Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Budai Központi Kerületi Bíróság (Węgry) w dniu 3 kwietnia 2018 r. – VE / WD
(Sprawa C-227/18)
Język postępowania: węgierski
Sąd odsyłający
Budai Központi Kerületi Bíróság
Strony w postępowaniu głównym
Strona skarżąca: VE.
Strona pozwana: WD.
Pytania prejudycjalne
Czy przy uwzględnieniu konsekwencji gospodarczych należy uznać, że nie jest nieuczciwe - a więc że jest jasne i zrozumiałe - postanowienie umowne, które obciąża konsumenta ryzykiem walutowym, sformułowane (jako warunek ogólny umowy przez stronę będącą przedsiębiorcą i nienegocjowane indywidualnie) na podstawie obowiązku informowania przewidzianego - siłą rzeczy w ogólny sposób - w ustawie, ale które nie wskazuje w sposób wyraźny, że wysokość rat, które mają być spłacane zgodnie z umową kredytu, może przewyższyć wysokość dochodów konsumenta stwierdzonych w ramach analizy zdolności płatniczej przez stronę będącą przedsiębiorcą, lub może wynieść o wiele większą [niż przewidywana] cześć takich dochodów, biorąc również pod uwagę, że właściwe przepisy krajowe przewidują szczegółowe wskazanie ryzyka na piśmie, a nie tylko zwykłe oświadczenie co do istnienia ryzyka i jego przypisanie, a ponadto że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził w pkt 74 wyroku w sprawie C-26/13, iż strona będąca przedsiębiorcą powinna nie tylko poinformować konsumenta o ryzyku, ale też dzięki tej informacji konsument powinien móc oszacować potencjalnie istotne dla niego konsekwencje ekonomiczne wynikające z ryzyka walutowego, którym został obciążony, a w rezultacie także całkowity koszt kredytu?
Czy przy uwzględnieniu konsekwencji gospodarczych należy uznać, że nie jest nieuczciwe - a więc że jest jasne i zrozumiałe - postanowienie umowne, które obciąża konsumenta ryzykiem walutowym, sformułowane (jako warunek ogólny umowy przez stronę będącą przedsiębiorcą i nienegocjowane indywidualnie) na podstawie obowiązku informowania przewidzianego - siłą rzeczy w ogólny sposób - w ustawie, ale które nie wskazuje w sposób wyraźny, że umowa kredytu nie przewiduje żadnego maksymalnego limitu wahań kursu, biorąc również pod uwagę, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził w pkt 74 wyroku w sprawie C-26/13, że strona będąca przedsiębiorcą powinna nie tylko poinformować konsumenta o ryzyku, ale też dzięki tej informacji konsument powinien móc oszacować potencjalnie istotne dla niego konsekwencje ekonomiczne wynikające z ryzyka walutowego, którym został obciążony, a w rezultacie także całkowity koszt kredytu?
Czy dyrektywę 93/131 , a w szczególności jej ostatni motyw, pkt 1 lit. o) załącznika do niej oraz jej art. 3 ust. 3 i art. 6 ust. 1 należy intepretować w ten sposób, że ― mając w szczególności na uwadze wymóg ustanowiony między innymi w wyroku C-42/15, zgodnie z którym w celu ochrony konsumentów niezbędne są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające sankcje ― orzecznictwo, wykładnia prawa lub przepis prawny państwa członkowskiego, zgodnie z którymi konsekwencje prawne (pełna nieważność z racji naruszenia normy prawnej, a nawet odszkodowanie lub inne konsekwencje oparte na dowolnym tytule prawnym), wynikające w tym państwie członkowskim z analizy kredytowej, która nie jest drobiazgowa i wyczerpująca, nie chroni dłużnika i jest nieostrożna (np. nie bada skutków ryzyka walutowego polegających na znacznym wzroście rat spłaty i kwoty głównej kredytu) są mniej korzystne dla konsumenta niż przywrócenie pierwotnej sytuacji (restitutio in integrum), dzięki któremu konsument będący dłużnikiem uwalania się od ryzyka walutowego, czyli wzrostu rat spłaty wynikającego z wahań kursu, oraz które w danym wypadku pozwala mu na zwrot w ratach kwoty głównej kredytu, są niezgodne z prawem Unii?
W odniesieniu do wykładni możliwości zapoznania się ze wszystkimi warunkami, o której mowa w motywie dwudziestym dyrektywy 93/13, i wymogu jasnego i zrozumiałego języka, ustanowionego w art. 4 ust. 2 i art. 5 tej dyrektywy, czy należy uznać, że dane warunki umowy nie są nieuczciwe, w sytuacji gdy w umowie kredytu podaje się jakiś istotny składnik treści umowy (na przykład przedmiot umowy, czyli kwotę kredytu, wysokość rat i odsetki od tej transakcji) jedynie do celów informacyjnych, bez objaśnienia, czy fragment podany do celów informacyjnych jest prawnie wiążący dla stron umowy?
____________
1 Dyrektywa Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.U. 1993, L 95, s. 29).