ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

(πρώτο τμήμα)

της 18ης Μαΐου 2015

Υπόθεση F‑44/14

Jaana Pohjanmäki

κατά

Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης

«Υπαλληλική υπόθεση – Υπάλληλοι – Προαγωγή – Συγκριτική εξέταση των προσόντων – Ρόλος της ΑΔΑ και της ΚΕΙΕ – Μη ύπαρξη εκθέσεων βαθμολογίας – Μη συνεκτίμηση των εκθέσεων βαθμολογίας από τα μέλη της ΚΕΙΕ – Συμβατότητα των καθηκόντων εισηγητή στην ΚΕΙΕ με τα καθήκοντα πρώην βαθμολογητή – Πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως – Αρχαιότητα στον βαθμό – Επίπεδο των ασκουμένων αρμοδιοτήτων – Καθήκον μέριμνας»

Αντικείμενο:      Προσφυγή‑αγωγή ασκηθείσα δυνάμει του άρθρου 270 ΣΛΕΕ, το οποίο έχει εφαρμογή στη Συνθήκη ΕΚΑΕ βάσει του άρθρου 106α της Συνθήκης αυτής, με την οποία η J. Pohjanmäki ζητεί να ακυρωθεί η απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης περί μη προαγωγής της στον βαθμό AD 13 κατά την περίοδο προαγωγών 2013, καθώς και να υποχρεωθεί το Συμβούλιο να ικανοποιήσει την ηθική βλάβη την οποίαν ισχυρίζεται ότι υπέστη η προσφεύγουσα‑ενάγουσα λόγω της αποφάσεως αυτής.

Απόφαση:      Η προσφυγή-αγωγή απορρίπτεται. Η J. Pohjanmäki φέρει το ήμισυ των δικαστικών εξόδων της. Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης φέρει τα δικαστικά έξοδά του και καταδικάζεται στο ήμισυ των δικαστικών εξόδων της J. Pohjanmäki.

Περίληψη

1.      Υπάλληλοι – Προαγωγή – Συγκριτική εξέταση των προσόντων – Τρόπος – Συνεκτίμηση των εκθέσεων βαθμολογίας – Ελλιπής και παράτυπος ατομικός φάκελος – Συνέπειες

(Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρο 45)

2.      Υπάλληλοι – Προαγωγή – Συγκριτική εξέταση των προσόντων – Τρόπος – Συνεκτίμηση των εκθέσεων βαθμολογίας – Προηγούμενη εξέταση από συμβουλευτικές επιτροπές προαγωγών – Τρόπος – Εξέταση των εκθέσεων βαθμολογίας από ένα μόνο μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής προαγωγών – Επιτρέπεται

(Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρο 45)

3.      Υπάλληλοι – Προαγωγή – Συγκριτική εξέταση των προσόντων – Τρόπος – Συνεκτίμηση των εκθέσεων βαθμολογίας – Προηγούμενη εξέταση από συμβουλευτικές επιτροπές προαγωγών – Τρόπος – Μελέτη των εκθέσεων βαθμολογίας από μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής προαγωγών το οποίο υπήρξε βαθμολογητής του ενδιαφερομένου υπαλλήλου – Επιτρέπεται

(Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρο 45)

4.      Υπαλληλικές προσφυγές – Προηγούμενη διοικητική ένσταση – Απορριπτική απόφαση – Υποκατάσταση της αιτιολογίας της προσβαλλομένης πράξεως

(Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρα 45, 90 και 91)

5.      Υπάλληλοι – Προαγωγή – Κριτήρια – Προσόντα – Συνεκτίμηση της αρχαιότητας στον βαθμό – Επικουρικός χαρακτήρας – Συνεκτίμηση της σταθερότητας των προσόντων σε διάρκεια – Περιεχόμενο

(Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρο 45)

6.      Υπάλληλοι – Προαγωγή – Συγκριτική εξέταση των προσόντων – Εξουσία εκτιμήσεως της Διοικήσεως – Δικαστικός έλεγχος – Όρια – Πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως – Έννοια

(Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρο 45)

7.      Υπάλληλοι – Προαγωγή – Συγκριτική εξέταση των προσόντων – Εξουσία εκτιμήσεως της Διοικήσεως – Στοιχεία που μπορούν να ληφθούν υπόψη – Επίπεδο των ασκουμένων αρμοδιοτήτων

(Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρα 5 και 45)

8.      Υπάλληλοι – Προαγωγή – Διοικητική ένσταση μη προαχθέντος υποψηφίου – Απορριπτική απόφαση – Υποχρέωση αιτιολογήσεως – Περιεχόμενο – Ανεπαρκής αιτιολογία – Τακτοποίηση κατά τη διάρκεια της ένδικης διαδικασίας – Προϋποθέσεις

(Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρα 25 και 45)

1.      Για την ακύρωση αποφάσεως περί μη προαγωγής, δεν αρκεί να μην είναι νομοτύπως συμπληρωμένος και πλήρης ο ατομικός φάκελος του υποψηφίου, αλλά πρέπει επιπλέον να αποδεικνύεται ότι το γεγονός αυτό επέδρασε αποφασιστικά στη διαδικασία προαγωγών.

Όσον αφορά την παρατυπία της ελλείψεως στοιχείων σχετικά με τις υπηρεσίες υπαλλήλου κατά τη διάρκεια δύο περιόδων καλυπτουσών επτά συνολικά μήνες, δεν αποδεικνύεται ότι η παρατυπία αυτή επηρέασε αποφασιστικά τη διαδικασία προαγωγών. Ειδικότερα, η περίοδος των επτά συνολικά μηνών κατά την οποία οι υπηρεσίες του ενδιαφερομένου δεν αξιολογήθηκαν με εκθέσεις βαθμολογίας είναι πολύ βραχεία σε σύγκριση με την οκταετία που αυτός είχε συμπληρώσει στον συγκεκριμένο βαθμό, ο δε ενδιαφερόμενος δεν απέδειξε ούτε ισχυρίστηκε καν ότι επέδειξε κατά τους επτά αυτούς μήνες προσόντα τόσο σημαντικά ώστε να πιθανολογείται ότι, αν αυτά είχαν ληφθεί υπόψη, το αποτέλεσμα της συγκριτικής εξετάσεως θα ήταν διαφορετικό.

(βλ. σκέψεις 41, 43 και 44)

Παραπομπή:

ΔΔΔΕΕ: απόφαση Sabbag Afota κατά Συμβουλίου, F‑9/11, EU:F:2011:196, σκέψεις 42 έως 44

2.      Όταν το σύστημα προαγωγών που εφαρμόζει ένα όργανο επιτρέπει τον διορισμό σε κάθε συμβουλευτική επιτροπή προαγωγών ενός εισηγητή, του οποίου ο ρόλος είναι να μελετά τους φακέλους και τις εκθέσεις βαθμολογίας και να ενημερώνει συναφώς τη συμβουλευτική επιτροπή προαγωγών, το γεγονός ότι ένα μόνο μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής προαγωγών μελέτησε τις εκθέσεις βαθμολογίας ενός των προαγώγιμων υπαλλήλων δεν συνεπάγεται πλημμελή συγκριτική εξέταση των προσόντων στο σύνολό της. Επιπλέον, δεδομένου ότι ο εσωτερικός κανονισμός του οργάνου δεν προβλέπει ιδιαίτερη διαδικασία ή διατυπώσεις για τον διορισμό του εισηγητή σε συμβουλευτική επιτροπή προαγωγών, η εξέταση των εκθέσεων βαθμολογίας από ένα από τα μέλη της συμβουλευτικής επιτροπής προαγωγών αρκεί προκειμένου να θεωρηθεί ότι το μέλος αυτό ενήργησε υπό την ιδιότητα του εισηγητή της συμβουλευτικής επιτροπής προαγωγών.

(βλ. σκέψη 46)

3.      Όταν το σύστημα προαγωγών που εφαρμόζει ένα όργανο επιτρέπει τον διορισμό σε κάθε συμβουλευτική επιτροπή προαγωγών ενός εισηγητή, του οποίου ο ρόλος είναι να μελετά τους φακέλους και τις εκθέσεις βαθμολογίας και να ενημερώνει συναφώς τη συμβουλευτική επιτροπή προαγωγών, και προβλέπει την περίπτωση που ο πρώτος βαθμολογητής ενός των προαγώγιμων υπαλλήλων είναι μέλος συμβουλευτικής επιτροπής προαγωγών, το μέλος αυτό δεν πρέπει να συμμετέχει στη συζήτηση που αφορά τον εν λόγω υπάλληλο. Δεν συντρέχει, ωστόσο, λόγος να επεκταθεί ο τελευταίος αυτός κανόνας και στα καθήκοντα του εισηγητή που το εν λόγω μέλος καλείται, στο πλαίσιο της συμβουλευτικής επιτροπής προαγωγών, να εκτελέσει στο στάδιο της μελέτης των σχετικών φακέλων και εκθέσεων.

(βλ. σκέψη 49)

4.      Ο εξελικτικός χαρακτήρας της προ της ασκήσεως της προσφυγής διαδικασίας επιτρέπει στη Διοίκηση, στο στάδιο της διοικητικής ενστάσεως, να επανεξετάζει την προσβαλλόμενη απόφαση βάσει νέων πραγματικών και νομικών στοιχείων και, εν ανάγκη, να τροποποιεί ή να συμπληρώνει την αιτιολογία στην οποία στηρίχθηκε η απόφαση αυτή.

(βλ. σκέψη 52)

Παραπομπή:

ΓΔΕΕ: απόφαση Mocová κατά Επιτροπής, T‑347/12 P, EU:T:2014:268, σκέψεις 34, 35 και 45

ΔΔΔΕΕ: αποφάσεις AZ κατά Επιτροπής, F‑26/10, EU:F:2011:163, σκέψη 38, και BD κατά Επιτροπής, F‑36/11, EU:F:2012:49, σκέψη 47

5.      Το άρθρο 45 του ΚΥΚ επιβάλλει η προαγωγή να πραγματοποιείται αποκλειστικά με επιλογή μεταξύ των προαγώγιμων υπαλλήλων με τα περισσότερα προσόντα. Κατά συνέπεια, για την προαγωγή υπαλλήλου, η αρχαιότητα στον βαθμό και στην υπηρεσία συνεκτιμάται μόνον ως επικουρικό κριτήριο, σε περίπτωση ίσων προσόντων με άλλους προαγώγιμους υπαλλήλους.

Το κριτήριο της σταθερότητας των προσόντων σε διάρκεια δεν αποτελεί χωριστό κριτήριο σε σχέση με τα τρία κριτήρια που απαριθμούνται στο άρθρο 45 του ΚΥΚ, αλλά συνδέεται άμεσα με το πρώτο από αυτά, το οποίο στηρίζεται στις εκθέσεις βαθμολογίας που συντάσσονται για τους υπαλλήλους και επιτρέπει στην αρμόδια για τους διορισμούς αρχή να επιτύχει δίκαιη ισορροπία μεταξύ των σκοπών, αφενός, της διασφαλίσεως ταχείας προόδου στη σταδιοδρομία των εξαιρετικών υπαλλήλων που διακρίνονται από εξαιρετικά υψηλό επίπεδο υπηρεσιών και, αφετέρου, της διασφαλίσεως μιας κανονικής σταδιοδρομίας στους υπαλλήλους που έχουν παράσχει επί μακρόν σταθερά υψηλού επιπέδου υπηρεσίες.

(βλ. σκέψεις 57 και 58)

Παραπομπή:

ΓΔΕΕ: απόφαση Stols κατά Συμβουλίου, T‑95/12 P, EU:T:2014:3, σκέψεις 40 έως 45

ΔΔΔΕΕ: αποφάσεις Barbin κατά Κοινοβουλίου, F‑68/09, EU:F:2011:11, σκέψη 91, και Nieminen κατά Συμβουλίου, F‑81/12, EU:F:2014:50, σκέψεις 43 και 44, κατά της οποίας εκκρεμεί αίτηση αναιρέσεως ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου, υπόθεση T‑464/14 P

6.      Για τους σκοπούς της συγκριτικής εξετάσεως των προσόντων των υποψηφίων για προαγωγή υπαλλήλων, η αρμόδια για τους διορισμούς αρχή διαθέτει ευρεία εξουσία εκτιμήσεως, ο δε έλεγχος του δικαστή της Ένωσης στο πλαίσιο αυτό πρέπει να περιορίζεται στο κατά πόσον, λαμβανομένων υπόψη των μεθόδων και των μέσων που οδήγησαν τη Διοίκηση στην εκτίμησή της, αυτή παρέμεινε εντός η επιλήψιμων ορίων και δεν χρησιμοποίησε την εξουσία της κατά τρόπο προδήλως εσφαλμένο. Ο δικαστής δεν μπορεί, επομένως, να υποκαταστήσει με τη δική του εκτίμηση για τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα των υποψηφίων την εκτίμηση της αρμόδιας για τους διορισμούς αρχής.

Συναφώς, η πλάνη είναι πρόδηλη οσάκις μπορεί να γίνει αντιληπτή ευχερώς και να εντοπιστεί βάσει των κριτηρίων από τα οποία ο νομοθέτης έχει εξαρτήσει τις αποφάσεις περί προαγωγής. Κατά συνέπεια, η διαπίστωση πρόδηλης πλάνης κατά την εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών, ικανής να δικαιολογήσει την ακύρωση αποφάσεως, προϋποθέτει ότι τα αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία εναπόκειται στον προσφεύγοντα να προσκομίσει, αρκούν για την ανατροπή των εκτιμήσεων της Διοικήσεως. Με άλλες λέξεις, λόγος ακυρώσεως αντλούμενος από πρόδηλη πλάνη πρέπει να απορρίπτεται εάν, παρά τα στοιχεία που προσκομίζει ο προσφεύγων, η αμφισβητούμενη εκτίμηση μπορεί να γίνει δεκτή ως αληθής ή έγκυρη.

(βλ. σκέψεις 61 και 62)

Παραπομπή:

ΔΔΔΕΕ: αποφάσεις AC κατά Συμβουλίου, F‑9/10, EU:F:2011:160, σκέψεις 22 έως 24, και Nieminen κατά Συμβουλίου, EU:F:2014:50, σκέψη 59

7.      Σύμφωνα με την αρχή της αντιστοιχίας βαθμού και καθηκόντων, την οποία θεσπίζει το άρθρο 5 του ΚΥΚ, οι μόνιμοι και λοιποί υπάλληλοι που έχουν τον ίδιο βαθμό θεωρείται ότι ασκούν καθήκοντα με ανάλογες αρμοδιότητες. Κατά συνέπεια, όταν προβαίνει σε συγκριτική εξέταση των προσόντων των προαγώγιμων υπαλλήλων, η Διοίκηση πρέπει να λαμβάνει υπόψη το επίπεδο των ασκούμενων από τον προαγώγιμο υπάλληλο καθηκόντων, σε περίπτωση που αυτά υπερβαίνουν τα συνήθως ανατιθέμενα σε υπάλληλο του βαθμού του.

(βλ. σκέψη 66)

Παραπομπή:

ΔΔΔΕΕ: απόφαση Merhzaoui κατά Συμβουλίου, F‑18/09, EU:F:2011:180, σκέψη 59

8.      Η αρμόδια για τους διορισμούς αρχή δεν υποχρεούται μεν να αιτιολογεί τις περί προαγωγής αποφάσεις στους μη προαχθέντες υπαλλήλους, πλην όμως οφείλει να αιτιολογεί την απόφασή της με την οποία απορρίπτει τη διοικητική ένσταση μη προαχθέντος υπαλλήλου κατά της αποφάσεως περί μη προαγωγής του, καθόσον η αιτιολογία της απορριπτικής αυτής αποφάσεως θεωρείται ότι συμπίπτει με την αιτιολογία της αποφάσεως κατά της οποίας βάλλει η διοικητική ένσταση.

Στο πλαίσιο αυτό, η επάρκεια της αιτιολογίας πρέπει να εκτιμάται σε σχέση προς τα ουσιώδη στοιχεία της επιχειρηματολογίας στην οποία απαντά το θεσμικό όργανο. Εφόσον, σύμφωνα με το άρθρο 45 του ΚΥΚ, οι προαγωγές γίνονται κατ’ επιλογήν μεταξύ των προαγώγιμων υπαλλήλων, αρκεί η αιτιολογία της αποφάσεως που απορρίπτει τη διοικητική ένσταση να αναφέρεται στην εφαρμογή των εκ του νόμου και του ΚΥΚ προϋποθέσεων προαγωγής στην ατομική περίπτωση του υπαλλήλου.

Επιπλέον, εφόσον η αρμόδια για τους διορισμούς αρχή έχει διατυπώσει κάποια υποτυπώδη αιτιολογία, είναι δυνατή η παροχή πρόσθετων διευκρινίσεων κατά τη διάρκεια της δίκης.

(βλ. σκέψεις 79, 80 και 83)

Παραπομπή:

ΓΔΕΕ: διάταξη Van Neyghem κατά Συμβουλίου, T‑113/13 P, EU:T:2013:568, σκέψη 17

ΔΔΔΕΕ: αποφάσεις AC κατά Συμβουλίου, EU:F:2011:160, σκέψη 29· Sabbag Afota κατά Συμβουλίου, EU:F:2011:196, σκέψη 65, και Bouillez κ.λπ. κατά Συμβουλίου, F‑11/11, EU:F:2012:8, σκέψη 22