Language of document : ECLI:EU:F:2011:66

WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ
(druga izba)

z dnia 26 maja 2011 r.

Sprawa F-83/09

Andreas Kalmár

przeciwko

Europejskiemu Urzędowi Policji (Europol)

Służba publiczna – Personel Europolu – Zwolnienie – Żądanie stwierdzenia nieważności – Wypłata wynagrodzenia – Skutki wyroku stwierdzającego nieważność

Przedmiot:      Skarga wniesiona na podstawie art. 40 ust. 3 Konwencji sporządzonej na podstawie art. K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Policji (konwencji o Europolu) oraz art. 93 ust. 1 regulaminu pracowniczego Europolu, w której A. Kalmár żąda stwierdzenia nieważności decyzji dyrektora Europolu z dnia 4 lutego 2009 r. w sprawie rozwiązania z nim umowy zawartej na czas określony oraz decyzji z dnia 24 lutego 2009 r. zwalniającej go z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Skarżący wnosi również do Sądu o nakazanie przywrócenia go do służby oraz o zasądzenie od Europolu wypłaty wynagrodzenia od chwili zwolnienia, a także kwoty 25 000 EUR tytułem zadośćuczynienia za krzywdę.

Orzeczenie:      Stwierdza się nieważność decyzji dyrektora Europolu z dnia 4 lutego 2009 r. w sprawie rozwiązania umowy zawartej na czas określony ze skarżącym i z dnia 24 lutego 2009 r. zwalniającej skarżącego z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, a także decyzji z dnia 18 lipca 2009 r. w sprawie oddalenia jego zażalenia. Europol wypłaci skarżącemu kwotę 5000 EUR tytułem zadośćuczynienia. W pozostałym zakresie skarga zostaje oddalona. Europol pokrywa własne koszty oraz koszty poniesione przez skarżącego.

Streszczenie

1.      Urzędnicy – Skarga – Akt niekorzystny – Wyraźna decyzja o oddaleniu zażalenia – Decyzja podjęta po ponownej analizie decyzji wcześniejszej – Dopuszczalność – Granice

(regulamin pracowniczy, art. 90, 91)

2.      Urzędnicy – Skarga – Przedmiot – Nakaz dla administracji – Niedopuszczalność

(regulamin pracowniczy Europolu, art. 93)

3.      Urzędnicy – Pracownicy Europolu – Decyzja mająca wpływ na sytuację administracyjną pracownika – Wcześniejsze rozwiązanie umowy zawartej na czas określony – Zgodność z prawem – Warunki

(regulamin pracowniczy Europolu, art. 94 ust. 1 lit. b))

4.      Urzędnicy – Skarga – Skarga o odszkodowanie lub zadośćuczynienie – Stwierdzenie nieważności zaskarżonego aktu, niezapewniające stosownego zadośćuczynienia krzywdzie – Niezgodne z prawem zwolnienie pracownika w szczególnych okolicznościach

(regulamin pracowniczy Europolu, art. 93, 94)

5.      Urzędnicy – Pracownicy Europolu – Skarga – Skarga o odszkodowanie lub zadośćuczynienie – Przesłanki dopuszczalności

(regulamin pracowniczy Europolu, art. 92 ust.1)

6.      Urzędnicy – Skarga – Nieograniczone prawo orzekania – Spór o charakterze majątkowym w rozumieniu art. 93 ust. 1 regulaminu pracowniczego Europolu – Pojęcie

(regulamin pracowniczy Europolu, art. 93 ust. 1)

7.      Urzędnicy – Skarga – Wyrok stwierdzający nieważność – Skutki – Obowiązek podjęcia działań zapewniających wykonanie wyroku – Stwierdzenie nieważności decyzji o zwolnieniu pracownika ze względu na uchybienia proceduralne – Wydanie decyzji w sprawie sprostowania błędu – Moc wsteczna nowej decyzji – Dopuszczalność – Przesłanki

(art. 266 TFUE)

1.      Wyraźna decyzja oddalająca zażalenie, której treść ogranicza się do szczegółowego przytoczenia powodów utrzymania w mocy uprzedniej decyzji, dostarczając jedynie dodatkowych wyjaśnień, nie stanowi aktu niekorzystnego, ponieważ konkretne motywy, jakimi kierowała się administracja, powinny wynikać łącznie z pierwotnej decyzji oraz z decyzji oddalającej zażalenie.

(zob. pkt 33)

Odesłanie:

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑258/01 Eveillard przeciwko Komisji, 10 czerwca 2004 r., pkt 31; sprawa T‑375/02 Cavallaro przeciwko Komisji, 7 czerwca 2005 r., pkt 65

2.      W ramach skargi wniesionej na podstawie art. 93 regulaminu pracowniczego Europolu sąd nie może, bez naruszania prerogatyw władzy administracyjnej, wydawać oświadczeń lub czynić spostrzeżeń dla zasady, ani też kierować nakazów do Europolu.

(zob. pkt 35)

Odesłanie:

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑156/89 Valverde Mordt przeciwko Trybunałowi Sprawiedliwości, 27 czerwca 1991 r., pkt 150

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑65/07 Aayhan i in. przeciwko Parlamentowi, 30 kwietnia 2009 r., pkt 52

3.      Określony środek może zostać zgodnie z prawem zastosowany względem urzędnika wyłącznie w świetle okoliczności faktycznych, których prawdziwość zostanie wcześniej wykazana. Ponadto wszystkie organy administracji mają obowiązek orzekania z pełną znajomością rzeczy i po szczegółowym zbadaniu wszystkich istotnych okoliczności, a wspomniane badanie powinno być przeprowadzone starannie i bezstronnie. Powyższe wymogi ciążą również na organie upoważnionym do zawierania umów, gdy sprawuje on określone w art. 94 ust. 1 lit. b) regulaminu pracowniczego Europolu kompetencje w zakresie wcześniejszego rozwiązania umowy pracownika, z którym zawarto umowę na czas określony.

Zatem, jeżeli Sąd uwzględni zarzut popełnienia błędów przy ustalaniu okoliczności faktycznych, które przyjęto całościowo w celu uzasadnienia zastosowania danego środka wobec urzędnika lub pracownika, należy stwierdzić nieważność decyzji w sprawie nałożenia tego środka w całości, ze względu na jego jednolity i niepodzielny charakter.

(zob. pkt 63, 64, 76)

Odesłanie:

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑78/92 Perakis przeciwko Parlamentowi, 30 listopada 1993 r., pkt 15, 16; sprawa T‑40/95 V przeciwko Komisji, 16 października 1998 r., pkt 49; sprawa T‑182/99 Caravelis przeciwko Parlamentowi, 8 maja 2001 r., pkt 32; sprawa T‑347/03 Branco przeciwko Komisji, 30 czerwca 2005 r., pkt 108; sprawa T‑413/03 Shandong Reipu Biochemicals przeciwko Radzie, 13 lipca 2006 r., pkt 63

4.      Stwierdzenie nieważności aktu obciążonego wadą niezgodności z prawem może samo w sobie stanowić stosowne i co do zasady wystarczające naprawienie każdej krzywdy, jaką taki akt mógł spowodować. W tym względzie choć ze swej natury zwolnienie zawsze może wywoływać poczucie odrzucenia, frustracji i niepewności co do przyszłości u zwalnianej osoby, to jedynie w obliczu szczególnych okoliczności można stwierdzić, że niezgodne z prawem zachowanie pracodawcy wywołało u pracownika poczucie krzywdy wykraczające poza to, co zwykle czuje zwalniana osoba, i że temu pracownikowi należy się pieniężne zadośćuczynienie za krzywdę.

(zob. pkt 81)

Odesłanie:

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑87/08 Schuerings przeciwko ETF, 9 grudnia 2010 r., pkt 73, odwołanie w toku przed Sądem Unii Europejskiej, sprawa T‑107/11 P; sprawa F‑88/08 Vandeuren przeciwko ETF, 9 grudnia 2010 r., pkt 73, odwołanie w toku przed Sądem Unii Europejskiej, sprawa T‑108/11 P

5.      W zakresie, w jakim pracownik Europolu pragnie oprzeć swoje roszczenia odszkodowawcze na działaniach innych niż zaskarżone decyzje, musi w takim wypadku, przed złożeniem zażalenia, wystąpić z wnioskiem o odszkodowanie na podstawie art. 92 ust. 1 regulaminu pracowniczego Europolu.

(zob. pkt 84)

6.      Żądanie wypłacenia przez Europol na rzecz jednego z jego pracowników kwoty, którą uważa on za należną mu na mocy regulaminu pracowniczego Europolu, wchodzi w zakres pojęcia sporów o charakterze majątkowym w rozumieniu art. 93 ust. 1 regulaminu pracowniczego Europolu, odróżniając się od skarg pracowników dotyczących odpowiedzialności odszkodowawczej Europolu i mających na celu uzyskanie odszkodowania.

(zob. pkt 87)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa C‑135/06 P Weißenfels przeciwko Parlamentowi, 18 grudnia 2007 r., pkt 65, 67, 68

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑49/08 Giannini przeciwko Komisji, 2 lipca 2009 r., pkt 39–42

7.      W następstwie stwierdzenia przez sąd Unii nieważności decyzji o zwolnieniu pozwana instytucja ma obowiązek podjęcia działań wymaganych celem wykonania wyroku, przyjmując za punkt wyjścia – w przypadku stwierdzenia nieważności z mocą wsteczną – datę wydania decyzji o zwolnieniu skarżącego.

W tym względzie, w przypadku skarżącego związanego umową na czas określony, przywrócenie jego sytuacji prawnej powinno zasadniczo spowodować wypłacenie przez instytucję różnicy między kwotą wynagrodzenia, o które mógłby się ubiegać, gdyby pozostawał w służbie tej instytucji, a wynagrodzeniem lub zasiłkiem dla bezrobotnych, które faktycznie otrzymywał z innego źródła w okresie od dnia zwolnienia do dnia upływu przepisowego terminu umowy.

Jednakże w razie gdy stwierdzono nieważność decyzji o zwolnieniu ze względu na to, że instytucja nie przeprowadziła starannie pełnego i szczegółowego badania okoliczności faktycznych, w każdym razie nie można wykluczyć, że instytucja uzna, że może ponownie przyjąć decyzję o rozwiązaniu umowy ze skarżącym po ponownym, kompletnym i szczegółowym zbadaniu sprawy, z uwzględnieniem uzasadnienia wyroku stwierdzającego nieważność. Ponadto w zakresie, w jakim uwzględniony zarzut odnosi się do uchybień proceduralnych, nie można nawet całkowicie wykluczyć, że instytucja nada swojej nowej decyzji moc wsteczną, ponieważ jej nadanie byłoby niezbędne do osiągnięcia zamierzonego w spornym środku celu i nie naruszałoby uzasadnionych oczekiwań zainteresowanego.

W związku z powyższym sąd Unii, który nie może zastępować własną oceną oceny instytucji, nie może zasądzić od tejże instytucji wypłaty wynagrodzenia skarżącego od chwili, w której niezgodnie z przepisami rozwiązano z nim umowę, gdyż mogłoby to przesądzić o tym, jak postąpi instytucja.

(zob. pkt 89–93)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa 108/81 Amylum przeciwko Radzie, 30 września 1982 r., pkt 4–17

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑26/89 de Compte przeciwko Parlamentowi, 17 października 1991 r., pkt 66; sprawa T‑328/03 O2 (Germany) przeciwko Komisji, 2 maja 2006 r., pkt 48; sprawa T‑75/06 Bayer CropScience i in. przeciwko Komisji, 9 września 2008 r., pkt 63; sprawa T‑256/07 People’s Mojahedin Organization of Iran przeciwko Radzie, 23 października 2008 r., pkt 65

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑27/08 Simões Dos Santos przeciwko OHIM, 5 maja 2009 r., pkt 100, 101