Language of document : ECLI:EU:F:2009:153

WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ (pierwsza izba)

z dnia 17 listopada 2009 r.(*)

Sprawy pracownicze – Konkurs otwarty – Dziedzina zwalczania nadużyć finansowych – Ogłoszenie o konkursach EPSO/AD/116/08 i EPSO/AD/117/08 – Brak możliwości zgłoszenia się przez kandydatów jednocześnie do kilku konkursów – Odrzucenie kandydatury skarżącej do konkursu EPSO/AD/117/08

W sprawie F‑99/08

mającej za przedmiot skargę wniesioną na podstawie art. 236 WE i art. 152 EWEA,

Rita Di Prospero, członek personelu tymczasowego Komisji Wspólnot Europejskich, zamieszkała w Uccle (Belgia), reprezentowana przez adwokatów S. Rodriguesa oraz C. Bernarda‑Glanza,

strona skarżąca,

przeciwko

Komisji Wspólnot Europejskich, reprezentowanej przez C. Berardis‑Kayser oraz B. Eggers, działające w charakterze pełnomocników,

strona pozwana,

SĄD (pierwsza izba),

w składzie: S. Gervasoni (prezes), H. Kreppel i H. Tagaras (sprawozdawca), sędziowie,

sekretarz: R. Schiano, administrator,

uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 18 maja 2009 r.,

wydaje następujący

Wyrok

1        Faksem wysłanym do sekretariatu Sądu w dniu 12 grudnia 2008 r. (oryginał doręczono w dniu 15 grudnia 2008 r.) R. Di Prospero złożyła skargę o stwierdzenie nieważności decyzji Europejskiego Urzędu Doboru Kadr (EPSO), w której nie zezwolono jej na zgłoszenie kandydatury do konkursu EPSO/AD/117/08, przy czym decyzja ta wynikała z ogłoszenia o konkursach opublikowanego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 23 stycznia 2008 r. (Dz.U. C 16 A, s. 1), przewidującego organizację konkursów otwartych EPSO/AD/116/08 w celu naboru administratorów (AD 8) w dziedzinie zwalczania nadużyć finansowych i EPSO/AD/117/08 w celu naboru głównych administratorów (AD 11) w tej samej dziedzinie (zwanego dalej „ogłoszeniem o konkursach”), w związku z wiadomościami elektronicznymi przesłanymi skarżącej przez EPSO w dniach 26 i 27 lutego 2008 r.

 Ramy prawne

2        Artykuł 4 Regulaminu pracowniczego urzędników Wspólnot Europejskich (zwanego dalej „regulaminem pracowniczym”) stanowi:

„Powołanie lub awans dokonywane są jedynie w celu obsadzenia wolnego stanowiska zgodnie z przepisami niniejszego regulaminu pracowniczego.

Pracownicy instytucji są powiadamiani o każdym wolnym stanowisku w tej instytucji, jeśli organ powołujący podejmuje decyzję, iż stanowisko należy obsadzić.

Jeżeli wakującego stanowiska nie udaje się obsadzić w wyniku przeniesienia, nadania wyższego stopnia zgodnie z art. 45a lub awansu, należy o tym powiadomić pracowników innych instytucji lub zorganizować wewnętrzny konkurs”.

3        Artykuł 27 regulaminu pracowniczego przewiduje:

„Przy zatrudnianiu dąży się do pozyskania do służby urzędników spełniających najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości, rekrutowanych spośród obywateli państw członkowskich z uwzględnieniem możliwie szerokiego zasięgu geograficznego.

Żadne stanowiska nie mogą być rezerwowane dla obywateli określonego państwa członkowskiego”.

4        Artykuł 29 ust. 1 regulaminu stanowi:

„Przed obsadzeniem wakującego stanowiska w instytucji organ powołujący najpierw rozważa, czy [Przed obsadzeniem wakującego stanowiska w instytucji organ powołujący najpierw rozważa]:

a)      [czy] stanowisko może zostać obsadzone przez:

i)      przeniesienie; lub

ii)      powołanie zgodne z art. 45a; lub

iii)      awans

w ramach instytucji;

b)      wniosek o przeniesienie otrzymano od urzędników [wnioski o przeniesienie otrzymane od urzędników] z tej samej grupy zaszeregowania innych instytucji lub czy prowadzono w instytucji wewnętrzny konkurs otwarty [lub przeprowadzenie w instytucji wewnętrznego konkursu otwartego] wyłącznie dla urzędników oraz personelu tymczasowego, określonych w art. 2 warunków zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich;

zatem zastosowano procedurę konkursową [a następnie przeprowadza procedurę konkursową] w oparciu o świadectwa posiadanych kwalifikacji albo testy lub zarówno w oparciu o świadectwa kwalifikacji, jak i testy. Załącznik III ustala procedurę konkursową.

Konkurs może być przeprowadzony także w celu stworzenia rezerwy dla późniejszego naboru”.

5        Zgodnie z art. 1 ust. 1 załącznika III do regulaminu pracowniczego:

„Ogłoszenia o konkursach sporządzane są przez organ powołujący po konsultacji ze Wspólnym Komitetem.

Muszą one określać:

a)      charakter konkursu (konkurs o charakterze wewnętrznym dla jednej instytucji, konkurs o charakterze wewnętrznym dla kilku instytucji, konkurs otwarty, w odpowiednich przypadkach, wspólny dla dwóch lub większej liczby instytucji);

b)      rodzaj konkursu (przeprowadzany albo w oparciu o świadectwa posiadanych kwalifikacji, albo o testy, albo zarówno w oparciu o świadectwa posiadanych kwalifikacji, jak i testy);

c)      rodzaj obowiązków oraz zakres zadań związanych ze stanowiskiem, które podlega obsadzeniu, oraz wnioskowaną grupę funkcyjną i grupę zaszeregowania;

d)      uwzględniając art. 5 ust. 3 regulaminu pracowniczego, dyplomy oraz inne dokumenty potwierdzające posiadane kwalifikacje lub doświadczenie wymagane w odniesieniu do stanowiska, które podlega obsadzeniu;

e)      w przypadku gdy konkurs jest przeprowadzony w oparciu o testy, należy określić rodzaj testów i sposób ich oceniania;

f)      w odpowiednich przypadkach, znajomość języków wymaganą w związku ze szczególnym charakterem podlegających obsadzeniu stanowisk;

g)      w odpowiednich przypadkach, maksymalny wiek oraz podwyższony wiek maksymalny w przypadku pracowników Wspólnot, pełniących służbę przynajmniej od roku;

h)      końcową datę zgłaszania kandydatur;

i)      w odpowiednich przypadkach, wyjątki przewidziane na podstawie art. 28 lit. a) regulaminu pracowniczego.

[…]”.

6        Ogłoszenie o konkursach przewiduje organizację konkursów otwartych EPSO/AD/116/08 w celu naboru administratorów (AD 8) i EPSO/AD/117/08 w celu naboru głównych administratorów (AD 11) w dziedzinie zwalczania nadużyć finansowych. Równolegle EPSO zorganizował także, również w dziedzinie zwalczania nadużyć finansowych, konkurs EPSO/AST/45/08 w celu naboru asystentów (AST 4), o którym ogłoszenie zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 23 stycznia 2008 r. (Dz.U. C 16 A, s. 16).

7        Akapit piąty tytułu I ogłoszenia o konkursie, zatytułowanego „Rodzaj obowiązków i warunki dopuszczalności”, (zwany dalej „zaskarżoną klauzulą”) brzmi następująco:

„Zwraca się uwagę kandydatów na fakt, że testy konkursowe [EPSO/AD/116/08, EPSO/AD/117/08 i EPSO/AST/45/08] mogą zostać zorganizowane jednocześnie. A zatem kandydaci mogą zapisać się jedynie na jeden z tych konkursów. Wyboru należy dokonać w momencie zapisu elektronicznego i nie będzie można go zmienić po końcowej dacie zgłaszania kandydatur”.

8        W pkt B lit. b) tytułu I ogłoszenia o konkursie, dotyczącym szczególnych warunków dopuszczalności, przewidziano:

„[…]

2. Doświadczenie zawodowe

EPSO/AD/116/08

A[dministratorzy] (AD 8)

Kandydaci powinni:

–        po uzyskaniu wymaganego tytułu lub dyplomu […],

[lub]

–        po uzyskaniu wymaganego tytułu lub dyplomu i zdobyciu wymaganego doświadczenia zawodowego […]

posiadać co najmniej dziewięcioletnie doświadczenie zawodowe, przy czym co najmniej połowę tego doświadczenia w zakresie działalności związanej ze zwalczaniem nadużyć finansowych.

EPSO/AD/117/08

G[łówni administratorzy] (AD 11)

Kandydaci powinni:

–        po uzyskaniu wymaganego tytułu lub dyplomu […],

[lub]

–        po uzyskaniu wymaganego tytułu lub dyplomu i zdobyciu wymaganego doświadczenia zawodowego […]

posiadać co najmniej szesnastoletnie doświadczenie zawodowe, przy czym co najmniej połowę tego doświadczenia w zakresie działalności związanej ze zwalczaniem nadużyć finansowych.

[…]”.

9        Końcowa data zgłaszania drogą elektroniczną kandydatur do konkursów EPSO/AD/116/08 i EPSO/AD/117/08 została wyznaczona na 26 lutego 2008 r.

 Okoliczności faktyczne leżące u podstaw sporu

10      Skarżąca, członek personelu tymczasowego Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), w dniu 26 lutego 2008 r. zgłosiła przez Internet swoją kandydaturę do konkursu EPSO/AD/116/08. Gdy następnie chciała zgłosić się tą samą drogą elektroniczną do konkursu EPSO/AD/117/08, nie była w stanie tego zrobić, ponieważ strona internetowa EPSO nie zezwalała jej na to. W wiadomości elektronicznej z tego samego dnia zwróciła się do EPSO o zaakceptowanie jej zgłoszenia do udziału w tym ostatnim konkursie; tego samego dnia EPSO odpowiedziało, że ogłoszenie o konkursie stanowi, iż kandydaci mogą zgłosić swą kandydaturę tylko na jeden z trzech konkursów. W dniu 27 lutego 2008 r. EPSO potwierdziło tę informację.

11      W dniu 26 maja 2008 r. skarżąca złożyła zażalenie na decyzję EPSO odmawiającą umożliwienia jej zgłoszenia kandydatury do konkursu EPSO/AD/117/08. Pismem z dnia 2 września 2008 r., doręczonym skarżącej 4 września 2008 r., EPSO oddaliło wspomniane zażalenie.

 Żądania stron i przebieg postępowania

12      Skarżąca wnosi do Sądu o:

–        stwierdzenie dopuszczalności skargi;

–        stwierdzenie nieważności decyzji EPSO, w której nie zezwolono jej na zgłoszenie kandydatury do konkursu EPSO/AD/117/08;

–        obciążenie Komisji Wspólnot Europejskich kosztami postępowania.

13      Komisja wnosi do Sądu o:

–        oddalenie skargi;

–        obciążenie strony skarżącej kosztami postępowania.

14      W ramach środków organizacji postępowania podjętych zgodnie z art. 56 regulaminu pracowniczego i przekazanych stronom do wiadomości w dniu 6 kwietnia 2009 r. Sąd zwrócił się do Komisji o dokonanie pewnych uściśleń. Komisja zastosowała się do tych środków organizacji postępowania w wyznaczonym terminie.

 Argumenty stron

15      W uzasadnieniu swych żądań stwierdzenia nieważności skarżąca podnosi dwa zarzuty. Pierwszy zarzut dotyczy naruszenia art. 4 i 29 regulaminu pracowniczego w związku z art. 1 załącznika III do regulaminu z tego względu, że w zaskarżonej klauzuli dodano „w sposób dorozumiany, ale oczywisty” wymóg „posiadania prawa do udziału w konkursie”, który ani nie został przewidziany, ani dopuszczony przez regulamin pracowniczy. Drugi zarzut dotyczy naruszenia art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego i zasad wynikających z tego przepisu w odniesieniu do jego wprowadzenia w życie, gdyż zaskarżona klauzula w konsekwencji – zdaniem skarżącej – po pierwsze nie umożliwia naboru pracowników spełniających „najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości”, a po drugie uniemożliwia nabór „z uwzględnieniem możliwie szerokiego zasięgu […]”.

16      Komisja, wskazawszy po pierwsze, że w rzeczywistości skarżąca podniosła zarzut niezgodności z prawem w odniesieniu do zaskarżonej klauzuli, a po drugie między innymi podczas rozprawy podważywszy interes prawny skarżącej, wniosła o oddalenie zarzutów jako bezzasadnych. Podkreśla w szczególności, że zaskarżona klauzula nie jest niezgodna z celem, o którym mowa w art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego, i że została przyjęta zgodnie z interesem służby, jak i zasadami proporcjonalności i dobrej administracji.

 Ocena Sądu

 W przedmiocie interesu prawnego

17      Komisja podniosła implicite w swych pismach procesowych i explicite podczas rozprawy kwestię interesu prawnego skarżącej. Stwierdziła bowiem, że skarżąca nie spełnia, bez względu na okoliczności, szczególnych wymogów dopuszczalności do konkursu EPSO/AD/117/08, związanych z doświadczeniem zawodowym, ponieważ nie może powołać się na szesnastoletnie doświadczenie zawodowe, gdyż czas poświęcony na przygotowanie rozprawy doktorskiej nie może zostać uwzględniony tytułem wspomnianego doświadczenia.

18      W tym względzie ze zgłoszenia skarżącej na konkurs EPSO/AD/116/08 wynika, że wykazała ona trzynaście lat i sześć miesięcy doświadczenia zawodowego, z czego jej zdaniem dziewięć lat i dwa miesiące w dziedzinie zwalczania nadużyć finansowych, nie licząc trzech lat doktoratu, podczas których przez dwa lata była asystentką na uniwersytecie; skądinąd z akt sprawy wynika, że w odniesieniu do tego okresu doktoratu skarżąca zadała EPSO pytanie w wiadomości elektronicznej z dnia 1 lutego 2008 r. (czyli przed zgłoszeniem do konkursu) dotyczące możliwości jego uwzględnienia tytułem doświadczenia zawodowego, a EPSO odpowiedziało, że tego rodzaju kwestia zostanie rozstrzygnięta przez komisję konkursową.

19      Zgodnie z orzecznictwem pojęcie wymaganego doświadczenia zawodowego należy interpretować wyłącznie w świetle celów danego konkursu, które wynikają z ogólnego opisu zakresu zadań (zob. wyrok Sądu z dnia 22 maja 2008 r. w sprawie F‑145/06 Pascual‑García przeciwko Komisji, dotychczas nieopublikowany w Zbiorze, pkt 64).

20      Prawdą jest, iż w ramach odpowiedzi na środki organizacji postępowania Komisja wskazała, że do celów dopuszczenia kandydatów do konkursów EPSO/AD/116/08 i EPSO/AD/117/08 komisja konkursowa uwzględniła tytułem wymaganego doświadczenia zawodowego wyłącznie „rzeczywiste doświadczenie, uzyskane zwykle na podstawie umowy o pracę” i że lata poświęcone na opracowanie rozprawy doktorskiej nie zostały uwzględnione z wyjątkiem „czasu (częściowo) objętego umową o pracę, na przykład w charakterze asystenta uniwersyteckiego”. Jednakże, ponieważ niedopuszczenie skarżącej do konkursu EPSO/AD/117/08 nie wynika z decyzji komisji konkursowej stwierdzającej niespełnienie przez nią wymogu szesnastoletniego doświadczenia zawodowego, ale zwykłej niemożliwości zgłoszenia się do wspomnianego konkursu, czyli praktycznej niemożliwości wynikającej z systemu informatycznego wprowadzonego przez EPSO w celach zgłoszenia się do rozpatrywanych konkursów (o których mowa w pkt 6 niniejszego wyroku) i potwierdzonej oraz wyjaśnionej w pismach EPSO z dnia 26 lutego i z dnia 27 lutego 2008 r., zwykłe stwierdzenie Komisji, przytoczone powyżej, nie wystarczy do odrzucenia przez Sąd skargi jako niedopuszczalnej ze względu na brak interesu prawnego.

21      Po pierwsze, twierdzenie Komisji nie jest poparte pisemnym zaświadczeniem komisji konkursowej poświadczającym to, co podniosła w odniesieniu do lat poświęconych na opracowanie rozprawy doktorskiej w świetle doświadczenia zawodowego, ani innymi środkami dowodowymi, takimi jak konkretne odwołania do podobnych lub takich samych przypadków jak przypadek skarżącej, czyli przypadków kandydatów, którzy zgłosili się do konkursu EPSO/AD/117/08, ale ich kandydatury nie zostały dopuszczone ze względu na niespełnienie wymogu dotyczącego doświadczenia zawodowego ze względu na fakt, że czas poświęcony na opracowanie rozprawy doktorskiej, w przypadku braku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę jako asystent uniwersytecki, nie mógł być uwzględniony tytułem wspomnianego doświadczenia. Natomiast podczas rozprawy skarżąca podniosła (przy czym nie zostało to oczywiście potwierdzone przez Komisję, która twierdzenia tego jednak także nie podważyła, ale jedynie wskazała, że może ewentualnie to sprawdzić), że wśród laureatów konkursu EPSO/AD/117/08 jeden z kandydatów powołał się na rok spędzony w „law school” w Anglii tytułem doświadczenia zawodowego.

22      Po drugie, jest bezsporne, że komisja konkursowa dysponuje, co do zasady, uprawnieniami dyskrecjonalnymi w ocenie wcześniejszego doświadczenia zawodowego kandydatów jako warunku dopuszczenia do udziału w konkursie zarówno w odniesieniu do charakteru i okresu tego doświadczenia, jak i mniej lub bardziej ścisłych związków, jakie może ono mieć z wymogami dotyczącymi stanowiska, które podlega obsadzeniu, i że w ramach oceny zgodności z prawem sąd musi ograniczyć się do zbadania, czy wykonywanie tego uprawnienia nie jest dotknięte oczywistym błędem w ocenie (zob. ww. wyrok w sprawie Pascual‑García przeciwko Komisji, pkt 55 i przytoczone tam orzecznictwo). Jednakże nawet przy założeniu, że w niniejszym przypadku komisja konkursowa przyjęła linię postępowania, zgodnie z którą czas poświęcony na opracowanie rozprawy doktorskiej nie jest zaliczany tytułem doświadczenia zawodowego, ta linia postępowania została z konieczności określona i utrzymana w odniesieniu do kandydatur dopuszczalnych (w przypadku których komisja konkursowa musiała zbadać wymóg dotyczący doświadczenia zawodowego) i w każdym razie bez uwzględnienia szczególnego przypadku skarżącej (lub w stosownym przypadku innych osób, którym także uniemożliwiono zgłoszenie się do konkursu EPSO/AD/117/08); tymczasem prawdopodobne jest, że doświadczenie zawodowe tych osób, w tym skarżącej, charakteryzowało się szczególnymi cechami, które mogły skłonić komisję konkursową do rozpatrzenia w odmienny sposób wymogu dotyczącego doświadczenia zawodowego. A zatem nie jest wykluczone, że gdyby komisja konkursowa miała zapoznać się z doświadczeniem zawodowym skarżącej (lub innych osób, którym odmówiono możliwości zgłoszenia), albo ustaliłaby inną linię postępowania, dopuszczając możliwość uwzględnienia tytułem doświadczenia zawodowego pewnego okresu poświęconego na opracowanie rozprawy doktorskiej bez konieczności posiadania umowy o pracę za wynagrodzeniem, nawet pod pewnymi warunkami (na przykład, że czas poświęcony wyłącznie na opracowanie pracy doktorskiej nie przekracza pewnego odsetka czasu, w którym w ramach przygotowywania rozprawy zainteresowany zajmował płatne stanowisko jako asystent uniwersytecki lub inne), albo dopuściłaby odstępstwa w szczególnych przypadkach (na przykład w przypadku tematów rozprawy doktorskiej szczególnie ściśle związanych z dziedziną objętą ogłoszeniem o konkursie).

23      Po trzecie, o ile prawdą jest, że wypowiadając się w podobnej kwestii, Sąd w celu orzeczenia, że okres studiów doktoranckich słusznie został zaliczony tytułem doświadczenia zawodowego, wyraźnie odwołał się do okoliczności, że rozpatrywana działalność badawcza nie tylko była rzeczywista i efektywna, ale była wykonywana za wynagrodzeniem, o tyle żaden element rozumowania ani treści orzeczenia wydanego przez Sąd w szczególnych okolicznościach faktycznych nie pozwala na taką interpretację, że aby praca związana z przygotowaniem doktoratu mogła być zaliczona jako doświadczenie zawodowe, musi ona w każdym razie obejmować świadczenia wykonywane za wynagrodzeniem i że odmienna decyzja komisji konkursowej stanowiłaby oczywisty błąd (zob. ww. wyrok w sprawie Pascual‑García przeciwko Komisji, pkt 57, 65, 66).

24      Po czwarte, odrzucenie skargi jako niedopuszczalnej ze względu na brak interesu prawnego pozbawiłoby skarżącą prawa do zbadania przez samą komisję konkursową w szczególnym kontekście przedłożonej przez nią kandydatury ogólnej kwestii uwzględnienia tytułem doświadczenia zawodowego wymaganego w ogłoszeniu o konkursie czasu poświęconego na przygotowanie doktoratu; podczas gdy z uwagi w szczególności na uprawnienia dyskrecjonalne, jakie posiadają komisje konkursowe w zakresie oceny doświadczenia zawodowego, nie istnieje w tej kwestii jednoznaczne orzecznictwo o generalnym znaczeniu, a samo EPSO, kiedy skarżąca do niego skierowała pytanie, nie mogło na nie odpowiedzieć i jedynie wskazało, że kwestia ta zostanie rozstrzygnięta przez komisję konkursową (zob. pkt 18 niniejszego wyroku).

25      Z powyższego wynika, że skarga jest dopuszczalna.

 W przedmiocie żądań stwierdzenia nieważności

 W przedmiocie art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego i orzecznictwa dotyczącego uprawnień dyskrecjonalnych i interesu służby

26      Jest bezsporne, że głównym celem przepisów art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego, zgodnie z którymi przy zatrudnianiu dąży się do pozyskania do służby urzędników spełniających najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości, jest, by każdy urzędnik Wspólnot Europejskich dysponował bardzo wysokimi kwalifikacjami.

27      Prawdą jest, że organ powołujący posiada szeroki zakres uznania w odniesieniu do określania kryteriów dotyczących umiejętności, których wymagają obsadzane stanowiska, i w odniesieniu do wyszczególnienia, na podstawie tych kryteriów i ogólnie w interesie służby, warunków i sposobu organizacji konkursu (zob. wyroki Sądu Pierwszej Instancji: z dnia 15 lutego 2005 r. w sprawie T‑256/01 Pyres przeciwko Komisji, RecFP s. I‑A‑23, II‑99, pkt 36; z dnia 27 września 2006 r. w sprawie T‑420/04 Blackler przeciwko Parlamentowi, RecFP s. I‑A‑2‑185, II‑A‑2‑943, pkt 45 i przytoczone tam orzecznictwo). Według sądu wspólnotowego art. 4 i 29 regulaminu pracowniczego daje organowi powołującemu wiele możliwości wykonywania tych uprawnień, w przypadku gdy chodzi o obsadzanie wakujących stanowisk w instytucji; podobnie art. 1 załącznika III do regulaminu pracowniczego przyznaje organowi powołującemu szerokie uprawnienia dyskrecjonalne w zakresie organizacji konkursu (zob. wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 8 listopada 1990 r. w sprawie T‑56/89 Bataille i in. przeciwko Parlamentowi, Rec. s. II‑597, pkt 42).

28      Jednakże korzystanie z uprawnień dyskrecjonalnych, jakie posiadają instytucje w zakresie organizacji konkursów, w szczególności w odniesieniu do określania warunków dopuszczalności kandydatur, jest ograniczone przez wymóg zgodności z bezwzględnie obowiązującymi przepisami art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego. W rzeczywistości bowiem „art. 27 akapit pierwszy w sposób bezwzględny określa cel każdej rekrutacji” (zob. ww. wyrok w sprawie Bataille i in. przeciwko Parlamentowi, pkt 48; wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 6 marca 1997 r. w sprawach połączonych T‑40/96 i T‑55/96 Kerros i Kohn‑Bergé przeciwko Komisji, RecFP s. I‑A‑47, II‑135, pkt 40, przy czym w wyrokach tych odwołano się także do art. 29 ust. 1 regulaminu pracowniczego).

29      W odniesieniu w szczególności do wymogów dopuszczalności do konkursu, oprócz ciążącego na instytucji obowiązku po pierwsze dokonania wyboru w ramach szerokiego zakresu uprawnień dyskrecjonalnych w zależności od wymogów związanych ze stanowiskami, które podlegają obsadzeniu, i bardziej ogólnie, interesu służby, a po drugie ustalenia istnienia wystarczającego związku pomiędzy podważonym warunkiem a tymi wymogami i interesem (zob. wyrok w sprawie T‑60/92 Noonan przeciwko Komisji, Rec. s. II‑215, pkt 43; ww. wyrok w sprawach połączonych Kerros i Kohn‑Bergé przeciwko Komisji, pkt 42), orzeczono, że art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego nie przestaje obowiązywać organu powołującego i zarówno wymogi związane ze stanowiskami, które podlegają obsadzeniu, jak i interes służby mogą być określane jedynie z pełnym poszanowaniem tego przepisu (ww. wyrok w sprawach połączonych Kerros i Kohn‑Bergé przeciwko Komisji, pkt 51). A zatem warunki dopuszczalności do każdego konkursu, które wynikają ze wspomnianych wymogów i interesu służby, powinny w każdym razie być zgodne z przepisami art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego.

30      Jednakże, chociaż klauzule warunkujące zgłoszenie kandydatów do konkursu mogą ograniczać możliwości rekrutowania przez instytucję najlepszych kandydatów w rozumieniu art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego, to z powyższego nie wynika jednak, że każda klauzula dotycząca takiego ograniczenia jest sprzeczna ze wspomnianym artykułem. Uprawnienia dyskrecjonalne administracji w zakresie organizacji konkursu, a bardziej ogólnie interes służby dają bowiem instytucji prawo określenia warunków, jakie uzna za stosowne i które, ograniczając dostęp kandydatów do konkursu, a zatem siłą rzeczy liczbę zgłoszonych kandydatów, nie obejmują jednak ryzyka podważenia celu zapewnienia zgłoszenia kandydatów spełniających najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości w rozumieniu art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego.

31      A zatem w odniesieniu do warunku dotyczącego trzyletniego doświadczenia zawodowego w charakterze członka personelu tymczasowego, warunku, który Komisja, uznając za „ustalone, że członkowie personelu tymczasowego posiadają najwyższe kwalifikacje wymagane przez [art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego]”, zawarła w ogłoszeniu o konkursie na stanowiska urzędników, Sąd Pierwszej Instancji uznał zgodność z regulaminem pracowniczym tego warunku, zauważając między innymi, że pracownicy dopuszczeni do udziału w procedurze naboru na stanowiska urzędnicze „wykazali […], że zasługują ze względu na świadczenia, których dostarczali objęci statusem czasowym”, na szansę, by otrzymać powołanie na stanowisko urzędnika (ww. wyrok w sprawach połączonych Kerros i Kohn‑Bergé przeciwko Komisji, pkt 45, 47).

32      Natomiast, o ile warunki ograniczające dostęp kandydatów do konkursu obejmują ryzyko, o którym mowa w pkt 30, czyli ryzyko podważenia celu zapewnienia zgłoszenia kandydatów posiadających najwyższe kwalifikacje, rozpatrywane warunki są uznane za sprzeczne z art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego.

33      W ten sposób orzeczono, po pierwsze, w odniesieniu w szczególności do interesu służby, że w zakresie, w jakim warunek, o którym mowa w pkt 31 niniejszego wyroku, związany z trzyletnim stażem pracy w służbie, przewidywał także, iż okres służby w instytucji powinien być nieprzerwany, ten dodatkowy warunek był uzasadniony wyłącznie trudnościami o charakterze praktycznym, na jakie napotkała instytucja w trakcie organizacji konkursów wewnętrznych, ze względu na dużą liczbę pracowników, którzy spełnialiby zwykły warunek trzyletniego stażu pracy, a zatem warunek ten jest niezgodny z art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego i nie może być uzasadniony słusznym interesem instytucji (zob. ww. wyrok w sprawach połączonych Kerros i Kohn‑Bergé przeciwko Komisji, pkt 48–51). Z powyższego wynika, że interesem służby nie są objęte względy o charakterze czysto praktycznym, związane z rzeczywistymi trudnościami w zakresie organizacji i przebiegu konkursu.

34      Po drugie, i w sposób bardziej ogólny, orzeczono, że wykluczenie z konkursu członków personelu tymczasowego instytucji, rekrutowanych poza listami rezerwowymi sporządzonymi po przeprowadzeniu zewnętrznych konkursów otwartych, nie może stanowić stosownego środka, by osiągnąć cel, o którym mowa w art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego, może zaś prowadzić do rezultatu sprzecznego z celem wspomnianego artykułu, czyli wykluczenia kandydata posiadającego takie same lub nawet wyższe kwalifikacje niż inni kandydaci dopuszczeni do konkursu (zob. ww. wyrok w sprawie Bataille i in. przeciwko Parlamentowi, pkt 48). Poza tym interes służby nie może uzasadniać decyzji instytucji, by zarezerwować dostęp do konkursu wewnętrznego jedynie dla członków personelu tymczasowego, a nie jej urzędników: zwłaszcza w świetle faktu, że cała procedura rekrutacji powinna prowadzić do nominowania urzędników spełniających najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości, ponieważ nic nie wskazuje na to, by urzędnicy wykluczeni nie posiadali kwalifikacji takich samych, a nawet wyższych niż zainteresowani członkowie personelu tymczasowego (zob. wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 12 listopada 1998 r. w sprawie T‑294/97 Carrasco Benítez przeciwko Komisji, RecFP s. I‑A‑601, II‑1819, pkt 51).

35      Z powyższego wynika, że każda klauzula dotycząca dopuszczenia do konkursu, aby była zgodna z prawem, powinna spełniać podwójny warunek – po pierwsze musi być uzasadniona wymogami związanymi ze stanowiskami, które podlegają obsadzeniu, a ogólniej interesem służby, a po drugie musi być zgodna z celem art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego. Chociaż te dwa elementy najczęściej w dużym stopniu pokrywają się, to odpowiadają one jednak odrębnym koncepcjom.

 W przedmiocie niniejszego przypadku

36      Należy rozpocząć od wskazania, że skarżąca, powołując się na zarzut dotyczący naruszenia art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego w uzasadnieniu swych żądań o stwierdzenie nieważności decyzji EPSO, w której nie zezwolono jej na zgłoszenie kandydatury do konkursu EPSO/AD/117/08, podnosi w rzeczywistości zarzut niedopuszczalności zaskarżonej klauzuli.

37      Należy następnie sformułować dwie ogólne uwagi dotyczące przypadku, w którym przeprowadzane są jednocześnie dwa lub więcej konkursów (lub kilka części tego samego konkursu), których celem jest obsadzenie stanowisk w tej samej dziedzinie działalności wspólnotowej, przy czym jedyna różnica pomiędzy tymi dwoma konkursami (lub częściami konkursu) dotyczy poziomu wykształcenia lub doświadczenia zawodowego wymaganego we wspomnianej dziedzinie, a w związku z tym kategorii lub grupy zaszeregowania w momencie podejmowania zatrudnienia. Tak jest w niniejszym przypadku w odniesieniu do konkursów EPSO/AD/116/08, EPSO/AD/117/08 i EPSO/AST/45/08, które zostały zorganizowane jednocześnie w celu obsadzenia wakujących stanowisk, odpowiednio asystentów (AST 4), administratorów (AD 8) i głównych administratorów (AD 11), w ramach OLAF‑u, w bardzo szczególnej dziedzinie zwalczania nadużyć finansowych.

38      Pierwsza uwaga dotyczy w szczególności konkursów przeprowadzanych w ściśle określonej dziedzinie działalności wspólnotowej, jak w niniejszym przypadku, i zawiera się w dwóch stwierdzeniach. Po pierwsze, o ile jest bezsporne, że możliwość przystąpienia przez kandydatów jednocześnie do kilku konkursów (lub części konkursów) organizowanych równolegle umożliwia większej liczbie kandydatów zgłoszenie się na każdy z tych konkursów, a w związku z tym rekrutację urzędników „z uwzględnieniem możliwie szerokiego zasięgu”, czego konieczność została wielokrotnie uznana w orzecznictwie (wyrok Trybunału z dnia 31 marca 1965 r. w sprawie 16/64 Rauch przeciwko Komisji, Rec. s. 179, 190; wyroki Sądu Pierwszej Instancji: z dnia 23 stycznia 2003 r. w sprawie T‑53/00 Angioli przeciwko Komisji, RecFP s. I‑A‑13, II‑73, pkt 50; z dnia 8 listopada 2006 r. w sprawie T‑357/04 Chetcuti przeciwko Komisji, RecFP s. I‑A‑2‑255, II‑A‑2‑1323, pkt 48), o tyle liczba ta, przy uwzględnieniu ścisłego określenia dziedziny objętej konkursem, zwykle nie mogłaby być zbyt wysoka. Po drugie, o ile potrzeba wyszukania i rekrutacji najlepszych kandydatów przemawia bezwzględnie za dostępem do konkursów otwartym dla wszystkich, którzy mogą spełniać wymogi dopuszczalności, jest tak tym bardziej w odniesieniu do konkursów w ściśle określonych dziedzinach działalności wspólnotowej ze względu na z definicji ograniczoną liczbę osób posiadających szczególne wykształcenie i doświadczenie zawodowe wymagane w ogłoszeniu o konkursie obejmującym takie dziedziny.

39      Druga uwaga odnosi się do przewidywanej reakcji kandydatów na możliwość jednoczesnego zgłoszenia się do kilku konkursów (lub części konkursów), które odbywają się równocześnie. Chociaż nie jest możliwe sformułowanie abstrakcyjnych założeń dotyczących wykorzystania przez kandydatów takiej możliwości, to należy stwierdzić, że kandydaci spełniający jedynie wymogi dopuszczalności do konkursu wymagającego mniejszych kwalifikacji nie mogliby wykazać żadnego interesu do zgłaszania się do konkursów, w których poziom wymaganych kwalifikacji jest wyższy, i nie mieliby zatem żadnego powodu, aby to czynić (ponieważ mogliby oczekiwać jedynie odrzucenia ich kandydatur ze względu na niespełnienie wymaganych warunków), w rezultacie kwestia ta może dotyczyć jedynie tych osób, których wykształcenie i doświadczenie zawodowe mieściłyby się „na granicy” wymagań niezbędnych do przystąpienia do konkursu nakładającego wyższe wymogi (jak w przypadku skarżącej w niniejszej sprawie); tymczasem ci ostatni kandydaci mogą stanowić jedynie niewielki procent wszystkich kandydatów. Co prawda w odniesieniu do kandydatów, którzy spełniają wymogi dotyczące konkursu nakładającego najsurowsze warunki i którzy spełniają zatem z definicji wymogi konkursu przeprowadzanego na niższym poziomie, można stwierdzić (i uczyniła do Komisja podczas rozprawy), że zwłaszcza w czasie kryzysu gospodarczego i ze względu na korzyści wynikające z pracy w instytucjach posiadają oni interes, by zgłosić swe kandydatury również na ten ostatni konkurs w celu zwiększenia szans zatrudnienia w instytucjach wspólnotowych. Jest jednak także prawdopodobne, że znaczna większość kandydatów (zwłaszcza tych, którzy posiadają kwalifikacje i doświadczenie zawodowe znacznie wykraczające ponad minimum określone w ogłoszeniu o konkursie o najniższych wymogach) chce, właśnie ze względu na wysoki poziom kwalifikacji i doświadczenie zawodowe, zgłosić się wyłącznie do konkursu, którego warunki dopuszczalności są najsurowsze i w których stanowiska podlegające obsadzeniu po pierwsze umożliwiają dostęp do najwyższej grupy zaszeregowania, po drugie wymagają najwyższych kwalifikacji i wreszcie nakładają najtrudniejsze obowiązki; ponadto w żaden sposób nie ustalono (na przykład za pomocą wyników badań, statystyk itp.), że znaczna liczba tych kandydatów zgłosiłaby się w rzeczywistości na konkurs organizowany na niższym poziomie, który dawałby im jedynie perspektywę pracy odbiegającej od poziomu, z założenia wyższego, ich studiów, wykształcenia i doświadczenia zawodowego.

40      W niniejszym przypadku jest bezsporne, po pierwsze, że możliwość jednoczesnego zgłoszenia się do konkursów EPSO/AD/116/08, EPSO/AD/117/08 i EPSO/AST/45/08 w rezultacie doprowadziłaby do zgłoszenia się większej liczby kandydatów do każdego z tych konkursów, a po drugie i w konsekwencji, że zaskarżona klauzula ogranicza dostęp potencjalnych kandydatów do wspomnianych konkursów. O ile prawdą jest bowiem, że zaskarżona klauzula nie doprowadziła natychmiast i bezpośrednio do całkowitego wykluczenia kandydata z rozpatrywanych konkursów, ponieważ – jak podnosi Komisja – zobowiązuje go jedynie do dokonania wyboru pomiędzy konkursami, o tyle jednak taka klauzula uniemożliwia zgłoszenie się do któregoś z wyżej wymienionych konkursów kandydatowi posiadającemu w odniesieniu do danego konkursu takie same lub ewentualnie wyższe kwalifikacje niż kandydaci dopuszczeni do konkursu; dotyczy to kandydatów, którzy spełniając warunki dopuszczalności do konkursu EPSO/AD/117/08, zgłosili się na jeden z dwóch konkursów stopnia zaszeregowania AD i nie mogli zgłosić się na inny, a także tych, którzy, podobnie jak skarżąca, spełniając warunki dopuszczalności do konkursu EPSO/AD/116/08, mieli jednocześnie wątpliwości, czy spełniają warunki dopuszczalności do konkursu EPSO/AD/117/08, zgłosili się więc na pierwszy konkurs, ale nie mogli spróbować szczęścia w drugim.

41      Należy jednak zbadać, czy ograniczenie nałożone przez klauzulę zaskarżoną w niniejszej sprawie jest objęte przypadkami, o których mowa w pkt 30 niniejszego wyroku, a w sposób bardziej ogólny, czy spełnia podwójny warunek wspomniany w pkt 35 wyroku, czyli czy ograniczając dostęp kandydatów do konkursu, a w związku z tym siłą rzeczy liczbę zgłoszonych kandydatów, po pierwsze odwołuje się do wymogów związanych ze stanowiskami, które podlegają obsadzeniu, a zwłaszcza interesu służby, a po drugie nie narusza celu art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego.

42      Komisja odpowiada twierdząco na to pytanie, przedstawiając szereg argumentów mających na celu między innymi wykazanie, że zaskarżona klauzula jest uzasadniona interesem służby. W szczególności zdaniem Komisji zaskarżona klauzula umożliwiła po pierwsze przyspieszenie procedury wyboru i rekrutacji, po drugie wsparcie jednolitej konkurencji w ramach grupy kandydatów, którzy zgłosili się na każdy z konkursów, po trzecie uniknięcie pokrywania się kandydatów, którzy uzyskaliby pozytywny wynik z dwóch rozpatrywanych konkursów na poziomie AD, po czwarte, uniknięcie ryzyka związanego z datą organizacji testów, które mogłyby się odbyć tego samego dnia w przypadku różnych konkursów, po piąte zagwarantowanie równego traktowania kandydatów, ponieważ niektórzy mogliby łatwiej uzyskać urlop i w związku z tym przystąpić do wszystkich konkursów, podczas gdy inni nie mieliby podobnej łatwości w uzyskaniu tylu dni urlopu, i musieliby dokonać wyboru pomiędzy konkursami, po szóste, uniknięcie dodatkowych kosztów wynajmu pomieszczeń i zakupu materiałów, a także kosztów związanych z opracowaniem pytań, gdyż są one przygotowywane i dostarczane Komisji przez zewnętrznych doradców, którzy je fakturują jednostkowo i stosują wysokie ceny.

43      Pierwszego argumentu nie można uwzględnić, ponieważ o ile cel szybkości procedur wyboru i rekrutacji może mieścić się w zakresie interesu służby, jeśli cel ten nie ma charakteru całkowicie organizacyjnego (zob. pkt 33 niniejszego wyroku), o tyle nie zostało podniesione, a tym mniej dowiedzione, że w okolicznościach niniejszego przypadku cel ten nie narusza art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego, którego bezwzględny charakter został wielokrotnie potwierdzony w orzecznictwie; przeciwnie, argumentację Komisji można interpretować jedynie w ten sposób, że przyznaje ona priorytet celowi szybkości w stosunku do celu rekrutacji kandydatów posiadających najwyższe kwalifikacje w rozumieniu art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego. W każdym razie oszczędność czasu, którą umożliwiła zaskarżona klauzula, jest stosunkowo ograniczona i nieproporcjonalna do naruszenia art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego i ograniczenia prawa dostępu do konkursu, jakie ta klauzula zawierała. W uzasadnieniu swej argumentacji Komisja co prawda między innymi zauważyła podczas rozprawy, że większa liczba kandydatów zgłoszonych do każdego z konkursów w konsekwencji doprowadziłaby do wydłużenia czasu sprawdzania testów preselekcyjnych w odniesieniu do dwóch konkursów, do których skarżąca chciała się zgłosić, a zwłaszcza etapu, podczas którego kandydaci mają możliwość podważenia ocen, jakie zostały im przyznane, gdyż w przypadku takiego podważenia instytucja musi przeprowadzić stosowną kontrolę każdego przypadku. Jednakże, jak skądinąd uznała Komisja podczas rozprawy, sprawdzenia testów dokonuje się automatycznie i w sposób zinformatyzowany; w odniesieniu do twierdzeń dotyczących opóźnień, jakie wynikłyby z ewentualnych prób podważenia wyników i kontroli, które muszą być przeprowadzone w związku z takimi próbami podważenia, a które to próby podważenia i kontrole byłyby liczniejsze, należy uznać, że twierdzenia te oparte są na założeniu znacznego wzrostu liczby kandydatów przystępujących do każdego konkursu, przy czym przesłanka ta nie została stwierdzona (zob. pierwsze stwierdzenie zawarte w pkt 38 niniejszego wyroku i rozważania przedstawione w pkt 39 wyroku) ani poparta najmniejszym dowodem przez Komisję. Komisja zatem niesłusznie powołuje się w celu uzasadnienia swego stanowiska na względy dotyczące potrzeby przyspieszenia procedur wyboru i rekrutacji.

44      W ramach drugiego argumentu podniesionego tytułem interesu służby Komisja twierdzi, że zaskarżona klauzula umożliwia wsparcie jednolitej konkurencji w ramach grupy kandydatów, którzy zgłosili się na każdy z konkursów, ponieważ zobowiązuje kandydatów do dokonania wyboru, umożliwiając przeprowadzenie dwóch ściśle związanych konkursów z zapewnieniem uczciwszej konkurencji w celu uzyskania wyników, które byłyby także bardziej dostosowane do profilów stanowisk podlegających obsadzeniu. Taki argument mógłby być zgodny z art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego, ponieważ poszukiwanie kandydatów spełniających najwyższe wymogi w zakresie kwalifikacji, wydajności i uczciwości nie może odbywać się abstrakcyjnie, ale z uwzględnieniem stanowisk, które podlegają obsadzeniu; tymczasem w ramach uprawnień dyskrecjonalnych przysługujących administracji w zakresie konkursów administracja mogłaby dojść do przekonania w szczególności, że kandydaci posiadający zbyt wysokie kwalifikacje w odniesieniu do stanowisk, jakie zajmują, nie są w stanie wykorzystać w instytucji swych „najwyższych kwalifikacji” lub, bardziej ogólnie, że postępowanie konkursowe ze względu na swój porównawczy charakter może być pojmowane tylko jako konkurs pomiędzy kandydatami mającymi porównywalne profile. W tym względzie jednak w odniesieniu do ogłoszenia o konkursie dotyczącego stanowisk objętych kategorią C (odpowiadającą obowiązkom o charakterze wykonawczym wymagającym wykształcenia średniego lub doświadczenia zawodowego o równoważnym poziomie) i zakazującego dostępu do konkursu kandydatom posiadającym dyplom uniwersytecki orzeczono, biorąc pod uwagę bezwzględny cel ustanowiony w art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego, że posiadanie tytułu uniwersyteckiego nie może po pierwsze uniemożliwiać tym kandydatom spełniania zadań związanych ze stanowiskami, które podlegają obsadzeniu, a po drugie, nie może mieć negatywnego wpływu na jakość pracy zainteresowanych lub ich wydajność (zob. ww. wyrok w sprawie Noonan przeciwko Komisji, pkt 34, 38–42). Sąd wspólnotowy dodał – w odniesieniu do argumentu instytucji, zgodnie z którym, gdyby nie wykluczyła ona kandydatów z dyplomem uniwersyteckim, mogłoby to powodować przyjęcie innych kandydatów w mniejszej liczbie lub nawet wyeliminowanie ich wszystkich – że takiego argumentu nie można uwzględnić, ponieważ jest bezsporne, że kandydaci posiadający tytuł uniwersytecki mogliby wykonywać w przyszłości zadania laureatów konkursu w ten sam sposób co inni kandydaci i spełniać kryterium ustanowione w art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Noonan przeciwko Komisji, pkt 36). Sąd wspólnotowy wskazał także, że o ile podczas każdego wewnętrznego postępowania konkursowego organ powołujący jest zobowiązany do określenia kryteriów selekcji zgodnie z interesem służby, Komisja nie może wykluczyć z postępowania konkursowego kandydatów, których dotyczy zaskarżony warunek ze względu na to, iż mieliby oni większe szanse, aby zostać wybrani, niż inni kandydaci (zob. ww. wyrok w sprawie Noonan przeciwko Komisji, pkt 36, 37); w każdym razie sąd wspólnotowy wyszedł zatem z założenia, że od momentu, w którym kandydaci spełniają warunki dopuszczalności do konkursu, brak podobieństwa lub porównywalności ich profili w żaden sposób nie stanowi okoliczności, która mogłaby stać na przeszkodzie przeprowadzeniu konkursu zgodnie z jego celem i funkcjami.

45      W niniejszym przypadku i przy uwzględnieniu w szczególności przytoczonego powyżej orzecznictwa żadna okoliczność nie umożliwia sformułowania wniosku, że kandydaci spełniający warunki dopuszczalności do konkursu EPSO/AD/117/08 nie mieliby profilu tak samo dostosowanego do stanowisk podlegających obsadzeniu w ramach konkursu EPSO/AD/116/08; podobnie, nic nie pozwala na sformułowanie twierdzenia, że jedynie kandydaci spełniający tylko warunki dopuszczalności do konkursu EPSO/AD/116/08, a nie kandydaci spełniający także warunki dopuszczalności do konkursu EPSO/AD/117/08, mieliby siłą rzeczy profil najbardziej dostosowany do stanowisk podlegających obsadzeniu w ramach pierwszego ze wspomnianych konkursów. Poza tym należy stwierdzić, że założenie ww. wyroku w sprawie Noonan przeciwko Komisji, wskazane i przypomniane w punkcie poprzednim, jest w niniejszym przypadku bardziej stosowne, biorąc pod uwagę, że profile kandydatów spełniających warunki dopuszczalności do konkursów EPSO/AD/117/08 i EPSO/AD/116/08 są ogólnie bliższe sobie niż profile wyodrębnione, w odniesieniu do posiadania lub braku tytułu uniwersyteckiego, w ogłoszeniu o konkursie w ww. wyroku Sądu Pierwszej Instancji, przy czym jedynie długość wymaganego doświadczenia zawodowego odróżnia kandydatów spełniających warunki dopuszczalności do obydwu konkursów rozpatrywanych w niniejszej sprawie od kandydatów spełniających wyłącznie warunki dopuszczalności do konkursu EPSO/AD/116/08; a zatem, w żadnym wypadku nie można twierdzić, że udział wszystkich potencjalnych kandydatów w każdym z obydwu konkursów (w szczególności w konkursie EPSO/AD/116/08) stanowi przeszkodę w przeprowadzeniu konkursu zgodnie z jego celem, którym jest między innymi rekrutowanie, po przeprowadzeniu obiektywnej i porównawczej procedury selekcji, kandydatów posiadających najwyższe kwalifikacje w rozumieniu art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego.

46      W ramach trzeciego podniesionego argumentu Komisja twierdzi, że zaskarżona klauzula ma na celu uniknięcie „pokrywania się” kandydatów, którzy jednocześnie uzyskaliby pozytywny wynik w obydwu konkursach. O ile prawdą jest, że takie ryzyko „pokrywania się” istnieje, zwłaszcza dlatego że te same osoby mogłyby zostać wpisane zarówno na listę rezerwową konkursu EPSO/AD/117/08, jak i na listę rezerwową konkursu EPSO/AD/116/08 i że przy przyjęciu przez te osoby stanowisk AD 11 z pierwszej listy, druga lista dotycząca stanowisk AD 8 zostałaby wyczerpana, przy czym administracja nie mogłaby w międzyczasie zaspokoić swych potrzeb w zakresie rekrutacji urzędników AD 8, należy zauważyć, że takie ryzyko istnieje w każdym konkursie organizowanym przez EPSO, gdyż sytuacja, w której kandydat jest wpisywany jednocześnie na listy rezerwowe kilku konkursów jest stosunkowo częsta; tymczasem w takiej sytuacji i w celu uniknięcia ewentualnego braku kandydatów zwiększenie liczby kandydatów na liście rezerwowej umożliwiłoby z łatwością ograniczenie tego ryzyka. W każdym razie argument ten, podniesiony przez Komisję w celu uzasadnienia zaskarżonej klauzuli, jest niezgodny z celami określonymi w art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego i nie wydaje się proporcjonalnie wystarczający, by uzasadnić skutki powodowane przez zaskarżoną klauzulę, ponieważ można znaleźć alternatywne rozwiązanie, mniej ograniczające dostęp do konkursu dotyczącego stanowisk w ramach instytucji wspólnotowych.

47      W odniesieniu do czwartego podniesionego argumentu związanego w datami organizacji testów, to jest że testy te mogłyby odbywać się jednocześnie w przypadku kilku konkursów i że kandydat byłby w ten sposób wezwany w jednym dniu do przystąpienia do testów w różnych konkursach, z akt sprawy wynika, że w odniesieniu do testów preselekcyjnych kandydaci mogli wybrać dzień, w którym chcieli do nich przystąpić, w wyznaczonym okresie od dnia 26 marca do dnia 9 kwietnia 2008 r. W odniesieniu ponadto do testów pisemnych, które odbyły się tego samego dnia, czyli w dniu 21 października 2008 r., ale także testów ustnych, biorąc pod uwagę, że liczba kandydatów dopuszczonych do tych testów była dużo niższa od liczy osób, które przystąpiły do testów preselekcyjnych, trudno wyobrazić sobie, że pokonanie takiej przeszkody stanowiłoby duże pod względem administracyjnym i nieproporcjonalne obciążenie dla Komisji; nic nie stoi bowiem na przeszkodzie, by Komisja określiła daty zbliżone, ale odmienne w celu przeprowadzenia egzaminów. W każdym razie argumentowi temu brakuje podstawy prawnej, ponieważ ze względu na swój całkowicie organizacyjny charakter wyraźnie nie odpowiada on interesowi służby (zob. pkt 33 niniejszego wyroku) i jest sprzeczny z celem art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego.

48      Z tych samych względów, które właśnie zostały przytoczone w poprzednim punkcie in fine, argumentom piątemu i szóstemu brakuje podstawy prawnej. Ponadto pierwszy z nich jest całkowicie hipotetyczny pod względem faktycznym, ponieważ Komisja nie dostarczyła żadnego dowodu w uzasadnieniu twierdzenia, że niektórzy kandydaci nie mogliby otrzymać dodatkowych dni urlopu, by wziąć udział w testach w ramach dwóch konkursów, do których skarżąca chciała przystąpić. W odniesieniu do argumentu związanego z dodatkowymi kosztami wynajmu pomieszczeń i zakupu materiałów, jeśli – jak wskazała skarżąca podczas rozprawy, a Komisja tego nie podważyła – 1974 kandydatów zostało dopuszczonych do udziału w konkursie EPSO/AD/116/08 i 427 kandydatów do konkursu EPSO/AD/117/08, te liczby wskazują i potwierdzają, iż nawet przy założeniu, wbrew pierwszemu stwierdzeniu przedstawionemu w pkt 38 niniejszego wyroku i rozważaniom przytoczonym w pkt 39 niniejszego wyroku, że wszyscy kandydaci dopuszczeni do konkursu EPSO/AD/117/08 zapisaliby się na konkurs EPSO/AD/116/08 i że pewien odsetek kandydatów zapisanych na ten ostatni konkurs (jeśli uzna się – na wzór skarżącej – ich doświadczenie zawodowe za wystarczające dla celów dopuszczenia do konkursu organizowanego w celu obsadzenia stanowisk AD 11) zgłosiłby się także do konkursu EPSO/AD/117/08, dodatkowy koszt wynajmu pomieszczeń i zakupu materiałów, a także dodatkowych pytań byłby stosunkowo niski; należy w tym miejscu przytoczyć tę samą uwagę, jaka została przedstawiona w odniesieniu do argumentu pierwszego, czyli że oszczędność ta jest nieproporcjonalna do naruszenia art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego i ograniczenia dostępu do konkursu, jakie zawiera zaskarżona klauzula.

49      Ponadto rozważania przedstawione na temat argumentów pierwszego i szóstego są tym bardziej stosowne, jeśli, jak podniesiono podczas rozprawy (przy czym – co prawda – Komisja nie była w stanie tego potwierdzić formalnie), testy preselekcyjne były na tym samym poziomie trudności w odniesieniu do konkursu organizowanego w celu obsadzenia stanowisk grup zaszeregowania AD 8 co w odniesieniu do konkursu organizowanego w celu obsadzenia stanowisk grup zaszeregowania AD 11, co oznacza, że osoba pragnąca wziąć udział w obydwu konkursach mogłaby przystąpić tylko do jednego testu, który byłby ważny dla obydwu konkursów.

50      Ponadto z rozumowania, zgodnie z którym Sąd w pkt 42–47 niniejszego wyroku oddalił każdy z argumentów podniesionych przez Komisję, wynika jasno, że nawet gdy argumenty te rozpatrzy się jako całość, wciąż nie mogą one (ze względu między innymi na bezwzględny charakter art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego i ściśle wyznaczoną dziedzinę rozpatrywanych konkursów – zob. w szczególności pkt 28 niniejszego wyroku, a także drugie stwierdzenie przytoczone w pkt 38 wyroku) uzasadnić zaskarżonej klauzuli.

51      Z całości powyższych rozważań wynika zatem, że zasadny jest zarzut skarżącej dotyczący niezgodności z art. 27 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego klauzuli, która zakazuje jednoczesnego zapisywania się na konkursy otwarte EPSO/AD/116/08 i EPSO/AD/117/08 w celu naboru odpowiednio administratorów (AD 8) i głównych administratorów (AD 11) w dziedzinie zwalczania nadużyć finansowych.

52      W konsekwencji i bez potrzeby orzekania w przedmiocie drugiego zarzutu podniesionego przez skarżącą należy stwierdzić nieważność decyzji EPSO, w której stosując zaskarżoną klauzulę, nie zezwolono jej na zgłoszenie kandydatury do konkursu EPSO/AD/117/08.

 W przedmiocie kosztów

53      Zgodnie z art. 87 ust. 1 regulaminu, z zastrzeżeniem odmiennych przepisów rozdziału ósmego tytułu drugiego wspomnianego regulaminu, kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Na mocy art. 87 ust. 2, jeżeli wymagają tego względy słuszności, Sąd może zdecydować, że strona przegrywająca sprawę zostanie obciążona tylko częścią kosztów, a nawet że nie zostanie obciążona w ogóle.

54      W niniejszym przypadku Komisja przegrała sprawę. Poza tym skarżąca wyraźnie zażądała obciążenia Komisji kosztami postępowania. Ponieważ okoliczności niniejszego przypadku nie uzasadniają zastosowania przepisów art. 87 ust. 2 regulaminu, należy obciążyć Komisję całością kosztów postępowania.

Z powyższych względów

SĄD (pierwsza izba)

orzeka, co następuje:

1)      Stwierdza się nieważność decyzji Europejskiego Urzędu Doboru Kadr (EPSO), na mocy której nie zezwolono R. Di Prospero na zgłoszenie kandydatury do konkursu EPSO/AD/117/08.

2)      Komisja Wspólnot Europejskich pokrywa całość kosztów postępowania.

Gervasoni

Kreppel

Tagaras

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 17 listopada 2009 r.

Sekretarz

 

       Prezes

W. Hakenberg

 

       S. Gervasoni

Treść niniejszego orzeczenia, jak również cytowanych w nim, a dotychczas nie opublikowanych orzeczeń sądów wspólnotowych, jest dostępna na stronie internetowej Trybunału Sprawiedliwości www.curia.europa.eu.


* Język postępowania: francuski.