφορά σημαντικό αριθμό εγγράφων που δεν μπορούν να ταυτοποιηθούν σαφώς, με αποτέλεσμα η επεξεργασία της αιτήσεως να προϋποθέτει σημαντική προκαταρκτική έρευνα.

(βλ. σκέψεις 86, 87 και 89)

Παραπομπή:

ΓΔΕΕ: 23 Ιανουαρίου 2002, T‑386/00, Gonçalves κατά Κοινοβουλίου, σκέψη 74· 17 Οκτωβρίου 2002, T‑180/00, Astipesca κατά Επιτροπής, σκέψη 93· 11 Μαρτίου 2003, T‑186/00, Conserve Italia κατά Επιτροπής, σκέψη 50· 13 Απριλίου 2005, T‑2/03, Verein für Konsumenteninformation κατά Επιτροπής, σκέψη 102