WYROK TRYBUNAŁU (pierwsza izba)
z dnia 28 lutego 2018 r.(*)
Odwołanie – Znak towarowy Unii Europejskiej – Rozporządzenie (WE) nr 207/2009 – Artykuł 15 ust. 1 – Artykuł 57 ust. 2 i 3 – Artykuł 64 – Artykuł 76 ust. 2 – Rozporządzenie (WE) nr 2868/95 – Zasada 22 ust. 2 – Zasada 40 ust. 6 – Postępowanie w sprawie unieważnienia prawa do znaku – Wnioski o unieważnienie prawa do znaku oparte na wcześniejszym krajowym znaku towarowym – Rzeczywiste używanie wcześniejszego znaku towarowego – Dowód – Oddalenie wniosków – Uwzględnienie nowych dowodów przez Izbę Odwoławczą Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) – Stwierdzenie nieważności decyzji Wydziału Unieważnień EUIPO – Przekazanie – Konsekwencje
W sprawie C‑418/16 P
mającej za przedmiot odwołanie w trybie art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wniesione w dniu 27 lipca 2016 r.,
mobile.de GmbH, dawniej mobile.international GmbH, z siedzibą w Kleinmachnow (Niemcy), reprezentowana przez T. Lühriga, Rechtsanwalt,
wnosząca odwołanie,
w której pozostałymi uczestnikami postępowania są:
Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO), reprezentowany przez M. Fischera, działającego w charakterze pełnomocnika,
strona pozwana w pierwszej instancji,
Rezon OOD, z siedzibą w Sofii (Bułgaria), reprezentowana przez P. Kancheva, adwokat,
interwenient w pierwszej instancji,
TRYBUNAŁ (pierwsza izba),
w składzie: R. Silva de Lapuerta, prezes izby, C.G. Fernlund, A. Arabadjiev, S. Rodin i E. Regan (sprawozdawca), sędziowie,
rzecznik generalny: E. Sharpston,
sekretarz: A. Calot Escobar,
uwzględniając pisemny etap postępowania,
po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 23 listopada 2017 r.,
wydaje następujący
Wyrok
1 W odwołaniu spółka mobile.de GmbH, dawniej mobile.international GmbH, wnosi o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej z dnia 12 maja 2016 r., mobile.international/EUIPO – Rezon (mobile.de) (T‑322/14 i T‑325/14, niepublikowanego, zwanego dalej „zaskarżonym wyrokiem”, EU:T:2016:297), w którym Sąd oddalił dwie skargi mające na celu stwierdzenie nieważności decyzji pierwszej Izby Odwoławczej Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) z dnia 9 stycznia (sprawa R 922/2013‑1) i 13 lutego 2014 r. (sprawa R 951/2013‑1) (zwanych dalej „spornymi decyzjami”), dotyczących dwóch postępowań w sprawie unieważnienia prawa do znaku między mobile.international a Rezon OOD.
Ramy prawne
Rozporządzenie (WE) nr 207/2009
2 Artykuł 8 rozporządzenia Rady (WE) nr 207/2009 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie [znaku towarowego Unii Europejskiej] (Dz.U. 2009, L 78, s. 1), zmieniony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2424 z dnia 16 grudnia 2015 r. (Dz.U. 2015, L 341, s. 21) (zwanego dalej „rozporządzeniem nr 207/2009”), stanowi:
„1. W wyniku sprzeciwu właściciela wcześniejszego znaku towarowego zgłoszonego znaku towarowego nie rejestruje się, jeżeli:
[…]
b) z powodu identyczności lub podobieństwa do wcześniejszego znaku towarowego, identyczności lub podobieństwa towarów lub usług istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd opinii publicznej [odbiorców] na terytorium, na którym wcześniejszy znak towarowy jest chroniony; prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd obejmuje również prawdopodobieństwo skojarzenia z wcześniejszym znakiem towarowym.
2. Do celów ust. 1 »wcześniejsze znaki towarowe« oznaczają:
a) znaki towarowe następujących rodzajów, w odniesieniu do których data złożenia wniosku o rejestrację jest wcześniejsza od daty wniosku o rejestrację unijnego znaku towarowego, biorąc pod uwagę, w odpowiednim przypadku, prawo pierwszeństwa w odniesieniu do tych znaków towarowych:
[…]
(ii) znaki towarowe zarejestrowane w państwie członkowskim […];
[…]”.
3 Artykuł 15 rozporządzenia nr 207/2009 stanowi:
„1. Jeżeli w okresie pięciu lat od rejestracji unijny znak towarowy nie był rzeczywiście używany przez właściciela w Unii w stosunku do towarów lub usług, dla których jest zarejestrowany, lub jeżeli takie używanie było zawieszone przez nieprzerwany okres pięciu lat, unijny znak towarowy podlega sankcjom przewidzianym w niniejszym rozporządzeniu, chyba że istnieją usprawiedliwione powody jego nieużywania.
W rozumieniu akapitu pierwszego za używanie uważa się również:
a) używanie unijnego znaku towarowego w postaci różniącej się w elementach, które nie zmieniają odróżniającego charakteru znaku w postaci, w jakiej znak ten został zarejestrowany, bez względu na to, czy znak towarowy w postaci, w jakiej jest używany, jest również zarejestrowany na rzecz danego właściciela;
[…]”.
4 Artykuł 53 ust. 1 tego rozporządzenia ma następujące brzmienie:
„Unijny znak towarowy podlega unieważnieniu na podstawie wniosku do [EUIPO] […]:
a) w przypadku gdy istnieje wcześniejszy znak towarowy określony w art. 8 ust. 2 i jeżeli spełnione są warunki określone w ust. 1 lub w ust. 5 tego artykułu;
[…]”.
5 Artykuł 54 wspomnianego rozporządzenia dotyczy utraty roszczenia w wyniku tolerowania.
6 Zgodnie z art. 57 tego rozporządzenia:
„1. W trakcie rozpatrywania wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia lub unieważnienie [EUIPO] wzywa strony, tak często jak jest to konieczne, do przedstawienia w terminie wyznaczonym przez [EUIPO] uwag dotyczących materiałów przekazanych przez inne strony lub [EUIPO].
2. Na wniosek właściciela unijnego znaku towarowego właściciel wcześniejszego unijnego znaku towarowego będący stroną postępowania w sprawie o unieważnienie zobowiązany jest przedstawić dowód, że w pięcioletnim okresie poprzedzającym dzień złożenia wniosku o unieważnienie wcześniejszy unijny znak towarowy był rzeczywiście używany w Unii w odniesieniu do towarów lub usług, dla których został zarejestrowany, i czym właściciel wcześniejszego znaku towarowego uzasadnia swój wniosek, lub że istnieją uzasadnione powody nieużywania znaku, pod warunkiem że wcześniejszy unijny znak towarowy był zarejestrowany w tym dniu od co najmniej pięciu lat […]. W przypadku braku takiego dowodu wniosek o unieważnienie odrzuca się. Jeżeli wcześniejszy unijny znak towarowy używany był wyłącznie w odniesieniu do części towarów lub usług, dla których został zarejestrowany, uznaje się go, na potrzeby rozpatrzenia wniosku o unieważnienie, za zarejestrowany tylko dla tej części towarów i usług”.
3. Ustęp 2 stosuje się do wcześniejszych krajowych znaków towarowych, o których mowa w art. 8 ust. 2 lit. a), zastępując używanie [w Unii] używaniem w państwie członkowskim, w którym wcześniejszy krajowy znak towarowy jest chroniony.
[…]
5. Jeżeli rozpatrzenie wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia lub o unieważnienie wykazuje, że znak towarowy nie powinien być zarejestrowany w odniesieniu do niektórych lub wszystkich towarów lub usług, dla których został zarejestrowany, stwierdza się wygaśnięcie praw właściciela unijnego znaku towarowego lub unieważnia wspólnotowy znak towarowy w odniesieniu do tych towarów lub usług. W przeciwnym przypadku wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia lub unieważnienie odrzuca się.
[…]”.
7 Artykuł 63 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 stanowi:
„W trakcie rozpatrywania odwołania Izba Odwoławcza wzywa strony, tak często jak to jest konieczne, do przedstawiania w terminie wyznaczonym przez Izbę Odwoławczą uwag dotyczących materiałów przekazanych przez inne strony lub Izbę”.
8 Artykuł 64 tego rozporządzenia stanowi:
„1. Po rozpatrzeniu odwołania co do istoty Izba Odwoławcza podejmuje decyzję w sprawie odwołania. Izba Odwoławcza może albo skorzystać z uprawnień w granicach kompetencji posiadanych przez instancję, która podjęła zaskarżoną decyzję, albo przekazać sprawę do wspomnianej instancji w celu dalszego postępowania.
2. Jeżeli Izba Odwoławcza przekazuje sprawę do dalszego postępowania do instancji, która podjęła zaskarżoną decyzję, instancja ta jest związana rozstrzygnięciem sprawy co [do] istoty przez Izbę Odwoławczą, jeżeli stan faktyczny jest ten sam [pozostaje niezmieniony].
[…]”.
9 Artykuł 76 ust. 2 wspomnianego rozporządzenia ma następujące brzmienie:
„[EUIPO] może nie wziąć pod uwagę stanu faktycznego lub dowodów, których zainteresowane strony nie przedstawiły w odpowiednim terminie”.
Rozporządzenie wykonawcze
10 Zasada 22 ust. 2 rozporządzenia Komisji (WE) nr 2868/95 z dnia 13 grudnia 1995 r. wykonującego rozporządzenie Rady (WE) nr 40/94 w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. 1995, L 303, s. 1), zmienionego rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1041/2005 z dnia 29 czerwca 2005 r. (Dz.U. 2005, L 172, s. 4) (zwanego dalej „rozporządzeniem wykonawczym”), stanowi:
„W przypadku gdy strona wnosząca sprzeciw musi dostarczyć dowód używania lub istnienia uzasadnionych powodów nieużywania, [EUIPO] wzywa tę stronę do przedstawienia wymaganego dowodu w określonym przez [EUIPO] terminie. Jeżeli strona wnosząca sprzeciw nie przedstawi tego dowodu przed upływem terminu, [EUIPO] odrzuca sprzeciw”.
11 Zasada 22 ust. 3 i 4 rozporządzenia wykonawczego dotyczy wskazań oraz dowodów mających na celu udowodnienie używania znaku towarowego.
12 Zasada 40 ust. 6 tego rozporządzenia stanowi:
„Jeżeli wnioskodawca musi przedstawić dowód używania lub istnienia uzasadnionych powodów nieużywania na mocy art. [57] ust. 2 lub 3 rozporządzenia [nr 207/2009], [EUIPO] wzywa wnioskodawcę do przedstawienia dowodu rzeczywistego korzystania ze znaku w okresie, który [EUIPO] określa. Jeśli w ustalonym terminie dowód nie zostanie przedstawiony, wniosek o wygaśnięcie zostaje odrzucony. Zasad[ę] 22 ust. 2 […] stosuje się mutatis mutandis”.
13 Zasada 50 ust. 1 tego rozporządzenia stanowi:
„Jeżeli nie postanowiono inaczej, przepisy odnoszące się do postępowania przed instancją, która wydała decyzję, od której wnosi się odwołanie, stosuje się mutatis mutandis do postępowania odwoławczego.
[…].
W przypadku gdy odwołanie dotyczy decyzji Wydziału Sprzeciwów, Izba ogranicza rozpatrywanie odwołania do faktów i dowodów przedstawionych w terminie ustalonym lub określonym przez Wydział Sprzeciwów, zgodnie z postanowieniami rozporządzenia [nr 207/2009] i niniejszych zasad, chyba że Izba uzna, iż należy uwzględnić dodatkowe lub uzupełniające fakty i dowody zgodnie z art. [76] ust. 2 rozporządzenia [nr 207/2009]”.
Okoliczności powstania sporu
14 W dniu 17 listopada 2008 r. wnosząca odwołanie dokonała przed EUIPO dwóch zgłoszeń unijnego znaku towarowego, dotyczących, odpowiednio, oznaczenia słownego „mobile.de” (zwanego dalej „słownym znakiem towarowym”) i ukazanego poniżej oznaczenia graficznego (zwanego dalej „graficznym znakiem towarowym”):
15 Towary i usługi, dla których wniesiono o rejestrację tych znaków towarowych, należą do klas 9, 16, 35, 38 i 42 w rozumieniu Porozumienia nicejskiego dotyczącego międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków z dnia 15 czerwca 1957 r., ze zmianami (zwanego dalej „porozumieniem nicejskim”).
16 Graficzny znak towarowy i słowny znak towarowy zostały zarejestrowane, odpowiednio, w dniu 26 stycznia i 29 września 2010 r.
17 W dniu 18 stycznia 2011 r. spółka Rezon złożyła do EUIPO dwa wnioski o unieważnienie prawa do znaku względem, odpowiednio, słownego znaku towarowego i graficznego znaku towarowego, na podstawie art. 53 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009 w związku z art. 8 ust. 1 lit. b) tego rozporządzenia. Na poparcie wniosków Rezon powołała się na graficzny bułgarski znak towarowy zarejestrowany w dniu 20 kwietnia 2005 r. (zwany dalej „rozpatrywanym wcześniejszym krajowym znakiem towarowym”) ukazany poniżej:
18 Rozpatrywany wcześniejszy krajowy znak towarowy został zarejestrowany dla usług należących do klas 35, 39 i 42 w rozumieniu porozumienia nicejskiego, odpowiadających następującemu opisowi:
– Klasa 35: „reklama; zarządzanie działalnością; administrowanie działalnością gospodarczą; usługi biurowe”;
– Klasa 39: „transport; pakowanie i składowanie towarów; organizowanie podróży”; oraz
– Klasa 42: „usługi naukowo-technologiczne, badania i związane z nimi usługi projektowania; przemysłowe analizy i usługi badawcze; projektowanie i rozwój sprzętu komputerowego i oprogramowania; organizowanie świadczenia usług prawnych”.
19 Natomiast wnioski o unieważnienie prawa do znaku oparto jedynie na usługach należących do klas 35 i 42 porozumienia nicejskiego.
20 Przed Wydziałem Unieważnień EUIPO (zwanym dalej „Wydziałem Unieważnień”) wnosząca odwołanie zażądała, aby spółka Rezon przedstawiła dowód używania rozpatrywanego wcześniejszego krajowego znaku towarowego dla usług należących do tych dwóch klas, zgodnie z art. 57 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 207/2009.
21 W dwóch decyzjach z dnia 28 marca 2013 r. Wydział Unieważnień oddalił wnioski o unieważnienie prawa do znaku ze względu na to, że spółka Rezon nie przedstawiła żądanego dowodu.
22 Rozpatrując odwołania wniesione przez spółkę Rezon od tych decyzji, Izba Odwoławcza – po uwzględnieniu, zgodnie art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009, szeregu dodatkowych przedstawionych po raz pierwszy w ramach tego odwołania dowodów – w pkt 61 każdej ze spornych decyzji stwierdziła, że spółka Rezon wykazała rzeczywiste używanie rozpatrywanego wcześniejszego krajowego znaku towarowego dla usług reklamy pojazdów należących do klasy 35 porozumienia nicejskiego. W konsekwencji w pkt 62 tych decyzji Izba Odwoławcza uchyliła decyzję Wydziału Unieważnień. Ze względu na to, że strony nie przedstawiły żadnego argumentu dotyczącego stosowania art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009, a Wydział Unieważnień nie rozpatrzył prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, w tym samym pkt 62 wspomnianych decyzji Izba Odwoławcza odesłała sprawy do Wydziału Unieważnień, aby rozpatrzył co do istoty wnioski o unieważnienie prawa do znaku, zgodnie z art. 64 tego rozporządzenia.
Skargi przed Sądem i zaskarżony wyrok
23 W pismach złożonych w Sądzie w dniu 6 maja 2014 r. (sprawa T‑325/14) i 7 maja 2014 r. (sprawa T‑322/14) wnosząca odwołanie wniosła dwie skargi, mające na celu stwierdzenie nieważności spornych decyzji.
24 Po zarządzeniu połączenia spraw T‑322/14 i T‑325/14 postanowieniem z dnia 4 marca 2016 r. w celu wydania orzeczenia kończącego postępowanie w zaskarżonym wyroku Sąd oddalił wspomniane skargi w całości.
Żądania stron
25 Wnosząca odwołanie wnosi do Trybunału o:
– uchylenie zaskarżonego wyroku; oraz
– obciążenie EUIPO kosztami postępowania.
26 EUIPO i spółka Rezon wnoszą do Trybunału o oddalenie odwołania i o obciążenie wnoszącej odwołanie kosztami postępowania.
W przedmiocie żądania otwarcia na nowo postępowania ustnego
27 W następstwie ogłoszenia opinii rzecznika generalnego wnosząca odwołanie, pismem złożonym w sekretariacie Trybunału w dniu 26 stycznia 2018 r., wniosła o otwarcie na nowo ustnego etapu postępowania. Na poparcie tego wniosku wnosząca odwołanie podnosi, iż z art. 10 ust. 7 i art. 19 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2017/1430 z dnia 18 maja 2017 r. uzupełniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 207/2009 w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej oraz uchylającego rozporządzenia Komisji (WE) nr 2868/95 i (WE) nr 216/96 (Dz.U. 2017, L 205, s. 1), mającego zastosowanie z pewnymi wyjątkami od dnia 1 października 2017 r., wynika, że jedynie „istotne przyczyny” mogą uzasadniać uwzględnienie przez EUIPO, zgodnie z art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009, dodatkowych dowodów używania wcześniejszego znaku towarowego przedstawionych przez podmiot wnoszący o unieważnienie prawa do znaku po upływie wyznaczonych terminów. Zdaniem wnoszącej odwołanie z powyższego wynika, że zarzut drugi jest zasadny. Ponadto, wyrażając w pkt 40 opinii zdanie, zgodnie z którym zarzut szósty nie jest zasadny ze względu na uprawnienia dyskrecjonalne, jakimi dysponuje EUIPO, aby uwzględnić dodatkowe dowody, rzecznik generalna nie udzieliła odpowiedzi na pytanie, czy owe uprawnienia dyskrecjonalne zostały wykonane bez naruszenia prawa.
28 Należy przypomnieć, że w statucie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i w regulaminie postępowania przed Trybunałem nie przewidziano możliwości, aby zainteresowane strony przedstawiły uwagi w odpowiedzi na stwierdzenia dokonane przez rzecznika generalnego (wyrok z dnia 4 września 2014 r., Vnuk, C‑162/13, EU:C:2014:2146, pkt 30 i przytoczone tam orzecznictwo).
29 Na mocy art. 252 akapit drugi TFUE zadaniem rzecznika generalnego jest publiczne przedstawianie, przy zachowaniu całkowitej bezstronności i niezależności, uzasadnionych opinii w sprawach, które zgodnie ze Statutem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wymagają jego zaangażowania. Trybunał nie jest związany ani opinią rzecznika generalnego, ani jej uzasadnieniem (wyrok z dnia 17 września 2015 r., Mory i in./Komisja, C‑33/14 P, EU:C:2015:609, pkt 25).
30 W konsekwencji okoliczność, że jedna ze stron nie zgadza się z opinią rzecznika generalnego, bez względu na to, jakie kwestie poruszono w tej opinii, nie może sama w sobie stanowić uzasadnienia dla ponownego otwarcia procedury ustnej (wyrok z dnia 17 września 2015 r., Mory i in./Komisja, C‑33/14 P, EU:C:2015:609, pkt 26).
31 W tym kontekście Trybunał może w dowolnym momencie, po wysłuchaniu rzecznika generalnego, postanowić o otwarciu ustnego etapu postępowania na nowo, zgodnie z art. 83 regulaminu postępowania, w szczególności jeśli uzna, że okoliczności zawisłej przed nim sprawy nie są wystarczająco wyjaśnione lub też jeśli sprawa ma zostać rozstrzygnięta na podstawie argumentu, który nie był przedmiotem dyskusji między stronami lub podmiotami określonymi w art. 23 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (wyrok z dnia 29 kwietnia 2015 r., Nordzucker, C‑148/14, EU:C:2015:287, pkt 24).
32 Sytuacja taka nie zachodzi w niniejszym wypadku. Podobnie jak EUIPO i spółka Rezon, wnosząca odwołanie mogła w toku pisemnego etapu postępowania przedstawić wszystkie argumenty dotyczące okoliczności faktycznych i prawnych na poparcie swoich żądań, w tym argumenty dotyczące możliwości przedłożenia w ramach postępowania w sprawie unieważnienia prawa do znaku dodatkowych dowodów używania wcześniejszego znaku towarowego, zgodnie z art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009. A zatem, po wysłuchaniu rzecznika generalnego, Trybunał stwierdza, że dysponuje wszystkimi dowodami, jakie są niezbędne dla wydania orzeczenia, i że owe dowody zostały przed nim omówione.
33 W świetle powyższych rozważań Trybunał stwierdza, że nie ma potrzeby otwierania na nowo ustnego etapu postępowania.
W przedmiocie odwołania
W przedmiocie dopuszczalności odwołania
34 Spółka Rezon podnosi, że w odwołaniu nie zawarto jasnego wskazania podstaw wymagających ponownego rozpatrzenia zaskarżonego wyroku. Ponadto wnosząca odwołanie nie wykazała ani interesu prawnego w złożeniu tego odwołania, ani interesu w prowadzeniu postępowania. Załączone do tego odwołania pełnomocnictwo ad litem nie zawiera bowiem żadnego oświadczenia woli dotyczącego ewentualnego uprawnienia do reprezentacji przed sądem Unii. Pełnomocnictwo to dotyczy wcześniejszych procedur, a jego brzmienie nie jest wystarczająco precyzyjne, aby uściślić takie uprawnienie.
35 Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału z art. 256 ust. 1 akapit drugi TFUE, art. 58 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości oraz art. 168 § 1 lit. d) regulaminu postępowania przed Trybunałem wynika, że w odwołaniu należy dokładnie wskazać zakwestionowane części wyroku, o którego uchylenie wniesiono, oraz zawrzeć argumenty prawne, które szczegółowo uzasadniają to żądanie. W tym względzie w art. 169 § 2 tego regulaminu sformułowano wymóg, aby podnoszone zarzuty i argumenty prawne wskazywały precyzyjnie motywy orzeczenia Sądu, które wnoszący odwołanie kwestionuje (wyrok z dnia 20 września 2016 r., Mallis i in./Komisja i EBC, od C‑105/15 P do C‑109/15 P, EU:C:2016:702, pkt 33, 34).
36 W niniejszym wypadku wspomniane wymogi są w sposób oczywisty spełnione. W niniejszym odwołaniu wskazano bowiem z wymaganą precyzją kwestionowane punkty zaskarżonego wyroku oraz zarzuty i argumenty podniesione w celu jego uchylenia.
37 Ponadto należy przypomnieć, że na mocy art. 56 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej odwołanie może zostać wniesione przez każdą stronę, której żądania nie zostały uwzględnione, w całości lub w części, jednakże interwenienci niebędący ani państwami członkowskimi, ani instytucjami Unii, mogą wnieść takie odwołanie jedynie wtedy, gdy orzeczenie Sądu dotyczy ich bezpośrednio.
38 W niniejszym wypadku okoliczność, że spółka mobile.de w pierwszej instancji miała status skarżącej, a nie interwenienta, i jej żądania zostały oddalone w całości, sama w sobie uzasadnia legitymację procesową skarżącej i jej interes w prowadzeniu postępowania w ramach niniejszego odwołania, bez konieczności wykazywania przez nią, że zaskarżony wyrok dotyczy jej bezpośrednio (zob. podobnie wyrok z dnia 5 kwietnia 2017 r., EUIPO/Szajner, C‑598/14 P, EU:C:2017:265, pkt 24).
39 Wreszcie adwokat reprezentujący wnoszącą niniejsze odwołanie, zgodnie z art. 44 § 1 lit. b) regulaminu postępowania przed Trybunałem, wykazał swój status pełnomocnictwem udzielonym przez spółkę w celu jej reprezentowania w ramach wszelkiego sporu w dziedzinie prawa znaków towarowych.
40 Z powyższego wynika, że niniejszego odwołania nie można odrzucić na wstępie jako niedopuszczalnego w całości.
Co do istoty
W przedmiocie zarzutów pierwszego i drugiego
– Argumentacja stron
41 W zarzucie pierwszym wnosząca odwołanie twierdzi, że Sąd naruszył art. 57 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 207/2009 oraz zasadę 22 ust. 2 i zasadę 40 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego, orzekając, że Izba Odwoławcza mogła ważnie uwzględnić przedstawione po raz pierwszy przed nią dowody rzeczywistego używania rozpatrywanego wcześniejszego krajowego znaku towarowego. W tym względzie zdaniem wnoszącej odwołanie w pkt 27 i 28 zaskarżonego wyroku Sąd błędnie stwierdził, że gdy niektóre dowody mające na celu wykazanie tego używania zostały przedstawione w terminie wyznaczonym przez EUIPO, postępowanie w sprawie unieważnienia prawa do znaku powinno, co do zasady, być prowadzone.
42 Powyższe rozumowanie jest niezgodne zarówno z brzmieniem, jak i z systematyką tych różnych przepisów. Pojęcie „dowodu” w rozumieniu art. 57 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 wymaga bowiem, by podmiot wnoszący o unieważnienie prawa do znaku faktycznie wykazał rzeczywiste używanie danego wcześniejszego znaku towarowego. Wobec braku takiego dowodu wniosek o unieważnienie odrzuca się. Podobnie w zasadzie 22 ust. 2 i zasadzie 40 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego uściślono, że sprzeciw i wniosek o unieważnienie prawa do znaku powinny być odrzucone, gdy „dowód używania” nie został przedstawiony w wyznaczonym terminie. W tym względzie art. 57 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009, jako ogólny przepis proceduralny, zostaje zastąpiony bardziej szczególnymi przepisami określonymi w art. 57 ust. 2 tego rozporządzenia oraz wspomnianymi zasadami.
43 W zarzucie drugim, dotyczącym naruszenia art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009, wnosząca odwołanie w pierwszej kolejności zarzuca Sądowi zastosowanie tego przepisu. Ma on bowiem zastosowanie jedynie „jeżeli nie postanowiono inaczej”. Zasada 22 ust. 2 i zasada 40 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego stanowią zaś właśnie takie „odmienne postanowienia”. Ponadto podczas gdy w zasadzie 50 ust. 1 akapit trzeci tego rozporządzenia zawarto szczególną regułę umożliwiającą Izbie Odwoławczej uwzględnienie dodatkowych okoliczności faktycznych w ramach postępowania w sprawie sprzeciwu, taka szczególna reguła nie istnieje w ramach postępowania o unieważnienie prawa do znaku. Co więcej, celem tych reguł jest przyznanie Izbie Odwoławczej takiej kompetencji jedynie w ramach postępowania w sprawie sprzeciwu, ponieważ w odróżnieniu od wnoszącego sprzeciw, który jest związany bardzo krótkim terminem, właściciel wcześniejszego prawa może sam określić moment wszczęcia postępowania w sprawie unieważnienia prawa do znaku i, wobec braku sprzeciwu, właściciel prawa do znaku towarowego może słusznie mieć pewność co do istnienia tego prawa.
44 W drugiej kolejności – w pkt 40–44 zaskarżonego wyroku Sąd miał oprzeć się wyłącznie na okoliczności, że przedstawione z opóźnieniem dowody są rzeczywiście istotne, nie badając ani etapu postępowania, na jakim nastąpiło ich przedstawienie, ani kwestii, czy związane z tym przedstawieniem okoliczności nie stoją na przeszkodzie takiemu uwzględnieniu. W niniejszym wypadku podmiot wnoszący o unieważnienie prawa do znaku dysponował zaś rozpatrywanymi dowodami od chwili wszczęcia postępowania i miał szereg okazji, aby przedstawić stanowisko dotyczące zarzutów wnoszącej odwołanie dotyczących mocy dowodowej tych dowodów.
45 W trzeciej kolejności wnosząca odwołanie twierdzi, że wbrew temu, co w pkt 42 zaskarżonego wyroku orzekł Sąd, przedstawione przed Izbą Odwoławczą faktury nie stanowią potwierdzenia lub wyjaśnienia wykazów faktur przedstawionych przed Wydziałem Unieważnień. W tym względzie w pkt 43 tego wyroku Sąd przeinaczył okoliczności faktyczne i dowody. Sąd oparł się bowiem na sprzecznych argumentach, jednocześnie stwierdzając z jednej strony, że owe wykazy miały już istotną moc dowodową przed Wydziałem Unieważnień, a z drugiej strony, że jedynie owe faktury umożliwiają zrozumienie, iż wspomniane wykazy stanowią wykazy faktur. Ponadto Sąd przeinaczył okoliczności faktyczne, gdy stwierdził, że wnosząca odwołanie przyznała, iż mogła zrozumieć odniesienie „reklama na mobile.bg” w języku bułgarskim – ponieważ nie mogła ona zidentyfikować, w oparciu o te wykazy, jakiegokolwiek odniesienia do świadczenia usług reklamowych.
46 EUIPO, wspierana przez spółkę Rezon, jest zdania, że powyższe dwa zarzuty nie są zasadne.
– Ocena Trybunału
47 Zgodnie z art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 EUIPO może nie wziąć pod uwagę stanu faktycznego lub dowodów, których zainteresowane strony nie przedstawiły w odpowiednim terminie.
48 Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału, wspomnianym przez Sąd w pkt 25 zaskarżonego wyroku, z brzmienia tego przepisu wynika, że zasadniczo i z zastrzeżeniem odmiennych przepisów możliwe jest przedstawienie okoliczności faktycznych i dowodów przez strony po upływie terminów, którym podlega ich przedstawienie zgodnie z przepisami rozporządzenia nr 207/2009, i że w żaden sposób nie zabrania się EUIPO uwzględnienia przywołanych lub przedstawionych w ten sposób z opóźnieniem okoliczności faktycznych i dowodów (wyroki: z dnia 13 marca 2007 r., OHIM/Kaul, C‑29/05 P, EU:C:2007:162, pkt 42; z dnia 4 maja 2017 r., Comercializadora Eloro/EUIPO, C‑71/16 P, niepublikowany, EU:C:2017:345, pkt 55).
49 Uściślając, iż EUIPO „może” w danym przypadku nie wziąć pod uwagę takich dowodów, wspomniany przepis powierza w istocie EUIPO szerokie uprawnienia dyskrecjonalne w zakresie podjęcia decyzji – przy założeniu, że zostanie ona w tym względzie uzasadniona – co do tego, czy należy wziąć takie dowody pod uwagę (wyroki: z dnia 13 marca 2007 r., OHIM/Kaul, C‑29/05 P, EU:C:2007:162, pkt 43, 63, 68; a także z dnia 4 maja 2017 r., Comercializadora Eloro/EUIPO, C‑71/16 P, niepublikowany, EU:C:2017:345, pkt 56).
50 W zakresie, w jakim podnoszone przez wnoszącą odwołanie zarzuty pierwszy i drugi dotyczą uprawnień dyskrecjonalnych, jakimi dysponuje Izba Odwoławcza, należy – aby określić, czy istnieje „postanowienie odmienne” od art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009, mogące pozbawić EUIPO takich uprawnień dyskrecjonalnych – odnieść się do reguł regulujących postępowanie odwoławcze.
51 W tym względzie w zasadzie 50 ust. 1 akapit pierwszy rozporządzenia wykonawczego przewidziano, że jeżeli nie postanowiono inaczej, przepisy odnoszące się do postępowania przed instancją, która wydała decyzję, od której wnosi się odwołanie, stosuje się mutatis mutandis do postępowania odwoławczego.
52 Co się zaś tyczy przedstawienia dowodu rzeczywistego używania wcześniejszego znaku towarowego na podstawie art. 57 ust. 2 lub 3 rozporządzenia nr 207/2009 w ramach, tak jak w niniejszym wypadku, postępowania w sprawie unieważnienia prawa do znaku wszczętego na podstawie art. 53 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia, zasada 40 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego stanowi, że EUIPO wzywa wnioskodawcę do przedstawienia dowodu rzeczywistego korzystania ze znaku w okresie, który określa EUIPO.
53 Jakkolwiek z brzmienia tego przepisu wynika, że w przypadku nieprzedstawienia w wyznaczonym przez EUIPO terminie żadnego dowodu używania danego znaku wniosek o unieważnienie prawa do znaku zostaje odrzucony przez EUIPO z urzędu, to z kolei takie stwierdzenie nie nasuwa się automatycznie, jak w pkt 27 zaskarżonego wyroku słusznie wskazał Sąd, gdy niektóre dowody mające na celu wykazanie owego używania we wspomnianym terminie zostały przedstawione (zob. analogicznie wyroki: z dnia 26 września 2013 r., Centrotherm Systemtechnik/OHIM i centrotherm Clean Solutions, C‑610/11 P, EU:C:2013:593, pkt 86; a także z dnia 4 maja 2017 r., Comercializadora Eloro/EUIPO, C‑71/16 P, niepublikowany, EU:C:2017:345, pkt 58).
54 W takim bowiem wypadku, przynajmniej gdy nie jest oczywiste, że wspomniane dowody są całkowicie nieistotne z punktu widzenia wykazania rzeczywistego używania danego wcześniejszego znaku towarowego, postępowanie powinno toczyć się dalej. W związku z tym EUIPO jest w szczególności zobowiązane, co przewidziano w art. 57 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009, wzywać strony, tak często jak jest to konieczne, do przedstawienia uwag dotyczących materiałów przekazanych przez inne strony lub przez EUIPO. W tym kontekście gdy wniosek o unieważnienie prawa do znaku zostaje odrzucony ze względu na to, że rozpatrywany wcześniejszy znak towarowy nie był rzeczywiście używany, odrzucenie to nie wynika z zastosowania zasady 40 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego – przepisu o charakterze zasadniczo proceduralnym – lecz wyłącznie z zastosowania przepisów prawa materialnego zawartych w art. 57 ust. 2 lub 3 rozporządzenia nr 207/2009 (zob. analogicznie wyrok z dnia 26 września 2013 r., Centrotherm Systemtechnik/OHIM i centrotherm Clean Solutions, C‑610/11 P, EU:C:2013:593, pkt 87).
55 Z powyższego wynika, że – jak w pkt 29 zaskarżonego wyroku słusznie stwierdził Sąd – ponieważ przedstawienie dowodów używania danego wcześniejszego znaku towarowego stanowi uzupełnienie dowodów, jakie zostały przedstawione w terminie wyznaczonym przez EUIPO, zgodnie z zasadą 40 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego pozostaje ono możliwe po upływie wspomnianego terminu i nie można zakazać EUIPO uwzględnienia przedstawionych w ten sposób z opóźnieniem dodatkowych dowodów w ramach zastosowania uprawnień dyskrecjonalnych, jakie przyznano EUIPO w art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 (zob. analogicznie wyrok z dnia 26 września 2013 r., Centrotherm Systemtechnik/OHIM i centrotherm Clean Solutions, C‑610/11 P, EU:C:2013:593, pkt 88; a także postanowienie z dnia 16 czerwca 2016 r., L’Oréal/EUIPO, C‑611/15 P, niepublikowane, EU:C:2016:463, pkt 25).
56 Z powyższego wynika, że zasada 40 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego nie stanowi – wbrew temu, co twierdzi wnosząca odwołanie – postanowienia odmiennego od art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009, z takim skutkiem, iż uniemożliwiałoby to uwzględnienie przez Izbę Odwoławczą dodatkowych dowodów używania danego wcześniejszego znaku towarowego przedstawionych przez podmiot wnoszący o unieważnienie prawa do znaku na poparcie odwołania przed Izbą Odwoławczą (zob. analogicznie wyrok z dnia 26 września 2013 r., Centrotherm Systemtechnik/OHIM i centrotherm Clean Solutions, C‑610/11 P, EU:C:2013:593, pkt 88).
57 Co się tyczy postępowania odwoławczego Trybunał orzekł już zresztą, iż z art. 63 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 w związku z art. 76 ust. 2 tego rozporządzenia wynika, że aby rozpatrzyć odwołanie co do istoty, izba odwoławcza, do której ono wpłynęło, wzywa strony, tak często jak to jest konieczne, do przedstawienia uwag dotyczących materiałów przez nią im przekazanych i że może ona również podjąć decyzje w przedmiocie środków dowodowych obejmujących przedstawienie okoliczności faktycznych i dowodów.Takie przepisy ukazują z kolei, iż możliwe jest wzbogacenie podstawy faktycznej sporu na różnych etapach prowadzonego przed EUIPO postępowania (zob. podobnie wyrok z dnia 13 marca 2007 r., OHIM/Kaul, C‑29/05 P, EU:C:2007:162, pkt 58).
58 Wnosząca odwołanie nie może również twierdzić, iż zasada 50 ust. 1 akapit trzeci rozporządzenia wykonawczego stanowi postanowienie odmienne od art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009.
59 W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie ze wspomnianą zasadą 50 ust. 1 akapit trzeci rozporządzenia wykonawczego gdy odwołanie dotyczy decyzji Wydziału Sprzeciwów, Izba ogranicza rozpatrywanie odwołania do faktów i dowodów przedstawionych w terminie ustalonym lub określonym przez Wydział Sprzeciwów, chyba że Izba uzna, iż należy uwzględnić dodatkowe lub uzupełniające fakty i dowody zgodnie z art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009.
60 A zatem w rozporządzeniu wykonawczym przewidziano wyraźnie, że Izba Odwoławcza dysponuje w ramach rozpatrzenia odwołania skierowanego przeciwko decyzji Wydziału Sprzeciwów uprawnieniami dyskrecjonalnymi wynikającymi z zasady 50 ust. 1 akapit trzeci tego rozporządzenia wykonawczego i z art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 w przedmiocie tego, czy należy uwzględnić dodatkowe lub uzupełniające fakty i dowody, które nie zostały przedstawione w terminach ustalonych lub określonych przez Wydział Sprzeciwów (wyrok z dnia 3 października 2013 r., Rintisch/OHIM, C‑122/12 P, EU:C:2013:628, pkt 33).
61 Z powyższego nie można jednak wywieść a contrario, że w ramach rozpatrzenia odwołania od decyzji Wydziału Unieważnień Izba Odwoławcza nie dysponuje takimi uprawnieniami dyskrecjonalnymi. Jak orzekł już Trybunał, zasada 50 ust. 1 akapit trzeci rozporządzenia wykonawczego stanowi jedynie wyraz – jeśli chodzi o rozpatrzenie odwołania od decyzji Wydziału Sprzeciwów – zasady wynikającej z art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009, która stanowi podstawę prawną wspomnianej zasady 50 i zawiera przepis odgrywający horyzontalną rolę w systematyce wspomnianego rozporządzenia, jako że znajduje on zastosowanie niezależnie od charakteru danego postępowania (zob. podobnie wyrok z dnia 21 lipca 2016 r., EUIPO/Grau Ferrer, C‑597/14 P, EU:C:2016:579, pkt 25, 27).
62 W konsekwencji Sąd nie naruszył prawa, gdy orzekł w pkt 24–29 zaskarżonego wyroku, że w ramach rozpatrzenia odwołania od decyzji Wydziału Unieważnień Izba Odwoławcza może uwzględnić dodatkowe dowody rzeczywistego używania rozpatrywanego wcześniejszego znaku towarowego, których nie przedstawiono w terminach wyznaczonych przez Wydział Unieważnień.
63 Co więcej, w zakresie, w jakim wnosząca odwołanie zarzuca Sądowi dokonanie niepełnej oceny kryteriów uzasadniających uwzględnienie takich dowodów, należy przypomnieć, że uwzględnienie przez EUIPO okoliczności faktycznych i dowodów przedstawionych z opóźnieniem, w sytuacji gdy ma on orzekać w ramach postępowania w sprawie unieważnienia prawa do znaku, może być w szczególności uzasadnione, jeśli dojdzie on do przekonania, po pierwsze, że przedstawione z opóźnieniem okoliczności faktyczne lub dowody mogą mieć prima facie rzeczywiste znaczenie dla wyniku toczącego się przed nim postępowania w sprawie unieważnienia prawa do znaku, a po drugie, że stadium postępowania, w którym ma miejsce takie opóźnione przedstawienie, i okoliczności z nim związane nie stoją na przeszkodzie takiemu uwzględnieniu (zob. analogicznie wyroki: z dnia 13 marca 2007 r., OHIM/Kaul, C‑29/05 P, EU:C:2007:162, pkt 44; z dnia 4 maja 2017 r., Comercializadora Eloro/EUIPO, C‑71/16 P, niepublikowany, EU:C:2017:345, pkt 59).
64 W niniejszym wypadku wystarczy zaś stwierdzić, że w pkt 39–44 zaskarżonego wyroku Sąd rozpatrzył nie tylko, czy przedstawione z opóźnieniem dowody są rzeczywiście istotne, lecz także czy etap postępowania, na jakim ma miejsce to opóźnione przedstawienie, i związane z nim okoliczności nie stoją na przeszkodzie uwzględnieniu tych dowodów.
65 Wreszcie w zakresie, w jakim wnosząca odwołanie zarzuca Sądowi dokonanie błędnej oceny mocy dowodowej i przeinaczenie znaczenia niektórych dowodów, należy przypomnieć, że z art. 256 TFUE i z art. 58 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wynika, że odwołanie jest ograniczone do kwestii prawnych. Dlatego też jedynie Sąd jest uprawniony do ustalenia i dokonania oceny istotnych okoliczności faktycznych, a także do dokonania oceny dowodów. Ocena tych okoliczności faktycznych i dowodów nie jest zatem, z wyjątkiem przypadków ich przeinaczenia, kwestią prawną poddaną jako taka kontroli Trybunału w ramach odwołania (wyrok z dnia 17 marca 2016 r., Naazneen Investments/OHIM, C‑252/15 P, niepublikowany, EU:C:2016:178, pkt 59).
66 Ponadto zważywszy na wyjątkowy charakter zarzutu przeinaczenia okoliczności faktycznych i dowodów, te same przepisy oraz art. 168 § 1 lit. d) regulaminu postępowania przed Trybunałem zobowiązują wnoszącego odwołanie w szczególności do wskazania w precyzyjny sposób okoliczności, jakie zostały przeinaczone przez Sąd, i wykazania błędów w analizie, jakie w jego ocenie doprowadziły Sąd do tego przeinaczenia. Takie przeinaczenie powinno w sposób oczywisty wynikać z akt sprawy, bez konieczności przeprowadzania nowej oceny okoliczności faktycznych i dowodów (wyrok z dnia 22 września 2016 r., Pensa Pharma/EUIPO, C‑442/15 P, niepublikowany, EU:C:2016:720, pkt 21, 60).
67 W niniejszym wypadku należy zaś stwierdzić, że zarzucając Sądowi rzekome przeinaczenie dowodów, wnosząca odwołanie dąży faktycznie do tego, aby Trybunał przeprowadził nową ocenę tych dowodów w odniesieniu do kwestii, czy faktury przedstawione po raz pierwszy przed Izbą Odwoławczą miały na celu, jak w pkt 42 zaskarżonego wyroku stwierdził Sąd, wsparcie i wyjaśnienie znaczenia dowodów przedstawionych przed Wydziałem Unieważnień. Wnosząca odwołanie nie dąży natomiast wcale do wykazania – poprzez dokładne zidentyfikowanie dowodów, jakie miały zostać przeinaczone – że w tym względzie Sąd dokonał stwierdzeń w sposób oczywisty sprzecznych z brzmieniem akt sprawy lub że nadał tym aktom zakres, jakiego ewidentnie nie mają.
68 Z powyższego wynika, że argumentację wnoszącej odwołanie należy w tym zakresie odrzucić jako niedopuszczalną.
69 W świetle wszystkich powyższych rozważań należy zarzuty pierwszy i drugi, częściowo odrzucić jako niedopuszczalne, a częściowo oddalić jako bezzasadne.
W przedmiocie zarzutu trzeciego
– Argumentacja stron
70 W zarzucie trzecim wnosząca odwołanie zarzuca Sądowi naruszenie art. 15 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009 w zakresie, w jakim Sąd nie uwzględnił różnic – częściowo – fonetycznych i – częściowo – konceptualnych między rozpatrywanymi oznaczeniami.
71 Przede wszystkim w pkt 51–61 zaskarżonego wyroku Sąd pominął przeprowadzenie analizy fonetycznej rozpatrywanych znaków towarowych. Na płaszczyźnie fonetycznej charakter odróżniający rozpatrywanego wcześniejszego krajowego znaku towarowego jest zaś zdaniem wnoszącej odwołanie istotnie zmieniony poprzez dodanie elementów słownych „.bg”.
72 Następnie Sąd naruszył prawo, stwierdzając, że charakter odróżniający nie jest zmieniony poprzez dodanie elementów graficznych i słownych. W tym względzie w pkt 56 tego wyroku Sąd oparł się jedynie na różnych elementach rozpatrywanych znaków towarowych, a nie na całościowym wrażeniu wywoływanym przez te znaki. Po pierwsze, ze względu na słabo odróżniający charakter wyrazu „mobile” w ramach całościowego wrażenia brak elementu graficznego skutkuje taką różnicą w formach używania „mobile.bg” i „mobile bg”, że charakter odróżniający jest ograniczony. Po drugie, w ramach przeprowadzonej oceny całościowego wrażenia wywoływanego przez rozpatrywany wcześniejszy krajowy znak towarowy Sąd nie uwzględnił również dodania elementu słownego „.bg”, podczas gdy ogranicza on charakter odróżniający tego całościowego oznaczenia.
73 Wreszcie Sąd pominął rozpatrzenie konceptualnego znaczenia oznaczenia „mobilen.bg”. Inaczej bowiem niż „mobile”, „mobilen” jest wyrazem należącym do bułgarskiego języka potocznego oznaczającym „ruchomy, zdolny do poruszania się”. Odmienne konceptualne znaczenie skutkuje zaś koniecznie ograniczeniem charakteru odróżniającego.
74 EUIPO jest zdania, że zarzut ten nie jest zasadny.
– Ocena Trybunału
75 Na wstępie należy wskazać, że zarzucając Sądowi brak rozpatrzenia podobieństwa fonetycznego i konceptualnego między zarejestrowanym rozpatrywanym wcześniejszym krajowym znakiem towarowym a różnymi oznaczeniami słownymi i graficznymi powołanymi w celu wykazania rzeczywistego używania tego znaku towarowego, wnosząca odwołanie błędnie analizuje zaskarżony wyrok.
76 Z pkt 56–58 zaskarżonego wyroku, do których odsyłają częściowo pkt 59 i 60 tego wyroku, wynika bowiem jasno, że Sąd – gdy rozpatrzył, czy różnice między rozpatrywanym wcześniejszym krajowym znakiem towarowym a tymi oznaczeniami zmieniają charakter odróżniający wspomnianego znaku towarowego – przeprowadził ocenę zarówno ich podobieństwa fonetycznego, podkreślając w szczególności, że współdzielą one wyraz „mobile” i że dodanie niektórych terminów, takich jak „.bg”, „bg” lub „n”, we wspomnianych oznaczeniach odzwierciedla nieistotne różnice, jak i ich podobieństwa konceptualnego, wskazując na wiadomość przekazywaną przez każdy z nich oraz ich postrzeganie przez odbiorców.
77 Podobnie wnosząca odwołanie dokonuje błędnej analizy zaskarżonego wyroku, gdy zarzuca Sądowi brak uwzględnienia całościowego wrażenia wywoływanego przez te różne oznaczenia. Sąd wyraźnie przeprowadził bowiem takie badanie w pkt 58 i 59 zaskarżonego wyroku. W szczególności wbrew temu, co twierdzi wnosząca odwołanie, w tym ostatnim punkcie Sąd wskazał, że powołane oznaczenia słowne, przy uwzględnieniu braku elementu graficznego i dodania niektórych elementów, są całościowo równoważne z rozpatrywanym wcześniejszym krajowym znakiem towarowym.
78 Co więcej, należy stwierdzić, że poprzez argumentację, jaką rozwinęła w ramach niniejszego zarzutu, wnosząca odwołanie ma na celu kwestionowanie rozpatrzenia okoliczności faktycznych dokonanego przez Sąd w pkt 56–60 zaskarżonego wyroku, aby uzyskać od Trybunału nową ocenę w tym względzie, co – zgodnie z orzecznictwem wspomnianym w pkt 65 niniejszego wyroku – nie jest objęte właściwością Trybunału w ramach badania odwołania.
79 W konsekwencji zarzut trzeci należy częściowo odrzucić jako niedopuszczalny, a częściowo oddalić jako bezzasadny.
W przedmiocie zarzutu czwartego
– Argumentacja stron
80 W zarzucie czwartym wnosząca odwołanie zarzuca Sądowi naruszenie art. 57 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 w związku z zasadą 22 ust. 3 i 4 rozporządzenia wykonawczego w zakresie, w jakim w pkt 66–69 zaskarżonego wyroku Sąd stwierdził, że ocena Izby Odwoławczej dotycząca miejsca, okresu, zakresu i charakteru używania rozpatrywanego wcześniejszego krajowego znaku towarowego nie jest błędna. W szczególności Sąd popełnił błąd, gdy uwzględnił nieopatrzone datą dowody, które nie dotyczą istotnego okresu.
81 EUIPO jest zdania, że zarzut ten jest bezzasadny.
– Ocena Trybunału
82 Należy stwierdzić, że poprzez niniejszy zarzut wnosząca odwołanie dąży – nie zarzucając Sądowi przeinaczenia – do kwestionowania oceny Sądu dokonanej w pkt 66–69 zaskarżonego wyroku w odniesieniu do istotności materiału dowodowego przedstawionego przez spółkę Rezon w celu wykazania rzeczywistego używania rozpatrywanego wcześniejszego krajowego znaku towarowego. W ten sposób wnosząca odwołanie dąży do uzyskania nowej oceny tego materiału dowodowego, co – zgodnie z orzecznictwem wspomnianym w pkt 65 niniejszego wyroku – nie jest objęte właściwością Trybunału w ramach badania odwołania.
83 W konsekwencji zarzut czwarty należy odrzucić jako niedopuszczalny.
W przedmiocie zarzutu piątego
– Argumentacja stron
84 W zarzucie piątym wnosząca odwołanie twierdzi, że Sąd naruszył art. 54 ust. 2, art. 56 ust. 1 lit. a) oraz art. 64 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009 poprzez orzeczenie w pkt 75–77 zaskarżonego wyroku, że Izba Odwoławcza nie ma obowiązku orzeczenia w kwestii dotyczącej ewentualnej złej wiary właściciela rozpatrywanego wcześniejszego krajowego znaku towarowego.
85 Zdaniem wnoszącej odwołanie kwestia ta dotyczy dopuszczalności wniosku o unieważnienie prawa do znaku i, w konsekwencji, powinna zawsze być badana, ponieważ podmiot wnoszący o unieważnienie prawa do znaku powinien mieć interes w prowadzeniu postępowania. Interes ten zaś nie istnieje, gdy ów podmiot nabył prawo do wcześniejszego krajowego znaku towarowego w sposób nieuczciwy i podnosi je również w sposób nieuczciwy. Sąd powinien zatem był wykonać kompetencje instancji, która przyjęła sporne decyzje. Ponadto Sąd nie rozpatrzył również zarzutu dotyczącego utraty roszczenia w wyniku tolerowania i z tego względu naruszył art. 54 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009.
86 EUIPO jest zdania, że zarzut ten nie jest zasadny.
– Ocena Trybunału
87 Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 57 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 207/2009 gdy właściciel wcześniejszego krajowego znaku towarowego wszczął postępowanie w sprawie unieważnienia prawa do znaku towarowego Unii i nie może przedstawić – na żądanie właściciela znaku towarowego Unii – dowodu rzeczywistego używania wspomnianego wcześniejszego krajowego znaku towarowego w państwie członkowskim, w którym był on chroniony przez okres pięciu lat poprzedzających złożenie wniosku o unieważnienie prawa do znaku dla towarów lub usług, dla których go zarejestrowano i na których oparto wniosek, wspomniany wniosek podlega odrzuceniu.
88 Ze względu na to, że rzeczywiste używanie wcześniejszego znaku towarowego, gdy powołuje się na nie właściciel znaku towarowego Unii kwestionowanego w ramach wniosku o unieważnienie prawa do znaku, stanowi zatem – zgodnie z brzmieniem tego przepisu – wzgląd uzasadniający sam w sobie odrzucenie tego wniosku, Sąd bez naruszenia prawa orzekł w pkt 76 zaskarżonego wyroku, że kwestia dotycząca dowodu tego używania powinna być rozstrzygnięta przed wydaniem orzeczenia w przedmiocie samego wniosku o unieważnienie prawa do znaku i w konsekwencji jest objęta „zagadnieniem wstępnym”.
89 W tych okolicznościach, ze względu na to, iż w niniejszym wypadku Izba Odwoławcza stwierdziła, że właściciel rozpatrywanego wcześniejszego krajowego znaku towarowego przedstawił dowód rzeczywistego używania w odniesieniu do niektórych usług, na których oparto wnioski o unieważnienie prawa do znaku, i jedynie z tego względu uchyliła decyzje Wydziału Unieważnień, w pkt 77 zaskarżonego wyroku Sąd słusznie orzekł, że Izba Odwoławcza mogła, zgodnie z art. 64 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009, przekazać wnioski o unieważnienie prawa do znaku do rozpatrzenia przez wspomniany Wydział Unieważnień, aby orzekł on w szczególności w przedmiocie argumentacji wnoszącej odwołanie dotyczącej niedopuszczalności tych wniosków, zgodnie z art. 54 tego rozporządzenia, ze względu na podnoszoną złą wiarę podmiotu wnoszącego o unieważnienie prawa do znaku.
90 Z samego brzmienia wspomnianego art. 64 ust. 1 wynika bowiem, że Izba Odwoławcza, gdy orzeka w przedmiocie odwołania, nie jest zobowiązana do wykonania kompetencji instancji, która przyjęła zaskarżoną decyzję, dysponując w tym względzie szerokimi uprawnieniami dyskrecjonalnymi.
91 Ponadto wnosząca odwołanie nie może zarzucać Sądowi braku rozpatrzenia jej argumentacji dotyczącej niedopuszczalności wniosków o unieważnienie prawa do znaku ze względu na utratę roszczenia w wyniku tolerowania, ponieważ ze skargi złożonej w pierwszej instancji wynika, że argumentacja ta była ściśle związana z argumentacją dotyczącą złej wiary podmiotu wnoszącego o unieważnienie.
92 W konsekwencji należy stwierdzić, że poprzez rozumowanie zawarte w pkt 76 i 77 zaskarżonego wyroku Sąd w sposób dorozumiany, lecz bez wątpliwości, oddalił całą argumentację wnoszącej odwołanie dotyczącą ostatecznie złej wiary podmiotu wnoszącego o unieważnienie prawa do znaku.
93 W konsekwencji zarzut piąty należy oddalić jako bezzasadny.
W przedmiocie zarzutu szóstego
– Argumentacja stron
94 W zarzucie szóstym wnosząca odwołanie zarzuca Sądowi brak uwzględnienia w pkt 79–87 zaskarżonego wyroku – z naruszeniem art. 64 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009 – faktu, że Izba Odwoławcza błędnie uchyliła decyzje Wydziału Unieważnień w całości.
95 Ze względu na to, że Izba Odwoławcza stwierdziła, że dowód rzeczywistego używania rozpatrywanego wcześniejszego krajowego znaku towarowego przedstawiono jedynie w odniesieniu do usług reklamy pojazdów, powinna ona była uchylić wspomniane decyzje jedynie w odniesieniu do tych usług. Co się tyczy pozostałych usług, dla których nie przedstawiono dowodu używania, Izba Odwoławcza powinna była – zgodnie z art. 57 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009, zasadą 22 ust. 2 i zasadą 40 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego – prawomocnym orzeczeniem oddalić częściowo wnioski o unieważnienie prawa do znaku w sentencji mającej powagę rzeczy osądzonej.
96 Zdaniem wnoszącej odwołanie zarzut oparty na braku rzeczywistego używania nie stanowi bowiem – wbrew temu, co w pkt 82 zaskarżonego wyroku stwierdził Sąd – zagadnienia wstępnego, lecz powinien być rozpatrzony tak jak przesłanki dopuszczalności lub istnienia prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd. Izba Odwoławcza powinna była zatem uchylić decyzje Wydziału Unieważnień i odesłać mu sprawę, uściślając, że rozpatrzenie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd może mieć miejsce jedynie w odniesieniu do usług reklamy pojazdów.
97 W tym względzie, orzekając w pkt 85 tego wyroku, że w ramach dokonanego przekazania sprawy Wydział Unieważnień jest związany oceną Izby Odwoławczej, Sąd nie uwzględnił faktu, że zgodnie z art. 64 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 Wydział Unieważnień jest związany uzasadnieniem decyzji Izby Odwoławczej, jedynie „jeżeli stan faktyczny jest ten sam [pozostaje niezmieniony]”. Jeśli zaś w następstwie przekazania sprawy podmiot wnoszący o unieważnienie prawa do znaku powinien był przedstawić nowe dowody rzeczywistego używania rozpatrywanego wcześniejszego krajowego znaku towarowego i jeśli Wydział Unieważnień stwierdziłby, że te dowody mogą być uwzględnione, zgodnie z art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 okoliczności faktyczne sprawy nie byłyby już identyczne. W tych okolicznościach dowody używania przedstawione a posteriori mogłyby być uwzględnione w odniesieniu do usług innych niż usługi reklamy pojazdów.
98 EUIPO jest zdania, że zarzut ten nie jest zasadny.
– Ocena Trybunału
99 Przede wszystkim, z tych samych względów co te wskazane w pkt 87 i 88 niniejszego wyroku, należy oddalić zarzut szósty w zakresie, w jakim poprzez ten zarzut wnosząca odwołanie zarzuca Sądowi orzeczenie w pkt 82 zaskarżonego wyroku, że dowód rzeczywistego używania wcześniejszego krajowego znaku towarowego, w rozumieniu art. 57 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009, stanowi zagadnienie wstępne, które należy rozpatrzyć przed wydaniem orzeczenia w przedmiocie wniosków o unieważnienie prawa do znaku.
100 Co więcej, w zakresie, w jakim wnosząca odwołanie zarzuca Sądowi brak uwzględnienia, że Izba Odwoławcza błędnie uchyliła decyzje Wydziału Unieważnień w całości, należy przypomnieć, że – jak w pkt 83 zaskarżonego wyroku także wskazał Sąd – rozstrzygnięcie zawarte w akcie należy rozpatrywać w świetle jego uzasadnienia (zob. podobnie postanowienie z dnia 10 lipca 2001 r., Irish Sugar/Komisja, C‑497/99 P, EU:C:2001:393, pkt 15; wyrok z dnia 22 października 2013 r., Komisja/Niemcy, C‑95/12, EU:C:2013:676, pkt 40).
101 A zatem w art. 64 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 przewidziano wyraźnie, że gdy Izba Odwoławcza przekazuje sprawę w celu dalszego prowadzenia postępowania przez instancję, która przyjęła zaskarżoną decyzję, instancja ta jest związana uzasadnieniem i rozstrzygnięciem zawartym w decyzji Izby Odwoławczej, jeżeli stan faktyczny pozostaje niezmieniony.
102 W niniejszym wypadku jest zaś bezsporne, że Izba Odwoławcza – jak wynika z pkt 61 każdej ze spornych decyzji – uchyliła decyzje Wydziału Unieważnień ze względu na to, że – niezgodnie z tym co stwierdzono w tych decyzjach – dowód rzeczywistego używania rozpatrywanego wcześniejszego krajowego znaku towarowego został przedstawiony przez właściciela tego znaku towarowego jedynie w odniesieniu do należących do klasy 35 porozumienia nicejskiego usług reklamy pojazdów.
103 W tych okolicznościach, ze względu na to, że Wydział Unieważnień – jak w pkt 86 zaskarżonego wyroku słusznie podkreślił Sąd – jest związany tym uzasadnieniem w ramach przekazania dokonanego przez Izbę Odwoławczą zgodnie z art. 64 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009, uchylenie przez Izbę Odwoławczą, zgodnie z pkt 62 spornych decyzji, decyzji Wydziału Unieważnień należy koniecznie rozumieć jako dotyczące tych decyzji Wydziału Unieważnień jedynie w zakresie, w jakim oddalono w nich wnioski o unieważnienie prawa do znaku ze względu na brak dowodu rzeczywistego używania wcześniejszego krajowego znaku towarowego dla wspomnianych usług reklamy pojazdów.
104 Natomiast ze względu na to, iż Izba Odwoławcza stwierdziła, że dowód rzeczywistego używania wcześniejszego krajowego znaku towarowego nie został przedstawiony przez właściciela w odniesieniu do pozostałych usług objętych wnioskami o unieważnienie prawa do znaku – a mianowicie usług należących do klasy 35 porozumienia nicejskiego innych niż usługi reklamy pojazdów oraz usług należących do klasy 42 tego porozumienia – decyzje Wydziału Unieważnień należy uznać, mając na względzie brak skargi wniesionej do Sądu w tej kwestii, za prawomocnie oddalające wnioski o unieważnienie prawa do znaku w odniesieniu do tych usług (zob. analogicznie wyrok z dnia 14 listopada 2017 r., British Airways/Komisja, C‑122/16 P, EU:C:2017:861, pkt 82–85 i przytoczone tam orzecznictwo).
105 Z powyższego wynika, że Sąd nie naruszył prawa poprzez stwierdzenie w pkt 86 zaskarżonego wyroku, że w ramach przekazania dokonanego na mocy art. 64 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 Wydział Unieważnień może jedynie – aby ocenić co do istoty wnioski o unieważnienie prawa do znaku w świetle względnej podstawy odmowy rejestracji określonej w art. 8 ust. 1 lit. b) tego rozporządzenia – uwzględnić usługi reklamy pojazdów należące do klasy 35 porozumienia nicejskiego.
106 Prawdą jest, jak słusznie wskazuje wnosząca odwołanie, zgodnie z art. 64 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 Wydział Unieważnień jest związany uzasadnieniem decyzji Izby Odwoławczej jedynie „jeżeli stan faktyczny jest ten sam [pozostaje niezmieniony]”.
107 Jednakże, jak w istocie w pkt 44 i 46 opinii wskazała rzecznik generalna, Wydział Unieważnień nie może, pod rygorem podważenia prawomocności swoich decyzji i naruszenia pewności prawa, rozpatrzyć na podstawie art. 76 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 nowych dowodów rzeczywistego używania rozpatrywanego wcześniejszego krajowego znaku towarowego dla usług, co do których Izba Odwoławcza stwierdziła – i czego nie kwestionował podmiot wnoszący o unieważnienie prawa do znaku poprzez złożenie skargi do Sądu – że ów dowód nie został przedstawiony.
108 W związku z powyższym należy oddalić zarzut szósty jako bezzasadny i w konsekwencji oddalić odwołanie w całości.
W przedmiocie kosztów
109 Zgodnie z art. 184 § 2 regulaminu postępowania przed Trybunałem jeżeli odwołanie jest bezzasadne, Trybunał rozstrzyga o kosztach. Artykuł 138 § 1 tego regulaminu, mający zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 § 1 regulaminu, stanowi, że kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę.
110 Ponieważ EUIPO i Rezon wnieśli o obciążenie wnoszącej odwołanie kosztami, a wniesione przez nią odwołanie zostało oddalone, należy obciążyć ją kosztami.
Z powyższych względów Trybunał (pierwsza izba) orzeka, co następuje:
1) Odwołanie zostaje oddalone.
2) mobile.de GmbH pokrywa koszty poniesione przez Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) i przez Rezon ODD.
Podpisy