WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ

(pierwsza izba)

z dnia 30 listopada 2009 r.

Sprawa F-83/07

Brigitte Zangerl-Posselt

przeciwko

Komisji Wspólnot Europejskich

Służba publiczna – Konkurs otwarty – Niedopuszczenie do egzaminów praktycznych i ustnych – Wymagane dyplomy – Pojęcie wykształcenia wyższego – Dyskryminacja ze względu na wiek

Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 236 WE i art. 152 EWEA, w której B. Zangerl-Posselt żąda stwierdzenia nieważności decyzji komisji konkursowej o niedopuszczeniu jej do egzaminów w konkursie EPSO/AST/27/06 zorganizowanym w celu utworzenia rezerwy kadrowej niemieckojęzycznych asystentów.

Orzeczenie: Skarga zostaje oddalona. Komisja pokrywa, poza własnymi kosztami, dwie trzecie kosztów poniesionych przez skarżącą. Skarżąca pokrywa jedną trzecią własnych kosztów.

Streszczenie

1.      Urzędnicy – Konkurs – Warunki dopuszczenia – Świadectwo dające dostęp do studiów wyższych

(regulamin pracowniczy, art. 5 ust. 3 lit. a) ppkt (ii))

2.      Urzędnicy – Konkurs – Warunki dopuszczenia – Równość traktowania i brak dyskryminacji

(regulamin pracowniczy, art. 27)

1.      Pojęcie „świadectwa dającego dostęp do studiów wyższych” użyte w ogłoszeniu o konkursie pochodzi z przepisu art. 5 ust. 3 lit. a) ppkt (ii) regulaminu pracowniczego, który stanowi, że jednym z minimalnych wymogów do powołania na stanowisko urzędnika grupy funkcyjnej AST w zakresie świadectw wykształcenia jest posiadanie „wykształcenia średniego potwierdzonego świadectwem dającym dostęp do studiów wyższych”.

Choć regulamin pracowniczy nie zawiera definicji „wykształcenia wyższego”, musi się ono z konieczności odnosić do poziomu kształcenia zdobywanego po uzyskaniu świadectwa ukończenia pełnej szkoły średniej. Po pierwsze bowiem, użycie we francuskiej wersji językowej art. 5 ust. 3 lit. a) ppkt (ii) regulaminu pracowniczego przymiotnika „supérieur” jasno i nieomylnie wskazuje na to, że omawianego kształcenia nie należy mylić z kształceniem w ramach szkolnictwa średniego i że, przeciwnie, oznacza ono kształcenie w placówkach, do których dostęp zależy od ukończenia pełnej szkoły średniej, tj. pierwszego i drugiego poziomu wykształcenia średniego. Po drugie, choć pojęcie to wyrażone jest w wersjach językowych niemieckiej i angielskiej art. 5 ust. 3 lit. a) ppkt (ii) regulaminu pracowniczego za pomocą określeń „postsekundäre[r] Bildung” oraz „post-secondary education”, określenia te, poza tym, że dosłownie wskazują na poziom kształcenia inny niż wykształcenie średnie, w każdym razie nie mogą podlegać odmiennej wykładni niż pojęcie użyte we francuskiej wersji tego przepisu, skoro konieczność jednolitego stosowania, a zatem i jednolitej interpretacji przepisów wspólnotowych wyklucza możliwość, by dany tekst prawny był rozpatrywany w oderwaniu w jednej ze swych wersji językowych, lecz wymaga interpretowania go w zależności zarówno od rzeczywistej woli jego autora, jak i zamierzonego przez niego celu, w szczególności w świetle wersji sporządzonych we wszystkich językach Wspólnoty.

W braku stanowiących inaczej przepisów czy to zawartych w rozporządzeniu lub dyrektywie mających zastosowanie do konkursów organizowanych w celu naboru, czy to w ogłoszeniu o konkursie wymóg posiadania świadectwa wykształcenia wyższego, od którego uzależnione jest dopuszczenie do konkursu otwartego, z konieczności należy rozumieć w sposób, w jaki wyrażenie to jest rozumiane w przepisach państwa członkowskiego, w którym kandydat odbył studia, jakimi się legitymuje.

Pojęcie „studiów wyższych” w rozumieniu art. 5 ust. 3 lit. a) ppkt (ii) regulaminu pracowniczego odpowiada w Niemczech poziomowi wykształcenia uzyskiwanego w takich placówkach jak uniwersytety, Fachhochschulen, Fachschulen/Fachakademien, Berufsakademien czy też Verwaltungsfachhochschulen, do których dostęp uwarunkowany jest co do zasady posiadaniem świadectwa dyplomu ukończenia drugiego poziomu szkoły średniej, tj. w Niemczech Allgemeine Hochschulreife, Fachhochschulreife lub Fachgebundene Hochschulreife, przy czym pierwsze z tych świadectw jest powszechnie znane pod nazwą „Abitur”, a dwa pozostałe – „Fachabitur”.

(zob. pkt 48, 49, 51, 52)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa 29/69 Stauder, 12 listopada 1969 r., Rec. s. 419, pkt 3; sprawa 9/79 Koschniske, 12 lipca 1979 r., Rec. s. 2717, pkt 6; sprawa C‑219/95 P Ferriere Nord przeciwko Komisji, 17 lipca 1997 r., Rec. s. I‑4411, pkt 15

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑68/97 Neumann i Neumann-Schölles przeciwko Komisji, 29 września 1999 r., RecFP s. I‑A‑193, II‑1005, pkt 79; sprawa T‑299/97 Alonso Morales przeciwko Komisji, 9 grudnia 1999 r., RecFP s. I‑A‑249, II‑1227, pkt 60

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑52/06 Pimlott przeciwko Europolowi, 29 listopada 2007 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑0000, II‑A‑1‑0000, pkt 61

2.      Zasada równego traktowania zabrania w szczególności tego, by porównywalne sytuacje traktowano w odmienny sposób lub by odmienne sytuacje traktowano w jednakowy sposób, chyba że tego rodzaju traktowanie, odpowiednio, odmienne lub jednakowe, jest obiektywnie uzasadnione. To samo odnosi się do zasady niedyskryminacji, która stanowi szczególny wyraz ogólnej zasady równości i wspólnie z nią stanowi jedno z praw podstawowych prawa wspólnotowego, którego poszanowanie zapewnia Trybunał. W odniesieniu do urzędników i innych pracowników Wspólnot zasada niedyskryminacji wyrażona jest w art. 1d ust. 1 regulaminu pracowniczego, zgodnie z którym w szczególności „zakazuje się wszelkich przejawów dyskryminacji ze względu na […] wiek […]”. Wreszcie, w kwestiach objętych zakresem swobodnego uznania, zasada niedyskryminacji zostaje naruszona, gdy instytucja dokonuje arbitralnego lub rażąco niewłaściwego rozróżnienia w świetle celu wytyczonego w odpowiednich uregulowaniach.

Ogłoszenie o konkursie zawierające warunek posiadania świadectwa, czyli zaświadczenia o posiadaniu „wykształcenia średniego potwierdzonego świadectwem dającym dostęp do studiów wyższych”, nie wprowadza żadnej dyskryminacji opartej bezpośrednio na kryterium wieku. Choć taki wymóg posiadania świadectwa może w większym stopniu oddziaływać na osoby w przedziale wiekowym 45–50 lat niż na osoby w wieku 20–25 lat, celem wszystkich postępowań w sprawie naboru, przewidzianym wprost w art. 27 regulaminu pracowniczego, jest pozyskanie dla instytucji urzędników spełniających najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości.

W związku z tym, nakładając na kandydatów wymóg posiadania świadectwa „dającego dostęp do studiów wyższych” – który to wymóg pochodzi z art. 5 ust. 3 lit. a) ppkt (ii) regulaminu pracowniczego, który to przepis z kolei został przyjęty przez prawodawcę wspólnotowego w ramach przysługującego mu szerokiego zakresu uznania, Urząd Doboru Kadr Wspólnot Europejskich realizuje uzasadniony cel, nie dokonując przy tym arbitralnego lub rażąco niewłaściwego rozróżnienia.

(zob. pkt 71–78)

Odesłanie:

Trybunał: sprawy połączone 117/76 i 16/77 Ruckdeschel i in., 19 października 1977 r., Rec. s. 1753, pkt 7; sprawa C‑442/00 Rodríguez Caballero, 12 grudnia 2002 r., Rec. s. I‑11915, pkt 32; sprawa C‑110/03 Belgia przeciwko Komisji, 14 kwietnia 2005 r., Zb.Orz. s. I‑2801, pkt 71

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑164/97 Busacca i in. przeciwko Trybunałowi Obrachunkowemu, 30 września 1998 r., RecFP s. I‑A‑565, II‑1699, pkt 49; sprawa T‑323/02 Breton przeciwko Trybunałowi Sprawiedliwości, 11 grudnia 2003 r., RecFP s. I‑A‑325, II‑1587, pkt 99

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑43/05 Chassagne przeciwko Komisji, 23 stycznia 2007 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑0000, II‑A‑1‑0000, pkt 62; sprawa F‑54/06 Davis i in. przeciwko Radzie, 19 czerwca 2007 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑0000, II‑A‑1‑0000, pkt 62 i przytoczone tam orzecznictwo