Language of document : ECLI:EU:F:2012:174

WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ
(trzecia izba)

z dnia 5 grudnia 2012 r.

Sprawa F‑110/11

Giorgio Lebedef i in.

przeciwko

Komisji Europejskiej

Służba publiczna – Urzędnicy – Wynagrodzenie – Artykuł 64 regulaminu pracowniczego – Artykuł 3 ust. 5 akapit pierwszy załącznika XI do regulaminu pracowniczego – Współczynnik korygujący – Akt niekorzystny – Równość traktowania

Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 270 TFUE, znajdującego zastosowanie do traktatu EWEA na mocy jego art. 106a, w której G. Lebedef, T. Jones, J. Gonzales Gonzales i M. Lebedef-Caponi żądają stwierdzenia nieważności rozliczenia ich wynagrodzenia za grudzień 2010 r. i następne miesiące.

Orzeczenie: Skarga zostaje oddalona. Skarżący pokrywają własne koszty i zostają obciążeni kosztami poniesionymi przez Komisję. Rada, interwenient w postępowaniu, pokrywa własne koszty.

Streszczenie

1.      Skargi urzędników – Wniosek w rozumieniu art. 90 ust. 1 regulaminu pracowniczego – Pojęcie – Żądanie ustanowienia specjalnego współczynnika korygującego dla Luksemburga – Wyłączenie

(regulamin pracowniczy, art. 90 ust. 1; załącznik XI, art. 3 ust. 5 akapit pierwszy)

2.      Skargi urzędników – Zarzuty – Zarzut dotyczący utrzymania w mocy przez prawodawcę aktu, który stracił rację bytu – Dopuszczalność

(rozporządzenie Rady nr 1239/2010; regulamin pracowniczy, załącznik XI, art. 3 ust. 5 akapit pierwszy)

3.      Urzędnicy – Wynagrodzenie – Współczynniki korygujące – Ustalenie – Uprawnienia Rady – Swoboda uznania – Granice – Przestrzeganie zasady równego traktowania – Kontrola sądowa – Granice

(regulamin pracowniczy, art. 64, 65)

4.      Urzędnicy – Wynagrodzenie – Współczynniki korygujące – Brak współczynnika korygującego dla Belgii i Luksemburga – Naruszenie zasady równego traktowania – Ciężar dowodu – Zakres

(regulamin pracowniczy, załącznik XI, art. 3 ust. 5 akapit pierwszy)

5.      Urzędnicy – Regulamin pracowniczy – Hierarchia wśród norm regulaminu pracowniczego i załączników – Brak – Hierarchia wśród norm regulaminu pracowniczego – Zakres

(regulamin pracowniczy)

1.      Niedopuszczalny jest wniosek urzędnika Komisji, złożony do organu powołującego na podstawie art. 90 ust. 1 regulaminu pracowniczego, o to, by Komisja przeprowadziła badanie na temat ewentualnej dysproporcji w sile nabywczej pomiędzy Brukselą a Luksemburgiem, a nawet wyszła z propozycją przyjęcia współczynnika korygującego dla Luksemburga. Wspomniany art. 90 ust. 1 regulaminu pracowniczego zezwala bowiem urzędnikom wyłącznie na zwrócenie się do organu administracji, działającego w charakterze organu powołującego, o wydanie decyzji w ich sprawie. W tym względzie, o ile prawdą jest, że Komisji przysługuje inicjatywa prawodawcza w tym obszarze, o tyle inicjatywa ta przysługuje jej wyłącznie jako instytucji biorącej udział w procedurze legislacyjnej w ramach Unii, a nie jako pracodawcy.

Ponadto w każdym razie wykluczyć należy możliwość, by w wypadku urzędnika zatrudnionego w Luksemburgu, lecz w innej instytucji niż Komisja, rozliczenie wynagrodzenia wskazywało na powstrzymanie się instytucji od przeprowadzenia badania lub opracowania propozycji ustalającej współczynnik korygujący dla Luksemburga. Byłoby bowiem sprzeczne z zasadą równego traktowania, gdyby urzędnikom, wobec których stosowano by ten sam współczynnik korygujący ze względu na to samo miejsce zatrudnienia, przysługiwało prawo do wniesienia skargi w zależności od tego, czy ich pracodawca bierze udział w procedurze uchwalania przepisów regulaminu pracowniczego.

(zob. pkt 28–30)

Odesłanie:

Sąd do spraw Służby Publicznej: F‑29/09 Lebedef i Jones przeciwko Komisji, 30 września 2010 r., pkt 40

2.      Każda władza ustawodawcza jest zobowiązana, po pierwsze, do ciągłego lub co najmniej okresowego badania, czy ustanowione przez nią normy wciąż odpowiadają potrzebom, dla których zostały opracowane, a po drugie, do zmiany lub nawet uchylenia norm, które straciły rację bytu, i okazało się, że nie przystają już do nowego kontekstu, w którym powinny wywoływać swe skutki. Takie badanie powinno w szczególności odbywać się przy okazji aktualizacji współczynników korygujących.

Tym samym urzędnik ma prawo podnieść zarzut niezgodności z prawem art. 3 ust. 5 akapit pierwszy załącznika XI do regulaminu pracowniczego, który nie przewiduje żadnego współczynnika korygującego dla Belgii i Luksemburga, wskazując, że w obliczu zmiany warunków gospodarczych, jakie zaszły od jego wydania w 2004 r., prawodawca w celu zagwarantowania równego traktowania urzędników powinien był raczej poddać ten przepis ponownej analizie lub uchylić go przed wydaniem rozporządzenia nr 1239/2010 dostosowującego ze skutkiem od dnia 1 lipca 2010 r. wynagrodzenia i emerytury urzędników i innych pracowników Unii, niż automatycznie w dalszym ciągu stosować wspomniany przepis przy okazji wydawania tego rozporządzenia.

(zob. pkt 39–41)

Odesłanie:

Trybunał: sprawy połączone C‑248/95 i C‑249/95 SAM Schiffahrt i Stapf, 17 lipca 1997 r., pkt 38; sprawa C‑241/01 National Farmers’ Union, 22 października 2002 r., pkt 51

3.      Celem przewidzianych w art. 64 i 65 regulaminu pracowniczego współczynników korygujących stosowanych do wynagrodzeń urzędników jest zagwarantowanie utrzymania równoważnej siły nabywczej wszystkich urzędników, bez względu na miejsce ich zatrudnienia, zgodnie z zasadą równego traktowania. Zgodnie z art. 65 ust. 2 regulaminu pracowniczego Rada, jeżeli stwierdzi istotną zmianę w kosztach utrzymania, wyciąga z tego konsekwencje poprzez dostosowanie wysokości współczynników korygujących. W odniesieniu do istotnej zmiany kosztów utrzymania stwierdzonej między miejscem zatrudnienia niebędącym stolicą danego państwa członkowskiego a stolicą tego państwa, Radzie nie przysługuje zakres uznania co do konieczności wprowadzenia specjalnego współczynnika korygującego dla miejsca zatrudnienia. Zasada równego traktowania, której zagwarantowanie ma na celu wprowadzenie współczynników korygujących, wiąże bowiem również prawodawcę.

W tym względzie z art. 65 ust. 2 regulaminu pracowniczego wynika, że jedynie istotny wzrost kosztów utrzymania w Luksemburgu w porównaniu z Brukselą byłby w stanie uzasadnić podjęcie działań dostosowawczych w celu zapewnienia równoważności siły nabywczej między urzędnikami zatrudnionymi w Luksemburgu a ich kolegami pracującymi w Brukseli. Zasada równego traktowania nie może bowiem narzucać zapewnienia całkowitej identyczności siły nabywczej urzędników niezależnie od miejsca ich zatrudnienia, a jedynie ustalenie zgodności co do istoty między kosztami utrzymania w rozważanych miejscach zatrudnienia. Prawodawcy przysługuje w tym względzie, zważywszy na złożony charakter omawianej kwestii, szeroki zakres uznania, a interwencja sądu Unii musi ograniczać się do zbadania, czy instytucje nie wykroczyły poza granice rozsądne z punktu widzenia względów, którymi się kierowały, i nie wykorzystały swej swobody w sposób oczywiście błędny.

(zob. pkt 55, 56, 60)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa C‑301/90 Komisja przeciwko Radzie, 23 stycznia 1992 r., pkt 25

Sąd Pierwszej Instancji: sprawy połączone T‑544/93 i T‑566/93 Abello i in. przeciwko Komisji, 7 grudnia 1995 r., pkt 76

Sąd do spraw Służby Publicznej: ww. sprawa Lebedef i Jones przeciwko Komisji, pkt 62, 67

4.      W ramach skargi wniesionej przez urzędników zatrudnionych w Luksemburgu, którzy utrzymują, że ze względu na wynikający z art. 3 ust. 5 akapit pierwszy załącznika XI do regulaminu pracowniczego brak specjalnego współczynnika korygującego dla tego państwa członkowskiego dochodzi do ich rzekomego dyskryminacyjnego traktowania, nie można wymagać od tych urzędników, by wykazali przed sądem Unii w zakresie wymaganym prawem istnienie istotnego i trwałego wzrostu kosztów utrzymania w Luksemburgu w porównaniu z Brukselą, który mógłby dowieść istnienia nierównego traktowania urzędników w zależności od miejsca ich zatrudnienia. Znajdują się oni bowiem w szczególnie trudnej sytuacji, jeśli chodzi o przedstawienie dowodów, z uwagi na trudności techniczne związane z zebraniem i opracowaniem wystarczająco wiarygodnych danych statystycznych.

W tym względzie muszą oni dostarczyć jedynie zbiór wystarczająco istotnych przesłanek, które pozwolą dostrzec możliwą zmianę siły nabywczej, tak aby przenieść na Komisję ciężar dowodu i uzasadnić w danym przypadku podjęcie działań administracyjnych przez Eurostat.

(zob. pkt 57, 59)

Odesłanie:

Sąd do spraw Służby Publicznej: ww. sprawa Lebedef i Jones przeciwko Komisji, pkt 64, 66

5.      O ile nie istnieje formalna hierarchia, w ścisłym tego słowa znaczeniu, norm między samym regulaminem pracowniczym a jego załącznikami, ponieważ te dwie kategorie norm zostały przyjęte przez Radę, o tyle może, w zależności od wypadku, istnieć między nimi hierarchia materialna, zważywszy na to, że załączniki należy interpretować z uwzględnieniem podstaw i systemu służby publicznej Unii, które zostały określone w samym regulaminie pracowniczym.

(zob. pkt 69)

Odesłanie:

Sąd do spraw Służby Publicznej: ww. sprawa Lebedef i Jones przeciwko Komisji, pkt 83