ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

(τρίτο τμήμα)

της 13ης Μαρτίου 2013

Υπόθεση F‑91/10

AK

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Υπαλληλική υπόθεση — Υπάλληλοι — Άρθρο 43, πρώτο εδάφιο, του ΚΥΚ — Εκπρόθεσμη σύνταξη των εκθέσεων εξελίξεως της σταδιοδρομίας — Ηθική βλάβη — Απώλεια ευκαιρίας προαγωγής»

Αντικείμενο:      Προσφυγή-αγωγή ασκηθείσα δυνάμει του άρθρου 270 ΣΛΕΕ, το οποίο έχει εφαρμογή στη Συνθήκη ΕΚΑΕ βάσει του άρθρου 106α της Συνθήκης αυτής, με την οποία η AK ζητεί, πρώτον, να ακυρωθεί η απόφαση της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της 24ης Νοεμβρίου 2009, με την οποία απερρίφθη η αίτησή της, αφενός, για αποκατάσταση της ζημίας που, όπως υποστηρίζει, υπέστη λόγω της μη συντάξεως εκθέσεων εξελίξεως της σταδιοδρομίας (στο εξής: ΕΕΣ) για τις περιόδους 2001/2002, 2004, 2005 και 2008, και, αφετέρου, για κίνηση διοικητικής έρευνας επί της καταγγελίας της περί ηθικής παρενοχλήσεως, και, δεύτερον, να υποχρεωθεί η Επιτροπή να της καταβάλει αποζημίωση.

Απόφαση: Η Επιτροπή υποχρεώνεται να καταβάλει στην AK το ποσό των 15 000 ευρώ προς ικανοποίηση της ηθικής της βλάβης. Η Επιτροπή υποχρεώνεται να καταβάλει στην AK το ποσό των 4 000 ευρώ ως αποζημίωση για την απώλεια ευκαιρίας προαγωγής της σε βαθμό ανώτερο του A 5 ή ισοδύναμο με αυτόν βαθμό προ της 1ης Μαρτίου 2008. Η προσφυγή-αγωγή απορρίπτεται κατά τα λοιπά. Η Επιτροπή φέρει τα δικαστικά έξοδά της και καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα της AK.

Περίληψη

1.      Υπαλληλικές προσφυγές — Έννομο συμφέρον — Αγωγή αποζημιώσεως — Εκπρόθεσμη σύνταξη των εκθέσεων εξελίξεως της σταδιοδρομίας — Υπάλληλος που συνταξιοδοτήθηκε λόγω μόνιμης και ολικής αναπηρίας — Διατήρηση του εννόμου συμφέροντος

(Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρα 53, 78, 90 και 91)

2.      Υπάλληλοι — Βαθμολογία — Έκθεση εξελίξεως της σταδιοδρομίας — Σύνταξη — Καθυστέρηση — Υπηρεσιακό πταίσμα που προκαλεί ηθική βλάβη — Προϋποθέσεις — Υπάλληλος που συνταξιοδοτήθηκε λόγω μόνιμης και ολικής αναπηρίας — Έκταση της βλάβης

(Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρο 43)

3.      Υπάλληλοι — Εξωσυμβατική ευθύνη θεσμικών οργάνων — Παράβαση της υποχρεώσεως εκτελέσεως ακυρωτικής αποφάσεως εντός εύλογης προθεσμίας — Υπηρεσιακό πταίσμα

(Άρθρο 266 ΣΛΕΕ)

4.      Υπαλληλικές προσφυγές — Πλήρης δικαιοδοσία — Αποκατάσταση της υλικής ζημίας που συνδέεται με την απώλεια ευκαιρίας — Εκτίμηση — Κριτήρια

(Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρο 91 § 1)

1.      Υπάλληλος που συνταξιοδοτείται αυτοδικαίως λόγω αναπηρίας, ανεξαρτήτως του αμιγώς υποθετικού ή, αντιθέτως, του πραγματικού χαρακτήρα της πιθανότητας επιστροφής του στην υπηρεσία, διατηρεί κατ’ αρχήν συμφέρον να αποζημιωθεί για τη ζημία που πράγματι υπέστη εξαιτίας της καθυστερήσεως στη σύνταξη των εκθέσεων του εξελίξεως της σταδιοδρομίας. Τούτο, εντούτοις, δεν απαλλάσσει τον εν λόγω υπάλληλο από την υποχρέωση τηρήσεως των κανόνων περί ιδρύσεως της εξωσυμβατικής ευθύνης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως του όρου που, προκειμένου για την αποκατάσταση ζημίας, επιβάλλει την απόδειξη πραγματικής και βέβαιης ζημίας.

(βλ. σκέψεις 33 και 35)

Παραπομπή:

ΔΕΕ: 27 Ιανουαρίου 1982, 256/80, 257/80, 265/80, 267/80 και 5/81, Birra Wührer κ.λπ. κατά Συμβουλίου και Επιτροπής, σκέψη 9· 22 Δεκεμβρίου 2008, C‑198/07 P, Gordon κατά Επιτροπής

ΓΔΕΕ: 12 Δεκεμβρίου 1996, T‑99/95, Stott κατά Επιτροπής, σκέψη 72

ΔΔΔΕΕ: 12 Μαΐου 2011, F‑50/09, Missir Mamachi di Lusignano κατά Επιτροπής, σκέψη 117, κατά της οποίας εκκρεμεί αίτηση αναιρέσεως ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπόθεση T‑401/11 P· 13 Σεπτεμβρίου 2011, F‑101/09, AA κατά Επιτροπής, σκέψη 78

2.      Η Διοίκηση οφείλει να μεριμνά για την περιοδική σύνταξη των εκθέσεων εξελίξεως της σταδιοδρομίας εντός των προθεσμιών που ορίζονται από τον ΚΥΚ ή από κανόνες που εκδίδονται κατ’ εφαρμογήν του, καθώς και για τη νομότυπη σύνταξη αυτών, τόσο για λόγους χρηστής διοικήσεως όσο και για τη διαφύλαξη των συμφερόντων των υπαλλήλων. Συνεπώς, εφόσον δεν συντρέχουν ιδιαίτερες περιστάσεις, η εκ μέρους της Διοικήσεως εκπρόθεσμη σύνταξη των εκθέσεων εξελίξεως της σταδιοδρομίας συνιστά υπηρεσιακό πταίσμα ικανό να θεμελιώσει την ευθύνη της.

Η καθυστέρηση στην κατάρτιση των εκθέσεων εξελίξεως της σταδιοδρομίας είναι αφ’ εαυτής ικανή να προκαλέσει ζημία στον υπάλληλο για τον λόγο και μόνο ότι η εξέλιξη της σταδιοδρομίας του μπορεί να θιγεί από την έλλειψη της εκθέσεως κατά το χρονικό σημείο κατά το οποίο επιβάλλεται η λήψη αποφάσεων που τον αφορούν. Υπό το πρίσμα αυτό, γίνεται δεκτό ότι ο υπάλληλος ο οποίος έχει συνταξιοδοτηθεί αυτοδικαίως λόγω αναπηρίας δύναται να αξιώσει την ικανοποίηση της πραγματικής και βέβαιης ηθικής βλάβης η οποία απορρέει από το καθεστώς αβεβαιότητας και ανησυχίας ως προς το επαγγελματικό του μέλλον στο οποίο περιήλθε εξαιτίας της μη συντάξεως εκθέσεων εξελίξεως της σταδιοδρομίας ενόσω ήταν εν ενεργεία. Τούτο ισχύει κατά μείζονα λόγο διότι η έκθεση εξελίξεως της σταδιοδρομίας συνιστά έγγραφη και επίσημη απόδειξη της ποιότητας των υπηρεσιών που ο εν λόγω υπάλληλος παρέσχε κατά την οικεία περίοδο.

Αντιθέτως, υπάλληλος που έχει συνταξιοδοτηθεί αυτοδικαίως λόγω αναπηρίας του οποίου οι προοπτικές επιστροφής στην ενεργό υπηρεσία είναι υποθετικές, δεν δύναται να προβάλει, για το διάστημα μετά την αυτοδίκαιη συνταξιοδότησή του, πραγματική και βέβαιη ηθική βλάβη απορρέουσα από το καθεστώς αβεβαιότητας και ανησυχίας ως προς το επαγγελματικό του μέλλον, εφόσον ακριβώς το επαγγελματικό αυτό μέλλον είναι υποθετικό.

(βλ. σκέψεις 49, 60 και 63)

Παραπομπή:

ΓΔΕΕ: 28 Μαΐου 1997, T‑59/96, Burban κατά Κοινοβουλίου, σκέψη 68· 23 Οκτωβρίου 2003, T‑279/01, Lebedef κατά Επιτροπής, σκέψεις 55 και 56· 30 Σεπτεμβρίου 2004, T‑246/02, Ferrer de Moncada κατά Επιτροπής, σκέψη 68

3.      Το εκδόν την ακυρωθείσα πράξη όργανο οφείλει να λάβει τα μέτρα που συνεπάγεται η εκτέλεση της δικαστικής αποφάσεως περί ακυρώσεως. Ως προς τούτο, δεδομένου ότι η εκτέλεση μιας τέτοιας αποφάσεως επιτάσσει τη λήψη ορισμένων διοικητικών μέτρων, το όργανο έχει στη διάθεσή του εύλογη προθεσμία για να συμμορφωθεί με την απόφαση αυτή. Συνεπώς, ένα θεσμικό όργανο ενεργεί κατά παράβαση του άρθρου 266 ΣΛΕΕ και υποπίπτει σε υπηρεσιακό πταίσμα ικανό να οδηγήσει σε ίδρυση της ευθύνης της Ένωσης οσάκις, χωρίς να υφίστανται ιδιαίτερα προβλήματα ερμηνείας της αποφάσεως περί ακυρώσεως ή πρακτικές δυσκολίες, παραλείπει να λάβει συγκεκριμένα μέτρα προς εκτέλεση της εν λόγω αποφάσεως εντός εύλογης προθεσμίας.

(βλ. σκέψη 50)

Παραπομπή:

ΓΔΕΕ: 10 Ιουλίου 1997, T‑81/96, Αποστολίδης κ.λπ. κατά Επιτροπής, σκέψη 37

ΔΔΔΕΕ: 17 Απριλίου 2007, F‑44/06 και F‑94/06, C και F κατά Επιτροπής, σκέψεις 60, 63 έως 67

4.      Η απώλεια ευκαιρίας, όπως, μεταξύ άλλων, της ευκαιρίας ταχύτερης προαγωγής, συνιστά, υπό τον όρον ότι τεκμηριώνεται επαρκώς, αποκαταστατέα υλική ζημία. Ο υπάλληλος ο οποίος έχει συνταξιοδοτηθεί αυτοδικαίως λόγω αναπηρίας διατηρεί το δικαίωμα να ζητήσει αποζημίωση για την απώλεια ευκαιρίας προαγωγής, ακόμη και αν οι προοπτικές επιστροφής του στην υπηρεσία είναι υποθετικές, διότι η εν λόγω απώλεια ευκαιρίας του προκάλεσε ζημία ενόσω αυτός ήταν εν ενεργεία και διότι αυτή δύναται να έχει αντίκτυπο επί του ποσού της συντάξεως αναπηρίας που του καταβάλλεται, καθώς και επί του ποσού της συντάξεως αρχαιότητας που θα του χορηγηθεί εν συνεχεία

Για τον καθορισμό του ποσού της αποζημιώσεως που πρέπει να καταβληθεί λόγω της απώλειας ευκαιρίας, επιβάλλεται κατ’ αρχάς η εξακρίβωση της φύσεως της ευκαιρίας που ο υπάλληλος απώλεσε, ακολούθως ο προσδιορισμός της ημερομηνίας από της οποίας αυτός θα μπορούσε να έχει επωφεληθεί της εν λόγω ευκαιρίας, εν συνεχεία δε η αναγωγή της εν λόγω ευκαιρίας σε ποσοτικό μέγεθος και, τέλος, ο προσδιορισμός των οικονομικών συνεπειών που είχε για τον υπάλληλο αυτόν η εν λόγω απώλεια ευκαιρίας. Επιπροσθέτως, η ευκαιρία την οποία απώλεσε ο υπάλληλος πρέπει, οσάκις τούτο είναι εφικτό, να προσδιορίζεται αντικειμενικώς, υπό τη μορφή μαθηματικού συντελεστή προκύπτοντος από ακριβή ανάλυση. Εντούτοις, οσάκις ο κατ’ αυτόν τον τρόπο ποσοτικός προσδιορισμός της εν λόγω ευκαιρίας δεν είναι δυνατός, γίνεται δεκτό ότι χωρεί εκτίμηση της ζημίας κατά δίκαιη και εύλογη κρίση.

(βλ. σκέψεις 69, 91 και 92)

Παραπομπή:

ΔΔΔΕΕ: AA κατά Επιτροπής, προαναφερθείσα, σκέψεις 81, 83, 93 και 94

ΓΔΕΕ: 10 Νοεμβρίου 2010, T‑260/09 P, ΓΕΕΑ κατά Simões Dos Santos, σκέψη 104