Προσφυγή της 6ης Φεβρουαρίου 2012 - Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Δημοκρατίας της Λιθουανίας
(Υπόθεση C-61/12)
Γλώσσα διαδικασίας: η λιθουανική
Διάδικοι
Προσφεύγουσα: Ευρωπαϊκή Επιτροπή (εκπρόσωποι: A. Steiblytė, G. Wilms και Γ. Ζαββός)
Καθής: Δημοκρατία της Λιθουανίας
Αιτήματα της προσφεύγουσας
Η προσφεύγουσα ζητεί από το Δικαστήριο:
να διαπιστώσει ότι η Δημοκρατία της Λιθουανίας, στο μέτρο που απαγορεύει την ταξινόμηση επιβατικών οχημάτων το τιμόνι των οποίων είναι τοποθετημένο στη δεξιά πλευρά και/ή ορίζει ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την ταξινόμηση αυτή είναι η μεταφορά στην αριστερή πλευρά του τιμονιού που είναι τοποθετημένο στη δεξιά πλευρά καινούργιου επιβατικού οχήματος ή οχήματος που έχει προηγουμένως ταξινομηθεί σε άλλο κράτος μέλος, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από την οδηγία 70/311/ΕΟΚ
2 του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 1970, περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών που αφορούν στο σύστημα διευθύνσεως των οχημάτων με κινητήρα και των ρυμουλκουμένων τους, από την οδηγία 2007/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Σεπτεμβρίου 2007, για τη θέσπιση πλαισίου για την έγκριση των μηχανοκίνητων οχημάτων και των ρυμουλκουμένων τους, και των συστημάτων, κατασκευαστικών στοιχείων και χωριστών τεχνικών μονάδων που προορίζονται για τα οχήματα αυτά, καθώς και από το άρθρο 34 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
να καταδικάσει τη Δημοκρατία της Λιθουανίας στα δικαστικά έξοδα.
Ισχυρισμοί και κύρια επιχειρήματα
1. Δυνάμει νομοθετικών μέτρων που ισχύουν στη Δημοκρατία της Λιθουανίας, δεν είναι δυνατή στο κράτος μέλος αυτό η ταξινόμηση καινούργιων επιβατικών οχημάτων το σύστημα διευθύνσεως των οποίων είναι τοποθετημένο στη δεξιά πλευρά του οχήματος, μολονότι τα οχήματα αυτά πληρούν όλες τις προϋποθέσεις της οδηγίας-πλαισίου 2007/46/ΕΚ και των χωριστών οδηγιών που περιλαμβάνονται στο παράρτημα IV της οδηγίας αυτής. Στις 29 Απριλίου 2009, η οδηγία 2007/46/ΕΚ κατάργησε και αντικατέστησε την οδηγία 70/156/ΕΟΚ . Η προθεσμία που τάχθηκε στα κράτη μέλη για τη μεταφορά των διατάξεων της οδηγίας 2007/46/ΕΚ στο εθνικό δίκαιο ήταν η 29η Απριλίου 2009.
2. Κατά το άρθρο 4, παράγραφος 3, της οδηγίας - πλαισίου 2007/46/ΕΚ, τα αρμόδια όργανα των κρατών μελών υποχρεούνται να ταξινομούν νέα επιβατικά οχήματα εφόσον αυτά πληρούν τις τεχνικές προδιαγραφές που προβλέπονται στην οδηγία αυτή καθώς και στις χωριστές οδηγίες. Η οδηγία 2007/46/ΕΚ δεν προβλέπει δυνατότητα άρνησης ταξινόμησης νέου επιβατικού οχήματος με βάση την πλευρά στην οποία είναι τοποθετημένο το σύστημα διευθύνσεώς του. Το συμπέρασμα αυτό επιβεβαιώνεται και από τις διατάξεις της χωριστής οδηγίας 70/311/ΕΟΚ που περιλαμβάνονται στο παράρτημα ΙV της οδηγίας-πλαισίου. Το άρθρο 2 απαγορεύει στα κράτη μέλη να αρνούνται την ταξινόμηση επιβατικών οχημάτων για λόγους σχετικούς με το σύστημα διεύθυνσης του οχήματος, εφόσον το εν λόγω σύστημα τηρεί τις προδιαγραφές που ορίζει η οδηγία αυτή. Δεν διευκρινίζεται στα παραρτήματα της οδηγίας 70/311/ΕΟΚ σε ποια πλευρά πρέπει να είναι τοποθετημένο το σύστημα διευθύνσεως, περιλαμβανομένου του τιμονιού, ούτε, κατά μείζονα λόγο, ορίζεται ότι η πλευρά του δρόμου στην οποία οδηγείται το αυτοκίνητο καθορίζει την πλευρά του οχήματος στην οποία πρέπει να είναι τοποθετημένο το σύστημα διευθύνσεώς του.
3. Οσάκις ένα επιβατικό όχημα τηρεί τις προδιαγραφές των προαναφερθεισών οδηγιών, τα κράτη μέλη στα οποία η κυκλοφορία διεξάγεται στη δεξιά πλευρά του δρόμου για κανέναν λόγο δεν μπορούν να επιβάλλουν ως όρο για την ταξινόμηση του οχήματος τη μεταφορά του τιμονιού στην αριστερή πλευρά του εν λόγω οχήματος. Για την εξασφάλιση της οδικής ασφάλειας, και προκειμένου να προσαρμοστούν τα οχήματα με το τιμόνι στη δεξιά πλευρά προς την κυκλοφορία στη δεξιά πλευρά του δρόμου, όπως επιτάσσουν η οδηγία-πλαίσιο και οι χωριστές οδηγίες, δεν απαιτείται μεταφορά του τιμονιού στην αριστερή πλευρά του οχήματος.
4. Η νομοθετική ρύθμιση της Δημοκρατίας της Λιθουανίας απαγορεύει επίσης την ταξινόμηση επιβατικών οχημάτων που έχουν προηγουμένως ταξινομηθεί σε άλλο κράτος μέλος και των οποίων το σύστημα διευθύνσεως είναι τοποθετημένο στη δεξιά πλευρά. Επισημαίνεται ότι οι νομοθετικές διατάξεις που ισχύουν στη Δημοκρατία της Λιθουανίας δεν κάνουν διάκριση αναλόγως του αν τα οχήματα αυτού του τύπου έχουν προηγουμένως ταξινομηθεί σε κράτος μέλος στο οποίο η κυκλοφορία διεξάγεται στην αριστερή πλευρά του δρόμου ή σε κράτος μέλος στο οποίο η κυκλοφορία διεξάγεται στη δεξιά πλευρά του δρόμου.
5. Το άρθρο 34 ΣΛΕΕ, το οποίο απαγορεύει ποσοτικούς περιορισμούς στο εμπόριο καθόσον και όλα τα μέτρα ισοδυνάμου αποτελέσματος, έχει εφαρμογή επί των ανωτέρω απαγορεύσεων. Κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, νομοθετικά μέτρα τα οποία ενδέχεται να εμποδίσουν άμεσα ή έμμεσα, πραγματικά ή δυνητικά, το εμπόριο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να θεωρούνται μέτρα που έχουν αποτέλεσμα ισοδύναμο με εκείνο των ποσοτικών περιορισμών στο εμπόριο.
6. Η απαγόρευση ταξινόμησης επιβατικών οχημάτων με το σύστημα διευθύνσεως στη δεξιά πλευρά την οποία εφαρμόζει η Δημοκρατία της Λιθουανίας έχει, στην περίπτωση που τα οχήματα αυτά έχουν προηγουμένως ταξινομηθεί σε άλλο κράτος μέλος, ισοδύναμο αποτέλεσμα με εκείνο των ποσοτικών περιορισμών του άρθρου 34 ΣΛΕΕ, διότι αγαθά άλλου κράτους μέλους (επιβατικά οχήματα που έχουν κατασκευασθεί και ταξινομηθεί σε άλλο κράτος μέλος) δεν μπορούν να διατεθούν στη λιθουανική αγορά παρά μόνον αν το σύστημα διευθύνσεώς τους μεταφερθεί στην άλλη πλευρά. Η άρνηση ταξινόμησης οχημάτων με το σύστημα διευθύνσεως στη δεξιά πλευρά αναγκάζει τους ιδιοκτήτες τέτοιων οχημάτων να προβούν στη σχετικά δαπανηρή μεταφορά του συστήματος διευθύνσεως, αποθαρρύνοντας συνεπώς την εισαγωγή τους στη Δημοκρατία της Λιθουανίας.
6. Η άρνηση ταξινόμησης επιβατικών οχημάτων με το τιμόνι στη δεξιά πλευρά την οποία εφαρμόζει η Δημοκρατία της Λιθουανίας δεν αποτελεί κατάλληλο μέτρο εξασφάλισης της οδικής ασφάλειας. Κατά την Επιτροπή, η ύπαρξη οχημάτων με το τιμόνι στη δεξιά πλευρά δεν δημιουργεί ζητήματα οδικής ασφάλειας, αλλά απλώς συνεπάγεται ότι ο οδηγός πρέπει να συνηθίσει να οδηγεί στη δεξιά πλευρά του δρόμου ένα όχημα στο οποίο το σύστημα διευθύνσεως είναι τοποθετημένο στη δεξιά πλευρά, κατά τρόπο ώστε να μη συνιστά κίνδυνο για τους λοιπούς χρήστες του οδικού δικτύου. Η Επιτροπή εφιστά την προσοχή του Δικαστηρίου στην ασυνεπή άποψη της Δημοκρατίας της Λιθουανίας: πρόσωπα τα οποία περιστασιακά οδηγούν επιβατικά οχήματα που έχουν το τιμόνι στη δεξιά πλευρά (για παράδειγμα οι τουρίστες), τα οποία δεν είναι συνηθισμένα στις συγκεκριμένες συνθήκες κυκλοφορίας στη δεξιά πλευρά του δρόμου, συνιστούν μεγαλύτερη απειλή για την οδική ασφάλεια απ' ό,τι οι οδηγοί που οδηγούν επί μονίμου βάσεως τέτοια αυτοκίνητα στη δεξιά πλευρά του δρόμου. Με την πάροδο του χρόνου, οι οδηγοί που οδηγούν επί μονίμου βάσεως αυτοκίνητα που έχουν το τιμόνι στη δεξιά πλευρά συνηθίζουν τελικώς την οδική κυκλοφορία στη δεξιά πλευρά του δρόμου και ουδόλως συνιστούν απειλή για την οδική ασφάλεια.
____________1 - Οδηγία 70/311/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 1970, περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών που αφορούν στο σύστημα διευθύνσεως των οχημάτων με κινητήρα και των ρυμουλκουμένων τους (ΕΕ ειδ. έκδ. 13/001, σ. 93).2 - Οδηγία 2007/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Σεπτεμβρίου 2007, για τη θέσπιση πλαισίου για την έγκριση των μηχανοκίνητων οχημάτων και των ρυμουλκουμένων τους, και των συστημάτων, κατασκευαστικών στοιχείων και χωριστών τεχνικών μονάδων που προορίζονται για τα οχήματα αυτά (Οδηγία - πλαίσιο) (ΕΕ L 263, σ. 1).3 - Οδηγία 70/156/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 6ης Φεβρουαρίου 1970 περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών που αφορούν στην έγκριση των οχημάτων με κινητήρα και των ρυμουλκουμένων τους (ΕΕ ειδ. έκδ. 13/001, σ. 46).