Language of document : ECLI:EU:F:2009:141

WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ

(pierwsza izba)

z dnia 21 października 2009 r.

Sprawa F-33/08

V

przeciwko

Komisji Wspólnot Europejskich

Służba publiczna – Personel kontraktowy – Zatrudnienie – Odmowa zatrudnienia ze względu na fizyczną niezdolność do wykonywania obowiązków – Prawidłowość postępowania – Prawidłowość wstępnych badań lekarskich – Akty przygotowawcze

Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 236 WE i art. 152 EWEA, w której V żąda w szczególności stwierdzenia nieważności decyzji Komisji z dnia 15 maja 2007 r. informującej ją, że nie spełnia warunków sprawności fizycznej wymaganej do wykonywania obowiązków, oraz zasądzenia od Komisji odszkodowania za poniesioną jakoby przez nią szkodę.

Orzeczenie: Skarga zostaje oddalona. Komisja pokrywa własne koszty i połowę kosztów poniesionych przez skarżącą. Skarżąca pokrywa połowę własnych kosztów.

Streszczenie

1.      Urzędnicy – Skarga – Zarzuty – Zarzut nieprawidłowości, którymi jakoby były dotknięte wstępne badania lekarskie – Dopuszczalność

(regulamin pracowniczy, art. 33)

2.      Urzędnicy – Obowiązek staranności ciążący na administracji – Obowiązek skierowania do pracownika decyzji indywidualnej sformułowanej w języku, którym włada on bardzo dobrze

(art. 21 akapit trzeci WE)

3.      Prawo wspólnotowe – Zasady – Dochowanie rozsądnego terminu

(karta praw podstawowych, art. 41 § 1)

4.      Urzędnicy – Zatrudnienie – Odmowa zatrudnienia ze względu na fizyczną niezdolność do pracy

(regulamin pracowniczy, art. 25 akapit drugi, art. 33, warunki zatrudnienia innych pracowników, art. 83)

5.      Urzędnicy – Skarga – Nieograniczone prawo orzekania – Możliwość zasądzenia z urzędu od pozwanej instytucji zadośćuczynienia za krzywdę

(regulamin pracowniczy, art. 91 ust. 1)

1.      Jeżeli sporna decyzja odmowna w sprawie zatrudnienia ze względu na fizyczną niezdolność do wykonywania obowiązków jest oparta nie tylko na opinii komisji lekarskiej, lecz na całej dokumentacji medycznej wyraźnie wymienionej we wspomnianej opinii, w tym na opinii wystawionej w trakcie wstępnych badań lekarskich przez lekarzy, którzy badali pracownika, nie można wykluczyć, że ewentualne nieprawidłowości, którymi obarczona była wspomniana opinia, mogły mieć wpływ na wnioski komisji lekarskiej, a zatem na zgodność z prawem spornej decyzji. Istnieje bowiem ścisły związek między wstępnymi badaniami lekarskimi, ekspertyzami sporządzonymi ewentualnie przez innych lekarzy, skierowaniem sprawy do komisji lekarskiej, opinią komisji lekarskiej oraz omawianą decyzją. Istnienie tego związku uzasadnia, w świetle spójności poszczególnych aktów składających się na tego rodzaju postępowanie, podjęcie przez sąd wspólnotowy badania zgodności z prawem aktów przygotowawczych prowadzących do wydania omawianej decyzji.

(zob. pkt 132, 133)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa 35/67 Van Eick przeciwko Komisji, 11 lipca 1968 r., Rec. s. 481, 500

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑293/03 Giulietti przeciwko Komisji, 31 stycznia 2006 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑2‑5, II‑A‑2‑19, pkt 39 i przytoczone tam orzecznictwo

2.      Osobom podejmującym służbę we Wspólnotach Europejskich nie przysługuje bezwzględne prawo do tego, by wybrany przez nie język, będący ich językiem ojczystym lub innym preferowanym przez nie językiem, był używany we wszystkich procedurach mających wpływ na ich zatrudnienie lub na przebieg ich kariery zawodowej. Uznanie istnienia takiego uprawnienia byłoby w oczywisty sposób nie do pogodzenia z wymogami prawidłowego funkcjonowania instytucji wspólnotowych. Nawet zakładając, że uznanie istnienia takiego uprawnienia byłoby pożądane, powinno ono mieć, zgodnie z zasadą równego traktowania, taki sam zakres wobec wszystkich urzędników i pracowników Wspólnot, bez względu na wchodzące w grę języki i miejsce ich zatrudnienia. Tymczasem fakt, że najczęściej urzędnicy i pracownicy Wspólnot przenoszą się za granicę oraz ograniczenia organizacyjne służb sprawiają, że zagwarantowanie realizacji takiego prawa jest bardzo trudne.

Natomiast, zgodnie z obowiązkiem staranności instytucje powinny, gdy sprawa dotyczy indywidualnej sytuacji urzędnika lub pracownika, używać języka, którym włada on bardzo dobrze. Obowiązek ten nabiera szczególnego wymiaru, gdy nie chodzi jedynie o to, by instytucja skutecznie poinformowała urzędnika o decyzji w jego sprawie, lecz o zapewnienie, że przeprowadzone badania i testy psychologiczne są w pełni zrozumiałe dla zainteresowanego, a sporządzona w ten sposób ekspertyza wiernie i obiektywnie odzwierciedla jego cechy osobowości. Poziom znajomości języka używanego przez zainteresowanego w trakcie takich testów i badań powinien być zatem szczególnie wysoki.

(zob. pkt 170, 171, 173)

Odesłanie:

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑197/98 Rudolph przeciwko Komisji, 23 marca 2000 r., RecFP s. I‑A‑55, II‑241, pkt 46

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawy połączone F‑51/05 i F‑18/06 Duyster przeciwko Komisji, 13 grudnia 2007 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑0000, II‑A‑1‑0000, pkt 57, 58; sprawa F‑122/07 Marcuccio przeciwko Komisji, 7 października 2009 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑0000, II‑A‑1‑0000, pkt 60

3.      Obowiązek przestrzegania rozsądnego terminu w przypadku prowadzenia postępowań administracyjnych stanowi ogólną zasadę prawa wspólnotowego, której poszanowanie gwarantuje sąd wspólnotowy i która jest ujęta jako jeden z aspektów prawa do dobrej administracji w art. 41 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Jednakże naruszenie zasady przestrzegania rozsądnego terminu nie uzasadnia, co do zasady, stwierdzenia nieważności decyzji wydanej po zakończeniu postępowania administracyjnego. Nieprzestrzeganie zasady rozsądnego terminu wpływa bowiem na ważność postępowania administracyjnego tylko w sytuacji, gdy zbytnia przewlekłość może mieć wpływ na samą treść decyzji wydanej po zakończeniu postępowania administracyjnego. Tym samym ewentualna przewlekłość procedury zatrudnienia i wstępnych badań lekarskich nie może, z wyjątkiem nadzwyczajnych wypadków, spowodować zmiany merytorycznych ustaleń, które w danym przypadku wykazują niezdolność do wykonywania obowiązków na rzecz instytucji wspólnotowej. Główną praktyczną konsekwencją stwierdzenia przez sąd wspólnotowy nieważności decyzji wydanej w świetle takich ustaleń byłby skutek przeciwny do zamierzonego, w postaci dalszego wydłużenia postępowania ze względu na to, że było ono już zbyt przewlekłe.

(zob. pkt 209–211)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa C‑39/00 P SGA przeciwko Komisji, 13 grudnia 2000 r., Rec. s. I‑11201, pkt 44

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑67/01 JCB Service przeciwko Komisji, 13 stycznia 2004 r., Rec. s. II‑49, pkt 36, 40 i przytoczone tam orzecznictwo; sprawa T‑394/03 Angeletti przeciwko Komisji, 11 kwietnia 2006 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑2‑95, II‑A‑2‑441, pkt 162, 163

4.      Metoda uzasadnienia opinii w sprawie niezdolności do należytego wykonywania obowiązków wydanej przez komisję lekarską w ramach wstępnych badań lekarskich, polegająca na przekazaniu medycznego uzasadnienia wniosków jako danych objętych tajemnicą lekarską kierownikowi służby medycznej danej instytucji wspólnotowej nie jest zadowalająca dla zainteresowanego, który nie ma bezpośrednio dostępu do względów uzasadniających wnioski komisji lekarskiej. Metoda ta nie powoduje jednak, że taka opinia jest niezgodna z prawem, ponieważ obowiązek uzasadnienia należy pogodzić z wymogami tajemnicy lekarskiej. Względy te godzi się, zapewniając zainteresowanej osobie możliwość zażądania i uzyskania tego, że informacje o powodach niezdolności do należytego wykonywania obowiązków zostaną przekazane wskazanemu przez nią lekarzowi.

O ile takie uzasadnienie opinii komisji lekarskiej może być niewłaściwe, jeżeli stanowi ono przeszkodę, w razie zakwestionowania tej opinii przez zainteresowanego, dla dokonania kontroli zgodności z prawem przez sąd wspólnotowy, nie jest tak, w przypadku gdy dana instytucja wspólnotowa kilkakrotnie oświadczyła sądowi wspólnotowemu, że jest gotowa przekazać mu całą dokumentację, w świetle której komisja lekarska wydała orzeczenie, pod warunkiem że zainteresowana osoba zgodzi się zwolnić członków wspomnianej komisji z tajemnicy lekarskiej w swojej sprawie, lecz zainteresowany kategorycznie odmawia odpowiedzi na taki wniosek. W takiej sytuacji to nie administracja ani członkowie komisji lekarskiej blokują, w imię tajemnicy lekarskiej, normalne funcjonowanie wymiaru sprawiedliwości.

(zob. pkt 221–226)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa 121/76 Moli przeciwko Komisji, 27 października 1977 r., Rec. s. 1971, pkt 15–17; sprawa 75/77 Mollet przeciwko Komisji, 13 kwietnia 1978 r., Rec. s. 897, pkt 15–17; sprawa 155/78 M. przeciwko Komisji, 10 czerwca 1980 r., Rec. s. 1797, pkt 15–19

5.      Jeżeli do sądu wspólnotowego wniesiona zostanie skarga, w której przysługuje mu nieograniczone prawo orzekania, to nawet w braku prawidłowo sformułowanych żądań w tym zakresie ma on prawo zasądzić z urzędu zadośćuczynienie od administracji w celu naprawienia krzywdy spowodowanej jej niezgodnym z prawem zachowaniem. Z kompetencji tej sąd korzysta jednak tylko w przypadku, gdy z rozstrzygnięcia stwierdzającego nieważność, które powinien wydać w normalnych okolicznościach, rezygnuje on ze względu na to, że takie rozwiązanie wiązałoby się z nadmiernymi konsekwencjami, lub ze względu na to, że tego rodzaju sankcja stwierdzonych nieprawidłowości byłaby niewłaściwa, lub też jeżeli stwierdzi, że stwierdzenie nieważności, które by orzekł, nie będzie jako takie w stanie doprowadzić do należytego naprawienia doznanej krzywdy, i aby zapewnić skuteczność wyroku stwierdzającego nieważność.

(zob. pkt 266)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa 24/79 Oberthür przeciwko Komisji, 5 czerwca 1980 r., Rec. s. 1743, pkt 13–15

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑10/02 Girardot przeciwko Komisji, 31 marca 2004 r., RecFP s. I‑A‑109, II‑483, pkt 84–91

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑46/07 Tzirani przeciwko Komisji, 22 października 2008 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑0000, II‑A‑1‑0000, pkt 214, 215; sprawa F‑27/08 Simões Dos Santos przeciwko OHIM, 5 maja 2009 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑0000, II‑A‑1‑0000, pkt 142–144