WYROK SĄDU (piąta izba)
z dnia 20 lutego 2013 r.(*)
Wspólnotowy znak towarowy – Zgłoszenie graficznego wspólnotowego znaku towarowego MEDINET – Wcześniejsze graficzne, krajowy i międzynarodowy, znaki towarowe MEDINET – Zastrzeżenie starszeństwa wcześniejszych, krajowego i międzynarodowego, znaków towarowych – Wcześniejsze kolorowe znaki towarowe i zgłoszony wspólnotowy znak towarowy niewskazujący w szczególności żadnego koloru – Brak identyczności oznaczeń – Artykuł 34 rozporządzenia (WE) nr 207/2009 – Obowiązek uzasadnienia – Artykuł 75 rozporządzenia nr 207/2009 – Użyteczność przeprowadzenia postępowania ustnego – Artykuł 77 rozporządzenia nr 207/2009
W sprawie T‑378/11
Franz Wilhelm Langguth Erben GmbH & Co. KG, z siedzibą w Traben‑Trarbach (Niemcy), reprezentowana przez adwokatów R. Kunzego oraz G. Würtenbergera,
strona skarżąca,
przeciwko
Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM), reprezentowanemu przez K. Klüpfel oraz G. Schneidera, działających w charakterze pełnomocników,
strona pozwana,
mającej za przedmiot skargę na decyzję Czwartej Izby Odwoławczej OHIM z dnia 10 maja 2011 r. (sprawa R 1598/2010‑4) dotyczącą zastrzeżenia starszeństwa wcześniejszych znaków towarowych w ramach zgłoszenia oznaczenia graficznego MEDINET jako wspólnotowego znaku towarowego,
SĄD (piąta izba),
w składzie: S. Papasavvas, prezes, V. Vadapalas (sprawozdawca) i K. O’Higgins, sędziowie,
sekretarz: C. Kristensen, administrator,
po zapoznaniu się ze skargą złożoną w sekretariacie Sądu w dniu 18 lipca 2011 r.,
po zapoznaniu się z odpowiedzią na skargę złożoną w sekretariacie Sądu w dniu 23 listopada 2011 r.,
po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 17 października 2012 r.,
wydaje następujący
Wyrok
Okoliczności powstania sporu
1 W dniu 29 grudnia 2009 r. skarżąca, Franz Wilhelm Langguth Erben GmbH & Co. KG, dokonała w Urzędzie Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM) zgłoszenia wspólnotowego znaku towarowego na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 207/2009 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. L 78, s. 1).
2 Znakiem towarowym, którego dotyczyło zgłoszenie, jest następujące oznaczenie graficzne:
3 Towary, dla których wniesiono o rejestrację, należą do klasy 33 w rozumieniu Porozumienia nicejskiego dotyczącego międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków z dnia 15 czerwca 1957 r., ze zmianami, i odpowiadają następującemu opisowi: „wina, wina musujące, napoje zawierające wino”.
4 Jednocześnie skarżąca złożyła do OHIM zgodnie z art. 34 rozporządzenia nr 207/2009 wniosek mający na celu zastrzeżenie starszeństwa wcześniejszych graficznych, krajowego i międzynarodowego, znaków towarowych, które zostały odpowiednio objęte rejestracją w Niemczech pod numerem 834732 i rejestracją międzynarodową pod numerem 364053 wywierającą skutek w Austrii, państwach Beneluksu, Republice Czeskiej, we Francji, na Węgrzech, we Włoszech, w Polsce, na Słowacji i w Słowenii, tworzonych przez następujące oznaczenie:
5 Decyzją z dnia 30 czerwca 2010 r. ekspert oddalił wniosek o zastrzeżenie starszeństwa wcześniejszych, krajowego i międzynarodowego, znaków towarowych.
6 W dniu 17 sierpnia 2010 r. na podstawie art. 58–64 rozporządzenia nr 207/2009 skarżąca odwołała się od decyzji eksperta do OHIM.
7 Decyzją z dnia 10 maja 2011 r. (zwaną dalej „zaskarżoną decyzją”) Czwarta Izba Odwoławcza OHIM oddaliła odwołanie. W szczególności uznała, że wymóg identyczności znaków towarowych przewidziany w art. 34 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009 dla celów zastrzeżenia starszeństwa nie został spełniony w zakresie, w jakim zgłoszony wspólnotowy znak towarowy nie wskazywał w szczególności żadnego koloru, podczas gdy wcześniejsze, krajowy i międzynarodowy, znaki towarowe były w kolorze złotym.
Żądania stron
8 Skarżąca wnosi do Sądu o:
– stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji;
– obciążenie OHIM kosztami postępowania.
9 OHIM wnosi do Sądu o:
– oddalenie skargi;
– obciążenie skarżącej kosztami postępowania.
Co do prawa
10 Na poparcie skargi skarżąca podnosi trzy zarzuty, z których pierwszy dotyczy naruszenia art. 34 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009, drugi – naruszenia art. 75 wspomnianego rozporządzenia, a trzeci – naruszenia art. 77 tegoż rozporządzenia.
11 Należy zbadać kolejno drugi, pierwszy i trzeci z tych zarzutów.
12 Na wstępie należy zauważyć, że skarżąca w pkt 53 skargi odwołuje się do licznych argumentów już wysuniętych w ramach postępowań przed Izbą Odwoławczą oraz przed ekspertem i podkreśla, że należy uznać, iż argumenty te również stanowią wyraźnie część rozpatrywanej skargi.
13 Według utrwalonego orzecznictwa, aby zagwarantować pewność prawa i prawidłowe administrowanie wymiarem sprawiedliwości, dla dopuszczalności skargi konieczne jest, aby istotne okoliczności faktyczne i prawne na jej poparcie wynikały przynajmniej zwięźle, ale w sposób spójny i zrozumiały, z treści samej skargi. Należy w tym względzie zaznaczyć, że wprawdzie treść skargi co do poszczególnych punktów może być poparta i uzupełniona odwołaniem do załączonych do niej wyciągów z dokumentów, jednakże ogólne odwołanie do innych pism, także wówczas, gdy stanowią one załączniki do skargi, nie rekompensuje braku zasadniczych elementów argumentacji prawnej, które muszą być zawarte w skardze na podstawie mających znaczenie przepisów. Zatem w zakresie, w jakim skarżąca nie czyni w szczególności odniesienia do konkretnych punktów swoich pism zawierających argumenty przedstawione w ramach postępowania przed OHIM, ogólne odniesienia do tych pism powinny zostać uznane za niedopuszczalne [zob. podobnie wyrok Sądu z dnia 12 lipca 2012 r. w sprawie T‑346/09 Winzer Pharma przeciwko OHIM – Alcon (BAÑOFTAL), pkt 43 i przytoczone tam orzecznictwo].
W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego naruszenia art. 75 rozporządzenia nr 207/2009
14 Według utrwalonego orzecznictwa na mocy art. 75 rozporządzenia nr 207/2009 decyzje OHIM powinny być uzasadnione. Ten obowiązek uzasadnienia ma taki sam zakres jak obowiązek wynikający z art. 296 TFUE, wymagający, by rozumowanie autora aktu przedstawiało się w sposób jasny i jednoznaczny. Podwójnym celem tego obowiązku jest, po pierwsze, umożliwienie zainteresowanym zapoznania się z motywami wydania danego aktu, tak by mieli oni możliwość obrony swoich praw, a po drugie, umożliwienie sądowi Unii Europejskiej przeprowadzenia kontroli zgodności z prawem decyzji. Od izb odwoławczych nie można jednak wymagać, by przedstawiały wyjaśnienie, które podejmowałoby w sposób wyczerpujący punkt po punkcie argumentację przedstawioną przez strony sporu. Uzasadnienie może zatem być dorozumiane, pod warunkiem że umożliwia zainteresowanym poznanie przyczyn, dla których taka decyzja izby odwoławczej została wydana, a właściwemu sądowi dostarcza elementów wystarczających do dokonania kontroli [zob. wyrok Sądu z dnia 12 lipca 2012 r. w sprawie T‑389/11 Gucci przeciwko OHIM – Chang Qing Qing (GUDDY), pkt 16 i przytoczone tam orzecznictwo].
15 Ponadto należy przypomnieć, iż obowiązek uzasadnienia stanowi istotny wymóg formalny, który należy odróżnić od kwestii zasadności podstaw uzasadnienia, odnoszącej się do materialnej legalności spornego aktu. Uzasadnienie decyzji polega bowiem na formalnym wskazaniu podstaw, na jakich opiera się ta decyzja. W przypadku gdy podstawy są dotknięte błędami, błędy te stanowią wadę naruszającą materialną legalność decyzji, ale nie jej uzasadnienia, które może być wystarczające, nawet jeśli przedstawia niewłaściwe podstawy (zob. ww. wyrok w sprawie GUDDY, pkt 17 i przytoczone tam orzecznictwo).
16 W pierwszej kolejności skarżąca uważa, że Izba Odwoławcza nie uzasadniła odrzucenia jej szczegółowej argumentacji dotyczącej decyzji izb odwoławczych OHIM w zakresie zastrzeżenia pierwszeństwa lub starszeństwa, choć decyzje te odnoszą się do okoliczności prawie identycznych z okolicznościami niniejszej sprawy.
17 Argumentu tego nie można uwzględnić. Izba Odwoławcza nie była bowiem zobowiązana do dokonania szczegółowego badania tych różnych decyzji i ponadto w pkt 21 zaskarżonej decyzji wyjaśniła powody, dla których nie uznała decyzji przytoczonych przez skarżącą za mające znaczenie. I tak, wskazała, że decyzje te były „sprzeczne z utrwaloną praktyką wydziałów pierwszej instancji [OHIM]” i nie były również „zgodne z obowiązującymi przepisami prawnymi”.
18 W drugiej kolejności w ocenie skarżącej Izba Odwoławcza nie dopełniła obowiązku uzasadnienia, stwierdzając, że rozporządzenie nr 207/2009 nie zawiera przepisu, na mocy którego czarno‑biały znak jest chroniony we wszystkich kolorach. Skarżąca dodaje, że gdyby Izba Odwoławcza zbadała zasady wspólnotowego prawa znaków towarowych, obszernie przytaczane przez nią w tym kontekście, musiałaby stwierdzić, że w niniejszym przypadku było uzasadnione co najmniej „częściowe zastrzeżenie starszeństwa”.
19 Argumentów tych także nie można uwzględnić. Po pierwsze, należy bowiem stwierdzić, że Izba Odwoławcza w pkt 20 zaskarżonej decyzji nie ograniczyła się do uznania, iż „[rozporządzenie nr 207/2009] nie ustanawia zasady prawnej, zgodnie z którą czarno‑biały znak towarowy miałby być chroniony we wszystkich kolorach”, ale wskazała, że „[p]rzeciwnie, należy porównać znaki towarowe w postaci, w jakiej zostały zarejestrowane, przy czym kolor znaku towarowego może lub nie, w zależności od przypadku, zaliczać się do elementów dominujących i odróżniających tego znaku, wpływać lub nie na całościowe wrażenie wywoływane przez wspomniany znak oraz powiększać lub zmniejszać podobieństwo (i tym samym zakres ochrony) w zależności od elementów tworzących przeciwstawiony znak towarowy”.
20 Po drugie, argument skarżącej, zgodnie z którym Izba Odwoławcza powinna była uznać co najmniej „częściowe zastrzeżenie starszeństwa”, sprowadza się w rzeczywistości do zarzutu, że Izba Odwoławcza nie uwzględniła jej zdania, a nie że uzasadniła w sposób niewystarczający swoją decyzję. Należy zaś przypomnieć, że zgodnie z orzecznictwem przytoczonym w pkt 15 powyżej kwestię zasadności podstaw uzasadnienia trzeba odróżnić od obowiązku uzasadnienia.
21 W świetle powyższych rozważań Izba Odwoławcza w sposób wystarczający uzasadniła powody, dla których odmówiła uwzględnienia zastrzeżenia starszeństwa wcześniejszych znaków towarowych w ramach zgłoszenia oznaczenia graficznego MEDINET jako wspólnotowego znaku towarowego, umożliwiając skarżącej obronę jej praw, a sądowi Unii przeprowadzenie kontroli zgodności z prawem decyzji.
22 Zarzut drugi należy zatem oddalić.
W przedmiocie zarzutu pierwszego, dotyczącego naruszenia art. 34 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009
23 Na wstępie należy zauważyć, że gdy Izba Odwoławcza w zaskarżonej decyzji, a strony w ramach swoich pism odnoszą się do zgłoszonego wspólnotowego znaku towarowego jako czarno‑białego, nie oznacza to, że wspólnotowy znak towarowy, o którego rejestrację się zwrócono, wskazuje kolory czarny i biały, lecz oznacza to, że znak ten nie wskazuje w szczególności żadnego koloru.
24 Skarżąca uważa, że odmawiając uwzględnienia zastrzeżenia starszeństwa wcześniejszych, krajowego i międzynarodowego, znaków towarowych w ramach zgłoszenia wspólnotowego znaku towarowego MEDINET, Izba Odwoławcza naruszyła art. 34 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009.
25 Zgodnie z art. 34 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009 właściciel wcześniejszego znaku towarowego zarejestrowanego w państwie członkowskim, łącznie ze znakiem towarowym zarejestrowanym w krajach Beneluksu lub zarejestrowanym na mocy porozumień międzynarodowych mających skutek w państwie członkowskim, który zgłasza identyczny znak towarowy do rejestracji jako wspólnotowy znak towarowy dla towarów lub usług identycznych z tymi, dla których wcześniejszy znak jest zarejestrowany, lub zawierających się wśród tych towarów lub usług, może zastrzec dla wspólnotowego znaku towarowego starszeństwo wcześniejszego znaku towarowego w odniesieniu do państwa członkowskiego, w którym lub dla którego znak ten jest zarejestrowany.
26 Aby zastrzeżenie starszeństwa wcześniejszego znaku towarowego przy zgłoszeniu wspólnotowego znaku towarowego zostało uwzględnione, muszą zostać spełnione łącznie trzy przesłanki: wcześniejszy znak towarowy oraz zgłoszony wspólnotowy znak towarowy muszą być identyczne; towary i usługi objęte zgłoszonym wspólnotowym znakiem towarowym powinny być identyczne z towarami i usługami objętymi wcześniejszym znakiem towarowym lub się w nich zawierać; właścicielem omawianych znaków towarowych powinien być ten sam podmiot [wyrok Sądu z dnia 19 stycznia 2012 r. w sprawie T‑103/11 Shang przeciwko OHIM (justing), pkt 14].
27 Należy przypomnieć, że oznaczenie jest identyczne ze znakiem towarowym tylko wtedy, gdy powtarza, bez dokonywania zmian ani wprowadzenia żadnych dodatkowych elementów, wszystkie elementy tworzące ten znak lub gdy rozpatrywane jako całość wykazuje różnice, które są tak nieznaczne, że mogą zostać niedostrzeżone przez przeciętnego konsumenta (ww. wyrok w sprawie justing, pkt 16).
28 Przesłanka identyczności oznaczenia oraz znaku towarowego winna podlegać wykładni zawężającej ze względu na konsekwencje wynikające z takiej identyczności. W niniejszym przypadku zgodnie z art. 34 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 właściciel wspólnotowego znaku towarowego, dla którego zastrzeżono starszeństwo wcześniejszego znaku towarowego, będzie mógł, w przypadku gdyby zrzekł się praw do wcześniejszego znaku towarowego lub pozwolił mu wygasnąć, korzystać z tych samych praw, jakie by mu przysługiwały, gdyby wcześniejszy znak towarowy nadal był zarejestrowany (ww. wyrok w sprawie justing, pkt 17).
29 W niniejszej sprawie identyczność towarów objętych zgłoszonym znakiem towarowym z towarami objętymi wcześniejszymi, krajowym i międzynarodowym, znakami towarowymi nie jest kwestionowana. Okolicznością bezsporną jest również to, że omawiane znaki towarowe mają tego samego właściciela.
30 Ponadto należy podkreślić, że o ile wcześniejsze, krajowy i międzynarodowy, znaki towarowe oraz zgłoszony wspólnotowy znak towarowy obejmują wspólny element słowny, mianowicie element „medinet”, zawarty w formie graficznej przedstawiającej krzyż, o tyle te pierwsze są koloru złotego, a drugi nie wskazuje w szczególności żadnego koloru.
31 Skarżąca uważa w pierwszej kolejności, że w celu sprawdzenia, czy została spełniona przesłanka identyczności oznaczenia i znaku towarowego, Izba Odwoławcza powinna była zastosować zasady dotyczące identyczności znaków towarowych wypracowane w ramach postępowań w sprawie sprzeciwu. Ponadto w jej ocenie Izba Odwoławcza nie uwzględniła należycie różnicy pomiędzy przedmiotem i zakresem ochrony. Wreszcie zastrzeżenie starszeństwa wcześniejszego znaku towarowego nie oznacza, że po rezygnacji z praw krajowych wspólnotowy znak towarowy wywołuje skutki w danych krajach na podstawie pierwszeństwa wspomnianych praw krajowych. Przeciwnie, zakres ochrony udzielony przez wspólnotowy znak towarowy w danych krajach jest zawsze zależny od zakresu ochrony udzielonego przez znaki towarowe, których starszeństwo zostało zastrzeżone. Niniejsza sprawa porusza więc kwestię zakresu ochrony udzielonej przez rozpatrywane znaki towarowe.
32 Co się tyczy identyczności znaków towarowych, Izba Odwoławcza uznała w pkt 15 zaskarżonej decyzji, że „[b]rak jest tej identyczności, gdy wcześniejszy znak towary jest kolorowy, a znak towarowy objęty zgłoszeniem jako wspólnotowy znak towarowy nie jest kolorowy”. W pkt 18 zaskarżonej decyzji dodała, że „[u]znanie ważności zastrzeżenia starszeństwa sprowadzałoby się w rzeczywistości do zastąpienia wcześniejszego kolorowego znaku towarowego ochroną czarno‑białego znaku towarowego, tzn. do zmodyfikowania przedstawienia znaku towarowego”. Wreszcie Izba Odwoławcza uznała w pkt 19 zaskarżonej decyzji, że „przedstawione wyciągi z rejestru pozwalają odróżnić tylko niewyraźnie element słowny [»medinet«], który w zgłoszeniu wspólnotowego znaku towarowego jest jednak wyraźnie czytelny”, i że „w wyciągach z rejestru ten element słowny jest jaśniejszy od tła, podczas gdy w zgłoszeniu wspólnotowego znaku towarowego jest ciemniejszy od tła (czarny na białym tle)”.
33 Co się tyczy zagadnienia zakresu ochrony rozpatrywanych znaków towarowych, w pkt 20 zaskarżonej decyzji Izba Odwoławcza wskazała, że „[z]akres ochrony wcześniejszego znaku towarowego, a nawet znaku towarowego objętego zgłoszeniem jako wspólnotowego znaku towarowego (przy założeniu, iż zostanie później zarejestrowany) nie jest w niniejszym przypadku rozważaną kwestią”, że „[p]rzedmiot ochrony powinien być taki sam, w przeciwnym wypadku nie można mówić o identyczności”, i że „wynika [to] z odesłania do wyroku [Trybunału] w sprawie »Arthur‑et‑Félicie«”.
34 Należy zauważyć, że jak wskazał OHIM w toku rozprawy, „odesłanie do wyroku [Trybunału] w sprawie »Arthur‑et‑Félicie«” należy w rzeczywistości rozumieć jako odesłanie do wyroku Trybunału z dnia 20 marca 2003 r. w sprawie C‑291/00 LTJ Diffusion, Rec. s. I‑2799.
35 Izba Odwoławcza odrzuciła ponadto poczynione przez skarżącą odesłanie do wyroku Sądu z dnia 18 czerwca 2009 r. w sprawie T‑418/07 LIBRO przeciwko OHIM – Causley (LiBRO), niepublikowanego w Zbiorze, uznając je za „pozbawione znaczenia, jako że wyrok ten dotyczył […] wyłącznie badania prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, a w ramach tego badania stopnia podobieństwa pomiędzy znakami towarowymi” (pkt 20 zaskarżonej decyzji).
36 Ponadto według Izby Odwoławczej:
„[w] ramach badania zastrzeżenia starszeństwa nie ma jednak miejsca na spekulatywne rozważania w przedmiocie zakresu ochrony rozpatrywanego znaku towarowego […] względem ewentualnych trzecich znaków towarowych. Pojęcie identyczności znaków towarowych nie musi być koniecznie interpretowane dokładnie w taki [sam] sposób w ramach art. 34 [rozporządzenia nr 207/2009] jak w ramach innych przepisów, np. art. 8 ust. 1 [lit.] a) [rozporządzenia nr 207/2009], lub także w ramach oceny używania w identycznej (zarejestrowanej) postaci dla celów art. 15 ust. 1 [wspomnianego rozporządzenia]” (pkt 20 zaskarżonej decyzji).
37 W tym względzie OHIM podnosi w odpowiedzi na skargę, że wbrew temu, co twierdzi skarżąca, orzecznictwo dotyczące stosowania art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009 nie ma znaczenia dla stosowania art. 34 wspomnianego rozporządzenia w zakresie, w jakim spostrzeganie przez konsumentów, które jest elementem decydującym w postępowaniu w sprawie sprzeciwu, nie odgrywa żadnej roli w postępowaniu w sprawie zastrzeżenia starszeństwa wcześniejszego znaku towarowego.
38 Jednakże w toku rozprawy OHIM wskazał, że ww. wyrok w sprawie LTJ Diffusion rzeczywiście służył za podstawę zaskarżonej decyzji, ale że o ile dla potrzeb pojęcia identyczności znaków towarowych, zdefiniowanego w ramach stosowania art. 34 rozporządzenia nr 207/2009, można brać pod uwagę spostrzeganie przez konsumenta, o tyle należy również brać pod uwagę inny element, mianowicie zakres ochrony rozpatrywanych znaków towarowych.
39 Należy przypomnieć, że definicja pojęcia identyczności znaków towarowych wynikająca z ww. wyroku w sprawie justing (pkt 16) inspirowana jest definicją, którą Trybunał podał w ww. wyroku w sprawie LTJ Diffusion (pkt 54) w odpowiedzi na wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczącego wykładni art. 5 ust. 1 lit. a) pierwszej dyrektywy 89/104/EWG Rady z dnia 21 grudnia 1988 r. mającej na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych (Dz.U. 1989, L 40, s. 1), odpowiadającego art. 8 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009.
40 Jednakże sama okoliczność, że definicja pojęcia identyczności znaków towarowych wynikająca z ww. wyroku w sprawie justing (pkt 16) inspirowana jest definicją, którą Trybunał podał w ww. wyroku w sprawie LTJ Diffusion (pkt 54), nie może podważać tego, że definicja ta ma znaczenie dla stosowania art. 34 rozporządzenia nr 207/2009. Nawet jeśli cele art. 8 ust. 1 lit. a) i art. 34 wspomnianego rozporządzenia nie są takie same, oba te artykuły określają, że warunkiem ich stosowania jest identyczność odnośnych znaków towarowych. Ponadto orzecznictwo dotyczące tych dwóch artykułów wymaga ścisłej wykładni pojęcia identyczności znaków towarowych (ww. wyroki: w sprawie LTJ Diffusion, pkt 50; w sprawie justing, pkt 17).
41 Należy zaś domniemywać, że zastosowane w różnych przepisach aktu prawnego pojęcie – ze względu na spójność i pewność prawa, a tym bardziej, gdy podlega ono ścisłej wykładni – oznacza to samo, niezależnie od przepisu, w którym się znajduje.
42 Wreszcie, chociaż art. 5 ust. 1 lit. a) pierwszej dyrektywy 89/104, podobnie jak art. 8 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009, nie czyni w wyraźny sposób odniesienia do spostrzegania przez właściwy krąg odbiorców, należy zauważyć, że Trybunał w ww. wyroku w sprawie LTJ Diffusion wziął to pod uwagę w celu uściślenia swojej definicji pojęcia identyczności znaków towarowych, pozwalając na stwierdzenie takiej identyczności, gdy znaki te wykazują różnice tak nieznaczne, że wspomniane różnice mogą zostać niedostrzeżone przez przeciętnego konsumenta.
43 Zatem wykładnia nadana pojęciu identyczności znaków towarowych przez Trybunał w ww. wyroku w sprawie LTJ Diffusion dla celów stosowania przepisu art. 5 ust. 1 lit. a) pierwszej dyrektywy 89/104, identycznego z przepisem art. 8 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009, ma znaczenie dla stosowania art. 34 rozporządzenia nr 207/2009.
44 W rezultacie należy stwierdzić, że Izba Odwoławcza była zobowiązana przyjąć tę samą definicję pojęcia identyczności znaków towarowych co definicja ustalona przez orzecznictwo w ramach stosowania art. 8 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009.
45 W tym względzie należy zauważyć, że wbrew temu, co podniósł OHIM w toku rozprawy, pkt 20 zaskarżonej decyzji nie pozwala na stwierdzenie, że Izba Odwoławcza rzeczywiście przyjęła taką definicję pojęcia identyczności znaków towarowych, jaka wynika z ww. wyroku w sprawie LTJ Diffusion (pkt 54). O ile bowiem Izba Odwoławcza odnosi się do tego wyroku w celu podkreślenia, że przedmiot ochrony powinien być taki sam, aby mówić o identyczności, o tyle na końcu tego samego punktu wskazuje, że pojęcie identyczności znaków towarowych ujęte w art. 34 rozporządzenia nr 207/2009 nie musi być koniecznie interpretowane w ten sam sposób co w ramach art. 8 ust. 1 lit. a) wspomnianego rozporządzenia.
46 Jednakże błąd ten nie jest w stanie podważyć rozumowania przeprowadzonego w zaskarżonej decyzji, jako że na podstawie lektury wszystkich podstaw uzasadnienia zaskarżonej decyzji jest oczywiste, iż wnioski Izby Odwoławczej są zgodne z definicją przyjętą przez Sąd w pkt 27 powyżej.
47 Co do zakresu ochrony rozpatrywanych znaków towarowych, nie jest to element, który należy brać pod uwagę w ramach badania zastrzeżenia starszeństwa wcześniejszego znaku towarowego, wbrew temu, co twierdzi OHIM. Jak wskazano bowiem w pkt 26 powyżej, jedną z przesłanek badanych przez OHIM dla celów uwzględnienia lub nieuwzględnienia częściowego zastrzeżenia jest identyczność rozpatrywanych znaków towarowych. Badanie takiej identyczności zakłada zaś porównanie elementów składających się na rozpatrywane znaki towarowe, a nie ocenę bądź porównanie zakresu ochrony, z której korzystają lub mogłyby korzystać wspomniane znaki towarowe i która może ponadto różnić się w zależności od mającego zastosowanie przepisu rozporządzenia nr 207/2009.
48 W drugiej kolejności skarżąca uważa, że nie istnieje oczywista różnica w rozumieniu wytycznych dotyczących postępowań przed OHIM (cześć B, pkt 5.5) pomiędzy rozpatrywanymi znakami towarowymi uzasadniająca odmowę zastrzeżenia starszeństwa wcześniejszego znaku towarowego. Nie tylko bowiem zgłoszony czarno‑biały wspólnotowy znak towarowy – jako „maior” – obejmuje kolor „bladozłoty” wcześniejszych, krajowego i międzynarodowego, znaków towarowych – jako „minor” – ale ponadto zgłoszony wspólnotowy znak towarowy zawiera bez jakichkolwiek dodatków wszystkie elementy tworzące wcześniejsze, krajowy i międzynarodowy, znaki towarowe. Wreszcie zdaniem skarżącej nie istnieją różnice pod względem fonetycznym i koncepcyjnym.
49 Należy zauważyć, że jest bezsporne pomiędzy stronami, iż każdy z rozpatrywanych znaków towarowych przedstawia element słowny „medinet” zawarty w formie graficznej przedstawiającej krzyż. Powstaje zatem pytanie, czy różnica między wspomnianymi znakami towarowymi wynikająca z okoliczności, że wcześniejsze, krajowy i międzynarodowy, znaki towarowe są w kolorze złotym, podczas gdy zgłoszony wspólnotowy znak towary nie wskazuje żadnego koloru, jest taka, iż te znaki towarowe mogą być uznane za identyczne.
50 W tym względzie należy zauważyć, że o ile wytyczne dotyczące postępowań przed OHIM w odniesieniu do art. 34 rozporządzenia nr 207/2009 uściślają, że „[co] się tyczy graficznych znaków towarowych, ekspert podnosi sprzeciw, jeśli wygląd znaków towarowych cechuje się oczywistą różnicą”, o tyle wytyczne te stanowią jedynie zbiór wzorców postępowania, do których OHIM sam pragnie się stosować [zob. podobnie wyrok Sądu z dnia 12 maja 2009 r. w sprawie T‑410/07 Jurado Hermanos przeciwko OHIM (JURADO), Zb.Orz. s. II‑1345, pkt 20; wyrok Sądu z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie T‑124/09 Valigeria Roncato przeciwko OHIM – Roncato (CARLO RONCATO), niepublikowany w Zbiorze, pkt 27].
51 W rezultacie to nie w odniesieniu do tych wytycznych, ale w odniesieniu do orzecznictwa przytoczonego w pkt 27 powyżej trzeba sprawdzić, czy ta różnica koloru jest na tyle nieznaczna, że rozpatrywane znaki towarowe należy uważać za identyczne.
52 Należy zaś od razu stwierdzić, że okoliczność, iż znak towarowy jest zarejestrowany w jednym kolorze lub, przeciwnie, nie wskazuje w szczególności żadnego koloru, nie może być uznana za element bez znaczenia z punktu widzenia konsumenta. Wrażenie pozostawiane przez znak towarowy jest bowiem różne w zależności od tego, czy jest on w kolorze, czy też nie wskazuje w szczególności żadnego koloru.
53 W tym względzie wymieniony przez skarżące w skardze wyrok, zgodnie z którym „skoro wcześniejszy znak towarowy nie wskazuje w szczególności żadnego koloru, jego ochrona obejmuje także kombinacje kolorów” (ww. wyrok w sprawie LiBRO, pkt 65), nie ma znaczenia dla niniejszego przypadku, gdyż – jak ustalono w pkt 47 powyżej – zakres ochrony znaków towarowych nie jest elementem, który należy brać pod uwagę w ramach badania zastrzeżenia starszeństwa. W każdym razie z wyroku tego można wywnioskować, że zakres ochrony wspólnotowego znaku towarowego wskazującego kolor jest inny niż zakres ochrony wspólnotowego znaku towarowego niewskazującego w szczególności żadnego koloru.
54 W rezultacie należy przyjąć, że Izba Odwoławcza słusznie uznała, iż rozpatrywane znaki towarowe nie są identyczne.
55 Wniosku tego nie są w stanie podważyć pozostałe argumenty skarżącej.
56 W tym względzie należy przypomnieć przede wszystkim, że skarżąca uważa, iż nie mają znaczenia decyzja EX‑03‑5 prezesa OHIM z dnia 20 stycznia 2003 r. w sprawie formalnych warunków dotyczących zastrzegania starszeństwa lub pierwszeństwa, zasada 15 ust. 2 lit. e) oraz zasada 103 ust. 2 lit. e) rozporządzenia Komisji (WE) nr 2868/95 z dnia 13 grudnia 1995 r. wykonującego rozporządzenie Rady (WE) nr 40/94 w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. L 303, s. 1), na które powołuje się Izba Odwoławcza w celu odpowiedzi na pytanie, w jakiej mierze starszeństwo wcześniejszego kolorowego znaku towarowego może być zastrzeżone w ramach zgłoszenia czarno‑białego wspólnotowego znaku towarowego. W każdym razie zdaniem skarżącej Izba Odwoławcza, opierając się na przepisach administracyjnych w celu interpretacji wspólnotowego prawodawstwa z dziedziny znaków towarowych, naruszyła hierarchię norm.
57 W odniesieniu do aktów wymienionych w pkt 56 powyżej należy zauważyć, że Izba Odwoławcza, przypomniawszy w pkt 15 zaskarżonej decyzji, iż kolorowy znak towarowy nie jest identyczny z czarno‑białym znakiem towarowym, uściśliła, że „[t]o dlatego art. 3 ust. 3 decyzji EX‑03‑5 wymaga, gdy wcześniejszy znak towarowy jest kolorowy, by dowód (wyciąg z rejestru) wcześniejszego znaku towarowego był także w kolorze” (pkt 16 zaskarżonej decyzji), i że „[p]odobnie w ramach rejestracji międzynarodowej, która zakłada identyczność z podstawowym znakiem towarowym, wymaga się, gdy wspomniany podstawowy znak towarowy jest kolorowy, by zgłoszenie do rejestracji międzynarodowej było także w kolorze”, oraz że „[p]rzedstawienie w kolorze znaku towarowego jest również konieczne w odniesieniu do zasady 15 ust. 2 [lit.] e) [rozporządzenia nr 2868/95]” (pkt 17 zaskarżonej decyzji).
58 Z poprzedniego punktu wynika, że Izba Odwoławcza nie oparła się na wymienionych w pkt 56 powyżej aktach dla celów dokonania wykładni art. 34 rozporządzenia nr 207/2009, ale przywołała je tylko w celu wsparcia swojego stwierdzenia, zgodnie z którym kolor znaku towarowego stanowi jego ważny element, w szczególności w ramach badania zastrzeżenia starszeństwa wcześniejszego znaku towarowego w ramach zgłoszenia oznaczenia jako wspólnotowego znaku towarowego, dla którego wymagana była ścisła identyczność wspomnianych znaków towarowych.
59 Zatem wbrew temu, co twierdzi skarżąca, Izba Odwoławcza nie naruszyła hierarchii norm i mogła słusznie przytoczyć różne przepisy, aby poprzeć wykładnię nadaną art. 34 rozporządzenia nr 207/2009.
60 Następnie skarżąca podnosi, że Izba Odwoławcza powinna była wziąć pod uwagę wcześniejsze decyzje izb odwoławczych OHIM, w których zostało uwzględnione zastrzeżenie starszeństwa wcześniejszego znaku towarowego, gdy różnica pomiędzy zgłoszonym znakiem towarowym a wcześniejszym znakiem towarowym była niewielka.
61 W tym względzie należy przede wszystkim zauważyć, że OHIM jest zobowiązany wykonywać swe kompetencje w zgodzie z ogólnymi zasadami prawa Unii. O ile w świetle zasad równego traktowania i dobrej administracji OHIM musi brać pod uwagę decyzje wydane już w odniesieniu do podobnych zgłoszeń i ze szczególną uwagą rozważyć, czy w danym przypadku rozstrzygnięcie winno brzmieć podobnie, czy nie, o tyle stosowanie tych zasad należy jednakże pogodzić z poszanowaniem zasady legalności [zob. wyrok Sądu z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie T‑179/11 Sport Eybl & Sports Experts przeciwko OHIM – Seven (SEVEN SUMMITS), pkt 68 i przytoczone tam orzecznictwo].
62 Ponadto ze względów pewności prawa, a dokładniej dobrej administracji, każde zgłoszenie do rejestracji musi zostać rozpatrzone w sposób dokładny i kompletny, tak aby uniknąć nieprawidłowego rejestrowania znaków towarowych. Takie badanie musi mieć miejsce w każdym konkretnym przypadku (zob. ww. wyrok w sprawie SEVEN SUMMITS, pkt 69 i przytoczone tam orzecznictwo).
63 W niniejszym przypadku należy zauważyć, że Izba Odwoławcza w pkt 21 zaskarżonej decyzji uznała, że wcześniejsze decyzje przywołane przez skarżącą są „sprzeczne z utrwaloną praktyką wydziałów pierwszej instancji [OHIM], ale także nie są zgodne z obowiązującymi przepisami prawnymi”. Dodała, że „[a]lbo sprawy przywołane przez [skarżącą] nie były porównywalne i w tym przypadku nie jest konieczne, by były rozpatrzone w identyczny sposób, albo były porównywalne i w tym przypadku to zasada legalności działań [OHIM] przeważa, a nie istnieje prawo do uzyskania powtórzenia błędnych decyzji”.
64 Izba Odwoławcza wzięła zatem pod uwagę wcześniejsze decyzje. Rozważyła je i uznała, że rozstrzygnięcie nie winno brzmieć podobnie, gdyż albo sprawy te nie były podobne, albo byłoby to sprzeczne z zasadą legalności. Wynika z tego, że Izba Odwoławcza wydała decyzję zgodną z orzecznictwem przytoczonym w pkt 61 i 62 powyżej.
65 W każdym razie należy podkreślić, że okoliczność, iż wcześniejsze, krajowy i międzynarodowy, znaki towarowe są kolorowe, podczas gdy zgłoszony wspólnotowy znak towarowy nie wskazuje w szczególności żadnego koloru, nie stanowi nieznaczącej różnicy, jak to zostało ustalone w pkt 52 powyżej.
66 Wreszcie skarżąca podnosi, że uwzględnienie zastrzeżenia starszeństwa wcześniejszego znaku towarowego nie skutkuje tym, że zgłoszony wspólnotowy znak towarowy będzie korzystać z pierwszeństwa wcześniejszego znaku towarowego, ale pozwala wyłącznie skarżącej na działanie przeciwko wspólnotowym lub krajowym znakom towarowym osób trzecich zgłoszonych po rejestracji wcześniejszych, krajowego i międzynarodowego, znaków towarowych, których jest właścicielem, ale przed rozpatrywanym zgłoszeniem wspólnotowego znaku towarowego na podstawie tych wcześniejszych znaków towarowych, skupionych pod „parasolem” wspólnotowego znaku towarowego w ich odpowiednich postaciach. Izba Odwoławcza powinna zatem była stwierdzić „częściowe zastrzeżenie starszeństwa”, które pozwoliłoby jej powoływać się w odpowiednich krajach w odniesieniu do czarno‑białego przedstawienia na starszeństwo kolorowych znaków towarowych, a nie na starszeństwo wspólnotowego znaku towarowego.
67 OHIM uważa ten argument za niedopuszczalny, gdyż wysunięty po raz pierwszy w skardze i mogący zmienić przedmiot sporu w sprawie rozpatrywanej przed Izbą Odwoławczą. W każdym razie uwzględnienie „częściowego zastrzeżenia starszeństwa” prowadziłoby do zmiany przedmiotu znaku towarowego, co jest niemożliwe.
68 W tym względzie, nawet zakładając dopuszczalność argumentu skarżącej, nie można go uwzględnić. Przyjęcie takiego argumentu skutkowałoby bowiem tym, że wymóg identyczności określony w art. 34 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009 zostałby pozbawiony znaczenia. Gdyby należało podążyć za rozumowaniem skarżącej, możliwe byłoby zastrzeżenie starszeństwa wcześniejszego znaku towarowego, nawet gdyby zgłoszony znak towarowy był zupełnie różny, gdyż – jak podkreśla skarżąca – ostatecznie właściciel znaków towarowych opiera swój sprzeciw w odniesieniu do okresu od daty rejestracji wcześniejszego znaku towarowego do daty rejestracji wspólnotowego znaku towarowego na wcześniejszym znaku towarowym w postaci zarejestrowanej pierwotnie. Zatem wymóg identyczności znaków towarowych nie miałby dalej racji bytu.
69 Ponadto możliwość zastrzeżenia starszeństwa części wcześniejszego krajowego znaku towarowego nie jest w art. 34 rozporządzenia nr 207/2009 przewidziana. Artykuł 34 omawianego rozporządzenia podlega zaś wykładni zawężającej i Sąd nie może zatem uwzględnić takiego wniosku (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie justing, pkt 43).
70 W związku z powyższym należy oddalić zarzut pierwszy.
W przedmiocie zarzutu trzeciego, dotyczącego naruszenia art. 77 rozporządzenia nr 207/2009
71 Na mocy art. 77 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009, jeżeli OHIM uzna, że postępowanie ustne byłoby wskazane, odbywa się ono albo z urzędu, albo na wniosek jednej ze stron w postępowaniu.
72 W tym względzie izba odwoławcza dysponuje pewnym zakresem swobodnego uznania przy dokonywaniu oceny, czy postępowanie ustne przed tą izbą jest rzeczywiście potrzebne [zob. wyrok Sądu z dnia 3 lutego 2011 r. w sprawach połączonych T‑299/09 i T‑300/09 Gühring przeciwko OHIM (Połączenie kolorów żółtego ciemna cytryna i szarego błękitnego oraz połączenie kolorów ciemnego beżowego i szarego błękitnego), niepublikowany w Zbiorze, pkt 34 i przytoczone tam orzecznictwo].
73 Skarżąca podnosi, że postępowanie ustne przed Izbą Odwoławczą byłoby wskazane dla celów szczegółowego rozważenia sytuacji prawnej w niniejszym przypadku. Jej zdaniem poprzez niewzięcie pod uwagę elementu użyteczności, o którym mowa w art. 77 rozporządzenia nr 207/2009, i poprzez „zmuszenie” jej do wniesienia skargi przed Sądem Izba Odwoławcza naruszyła w ten sposób wspomniany artykuł.
74 Z akt sprawy oraz z zaskarżonej decyzji wynika jednak, że Izba Odwoławcza dysponowała wszystkimi informacjami niezbędnymi jako podstawa sentencji wspomnianej decyzji. Co się tyczy w szczególności argumentu, zgodnie z którym rozprawa pozwoliłaby Izbie Odwoławczej zbadać kwestię tego, czy przedstawienie znaku towarowego niewskazujące w szczególności żadnego koloru mogło obejmować te przedstawienia, które wskazują jakiś kolor, lub czy można uznać w odniesieniu do skarżącej co najmniej częściowe starszeństwo, należy stwierdzić, że skarżąca nie wykazała, w jakiej mierze ustne uściślenia w tym zakresie w uzupełnieniu tych, które zostały już przedstawione w piśmie przed Izbą Odwoławczą, przeszkodziłyby przyjęciu takiej sentencji decyzji.
75 W rezultacie należy oddalić zarzut trzeci i tym samym skargę w całości.
W przedmiocie kosztów
76 Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu postępowania przed Sądem kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę.
77 Ponieważ skarżąca przegrała sprawę, należy – zgodnie z żądaniami OHIM – obciążyć ją kosztami postępowania.
Z powyższych względów
SĄD (piąta izba)
orzeka, co następuje:
1) Skarga zostaje oddalona.
2) Franz Wilhelm Langguth Erben GmbH & Co. KG zostaje obciążona kosztami postępowania.
Papasavvas | Vadapalas | O’Higgins |
Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 20 lutego 2013 r.
Podpisy