Υπηρεσία Τύπου και Πληροφοριών


ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΥΠΟΥ ΑΡΙΘ. 41/02


3 Μαΐου 2002

Απόφαση του Πρωτοδικείου στην υπόθεση T-177/01

Jégo-Quéré και Cie S.A. κατά Επιτροπής

ΤΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΔΙΕΥΡΥΝΕΙ ΤΙΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΣΒΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΩΝ ΣΤΟΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΆΤΩΝ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Ο όρος «πρόσωπο» που κάποια κοινοτική πράξη αφορά ατομικά, όπως χρησιμοποιείται στη Συνθήκη, δεν ερμηνεύεται πλέον κατά την έννοια ότι οι ιδιώτες μόνον κατ' εξαίρεση μπορούν να προσβάλουν κάποιο κανονισμό, αλλά αποκτά νέα ερμηνεία: μια κοινοτική διάταξη γενικής ισχύος, που αφορά άμεσα φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το αφορά και ατομικά, αν επηρεάζει κατά τρόπο βέβαιο και ενεστώτα τη νομική του κατάσταση, περιορίζοντας τα δικαιώματά του ή επιβάλλοντάς του υποχρεώσεις.

Η αλιευτική εταιρία Jégo-Quéré και Cie S. A. εδρεύει στη Γαλλία και αναπτύσσει μονίμως δραστηριότητα νότια της Ιρλανδίας. Έχει τέσσερα σκάφη άνω των τριάντα μέτρων και χρησιμοποιεί δίχτυα με μάτια των 80 mm που απαγορεύονται με νέο κοινοτικό κανονισμό.

Η εταιρία ζητεί από το Πρωτοδικείο των ΕΚ την ακύρωση δύο διατάξεων του κανονισμού αυτού που επιβάλλουν στα αλιευτικά σκάφη τα οποία αναπτύσσουν δραστηριότητα σε ορισμένες ζώνες, τη χρησιμοποίηση ενός ελαχίστου μεγέθους ματιών για τις διάφορες τεχνικές αλιείας με δίχτυ.

Η Επιτροπή ζητεί από το Πρωτοδικείο να κρίνει την προσφυγή απαράδεκτη. Κατά τη Συνθήκη ΕΚ «κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο δύναται [...] να ασκεί προσφυγή κατά των αποφάσεων που απευθύνονται σ' αυτό καθώς και κατά αποφάσεων που, αν και εκδίδονται ως κανονισμοί ή αποφάσεις που απευθύνονται σε άλλο πρόσωπο, το αφορούν άμεσα και ατομικά». Δεν αμφισβητεί ότι οι προσβαλλόμενες διατάξεις αφορούν άμεσα τη Jégo- Quéré. Φρονεί όμως ότι δεν την αφορούν ατομικά, υποστηρίζοντας ότι οι διατάξεις που διέπουν το μέγεθος ματιών των διχτυών εφαρμόζονται σε όλους τους επιχειρηματίες που αλιεύουν στην Κελτική Θάλασσα και όχι ιδιαίτερα στον συγκεκριμένο επιχειρηματία.

Βάσει των κριτηρίων που έχει θέσει μέχρι σήμερα η νομολογία του κοινοτικού δικαστή, το Πρωτοδικείο οφείλει να διαπιστώσει ότι οι προσβαλλόμενες διατάξεις δεν αφορούν ατομικά την προσφεύγουσα, κατά την έννοια της Συνθήκης ΕΚ, και κατά συνέπεια να απορρίψει την προσφυγή ως απαράδεκτη.

Συγκεκριμένα, κατά την τωρινή νομολογία, ένας ιδιώτης δεν μπορεί να προσβάλει πράξη γενικής ισχύος παρά μόνον αν αυτή τον θίγει λόγω ιδιαιτέρων χαρακτηριστικών του ή λόγω μιας πραγματικής κατάστασης που τον εξατομικεύει σε σχέση με κάθε άλλο πρόσωπο.

Το Πρωτοδικείο διαπιστώνει ότι η νομολογία αυτή σε τελική ανάλυση στερεί από πολλούς ιδιώτες κάθε δυνατότητα να ζητήσουν την ακύρωση διατάξεων γενικής ισχύος που επηρεάζουν άμεσα τη νομική τους κατάσταση.

Το Πρωτοδικείο κρίνει συναφώς ότι τα λοιπά μέσα παροχής εννόμου προστασίας που μπορούν να ασκηθούν δεν εξυπηρετούν κατάλληλα την επιδίωξη διαπιστώσεως της ελλείψεως νομιμότητας μιας κοινοτικής πράξεως.
Είναι πράγματι ανεπίτρεπτο, σε περίπτωση που δεν υπάρχουν εθνικά εκτελεστικά μέτρα δυνάμενα να θεμελιώσουν προσφυγή ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων, να αναγκάζεται ο ιδιώτης να παραβαίνει εν επιγνώσει τις κοινοτικές διατάξεις προκειμένου να φθάσει στον εθνικό δικαστή και να επιτύχει ενδεχομένως την υποβολή αιτήσεως προς το Δικαστήριο των ΕΚ για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως.
Όσον αφορά την αγωγή αποζημιώσεως για τις ζημίες που προκαλεί η Κοινότητα, αυτό το μέσο, λαμβανομένων υπόψη των προϋποθέσεων που πρέπει να πληρούνται, δεν παρέχει τη δυνατότητα στον κοινοτικό δικαστή να ασκήσει, σε όλη του την έκταση, τον έλεγχο νομιμότητας που έχει ως αποστολή να ολοκληρώνει.

Το Πρωτοδικείο παρατηρεί ότι, κατά το Δικαστήριο των ΕΚ, η πρόσβαση στον δικαστή είναι ένα από τα συστατικά της κοινότητας δικαίου στοιχεία που κατοχυρώνεται στη θεμελιούμενη στη Συνθήκη ΕΚ έννομη τάξη, δεδομένου ότι η Συνθήκη αυτή θεσπίζει πλήρες σύστημα μέσων παροχής εννόμου προστασίας και διαδικασιών με σκοπό να ανατίθεται στο Δικαστήριο ο έλεγχος της νομιμότητας των πράξεων των οργάνων. Το Δικαστήριο στηρίζει στις κοινές των κρατών μελών συνταγματικές παραδόσεις και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση περί Προασπίσεως των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών το δικαίωμα ασκήσεως αποτελεσματικού μέσου παροχής εννόμου προστασίας ενώπιον αρμοδίου δικαστηρίου. Επιπλέον ο Χάρτης Θεμελιωδών Ελευθεριών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, η διακήρυξη του οποίου έγινε στις 7 Δεκεμβρίου 2000, στη Νίκαια επιβεβαιώνει το δικαίωμα αυτό στο άρθρο 47.

Το Πρωτοδικείο κρίνει κατά συνέπεια ότι, προκειμένου να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική ένδικη προστασία των ιδιωτών, πρέπει να θεωρείται ότι μια κοινοτική διάταξη γενικής ισχύος που αφορά άμεσα φυσικό ή νομικό πρόσωπο το αφορά και ατομικά αν επηρεάζει κατά τρόπο βέβαιο και ενεστώτα τη νομική του κατάσταση, περιορίζοτας τα δικαιώματά του ή επιβάλλοντάς του υποχρεώσεις. Συναφώς, ο αριθμός και η κατάσταση άλλων προσώπων που η διάταξη επηρεάζει ή μπορεί να επηρεάσει είναι στοιχεία που δεν ασκούν επιρροή.

Εν προκειμένω, οι προσβαλλόμενες διατάξεις επιβάλλουν πράγματι υποχρεώσεις στην εταιρία Jégo-Quéré και την αναγκάζουν να χρησιμοποιεί για την αλιεία της δίχτυα με μάτια ορισμένου μεγέθους.
Συνεπώς, οι προσβαλλόμενες διατάξεις την αφορούν άμεσα και ατομικά και πρέπει να απορριφθεί η ένσταση απαραδέκτου που προβάλλει η Επιτροπή και να συνεχιστεί η διαδικασία.

Υπενθύμιση: Κατά της αποφάσεως του Πρωτοδικείου και εντός δύο μηνών από της κοινοποιήσεώς της μπορεί να ασκηθεί αναίρεση μόνο για νομικό ζήτημα ενώπιον του Δικαστηρίου των ΕΚ.



Ανεπίσημο κείμενο για χρήση από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, το οποίο δεν δεσμεύει το Δικαστήριο.
Διαθέσιμες γλώσσες: όλες.

Για το πλήρες κείμενο των αποφάσεων συμβουλευθείτε τη σελίδα μας στο Internet www.curia.eu.int 
περί την 3η μ.μ. σήμερα.

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με την κ. Estella Cigna
τηλ. (352) 43 03 25 82
fax: (352) 43 03 26 74.