Προσφυγή της 22ας Ιουλίου 2019 – Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Βασιλείου της Ισπανίας

(Υπόθεση C-559/19)

Γλώσσα διαδικασίας: ισπανική

Διάδικοι

Προσφεύγουσα: Ευρωπαϊκή Επιτροπή (εκπρόσωποι: C. Hermes, E. Manhaeve και E. Sanfrutos Cano)

Καθού: Βασίλειο της Ισπανίας

Αιτήματα

Η προσφεύγουσα ζητεί από το Δικαστήριο:

να αναγνωρίσει ότι το Βασίλειο της Ισπανίας, μη θεσπίζοντας τα αναγκαία μέτρα για την πρόληψη της υποβαθμίσεως της καταστάσεως των συστημάτων υπόγειων υδάτων της περιφέρειας Doñana, μη προβαίνοντας σε περαιτέρω χαρακτηρισμό εκείνων που παρουσιάζουν κίνδυνο, παραλείποντας επίσης να καθορίσει τα αναγκαία μέτρα, και μη περιλαμβάνοντας στο πρόγραμμα μέτρων του σχεδίου διαχειρίσεως για την περιοχή λεκάνης απορροής του Guadalquivir κατάλληλα βασικά και συμπληρωματικά μέτρα, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 4, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, σε συνδυασμό με το άρθρο 1, στοιχείο α΄, και το σημείο 2.1.2 του παραρτήματος V· από το άρθρο 5, σε συνδυασμό με το σημείο 2.2 του παραρτήματος II· και από το άρθρο 11, παράγραφοι 1, 3, στοιχεία α΄, γ΄, και ε΄, και 4, της οδηγίας 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2000, για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων ¹ ·

–    να αναγνωρίσει ότι το Βασίλειο της Ισπανίας, μη θεσπίζοντας τα κατάλληλα μέτρα για την αποφυγή της υποβαθμίσεως των φυσικών οικοτόπων και των οικοτόπων ειδών για τους οποίους έχουν ορισθεί οι εξεταζόμενες περιοχές (ΖΕΠ/ΤΚΣ ES0000024 Doñana, ΖΕΠ/ΤΚΣ ES6150009 Doñana Norte y Oeste και ΖΕΠ ES6150012 Dehesa del Estero y Montes de Moguer), το Βασίλειο της Ισπανίας παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 6, παράγραφος 2, σε συνδυασμό με το άρθρο 7, της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 1992, για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας ² ·

να καταδικάσει το Βασίλειο της Ισπανίας στα δικαστικά έξοδα.

Ισχυρισμοί και κύρια επιχειρήματα

Παράβαση των υποχρεώσεων βάσει του άρθρου 4, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, της οδηγίας 2000/60/ΕΚ, σε συνδυασμό με το άρθρο 1, στοιχείο α΄, και το σημείο 2.1.2 του παραρτήματος V της ίδιας οδηγίας

Το άρθρο 4, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, της οδηγίας 2000/60/ΕΚ επιβάλλει στα κράτη μέλη την υποχρέωση να προλαμβάνουν την υποβάθμιση της καταστάσεως όλων των συστημάτων υπόγειων υδάτων. Η διάταξη αυτή πρέπει να αναγνωσθεί σε συνδυασμό με το άρθρο 1, στοιχείο α΄, της ίδιας οδηγίας, το οποίο προσδιορίζει τους περιβαλλοντικούς στόχους που τα κράτη μέλη καλούνται να επιτύχουν σε σχέση με τα υπόγεια ύδατα, και με το σημείο 2.1.2 του παραρτήματός της V, το οποίο ορίζει την καλή ποσοτική κατάσταση των υπόγειων υδάτων. Κατά την άποψη της Επιτροπής, το Βασίλειο της Ισπανίας δεν έχει θεσπίσει τα αναγκαία μέτρα για την πρόληψη της υποβαθμίσεως από την υπερεκμετάλλευση των συστημάτων υπογείων υδάτων της περιφέρειας Doñana. Η Επιτροπή καταλήγει, ως εκ τούτου, στο συμπέρασμα ότι το Βασίλειο της Ισπανίας παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 4, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, της οδηγίας 2000/60/ΕΚ, σε συνδυασμό με το άρθρο 1, στοιχείο α΄, και το σημείο 2.1.2 του παραρτήματος V της ίδιας οδηγίας.

Παράβαση των υποχρεώσεων βάσει του άρθρου 5 της οδηγίας 2000/60/ΕΚ, σε συνδυασμό με το σημείο 2.2 του παραρτήματος II της ίδιας οδηγίας

Το άρθρο 5 της οδηγίας 2000/60/ΕΚ θεσπίζει την ακολουθητέα διαδικασία για τον καθορισμό της περιοχής λεκάνης απορροής ποταμού, επιβάλλοντας σε κάθε περίπτωση ανάλυση των χαρακτηριστικών της, επισκόπηση των επιπτώσεων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στην κατάσταση των επιφανειακών και των υπόγειων υδάτων, και οικονομική ανάλυση της χρήσεως ύδατος. Όταν, μετά τη διενέργεια του αρχικού χαρακτηρισμού, διαπιστώνεται η ύπαρξη απειλούμενου συστήματος υπόγειων υδάτων, τα κράτη μέλη οφείλουν, δυνάμει του σημείου 2.2 του παραρτήματος II της οδηγίας, να προβούν σε περαιτέρω χαρακτηρισμό. Κατά την άποψη της Επιτροπής, το Βασίλειο της Ισπανίας εφήρμοσε εσφαλμένως το άρθρο 5, παράγραφος 1, της οδηγίας 2000/60/ΕΚ, σε συνδυασμό με το σημείο 2.2 του παραρτήματος II της ίδιας οδηγίας, στον βαθμό κατά τον οποίον δεν προέβη σε περαιτέρω χαρακτηρισμό των απειλούμενων συστημάτων υπόγειων υδάτων της περιφέρειας Doñana, παραλείποντας επίσης να καθορίσει τα αναγκαία μέτρα. Η Επιτροπή καταλήγει, ως εκ τούτου, στο συμπέρασμα ότι το Βασίλειο της Ισπανίας παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 5 της οδηγίας 2000/60/ΕΚ, σε συνδυασμό με το σημείο 2.2 του παραρτήματος II της ίδιας οδηγίας.

Παράβαση του άρθρου 11, παράγραφοι 1, 3, στοιχεία α΄, γ΄ και ε΄, και 4 της οδηγίας 2000/60/ΕΚ

Κατά το άρθρο 11, παράγραφος 1, της οδηγίας 2000/60/ΕΚ, κάθε κράτος μέλος «μεριμνά για τη θέσπιση, για κάθε περιοχή λεκάνης απορροής ποταμού ή για το τμήμα διεθνούς περιοχής λεκάνης απορροής ποταμού που ευρίσκεται εντός της επικράτειάς του, προγράμματος μέτρων, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα των αναλύσεων που απαιτούνται δυνάμει του άρθρου 5, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι που καθορίζονται δυνάμει του άρθρου 4». Η παράγραφος 3, στοιχεία α΄, γ΄ και ε΄, απαριθμεί ορισμένα από τα βασικά μέτρα που πρέπει να περιλαμβάνονται στο εν λόγω πρόγραμμα μέτρων. Η παράγραφος 4 της ιδίας διατάξεως αναφέρεται στα συμπληρωματικά μέτρα, ήτοι εκείνα που καταρτίζονται και τίθενται σε εφαρμογή επιπλέον των βασικών μέτρων. Κατά την άποψη της Επιτροπής, το Βασίλειο της Ισπανίας δεν περιέλαβε στο πρόγραμμα μέτρων του σχεδίου διαχειρίσεως για την περιοχή λεκάνης απορροής του Guadalquivir τα βασικά και συμπληρωματικά μέτρα, και, ως εκ τούτου, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 11, παράγραφοι 1, 3, στοιχεία α΄, γ΄ και ε΄, και 4 της οδηγίας 2000/60/ΕΚ.

Παράβαση του άρθρου 6, παράγραφος 2, σε συνδυασμό με το άρθρο 7, της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ

Το άρθρο 6, παράγραφος 2, της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ θεσπίζει, επί τη βάσει της αρχής της προλήψεως, μια γενική υποχρέωση προστασίας για την πρόληψη, σε σχέση με τους οικοτόπους και τα είδη για τα οποία έχει ορισθεί ορισμένη ζώνη, οποιασδήποτε υποβαθμίσεως και παρενοχλήσεως οι οποίες ενδέχεται να έχουν ιδιαιτέρως αρνητικό αντίκτυπο στους σκοπούς της οδηγίας. Δυνάμει του άρθρου 7 της ίδιας οδηγίας, η υποχρέωση αυτή προστασίας εκτείνεται σε ζώνες χαρακτηριζόμενες ως ζώνες ειδικής προστασίας για πτηνά (ΖΕΠ) δυνάμει της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ [του Συμβουλίου, της 2ας Απριλίου 1979], περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών³ . Κατά την άποψη της Επιτροπής, το Βασίλειο της Ισπανίας, κατά το μέρος που δεν θέσπισε τα κατάλληλα μέτρα για την αποτροπή της υποβαθμίσεως των οικοτόπων και των οικοτόπων ειδών για τους οποίους έχουν ορισθεί οι περιοχές ΖΕΠ/ΤΚΣ ES0000024 Doñana, ΖΕΠ/ΤΚΣ ES6150009 Doñana Norte y Oeste και ΖΕΠ ES6150012 Dehesa del Estero y Montes de Moguer, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 6, παράγραφος 2, σε συνδυασμό με το άρθρο 7 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ.

____________

¹ ΕΕ 2000, L 327, σ. 1.

² ΕΕ 1992, L 206, σ. 7.

³ ΕΕ ειδ. έκδ. 15/001 σ. 202.