Αίτηση προδικαστικής αποφάσεως την οποία υπέβαλε το Hanseatisches Oberlandesgericht in Bremen (Γερμανία) στις 27 Μαρτίου 2018 – ML

(Υπόθεση C-220/18)

Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική

Αιτούν δικαστήριο

Hanseatisches Oberlandesgericht in Bremen

Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης

Κατηγορούμενος: ML

Προδικαστικά ερωτήματα

Ποια επιρροή ασκεί, στο πλαίσιο της ερμηνείας των προαναφερθεισών διατάξεων¹ , η παροχή στους κρατουμένους στο κράτος μέλος έκδοσης του εντάλματος μέσων ένδικης προστασίας αναφορικά με τις συνθήκες κράτησής τους;

α)    Πρέπει, οσάκις οι δικαστικές αρχές εκτέλεσης του εντάλματος διαθέτουν στοιχεία που αποδεικνύουν την ύπαρξη, όσον αφορά τις συνθήκες κράτησης στο κράτος μέλος έκδοσης του εντάλματος, συστημικών ή γενικευμένων πλημμελειών οι οποίες αφορούν ορισμένες ομάδες προσώπων ή ορισμένα κέντρα κράτησης, να αποκλείεται, λαμβανομένων υπόψη των προαναφερθεισών διατάξεων, η ύπαρξη πραγματικού κινδύνου απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης του κατηγορούμενου σε περίπτωση έκδοσής του, καθιστώντος ανεπίτρεπτη την έκδοση αυτή, για τον λόγο και μόνον ότι έχουν θεσπιστεί τέτοια μέσα παροχής ένδικης προστασίας, χωρίς να απαιτείται περαιτέρω έλεγχος των συγκεκριμένων συνθηκών κράτησης;

β)    Έχει στο πλαίσιο αυτό σημασία το γεγονός ότι, αναφορικά με αυτά τα μέσα παροχής ένδικης προστασίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έκρινε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία από τα οποία να προκύπτει ότι τα μέσα αυτά δεν προσφέρουν στους κρατουμένους ρεαλιστικές προοπτικές για τη βελτίωση των ανάρμοστων συνθηκών κράτησης;

Σε περίπτωση που, σύμφωνα με την απάντηση στο πρώτο προδικαστικό ερώτημα, μόνη η ύπαρξη τέτοιων μέσων ένδικης προστασίας των κρατουμένων δεν είναι ικανή, χωρίς περαιτέρω έλεγχο των συγκεκριμένων συνθηκών κράτησης στο κράτος μέλος έκδοσης του εντάλματος από τις δικαστικές αρχές εκτέλεσης, να αποκλείσει την ύπαρξη πραγματικού κινδύνου απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης του κατηγορουμένου:

α)    Πρέπει να ερμηνεύονται οι προαναφερθείσες διατάξεις υπό την έννοια ότι ο έλεγχος των συνθηκών κράτησης στο κράτος μέλος έκδοσης από τις δικαστικές αρχές εκτέλεσης πρέπει να εκτείνεται σε όλα τα κέντρα κράτησης ή λοιπά σωφρονιστικά ιδρύματα, στα οποία θα μπορούσε πιθανώς να κρατηθεί ο κατηγορούμενος; Ισχύει αυτό και ως προς μία απλώς προσωρινή ή μεταβατικού χαρακτήρα κράτηση σε συγκεκριμένα κέντρα κράτησης; Ή μπορεί ο έλεγχος να περιορίζεται σε εκείνο το κέντρο κράτησης, στο οποίο πρόκειται μετά πιθανότητος και κατά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου να κρατηθεί ο κατηγορούμενος σύμφωνα με τα στοιχεία των αρχών του κράτους μέλους έκδοσης;

β)    Είναι στο πλαίσιο αυτό αναγκαίο να λαμβάνει κάθε φορά χώρα πλήρης έλεγχος των σχετικών συνθηκών κράτησης, με έρευνα αναφερόμενη τόσο στην επιφάνεια του προσωπικού χώρου ανά κρατούμενο όσο και στις λοιπές συνθήκες της κράτησης; Πρέπει κατά την αξιολόγηση των συνθηκών κράτησης που εξακριβώθηκαν με τον τρόπο αυτό να λαμβάνεται υπόψη η νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, όπως αυτή προκύπτει από την απόφαση Muršić κατά Κροατίας (απόφαση της 30ής Οκτωβρίου 2016, αριθ. 7334/13);

Σε περίπτωση που, σύμφωνα και με την απάντηση στο δεύτερο προδικαστικό ερώτημα, πρέπει να γίνει δεκτό ότι η υποχρέωση ελέγχου εκ μέρους των δικαστικών αρχών εκτέλεσης εκτείνεται στο σύνολο των πιθανών κέντρων κράτησης:

α)    Μπορεί ο έλεγχος των συνθηκών κράτησης σε καθένα από τα πιθανά κέντρα κράτησης από τις δικαστικές αρχές εκτέλεσης να καταστεί περιττός εκ του λόγου ότι το κράτος μέλος έκδοσης του εντάλματος έχει παράσχει γενική εγγύηση ότι δεν πρόκειται να διατρέξει ο κατηγορούμενος κανέναν κίνδυνο απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης;

β)    Ή είναι δυνατόν, αντί να ελέγξουν τις συνθήκες κράτησης σε καθένα από τα πιθανά κέντρα κράτησης, οι δικαστικές αρχές εκτέλεσης να επιτρέψουν την έκδοση υπό τον όρο ότι ο κατηγορούμενος δεν θα υποβληθεί σε καμία τέτοια μεταχείριση;

Σε περίπτωση που, σύμφωνα και με την απάντηση στο τρίτο προδικαστικό ερώτημα, η παροχή εγγυήσεων και η εξάρτηση από όρους δεν είναι ικανές να απαλλάξουν τις δικαστικές αρχές εκτέλεσης από την υποχρέωση ελέγχου των συνθηκών κράτησης σε καθένα από τα πιθανά κέντρα κράτησης στο κράτος μέλος έκδοσης:

α)    Πρέπει η υποχρέωση ελέγχου εκ μέρους των δικαστικών αρχών εκτέλεσης να εκτείνεται στις συνθήκες κράτησης σε όλα τα πιθανά κέντρα κράτησης, ακόμη και όταν γνωστοποιείται εκ μέρους των δικαστικών αρχών του κράτους μέλους έκδοσης ότι η διάρκεια της κράτησης του κατηγορουμένου εκεί δεν θα υπερβεί το χρονικό διάστημα των τριών εβδομάδων, υπό την επιφύλαξη ωστόσο ότι θα το επιτρέψουν οι συνθήκες;

β)    Ισχύει το ίδιο ακόμη και στην περίπτωση που οι δικαστικές αρχές εκτέλεσης δεν μπορούν να εξακριβώσουν κατά πόσον τα στοιχεία αυτά παρασχέθηκαν από τις δικαστικές αρχές έκδοσης ή προήλθαν αντίστοιχα από κάποια από τις κεντρικές αρχές του κράτους μέλους έκδοσης, οι οποίες δραστηριοποιήθηκαν μετά από αίτημα των δικαστικών αρχών έκδοσης για την παροχή συνδρομής;

____________

¹ Απόφαση-πλαίσιο 2002/584/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 13ης Ιουνίου 2002, για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και τις διαδικασίες παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών - Δηλώσεις τις οποίες έκαναν ορισμένα κράτη μέλη με την ευκαιρία της έκδοσης της απόφασης-πλαισίου (EE L 190, σ. 1).

Απόφαση-πλαίσιο 2009/299/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2009, για την τροποποίηση των αποφάσεων-πλαισίων 2002/584/ΔΕΥ, 2005/214/ΔΕΥ, 2006/783/ΔΕΥ, 2008/909/ΔΕΥ και 2008/947/ΔΕΥ και την κατοχύρωση, δια του τρόπου αυτού, των δικονομικών δικαιωμάτων των προσώπων και την προώθηση της εφαρμογής της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης αποφάσεων που εκδίδονται ερήμην του ενδιαφερόμενου προσώπου στη δίκη (EE L 81, σ. 24).