WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ
(trzecia izba)
z dnia 5 grudnia 2012 r.
Sprawa F‑6/12
Julien Bourtembourg
przeciwko
Komisji Europejskiej
Służba publiczna – Urzędnicy – Dodatek zagraniczny – Pojęcie zwykłego miejsca zamieszkania – Stały lub zwykły ośrodek interesów życiowych – Tymczasowy pobyt w celu ukończenia studiów – Miejsce wykonywania działalności zawodowej – Stosunki pracy na czas określony
Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 270 TFUE, znajdującego zastosowanie do traktatu EWEA na mocy jego art. 106a, w której J. Bourtembourg żąda stwierdzenia nieważności decyzji organu powołującego Komisji Europejskiej z dnia 11 października 2011 r. oddalającej jego zażalenie na odmowną decyzję Komisji z dnia 24 maja 2011 r. w sprawie przyznania dodatku zagranicznego.
Orzeczenie: Stwierdza się nieważność decyzji Komisji. Komisja pokrywa własne koszty i zostaje obciążona kosztami poniesionymi przez skarżącego.
Streszczenie
1. Urzędnicy – Wynagrodzenie – Dodatek zagraniczny – Przedmiot – Pojęcie przeniesienia za granicę – Urzędnicy posiadający obywatelstwo państwa członkowskiego miejsca zatrudnienia – Domniemanie istnienia wielorakich, ścisłych związków z tym państwem – Zakwestionowanie – Ciężar dowodu spoczywający na urzędniku
[regulamin pracowniczy, załącznik VII, art. 4 ust. 1 lit. b)]
2. Urzędnicy – Wynagrodzenie – Dodatek zagraniczny – Warunki przyznania – Urzędnicy posiadający obywatelstwo państwa członkowskiego miejsca zatrudnienia – Zwykłe miejsce zamieszkania poza państwem członkowskim miejsca zatrudnienia podczas okresu odniesienia – Pojęcie zwykłego miejsca zamieszkania – Zamieszkiwanie w dwóch okresach ograniczonych do odbycia praktyki zawodowej oraz wykonania umowy o pracę na czas określony – Okoliczności niepozwalające zakładać istnienia w miejscu zatrudnienia zwykłego miejsca zamieszkania
[regulamin pracowniczy, załącznik VII, art. 4 ust. 1 lit. b)]
1. Celem dodatku zagranicznego jest wynagrodzenie kosztów i szczególnych niedogodności wynikających z podjęcia służby w Unii dla urzędników, którzy z tego powodu są zmuszeni do przeniesienia swego miejsca zamieszkania z państwa, w którym dotąd zamieszkiwali, do państwa zatrudnienia i do zintegrowania się w nowym środowisku. Pojęcie przeniesienia za granicę zależy również od subiektywnej sytuacji urzędnika, a mianowicie stopnia jego zintegrowania z nowym środowiskiem, jak również zwłaszcza od tego, czy faktycznie zerwał on, chociaż jest obywatelem państwa członkowskiego miejsca swego zatrudnienia, więzi społeczne i zawodowe z tym państwem.
W tym względzie art. 4 ust. 1 lit. b) załącznika VII do regulaminu pracowniczego opiera się na domniemaniu, że obywatelstwo danej osoby stanowi poważną wskazówkę na istnienie wielorakich, ścisłych związków pomiędzy tą osobą a państwem, którego jest ona obywatelem. Domniemanie zgodności z prawem, które z zasady dotyczy aktów administracji, w powiązaniu z tym konkretnym domniemaniem dotyczącym obywatelstwa oznacza, że na skarżącym spoczywa ciężar dowodu, a więc obowiązek wykazania, iż ustanowił on ośrodek swoich interesów życiowych w innym państwie przez cały dziesięcioletni okres odniesienia i że w związku z odmową przyznania mu dodatku zagranicznego instytucja naruszyła przywołany wyżej przepis.
(zob. pkt 25, 26, 29)
Odesłanie:
Trybunał: sprawa 246/83 De Angelis przeciwko Komisji, 2 maja 1985 r., pkt 13; sprawa 330/85 Richter przeciwko Komisji, 13 listopada 1986 r., pkt 6; sprawa C‑452/93 P Magdalena Fernández przeciwko Komisji, 15 września 1994 r., pkt 20, 22
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑7/06 B przeciwko Komisji, 11 lipca 2007 r., pkt 39; sprawa F‑120/05 Kyriazis przeciwko Komisji, 20 listopada 2007 r., pkt 47, 48 i przytoczone tam orzecznictwo
2. W kontekście dodatku zagranicznego zwykłym miejscem zamieszkania jest miejsce, w którym zainteresowany ustanowił, z zamiarem nadania mu trwałego charakteru, stały lub zwykły ośrodek swoich interesów życiowych, przy czym w odniesieniu do urzędnika mającego obywatelstwo państwa miejsca zatrudnienia okoliczność zachowania lub ustanowienia w nim zwykłego miejsca zamieszkania, nawet na bardzo krótki okres podczas dziesięcioletniego okresu odniesienia, wiąże się z utratą prawa do dodatku zagranicznego lub odmową jego przyznania.
Jednakże tymczasowy pobyt w państwie miejsca zatrudnienia w ramach studiów nie zakłada zasadniczo woli przeniesienia tam ośrodka swoich interesów życiowych, chyba że pobyt ten w połączeniu z innymi istotnymi okolicznościami wskazuje na istnienie trwałych więzi społecznych i zawodowych łączących zainteresowanego z tym państwem.
Ponadto, chociaż miejsce wykonywania przez daną osobę działalności zawodowej stanowi poważną wskazówkę dla określenia zwykłego miejsca zamieszkania, sama okoliczność zamieszkiwania w państwie miejsca zatrudnienia przez okres ograniczony do wykonania umowy o pracę na czas określony nie pozwala zakładać istnienia woli przeniesienia tam stałego lub zwykłego ośrodka swoich interesów życiowych.
(zob. pkt 28, 36, 39, 40)
Odesłanie:
Trybunał: ww. sprawa Magdalena Fernández przeciwko Komisji, pkt 22
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑259/04 Koistinen przeciwko Komisji, 27 września 2006 r., pkt 38
Sąd do spraw Służby Publicznej: ww. sprawa B przeciwko Komisji, pkt 38 i przytoczone tam orzecznictwo; sprawa F‑129/06 Roldán Salvador przeciwko Komisji, 26 września 2007 r., pkt 51; ww. sprawa Kyriazis przeciwko Komisji, pkt 47