Sprawa C‑596/14

Ana de Diego Porras

przeciwko

Ministerio de Defensa

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym
złożony przez Tribunal Superior de Justicia de Madrid)

Odesłanie prejudycjalne – Polityka społeczna – Dyrektywa 1999/70/WE – Porozumienie ramowe w sprawie pracy na czas określony zawarte przez UNICE, CEEP oraz ETUC – Klauzula 4 – Zasada niedyskryminacji – Pojęcie „warunków zatrudnienia” – Odprawa z tytułu rozwiązania umowy o pracę – Odprawa nieprzewidziana w uregulowaniu krajowym dla umów o pracę tymczasową – Odmienne traktowanie względem pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony

Streszczenie – wyrok Trybunału (dziesiąta izba) z dnia 14 września 2016 r.

1.        Polityka społeczna – Porozumienie ramowe w sprawie pracy na czas określony zawarte przez UNICE, CEEP oraz ETUC – Dyrektywa 1999/70 – Cele

(dyrektywa Rady 1999/70)

2.        Polityka społeczna – Porozumienie ramowe w sprawie pracy na czas określony zawarte przez UNICE, CEEP oraz ETUC – Dyrektywa 1999/70 – Warunki zatrudnienia – Pojęcie – Odprawa wypłacana pracownikowi z powodu rozwiązania umowy o pracę – Włączenie

(dyrektywa Rady 1999/70, załącznik, klauzula 4 pkt 1)

3.        Polityka społeczna – Porozumienie ramowe w sprawie pracy na czas określony zawarte przez UNICE, CEEP oraz ETUC – Dyrektywa 1999/70 – Zakaz dyskryminacji pracowników na czas określony – Uregulowanie krajowe odmawiające wypłaty odprawy z tytułu rozwiązania umowy o pracę pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy „interinidad”, lecz wypłacanej znajdującym się w podobnej sytuacji pracownikom zatrudnionym na czas nieokreślony – Niedopuszczalność – Uzasadnienie – Brak

(dyrektywa Rady 1999/70, załącznik, klauzula 4)

4.        Polityka społeczna – Porozumienie ramowe w sprawie pracy na czas określony zawarte przez UNICE, CEEP oraz ETUC – Dyrektywa 1999/70 – Zakres stosowania – Odmienne traktowanie niektórych kategorii pracowników zatrudnionych na czas określony – Wyłączenie

(dyrektywa Rady 1999/70, załącznik, klauzula 4)

5.        Polityka społeczna – Porozumienie ramowe w sprawie pracy na czas określony zawarte przez UNICE, CEEP oraz ETUC – Dyrektywa 1999/70 – Pracownicy wykonujący taką samą lub podobną pracę – Pojęcie – Pracownicy znajdujący się w porównywalnej sytuacji – Kryteria oceny – Charakter pracy, warunki kształcenia i warunki pracy – Ocena przez sąd krajowy

(dyrektywa Rady 1999/70, załącznik, klauzula 3 pkt 2, klauzula 4 pkt 1)

1.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 25)

2.      Klauzulę 4 pkt 1 Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, stanowiącego załącznik do dyrektywy 1999/70 dotyczącej Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez Europejską Unię Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE), Europejskie Centrum Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską Konfederację Związków Zawodowych (ETUC), należy interpretować w ten sposób, że pojęcie warunków zatrudnienia obejmuje odprawę, którą pracodawca jest zobowiązany wypłacić pracownikowi z powodu rozwiązania łączącej ich umowy o pracę na czas określony.

Dla określenia, czy środek objęty jest wspomnianym pojęciem, decydujące jest bowiem właśnie kryterium zatrudnienia, mianowicie stosunek pracy łączący pracownika z jego pracodawcą.

Ponadto interpretowanie klauzuli 4 pkt 1 porozumienia ramowego w sposób, który z definicji pojęcia warunków zatrudnienia w rozumieniu tego przepisu, wykluczałby warunki wypowiadania umowy na czas określony, sprowadzałaby się do ograniczenia – na przekór celowi tego postanowienia – zakresu zastosowania ochrony przyznanej pracownikom zatrudnionym na czas określony przed dyskryminacją.

Zważywszy na to, że omawiana odprawa przyznawana jest pracownikowi z powodu rozwiązania umowy o pracę łączącej go z jego pracodawcą i że spełnia ona wskazane powyżej kryterium, mieści się ona w pojęciu warunków zatrudnienia.

(por. pkt 28, 30–32; pkt 1 sentencji)

3.      Klauzulę 4 porozumienia ramowego, które stanowi załącznik do dyrektywy 1999/70 dotyczącej Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez Europejską Unię Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE), Europejskie Centrum Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską Konfederację Związków Zawodowych (ETUC), należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie obowiązywaniu uregulowania krajowego, które odmawia wypłaty jakiejkolwiek odprawy z tytułu rozwiązania umowy o pracę pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o zastępstwo (contrato de interinidad), mimo że dopuszcza ono wypłatę takiej odprawy między innymi porównywalnym pracownikom zatrudnionym na czas nieokreślony. Sama okoliczność, że dany pracownik świadczył pracę na podstawie umowy o zastępstwo (contrato de interinidad), nie może stanowić powodu o charakterze obiektywnym, pozwalającego uzasadnić odmowę przyznania wspomnianemu pracownikowi możliwości otrzymania takiej odprawy.

W istocie istnieje różnica w traktowaniu pracowników zatrudnionych na czas określony i pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony, ponieważ w odróżnieniu od pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony pracownikom pracującym na podstawie umowy o zastępstwo (contrato de interinidad) nie przysługuje odprawa w razie rozwiązania ich umowy, i to niezależnie od długości okresów świadczenia pracy.

Ponadto odwoływanie się jedynie do tymczasowego charakteru zatrudnienia personelu administracji publicznej nie może stanowić powodu o charakterze obiektywnym w rozumieniu klauzuli 4 pkt 1 lub 4 porozumienia ramowego. Przyznanie bowiem, że sam tymczasowy charakter stosunku zatrudnienia wystarcza do uzasadnienia odmiennego traktowania pracowników zatrudnionych na czas określony i pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony, pozbawiłoby cele dyrektywy 1999/70 oraz porozumienia ramowego ich istoty i utrwaliłoby utrzymywanie się sytuacji niekorzystnej dla pracowników zatrudnionych na czas określony.

(por. pkt 36, 47, 52; pkt 2 sentencji)

4.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 37, 38)

5.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 40, 42)