KONKLUŻJONIJIET TAL-AVUKAT ĠENERALI
RICHARD DE LA TOUR
ippreżentati fid‑9 ta’ Diċembru 2020 (1)
Kawża C‑414/20 PPU
MM
Proċeduri kriminali
fil-preżenza ta’
Spetsializirana prokuratura
(talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mis-Spetsializiran nakazatelen sad (il-Qorti Kriminali Speċjalizzata, il-Bulgarija))
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Proċedura b’urġenza għal deċiżjoni preliminari – Kooperazzjoni ġudizzjarja f’materji kriminali – Mandat ta’ arrest Ewropew – Deċiżjoni Kwadru 2002/584/ĠAI – Artikolu 6(1) u Artikolu 8(1)(c) – Proċeduri ta’ konsenja bejn Stati Membri – Mandat ta’ arrest Ewropew maħruġ fuq il-bażi ta’ att nazzjonali ta’ tqegħid taħt investigazzjoni – Kunċett ta’ ‘mandat ta’ arrest jew ta’ kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja eżekuttiva oħra li jkollha l-istess effett’ – Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea – Artikolu 47 – Protezzjoni ġudizzjarja effettiva”
I. Introduzzjoni
1. Din it-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 6(1) u tal-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2002/584/ĠAI tat‑13 ta’ Ġunju 2002 dwar il-mandat ta’ arrest Ewropew u l-proċeduri ta’ konsenja bejn l-Istati Membri (2), kif emendata bid-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2009/299/ĠAI tas‑26 ta’ Frar 2009 (3), kif ukoll tal-Artikolu 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (iktar ’il quddiem il-“Karta”).
2. Din it-talba ġiet ippreżentata fil-kuntest ta’ proċeduri kriminali li matulha ġiet ikkontestata l-validità tal-mandat ta’ arrest Ewropew maħruġ fil-konfront ta’ MM insostenn ta’ talba għal eżami mill-ġdid tal-miżura ta’ detenzjoni provviżorja li huwa s-suġġett tagħha.
3. Id-domandi magħmula mis-Spetsializiran nakazatelen sad (il-Qorti Kriminali Speċjalizzata, il-Bulgarija) jirrigwardaw, essenzjalment, il-kunċett ta’ “mandat ta’ arrest nazzjonali” bħala bażi legali ta’ mandat ta’ arrest Ewropew kif ukoll il-modalitajiet u l-portata tal-protezzjoni ġudizzjarja effettiva li għandha tiġi ggarantita, fl-Istat Membru emittenti, lil persuna li tkun is-suġġett ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, wara li tkun saret il-konsenja ta’ din il-persuna.
II. Il-kuntest ġuridiku
A. Id-Deċiżjoni Qafas 2002/584
4. L-Artikolu 1(1) u (3) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584 jipprevedi:
“1. Il-mandat ta’ arrest Ewropew hija deċiżjoni ġudizzjarja maħruġa minn Stat Membru bl-iskop ta’ l-arrest u l-konsenja minn Stat Membru ieħor ta’ persuna rikjesta, għall-finijiet tat-tmexxija ta’ azzjoni kriminali jew l-esekuzzjoni ta’ piena ta’ kustodja jew ordni ta’ detenzjoni.
[…]
3. Din id-Deċiżjoni Kwadru [Qafas] m’għandhiex ikollha l-effett li timmodifika l-obbligu tar-rispett tad-drittijiet fundamentali u l-prinċipji legali fundamentali kif imniżżla fl-Artikolu 6 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea.”
5. L-Artikolu 6(1) u (3) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584 jipprevedi:
“1. L-awtorità ġudizzjarja emittenti għandha tkun l-awtorità ġudizzjarja ta’ l-Istat Membru emittenti li hi kompetenti biex toħroġ mandat ta’ arrest Ewropew permezz tal-liġi ta’ dak l-Istat.
[…]
3. Kull Stat Membru għandu jinforma lis-Segretarjat Ġenerali tal-Kunsill bl-awtorità ġudizzjarja kompetenti taħt il-liġi tiegħu.”
6. L-Artikolu 8 ta’ din id-deċiżjoni qafas, intitolat “Kontenut u forma tal-mandat ta’ arrest Ewropew”, jiddisponi, fil-paragrafu 1(c) tiegħu:
“Il-mandat ta’ arrest Ewropew għandu jkun fih l-informazzjoni li ġejja stabbilita skond il-formola li tinsab fl-Anness:
[…]
(c) l-indikazzjoni ta’ l-eżistenza ta’ sentenza esegwibbli, mandat ta’ arrest jew kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja esegwibbli oħra li jkollhom [jkollha] l-istess effett, li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ l-Artikoli 1 u 2.”
7. L-imsemmija deċiżjoni qafas tipprevedi, fl-anness, formola speċifika li l-awtoritajiet ġudizzjarji emittenti għandhom jimlew billi jindikaw l-informazzjoni speċifikament mitluba (4). Il-punt (b)(1) ta’ din il-formola jirreferi għad-deċiżjoni li huwa bbażat fuqha l-mandat ta’ arrest, jiġifieri “[m]andat ta’ arrest jew deċiżjoni ġudizzjarja li jkollha l-istess effett”.
B. Id-dritt Bulgaru
8. Id-Deċiżjoni Qafas 2002/584 ġiet trasposta fid-dritt Bulgaru miż-zakon za ekstraditsiata i evropeiskata zapoved za arest (il-Liġi dwar l-Estradizzjoni u l-Mandat ta’ Arrest Ewropew, iktar ’il quddiem iz-“ZEEZA”) (5), fejn l-Artikolu 37 jistabbilixxi d-dispożizzjonijiet relatati mal-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew f’termini kważi identiċi għal dawk tal-Artikolu 8 ta’ din id-deċiżjoni qafas.
9. Skont il-punt1 tal-Artikolu 56(1) taz-ZEEZA, il-prosekutur għandu l-kompetenza, fil-fażi ta’ qabel il-proċess, li joħroġ mandat ta’ arrest Ewropew fil-konfront tal-persuna akkużata. Matul din il-fażi tal-proċeduri kriminali, il-leġiżlazzjoni Bulgara ma tipprevedix il-possibbiltà għal qorti li tipparteċipa fil-ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew, u lanqas qabel jew wara l-ħruġ tiegħu (6). B’mod partikolari, din il-leġiżlazzjoni ma tidhirx li toffri possibbiltà li jiġi ppreżentat rikors quddiem qorti kontra d-deċiżjoni meħuda mill-prosekutur li joħroġ mandat ta’ arrest Ewropew. Skont l-Artikolu 200 tan-nakazatelno protsesualen kodeks (il-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali, iktar ’il quddiem in-“NPK”), moqri flimkien mal-Artikolu 66 taz-ZEEZA, il-mandat ta’ arrest Ewropew jista’ jiġi suġġett għal rikors biss quddiem l-istanza superjuri tal-Uffiċċju tal-Prosekutur.
10. Il-mandat ta’ preżentazzjoni, li huwa intiż sabiex iwassal lil persuna ssuspettata li tkun wettqet reat quddiem il-korpi ta’ investigazzjoni tal-pulizija, huwa rregolat mill-Artikolu 71 tan-NPK. Dan il-mandat ta’ preżentazzjoni ma jistax ikun is-suġġett ta’ rikors quddiem qorti. Dan jista’ jkun is-suġġett ta’ rikors biss quddiem il-prosekutur.
11. It-tqegħid taħt investigazzjoni ta’ persuna ssuspettata li wettqet ksur huwa rregolat b’mod partikolari mill-Artikolu 219 tan-NPK.
12. L-Artikolu 219(1) tan-NPK jistabbilixxi li, “[m]eta jinġabru biżżejjed provi tal-ħtija ta’ persuna partikolari […], il-korp ta’ investigazzjoni jagħmel rapport lill-prosekutur u jqiegħed lill-persuna taħt investigazzjoni billi jistabbilixxi ordni għal dan l-għan”. Din hija att maħruġ mill-korp ta’ investigazzjoni taħt it-tmexxija tal-prosekutur. Din l-ordni għandha l-għan li tinnotifika lill-persuna ssuspettata li wettqet reat bit-tqegħid tagħha taħt investigazzjoni u tagħtiha l-possibbiltà li tiddefendi ruħha (Artikolu 219(4) sa (8) u Artikolu 221 tan-NPK) (7). L-imsemmija ordni ma għandhiex bħala effett legali t-tqegħid taħt detenzjoni tal-persuna akkużata. Għal dan l-għan, huwa possibbli li jittieħdu deċiżjonijiet ta’ kategoriji oħra: id-deċiżjoni ta’ preżentazzjoni quddiem il-qorti kompetenti skont l-Artikolu 64(2) tan-NPK u l-mandat ta’ preżentazzjoni quddiem il-korpi ta’ investigazzjoni tal-pulizija skont l-Artikolu 71 tan-NPK.
13. L-ordni ta’ tqegħid taħt investigazzjoni tal-korp ta’ investigazzjoni ma jistax ikun is-suġġett ta’ rikors quddiem qorti. Dan jista’ jkun is-suġġett ta’ rikors biss quddiem il-prosekutur. L-Artikolu 200 tan-NPK jipprevedi fil-fatt li “[l]-ordni tal-korp ta’ investigazzjoni hija s-suġġett ta’ rikors quddiem il-prosekutur. Id-deċiżjoni tal-prosekutur, li ma hijiex suġġetta għall-istħarriġ ġudizzjarju, hija s-suġġett ta’ rikors quddiem l-uffiċċju tal-prosekutur tal-qorti superjuri li d-deċiżjoni tiegħu hija definittiva”.
14. It-tqegħid taħt detenzjoni provviżorja ta’ persuna li hija s-suġġett ta’ proċeduri kriminali huwa rregolat, matul il-fażi ta’ qabel il-proċess kriminali, mill-Artikolu 64 tan-NPK.
15. Skont l-Artikolu 64(1) tan-NPK, “[i]l-miżura ta’ tqegħid taħt detenzjoni provviżorja hija adottata matul il-proċeduri preliminari mill-qorti tal-ewwel istanza kompetenti għat-talba tal-prosekutur”.
16. Bl-għan li jressaq tali talba, il-prosekutur għandu jevalwa jekk il-kundizzjonijiet rikjesti mill-Artikolu 63(1) tan-NPK (8) humiex issodisfatti sabiex jitlob lil din il-qorti timponi fuq il-persuna akkużata, wara t-tqegħid tagħha taħt investigazzjoni, l-iktar miżura severa ta’ tqegħid taħt detenzjoni provviżorja fil-kuntest tal-proċedura preliminari.
17. Konformement mal-Artikolu 64(2) tan-NPK, il-prosekutur jista’ jadotta miżura li tordna d-detenzjoni tal-persuna akkużata għal tul massimu ta’ 72 siegħa bl-għan li jippermetti d-dehra ta’ din il-persuna quddiem il-qorti li hija kompetenti sabiex tadotta, jekk ikun il-każ, miżura ta’ detenzjoni provviżorja.
18. L-Artikolu 64(3) tan-NPK jipprovdi li “l-qorti għandha teżamina immedjatament il-kawża […] bil-parteċipazzjoni tal-persuna akkużata” (9).
19. Konformement mal-Artikolu 64(4) tan-NPK, il-qorti hija l-awtorità kompetenti sabiex teżamina t-talba ta’ tqegħid taħt detenzjoni provviżorja u sabiex tevalwa jekk ikunx hemm lok li timponi din il-miżura, li tagħżel li timponi miżura inqas severa jew li tirrifjuta b’mod ġenerali li timponi miżura proċedurali vinkolanti fil-konfront tal-persuna akkużata.
20. Skont l-Artikolu 270 tan-NPK, intitolat “Deċiżjonijiet dwar il-miżura koerċittiva u l-miżuri l-oħra ta’ stħarriġ ġudizzjarju matul il-proċedura kontenzjuża”:
“1. Il-kwistjoni tal-bidla tal-miżura koerċittiva tista’ tiġi invokata fi kwalunkwe mument tal-proċedura kontenzjuża. Fil-każ li ċ-ċirkustanzi jinbidlu, tista’ tiġi ppreżentata talba oħra relatata mal-miżura koerċittiva quddiem il-qorti kompetenti.
2. Il-qorti għandha tiddeċiedi permezz ta’ digriet f’seduta pubblika.
[…]
4. Id-digriet imsemmi fil-paragrafi 2 u 3 jista’ jiġi appellat […]”
III. Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari
21. Fil-Bulgarija nbdew proċeduri kriminali kontra wieħed u erbgħin persuna akkużati li pparteċipaw f’organizzazzjoni kriminali ta’ traffikar ta’ drogi. Sittax minn dawn il-persuni, fosthom MM, ħarbu.
22. Permezz ta’ ordni tat‑8 ta’ Awwissu 2019, li tikkostitwixxi mandat ta’ preżentazzjoni maħruġ konformement mal-Artikolu 71 tan-NPK (10), il-korp ta’ investigazzjoni nieda avviż ta’ tfittxija fil-konfront ta’ MM sabiex jittieħed b’mod obbligatorju għand is-servizzi tal-pulizija. Din l-ordni kellha bħala effett legali t-tqiegħed taħt detenzjoni ta’ MM fit-territorju nazzjonali.
23. Il-mandat ta’ preżentazzjoni jinħareġ mill-prosekutur jew minn awtorità tal-pulizija inkarigata mill-investigazzjoni, li taqa’ taħt il-kontroll tal-prosekutur. Il-qorti tar-rinviju tippreċiża li l-leġiżlazzjoni Bulgara ma teħtieġx approvazzjoni minn qabel jew a posteriori mill-prosekutur jew mill-qorti sabiex tinħareġ jew tiġi implimentata l-ordni inkwistjoni. Għalhekk, il-mandat ta’ preżentazzjoni jista’ jiġi deċiż biss mis-servizz tal-pulizija li jwettaq l-investigazzjoni, minħabba r-rifjut tal-persuna mfittxija li tippreżenta ruħha quddiem dan is-servizz.
24. Il-qorti tar-rinviju tindika li fil-kawża prinċipali, il-mandat ta’ preżentazzjoni jinħareġ minn investigatur tal-pulizija (Glavna direktsiya “Borba s organiziranata prestapnost” (id-Direttorat Ġenerali “Ġlieda kontra l-kriminalità organizzata”), taħt il-Ministerstvo na vatreshnite raboti (il-Ministeru għall-Affarijiet Interni, il-Bulgarija)) u li dan il-mandat qatt ma ġie effettivament implimentat.
25. Fid-dawl tal-karatteristiċi tal-mandat ta’ preżentazzjoni deskritti hawnhekk, il-qorti tar-rinviju tqajjem dubji dwar il-fatt li tali att nazzjonali jista’ jiġi ddefinit bħala “mandat ta’ arrest”, fis-sens tal-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584. Ir-raġunijiet ta’ dawn id-dubji huma li l-mandat ta’ preżentazzjoni jinħareġ sempliċement minn investigatur tal-pulizija, mingħajr l-intervent ta’ prosekutur jew ta’ qorti (minn qabel jew a posteriori) u li dan jimplika tul ta’ detenzjoni li huwa limitat għal dak li huwa neċessarju sabiex il-persuna mfittxija tidher quddiem dan l-investigatur tal-pulizija.
26. Minbarra l-ordni tat‑8 ta’ Awwissu 2019 li tikkostitwixxi mandat ta’ preżentazzjoni, il-qorti tar-rinviju tindika li, permezz ta’ ordni tad‑9 ta’ Awwissu 2019 (11), il-korp ta’ investigazzjoni, bl-awtorizzazzjoni tal-prosekutur, qiegħed lil MM taħt investigazzjoni għal parteċipazzjoni f’organizzazzjoni kriminali ta’ traffikar ta’ drogi. Sa fejn MM kien ħarab, din l-ordni, li skont il-qorti tar-rinviju, ma kellhiex bħala effett legali t-tqegħid tiegħu taħt detenzjoni, ġiet innotifikata biss lill-avukat tiegħu maħtur mill-qorti. Din il-qorti tippreċiża li din l-ordni ta’ tqegħid taħt investigazzjoni, li għandha titqies bħala li ġiet adottata mill-prosekutur pubbliku, għandha l-effett legali biss li tikkomunika lil persuna l-akkużi fil-konfront tagħha u li tagħtiha l-possibbiltà li tiddefendi ruħha billi tipprovdi spjegazzjonijiet jew billi toffri provi.
27. Fis‑16 ta’ Jannar 2020, il-prosekutur ħareġ mandat ta’ arrest Ewropew fil-konfront ta’ MM. Fit-taqsima dwar id-“[d]eċiżjoni li fuqha huwa bbażat il-mandat”, fil-punt 1, intitolat “[m]andat ta’ arrest jew deċiżjoni ġudizzjarja li jkollha l-istess effett”, tissemma biss l-ordni ta’ tqegħid taħt investigazzjoni tad‑9 ta’ Awwissu 2019 stabbilita mill-korp ta’ investigazzjoni li MM tqiegħed taħt investigazzjoni minnha. Madankollu, MM kien għadu ma jistax jinstab u, konsegwentement, ma setax jiġi arrestat.
28. Fil‑25 ta’ Marzu 2020, il-kawża tressqet quddiem il-qorti tar-rinviju bl-għan ta’ eżami tal-mertu. Fis‑16 ta’ April 2020, il-prosekutur ressaq talba għal tqegħid taħt detenzjoni provviżorja tal-persuni li kienu ħarbu, fosthom MM. Matul is-seduta pubblika tal‑24 ta’ April 2020, il-qorti tar-rinviju ċaħdet din it-talba minħabba li, skont id-dritt nazzjonali, ma kienx possibbli li tiġi ordnata tali detenzjoni fl-assenza tal-persuna mfittxija. Dan ir-rifjut tal-qorti tar-rinviju li tiddeċiedi dwar l-imsemmija talba ma ġiex ikkontestat mill-prosekutur.
29. Il-qorti tar-rinviju tirrileva li s-sitwazzjoni ta’ MM hija differenti minn dik ta’ diversi persuni akkużati li kienu ħarbu. Fil-fatt, minbarra l-mandat ta’ preżentazzjoni li wassal għall-ordni tat‑8 ta’ Awwissu 2019, ma nħareġ l-ebda mandat ta’ arrest nazzjonali ieħor fil-konfront ta’ MM. Il-qorti tar-rinviju tippreċiża, f’dan ir-rigward, li l-ebda ordni meħuda fuq il-bażi tal-Artikolu 64(2) tan-NPK ma ġiet adottata fil-konfront ta’ MM (12).
30. Fil‑5 ta’ Lulju 2020, fl-eżekuzzjoni tal-mandat ta’ arrest Ewropew, MM ġie arrestat fi Spanja. Fit‑28 ta’ Lulju 2020, MM ġie kkonsenjat lill-awtoritajiet ġudizzjarji Bulgari. Fl-istess ġurnata, il-prosekutur ressaq talba għal detenzjoni provviżorja ta’ MM. Fuq il-bażi ta’ din it-talba, il-qorti tar-rinviju, fl-istess ġurnata, ħadet deċiżjoni ta’ preżentazzjoni għas-seduta fil-konfront ta’ MM.
31. Fid‑29 ta’ Lulju 2020, fi tmiem seduta li matulha MM deher personalment u nstema’, il-qorti tar-rinviju ordnat it-tqegħid tiegħu taħt detenzjoni provviżorja.
32. Mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li, meta ġiet adottata din il-miżura, il-qorti tar-rinviju qieset, billi rreferiet għall-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (13), li l-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni kien inħareġ minn awtorità li ma għandhiex kompetenza, jiġifieri minn prosekutur biss, mingħajr l-intervent ta’ qorti.
33. Il-qorti tar-rinviju kkunsidrat ukoll li dan il-mandat ta’ arrest Ewropew kien inħareġ mingħajr ma jsemmi l-eżistenza ta’ deċiżjoni ta’ tqegħid taħt detenzjoni valida, iżda kien isemmi biss l-ordni ta’ tqegħid taħt investigazzjoni tad‑9 ta’ Awwissu 2019, li ma għandhiex bħala konsegwenza detenzjoni ta’ MM.
34. Fid-dawl ta’ dawn l-elementi, il-qorti tar-rinviju waslet għall-konklużjoni li l-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni kien illegali.
35. Madankollu, din il-qorti qajmet dubji dwar jekk, f’dan l-istadju tal-proċedura, hija setgħetx tikkonstata l-illegalità ta’ dan il-mandat ta’ arrest Ewropew, sa fejn, minn naħa, il-proċedura ta’ ħruġ u ta’ eżekuzzjoni ta’ dan tal-aħħar kienet diġà ntemmet b’mod definittiv u, min-naħa l-oħra, hija għalhekk tistħarreġ b’mod indirett id-deċiżjoni tal-prosekutur. Issa, tali stħarriġ huwa pprojbit mid-dritt Bulgaru.
36. Il-qorti tar-rinviju qieset ukoll li tali stħarriġ iwassalha biex tevalwa l-legalità tad-deċiżjoni meħuda mill-awtorità ġudizzjarja Spanjola li teżegwixxi l-mandat ta’ arrest Ewropew u li tikkonsenja lil MM lill-awtoritajiet ġudizzjarji Bulgari. Il-qorti tar-rinviju, barra minn hekk, esprimiet riżervi dwar jekk u sa fejn dan il-vizzju li jaffettwa l-mandat ta’ arrest Ewropew, jekk kien stabbilit validament, jista’ jkollu effett fuq il-possibbiltà li MM jitqiegħed taħt detenzjoni provviżorja.
37. Quddiem dawn id-diffikultajiet sabiex tevalwa l-portata tal-illegalità tal-mandat ta’ arrest Ewropew fil-kuntest tal-proċedura ulterjuri mibdija bl-għan li MM jitqiegħed taħt detenzjoni provviżorja, il-qorti tar-rinviju, f’dan l-istadju tal-proċedura, kienet diġà qieset li kien meħtieġ rinviju għal deċiżjoni preliminari. Madankollu, fl-assenza ta’ obbligu li tagħmel tali rinviju fil-qrati tal-ewwel istanza, il-qorti tar-rinviju, bħala qorti tal-ewwel istanza, ħalliet lill-qorti tat-tieni istanza l-kompitu li tieħu din l-inizjattiva.
38. Fil‑5 ta’ Awwissu 2020, MM appella d-deċiżjoni li tordna t-tqegħid tiegħu taħt detenzjoni provviżorja billi invoka b’mod partikolari l-illegalità tal-mandat ta’ arrest Ewropew, billi rrefera għall-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, u talab lill-qorti tat-tieni istanza tressaq rinviju għal deċiżjoni preliminari quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja.
39. Fl‑14 ta’ Awwissu 2020, il-qorti tat-tieni istanza kkonfermat id-detenzjoni ta’ MM mingħajr ma indirizzat il-kwistjonijiet marbuta mal-vizzji li jistgħu jivvizzjaw il-mandat ta’ arrest Ewropew u ċaħdet it-talba tad-difiża intiża għat-tressiq ta’ rinviju għal deċiżjoni preliminari quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja.
40. Fis‑27 ta’ Awwissu 2020, MM ippreżenta rikors ġdid quddiem il-qorti tar-rinviju, skont l-Artikolu 270 tan-NPK, intiż sabiex tiġi mistħarrġa l-legalità tal-miżura ta’ detenzjoni provviżorja adottata fil-konfront tiegħu (14).
41. Matul is-seduta pubblika li żvolġiet fit‑3 ta’ Settembru 2020, MM invoka b’mod partikolari l-illegalità tal-mandat ta’ arrest Ewropew billi indika li din ma kinitx ittieħdet inkunsiderazzjoni mill-awtorità ġudizzjarja Spanjola li eżegwixxietha, minħabba l-fatt li MM kien ta l-kunsens li jiġi kkonsenjat lill-awtoritajiet Bulgari. MM invoka d-dritt li jinvoka din l-illegalità quddiem il-qorti tar-rinviju u sostna li l-imsemmija illegalità kienet tivvizzja t-tqegħid tiegħu taħt detenzjoni provviżorja. Konsegwentement, MM talab it-tneħħija ta’ din id-detenzjoni. Min-naħa l-oħra, il-prosekutur sostna li l-mandat ta’ arrest Ewropew kien perfettament legali fir-rigward tad-dritt Bulgaru.
42. Għalkemm il-qorti tar-rinviju tqis li l-mandat ta’ arrest Ewropew huwa effettivament legali konformement mad-dritt Bulgaru, hija madankollu tikkunsidra li jeżistu motivi serji biex jitqies bħala illegali fir-rigward tad-dritt tal-Unjoni. Din il-qorti tindika li hija għandha diffikultajiet serji sabiex tieħu inkunsiderazzjoni l-effett ta’ din l-illegalità fuq id-detenzjoni provviżorja li, fiha nnifisha, tidher li hija kompletament legali.
43. F’dawn iċ-ċirkustanzi, is-Spetsializiran nakazatelen sad (il-Qorti Kriminali Speċjalizzata) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:
“1) Leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprovdi li l-mandat ta’ arrest Ewropew u l-att nazzjonali li fuq il-bażi tiegħu jinħareġ dan il-mandat għandhom jinħarġu biss mill-prosekutur pubbliku, mingħajr ma huwa possibbli li l-qorti tipparteċipa fil-ħruġ jew teżerċita stħarriġ qabel jew wara l-ħruġ tiegħu, hija konformi mal-Artikolu 6(1) tad-Deċiżjoni [Qafas 2002/584]?
2) Mandat ta’ arrest Ewropew li jkun inħareġ fuq il-bażi ta’ att ta’ tqegħid taħt investigazzjoni fil-konfront tal-persuna mfittxija, fejn dan l-att ma jkunx jikkonċerna ż-żamma ta’ din il-persuna taħt detenzjoni, huwa konformi mal-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584?
3) Fil-każ ta’ risposta fin-negattiv: f’sitwazzjoni fejn, minkejja li l-qorti ma tkunx ipparteċipat fil-ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew u lanqas ma tkun stħarrġet il-legalità tiegħu u minkejja li dan il-mandat ikun inħareġ fuq il-bażi ta’ att nazzjonali li ma jipprevedix iż-żamma taħt detenzjoni tal-persuna mfittxija, dan il-mandat ta’ arrest Ewropew ikun effettivament implimentat u l-persuna mfittxija tkun ikkonsenjata, il-persuna mfittxija għandha tingħata dritt għal rimedju effettiv fil-kuntest tal-istess proċedura kriminali bħal dik li matulha jkun inħareġ dan il-mandat ta’ arrest Ewropew? Id-dritt għal rimedju effettiv jimplika li l-persuna mfittxija għandha titqiegħed fis-sitwazzjoni li kienet tkun fiha li kienu ma kienx hemm ksur?”
44. Il-Qorti tal-Ġustizzja aċċettat li tissuġġetta r-rinviju għal deċiżjoni preliminari għall-proċedura b’urġenza.
IV. Analiżi
45. Id-domandi magħmula mill-qorti tar-rinviju jidhirli li jistgħu jinqasmu fi tliet partijiet. L-ewwel parti tikkonċerna l-validità tal-mandat ta’ arrest Ewropew maħruġ fil-konfront ta’ MM. It-tieni parti tittratta l-punt jekk l-istħarriġ tal-validità ta’ dan il-mandat jistax isir mill-qorti tar-rinviju fil-kuntest ta’ rikors relatat maż-żamma taħt detenzjoni provviżorja ta’ MM, filwaqt li, skont din il-qorti, id-dritt proċedurali nazzjonali ma jipprevedix li l-imsemmi mandat, maħruġ mill-prosekutur, jista’ jkun is-suġġett ta’ azzjoni ġudizzjarja, iżda biss ta’ rikors quddiem l-istanza superjuri tal-Uffiċċju tal-Prosekutur. Finalment, it-tielet parti tirrigwarda l-konsegwenzi li l-konstatazzjoni, li tgħid li l-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali jkun invalidu, jista’ jkollha fuq id-detenzjoni provviżorja ta’ MM.
46. Qabel ma nindirizza dawn it-tliet dimensjonijiet ta’ dan ir-rinviju għal deċiżjoni preliminari, ser nifformula xi osservazzjonijiet preliminari bl-għan li nippreċiża li dan la jirrigwarda d-deċiżjoni li ħadet l-awtorità ġudizzjarja Spanjola sabiex teżegwixxi l-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali u lanqas il-klassifikazzjoni tal-prosekutur Bulgaru bħala “awtorità ġudizzjarja emittenti”, fis-sens tal-Artikolu 6(1) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584.
A. Osservazzjonijiet preliminari dwar il-portata tar-rinviju għal deċiżjoni preliminari
1. Fuq ir-rwol tal-awtorità ġudizzjarja ta’ eżekuzzjoni
47. Il-portata tal-obbligi imposti fuq l-awtorità ġudizzjarja ta’ eżekuzzjoni meta din għandha teżamina mandat ta’ arrest Ewropew u tiddeċiedi li teżegwixxih jew le hija kwistjoni kumplessa fejn il-limiti għadhom ma ġewx iddefiniti kompletament mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-ġurisprudenza tagħha, għalkemm din diġà fiha diversi indikazzjonijiet li jistgħu jservu ta’ linji gwida għal din l-awtorità (15). Huwa ċert li l-awtorità ġudizzjarja ta’ eżekuzzjoni hija ta’ spiss kostretta li teżerċita bilanċ, bejn ħeffa fl-eżekuzzjoni ta’ mandat ta’ arrest Ewropew u stħarriġ tar-regolarità ta’ dan tal-aħħar (16).
48. Fl-osservazzjonijiet bil-miktub tiegħu kif ukoll matul is-seduta, il-Gvern Spanjol espona argumenti differenti insostenn tad-deċiżjoni meħuda mill-awtorità ġudizzjarja ta’ eżekuzzjoni sabiex tikkonsenja lil MM lill-awtorità ġudizzjarja emittenti.
49. Huwa importanti li jiġi enfasizzat li d-domandi magħmula mill-qorti tar-rinviju ma jistednux lill-Qorti tal-Ġustizzja tevalwa, b’mod dirett jew indirett, din id-deċiżjoni tal-awtorità ġudizzjarja ta’ eżekuzzjoni.
50. Il-proċedura fil-kawża prinċipali hija pendenti quddiem qorti tal-Istat Membru emittenti u, konformement mal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja li tgħid li l-garanzija tar-rispett tad-drittijiet tal-persuna li tintalab il-konsenja tagħha hija r-responsabbiltà tal-Istat Membru emittenti (17), id-domandi li din il-qorti tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja jikkonċernaw il-modalitajiet u l-portata ta’ din il-garanzija fil-Istat Membru emittenti.
2. Fuq il-klassifikazzjoni tal-prosekutur Bulgaru bħala “awtorità ġudizzjarja emittenti”
51. Fid-dawl tal-formulazzjoni tal-ewwel domanda preliminari tagħha, il-qorti tar-rinviju tidher li titlaq mill-premessa li tgħid li l-kwalità ta’ “awtorità ġudizzjarja emittenti”, fis-sens tal-Artikolu 6(1) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, hija suġġetta, b’mod partikolari, għall-eżistenza ta’ stħarriġ ġudizzjarju tad-deċiżjoni ta’ ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew u tad-deċiżjoni nazzjonali li dan tal-aħħar jibbaża fuqha.
52. Fil-fatt, il-qorti tar-rinviju tindika li din il-kawża tikkonċerna dispożizzjoni tad-dritt nazzjonali, jiġifieri l-punt 1 tal-Artikolu 56(1) taz-ZEEZA, li jipprevedi l-kompetenza esklużiva tal-prosekutur sabiex joħroġ il-mandat ta’ arrest Ewropew fil-fażi ta’ qabel il-proċess. Bl-istess mod, l-att nazzjonali ta’ tqegħid taħt investigazzjoni li fuq il-bażi tiegħu kien inħareġ il-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali għandu, skont din il-qorti, jiġi kkunsidrat bħala li ġie adottat mill-prosekutur. L-imsemmija qorti tindika li d-dritt Bulgaru ma jipprevedix rimedju ġudizzjarju kontra dawn iż-żewġ deċiżjonijiet u tikkunsidra, konsegwentement, li huwa neċessarju li l-Qorti tal-Ġustizzja tiddeċiedi dwar il-konformità ta’ dan id-dritt mal-Artikolu 6(1) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584.
53. L-għan ta’ din id-dispożizzjoni tal-aħħar huwa li tiddefinixxi l-awtorità ġudizzjarja emittenti bħala “l-awtorità ġudizzjarja ta’ l-Istat Membru emittenti li hi kompetenti biex toħroġ mandat ta’ arrest Ewropew permezz tal-liġi ta’ dak l-Istat”.
54. Issa, il-Qorti tal-Ġustizzja qieset li l-eżistenza ta’ stħarriġ ġudizzjarju tad-deċiżjoni li jinħareġ mandat ta’ arrest Ewropew meħuda minn awtorità li ma hijiex qorti ma tikkostitwixxix kundizzjoni sabiex din l-awtorità tkun tista’ tiġi kklassifikata bħala “awtorità ġudizzjarja emittenti”, fis-sens tal-Artikolu 6(1) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584. Tali rekwiżit ma jaqax taħt ir-regoli statutorji u organizzattivi tal-imsemmija awtorità, iżda jirrigwarda l-proċedura ta’ ħruġ ta’ tali mandat (18).
55. F’dawn iċ-ċirkustanzi, hemm lok li jiġi kkunsidrat li l-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tiddeċiedi jekk id-Deċiżjoni Qafas 2002/584 għandhiex tiġi interpretata fis-sens li, fil-każ fejn il-kompetenza għall-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew għall-finijiet ta’ proċeduri kriminali tingħata lil awtorità li, filwaqt li tipparteċipa fl-amministrazzjoni tal-ġustizzja ta’ dan l-Istat Membru, ma tkunx hija stess qorti, ir-rekwiżiti inerenti għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva huma ssodisfatti meta, skont il-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru emittenti, il-kundizzjonijiet għall-ħruġ ta’ dan il-mandat u tad-deċiżjoni nazzjonali li fuq il-bażi tagħha nħareġ dan tal-aħħar ma jistgħux ikunu s-suġġett ta’ stħarriġ ġudizzjarju f’dan l-Istat Membru, kemm qabel kif ukoll wara l-konsenja tal-persuna mfittxija.
56. Min-naħa l-oħra, il-qorti tar-rinviju ma jidhirx li tqiegħed f’dubju l-klassifikazzjoni tal-prosekutur Bulgaru bħala “awtorità ġudizzjarja emittenti”, fis-sens tal-Artikolu 6(1) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, fir-rigward tal-elementi enfasizzati mill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tkun tista’ tinżamm din il-klassifikazzjoni.
57. Fir-rigward ta’ dawn l-elementi ta’ klassifikazzjoni, nindika biss li l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li “l-kunċett ta’ ‘awtorità ġudizzjarja emittenti’, fis-sens tal-Artikolu 6(1) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, jista’ jinkludi l-awtoritajiet ta’ Stat Membru li, mingħajr ma jkunu neċessarjament imħallfin jew qrati, jipparteċipaw fl-amministrazzjoni tal-ġustizzja kriminali ta’ dan l-Istat Membru u jaġixxu b’mod indipendenti fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet inerenti għall-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, fejn [din l-]indipendenza teħtieġ li jkunu jeżistu regoli statutorji u organizzattivi li jiżguraw li l-awtorità ġudizzjarja emittenti ma tkunx esposta, fil-kuntest tal-adozzjoni ta’ deċiżjoni li jinħareġ tali mandat ta’ arrest, għal kwalunkwe riskju li tiġi suġġetta, b’mod partikolari, għal investigazzjoni individwali min-naħa tal-poter eżekuttiv” (19).
58. F’dan il-każ, il-parteċipazzjoni tal-prosekuturi Bulgari fl-amministrazzjoni tal-ġustizzja kriminali ma huwiex ikkontestat.
59. Fir-rigward tal-kwistjoni dwar jekk dawn il-prosekuturi jaġixxux b’mod indipendenti fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet inerenti għall-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, mit-tweġiba bil-miktub tal-Gvern Bulgaru għal mistoqsija magħmula mill-Qorti tal-Ġustizzja dwar b’mod partikolari dan l-aspett, jirriżulta li, konformement mal-Artikolu 117(2) tal-Konstitutsiya (il-Kostituzzjoni), il-poter ġudizzjarju huwa indipendenti u l-qrati, il-ġurija, il-prosekuturi kif ukoll il-qrati istruttorji huma suġġetti biss għal-liġi fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet tagħhom. L-Artikolu 1a(1) taż-zakon za sadebnata vlastta (il-Liġi dwar il-Poter Ġudizzjarju) (20) jistabbilixxi li l-poter ġudizzjarju huwa poter tal-Istat li jipproteġi d-drittijiet u l-interessi legali taċ-ċittadini, tal-persuni ġuridiċi u tal-Istat. Il-paragrafu 2 tal-istess artikolu jistabbilixxi mill-ġdid il-prinċipju tal-indipendenza tal-poter ġudizzjarju. Skont l-Artikolu 3 tal-Liġi dwar il-Poter Ġudizzjarju, id-deċiżjonijiet tal-qrati, tal-prosekuturi u tal-qrati istruttorji huma bbażati fuq il-liġi, kif ukoll fuq il-provi li nġabru matul il-proċedura. Il-Gvern Bulgaru jippreċiża li, fis-sistema ġudizzjarja Bulgara, il-prosekutur huwa awtorità tal-poter ġudizzjarju li hija kostituzzjonalment indipendenti mill-awtoritajiet tal-poteri leġiżlattivi u eżekuttivi (21). Konformement mal-Artikolu 14(1) tan-NPK, il-prosekutur jieħu d-deċiżjonijiet tiegħu skont il-konvinzjoni personali tiegħu, fuq il-bażi ta’ investigazzjoni oġġettiva, imparzjali u kompleta taċ-ċirkustanzi kollha tal-kawża, fl-osservanza tal-liġi.
60. Barra minn hekk, fuq il-bażi tal-informazzjoni li tinsab fid-deċiżjoni tar-rinviju u tat-tabella ta’ valutazzjoni tal-ġustizzja tal-UE tal-2020 (22), il-Kummissjoni Ewropea tikkonkludi li l-prosekuturi Bulgari jipparteċipaw fl-amministrazzjoni tal-ġustizzja kriminali fil-Bulgarija u jaġixxu b’mod indipendenti fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet inerenti għall-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew.
61. Min-naħa l-oħra, MM iqajjem dubji dwar il-punt jekk il-prosekuturi Bulgari jissodisfawx il-kriterji ta’ indipendenza u ta’ imparzjalità, billi jenfasizzaw l-indipendenza tagħhom fil-konfront tal-Prosekutur tal-istanza superjuri u tal-Prosekutur Ġenerali tar-Repubblika tal-Bulgarija.
62. Sa fejn, fid-dawl tal-motivi li jinsabu fid-deċiżjoni tar-rinviju tagħha, il-qorti tar-rinviju ma tifformula l-ebda mistoqsija dwar l-indipendenza tal-prosekuturi fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet inerenti għall-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, ma hemmx lok, fil-fehma tiegħi, li l-Qorti tal-Ġustizzja tieħu deċiżjoni dwar dan il-punt.
63. Id-domandi preliminari magħmula mill-qorti tar-rinviju għandhom għalhekk, fil-fehma tiegħi, iwasslu lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tikkonċentra l-eżami tagħha fuq ir-regolarità tal-proċedura ta’ ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew, li tikkostitwixxi kundizzjoni tal-validità tiegħu.
B. Fuq ir-regolarità tal-proċedura ta’ ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew bħala kundizzjoni tal-validità tiegħu
64. Il-qorti tar-rinviju tiddubita li l-proċedura ta’ ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali twettqet fl-osservanza tal-livell doppju ta’ protezzjoni tad-drittijiet tal-persuna mfittxija li huwa meħtieġ mill-Qorti tal-Ġustizzja. B’mod partikolari, dan il-mandat ta’ arrest Ewropew ma jkunx ibbażat fuq “mandat ta’ arrest [nazzjonali] jew kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja esegwibbli oħra li jkollhom l-istess effett”, fis-sens tal-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584 u, fi kwalunkwe każ, la l-att nazzjonali li huwa l-bażi tal-mandat ta’ arrest Ewropew u lanqas dan tal-aħħar, it-tnejn adottati mill-prosekutur, ma jistgħu jkunu suġġetti għal rikors quddiem qorti. Konsegwentement, il-proċedura ta’ ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma osservatx ir-rekwiżiti marbuta ma’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva, u dan ikollu bħala konsegwenza l-invalidità ta’ dan il-mandat.
65. Sabiex twieġeb għall-mistoqsijiet magħmula mill-qorti tar-rinviju dwar dawn l-aspetti, għandha titfakkar il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja dwar il-livell doppju ta’ protezzjoni tad-drittijiet li għandu jiġi ggarantit lill-persuni li jkunu s-suġġett ta’ mandat ta’ arrest Ewropew.
66. Minn din il-ġurisprudenza jirriżulta li, “meta mandat ta’ arrest Ewropew jinħareġ għall-arrest u għall-konsenja minn Stat Membru ieħor ta’ persuna mfittxija għall-eżerċizzju ta’ prosekuzzjoni kriminali, din il-persuna għandha tkun ibbenefikat, fl-ewwel stadju tal-proċedura, mill-garanziji proċedurali u mid-drittijiet fundamentali, li l-protezzjoni tagħhom għandha tiġi żgurata mill-qrati tal-Istat Membru emittenti, skont id-dritt nazzjonali applikabbli, b’mod partikolari fid-dawl tal-adozzjoni ta’ mandat ta’ arrest nazzjonali” (23).
67. Is-sistema tal-mandat ta’ arrest Ewropew tinvolvi għalhekk “protezzjoni fuq żewġ livelli tad-drittijiet proċedurali u tad-drittijiet fundamentali li minnhom għandha tibbenefika l-persuna rikjesta, peress li, mal-protezzjoni ġudizzjarja prevista fl-ewwel livell, fil-kuntest tal-adozzjoni ta’ deċiżjoni nazzjonali, bħal mandat ta’ arrest nazzjonali, tiżdied dik li għandha tiġi żgurata fit-tieni livell, fil-kuntest tal-ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew, li jista’ jseħħ, jekk ikun il-każ, f’termini qosra, wara l-adozzjoni tal-imsemmija deċiżjoni ġudizzjarja nazzjonali” (24).
68. B’hekk, “fir-rigward ta’ miżura li, bħall-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, hija tali li tippreġudika d-dritt għal-libertà tal-persuna kkonċernata, din il-protezzjoni timplika li deċiżjoni li tissodisfa r-rekwiżiti inerenti għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva għandha tiġi adottata, għall-inqas, f’wieħed miż-żewġ livelli ta’ dik il-protezzjoni” (25).
69. Minn dan isegwi li, “meta l-liġi tal-Istat Membru emittenti tagħti s-setgħa li toħroġ mandat ta’ arrest Ewropew lil awtorità li, waqt li tipparteċipa fl-amministrazzjoni tal-ġustizzja ta’ dan l-Istat Membru, ma hijiex imħallef jew qorti, id-deċiżjoni ġudizzjarja nazzjonali, bħal mandat ta’ arrest nazzjonali, li fuqha jissawwar il-mandat ta’ arrest Ewropew, għandha, min-naħa tagħha, tissodisfa tali rekwiżiti” (26).
70. Barra minn hekk, “it-tieni livell ta’ protezzjoni tad-drittijiet tal-persuna kkonċernata jippreżumi li l-awtorità ġudizzjarja emittenti tistħarreġ l-osservanza tal-kundizzjonijiet meħtieġa għal dan il-ħruġ u teżamina b’mod oġġettiv, billi tieħu inkunsiderazzjoni l-elementi kollha inkriminanti u li jiskaġunaw, u mingħajr ma tkun esposta għar-riskju li tiġi suġġetta għal istruzzjonijiet esterni, b’mod partikolari min-naħa tal-poter eżekuttiv, jekk dan il-ħruġ huwiex ta’ natura proporzjonata” (27).
71. Iktar minn hekk, “meta d-dritt tal-Istat Membru emittenti jagħti s-setgħa sabiex jinħareġ mandat ta’ arrest Ewropew lil awtorità li, waqt li tipparteċipa fl-amministrazzjoni tal-ġustizzja ta’ dak l-Istat Membru, ma hijiex fiha nfisha qorti, id-deċiżjoni li jinħareġ mandat ta’ arrest bħal dan u, b’mod partikolari, il-proporzjonalità ta’ deċiżjoni bħal din għandhom ikunu suġġetti għal rimedju ġudizzjarju, f’dak l-Istat Membru, li jissodisfa bis-sħiħ ir-rekwiżiti inerenti ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva” (28).
72. Skont il-Qorti tal-Ġustizzja, “[t]ali rimedju kontra d-deċiżjoni li jinħareġ mandat ta’ arrest Ewropew għall-finijiet ta’ proċeduri kriminali meħuda minn awtorità li, filwaqt li tipparteċipa fl-amministrazzjoni tal-ġustizzja u li tgawdi mill-indipendenza meħtieġa fir-rigward tal-poter eżekuttiv, ma tikkostitwixxix qorti intiża li tiggarantixxi li l-istħarriġ ġudizzjarju ta’ din id-deċiżjoni u l-kundizzjonijiet neċessarji għall-ħruġ ta’ dan il-mandat u, b’mod partikolari, tan-natura proporzjonali tagħha[,] tosserva [josserva] r-rekwiżiti inerenti għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva” (29).
73. Fid-dawl ta’ din il-ġurisprudenza, għandu jiġi vverifikat jekk il-proċedura dwar il-ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali twettqitx f’konformità mal-livell doppju ta’ protezzjoni tad-drittijiet tal-persuna kkonċernata, kif rikjest mill-Qorti tal-Ġustizzja.
74. Fil-fehma tiegħi, dan ma huwiex il-każ, u dan sa mill-ewwel stadju tal-proċedura.
75. Fil-fatt, fuq il-bażi tal-informazzjoni li għandha l-Qorti tal-Ġustizzja u bla ħsara għall-verifiki li jaqgħu taħt ir-responsabbiltà tal-qorti tar-rinviju, il-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma jidhirx li għandu bħala bażi legali mandat ta’ arrest nazzjonali jew deċiżjoni ġudizzjarja eżekuttiva oħra li jkollha l-istess effett, għall-kuntrarju ta’ dak meħtieġ mill-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, kif ġie interpretat mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza tagħha tal‑1 ta’ Ġunju 2016, Bob-Dogi (30). Issa, tali rekwiżit huwa marbut direttament ma’ dak li tiġi żgurata protezzjoni ġudizzjarja effettiva lill-persuna kkonċernata.
76. Fil-konklużjonijiet tiegħu fil-kawża Bob-Dogi (31), l-Avukat Ġenerali Bot espona b’mod dettaljat ir-raġunijiet għalfejn huwa indispensabbli li mandat ta’ arrest Ewropew ikun ibbażat fuq deċiżjoni ġudizzjarja nazzjonali, li tikkostitwixxi l-bażi legali tiegħu, filwaqt li tipproduċi l-effetti legali ta’ mandat ta’ arrest nazzjonali. B’hekk, huwa ddeskriva l-mandat ta’ arrest Ewropew bħala “l-istrument oriġinali maħluq mid-Deċiżjoni Qafas [2002/584] li permezz tiegħu l-awtorità ġudizzjarja emittenti titlob l-eżekuzzjoni tad-deċiżjoni nazzjonali fl-ispazju ta’ libertà, ta’ sigurtà u ta’ ġustizzja”(32), il-mandat ta’ arrest Ewropew li “ma għandux jiġi mħallat mal-ordni ta’ tfittxija u ta’ arrest li għall eżekuzzjoni tagħha jkun inħareġ”, li jikkostitwixxi għalhekk “att li jippermetti l-eżekuzzjoni fl-ispazju ġudizzjarju Ewropew ta’ deċiżjoni ġudizzjarja esegwibbli li tordna l-arrest tal-persuna mfittxa” (33). Fil-qosor, il-mandat ta’ arrest Ewropew u l-mandat ta’ arrest nazzjonali għandhom kull wieħed l-funzjoni proprja tagħhom, fejn tal-ewwel huwa “strument ta’ kooperazzjoni ġudizzjarja u mhux ordni ta’ tfittxija u ta’ arrest tal-persuna konċernata fit-territorju tal-Istat Membru emittenti” (34).
77. Skont l-Avukat Ġenerali Bot, “l-assenza ta’ ħruġ ta’ mandat ta’ arrest nazzjonali jew ta’ kull titolu eżekuttiv ieħor li għandu l-istess effett […] [i]ċċaħħad il-mandat ta’ arrest Ewropew minn kull bażi legali” (35), u dan għandu l-effett li jċaħħad “lill-persuna mfittxa mill-garanziji proċedurali li jakkompanjaw l-għoti ta’ deċiżjoni ġudizzjarja nazzjonali u li jiżdiedu mall-garanziji marbuta mal-proċedura ta’ mandat ta’ arrest Ewropew” (36). Għalhekk, huwa indika r-“riskji li d-drittijiet tad-difiża jiddgħajfu bħala riżultat tal-assenza ta’ deċiżjoni ġudizzjarja nazzjonali li sservi ta’ bażi għall-mandat ta’ arrest Ewropew” (37) u kkunsidra li “[t]-termini drastiċi tar-raġunijiet għan-nuqqas ta’ eżekuzzjoni ta’ mandat ta’ arrest Ewropew jippresupponu, bħala kontroparti, l-eżistenza ta’ garanziji proċedurali konkreti u effettivi tad-drittijiet tad-difiża fl-Istat Membru emittenti tal-mandat ta’ arrest Ewropew, li mingħajrhom jinkiser il-bilanċ indispensabbli, inerenti għall-istabbiliment ta’ spazju ġudizzjarju Ewropew, bejn l-eżiġenzi tal-effettività tal-ġustizzja kriminali u l-imperattivi tas-salvagwardja tad-drittijiet fundamentali” (38). Issa, “[i]l-kundizzjoni dwar l-eżistenza ta’ mandat ta’ arrest nazzjonali distint mill-mandat ta’ arrest Ewropew mhux biss talli ma hijiex l-espressjoni sempliċi ta’ formalizmu fettuqi u inutli, imma talli hija garanzija essenzjali biex jiġi ppreservat dan il-bilanċ fis-sistema tad-Deċiżjoni Qafas [2002/584]” (39) u din il-kundizzjoni hija “indispensabbli għall-eżistenza tal-fiduċja reċiproka u għar-rispett tad-drittijiet tal-persuna mfittxa” (40).
78. Għalhekk, il-kundizzjoni intiża sabiex il-mandat ta’ arrest Ewropew ikun ibbażat “fuq bażi proċedurali komuni magħmula minn deċiżjoni ġudizzjarja nazzjonali li tiggarantixxi l-intervent ta’ qorti indipendenti u imparzjali sabiex tiġi ordnata miżura koerċittiva […] tagħti kontenut sostanzjali minimu lill-prinċipju ta’ protezzjoni [ġudizzjarja] effettiva u ekwivalenti u konsegwentement tippermetti l-inkarnazzjoni ġuridika konkreta tal-prinċipju ta’ fiduċja reċiproka” (41). Barra minn hekk, “[l]-eżistenza ta’ mandat ta’ arrest nazzjonali li jservi ta’ bażi għall-mandat ta’ arrest Ewropew għandha […] tinftiehem bħala l-espressjoni tal-prinċipju ta’ legalità li jimplika li l-poter ta’ koerċizzjoni li bis-saħħa tiegħu tingħata ordni ta’ riċerka, ta’ arrest u ta’ detenzjoni ma jkunx jista’ jiġi eżerċitat barra mil-limiti legali, iddeterminati mid-dritt nazzjonali ta’ kull Stat Membru, li fi ħdanhom l-awtorità pubblika għandha d-dritt tfittex, tressaq proċeduri u tiġġudika lill-persuni suspettati li kisru l-liġi” (42).
79. Minn perspettiva konkreta, l-assenza ta’ mandat ta’ arrest nazzjonali jew kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja eżekuttiva oħra li jkollha l-istess effett bħala bażi legali ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, għall-kuntrarju ta’ dak meħtieġ mill-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, għandha l-konsegwenza li “[l]-persuna mfittxa tiġi b’dan il-mod imċaħħda, fin-nuqqas ta’ att li jista’ jiġi kkontestat ieħor minbarra l-mandat ta’ arrest Ewropew, mill-possibbiltà li tikkuntesta, fl-Istat Membru emittenti, il-legalità tal-arrest u tad-detenzjoni tagħha fid-dawl tad-dispożizzjonijiet ta’ dan l-Istat. Sa fejn l-awtorità ġudizzjarja ta’ eżekuzzjoni hija kompetenti biss biex tiddeċiedi fuq il-motivi tan-nuqqas ta’ eżekuzzjoni previsti [f’din id-]Deċiżjoni Qafas, għalhekk, ikun hemm ir-riskju li aspett sħiħ tal-legalità tal-arrest u tad-detenzjoni ma jkunx suġġett għall-istħarriġ ġudizzjarju” (43). Għaldaqstant, skont l-Avukat Ġenerali Bot, “kien propju biex jiġi evitat ir-riskju ta’ ċaħda tal-garanziji relatati mal-intervent ta’ qorti, gwardjana tal-libertajiet individwali, li l-leġiżlatur tal-Unjoni ppreveda li mandat ta’ arrest Ewropew għandu jkun imsejjes fuq l-eżistenza ta’ deċiżjoni ġudizzjarja adottata konformement mar-regoli proċedurali tal-Istat Membru emittenti” (44).
80. Billi segwiet l-analiżi żviluppata mill-Avukat Ġenerali Bot, il-Qorti tal-Ġustizzja qieset li “l-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas [2002/584] għandu jiġi interpretat fis-sens li l-kunċett ta’ ‘mandat ta’ arrest’, previst f’din id-dispożizzjoni, għandu jinftiehem bħala li jindika mandat ta’ arrest nazzjonali distint mill-mandat ta’ arrest Ewropew” (45). Minbarra l-interpretazzjoni letterali, il-Qorti tal-Ġustizzja ħadet inkunsiderazzjoni b’mod speċifiku l-fatt li, mingħajr mandat ta’ arrest nazzjonali preċedenti, il-garanziji proċedurali u d-drittijiet fundamentali, li l-protezzjoni tagħhom għandha tiġi żgurata mill-awtorità ġudizzjarja tal-Istat Membru emittenti, jistgħu jiġu kompromessi, peress li l-persuna kkonċernata tiġi mċaħħda mill-ewwel livell ta’ protezzjoni ta’ dawn id-drittijiet u l-garanziji, jiġifieri l-livell ta’ protezzjoni purament nazzjonali (46).
81. Fis-sentenza tagħha tal‑1 ta’ Ġunju 2016, Bob-Dogi (47), il-Qorti ddeċidiet li, għalkemm l-Artikoli 3, 4, 4a u 5 tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584 ma jħallu l-ebda lok għal xi raġuni għal nuqqas ta’ eżekuzzjoni minbarra dawk elenkati f’dawn l-artikoli, madankollu xorta jibqa’ l-fatt li l-imsemmija artikoli huma msejsa fuq premessa li tgħid li l-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni għandu jissodisfa r-rekwiżiti ta’ regolarità ta’ dan il-mandat previsti fl-Artikolu 8(1) ta’ din id-deċiżjoni qafas (48).
82. Issa, skont il-Qorti tal-Ġusizzja, “l-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas [2002/584] jinvolvi rekwiżit ta’ regolarità li l-osservanza tiegħu tikkostitwixxi kundizzjoni tal-validità tal-mandat ta’ arrest Ewropew” (49). Peress li mandat ta’ arrest Ewropew ma huwiex imsejjes fuq il-ħruġ minn qabel ta’ mandat ta’ arrest nazzjonali li jkun distint minnu, għandu jiġi kkunsidrat li dan il-mandat ta’ arrest Ewropew ma jissodisfax ir-rekwiżiti ta’ regolarità previsti fl-Artikolu 8(1) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584 (50).
83. B’hekk, mis-sentenza tal‑1 ta’ Ġunju 2016, Bob-Dogi (51), jirriżulta b’mod ċar li mandat ta’ arrest Ewropew ma huwiex validu peress li nħareġ mingħajr ma qabel ġie adottat mandat ta’ arrest nazzjonali distint minn dan il-mandat ta’ arrest Ewropew.
84. Fil-formulazzjoni tad-domandi preliminari tagħha, il-qorti tar-rinviju titlaq, konformement ma’ din il-ġurisprudenza, mill-premessa li tgħid li huwa neċessarju li jkun hemm mandat ta’ arrest nazzjonali li jkun distint mill-mandat ta’ arrest Ewropew u li jiġi adottat qablu. Madankollu, din il-qorti tirrileva li l-Qorti tal-Ġustizzja għadha ma ddeċidietx dwar jekk mandat ta’ arrest Ewropew maħruġ fuq il-bażi ta’ att nazzjonali ta’ tqegħid taħt investigazzjoni, bħal dak li jinsab fl-ordni ta’ tqegħid taħt investigazzjoni tad‑9 ta’ Awwissu 2019, li jinforma uffiċjalment lill-persuna kkonċernata bl-akkużi miġjuba kontriha, huwiex konformi ma’ dak li jipprevedi l-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584.
85. Il-qorti tar-rinviju tenfasizza, f’dan ir-rigward, li, b’differenza mill-fatti li wasslu għas-sentenza tal‑1 ta’ Ġunju 2016, Bob-Dogi (52), fil-kawża prinċipali teżisti deċiżjoni nazzjonali distinta mill-mandat ta’ arrest Ewropew u li hija indikata b’mod ċar f’dan il-mandat. Madankollu hija tirrileva li din id-deċiżjoni ma tipprevedix it-tqegħid taħt detenzjoni tal-persuna mfittxija.
86. Fil-fehma tiegħi, l-argumenti mressqa mill-Avukat Ġenerali Bot fil-konklużjonijiet Bob-Dogi tiegħu sabiex jispjega r-raġuni tar-rekwiżit li jgħid li mandat ta’ arrest Ewropew għandu jkollu bħala bażi legali mandat ta’ arrest nazzjonali jew kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja eżekuttiva oħra li jkollha l-istess effett isostnu t-teżi li tgħid li tali att nazzjonali għandu, minn naħa, isemmi t-tfittxija u l-arrest ta’ persuna akkużata kriminalment u, min-naħa l-oħra, li jista’ jkun is-suġġett ta’ rikors quddiem qorti meta jiġi adottat minn awtorità li, filwaqt li tipparteċipa fl-amministrazzjoni tal-ġustizzja ta’ dan l-Istat Membru, ma hijiex qorti hija nnifisha.
87. Il-kwistjoni dwar jekk l-ordni ta’ tqegħid taħt investigazzjoni tad‑9 ta’ Awwissu 2019 adottata mill-prosekutur tistax tiġi assimilata ma’ “mandat ta’ arrest [nazzjonali] jew kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja esegwibbli oħra li jkollhom l-istess effett”, fis-sens tal-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584 tirrikjedi għalhekk li tiġi ddelimitata preċiżament il-portata ta’ dan il-kunċett.
88. Fl-ewwel lok, din għandha tkun deċiżjoni ġudizzjarja. F’dan ir-rigward, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li, minħabba l-ħtieġa li tiġi żgurata l-koerenza bejn l-interpretazzjonijiet li jsiru tad-dispożizzjonijiet differenti tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, l-interpretazzjoni li tgħid li l-kunċett ta’ “awtorità ġudizzjarja”, fis-sens tal-Artikolu 6(1) tagħha, għandu jitqies li jirreferi għall-awtoritajiet li jagħmlu parti mill-amministrazzjoni tal-ġustizzja kriminali tal-Istati Membri tidher, bħala prinċipju, li tista’ tiġi trasposta għall-Artikolu 8(1)(c) ta’ din id-deċiżjoni qafas. Konsegwentement, din l-aħħar dispożizzjoni għandha tiġi interpretata fis-sens li l-kunċett ta’ “deċiżjoni ġudizzjarja” jkopri d-deċiżjonijiet tal-awtoritajiet li jagħmlu parti mill-amministrazzjoni tal-ġustizzja kriminali tal-Istati Membri (53).
89. Konsegwentement, sa fejn ma huwiex ikkontestat li l-prosekutur huwa awtorità li tagħmel parti mill-amministrazzjoni tal-ġustizzja kriminali fil-Bulgarija, l-ordni ta’ tqegħid taħt investigazzjoni tad‑9 ta’ Awwissu 2019 li huwa adotta għandha titqies li hija “deċiżjoni ġudizzjarja”, fis-sens tal-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584 (54).
90. Fit-tieni lok, sabiex jaqa’ taħt il-kunċett ta’ “mandat ta’ arrest [nazzjonali] jew kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja esegwibbli oħra li jkollhom l-istess effett”, fis-sens tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, att nazzjonali li jservi ta’ bażi għal mandat ta’ arrest Ewropew għandu, minkejja li ma jkunx indikat bl-isem ta’ “mandat ta’ arrest nazzjonali” mil-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru emittenti, jipproduċi effetti legali ekwivalenti. Il-formulazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni tiffavorixxi dan is-sens meta tirreferi għal “kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja esegwibbli oħra li jkollhom l-istess effett” (55). Konsegwentement, tali deċiżjoni għandha, bħal mandat ta’ arrest nazzjonali, tipproduċi l-effetti legali ta’ ordni ta’ tfittxija u ta’ arrest tal-persuna li tkun is-suġġett ta’ proċeduri kriminali.
91. Għaldaqstant, jien ma naqbilx mal-opinjoni tal-Gvern Spanjol li jikkunsidra, min-naħa l-oħra, wara interpretazzjoni wiesgħa li tgħid li, essenzjalment, dan il-kunċett jista’ jkopri kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja eżekuttiva intiża għall-eżerċizzju ta’ proċeduri kriminali, li att nazzjonali bħall-ordni ta’ tqegħid taħt investigazzjoni tad‑9 ta’ Awwissu 2019 jikkostitwixxi bażi legali suffiċjenti sabiex jinħareġ mandat ta’ arrest Ewropew.
92. Is-sistema ta’ kooperazzjoni ġudizzjarja f’materji kriminali implimentata mid-Deċiżjoni Qafas 2002/584 tikkostiwixxi argument favur il-fehma li l-mandat ta’ arrest Ewropew għandu jkollu bħala bażi legali att nazzjonali li permezz tiegħu jiġi ordnat l-arrest ta’ persuna fit-territorju tal-Istat Membru emittenti. Fil-fatt, il-mandat ta’ arrest Ewropew għandu l-għan li jestendi ’l barra mill-Istat Membru emittenti l-effetti legali ta’ mandat ta’ arrest nazzjonali jew ta’ deċiżjoni simili tiegħu. Ladarba l-mandat ta’ arrest Ewropew jiġi eżegwit u l-persuna tiġi kkonsenjata lill-awtorità ġudizzjarja emittenti, fejn għalhekk jiġu eżawriti l-effetti tiegħu, huwa indispensabbli li tibqa’ l-bażi legali nazzjonali inizjali li tippermetti li din il-persuna tiġi mġiegħla tidher quddiem qorti tal-Istat Membru emittenti għall-finijiet tat-twettiq tal-atti tal-proċeduri kriminali. Fl-istess linja ta’ ħsieb, naqbel mal-Kummissjoni meta tqis li l-awtorità ġudizzjarja emittenti ma tistax tuża l-mandat ta’ arrest Ewropew bl-għan tal-arrest ta’ persuna fi Stat Membru ieħor meta hija ma tistax tordna dan l-arrest fuq il-bażi tad-dritt nazzjonali proprju tagħha. Fi kliem ieħor, skont il-Kummissjoni, l-awtorità ġudizzjarja emittenti ma tistax titlob lil Stat Membru ieħor jagħmel iktar minn dak li tista’ tordna hija nnifisha.
93. Għalhekk, il-kunċett ta’ “mandat ta’ arrest [nazzjonali] jew kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja esegwibbli oħra li jkollhom l-istess effett”, fis-sens tal-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, ma huwiex intiż għall-atti li jiskattaw il-ftuħ ta’ proċeduri kriminali kontra persuna, iżda dawk li huma maħsuba sabiex jippermettu, permezz ta’ miżura koerċittiva, l-arrest ta’ din il-persuna bl-għan tal-preżentazzjoni tagħha quddiem qorti għall-finijiet tat-twettiq tal-atti tal-proċeduri kriminali.
94. Minn dan isegwi li mandat ta’ arrest Ewropew maħruġ fuq il-bażi ta’ deċiżjoni ta’ tqegħid taħt investigazzjoni, bħal dik li tinsab fl-ordni tad‑9 ta’ Awwissu 2019, li, skont il-qorti tar-rinviju, għandha bħala effett legali biss li tikkomunika lil persuna l-akkużi fil-konfront tagħha u li tagħtiha l-possibbiltà li tiddefendi ruħha billi tipprovdi spjegazzjonijiet jew billi toffri provi, mingħajr ma tikkostitwixxi ordni ta’ tfittxija u ta’ arrest ta’ din il-persuna, ma huwiex konformi ma’ dak li jipprevedi l-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584. Dan in-nuqqas ta’ osservanza tar-rekwiżit ta’ regolarità previst f’din id-dispożizzjoni jaffettwa l-validità tal-mandat ta’ arrest Ewropew.
95. Inżid li l-mandat ta’ preżentazzjoni maħruġ mis-servizzi tal-pulizija fit‑8 ta’ Awwissu 2019 bl-applikazzjoni tal-Artikolu 71 tan-NPK lanqas ma jikkostitwixxi “mandat ta’ arrest [nazzjonali] jew kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja esegwibbli oħra li jkollhom l-istess effett” fis-sens tal-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584. Fil-fatt, kif tindika l-qorti tar-rinviju, dan il-mandat ta’ preżentazzjoni jinħareġ sempliċement minn investigatur tal-pulizija, mingħajr l-intervent ta’ prosekutur jew ta’ qorti (minn qabel jew a posteriori). Għalhekk, dan ma jikkostitwixxix deċiżjoni ġudizzjarja (56).
96. Minn dawn l-elementi kollha nislet li, fil-kuntest proċedurali li fih sar il-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali, u b’analoġija ma’ dak li qieset il-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza tagħha tal‑1 ta’ Ġunju 2016, Bob-Dogi (57), il-protezzjoni ġudizzjarja b’żewġ livelli bħala prinċipju ma taħdimx kif meħtieġ f’sitwazzjoni bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, fejn tiġi applikata l-proċedura ta’ ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew mingħajr ma, qabel il-ħruġ ta’ dan tal-aħħar, awtorità ġudizzjarja nazzjonali tkun adottat deċiżjoni, bħall-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest nazzjonali, li fuqha jissawwar il-mandat ta’ arrest Ewropew (58).
97. Wara li ġew ippreċiżati dawn l-elementi proprji għall-kawża prinċipali, huwa possibbli, fil-fehma tiegħi, li jiġi kkunsidrat li r-rekwiżit ta’ mandat ta’ arrest nazzjonali, min-naħa l-oħra, kien ġie ssodisfatt kieku l-att nazzjonali li kien il-bażi tal-mandat ta’ arrest Ewropew kien ordni adottata mill-prosekutur konformement mal-Artikolu 64(2) tan-NPK. Issa, il-qorti tar-rinviju tindika li MM ma kienx is-suġġett ta’ tali miżura. Infakkar li din kienet miżura koerċittiva li tikkonsisti f’li tqiegħed taħt detenzjoni l-persuna akkużata għal tul massimu ta’ 72 siegħa bl-għan tal-preżentazzjoni tagħha quddiem il-qorti li ser tiddeċiedi dwar it-tqegħid tagħha taħt detenzjoni provviżorja eventwali. Il-qorti tar-rinviju tippreċiża, f’dan ir-rigward, li din il-miżura tikkostitwixxi l-bażi nazzjonali tipika, fil-Bulgarija, sabiex jinħareġ mandat ta’ arrest Ewropew matul il-fażi preliminari, u dan jidhirli li jirriżulta wkoll mill-indikazzjonijiet ipprovduti lill-Qorti tal-Ġustizzja mill-Gvern Bulgaru (59).
98. Madankollu, wieħed jista’ jistaqsi jekk, anki f’dan il-każ, id-dritt proċedurali Bulgaru jissodisfax ir-rekwiżiti relatati ma’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva meħtieġa mill-Qorti tal-Ġustizzja. Dan iwassalni sabiex neżamina l-ilment l-ieħor imqajjem mill-qorti tar-rinviju sabiex tqiegħed f’dubju r-regolarità tal-proċedura ta’ ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali, anki jekk is-sempliċi konstatazzjoni tal-assenza ta’ mandat ta’ arrest nazzjonali hija suffiċjenti sabiex tikkaratterizza n-nuqqas ta’ osservanza tar-rekwiżit ta’ regolarità previst fl-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584 u għalhekk sabiex jiġi kkonstatat li dan il-mandat ta’ arrest Ewropew huwa invalidu.
99. Fil-fatt, sabiex tqiegħed f’dubju l-validità tal-mandat ta’ arrest Ewropew, il-qorti tar-rinviju tirreferi għall-assenza ta’ possibbiltà fid-dritt proċedurali Bulgaru li jiġi ppreżentat rikors quddiem qorti kontra l-atti nazzjonali adottati mill-prosekutur bħala bażi ta’ tali mandat, bl-istess mod bħal kontra d-deċiżjoni tal-prosekutur li joħroġ mandat ta’ arrest Ewropew. B’hekk, mill-elementi ta’ informazzjoni li għandha l-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li kemm il-mandat ta’ preżentazzjoni kif ukoll l-ordni ta’ tqegħid taħt investigazzjoni jew il-miżura ta’ detenzjoni sa 72 siegħa bl-għan ta’ preżentazzjoni quddiem il-qorti kompetenti f’materja ta’ detenzjoni provviżorja, kif ukoll id-deċiżjoni li jinħareġ mandat ta’ arrest Ewropew, jistgħu jkunu suġġetti għal rikors biss quddiem l-istanza superjuri tal-Uffiċċju tal-Prosekutur.
100. Issa, inqis, b’mod parallel ma’ dak li huwa rikjest mill-Qorti tal-Ġustizzja meta jkun prosekutur li joħroġ mandat ta’ arrest Ewropew (60), li l-att nazzjonali tal-prosekutur li jikkostitwixxi l-bażi legali ta’ mandat ta’ arrest Ewropew għandu jkun jista’ jkun suġġett għal rimedju ġudizzjarju, fl-Istat Membru emittenti, li jissodisfa bis-sħiħ ir-rekwiżiti inerenti għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva.
101. Barra minn hekk, dan ir-rekwiżit jidhirli li huwa diġà rikjest mill-Qorti tal-Ġustizzja meta hija tiddeċiedi, fis-sitwazzjoni fejn, bħal f’dan il-każ, il-liġi tal-Istat Membru emittenti tagħti s-setgħa li toħroġ mandat ta’ arrest Ewropew lil awtorità li, waqt li tipparteċipa fl-amministrazzjoni tal-ġustizzja ta’ dan l-Istat Membru, ma hijiex imħallef jew qorti, li “[d]-deċiżjoni ġudizzjarja nazzjonali, bħal mandat ta’ arrest nazzjonali, li fuqha jissawwar il-mandat ta’ arrest Ewropew, għandha, min-naħa tagħha, tissodisfa [r-]rekwiżiti [inerenti għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva]” (61).
102. Skont il-Qorti tal-Ġustizzja, “[l]-issodisfar ta’ dawn ir-rekwiżiti għalhekk jippermetti li jiġi ggarantit lill-awtorità ġudizzjarja ta’ eżekuzzjoni li d-deċiżjoni li jinħareġ mandat ta’ arrest Ewropew għall-finijiet ta’ proċeduri kriminali hija bbażata fuq proċedura nazzjonali suġġetta għal stħarriġ ġudizzjarju u li l-persuna li hija s-suġġett ta’ dan il-mandat ta’ arrest nazzjonali bbenefikat mill-garanziji kollha meħtieġa għall-adozzjoni ta’ deċiżjonijiet bħal dawn, partikolarment dawk li jirriżultaw mid-drittijiet fundamentali u mill-prinċipji legali fundamentali msemmija fl-Artikolu 1(3) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584” (62).
103. B’hekk minn din il-ġurisprudenza jirriżulta li mandat ta’ arrest Ewropew għandu jkun ibbażat fuq mandat ta’ arrest nazzjonali maħruġ fil-kuntest ta’ proċedura nazzjonali suġġetta għal stħarriġ ġudizzjarju (63).
104. Fid-dawl tal-iżviluppi preċedenti, nissuġġerixxi lill-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi lill-qorti tar-rinviju li l-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584 għandu jiġi interpretat fis-sens li mandat ta’ arrest Ewropew għandu jiġi kkunsidrat bħalali huwa invalidu peress li ma huwiex ibbażat fuq “mandat ta’ arrest [nazzjonali] jew kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja esegwibbli oħra li jkollhom l-istess effett”, fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni. Dan il-kunċett ikopri l-miżuri nazzjonali adottati minn awtorità ġudizzjarja bl-għan tat-tfittxija u tal-arrest ta’ persuna li hija s-suġġett ta’ proċeduri kriminali, bl-iskop li tippreżentaha quddiem qorti għall-finijiet tat-twettiq tal-atti tal-proċeduri kriminali. Hija l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika jekk att nazzjonali ta’ tqegħid taħt investigazzjoni, bħal dak li jibbaża fuqu l-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali, jipproduċix tali effetti legali.
C. Fuq il-ġurisdizzjoni tal-qorti tar-rinviju sabiex tistħarreġ il-validità tal-mandat ta’ arrest Ewropew
105. Fil-motivi li jwassluha tagħmel it-tielet domanda preliminari tagħha lill-Qorti tal-Ġustizzja, il-qorti tar-rinviju tindika li d-dritt proċedurali Bulgaru jostakola l-fatt li hija tkun tista’ tistħarreġ il-validità ta’ mandat ta’ arrest Ewropew. Huwa għal din ir-raġuni li hija tistaqsi, essenzjalment, lill-Qorti tal-Ġustizzja dwar jekk id-dritt tal-Unjoni jagħtihiex titolu ta’ ġurisdizzjoni sabiex twettaq tali stħarriġ.
106. Il-qorti tar-rinviju tfakkar li l-leġiżlazzjoni Bulgara ma tipprevedix il-possibbiltà li jiġi ppreżentat rikors quddiem qorti sabiex tistħarreġ il-kundizzjonijiet għall-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest nazzjonali jew Ewropew.
107. Hija tirrileva li d-Deċiżjoni Qafas 2002/584 lanqas ma tipprevedi dritt għal rimedju effettiv fil-każ ta’ ksur tad-drittijiet tal-persuna mfittxija. Madankollu, hemm lok li jittieħed inkunsiderazzjoni l-Artikolu 47 tal-Karta, li, kif qieset il-Qorti tal-Ġustizzja, “huwa suffiċjenti fih innifsu u ma għandux (għalfejn) jiġi ppreċiżat mid-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni jew tad-dritt nazzjonali sabiex jagħti lill-individwi dritt invokabbli bħala tali” (64).
108. Il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk, għalkemm hija affaċċjata bil-konsegwenzi tal-eżekuzzjoni ta’ mandat ta’ arrest Ewropew fil-kuntest ta’ rikors intiż sabiex titneħħa d-detenzjoni provviżorja ta’ MM, hijiex ir-responsabbiltà tagħha li tagħti l-protezzjoni ġudizzjarja effettiva rikjesta mill-Artikolu 47 tal-Karta jew jekk, għall-kuntrarju, għandhiex tirrinunzja l-ġurisdizzjoni fir-rigward tal-problema dwar il-validità tal-mandat ta’ arrest Ewropew billi tagħti lil MM il-possibbiltà li jippreżenta rikors ġdid bl-għan li jikseb kumpens pekunjarju.
109. Il-qorti tar-rinviju tirrileva li mill-punt 69 tas-sentenza Parquet général du Grand-Duché de Luxembourg u Openbaar Ministerie (Prosekuturi ta’ Lyon u ta’ Tours) (65) jirriżulta li jikkostitwixxi rimedju effettiv dak li jista’ jiġi ppreżentat kontra mandat ta’ arrest Ewropew wara l-konsenja tal-persuna arrestata. Din il-qorti tistaqsi dwar jekk tali rimedju effettiv jinkludix il-possibbiltà li jitressqu argumenti relatati mal-validità ta’ mandat ta’ arrest Ewropew quddiem il-qorti li tevalwa l-legalità ta’ tqegħid taħt detenzjoni provviżorja, u dan huwa l-każ tal-qorti tar-rinviju.
110. Barra minn hekk, sa fejn il-qorti tar-rinviju tikkunsidra li l-illegalità tal-mandat ta’ arrest Ewropew tibbaża preċiżament fuq l-impossibbiltà li jiġi ppreżentat rikors quddiem qorti sabiex tistħarreġ il-legalità tiegħu, jista’ jkun xieraq, fil-fehma tagħha, li hija twettaq stħarriġ. Il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk il-konstatazzjoni minnha nnifisha tal-illegalità tal-mandat ta’ arrest Ewropew kontenzjuż tikkostitwixxix, fin-natura tagħha, rimedju ġudizzjarju quddiem qorti, kif rikjest mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, minkejja li d-dritt nazzjonali ma jippermettix li din il-qorti tagħmel tali konstatazzjoni. Sa fejn id-dritt nazzjonali jipprojbixxi lill-qorti tar-rinviju milli tistħarreġ b’mod indirett id-deċiżjoni tal-prosekutur li joħroġ mandat ta’ arrest Ewropew, din il-qorti tikkunsidra li sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja biss tista’ tikkostitwixxi l-bażi ta’ tali soluzzjoni.
111. Fid-dawl ta’ dawn l-elementi, il-qorti tar-rinviju tesprimi l-opinjoni li tgħid li l-eżekuzzjoni ta’ mandat ta’ arrest Ewropew ma tistax tiġġustifika rifjut ta’ protezzjoni ġudizzjarja, sa fejn il-Qorti tal-Ġustizzja tippermetti l-possibbiltà ta’ rikors kontra tali mandat anki wara l-konsenja tal-persuna mfittxija.
112. Il-Gvern Bulgaru jqis li l-funzjoni mwettqa mill-qorti tar-rinviju meta titwassal, bħal f’dan il-każ, skont l-Artikolu 270 tan-NPK, sabiex tiddeċiedi dwar iż-żamma taħt detenzjoni provviżorja ta’ persuna li hija s-suġġett ta’ proċeduri kriminali, tippermetti li jiġi ggarantit stħarriġ ġudizzjarju tal-kundizzjonijiet għall-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew kif ukoll tan-natura proporzjonata tiegħu, kif teżiġi l-Qorti tal-Ġustizzja.
113. Dan il-gvern jispjega, f’dan ir-rigward, li l-miżura meħuda mill-prosekutur bl-applikazzjoni tal-Artikolu 64(2) tan-NPK hija intiża sabiex tiġi żgurata fl-iqsar żmien possibbli d-dehra tal-persuna akkużata quddiem il-qorti kompetenti (66). Il-prosekutur jista’, fil-każ ta’ neċessità, jiddeċiedi t-tqegħid taħt detenzjoni ta’ din il-persuna għal massimu ta’ 72 siegħa sabiex titressaq quddiem il-qorti kompetenti. L-ordni mogħtija mill-prosekutur skont din id-dispożizzjoni tobbligah iħarrek quddiem din il-qorti lill-persuna akkużata fl-iqsar żmien possibbli wara l-konsenja tagħha fuq il-bażi ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, għall-finijiet tal-eżami tat-talba tiegħu intiża sabiex l-imsemmija qorti tadotta miżura ta’ tqegħid taħt detenzjoni provviżorja.
114. Skont il-Gvern Bulgaru, l-obbligu impost hawnhekk fuq il-prosekutur li jħarrek quddiem il-qorti kompetenti fl-iqsar żmien possibbli l-persuna mfittxija u kkonsenjata fuq il-bażi ta’ mandat ta’ arrest Ewropew għall-finijiet li tiddeċiedi dwar it-talba għal tqegħid taħt detenzjoni provviżorja, jirrappreżenta stħarriġ ġudizzjarju ulterjuri tal-kundizzjonijiet għall-ħruġ ta’ dan il-mandat ta’ arrest Ewropew, kif ukoll tan-natura proporzjonata tiegħu. Din is-sitwazzjoni hija konformi mal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (67).
115. Il-Gvern Bulgaru jispjega, fil-fatt, li l-qorti kompetenti sabiex tiddeċiedi dwar l-eżistenza ta’ motivi li jippermettu li tiġi imposta miżura ta’ tqegħid taħt detenzjoni provviżorja skont l-Artikolu 63(1) tan-NPK inevitabbilment titwassal, b’mod parallel mal-evalwazzjoni tan-neċessità li tiġi imposta tali miżura, sabiex twettaq il-verifika tal-kundizzjonijiet meħtieġa għall-ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew, kif ukoll tan-natura proporzjonata ta’ dan tal-aħħar, fir-rigward tal-kriterji stabbiliti fid-dispożizzjonijiet ikkombinati tal-Artikolu 63(1) u (2) tan-NPK (68).
116. Il-Gvern Bulgaru jqis, konsegwentement, li d-deċiżjoni tal-prosekutur li joħroġ mandat ta’ arrest Ewropew hija suġġetta għal stħarriġ ġudizzjarju li jissodisfa r-rekwiżiti ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva, kif rikjesti mill-Qorti tal-Ġustizzja.
117. Jiena naqbel li għandu jiġu kkunsidrat li, fil-kuntest tas-sistema proċedurali Bulgara, fejn il-persuna akkużata għandha tiġi ppreżentata fl-iqsar żmien possibbli quddiem il-qorti kompetenti sabiex tiddeċiedi dwar it-tqegħid eventwali tagħha taħt detenzjoni provviżorja, l-istħarriġ ġudizzjarju tal-kundizzjonijiet għall-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew li jista’ jitwettaq b’din il-kompetenza jissodisfa r-rekwiżit ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva kif enfasizzata mill-Qorti tal-Ġustizzja. Fil-fatt, iċ-ċirkustanzi, minn naħa, li dan ma huwiex rimedju ġudizzjarju separat kontra d-deċiżjoni tal-prosekutur li joħroġ mandat ta’ arrest Ewropew (69), iżda stħarriġ inċidentali fil-kuntest tar-rikors intiż sabiex titneħħa miżura ta’ detenzjoni provviżorja u, min-naħa l-oħra, li tali stħarriġ iseħħ wara l-konsenja tal-persuna mfittxija (70), ma jipprekludux tali konstatazzjoni. B’hekk, sabiex jissodisfa r-rekwiżit ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva, l-istħarriġ ġudizzjarju tal-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew jista’, fil-fehma tiegħi, jitwettaq b’mod inċidentali fil-kuntest ta’ rimedju ġuridiku fejn dan ma jkunx is-suġġett prinċipali. Dan jikkorrispondi f’dan il-każ għar-riżultat li l-qorti tar-rinviju tixtieq tasal għalih, jiġifieri teżamina r-regolarità tal-proċedura ta’ ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali fil-kuntest ta’ talba għal ħelsien imressqa quddiemha minn MM.
118. Madankollu, huwa importanti li jiġi enfasizzat li l-qorti tar-rinviju ma tesprimix l-istess ċertezza bħall-Gvern Bulgaru dwar il-possibbiltà għaliha li twettaq tali stħarriġ skont id-dritt proċedurali Bulgaru. Din il-qorti tqis, fil-fatt, li l-fatt li dan id-dritt jipprevedi rikors kontra d-deċiżjoni tal-prosekutur li joħroġ mandat ta’ arrest Ewropew biss quddiem l-istanza superjuri tal-Uffiċċju tal-Prosekutur u mhux quddiem qorti, jikkostitwixxi ostakolu sabiex hija tkun tista’ tirrikonoxxi li għandha ġurisdizzjoni sabiex tiddeċiedi dwar il-legalità ta’ tali att tal-prosekutur.
119. Infakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja timponi fuq l-Istat Membru emittenti obbligu ta’ riżultat ċar billi qieset li, “meta d-dritt tal-Istat Membru emittenti jagħti s-setgħa sabiex jinħareġ mandat ta’ arrest Ewropew lil awtorità li, waqt li tipparteċipa fl-amministrazzjoni tal-ġustizzja ta’ dak l-Istat Membru, ma hijiex fiha nfisha qorti, id-deċiżjoni li jinħareġ mandat ta’ arrest bħal dan u, b’mod partikolari, il-proporzjonalità ta’ deċiżjoni bħal din għandhom ikunu suġġetti għal rimedju ġudizzjarju, f’dak l-Istat Membru, li jissodisfa bis-sħiħ ir-rekwiżiti inerenti ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva” (71). L-għan ta’ tali rikors huwa li “tiggarantixxi li l-istħarriġ ġudizzjarju [tad-]deċiżjoni [li jinħareġ mandat ta’ arrest Ewropew] u l-kundizzjonijiet neċessarji għall-ħruġ ta’ dan il-mandat u, b’mod partikolari, tan-natura proporzjonali tagħha tosserva r-rekwiżiti inerenti għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva” (72). Skont il-Qorti tal-Ġustizzja, huma l-Istati Membri li għandhom “jiżguraw li l-ordinamenti ġuridiċi tagħhom jiggarantixxu b’mod effettiv il-livell ta’ protezzjoni ġudizzjarja meħtieġ mid-Deċiżjoni Qafas 2002/584 hekk kif interpretat mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja” (73).
120. Kif irrilevat il-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza tagħha tat‑30 ta’ Mejju 2013, F (74), “il-proċeduri ta’ konsenja kollha bejn l-Istati Membri li huma previsti taħt id-Deċiżjoni Qafas [2002/584] huma, b’mod konformi ma’ dan, imwettqa taħt stħarriġ ġudizzjarju” (75). Minn dan isegwi, skont il-Qorti tal-Ġustizzja, li “d-dispożizzjonijiet [ta’ din id-]Deċiżjoni Qafas diġà jipprovdu huma nfushom proċeduri konformi mar-rekwiżiti tal-Artikolu 47 tal-Karta, indipendentement mill-modalitajiet ta’ implementazzjoni [tal-imsemmija] Deċiżjoni Qafas magħżula mill-Istati Membri” (76).
121. Għaldaqstant, għalkemm ma huwiex imsemmi b’mod espliċitu fid-Deċiżjoni Qafas 2002/584, l-obbligu għall-Istat Membru emittenti li jistabbilixxi rimedju ġudizzjarju effettiv wieħed jew iktar sabiex jippermetti stħarriġ ġudizzjarju tal-kundizzjonijiet għall-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew maħruġ minn awtorità li, filwaqt li tipparteċipa fl-amministrazzjoni tal-ġustizzja ta’ dan l-Istat Membru, ma hijiex hija nnifisha qorti, jirriżulta mis-sistema implimentata minn din id-deċiżjoni qafas konformement mar-rekwiżiti tal-Artikolu 47 tal-Karta.
122. L-eżistenza ta’ tali possibbiltà ta’ stħarriġ ġudizzjarju tal-kundizzjonijiet għall-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew fl-Istat Membru emittenti hija l-kundizzjoni indispensabbli għaż-żamma tal-fiduċja u tar-rikonoxximent reċiproċi bejn l-Istati Membri. Infakkar, f’dan ir-rigward, li l-Qorti tal-Ġustizzja qieset li “[l]-livell għoli ta’ fiduċja bejn l-Istati Membri li fuqu huwa bbażat il-mekkaniżmu tal-mandat ta’ arrest Ewropew huwa […] ibbażat fuq il-premessa li l-qrati kriminali tal-Istati Membri l-oħra, li, wara l-eżekuzzjoni ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, ser ikollhom imexxu l-proċedura kriminali ta’ prosekuzzjoni jew ta’ eżekuzzjoni ta’ piena jew ta’ miżura ta’ sigurtà li jċaħħdu l-libertà kif ukoll il-proċeduri kriminali fuq il-mertu, jissodisfaw ir-rekwiżiti ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva” (77), li tippreżumi l-eżistenza nnifisha ta’ possibbiltà ta’ stħarriġ ġudizzjarju.
123. Mill-prinċipju stabbilit mill-Qorti tal-Ġustizzja li jgħid li d-deċiżjoni meħuda minn prosekutur li joħroġ mandat ta’ arrest Ewropew għandu jkun jista’ jiġi suġġett fl-Istat Membru emittenti għal azzjoni ġudizzjarja li tissodisfa bis-sħiħ ir-rekwiżiti ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva, jirriżulta li rimedju ġudizzjarju effettiv wieħed jew iktar għandhom ikunu miftuħa għal dan l-għan f’dan l-Istat Membru.
124. Barra minn hekk ninnota li l-affermazzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja, li tgħid li r-responsabbiltà li tiġi mistħarrġa n-natura regolari ta’ mandat ta’ arrest Ewropew taqa’ taħt ir-responsabbiltà tal-Istat Membru emittenti (78), tibqa’ mingħajr applikazzjoni konkreta jekk id-dritt tal-Unjoni ma kienx jimponi li tali stħarriġ jista’ effettivament iseħħ f’dan l-Istat Membru, ftit huwa importanti f’dan ir-rigward li dan isir qabel, fl-istess ħin jew wara l-konsenja tal-persuna mfittxija. B’hekk, id-deċiżjoni tal-awtorità ġudizzjarja ta’ eżekuzzjoni hija mingħajr preġudizzju għall-possibbiltà għall-persuna kkonċernata, ladarba tiġi kkonsenjata, li tuża, fl-ordinament ġuridiku tal-Istat Membri emittenti, rimedji ġudizzjarji li jippermettulha tikkontesta l-validità tal-mandat ta’ arrest Ewropew li fuq il-bażi tiegħu din il-persuna ġiet ikkonsenjata (79).
125. Barra minn hekk, konformement mal-awtonomija proċedurali li jibbenefikaw minnha fil-kuntest tal-implimentazzjoni tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, fis-silenzju ta’ din tal-aħħar, l-Istati Membri għandhom marġni ta’ diskrezzjoni fir-rigward tal-modalitajiet konkreti ta’ implimentazzjoni ta’ stħarriġ ġudizzjarju tad-deċiżjoni li jinħareġ mandat ta’ arrest Ewropew (80). Meta jwaqqfu tali modalitajiet, madankollu l-Istati Membri għandhom jiżguraw li ma jmorrux kontra l-applikazzjoni tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584 (81).
126. Sabiex jintlaħaq ir-riżultat li jikkonsisti fil-possibbiltà ta’ stħarriġ ġudizzjarju tal-kundizzjonijiet għall-ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali, il-qorti tar-rinviju għandha, fil-fehma tiegħi, tinterpreta d-dritt proċedurali nazzjonali tagħha sabiex tfittex f’dan tal-aħħar titolu ta’ ġurisdizzjoni li jippermettilha tistħarreġ b’mod inċidentali, fil-kuntest tal-kawża li ġiet adita biha, ir-regolarità tal-proċedura ta’ ħruġ ta’ dan il-mandat (82). F’din il-perspettiva, l-obbligu ta’ interpretazzjoni konformi impost fuq il-qorti tar-rinviju jippermetti li jiġu tneħħi l-inkonvenzjenzi li tista’ tiġġenera l-awtonomija proċedurali tal-Istati Membri fuq ir-rekwiżit ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva tal-persuna li tkun is-suġġett ta’ konsenja.
127. Għalkemm din il-mobilizzazzjoni tad-dritt proċedurali nazzjonali favur stħarriġ ġudizzjarju inċidentali tal-proċedura ta’ ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma hijiex suffiċjenti jew tirriżulta impossibbli, minħabba li tmur kontra l-leġiżlazzjoni nazzjonali, nikkunsidra li l-qorti tar-rinviju tista’ tislet tali titolu ta’ ġurisdizzjoni mill-Artikolu 47 tal-Karta.
128. Fil-fatt, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li, “skont il-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, fl-ipoteżi fejn ikun impossibbli għaliha li twettaq interpretazzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali b’mod konformi mar-rekwiżiti tad-dritt tal-Unjoni, kull qorti nazzjonali, adita fil-kuntest tal-ġurisdizzjoni tagħha, għandha, bħala korp ta’ Stat Membru, l-obbligu li ma tapplikax kull dispożizzjoni nazzjonali li tmur kontra dispożizzjoni ta’ dan id-dritt li għandha effett dirett fil-kawża li tressqet quddiemha” (83).
129. Issa, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li “l-Artikolu 47 tal-Karta huwa suffiċjenti fih innifsu u ma għandux jiġi ppreċiżat mid-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni jew tad-dritt nazzjonali sabiex jagħti lill-individwi dritt invokabbli bħala tali” (84).
130. Barra minn hekk, “għalkemm, fl-assenza ta’ leġiżlazzjoni tal-Unjoni f’dan il-qasam, huwa l-ordinament ġuridiku intern ta’ kull Stat Membru li għandu jindika l-qrati kompetenti u jirregola l-modalitajiet proċedurali tar-rikorsi intiżi sabiex jiżguraw il-protezzjoni tad-drittijiet individwali dderivati mill-ordinament ġuridiku tal-Unjoni, l-Istati Membri għandhom madankollu r-responsabbiltà li jiżguraw, f’kull każ, ir-rispett tad-dritt għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva tal-imsemmija drittijiet kif iggarantit fl-Artikolu 47 tal-Karta” (85).
131. Il-Qorti tal-Ġustizzja qieset ukoll li, “għalkemm id-dritt tal-Unjoni ma jipprekludix, bħala prinċipju, lill-Istati Membri milli jistabbilixxu quddiem il-qrati nazzjonali tagħhom, bil-ħsieb li jiżguraw is-salvagwardja tad-drittijiet li l-individwi jisiltu mid-dritt tal-Unjoni, rimedji legali minbarra dawk stabbiliti mid-dritt nazzjonali […], ikun mod ieħor biss jekk ikun jirriżulta mill-istruttura tal-ordinament ġuridiku nazzjonali inkwistjoni li ma jeżisti l-ebda rimedju ġudizzjarju li tippermetti [jippermetti], anki jekk b’mod inċidentali, li jiġi assigurat ir-rispett tad-drittijiet li l-individwi jisiltu mid-dritt tal-Unjoni, jew inkella jekk l-uniku mod sabiex l-individwi jkollhom aċċess għal qorti jkun billi jiksru l-liġi” (86).
132. Minn dan isegwi li, għalkemm il-qorti tar-rinviju kellha tikkunsidra li hija kienet prekluża mid-dritt proċedurali nazzjonali tagħha, anki wara interpretazzjoni ta’ dan tal-aħħar, milli teżamina b’mod inċidentali, fil-kuntest tal-kawża li ġiet adita biha, ir-regolarità tal-proċedura ta’ ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew maħruġ mill-prosekutur, hija ssib, fil-fehma tiegħi, fl-Artikolu 47 tal-Karta, titolu ta’ ġurisdizzjoni sabiex twettaq tali stħarriġ (87).
133. Konsegwentement, meta d-dritt proċedurali tal-Istat Membru emittenti ma jipprevedix rimedju ġudizzjarju li jippermetti l-istħarriġ minn qorti tal-kundizzjonijiet għall-ħruġ ta’ tali mandat ta’ arrest Ewropew u, b’mod partikolari, tan-natura proporzjonata tiegħu, la qabel jew fl-istess ħin mal-adozzjoni tiegħu u lanqas ulterjorment (88), qorti li titwassal sabiex tiddeċiedi fi stadju tal-proċeduri kriminali wara l-konsenja tal-persuna mfittxija għandha tkun tista’ tistħarreġ, b’mod inċidentali, il-kundizzjonijiet għall-ħruġ ta’ dan il-mandat.
134. Għaldaqstant, il-qorti tar-rinviju, li hija adita b’talba għal ħelsien konformement mal-Artikolu 270 tan-NPK hija awtorizzata, skont l-Artikolu 47 tal-Karta, tistħarreġ il-kundizzjonijiet għall-ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew li ppermetta l-arrest u d-dehra tal-persuna mfittxija quddiemha kif ukoll l-adozzjoni sussegwenti ta’ deċiżjoni ta’ tqegħid taħt detenzjoni provviżorja.
135. Għalhekk nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi lill-qorti tar-rinviju li, fl-assenza ta’ dispożizzjonijiet fil-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru emittenti li jipprevedu rimedju ġudizzjarju għall-finijiet tal-istħarriġ tal-kundizzjonijiet li fihom mandat ta’ arrest Ewropew ikun inħareġ minn awtorità li, filwaqt li tipparteċipa fl-amministrazzjoni tal-ġustizzja ta’ dan l-Istat Membru, ma hijiex hija nnifisha qorti, il-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni kif ukoll id-dritt għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva, iggarantit mill-Artikolu 47 tal-Karta, għandhom jiġu interpretati fis-sens li dawn jimponu lill-qorti nazzjonali adita b’rikors intiż sabiex tiġi kkontestata l-legalità taż-żamma taħt detenzjoni provviżorja ta’ persuna li tkun is-suġġett ta’ konsenja skont mandat ta’ arrest Ewropew maħruġ fuq il-bażi ta’ att nazzjonali li ma jistax jiġi kklassifikat bħala “mandat ta’ arrest [nazzjonali] jew kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja esegwibbli oħra li jkollhom l-istess effett”, fis-sens tal-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, u li fil-kuntest tiegħu jitqajjem motiv ibbażat fuq in-natura invalida ta’ dan il-mandat ta’ arrest Ewropew fir-rigward tad-dritt tal-Unjoni, tiddikjara li hija għandha ġurisdizzjoni sabiex twettaq tali stħarriġ tal-validità.
D. Fuq il-konsegwenzi tan-natura invalida tal-mandat ta’ arrest Ewropew fuq id-detenzjoni provviżorja tal-persuna akkużata
136. Permezz tat-tielet domanda preliminari tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi wkoll lill-Qorti tal-Ġustizzja dwar il-konsegwenzi li hija għandha tislet, fil-kuntest tal-kawża li ġiet adita biha li hija relatata mad-detenzjoni provviżorja ta’ MM, mill-konstatazzjoni li tgħid li l-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali huwa invalidu.
137. B’mod partikolari, billi tirreferi, b’analoġija, għar-regola stabbilita fil-premessa 44 tad-Direttiva (UE) 2016/343 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad‑9 ta’ Marzu 2016 dwar it-tisħiħ ta’ ċerti aspetti tal-preżunzjoni tal-innoċenza u tad-dritt li wieħed ikun preżenti waqt il-proċess fil-proċedimenti kriminali (89), il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk il-konstatazzjoni li tgħid li l-mandat ta’ arrest Ewropew huwa invalidu għandux ikollha bħala konsegwenza li MM jitqiegħed fis-sitwazzjoni li kien isib ruħu fiha kieku l-ksur tad-dritt tal-Unjoni ma seħħx, u dan jimplika f’dan il-każ it-tneħħija tad-detenzjoni provviżorja ta’ MM.
138. Il-qorti tar-rinviju tirrileva, f’dan ir-rigward, li l-kundizzjonijiet kollha meħtieġa mid-dritt nazzjonali għat-tqegħid taħt detenzjoni provviżorja ta’ MM kienu u għadhom issodisfatti.
139. Madankollu, il-qorti tar-rinviju tosserva li, minn perspettiva purament proċedurali, it-tqegħid ta’ MM taħt detenzjoni provviżorja seta’ jiġi deċiż biss peress li dan tal-aħħar deher personalment quddiem il-qorti tar-rinviju, u din id-dehra nnifisha kienet ir-riżultat tal-eżekuzzjoni ta’ mandat ta’ arrest Ewropew invalidu. Skont din il-qorti, kieku dan tal-aħħar ma nħariġx, MM ma kienx jiġi arrestat fi Spanja, huwa ma kienx jiġi kkonsenjat lill-awtoritajiet ġudizzjarji Bulgari u għalhekk ma kienx jitqiegħed taħt detenzjoni provviżorja mill-qorti tar-rinviju.
140. Għalkemm ġie adottat dan l-approċċ, hemm lok, skont l-imsemmija qorti, li jiġi kkunsidrat li, fil-bażi tat-tqegħid ta’ MM taħt detenzjoni provviżorja, jeżisti ksur tar-rekwiżiti formali essenzjali peress li l-mandat ta’ arrest Ewropew inħareġ minn korp li ma għandux kompetenza (peress li l-parteċipazzjoni neċessarja ta’ qorti ma ġietx żgurata), fuq il-bażi ta’ deċiżjoni li ma hijiex mandat ta’ arrest nazzjonali. Dan għandu jwassal lill-qorti tar-rinviju sabiex tikkonkludi dwar l-illegalità tad-detenzjoni sussegwenti ta’ MM, li seħħet wara l-eżekuzzjoni ta’ dan il-mandat ta’ arrest Ewropew. MM għalhekk għandu jinħeles (90).
141. B’hekk, il-qorti tar-rinviju tqis li hija għandha tieħu inkunsiderazzjoni l-vizzji li hija kkonstatat fil-mandat ta’ arrest Ewropew u, jekk hija tikkonkludi dwar in-natura sostanzjali tagħhom, li hija għandu jkollha s-setgħa tneħħi d-detenzjoni provviżorja ta’ MM fuq il-bażi ta’ dan il-motiv proċedurali.
142. Infakkar, f’dan ir-rigward, li din id-detenzjoni provviżorja tirriżulta minn deċiżjoni meħuda mill-qorti tar-rinviju tad‑29 ta’ Lulju 2020 wara talba f’dan is-sens imressqa fil-ġurnata ta’ qabel mill-prosekutur.
143. Din id-deċiżjoni ta’ detenzjoni provviżorja ġiet ikkonfermata mill-qorti tal-appell.
144. Il-qorti tar-rinviju bħalissa hija adita b’rikors ġdid intiż għall-istħarriġ tal-legalità tad-detenzjoni provviżorja ta’ MM. B’hekk, dan ir-rinviju għal deċiżjoni preliminari huwa ppreżentat fil-kuntest ta’ proċedura skont l-Artikolu 270 tan-NPK, mibdija mid-difiża ta’ MM bl-għan li titneħħa d-detenzjoni provviżorja ta’ dan tal-aħħar.
145. B’mod preliminari, jidhirli importanti li jiġi enfasizzat li d-dritt tal-Unjoni, fl-istat attwali tiegħu, għadu ma wettaqx armonizzazzjoni tal-kundizzjonijiet li skonthom tista’ tiġi deċiża detenzjoni provviżorja fil-konfront ta’ persuna li tkun is-suġġett ta’ proċeduri kriminali (91). B’hekk huwa biss fil-kundizzjonijiet previsti mid-dritt nazzjonali tagħha li l-qorti kompetenti fil-qasam tad-detenzjoni provviżorja tista’ tiddeċiedi dwar tali miżura u li tinterrompi, jekk ikun il-każ, l-eżekuzzjoni tagħha jekk hija tikkonstata li tali kundizzjonijiet ma għadhomx issodisfatti.
146. Madankollu, ma iniex ser nasal sabiex nikkunsidra, kif jidher li tissuġġerixxi l-Kummissjoni, li l-proċedura kollha li hija adita biha l-qorti tar-rinviju taqa’ ’l barra mill-kamp ta’ applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, b’tali mod li, konformement mal-Artikolu 51(1) tal-Karta, din tal-aħħar ma tkunx applikabbli. Fil-fatt, sa fejn, kif indikajt preċedentement, fil-kawża inkwistjoni fil-kawża prinċipali, l-istħarriġ ġudizzjarju tal-validità tal-mandat ta’ arrest Ewropew għandu jitwettaq fil-kuntest ta’ din il-kawża dwar iż-żamma jew le tad-detenzjoni provviżorja ta’ MM, id-Deċiżjoni Qafas 2002/584 u l-Artikolu 47 tal-Karta jibqgħu applikabbli. Sa fejn, kif jirriżulta mill-iżviluppi preċedenti, is-sistema implimentata minn din id-deċiżjoni qafas tibbaża fuq il-garanzija ta’ stħarriġ ġudizzjarju tal-mandat ta’ arrest Ewropew, it-twettiq ta’ tali stħarriġ jikkostitwixxi dejjem implimentazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, konformement mal-Artikolu 51(1) tal-Karta, u dan irrispettivament mill-istadju tal-proċeduri kriminali li jsir fih.
147. Fid-dawl ta’ din il-preċiżazzjoni li saret, nikkunsidra li, minħabba limiti inerenti għall-istrument ta’ kooperazzjoni ġudizzjarja f’materji kriminali li jikkostitwixxi l-mandat ta’ arrest Ewropew, la d-Deċiżjoni Qafas 2002/584 u lanqas l-Artikolu 47 tal-Karta ma jimponu lill-qorti tar-rinviju li teħles lill-persuna li hija s-suġġett ta’ miżura ta’ detenzjoni provviżorja jekk hija tikkonstata li l-mandat ta’ arrest Ewropew li wassal għall-konsenja ta’ din il-persuna huwa invalidu.
148. Konformement mal-Artikolu 1(1) ta’ din id-deċiżjoni qafas, “l-għan tal-mekkaniżmu tal-mandat ta’ arrest Ewropew huwa li jippermetti l-arrest u l-konsenja ta’ persuna rikjesta sabiex, fid-dawl tal-għan imfittex mill-imsemmija deċiżjoni qafas, ir-reat imwettaq ma jibqax mingħajr kastig u li jitressqu azzjonijiet kontra din il-persuna jew li din il-persuna tiskonta l-piena li ċċaħħad il-libertà imposta kontriha” (92). Minn dan isegwi li, peress li l-persuna mfittxija ġiet arrestata u sussegwentement ikkonsenjata lill-Istat Membru emittenti, il-mandat ta’ arrest Ewropew, bħala prinċipju, temm l-effetti legali tiegħu, b’riżerva għall-effetti tal-konsenja previsti b’mod espliċitu fil-Kapitolu 3 tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584 (93).
149. Fid-dawl ta’ dawn il-limiti inerenti għall-mekkaniżmu tal-mandat ta’ arrest Ewropew, għandu jiġi enfasizzat li dan ma jikkostitwixxix titolu ta’ detenzjoni ta’ din il-persuna fl-Istat Membru emittenti.
150. Din is-sitwazzjoni għandha tkun distinta minn dik li tipprevali fl-Istat Membru ta’ eżekuzzjoni. Fil-fatt, għalkemm, skont l-Artikolu 12 tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, id-detenzjoni eventwali tal-persuna arrestata fl-Istat Membru ta’ eżekuzzjoni fuq il-bażi ta’ mandat ta’ arrest Ewropew għandha tiġi deċiża konformement mad-dritt nazzjonali ta’ dan l-Istat Membru, dan il-mandat jikkostitwixxi l-appoġġ neċessarju ta’ tali detenzjoni. Dan ifisser li, jekk l-awtorità ġudizzjarja ta’ eżekuzzjoni titwassal sabiex tirrifjuta li teżegwixxi mandat ta’ arrest Ewropew, il-miżura ta’ detenzjoni deċiża fl-istennija tal-konsenja titlef il-bażi legali tagħha.
151. Wara l-konsenja tal-persuna mfittxija fl-Istat Membru emittenti, att nazzjonali adottat minn awtorità ġudizzjarja ta’ dan tal-aħħar biss tista’ tikkostitwixxi l-bażi legali ta’ detenzjoni (94). B’hekk, ladarba tiġi kkonsenjata, il-persuna li hija s-suġġett ta’ proċeduri kriminali f’dan l-Istat Membru tista’ tinżamm biss fuq il-bażi ta’ titolu nazzjonali ta’ detenzjoni provviżorja, li jista’, skont il-partikolaritajiet tad-drittijiet nazzjonali, jiġi kkostitwit minn mandat ta’ arrest nazzjonali segwit, jekk ikun il-każ, minn deċiżjoni ġudizzjarja ta’ tqegħid taħt detenzjoni provviżorja ta’ din il-persuna jekk il-kundizzjonijiet previsti mid-dritt nazzjonali għal dan l-għan ikunu ssodisfatti. Minn dan isegwi li d-detenzjoni provviżorja fil-kuntest ta’ proċeduri kriminali fl-Istat Membru emittenti ma tibbażax fuq il-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, iżda tipproċedi minn titolu nazzjonali ta’ detenzjoni maħruġ b’mod regolari.
152. F’kull każ, hija l-qorti nazzjonali li għandha kompetenza li għandha tivverifika jekk miżura ta’ infurzar nazzjonali li ċċaħħad il-libertà tteħditx fil-konfront tal-persuna akkużata u jekk din ġietx adottata f’konformità mad-dritt nazzjonali tal-Istat Membru emittenti.
153. B’mod partikolari, huwa d-dritt nazzjonali tal-Istat Membru emittenti li għandu jiddetermina liema konsegwenzi jista’ jkollha l-assenza ta’ mandat ta’ arrest nazzjonali validu fuq id-deċiżjoni li persuna li hija s-suġġett ta’ proċeduri kriminali titqiegħed, u sussegwentement tinżamm jew le taħt detenzjoni provviżorja (95).
154. Madankollu, għandu jiġi ppreċiżat li, konformement ma’ ġurisprudenza stabbilita, l-Istati Membri huma marbuta li jeżerċitaw il-kompetenza tagħhom fil-qasam kriminali b’osservanza tad-dritt tal-Unjoni (96).
155. Konsegwentement, hija l-qorti nazzjonali li għandha tagħmel minn kollox sabiex iżomm kemm jista’ jkun l-effikaċja tas-sistema ta’ konsenja implimentata mid-Deċiżjoni Qafas 2002/584. Huwa għalhekk li deċiżjoni eventwali ta’ ħelsien tal-persuna kkonċernata għandha tiġi akkompanjata jew segwita minn miżuri xierqa sabiex jiġi evitat li din il-persuna taħrab mill-ġdid. L-assenza ta’ tali miżuri tista’ tillimita l-effikaċja tas-sistema ta’ konsenja stabbilita minn din id-deċiżjoni qafas u, għaldaqstant, tostakola t-twettiq tal-għanijiet li għandhom jintlaħqu minnha (97), fosthom il-ġlieda kontra l-impunità (98). L-effettività tal-kooperazzjoni ġudizzjarja f’materji kriminali u l-fiduċja reċiproka bejn l-Istati Membri jbatu ħafna jekk proċess ta’ konsenja bħal dak li twettaq f’dan il-każ ikollu l-effetti tiegħu miġjuba fix-xejn, u jwassal għall-ħarba tal-persuna kkonsenjata u jagħmel neċessarju l-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew ġdid.
156. Finalment, nippreċiża li l-analiżi preċedenti hija mingħajr preġudizzju għall-possibbiltà għall-persuna li hija s-suġġett ta’ mandat ta’ arrest Ewropew invalidu li tippreżenta, konformement mad-dritt nazzjonali tal-Istat Membru emittenti, kawża għal kumpens quddiem il-qorti nazzjonali kompetenti għal dan l-għan.
157. Minn dawn il-kunsiderazzjonijiet kollha niddeduċi li d-Deċiżjoni Qafas 2002/584 u l-Artikolu 47 tal-Karta għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jimponux li l-konstatazzjoni mill-qorti tar-rinviju li tgħid li mandat ta’ arrest Ewropew inħareġ b’mod irregolari, sa fejn ma huwiex ibbażat fuq “mandat ta’ arrest [nazzjonali] jew kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja esegwibbli oħra li jkollhom l-istess effett”, fis-sens tal-Artikolu 8(1)(c) ta’ din id-deċiżjoni qafas, għandha bħala konsegwenza l-ħelsien ta’ persuna mqiegħda taħt detenzjoni provviżorja wara li l-Istat Membru ta’ eżekuzzjoni kkonsenjaha lill-Istat Membru emittenti.
158. Hija l-qorti tar-rinviju li għandha tiddeċiedi, konformement mad-dritt nazzjonali tagħha, liema konsegwenzi tista’ tipproduċi l-assenza ta’ tali att nazzjonali, bħala bażi legali ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, fuq id-deċiżjoni li l-persuna akkużata tinżamm jew le taħt detenzjoni provviżorja, filwaqt li tiżgura li ma tippreġudikax l-effikaċja tas-sistema ta’ konsenja implimentata mid-Deċiżjoni Qafas 2002/584.
V. Konklużjoni
159. Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi għad-domandi preliminari magħmula mis-Spetsializiran nakazatelen sad (il-Qorti Kriminali Speċjalizzata, il-Bulgarija) kif ġej:
1) L-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2002/584/ĠAI tat‑13 ta’ Ġunju 2002 dwar il-mandat ta’ arrest Ewropew u l-proċeduri ta’ konsenja bejn l-Istati Membri, kif emendata bid-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2009/299/ĠAI tas‑26 ta’ Frar 2009, għandu jiġi interpretat fis-sens li mandat ta’ arrest Ewropew għandu jiġi kkunsidrat bħala invalidu peress li ma huwiex ibbażat fuq “mandat ta’ arrest [nazzjonali] jew kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja esegwibbli oħra li jkollhom l-istess effett”, fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni. Dan il-kunċett ikopri l-miżuri nazzjonali adottati minn awtorità ġudizzjarja bl-għan tat-tfittxija u tal-arrest ta’ persuna li hija s-suġġett ta’ proċeduri kriminali, bl-iskop li tkun preżenti quddiem qorti għall-finijiet tat-twettiq tal-atti tal-proċeduri kriminali. Hija l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika jekk att nazzjonali ta’ tqegħid taħt investigazzjoni, bħal dak li jibbaża fuqu l-mandat ta’ arrest Ewropew inkwistjoni fil-kawża prinċipali, jipproduċix tali effetti legali.
2) Fl-assenza ta’ dispożizzjonijiet fil-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru emittenti li jipprevedu rimedju ġudizzjarju għall-finijiet tal-istħarriġ tal-kundizzjonijiet li fihom mandat ta’ arrest Ewropew ikun inħareġ minn awtorità li, filwaqt li tipparteċipa fl-amministrazzjoni tal-ġustizzja ta’ dan l-Istat Membru, ma hijiex hija nnifisha qorti, il-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni kif ukoll id-dritt għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva, iggarantit mill-Artikolu 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, għandhom jiġu interpretati fis-sens li dawn jimponu lill-qorti nazzjonali adita b’rikors intiż sabiex tiġi kkontestata l-legalità taż-żamma taħt detenzjoni provviżorja ta’ persuna li tkun is-suġġett ta’ konsenja skont mandat ta’ arrest Ewropew maħruġ fuq il-bażi ta’ att nazzjonali li ma jistax jiġi kklassifikat bħala “mandat ta’ arrest [nazzjonali] jew kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja esegwibbli oħra li jkollhom l-istess effett”, fis-sens tal-Artikolu 8(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, kif emendata, u li fil-kuntest tiegħu jitqajjem motiv ibbażat fuq in-natura invalida ta’ dan il-mandat ta’ arrest Ewropew fir-rigward tad-dritt tal-Unjoni, tiddikjara li hija għandha ġurisdizzjoni sabiex twettaq tali stħarriġ tal-validità.
3) Id-Deċiżjoni Qafas 2002/584, kif emendata bid-Deċiżjoni Qafas Nru2009/29, u l-Artikolu 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jimponux li l-konstatazzjoni mill-qorti tar-rinviju li tgħid li mandat ta’ arrest Ewropew inħareġ b’mod irregolari, sa fejn ma huwiex ibbażat fuq “mandat ta’ arrest [nazzjonali] jew kwalunkwe deċiżjoni ġudizzjarja esegwibbli oħra li jkollhom l-istess effett”, fis-sens tal-Artikolu 8(1)(c) ta’ din id-deċiżjoni qafas, kif emendata, għandha bħala konsegwenza l-ħelsien ta’ persuna mqiegħda taħt detenzjoni provviżorja wara li l-Istat Membru ta’ eżekuzzjoni kkonsenjaha lill-Istat Membru emittenti.
Hija l-qorti tar-rinviju li għandha tiddeċiedi, konformement mad-dritt nazzjonali tagħha, liema konsegwenzi tista’ tipproduċi l-assenza ta’ tali att nazzjonali, bħala bażi legali ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, fuq id-deċiżjoni li l-persuna akkużata tinżamm jew le taħt detenzjoni provviżorja, filwaqt li tiżgura li ma tippreġudikax l-effikaċja tas-sistema ta’ konsenja implimentata mill-imsemmija deċiżjoni qafas, kif emendata.