WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ
(trzecia izba)

z dnia 12 grudnia 2012 r.

Sprawa F‑90/11

BS

przeciwko

Komisji Europejskiej

Służba publiczna – Były urzędnik – Zabezpieczenie społeczne – Artykuł 73 regulaminu pracowniczego – Przepisy dotyczące ubezpieczenia od ryzyka wypadków i chorób zawodowych – Skala stanowiąca załącznik do przepisów ubezpieczeniowych – Stopień psychicznej lub fizycznej niezdolności do pracy – Interpretacja skali – Komisja lekarska – Zakres zadań – Zasada kolegialności

Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 270 TFUE, znajdującego zastosowanie do traktatu EWEA na mocy jego art. 106a, w której BS, były urzędnik Komisji Europejskiej, żąda w szczególności stwierdzenia nieważności decyzji z dnia 20 grudnia 2010 r., w drodze której organ powołujący zamknął postępowanie wszczęte na podstawie art. 73 Regulaminu pracowniczego urzędników Unii Europejskiej (zwanego dalej „regulaminem pracowniczym”) i stwierdził brak uszczerbku na zdrowiu fizycznym i psychicznym (zwanego dalej „uszczerbkiem na zdrowiu”).

Orzeczenie: Skarga zostaje oddalona. Skarżący pokrywa własne koszty i zostaje obciążony kosztami poniesionymi przez Komisję.

Streszczenie

1.      Urzędnicy – Zabezpieczenie społeczne – Ubezpieczenie z tytułu wypadków i chorób zawodowych – Opinia lekarska – Odmowa podpisania sprawozdania przez jednego z członków komisji lekarskiej – Wada formalna – Brak – Przesłanki

(regulamin pracowniczy, art. 73; przepisy dotyczące ubezpieczenia od ryzyka wypadków i chorób zawodowych, art. 22 ust. 3)

2.      Urzędnicy – Zabezpieczenie społeczne – Ubezpieczenie z tytułu wypadków i chorób zawodowych – Opinia lekarska – Właściwość komisji lekarskiej – Oceny o charakterze prawnym – Wyłączenie – Interpretacja skali oceny fizycznej i psychicznej niezdolności do pracy – Dopuszczalność

(regulamin pracowniczy, art. 73; przepisy dotyczące ubezpieczenia od ryzyka wypadków i chorób zawodowych, art. 22 ust. 3, załącznik C)

3.      Urzędnicy – Zabezpieczenie społeczne – Ubezpieczenie z tytułu wypadków i chorób zawodowych – Opinia lekarska – Kontrola sądowa – Granice

(regulamin pracowniczy, art. 73; przepisy dotyczące ubezpieczenia od ryzyka wypadków i chorób zawodowych, art. 22 ust. 3)

4.      Urzędnicy – Zabezpieczenie społeczne – Ubezpieczenie z tytułu wypadków i chorób zawodowych – Opinia lekarska – Obowiązek uzasadnienia ciążący na komisji lekarskiej – Zakres

(regulamin pracowniczy, art. 73; przepisy dotyczące ubezpieczenia od ryzyka wypadków i chorób zawodowych, art. 22 ust. 3)

5.      Urzędnicy – Zabezpieczenie społeczne – Ubezpieczenie z tytułu wypadków i chorób zawodowych – Opinia lekarska – Obowiązek udzielenia przez komisję lekarską odpowiedzi na pytania podniesione w sporządzonym przez organ powołujący zakresie zadań – Zakres – Granice

(regulamin pracowniczy, art. 73; przepisy dotyczące ubezpieczenia od ryzyka wypadków i chorób zawodowych, art. 22 ust. 2)

6.      Urzędnicy – Zabezpieczenie społeczne – Ubezpieczenie z tytułu wypadków i chorób zawodowych – Niepełnosprawność – Pojęcie – Wystarczająco ciężkie skaleczenia – Zaliczenie

(regulamin pracowniczy, art. 73; przepisy dotyczące ubezpieczenia od ryzyka wypadków i chorób zawodowych, załącznik A, art. 73)

1.      Sprawozdanie komisji lekarskiej nie jest dotknięte wadą formalną z tego tylko względu, że jeden z jej członków odmówił jego podpisania. Jednakże w celu poszanowania zasady kolegialności prac komisji lekarskiej należy ustalić, czy członek, który się wstrzymał od podpisania sprawozdania, miał możliwość skutecznego przedstawienia swego punktu widzenia dwóm pozostałym członkom.

(zob. pkt 38)

Odesłanie:

Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑79/09 AE przeciwko Komisji, 14 września 2010 r., pkt 56 i przytoczone tam orzecznictwo

2.      Artykuł 22 ust. 3 przepisów dotyczących ubezpieczenia od ryzyka wypadków i chorób zawodowych, przewidzianych w art. 73 regulaminu pracowniczego, ogranicza właściwość komisji lekarskiej do czysto medycznego aspektu akt i zobowiązuje ją do uznania się za niewłaściwą w wypadku sporu o charakterze prawnym.

W związku z tym, w celu oceny stopnia fizycznej i psychicznej niezdolności do pracy komisja lekarska stosuje europejską skalę oceny fizycznej i psychicznej niezdolności do pracy do celów medycznych, stanowiącą załącznik A do tych przepisów, jak również załącznik C. Tymczasem przy okazji tego stosowania komisja lekarska musi dokonać powiązania między ustaleniami medycznymi a zdefiniowanymi w skali i załączniku C kategoriami prawnymi, co wymaga wcześniejszego zidentyfikowania i wytyczenia tych kategorii. Tym samym, z działalnością komisji lekarskiej nierozerwalnie łączy się dokonywanie kwalifikacji, w świetle stosowanych przez nią przepisów skali i załącznika C, ustaleń medycznych, do których doszła. Jej właściwość nie jest zatem wykluczona, skoro działania te bezsprzecznie wpisują się w ramy medycznego aspektu akt.

Ponadto to właśnie organ powołujący ostatecznie zatwierdza dokonaną przez komisję lekarską interpretację skali i załącznika C do celów kwalifikacji ustaleń medycznych przeprowadzonych przez komisję lekarską, a tym samym unika jakiegokolwiek ryzyka niepewności prawnej związanej z ewentualnymi zmianami w tej interpretacji, mając na względzie zmiany związane ze składem komisji lekarskich.

(zob. pkt 62, 64, 65, 69)

3.      Kontrola sądowa opinii lekarskich nie może obejmować ocen ściśle lekarskich, które należy uznać za ostateczne, jeśli zostały wydane w sposób zgodny z przepisami. Sąd Unii jest natomiast właściwy w zakresie zbadania, czy opinia zawiera uzasadnienie umożliwiające ocenę względów, na których zostały oparte zawarte w niej wnioski, oraz czy istnieje zrozumiały związek pomiędzy ustaleniami lekarskimi zawartymi w opinii a wnioskami, do jakich się w niej dochodzi.

(zob. pkt 72)

Odesłanie:

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑47/97 Plug przeciwko Komisji, 27 czerwca 2000 r., pkt 117

4.      Zadaniem komisji lekarskiej jest wydanie opinii na temat przedłożonych jej kwestii o charakterze medycznym. Mając na względzie to zadanie, spoczywający na niej obowiązek uzasadnienia oznacza tylko, że ma ona wyjaśnić sposób postępowania, który na podstawie posiadanych przez nią informacji doprowadził ją do wniosków medycznych, które ostatecznie przyjęła. Wspomniany obowiązek uzasadnienia nie wymaga, by wyjaśniała, z jakich powodów uznała się za właściwą.

(zob. pkt 77)

5.      Nie można zarzucać komisji lekarskiej, że nie udzieliła szczegółowej odpowiedzi na każdy z punktów wymienionych w powierzonym jej zakresie zadań, jeśli z akt sprawy wynika, iż poprzez swoje oceny medyczne dostarczyła ona organowi powołującemu wszystkich informacji koniecznych do wydania przez niego decyzji. O ile bowiem art. 22 ust. 2 przepisów dotyczących ubezpieczenia od ryzyka wypadków i chorób zawodowych przewiduje, że instytucja sporządza zakres zadań, który następnie powierza komisji lekarskiej, o tyle przepis ten nie przewiduje w sposób wyraźny, by komisja lekarska była zobowiązana do udzielenia odpowiedzi na każde z pytań objętych tym zakresem.

W tym względzie przepisy ubezpieczeniowe przyznają komisji lekarskiej szerokie uprawnienia polegające na dostarczaniu organowi powołującemu wszystkich ocen medycznych koniecznych do wydania przez niego decyzji dotyczącej ustalenia stopnia fizycznej lub psychicznej niezdolności do pracy. Ponadto w ramach powierzonego jej przez przepisy ubezpieczeniowe zadania komisja lekarska jest zobowiązana do obiektywnego i niezależnego przedstawienia swojej oceny kwestii medycznych, co oznacza, że jej swoboda oceny powinna być całkowita. Wprawdzie w sytuacji, gdy organ powołujący otrzymuje sprawozdanie komisji lekarskiej, której zakres zadań sporządził, może on w drodze uzupełniającego zakresu zadań uściślić swe pytania lub podnieść nowe celem uzyskania wszystkich ocen, jakich potrzebuje, a w takim wypadku komisja lekarska jest zobowiązana udzielić jasnej i ścisłej odpowiedzi na postawione przez ten organ pytania, to jednak nawet w braku pytania dotyczącego konkretnego punktu w zakresie zadań komisja lekarska jest upoważniona do przekazania organowi powołującemu dodatkowych ustaleń medycznych, mogących objaśnić jego decyzję.

(zob. pkt 80–85)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa 2/87 Biedermann przeciwko Trybunałowi Obrachunkowemu, 19 stycznia 1988 r., pkt 19

Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑4/96 S przeciwko Trybunałowi Sprawiedliwości, 9 lipca 1997 r., pkt 41, 42, 44

6.      Za osobę niezdolną do pracy w rozumieniu art. 73 regulaminu pracowniczego należy uznać osobę, która w wyniku wypadku lub choroby zawodowej nie jest już w stanie, całkowicie lub częściowo, prowadzić normalnego, aktywnego życia. Byłaby zatem sprzeczna z celem art. 73 regulaminu pracowniczego, który zmierza właśnie do objęcia ryzyka takiej niezdolności do pracy, taka interpretacja art. 73 europejskiej skali oceny fizycznej i psychicznej niezdolności do pracy do celów medycznych, stanowiącej załącznik A do przepisów dotyczących ubezpieczenia od ryzyka wypadków i chorób zawodowych, zgodnie z którą każde skaleczenie skóry, bez względu na jego wagę, mogłoby wiązać się z co najmniej 5‑procentowym stopniem psychicznej lub fizycznej niezdolności do pracy. W rezultacie uwzględnieniu mogą podlegać wyłącznie wystarczająco ciężkie skaleczenia.

(zob. pkt 91)

Odesłanie:

Trybunał: sprawa 152/77 B. przeciwko Komisji, 2 października 1979 r., pkt 10